TỔ CHỨC dạy học THEO TIẾP cận NĂNG lực môn QUẢN TRỊ MẠNG tại TRƯỜNG TRUNG cấp NGHỀ THỚI LAI

viii

M CL C
TRANG
LÝ L CH KHOA H C ............................................................................................... i
L IăCAMăĐOAN ...................................................................................................... ii
L IăCÁMă N ........................................................................................................... iii
TÓM T T ................................................................................................................. iv
ABSTRACT .............................................................................................................. vi
M C L C ............................................................................................................... viii
DANH SÁCH CÁC CH

VI T T T .................................................................... xiii

DANHăSÁCHăCÁCăHỊNHăVẨăS ăĐ .................................................................. xiv
DANH SÁCH CÁC B NG ......................................................................................xv
M Đ U .....................................................................................................................1
1. Lý do ch năđ tài .....................................................................................................1
2. M c tiêu nghiên c u................................................................................................2
3. Nhi m v nghiên c u ..............................................................................................2
4.ăĐ iăt

ng và khách th nghiên c u ........................................................................3

5. Gi thuy t nghiên c u .............................................................................................3
6. Gi i h năđ tài .........................................................................................................3
7.ăPh

ngăphápănghiênăc u.........................................................................................3

8. C u trúc lu năvĕn ....................................................................................................5

Ch

ngă1 C ăS LÝ LU N V T CH C D Y H C THEO TI P C NăNĔNGă

L C .............................................................................................................................8
1.1 L CH S

NGHIÊN C U V NăĐ .....................................................................8

1.1.1 Trên th gi i ...................................................................................................8
1.1.2

Vi t Nam ..................................................................................................10

1.2ăC ăS PHÁP LÝ................................................................................................12
1.3 CÁC KHÁI NI M LIÊN QUAN ........................................................................14
1.3.1ăNĕngăl căvƠănĕngăl c th c hi n ...................................................................14
1.3.2 Ti p c n nĕngăl c .........................................................................................17


ix
1.3.3 T ch c d y h c ...........................................................................................18
1.3.4ăMôăđun .........................................................................................................20
1.4ăĐẨOăT O THEOăNĔNGăL C .........................................................................20
1.4.1 Tri tălỦăđƠoăt oătheoănĕngăl c ......................................................................20
1.4.2ăĐặcăđi măđƠoăt oătheoănĕngăl c...................................................................21
1.4.2.1ăĐ nhăh

ngăđ u ra ..............................................................................21

1.4.2.2 D y và h căcácănĕngăl c.....................................................................22
1.4.2.3ăĐánhăgiáăvƠăxácănh nănĕng l c ..........................................................23
1.4.2.4ăPh

ngăth căđƠoăt oănĕngăl c ............................................................23

1.4.3ăĐánhăgiáăk t qu h c t p c aăng

i h c ......................................................24

1.4.3.1 Các lo iăđánhăgiáătrongăđƠoăt oătheoănĕngăl c ...................................24
1.4.3.2 Quyătrìnhăđánhăgiáăng

i h cătheoănĕngăl c.......................................25

1.4.4 So sánh gi aăđƠoăt oătheoănĕngăl căvƠăđƠoăt o truy n th ng ......................27
1.4.5ă uăđi m và h n ch c a h th ngăđƠoăt oătheoănĕngăl c ............................27
1.4.6 Yêu c uăđ i v iăGVătrongăđƠoăt oătheoănĕngăl c ........................................28
1.5 T CH C D Y H CăMỌăĐUNăTHEOăTI P C NăNĔNGăL C ..................28
1.5.1 Các nguyên t c t ch c d y h c theo ti p c nănĕngăl c ..............................28
1.5.1.1ăĐ m b o m cătiêuăđƠoăt o ..................................................................28
1.5.1.2ăĐ m b o phù h p v i nhu c u, h ngăthúăvƠănĕngăl c c a HS ...........29
1.5.1.3ăĐ m b o kh nĕngă ng d ng ..............................................................29
1.5.1.4ăĐ m b oăđápă ng yêu c u k t qu đ u ra ..........................................30
1.5.2 Ti n trình t ch c d y h cămôăđun ..............................................................30
1.5.3 Các hình th c t ch c d y h c.....................................................................31
1.5.3.1 D y h c toàn l p ................................................................................31
1.5.3.2 D y h c theo nhóm ............................................................................32
1.5.3.3 D y h c theo cá nhân .........................................................................33
1.5.3.4 V n d ng các hình th c t ch c d y h c ...........................................34

