Skkn một số kinh nghiệm bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên

SKKN: Một số kinh nghiệm bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên

MỤC LỤC
Tên nội dung
I. Phần mở đầu
1. Lí do chọn đề tài
2. Mục đích, nhiệm vụ
3. Đối tượng nghiên cứu
4. Phạm vi nghiên cứu
5. Phương pháp nghiên cứu
II. Phần nội dung
1. Cơ sở lí luận
2. Thực trạng
3. Những giải pháp, biện pháp tiến hành
3.1. Mục tiêu của giải pháp và biện pháp
3.2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp
3.2.1. Nâng cao nhận thức tầm quan trọng công tác bồi dưỡng .....
3.2.2. Lập kế hoạch bồi dưỡng đội ngũ giáo viên
3.2.3. Bồi dưỡng kĩ năng sư phạm cho giáo viên ...........
3.2.4. Nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn
3.2.5. Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá
3.2.6. Nâng cao công tác tự học, tự rèn, tự sáng tạo
3.2.7. Tăng cường công tác biểu dương, khen thưởng
3.3. Điều kiện thực hiện các giải pháp, biện pháp
3.4. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
3.5. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu
4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học ….
III. Phần kết luận, kiến nghị
1. Kết luận
2. Kiến nghị
Tài liệu tham khảo

Trang
1
1
2
2
2
2
3
6
6
6
6
7
9
12
13
15
15
15
16
16
17
18
19
21

I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Đinh Thị Minh Phượng - Trường Tiểu học Trần Phú

1


SKKN: Một số kinh nghiệm bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên

Như chúng ta biết, trường học là tổ chức cơ sở của hệ thống giáo dục, là nơi
tập hợp những người thực hiện nhiệm vụ dạy và học. Trong đó, giáo viên là lực
lượng chủ chốt có vai trò quan trọng và quyết định chất lượng của các hoạt động
giáo dục ở nhà trường, là cầu nối học sinh với các lực lượng xã hội. Chất lượng dạy
học và giáo dục của nhà trường phụ thuộc vào trình độ và khả năng của đội ngũ
giáo viên là chủ yếu. Muốn có trò giỏi thì phải có thầy giỏi. Để đáp ứng nhu cầu
phát triển của xã hội hiện nay thì người thầy phải có đủ phẩm chất và năng lực.
Công tác bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên có tầm quan trọng
chiến lược, có tính chất quyết định chất lượng dạy học trong nhà trường, bởi lẽ lao
động sư phạm là lao động sáng tạo, đòi hỏi người giáo viên phải có kiến thức sâu
và toàn diện, luôn bổ sung cái mới nhằm hoàn thiện nghệ thuật sư phạm. Tính đa
dạng, phức tạp của hoạt động giảng dạy và hoạt động giáo dục đòi hỏi người lãnh
đạo nhà trường phải thường xuyên chú ý đến việc bồi dưỡng nâng cao trình độ lí
luận và nghiệp vụ của giáo viên.
Trong những năm gần đây, đội ngũ giáo viên của toàn tỉnh nói chung và
huyện nhà nói riêng đã được đào tạo bài bản, số giáo viên đạt trình độ trên chuẩn
ngày càng cao dẫn đến chất lượng giáo dục có nhiều chuyển biến tích cực. Tuy
nhiên, trước yêu cầu đổi mới của chương trình và sách giáo khoa, đội ngũ giáo viên
cần có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm vững vàng hơn; bản thân mỗi giáo
viên cần phải nâng cao ý thức tự học, tự nghiên cứu, tự rèn luyện và lãnh đạo nhà
trường thường xuyên có kế hoạch bồi dưỡng thì mới đáp ứng được.
Là cán bộ quản lý phụ trách hoạt động chuyên môn, tôi luôn băn khoăn, trăn
trở và xác định làm tốt công tác bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên sẽ
tạo nên sự chuyển biến cao về chất lượng dạy và học cũng như chất lượng giáo dục.

Để giữ vững và phát huy những thành tích đã đạt được trong thời gian qua, tiếp tục
củng cố, hoàn thiện các tiêu chí để tiến tới phấn đấu đạt trường Chuẩn Quốc gia
mức độ 2, tôi thấy cần phải nâng cao hơn nữa trình độ nghiệp vụ chuyên môn cho
Đinh Thị Minh Phượng - Trường Tiểu học Trần Phú

2


SKKN: Một số kinh nghiệm bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên

giáo viên, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong nhà trường. Vì
vậy, tôi chọn đề tài “Một số kinh nghiệm bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội
ngũ giáo viên” .
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
Giúp cho giáo viên có nhận thức đúng đắn về công tác bồi dưỡng chuyên
môn nhằm nâng cao năng lực chuyên môn cho bản thân và chất lượng giáo dục cho
học sinh.
Nghiên cứu thực trạng của đơn vị và đưa ra một số biện pháp về bồi dưỡng
chuyên môn cho giáo viên nhằm nâng cao chất lượng giáo dục tại đơn vị, đáp ứng
nhiệm vụ trọng tâm của nhà trường trước yêu cầu đổi mới hiện nay.
3. Đối tượng nghiên cứu
Công tác bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên tại trường
TH Trần Phú.
4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu
Đội ngũ giáo viên và chất lượng học sinh trường TH Trần Phú từ năm học
2013 - 2014 đến nay.
5. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu.
- Phương pháp trải nghiệm thực tế.
- Phương pháp thống kê.

- Phương pháp phân tích, tổng hợp.
II. PHẦN NỘI DUNG
1. Cơ sở lý luận

Đinh Thị Minh Phượng - Trường Tiểu học Trần Phú

3


SKKN: Một số kinh nghiệm bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên

Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã nói: “Phải có đội ngũ giáo viên đủ về số
lượng, giỏi về chuyên môn, có tính nhân văn cao thì mới có chất lượng giáo dục
cao, tạo sự chuyển biến của đội ngũ giáo viên hiện nay mới đảm bảo thực hiện nội
dung và phương pháp giáo dục. Đây là vấn đề then chốt của sự nghiệp giáo dục
mà chúng ta phải trăn trở vượt qua mọi khó khăn để giải quyết cho bằng được”.
Thật vậy, đội ngũ cán bộ giáo viên là lực lượng quyết định sự nghiệp giáo
dục đào tạo của đất nước. Chất lượng giáo dục của nhà trường cao hay thấp phụ
thuộc rất lớn vào tay nghề của giáo viên. Chính các thầy cô giáo mang lại những
giá trị cao quý nhất góp phần nâng cao chất lượng, bồi dưỡng nhân tài và hoàn
thiện nhân cách người học sinh, từ đó tạo ra mọi giá trị khác cho cuộc sống của bản
thân, gia đình và cộng đồng.
Bất kỳ một nhà trường nào muốn nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện đều
phải chú ý đến việc bồi dưỡng nâng cao chất lượng chuyên môn của đội ngũ giáo
viên. Bởi, bồi dưỡng để làm tăng thêm trình độ hiện có về kiến thức, kỹ năng, thái
độ nhằm giúp cho giáo viên thực hiện công việc đạt kết quả tốt hơn. Đây là nhiệm
vụ cấp bách hàng đầu của ngành giáo dục nói chung và của các trường Tiểu học nói
riêng. Vì thế, công tác bồi dưỡng và phát triển đội ngũ cần phải thực hiện một cách
có tổ chức, có kế hoạch và luôn đổi mới cho phù hợp với yêu cầu thực tiễn giúp
nhà trường không chỉ giải quyết những vấn đề hiện tại mà còn chuẩn bị đáp ứng

những yêu cầu của tương lai.