1.5.4 D y h c theo ti p c nănĕngăl c và d y h c tích h p ...................................35


x
1.5.4.1 M i quan h gi a d y h c theo ti p c nănĕngăl c và d y h c tích h p
........................................................................................................................35
1.5.4.2 Tích h p..............................................................................................35
1.5.4.3ăĐặcăđi m d y h c tích h p .................................................................36
1.5.4.4 Thi t k bài d y tích h p ....................................................................38
1.5.5 M t s ph
1.5.5.1ăPh

ngăphápăd y h căđ nhăh

ng gi i quy t v năđ .........................41

1.5.5.2ăPh

ngăphápăd y h căđ nhăh

ng ho tăđ ng .....................................43

1.5.5.3ăPh

ngăphápăd y h c theo d án .......................................................45

K t lu năch
Ch
TR

ngăphápăt ch c d y h c tích h p............................................41

ngă1 .....................................................................................................48

ngă2 TH C TR NG D Y H CăMỌăĐUNăQU N TR M NG T I
NG TRUNG C P NGH TH I LAI ............................................................49

2.1 KHÁI QUÁT CHUNG V TR

NG TRUNG C P NGH TH I LAI .........49

2.1.1 T ng quan v l ch s hình thành và phát tri n.............................................49
2.1.2ăC ăc u b máy t ch c ................................................................................50
2.1.3 Các ngành ngh vƠăquiămôăđƠoăt o ..............................................................50
2.1.4ăĐ iăngũăgiáoăviên .........................................................................................51
2.1.5ăC ăs v t ch t ..............................................................................................51
2.2 KHÁI QUÁT V CH

NGăTRỊNHăĐẨOăT OăMỌăĐUNăQTM ...................51

2.2.1 V trí c aămôăđunăQTM ...............................................................................51
2.2.2ăCh

ngătrìnhămôăđunăQu n tr m ng ...........................................................52

2.2.2.1 M cătiêuămôăđun.................................................................................52
2.2.2.2 N iădungămôăđun ................................................................................53
2.3 TH C TR NG D Y H CăMỌăĐUNăQTMăT IăTR

NG TCNTL .............53

2.3.1 M c tiêu kh o sát .........................................................................................53
2.3.2ăĐ iăt

ng kh o sát .......................................................................................54

2.3.3 K t qu kh o sát th c tr ng t iătr

ng TCNTL ...........................................54

2.3.3.1 Ho tăđ ng d y h cămôăđunăQTM.......................................................54
2.3.3.2ăCh

ngătrình,ăn i dung bài gi ngămôăđunăQTM ...............................62


xi
2.3.3.3ăC ăs v t ch t ph c v d y h cămôăđunăQTM. .................................64
2.3.3.4 S hài lòng c a HS khi h cămôăđunăQTM .........................................65
K t lu năch
Ch

ngă2 .....................................................................................................73

ngă3 T CH C D Y H C THEO TI P C NăNĔNGăL C MỌăĐUNă

QU N TR M NG T IăTR
3.1 NGHIÊN C UăCH

NG TRUNG C P NGH TH I LAI ...................74

NGăTRỊNHăĐẨOăT O C AăMỌăĐUNăQTM .............74

3.1.1ăXácăđ nh h th ngăcácănĕngăl cătrongămôăđunăQTM ..................................74
3.1.2 Mô t cácănĕngăl căd

i d ng ki n th c, kỹ nĕngăvƠătháiăđ ......................74

3.2 D Y H C BÀI QU NăLụăĐƾA ........................................................................76
3.2.1 Chu n b .......................................................................................................76
3.2.1.1 Xác đ nh các ti u kỹ nĕng ..................................................................76
3.2.1.2ăXácăđ nh các bài h c ..........................................................................76
3.2.1.3ăXácăđ nh m c tiêu các bài h c ...........................................................77
3.2.1.4 Biên t p n i dung các bài h c ............................................................79
3.2.1.5 So n giáo án .......................................................................................79
3.2.1.6 Thi t k các phi uăđánh giá ................................................................79
3.2.1.7 Chu n b cácăph

ngăti n d y h c .....................................................80

3.2.2 Th c hi n d y h c bài Qu nălỦăđƿa ..............................................................84
3.2.2.1 Bài 5.1 Thi t l p h th ngăl uătr trênăđƿaăDynamic. ........................84
3.2.2.2 Bài 5.2 X lý x c , thi t l p h n ng ch, nén và mã hóa d li u trên
h th ngăl uătr . .............................................................................................93
3.3 KI M NGHI MăĐÁNHăGIÁ .............................................................................94
3.3.1 M căđích ......................................................................................................94
3.3.2 N i dung ......................................................................................................94
3.3.3ăĐ iăt

ng .....................................................................................................94

3.3.4 Th iăgian,ăđ aăđi m th c nghi m .................................................................95
3.3.5 Cách ti n hành .............................................................................................96
3.3.6 K t qu th c nghi m ....................................................................................96
3.3.6.1 K t qu đ nh tính ................................................................................96


xii
3.3.6.2 K t qu đ nhăl
K tălu năch

ng ...........................................................................100

ngă3 ...................................................................................................106

K T LU N VÀ KI N NGH .................................................................................107
1. K t lu n ...............................................................................................................107
2. T nh n xét nh ngăđóngăgópăc aăđ tài ..............................................................108
3.ăH

ng phát tri năđ tài........................................................................................108

4. Ki n ngh .............................................................................................................108
TÀI LI U THAM KH O .......................................................................................111
PH L C ................................................................................................................114


xiii

DANH SÁCH CÁC CH

VI T T T

Ch vi t t t

Tênăđ yăđ

CNTT

Công ngh thông tin

ĐGQT

Đánhăgiáăquáătrình

ĐGKQTH

Đánhăgiáăkétăqu th c hi n

GV

Giáo viên

HS

H c sinh

NLTH

Nĕngăl c th c hi n

QTM

Qu n tr m ng

TCNTL

Trung c p ngh Th i Lai


xiv

DANHăSỄCHăCỄCăHỊNHăVẨăS ăĐ
HÌNH

TRANG

Hình 1.1 Thành ph n c u trúc c aănĕngăl c..............................................................16
Hình 1.2 Thành ph n c aătiêuăchíăđánhăgiá...............................................................25
Hìnhă2.1ăC ăc u b máy t ch căTr
Hìnhă2.2ăPh

ng trung c p ngh Th i Lai ..........................50

ngăth c so n giáo án mà giáo viên áp d ng .......................................56

Hìnhă2.3ăCácăph

ngăti n d y h căđ

c GV s d ng d y h cămôăđunăQTM .........57

Hình 2.4 Hình th c d y h c các GVăđƣăápăd ng ......................................................58
Hình 2.5 S hài lòng c a GV v vi c ki mătraăđánhăgiáăHS ....................................62
Hình 2.6 Ý ki n c a GV v n i dung bài gi ng ........................................................64
Hình 2.7 Nh n xét c a HS v s phù h p c a thi t b , công ngh t iătr

ng...........66

Hình 2.8 M căđ h ng thú c a HS khi h cămôăđunăQTM .......................................67
Hình 2.9 M căđ đápă ng c a kỹ nĕngăth căhƠnhăđ i v i công vi c c a HS ..........70
Hình 2.10 S phù h p gi a n iădungămôăđunăQTMăđƣăh c v iămôăđunăk ti p/công
vi c th c t HSăđangălƠm ..........................................................................................71
Hình 3.1 H th ng máy o SEVER01 .......................................................................82
Hình 3.2 Tr ng thái màn hình các máy khi GV trình chi uăđ u gi ng nhau ............82
Hình 3.3 K t qu h c l c c a HS l p QTMK4A13 ..................................................95
Hìnhă3.4ăĐi m đánhăgiáăbƠiăgi ng c a GV d gi ....................................................99
Hình 3.5 T n su tăđi m ki m tra .............................................................................101
Hình 3.6 T n su t h i t ti năđi m ki m tra c aănhómăĐC và nhóm TN ...............102
Hìnhă3.7ăSoăsánhăđi m trung bình ki m tra gi a các nhóm ....................................104
S ăĐ