Hiện nay, toàn ngành đang tiếp tục thực hiện đổi mới chương trình giáo
dụcphổ thông, vấn đề nâng cao trình độ lý luận chính trị và trình độ nghiệp vụ
chuyên môn cho giáo viên ngày càng trở nên cấp bách. Có thực hiện tốt điều này
thì chất lượng giáo dục mới được nâng cao. Chính vì vậy, người giáo viên phải có
đủ trình độ chuyên môn nghiệp vụ; có ý thức học tập, rèn luyện, bồi dưỡng thường
xuyên về mọi mặt; linh hoạt, nhạy bén và sáng tạo trong đổi mới phương pháp dạy
Đinh Thị Minh Phượng - Trường Tiểu học Trần Phú

4


SKKN: Một số kinh nghiệm bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên

học sao cho phù hợp với trình độ và đối tượng học sinh. Để làm tốt những yêu cầu
trên, đòi hỏi người lãnh đạo cần xác định cho mình một hướng đi đúng đắn, biết
xây dựng kế hoạch bồi dưỡng thiết thực, biết lựa chọn nội dung bồi dưỡng thích
hợp để xây dựng được tập thể đội ngũ giáo viên vững vàng tay nghề, có trách
nhiệm với công việc, đáp ứng được các yêu cầu đổi mới hiện nay nhằm góp phần
nâng cao chất lượng dạy học và giáo dục tại đơn vị.
2. Thực trạng
2.1. Thuận lợi - khó khăn
- Thuận lợi:
Nhà trường được sự quan tâm của các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương;
sự chỉ đạo sát sao của Phòng Giáo dục và Đào tạo.
Phòng và Sở Giáo dục - Đào tạo thường xuyên tổ chức các chuyên đề nhằm
bồi dưỡng chuyên môn giáo viên.
Đội ngũ cán bộ quản lí, giáo viên, nhân viên đạt trình độ trên chuẩn khá cao
(43/48 đồng chí, tỉ lệ 89,6%). Phần lớn các giáo viên có phẩm chất đạo đức tốt,

đoàn kết, có tinh thần trách nhiệm; chấp hành nghiêm chỉnh chủ trương, chính sách
của Đảng, pháp luật của Nhà nước và các quy định của ngành. Nhiều giáo viên có
năng lực chuyên môn vững vàng, dày dặn kinh nghiệm trong công tác và năng
động, sáng tạo trong dạy học.
Nhà trường trang bị đầy đủ các loại sách, tài liệu tham khảo hướng dẫn dạy
học cũng như thiết kế bài giảng, tạo điều kiện cho giáo viên có nhiều lựa chọn để
nghiên cứu, học hỏi.
Đã tạo được sự đồng thuận cao của Cha mẹ học sinh và nhân dân nên cơ sở
vật chất trường lớp ngày càng khang trang.
- Khó khăn:
Đinh Thị Minh Phượng - Trường Tiểu học Trần Phú

5


SKKN: Một số kinh nghiệm bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên

Khả năng nhận thức của giáo viên không đồng đều, số giáo viên trên 45 tuổi
tương đối đông (18 đồng chí) nên khó khăn trong việc thực hiện đổi mới phương
pháp, hình thức cũng như ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học.
Đơn vị có hai điểm trường, phân hiệu Buôn Trấp có 100% học sinh là người
dân tộc thiểu số tại chỗ, hoàn cảnh gia đình khó khăn, nhận thức của gia đình, cộng
đồng và khả năng tiếp thu của các em hạn chế. Vì thế, hàng năm tỉ lệ học sinh lưu
ban tại phân hiệu còn nhiều.
Công tác xã hội hóa giáo dục tại đơn vị chưa phát huy tốt nên việc động viên,
khích lệ giáo viên, học sinh mới chỉ dừng lại ở mặt tinh thần là chủ yếu.
Một số giáo viên đã ỷ lại, lệ thuộc vào tài liệu, không nghiên cứu, tìm tòi;
thậm chí có giáo viên tải bải giảng trên mạng về làm giáo án của mình không cần
chỉnh sửa. Điều đó đã làm mai một năng lực chuyên môn, hiệu quả tiết dạy thấp,
không phù hợp với thực tế của lớp, của trường.

2.2. Thành công - hạn chế
- Thành công:
Đội ngũ giáo viên ý thức được việc bồi dưỡng nâng cao năng lực chuyên
môn là nhiệm vụ của mỗi cá nhân nên đa số giáo viên có ý thức tự học tự rèn tốt,
chủ động đổi mới các phương pháp và hình thức tổ chức dạy học, tham gia tích cực
các phong trào mũi nhọn trong nhà trường.
- Hạn chế:
Một số giáo viên còn lúng túng trong vận dụng phương pháp và hình thức tổ
chức dạy học theo hướng đổi mới, việc học tập bồi dưỡng thường xuyên theo các
Mô-đun chưa thường xuyên và chưa hiệu quả.
2.3. Mặt mạnh - mặt yếu
- Mặt mạnh:
Đinh Thị Minh Phượng - Trường Tiểu học Trần Phú

6


SKKN: Một số kinh nghiệm bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên

Nhiều giáo viên có chuyên môn vững vàng, hàng năm được Phòng Giáo dục
và Đào tạo điều động tham gia các phong trào mũi nhọn của ngành, như: chuyên
đề, tư vấn các nội dung chuyên môn, làm công tác thi giáo viên dạy giỏi huyện và
bồi dưỡng học sinh năng khiếu dự thi các cấp,… Số giáo viên và học sinh tham gia
các cuộc thi do Phòng và cấp trên tổ chức ngày càng tăng cả về số lượng và chất
lượng.
Trường có 06 giáo viên được tham gia các lớp bồi dưỡng cán bộ quản lí và
được bổ nhiệm làm Hiệu trưởng, Phó Hiệu trưởng các trường tiểu học trong huyện.
- Mặt yếu:
Một số giáo viên còn hạn chế về năng lực, về kỹ năng sư phạm chưa mạnh
dạn đổi mới và có suy nghĩ yên phận thủ thường.

2.4. Các nguyên nhân, các yếu tố tác động
Trong những năm gần đây nhờ sự chỉ đạo sát sao của Phòng Giáo dục và
Đào tạo, sự quan tâm phối hợp của địa phương và sự chỉ đạo linh hoạt của cán bộ
quản lí nhà trường, sự đoàn kết của nội bộ cao nên đã tạo điều kiện cho giáo viên
có cơ hội thực hiện tốt công tác bồi dưỡng năng lực chuyên môn. Song việc bồi
dưỡng chuyên môn cho giáo viên mang lại hiệu quả chưa cao bởi các nguyên nhân
sau:
- Khả năng nhận thức của giáo viên không đồng đều; ý thức tự giác của một
số giáo viên chưa cao, chưa chịu khó rèn luyện và học hỏi kinh nghiệm, làm việc
chưa đưa hết khả năng,…
- Lãnh đạo nhà trường tuy đã nhận thức đúng về vấn đề bồi dưỡng chuyên
môn cho đội ngũ giáo viên song thực hiện chưa đúng quy trình, chưa có kế hoạch
cụ thể, công việc đôi khi còn chồng chéo, chưa mạnh dạn giao việc cho giáo viên
để họ được độc lập sáng tạo thực hiện,... nên chưa phát huy được tính tích cực, chủ
động, sáng tạo của giáo viên.
Đinh Thị Minh Phượng - Trường Tiểu học Trần Phú

7


SKKN: Một số kinh nghiệm bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên

Ngoài ra, việc bồi dưỡng chuyên môn của giáo viên chưa thường xuyên,
công tác biểu dương, khen thưởng chưa kịp thời, xây dựng lực lượng nòng cốt phối
hợp trong các hoạt động còn mỏng.
2.5. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng
Trường Tiểu học Trần Phú nằm ngay trung tâm thị trấn Buôn Trấp, trình độ
dân trí cao. Cơ sở vật chất được trang bị tương đối đầy đủ, đáp ứng cho việc tổ
chức các hình thức học tập phát huy tính tích cực của học sinh.
Đội ngũ giáo viên trong trường cơ bản đủ về số lượng và cơ cấu đầy đủ các

bộ môn theo quy định cấp tiểu học. 100% giáo viên có trình độ đạt chuẩn, trong đó
giáo viên trên chuẩn 37/39 đồng chí, đạt tỉ lệ 94,8%. Đội ngũ giáo viên có năng lực
chuyên môn tương đối đồng đều, vững vàng, nhiệt tình trong giảng dạy và các hoạt
động khác của nhà trường; luôn chủ động tìm tòi kiến thức qua sách báo, mạng để
phục vụ cho tiết dạy, nghiên cứu nhiều tài liệu, thiết kế bài dạy phù hợp với đối
tượng học sinh. Toàn trường có 28/39 giáo viên đã từng tham gia dự thi và đạt giáo
viên dạy giỏi cấp huyện.
100% học sinh cư trú tại địa bàn của nhà trường, các em đi học chuyên cần, ý
thức học tập tốt. Phần lớn cha mẹ học sinh quan tâm và coi trọng đến hoạt động
học tập của con em mình nên việc nâng cao chất lượng giáo dục phần nào cũng
thuận lợi hơn.
Bên cạnh đó, trong địa bàn vẫn còn nhiều gia đình học sinh thuộc diện hộ
nghèo, đời sống kinh tế khó khăn, bố mẹ đi làm ăn xa ít quan tâm theo dõi đến việc
học của con em mình. 100% học sinh tại phân hiệu Buôn Trấp là người dân tộc Êđê, phần lớn các em đọc chưa thông, viết chưa thạo tiếng Việt, kĩ năng giao tiếp
hạn chế nên giáo viên gặp nhiều khó khăn trong việc thực hiện đổi mới phương
pháp, hình thức dạy học của bản thân. Một số em tại điểm trường chính, ý thức tự
học, tự rèn chưa cao, sự quan tâm, phối hợp của gia đình và nhà trường còn hạn chế
Đinh Thị Minh Phượng - Trường Tiểu học Trần Phú

8


SKKN: Một số kinh nghiệm bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên

nên giáo viên chưa phát huy đối đa năng lực chuyên môn của bản thân.
Đa số giáo viên nữ, số giáo viên có tuổi đời cao tương đối đông; nhiều giáo
viên vẫn thực hiện dạy học “đại trà” theo chuẩn kiến thức kĩ năng cho mọi đối
tượng học sinh, chưa đáp ứng việc dạy học theo nhu cầu của người học. Nội dung
chương trình, sách giáo khoa những năm gần đây có sự điều chỉnh, việc đánh giá
xếp loại học sinh theo Thông tư 30 cũng hoàn toàn mới, phương pháp và hình thức

tổ chức dạy học không còn cứng nhắc như trước, mức độ yêu cầu của mỗi tiết học
ngày càng cao, ngoài chương trình chính khóa còn có phải thực hiện nhiều nội
dung tích hợp, lồng ghép,… Đây là những vấn đề khó khăn cơ bản mà đội ngũ giáo
viên không phải ai cũng thực hiện tốt, đòi hỏi mỗi giáo viên thường xuyên tự bồi
dưỡng trau dồi chuyên môn nghiệp vụ để điều chỉnh phương pháp dạy của bản
thân. Hay nói cách khác, giáo viên muốn tự khẳng định mình thì không có con
đường nào khác là phải cố gắng tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao kiến thức, tay
nghề. Vì vậy, là người cán bộ quản lý phải tìm ra những biện pháp thích hợp để bồi
dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên tại đơn vị mình nhằm đáp ứng
yêu cầu đổi mới toàn diện đồng bộ của ngành giáo dục đặt ra hiện nay.
3. Giải pháp, biện pháp
3.1. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp
Các giải pháp, biện pháp giúp Lãnh đạo nhà trường có kế hoạch bồi dưỡng
năng lực giáo viên đạt hiệu quả; giáo viên nhận thức được tầm quan trọng của việc
bồi dưỡng năng lực chuyên môn, nâng cao ý thức tự học, tự rèn, tự sáng tạo; nâng
cao chất lược giáo dục của đơn vị và tạo uy tín trong nhân dân.
3.2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp
3.2.1. Nâng cao nhận thức tầm quan trọng của công tác bồi dưỡng năng
lực chuyên môn giáo viên

Đinh Thị Minh Phượng - Trường Tiểu học Trần Phú

9


SKKN: Một số kinh nghiệm bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên

Công tác bồi dưỡng và nâng cao chất lượng đội ngũ nhằm giúp giáo viên có
đủ năng lực thực hiện đổi mới giáo dục phổ thông, nâng cao sự hiểu biết về các vấn
đề giáo dục. Xây dựng một đội ngũ giáo viên mạnh về số lượng và vững về chất

lượng để có khả năng thực hiện nội dung giáo dục toàn diện của nhà trường. Phát
huy tinh thần cộng tác và vai trò của tổ, nhóm chuyên môn, khuyến khích giáo viên
làm việc chăm chỉ, tích cực để thực hiện tốt nhiệm vụ của mình. Đồng thời, nâng
cao ý thức tự học và có khả năng tự đánh giá tốt hơn khi họ có sự tiến bộ trong
công việc.
Để công tác bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ giáo viên đạt kết quả tốt thì
lãnh đạo nhà trường cần :
- Bồi dưỡng, nâng cao tư tưởng, chính trị cho giáo viên:
Tổ chức học tập quán triệt các văn bản, chỉ đạo đổi mới giáo dục phổ thông
của nhà nước, của ngành; làm tốt công tác tuyên truyền vận động mọi lực lượng
tham gia thực hiện đổi mới giáo dục phổ thông. Tổ chức tốt bồi dưỡng thường
xuyên từng chu kì cho toàn thể giáo viên. Nhà trường tạo mọi điều kiện thuận lợi
cho đội ngũ giáo viên được tiếp xúc với các phương tiện thông tin đại chúng. Xây
dựng một thư viện trường học có đủ các loại sách, tư liệu tham khảo, các loại báo,
tạp chí để giáo viên tham khảo nhằm cập nhật thông tin và mở rộng hiểu biết.
- Bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên:
Đây là công việc hàng đầu; là công việc không thể thiếu được trong suốt quá
trình giảng dạy của họ. Giáo viên phải có chuyên môn vững vàng và sâu rộng.
Muốn vậy, giáo viên phải bồi dưỡng những kiến thức cập nhật, nâng cao kiến thức
và kỹ năng để có đủ năng lực dạy tốt môn học mà mình được phân công. Đối với
những giáo viên còn hạn chế về năng lực thì phải được bồi dưỡng để đạt chuẩn theo
quy định. Trên cơ sở đó giáo viên tự rèn cho mình khả năng thể hiện kỹ năng sư
phạm nhuần nhuyễn.
Đinh Thị Minh Phượng - Trường Tiểu học Trần Phú