TRANG

S ăđ 1.1ăQuyătrìnhăđƠoăt o ngh theoănĕngăl c .......................................................20
S ăđ 1.2 Tri tălỦăđƠoăt oătheoănĕngăl c ...................................................................21


xv

DANH SÁCH CÁC B NG
B NG

TRANG

B ngă1.1ăSoăsánhăđƠoăt o truy n th ngăvƠăđƠoăt oătheoănĕngăl c ............................27
B ngă2.1ăCh

ngătrìnhăkhungăngh Qu n tr m ngămáyătínhătrìnhăđ trung c p ngh

...................................................................................................................................52
B ngă2.2ăCh

ngătrìnhăđƠoăt oămôăđunăQTM ..........................................................53

B ngă2.3ăTrìnhăđ c a GV ........................................................................................54
B ngă2.4ăĐ tu i c a GV ..........................................................................................55
B ng 2.5 Yêu c u c a GV v m c tiêu d y h c c năđ tăđ
B ngă2.6ăPh

c ..................................55

ngăth c so n giáoăánămƠăGVăđƣăápăd ng ..........................................56

B ng 2.7 M căđ s d ng các tài li uăđ d y h c c a GV .......................................56
B ngă2.8ăCácăph

ngăti n d y h căđ

c GV s d ng..............................................57

B ng 2.9 Hình th c d y h căcácăGVăđƣăápăd ng ......................................................58
B ng 2.10 Ý ki n c aăGVăđ i v i vi c gi ng d y lý thuy t và th c hành................59
B ngă2.11ăPh

ngăpháp,ăkỹ thu t d y h c mà GV s d ng khi gi ng d y ..............59

B ngă2.12ăPh

ngăphápăki mătraăđánhăgiáămƠăGVăđƣăápăd ng ................................60

B ng 2.13 Nh ngăcĕnăc đ

c GV dùng trong ki mătraăđánhăgiá ...........................61

B ng 2.14 N iădungăđánhăgiáăđ

c GV s d ng ......................................................61

B ng 2.15 S hài lòng c a GV v k t qu ki mătraăđánhăgiáăh c sinh.....................62
B ng 2.16 Nh n xét c a GV v ch

ngătrìnhămôăđunăQTM ....................................63

B ng 2.17 Nh n xét c a GV v n i dung bài gi ng ..................................................63
B ng 2.18 Nh n xét c a GV v vaiătròăquanătro ̣ngăcủaămôăđunăQTMăđongăgopăchoă
cácămôăđun chuyênănganhăcoăliênăquanăsauăđo .........................................................64
B ng 2.19 Nh n xét c a GV v ph

ngăti n h tr gi ng d y .................................65

B ng 2.20 Nh n xét c a HS v s phù h p c a thi t b , công ngh t iătr

ng

TCNTLăđ i v i n iădungămôăđun .............................................................................66
B ng 2.21 M căđ h ng thú c a HS khi h cămôăđunăQTM .....................................67
B ng 2.22 Nh n xét c a HS v ph

ngăphápăgi ng d y c a GV .............................68


xvi
B ng 2.23 Tâm tr ng c a HS khi nh n công vi c m i .............................................69
B ng 2.24 M căđ t tin c aăHSăđ i v i kh nĕngăchuyênămôn ..............................69
B ng 2.25 M căđ đápă ng c a kỹ nĕngăth căhƠnhăđ i v i công vi c .....................70
B ng 2.26 S phù h p gi a n iădungămôăđunăQTMăđƣăh c v i môăđunăk ti p/công
vi c th c t đangălƠm ................................................................................................71
B ng 2.27 Nh ng y u t

nhăh

ngăđ nănĕngăl c hoàn thành công vi c c a HS sau

khi h căxongămôăđunăQTM .......................................................................................71
B ng 3.1 Danh m c h th ngăcácănĕngăl cătrongămôăđunăQTM ..............................74
B ng 3.2 Danh m c các ti u kỹ nĕngătrongăbƠiăQu nălỦăđƿa ....................................76
B ng 3.3 Các bài h c trong bài Quản lý đĩa .............................................................77
B ng 3.4 M c tiêu Bài 5.1 Thi t l p h th ngăl uătr trênăđƿaăDynamicăvƠăBƠiă5.2ă
X lý x c , thi t l p h n ng ch, nén và mã hóa d li u trên h th ngăl uătr ........78