10


SKKN: Một số kinh nghiệm bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên

- Bồi dưỡng về năng lực công tác cho giáo viên:
Năng lực công tác của giáo viên chỉ có thể có được trên cơ sở quá trình rèn
luyện, học tập và rút kinh nghiệm không ngừng của bản thân và đồng nghiệp, bao
gồm: kỹ năng tổ chức hoạt động giảng dạy - giáo dục, kỹ năng nhận thức và giải
quyết tình huống trong dạy học - giáo dục,... Để giúp giáo viên có năng lực công
tác vững vàng, nhà trường luôn tạo điều kiện bằng cách tin tưởng giao việc cho
giáo viên để họ mạnh dạn và chủ động thực hiện.
Từ những việc làm nói trên, người cán bộ quản lí phải kiên trì, luôn đi đầu
trong mọi hoạt động để làm gương cho đội ngũ giáo viên và xác định đây là nhiệm
vụ trọng tâm, chủ yếu, phải làm. Cùng với sự cộng tác của các thành viên, mọi lực
lượng trong và ngoài nhà trường giúp giáo viên nhận thức đúng tầm quan trọng của
công tác bồi dưỡng năng lực chuyên môn và vai trò của người giáo viên trong giai
đoạn mới. Vì vậy, cán bộ quản lí cần lập kế hoạch cụ thể, xác định đúng yêu cầu,
mục tiêu, nội dung, đối tượng và thời điểm bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên
sao cho phù hợp.
3.2.2. Lập kế hoạch bồi dưỡng đội ngũ giáo viên
Thực tế cho thấy, trong một tập thể trường học, trình độ chuyên môn và kĩ
năng sư phạm của đội ngũ giáo viên không đồng đều. Kiến thức học từ các trường
đào tạo với việc giảng dạy thực tế tại đơn vị có phần khác biệt nhau. Phải qua một
thời gian rèn luyện, trải nghiệm thì giáo viên mới tích lũy và nâng cao nghiệp vụ sư
phạm cho bản thân. Vì thế, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên là việc làm thường xuyên
của các nhà trường và hàng năm Ban lãnh đạo là người chủ động lập kế hoạch cụ
thể bồi dưỡng đội ngũ giáo viên.
Kế hoạch bồi dưỡng đội ngũ giáo viên được tiến hành các bước như sau:
* Phân loại giáo viên:
Để làm tốt điều này, trước hết Lãnh đạo nhà trường phải nắm rõ trình độ
Đinh Thị Minh Phượng - Trường Tiểu học Trần Phú

11

SKKN: Một số kinh nghiệm bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên

chuyên môn của giáo viên để phân công, sắp xếp bố trí chuyên môn giảng dạy các
khối lớp sao cho phù hợp điều kiện năng lực của từng giáo viên.
Vào đầu năm học, căn cứ vào kết quả xếp loại chuyên môn của năm học
trước; trò chuyện, trao đổi, thăm dò qua đồng nghiệp, qua phụ huynh học sinh; so
sánh mức độ tiến bộ của giáo viên qua dự giờ một số tiết để xác định năng lực
giảng dạy, từ đó tiến hành phân loại chất lượng giáo viên. Việc làm này giúp người
lãnh đạo thu thập thông tin một cách chính xác để có kế hoạch bồi dưỡng phù hợp.
Tại đơn vị tôi công tác, thông thường phân giáo viên thành 03 nhóm:
+ Nhóm 1: Các giáo viên cốt cán có năng lực chuyên môn vững vàng, có
nhiều kinh nghiệm trong giảng dạy và bồi dưỡng đội ngũ, ý thức tiến thủ cao.
Các giáo viên nhóm 1 thường được nhà trường cơ cấu giữ các chức vụ kiêm
nhiệm của tổ chuyên môn hoặc thành viên các tổ bồi dưỡng, tổ tư vấn chuyên môn.
+ Nhóm 2: Các giáo viên có kinh nghiệm và năng lực chuyên môn song tuổi
đời cao (trên 45 tuổi).
+ Nhóm 3: Các giáo viên còn hạn chế về năng lực chuyên môn, ý thức tự học
tự rèn chưa cao; giáo viên mới ra trường (công tác dưới 3 năm).
Trong quá trình phân công chuyên môn, chúng tôi sắp xếp các “nhóm” giáo
viên trên sao cho cân đối, hài hòa giữa các “tổ chuyên môn” cả về độ tuổi cũng như
trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
* Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng:
Đầu năm học, nhà trường xây dựng kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn cho đội
ngũ giáo viên với chiến lược trải dài trong cả năm học. Kế hoạch bồi dưỡng được
cụ thể hóa trong kế hoạch tháng, kỳ, năm và đưa vào Nghị quyết Hội nghị Viên
chức.

Đinh Thị Minh Phượng - Trường Tiểu học Trần Phú

12


SKKN: Một số kinh nghiệm bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên

Nhà trường phân công những giáo viên có trình độ chuyên môn vững vàng
kèm cặp giáo viên có năng lực giảng dạy hạn chế, giáo viên cốt cán kèm cặp các
giáo viên khác cùng tổ để đảm bảo tính kế thừa liên tục. Đặc biệt quan tâm, nâng
cao trình độ trên chuẩn đào tạo cho những giáo viên trẻ, có năng lực chuyên môn,
bằng hình thức tạo điều kiện cho giáo viên đi học các lớp trên chuẩn. Trong năm,
nhà trường bố trí các giáo viên tham gia các lớp tập huấn, chuyên đề do Sở, Phòng
GD&ĐT cũng như Cụm chuyên môn tổ chức; sau đó về triển khai nhân rộng tại
đơn vị. Tăng cường công tác dự giờ chéo khối để tất cả các giáo viên có thể tự tin
dạy các khối lớp kế cận.
* Thành lập hội đồng bồi dưỡng, tổ tư vấn:
Để công tác bồi dưỡng có chất lượng cao và mang tính trọng tâm thì đòi hỏi
nhà trường cần thành lập các Hội đồng bồi dưỡng, tổ tư vấn để giúp đỡ, hỗ trợ giáo
viên hoặc học sinh về nội dung, phương pháp thực hiện. Trong đó:
+ Hội đồng bồi dưỡng: được thành lập khi có giáo viên và học sinh tham gia
các cuộc thi của Phòng và cấp trên tổ chức.
+ Tổ tư vấn: được thành lập khi hoạt động chuyên môn có những nội dung
mới - khó, chưa thống nhất trong quá trình thực hiện nhằm giám sát, kiểm tra, trao
đổi, tháo gỡ khó khăn để cùng nhau thực hiện tốt hơn.
Đầu năm, bám vào nhiệm vụ của năm học, các công văn, hướng dẫn chuyên
môn của Sở và Phòng Giáo dục - Đào tạo, bản thân tôi tham mưu với Hiệu trưởng
thành lập các Hội đồng bồi dưỡng, tổ tư vấn chuyên môn để thực hiện tốt các
phong trào mũi nhọn cũng như hoạt động chuyên môn. Sau đó, Hiệu trưởng ra
quyết định các Hội đồng bồi dưỡng, tổ tư vấn gồm các thành viên sau:
Chủ tịch hội đồng bồi dưỡng (Tổ trưởng tổ tư vấn) : Hiệu trưởng
Phó chủ tịch hội đồng bồi dưỡng (Tổ phó tổ tư vấn): Phó Hiệu trưởng

Đinh Thị Minh Phượng - Trường Tiểu học Trần Phú

13


SKKN: Một số kinh nghiệm bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên

Thành viên hội đồng bồi dưỡng (tổ tư vấn): Các tổ trưởng tổ chuyên môn và
một số giáo viên đạt giáo viên dạy giỏi cấp huyện trở lên.
Tại đơn vị TH Trần Phú, năm học 2015 - 2016 chúng tôi đã tiến hành thành
lập các hội đồng bồi dưỡng, tổ tư vấn sau:
+ Hội đồng bồi dưỡng: Hội đồng bồi dưỡng thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện,
Hội đồng bồi dưỡng thi viết chữ đẹp, Hội đồng bồi dưỡng giải toán - tiếng Anh trên
Internet, Hội đồng bồi dưỡng Giao lưu tiếng Việt của chúng em,…
+ Tổ tư vấn: Tổ tư vấn dạy học Tiếng Việt 1 – CGD, Tổ tư vấn dạy học theo
chương trình VNEN, Tổ tư vấn viết sáng kiến kinh nghiệm, Tổ tư vấn về kiểm tra,
đánh giá học sinh theo TT30, Tổ tư vấn thực hiện tăng cường tiếng Việt cho học
sinh dân tộc thiểu số,...
Hàng tháng, các thành viên trong Hội động bồi dưỡng hoặc Tổ tư vấn tiến
hành dự giờ, trao đổi góp ý về những mặt mạnh, mặt yếu, chia sẻ kinh nghiệm về
cách khắc phục những mặt yếu đó.
3.2.3. Bồi dưỡng kĩ năng sư phạm cho giáo viên thông qua nhiều hình
thức:
Các phương pháp bồi dưỡng rất phong phú, đa dạng, mỗi phương thức đều
có những ưu điểm, hạn chế riêng, đòi hỏi những điều kiện thực hiện khác nhau.
Chọn những phương pháp nào tùy thuộc vào thực tiễn của nhà trường,
nhưng để bồi dưỡng giáo viên hiệu quả và thiết thực các cán bộ quản lý cần phải
tích cực đổi mới cách làm.
* Bồi dưỡng cách thiết kế bài dạy:

Muốn tiết dạy thành công trước hết phải có công tác chuẩn bị, đầu tiên là
lập kế hoạch bài dạy. Việc lập kế hoạch bài dạy trên cơ sở định hướng chỉ đạo
Công văn 5842 của Bộ GD&ĐT và theo tinh thần Hướng dẫn số 138/HDĐinh Thị Minh Phượng - Trường Tiểu học Trần Phú

14


SKKN: Một số kinh nghiệm bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên

SGD&ĐT ra ngày 09/2/2007 “Giáo án tinh gọn nhưng đầy đủ nội dung”. Giáo án
thể hiện rõ các phần cơ bản như sau:
- Mục tiêu: Nghiên cứu kỹ nội dung, xác định mục tiêu phù hợp với đối
tượng học sinh và đảm bảo sát với yêu cầu cơ bản về chuẩn kiến thức, kỹ năng các
môn học, thái độ học tập của học sinh qua từng bài học. Điều chỉnh mục tiêu ở sách
giáo viên cho phù hợp với tình hình học sinh lớp mình.
- Chuẩn bị đồ dùng dạy và học: Căn cứ vào nội dung từng bài, người soạn
cần định hướng một số hình thức tổ chức hoạt động phù hợp với từng học sinh,
nhóm học sinh để chuẩn bị các thiết bị, đồ dùng dạy của giáo viên và đồ dùng học
tập của học sinh.
- Các hoạt động dạy và học: Xác định nội dung, phương pháp giảng dạy đối
với giáo viên, yêu cầu cần học đối với từng đối tượng học sinh, kể cả học sinh cá
biệt (nếu có).
Từ các định hướng trên, giáo viên lập kế hoạch bài dạy một cách hợp lý. Quá
trình thực hiện được sự tiếp sức của các thành viên trong hội đồng bồi dưỡng.
* Bồi dưỡng đội ngũ thông qua thao giảng, hội giảng, chuyên đề, thi giáo
viên dạy giỏi các cấp:
- Hàng năm cứ vào tháng 10, 11 nhà trường phát động thao giảng, Hội giảng,
thi giáo viên dạy giỏi cấp trường. Mỗi giáo viên dạy 03 tiết/năm, trong đó: thao
giảng 01 tiết, thi giáo viên dạy giỏi cấp trường 2 tiết (01 tự chọn, 01 bắt buộc và
chéo môn, chéo khối). Giáo viên cần nghiên cứu bài kĩ, làm đồ dùng dạy học bổ

sung để phục vụ cho bài giảng của mình. Đây là cơ hội để mọi giáo viên đều phải
cố gắng thể hiện khả năng của mình trước đồng nghiệp, đồng thời là dịp học tập
kinh nghiệm, tự đối chiếu với bản thân, rút ra những điểm mạnh cần phát huy,
những điểm yếu cần khắc phục. Vì thế, chất lượng giảng dạy ngày càng được nâng
lên rõ rệt.
Đinh Thị Minh Phượng - Trường Tiểu học Trần Phú

15


SKKN: Một số kinh nghiệm bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên

Xuất phát từ việc dự giờ được tiến hành có kế hoạch nên nhà trường đã
phát hiện ra những giáo viên có năng lực, chọn đi thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện.
Đồng thời cũng kịp thời tư vấn, giúp đỡ các giáo viên còn hạn chế về năng lực
vươn lên trong chuyên môn.
- Căn cứ vào kế hoạch năm học và tình hình thực tiễn của đơn vị, nhà
trường xây dựng chỉ tiêu mỗi khối tổ chức 1 - 2 chuyên đề/kì và giao quyền chủ
động cho các tổ chuyên môn lựa chọn nội dung chuyên đề phù hợp với đặc thù của
khối. Trên cơ sở định hướng chung của nhà trường, các tổ tập trung chuyên đề các
nội dung mới, khó, những vấn đề trong dạy học giáo viên chưa hiểu, còn băn khoăn
trăn trở. Ngoài ra, các trường tiểu học trong Cụm chuyên môn phối hợp với nhau
chọn nội dung phù hợp với địa phương và đối tượng học sinh để thực hiện chuyên
đề cụm trường nhằm thống nhất cao trong quản lí, chỉ đạo công tác chuyên môn.
* Dự giờ, thăm lớp:
Thăm lớp dự giờ là hoạt động mang tính chất thường xuyên của tất cả giáo
viên. Qua dự giờ giúp người dự nhận thấy được ưu điểm của đồng nghiệp để học
hỏi và những thiếu sót để tránh.
Để bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho giáo viên, đầu năm học nhà trường
lập kế hoạch thăm lớp dự giờ, quy định chung dự ít nhất 18 tiết/năm đối với các

giáo viên có thời gian công tác từ 5 năm trở lên và trên 25 tiết/năm đối với giáo
viên mới ra trường. Hàng tháng, Lãnh đạo nhà trường cùng với khối trưởng chuyên
môn hoặc các giáo viên trong tổ tiến hành luân phiên dự giờ dưới nhiều hình thức
khác nhau như: dự giờ có báo trước, dự giờ đột xuất, dự hết tiết hoặc một hoạt động
của tiết học theo hình thức cat-lats,… Trong quá trình dự giờ, chúng tôi quan tâm
hướng dẫn cho giáo viên đạt được các yêu cầu sau:
- Đảm bảo yêu cầu kiến thức kỹ năng cơ bản, chính xác.