B ng 3.5 S l

ng HS

các nhóm th c nghi m ......................................................94

B ng 3.6 K t qu t ng k t h c l cănĕmăh c 2013-2014 c a HS l p QTMK4A13 ..95
B ng 3.7 Tính phù h p c a ti n tình d y h c ...........................................................96
B ng 3.8 S c n thi t c a h th ng máy o và các ph n m m h tr ......................97
B ng 3.9 Tính h p lý c a c u trúc m t bài d y ........................................................97
B ng 3.10 Tính thi t th c c a n i dung bài d y .......................................................97
B ng 3.11 S phù h p và tính kh thi c aăcácăph

ngăánăđánhăgiá .........................98

B ngă3.12ăĐi măđánhăgiáăbƠiăgi ng c a GV d gi .................................................98
B ng 3.13 B ng phân ph i t n s đi m ki m tra ....................................................100
B ng 3.14 B ng phân ph i t n su t .........................................................................101
B ng 3.15 B ng phân ph i t n su t h i t ti n .......................................................101
B ng 3.16 Mô t nh ng tham s đặcătr ngăc a m u ..............................................103
B ng 3.17 K t qu Independent-Samples T-Test ...................................................104


1

Đ U

M
1. Lý do ch năđ tài

Ngày nay, h u h t m i qu c gia trên th gi i nói chungăvƠăcácăn
khu v căĐôngăNamăÁănóiăriêngăđ u coi nhân t conăng

c thu c

i hay ngu n nhân l c là

y u t c ăb n, quy tăđ nh quan tr ngăđ n s phát tri n nhanh chóng và b n v ng v
kinh t - xã h i c a m t qu căgia.ăH
t ASEAN (AEC) chính th că đ

ngăđ nănĕmă2015,ăth iăđi m C ngăđ ng kinh

c thành l p, các qu că giaă ASEANă đangă r t tích

c c chu n b v nhi u mặtă đ đápă ng yêu c u h i nh p, trongă đóă có phát tri n
ngu n nhân l c ch tă l
h

ng cao. Theoă đó,ă đƠoă t o ngh ch tă l

ngă caoă theoă đ nh

ng nhu c u là v n đ đ i m iă uătiênăăxuyênăsu t khu v c ASEAN.
Không nằm ngoài s phát tri n chung c aăcácăn

c ASEAN, Vi t Nam đangă

đ i mặt v i nh ng thách th c mang tính khu v c trong b i c nh h i nh p ASEAN.
Vi t Nam xácăđ nh đ i m i đào t o ngh , phát tri n và nâng cao ch tăl

nhân l călƠăắđ t phá chi năl
t then ch t đ

c”ănhằm cung c păđ iăngũălaoăđ ng lành ngh , là y u

c nêu trong Chi năl

đ aăVi t Nam tr thƠnhăn

ng ngu n

c phát tri n kinh t - xã h i 2011 - 2020ăđ

c công nghi p hóa và h i nh p th tr

do ASEAN. Phù h p v i chi năl

c này, Chi năl

th i kỳ 2011-2020 nhằm c i thi n ch tă l

ngălaoăđ ng t

c phát tri n d y ngh Vi t Nam

ng và m r ng quy mô d y ngh ắđápă

ng nhu c u các ngành và ngh có nhu c u cao v nhân l cătrongăn

c và cho xu t

kh uălaoăđ ng” [1]. Trong Phê duy t quy ho ch phát tri n nhân l c Vi t Nam th i
kỳ 2011 - 2020 c a Th t

ng Chính ph đƣănêuărõă m c tiêu c th ắtỷ l nhân

l că quaă đƠoă t o trong n n kinh t d

i các hình th c,ă trìnhă đ khác nhau t m c

40,0%ănĕmă2010ălênăm că70,0%ănĕmă2020” [2].ăĐi uăđóăchoăth y ch tr
Đ ngăvƠăNhƠăn

ngăc a

c ngày càng coi tr ng vi c phát tri n ngu n nhân l c ch tăl

ng

cao,ăđặc bi t chú tr ngăđ n nhân l căđƣăquaăđƠoăt o.
Đ nă nĕmă 2020,ă d y ngh c nă đápă ng nhu c u th tr
l