Đinh Thị Minh Phượng - Trường Tiểu học Trần Phú

16


SKKN: Một số kinh nghiệm bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên

- Phương pháp và hình thức tổ chức dạy học phải phù hợp với đặc trưng của
bộ môn, phù hợp với bài dạy.
- Sử dụng đồ dùng dạy học có hiệu quả cao nhất.
- Phát huy tích cực, chủ động, sáng tạo, hứng thú học tập của học sinh. Qua
tiết dạy, học sinh phải được hướng dẫn kĩ năng thực hành, được liên hệ thực tế
cuộc sống, được mở rộng kiến thức và tự rút ra bài học.
- Quan tâm cả ba đối tượng học sinh, đặc biệt động viên, giúp đỡ kịp thời học
sinh yếu không để các em đứng bên lề lớp học, đồng thời chú trọng phát huy năng
lực học sinh năng khiếu đáp ứng theo “nhu cầu” của người học.
- Tiết dạy phải được diễn ra nhẹ nhàng, tự nhiên, học sinh thoải mái, tiếp thu
kiến thức và biết vận dụng.
- Tạo lập được mối quan hệ thầy - trò gần gũi và thân thiện.
Sau khi dự giờ, người dự tự nhận xét ưu, khuyết điểm và góp ý cho người
dạy theo các tiêu chí đánh giá xếp loại đã quy định một cách chân tình, mang tính
xây dựng, giúp người dạy phát huy những mặt mạnh, điều chỉnh những mặt còn

hạn chế của mình.
Nhờ việc dự giờ được tiến hành có kế hoạch, thường xuyên nên đã bồi
dưỡng được những giáo viên có chuyên môn giỏi, tham gia dự thi giáo viên dạy
giỏi các cấp, đồng thời giúp đỡ các đồng chí giáo viên còn hạn chế về tay nghề
vươn lên trong chuyên môn.
* Bồi dưỡng - kĩ năng dạy học trên lớp:
Thông qua dự giờ, Hội đồng bồi dưỡng giúp đỡ cho giáo viên về kĩ năng dạy
học trên lớp. Cụ thể:
- Trên cơ sở dự kiến trong bài soạn của mình, khi lên lớp giáo viên phải biết:
vận dụng linh hoạt phương pháp dạy học theo đặc trưng từng bộ môn, lựa chọn
Đinh Thị Minh Phượng - Trường Tiểu học Trần Phú

17


SKKN: Một số kinh nghiệm bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên

hình thức dạy học cho phù hợp theo đối tượng của lớp mình, sử dụng đồ dùng dạy
học hiệu quả,...
- Trong tiết học, giáo viên luôn theo dõi, giám sát và thực hiện đánh giá học
sinh kịp thời qua từng hoạt động học, ghi nhận những cố gắng dù nhỏ của học sinh.
Khuyến khích động viên các em tham gia xây dựng bài, tự tìm tòi, tự chiếm lĩnh
kiến thức, tự đánh giá mức độ đạt được và chú trọng rèn luyện kỹ năng sống cho
các em.
3.2.4. Nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn
Tổ chuyên môn là một bộ phận thực thi trực tiếp nhiệm vụ dạy học và giáo
dục học sinh, là “trung tâm” bồi dưỡng giáo viên nhằm giúp giáo viên nâng cao
năng lực chuyên môn nói chung và thực hiện tốt việc đổi mới phương pháp dạy
học, kiểm tra đánh giá nói riêng. Đồng thời, tổ chuyên môn là nơi phát hiện ra
những điểm mạnh, điểm yếu, thuận lợi, khó khăn của từng giáo viên trong quá trình

giảng dạy và giáo dục.
Sinh hoạt tổ chuyên môn là hoạt động chia sẻ giữa các đồng nghiệp về
chuyên môn, là môi trường tốt nhất cho những giáo viên còn hạn chế về năng lực
và chưa có kinh nghiệm trong giảng dạy, nhất là giáo viên tập sự có dịp để trao đổi,
học tập kinh nghiệm, nâng cao trình độ tay nghề.
Quy định tổ chuyên môn sinh hoạt: ít nhất 2 lần/tháng. Mỗi tháng Lãnh đạo
nhà trường duyệt kế hoạch của tổ để chỉ đạo tổ sinh hoạt có hiệu quả.
Để hoạt động của tổ chuyên môn phát huy hiệu quả cần thực hiện tốt các yêu
cầu sau :
Một là, chọn tổ trưởng chuyên môn.
Tổ trưởng tổ chuyên môn là người “cứng” về chuyên môn, có uy tín với
đồng nghiệp, có tinh thần trách nhiệm cao trong công việc và có khả năng lãnh đạo

Đinh Thị Minh Phượng - Trường Tiểu học Trần Phú

18


SKKN: Một số kinh nghiệm bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên

tổ của mình. Những vấn đề gì ngoài khả năng giải quyết của tổ, tổ trưởng sẽ kiến
nghị với Ban Giám hiệu để tìm biện pháp giải quyết kịp thời.
Trong sinh hoạt tổ chuyên môn, khối trưởng triển khai kế hoạch hoạt động
năm, kì, tháng, tuần của tổ; phân công từng tổ viên thực hiện các chuyên đề, sắp
xếp thời gian để các thành viên trong tổ đi dự giờ, dự chuyên đề. Tổ chức thảo luận
rút kinh nghiệm, đi đến thống nhất về hướng lựa chọn phương pháp giảng dạy, các
hình thức tổ chức dạy học, cách sử dụng đồ dùng trực quan… phù hợp với từng đối
tượng học sinh, từng bài, từng giai đoạn của tiết học.
Hai là, thay đổi nhận thức về sinh hoạt tổ chuyên môn.
Trước đây, nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn chủ yếu được thực hiện theo

lối truyền thống, cụ thể:
+ Đầu năm, xây dựng kế hoạch năm - kì; thảo luận một số vấn đề theo yêu
cầu của nhà trường (như: Dự thảo kế hoạch thực hiện nhiệm vụ năm học, Phương
hướng Hội nghị, chỉ tiêu thi đua của trường, góp ý nhiệm vụ năm học của Ngành,
…).
+ Hàng tháng: Họp đánh giá công tác chuyên môn tháng qua, triển khai công
tác tháng tới; tổ chức một số chuyên đề,....
Để đáp ứng yêu cầu đổi mới dạy học hiện nay, ngoài cách sinh hoạt truyền
thống, tổ chuyên môn cần đi sâu vào việc trao đổi, thảo luận những vấn đề mà tổ
viên còn lúng túng, những nội dung “mới” về chuyên môn nhằm chia sẻ kinh
nghiệm, tháo gỡ khó khăn và khắc phục những hạn chế trong quá trình giảng dạy.
Ví dụ: Thông tư 30/BGDĐT về Hướng dẫn đánh giá, xếp loại học sinh tiểu
học có hiệu lực từ ngày 28/8/2015 và đưa vào thực hiện đại trà tại các trường học
chính thức bắt đầu ngày 15/10/2015. Đây là nội dung mới và là điểm “nóng” của
toàn xã hội. Mặc dù đã được tập huấn nhiều lần song không phải giáo viên nào
cũng hiểu và thực hiện đúng tinh thần của Thông tư. Thời gian đầu mới thực hiện,
Đinh Thị Minh Phượng - Trường Tiểu học Trần Phú

19


SKKN: Một số kinh nghiệm bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên

giáo viên lúng túng, áp lực, thậm chí có những ý kiến bình luận, phản hồi mang
tính không tích cực. Là cán bộ quản lí phụ trách công tác chuyên môn, bản thân đã
chỉ đạo các tổ trưởng tổ chức các chuyên đề về cách ghi lời nhận xét trong vở (sản
phẩm) học sinh, cách tư vấn bằng lời trực tiếp với học sinh trong mỗi hoạt động
học, cách ghi lời nhận xét trong sổ Theo dõi chất lượng và Học bạ,… nhằm trao
đổi, đưa ra các giải pháp thích hợp để thực hiện kiểm tra, đánh giá học sinh một
cách nhẹ nhàng và hiệu quả.

Ba là, phát huy vai trò của các giáo viên đầu đàn trong tổ chuyên môn.
Mỗi tổ chuyên môn đều có những giáo viên đầu đàn, như: giáo viên lớn tuổi
sẽ có nhiều kinh nghiệm trong giảng dạy và công tác chủ nhiệm lớp; giáo viên dạy
giỏi cấp huyện - tỉnh sẽ có năng lực chuyên môn vững vàng và có kinh nghiệm bồi
dưỡng học sinh năng khiếu tham gia các phong trào mũi nhọn,... Bộ phận giáo viên
này là đầu tàu, dẫn dắt tổ chuyên môn thực hiện tốt các nhiệm vụ chuyên môn nói
chung, là cánh tay nối dài của tổ trưởng tổ chuyên môn khi tham gia các hoạt động
của nhà trường giao. Vì vậy, nhà trường phối hợp với các tổ khối trưởng, đoàn thể
phát huy vai trò của các giáo viên đầu đàn nhằm bồi dưỡng năng lực chuyên môn
cho giáo viên một cách nhanh nhất.
3.2.5. Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá
Kiểm tra, đánh giá nhằm giúp giáo viên phát huy ưu điểm, khắc phục tồn
tại. Trong quá trình kiểm tra, người kiểm tra phải chỉ ra được ưu điểm, mặt mạnh,
đồng thời nêu cụ thể những điểm yếu, tồn tại của người được kiểm tra nhằm từng
bước giúp họ khắc phục; tránh tư tưởng cào bằng làm nhụt ý chí phấn đấu và ý thức
trách nhiệm của những giáo viên có năng lực.
Ngay từ đầu năm học, Hiệu trưởng xây dựng kế hoạch kiểm tra nội bộ
trường học quy định nội dung, hình thức, thời gian cụ thể ; phân công thành phần
kiểm tra và tổ chức thực hiện thường xuyên theo kế hoạch. Sau đó triển khai đến
Đinh Thị Minh Phượng - Trường Tiểu học Trần Phú

20


SKKN: Một số kinh nghiệm bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên

từng đoàn thể, bộ phận có liên quan để cùng nhau thực hiện. Việc chỉ đạo bồi
dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên được tiến hành theo kế hoạch cụ thể,
chi tiết, khoa học có phân công nhiệm vụ rõ ràng. Cần linh hoạt các hình thức kiểm
tra, như: kiểm tra theo định kì, kiểm tra đột xuất, tiến hành khảo sát chất lượng,

phỏng vấn nhanh,... Riêng đối với những giáo viên ý thức chưa cao, nhà trường
hoặc tổ khối trưởng thường xuyên kiểm tra đột xuất nhằm rèn cho họ tính tự giác
trong mọi trường hợp.
Thông qua kế hoạch giảng dạy, giáo án, dự giờ, hồ sơ sổ sách, xem vở ghi
của học sinh,… để đánh giá hoạt động chuyên môn của giáo viên. Kịp thời nhắc
nhở, sửa chữa, bổ sung những thiếu sót của giáo viên khi thực hiện quy chế chuyên
môn hàng tuần, hàng tháng nhằm từng bước bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho
giáo viên.
Ví dụ:
- Khi kiểm tra công tác soạn giảng: cần quan tâm từ việc xác định mục tiêu
của bài dạy, công tác chuẩn bị đồ dùng, phương tiện đến nội dung của từng hoạt
động. Hệ thống câu hỏi và bài tập phải có sự phân hóa; thể hiện rõ các hình thức
dạy học (cá nhân, thảo luận nhóm đôi - nhóm lớn, trò chơi học tập,...) sao cho phù
hợp với đối tượng học sinh và không gian lớp học. Trình bày đầy đủ các cột mục,
câu lệnh của giáo viên và dự kiến phần trả lời của học sinh phải tương ứng nhau
đảm bảo bài soạn tinh gọn song đầy đủ nội dung. Tránh tình trạng giáo viên tải bài
soạn từ mạng Internet để đối phó, giáo án chỉ đưa ra một sườn chung chung không
có nội dung, phương pháp và hình thức dạy học không phù hợp với thực tế, nhiều
phông chữ, kiểu chữ,.... Khi kiểm tra gặp những trường hợp trên, nhắc nhở và yêu
cầu giáo viên soạn lại nhằm giúp họ chú trọng và đầu tư vào công tác soạn giảng
của mình.
- Kiểm tra chất lượng dạy học: Thông qua dự giờ, người dự cần quan sát kĩ
hoạt động giữa thầy - trò như thế nào ? Việc sử dụng phương pháp, hình thức dạy
Đinh Thị Minh Phượng - Trường Tiểu học Trần Phú

21


SKKN: Một số kinh nghiệm bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên

học theo hướng đổi mới ra sao? Đã quan tâm các đối tượng học sinh chưa ? Kịp
thời động viên, giúp đỡ học sinh hoặc chú trọng phát huy năng lực học sinh năng
khiếu chưa ? Tiết dạy diễn ra có tự nhiên không ? Việc vận dụng kiến thức vào
thực hành như thế nào ? ...
- Kiểm tra hồ sơ chuyên môn: thông qua từng loại sổ sách, người kiểm tra có
thể đánh giá được sự đầu tư của giáo viên từ khâu sắp xếp, trình bày văn bản, cách
ghi chép đến nội dung, chất lượng các loại hồ sơ.
- Kiểm tra công tác tự học, tự rèn: thông qua hồ sơ, thông qua việc cập nhật
thông tin bài giảng, bằng quan sát, đánh giá hàng ngày…
Để công tác kiểm tra, đánh giá đạt hiệu quả và có ý nghĩa thiết thực, sau mỗi
lần kiểm tra, các thành viên kiểm tra và được kiểm tra cùng ngồi lại với nhau trao
đổi, chia sẻ, góp ý trực tiếp trên tinh thần xây dựng. Đồng thời chú trọng việc khắc
phục sau kiểm tra; nghĩa là, lần kiểm tra tiếp theo, trước khi kiểm tra các nội dung
mới, tiền hành kiểm tra lại việc khắc phục những thiếu sót đã góp ý lần trước. Nếu
thấy chưa chỉnh sửa, tiếp tục góp ý và đề nghị khắc phục.
3.2.6. Nâng cao công tác tự học, tự rèn, tự sáng tạo:
Thực tế cho thấy, không có con đường nào hữu hiệu nhất bằng việc tự học,
tự rèn luyện của chính bản thân mình. Giáo viên tự học tự rèn bằng nhiều cách như:
đọc tài liệu, sách báo, truy cập mạng internet, dự giờ thăm lớp, trao đổi thảo luận
với đồng nghiệp,…
Đầu năm học, đơn vị chúng tôi tổ chức cho tất cả cán bộ, giáo viên đăng kí
kế hoạch tự bồi dưỡng của mình, nêu rõ nội dung bồi dưỡng, người giúp đỡ, thời
gian kiểm tra công nhận kết quả tự bồi dưỡng.
Hàng tháng, tổ chuyên môn giám sát, kiểm tra, tư vấn thêm những vấn đề
trong quá trình học tập, nghiên cứu hoặc qua quá trình giảng dạy lên lớp có điều gì
bất cập, khó khăn cùng nhau trao đổi nhằm tháo gỡ để thực hiện tốt hơn.
Đinh Thị Minh Phượng - Trường Tiểu học Trần Phú