ng, ch t l

ngă laoă đ ng v s

ng,ăc ăc u ngành ngh vƠătrìnhăđ đƠoăt o, trong đóăắđ nănĕmă2015,ă

t ng s nhân l c ngành CNTT kho ngă 556ă nghìnă ng

i,ă nĕmă 2020ă lƠă 758ă nghìnă


2
ng

i và h u h tăđ uăquaăđƠoăt o”ă[3].ăTuyănhiênătrênăth c t di n ra không ít b t

c păvƠăkhóăkhĕn,ăs l

ng không nh sinh viên t t nghi p ngành ngh CNTT b th t

nghi p, khó tìm vi c làm và th m chí khó thích ng ngh nghi p, còn nhi u lúng
túng khi va ch m nh ng v nă đ nan gi i c a ngh trong th c t khi tham gia th
tr

ngălaoăđ ng,ăch aăphátăhuyăđ

làm vi că đ

cănĕngăl c c a b n thân. S sinhăviênăraătr

ng

c ngay ch chi m kho ng 30%, còn l i ph iă đƠoă t o b sung. Theo

Th ng kê c a Vi n Chi nă l

că CNTTă (NLĐO)ă choă th y hi n nay, 72% sinh viên

ngành CNTT không có kinh nghi m th c hành, 42% thi u kỹ nĕngălƠmăvi c nhóm,
100% không bi tălƿnhăv c hành ngh .ăĐặc bi t,ăđ i v i các sinh viên m i t t nghi p,
ch kho ng 15% s l

ngăsinhăviênăraătr

ngăđápă ng yêu c u doanh nghi păvƠăh nă

80% l p trình viên ph iăđƠoăt o l i. [38]
Qua các phân tích trên, tác gi nh n th y Đào t o theo ti p c nă nĕngă l c
nhằm t oăđi u ki năhìnhăthƠnhăcácănĕngăl c hành ngh choăng
thi t. Ngành d y ngh đƣă chúă tr ngă đ uă t ,ă phátă tri nă ch

iălaoăđ ng là r t c n
ngă trìnhă đƠoă t o ngh

theo ti p c nănĕngăl cănh ngăth c t tri năkhaiăđƠoăt oăch aăđ t yêu c uămongăđ i.
Xu t phát t nhi u lý do và mong mu năhìnhăthƠnhănĕngăl căchoăng

i h c, tác gi

th c hi năđ tài “Tổ chức dạy học theo tiếp cận năng lực môn Quản trị mạng tại
trường Trung cấp nghề Thới Lai” nhằm góp t ngăb
l

c c i thi n và nâng cao ch t

ngăđƠoăt o cho ngh Qu n tr m ngămáyătínhănóiăriêngăvƠăchoăcôngătácăđƠoăt o

ngh nói chung.
2. M c tiêu nghiên c u
T

ch c d y h c Qu n tr m ng t iă tr

ng Trung c p ngh Th i Lai

(TCNTL) theo t p c nănĕngăl c nhằm nâng cao ch tăl
cao ch tăl

ngăđƠoăt o ngh c aătr

ng d y h c, góp ph n nâng

ng TCNTL.

3. Nhi m v nghiên c u
- Nghiên c uăc ăs lý lu n v t ch c d y h c theo ti p c nănĕngăl c trong
đƠoăt o ngh .
- Kh o sát th c tr ng d y h c môn Qu n tr m ng (QTM) t iătr

ng TCNTL.


3
- Thi t k ti n trình t ch c d y h c môn QTM t iătr

ng TCNTL theo ti p

c nănĕngăl c.
- Ti n hành d y h c môn QTM t i TCNTL nhằm ki m nghi măđánhăgiáăk t
qu tácăđ ng c a vi c t ch c d y h c môn QTM theo ti nătrìnhăđƣăthi t k đ n s
hìnhăthƠnhănĕngăl c c a h c sinh (HS).
4.ăĐ iăt

ng và khách th nghiên c u

- Đ iăt

ng nghiên c u: D y h c môn QTM t iătr

ng TCNTL theo ti p c n

nĕngăl c.
- Khách th nghiên c u: Ho tăđ ng d y - h c môn QTM c a giáo viên (GV)
và HS t iătr

ng TCNTL

5. Gi thuy t nghiên c u
Ch

ngătrìnhă môn QTMă đƣă đ

nh ngătri n khai d y h c t iătr

c xây d ngă theoă môă đună ti p c nă nĕngă l c

ng TCNTL còn nhi u h n ch .