22

SKKN: Một số kinh nghiệm bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên

Cuối tháng 4, nhà trường phối hợp với các tổ trưởng đánh giá, xếp loại và xét
thi đua về công tác này.
3.2.7. Tăng cường công tác biểu dương, khen thưởng
Một yếu tố không thể thiếu được là động viên, khen thưởng kịp thời và thích
đáng với những thành tích của giáo viên, học sinh. Bởi, thông qua biểu dương,
khen thưởng để nhân rộng tấm gương tiêu biểu điển hình và phát huy tính tích cực,
chủ động, sáng tạo của mỗi giáo viên nhằm thúc đẩy phong trào dạy học ngày càng
phát triển đi lên. Qua đó, khích lệ các thầy cô giáo luôn gắn bó hết mình với nghề
nghiệp, đem hết khả năng và trí tuệ phục vụ cho học sinh học tập đạt kết quả cao
tiến tới hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Để phong trào này thực sự có ý
nghĩa thiết thực đòi hỏi người cán bộ quản lý làm tốt việc đánh giá đội ngũ, phát
hiện những giáo viên có cố gắng vươn lên trong quá trình tự học, tự rèn luyện và
biểu dương những giáo viên và học sinh đạt thành tích cao trong trong phòng trào
dạy tốt, học tốt.
3.3. Điều kiện thực hiện giải pháp, biện pháp
Lãnh đạo nhà trường phải đầu tàu gương mẫu trong việc nâng cao ý thức tự
học tự rèn, có kế hoạch chiến lược lâu dài về công tác bồi dưỡng đội ngũ phù hợp
với năng lực của từng nhóm giáo viên và tình hình thực tế của đơn vị. Làm tốt công
tác phối kết hợp giữa nhà trường với các đoàn thể, lựa chọn và bồi dưỡng đội ngũ
tổ trưởng tổ chuyên môn thực sự là cánh tay nối dài của cán bộ quản lí trong thực
hiện công tác dạy học. Mặt khác, mỗi giáo viên phải thực sự coi mình là yếu tố
quyết định trong việc nâng cao chất lượng giáo dục để từ đó thực hiện tốt công tác
tự học, tự rèn, tự sáng tạo trong chuyên môn đáp ứng yêu cầu đổi mới hiện nay.
3.4. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
Nếu như giáo viên không nhận thức đúng vai trò trách nhiệm của mình thì
việc lập kế hoạch bồi dưỡng, phân công giáo viên bồi dưỡng,.. cũng không đạt hiệu
Đinh Thị Minh Phượng - Trường Tiểu học Trần Phú

23


SKKN: Một số kinh nghiệm bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên

quả. Có bồi dưỡng mà không kiểm tra đánh giá, không khen thưởng cũng không có
động lực thúc đẩy chất lượng. Do đó các biện pháp có quan hệ chặt chẽ với nhau,
bổ trợ cho nhau.
3.5. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu
* Kết quả khảo nghiệm:
Sau hơn 2 năm vận dụng những giải pháp, biện pháp về công tác bồi dưỡng
chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên tại đơn vị, tôi tiến hành khảo nghiệm chất
lượng đội ngũ giáo viên và học sinh để từ đó điều chỉnh kế hoạch, nội dung và biện
pháp bồi dưỡng sao cho phù hợp. Kết quả thu được như sau:
Thời gian

Trình độ GV

TSGV

Xếp loại chuyên
môn GV

Chất lượng HS
TB trở lên

Đại

Cao

Trung

học

đẳng

cấp

39

14

20

5

33

5

1

94,4%

5,6%

39

19

18

2

36

3

0

97,6%

2,4%

Tốt

Khá

TB

(Hoàn
thành)

Dưới TB
(Chưa HT)

Trước
khảo nghiệm
(Đầu năm học

2013-2014)

Sau
khảo nghiệm
(CKI 2015 - 2016)

* Giá trị khoa học:
Bảng số liệu trên là minh chứng thể hiện chất lượng và hiệu quả của công tác
bồi dưỡng đội ngũ giáo viên.
Cán bộ quản lý, giáo viên đã có nhận thức đúng đắn và ý thức trách nhiệm cao
trong công tác tự học, tự bồi dưỡng. Trình độ chuyên môn của đội ngũ giáo viên
ngày càng nâng cao, việc đổi mới phương pháp trong dạy học được giáo viên chú
trọng đầu tư, chất lượng giờ dạy của giáo viên đã tiến bộ vượt bậc. Số giáo viên
Đinh Thị Minh Phượng - Trường Tiểu học Trần Phú

24


SKKN: Một số kinh nghiệm bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên

tham gia theo học các lớp trên chuẩn ngày càng đông, chất lượng giáo dục của nhà
trường năm sau cao hơn năm trước góp phần giữ vững danh hiệu trường đạt Chuẩn
Quốc gia.
4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề
nghiên cứu
Qua quá trình chỉ đạo và thực hiện công tác bồi dưỡng chuyên môn nghiệp
vụ cho giáo viên, tập thể nhà trường đã đạt được kết quả như sau :
Giáo viên đã quan tâm, chú trọng đến công tác tự học, tự rèn; tích cực đọc
báo ngành, các tạp chí, tài liệu về chuyên môn, tra cứu tài liệu trên mạng Internet
để phục vụ cho công tác soạn giảng. 100% giáo viên đã ứng dụng công nghệ thông

tin vào soạn giảng, hàng năm nhiều giáo viên chủ động thiết kế giáo án trình chiếu
phục vụ giảng dạy, chuyên đề, thao - hội giảng,... Nhiều giáo viên vận dụng linh
hoạt các phương pháp, hình thức tổ chức dạy học theo hướng đổi mới phù hợp với
tình hình cụ thể của lớp. Chất lượng giờ dạy của giáo viên qua kiểm tra, dự giờ cho
thấy đã có những cải thiện đáng kể. Số lượng giáo viên dạy giỏi các cấp ngày càng
tăng, nhiều giáo viên được Phòng Giáo dục và Đào tạo điều động tham gia các hội
thi, chuyên đề của ngành; đồng thời họ cũng là những hạt nhân tiêu biểu và cánh
tay nối dài hỗ trợ đắc lực cho lãnh đạo nhà trường giúp đỡ một số giáo viên còn hạn
chế về năng lực, kĩ năng sư phạm vươn lên trong chuyên môn. Chất lượng phong
trào mũi nhọn của cả giáo viên với học sinh trong 3 năm gần đây đạt kết quả rất
khả quan. Cụ thể:
- Về giáo viên:
Tham gia các cuộc thi
Năm học

TS

Giáo viên dạy giỏi &

GV

Tổng phụ trách Đội giỏi

Chữ viết đẹp

Viết sáng kiến kinh

Thiết kế

nghiệm

Bài

Cấp

Cấp

Cấp

Cấp

Cấp

Cấp

Cấp

trường

huyện

tỉnh

trường

huyện

trường

huyện

Đinh Thị Minh Phượng - Trường Tiểu học Trần Phú

giảng

25