Nếu t ch c d y h c QTM theo ti p c nănĕngăl cănh ăđ xu t c a tác gi sẽ
giúpăHSăhìnhăthƠnhăđ
ngh c aănhƠătr

cănĕngăl c th c s , góp ph n nâng cao ch tăl

ngăđƠoăt o

ng.

6. Gi i h năđ tài
Doă ch
ch

ngă trìnhă mônă QTMă đƣă đ

c thi t k thƠnhă môă đună QTMă (theoă

ngă trìnhă khungă ngh Qu n tr m ng máy tính c B LĐ-TB&XH ban hành

nĕmă2011)ăđ aăvƠoăgi ng d y t iătr

ng TCNTL t nĕmă2012ăvƠăth i gian nghiên

c u có h n, tác gi t p trung:
- Kh o sát th c tr ng d y h cămôăđunăQTMăt iătr
- T ch c d y h cămôăđunăQTMăt iătr

ng TCNTL

ng TCNTL theo ti p c nănĕngăl c

v i m t bài (10 gi ) g m 02 giáo án.
7.ăPh

ngăphápănghiênăc u
Đ th c hi năđ tài này, tác gi s d ngăph
+ Phương pháp nghiên cứu lý luận:

ngăphápănghiênăc u sau:


4
S d ngăcácăph

ngăphápăphơnătích,ăsoăsánh,ăh th ng hóa, khái quát hóa lý

thuy t t các tài li uăcóăliênăquanăđ xây d ngăc ăs lý lu năchoăđ tài nghiên c u.
Ngu n tài li u bao g m:
- Cácăvĕnăb n pháp quy v công tác d y ngh ,ăđ nhăh
ngh theoăh

ngăph

ngăphápăd y

ng ti p c nănĕngăl c.

- Các công trình nghiên c uătrongăvƠăngoƠiăn

c, các t p chí, báo cáo khoa

h c, lu năvĕnăt t nghi p th căsƿăcácăkhóa,ầăv các d y h c theo ti p c nănĕngăl c
- Ch
đ

ngătrìnhă đƠoăt o ngh Qu n tr m ng máy tính trìnhăđ trung c păđƣă

c xây d ng theo c uătrúcămôăđunăvƠăđ

c ban hành.

+ Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Ph

ngăphápăquanăsát:ăQuanăsát,ăghiăchép,ănh năxét,ăđánhăgiáăth c tr ng t

ch c d y h c môăđun QTM t iătr
- Ph

ng TCNTL.

ngă phápă nghiênă c u s n ph m ho tă đ ng: Nghiên c uă ch

ngă trìnhă

d y môăđun Qu n tr m ng, h s ălênăl p c a giáo viên (GV), bài ki m tra c a HS.
- Ph

ngă phápă đƠmă tho i:ă Thĕmă dò,ă traoă đ i ý ki n v i GV d y môă đun

QTM và HS đ tìm hi u nh n th c,ă tháiă đ c a GV và HS v v nă đ s d ng
ph

ngăphápăd y h c hi n nay t iătr
- Ph

ng TCNTL.

ngăphápăđi u tra bằng b ng h i: S d ng b ng h iăđ i v i GV và HS

đ kh o sát quá trình d y h c môăđun QTM hi n nay c aănhƠătr
- Ph

ng.

ngăphápăth c nghi măs ăph m cóăđ i ch ng: Ti n hành th c nghi m

gi ng d y cho m t s bài gi ng c a môăđun QTM d a trên k ho chăđƣătri n khai t
ch c d y h cătheoăh
- Ph

ng ti p c n nĕngăl c.

ngăphápăl y ý ki n t phi uăđánhăgiáă bƠiăgi ng tích h p: Thu th p ý

ki n c a HS, GV d gi v tính hi u qu , tính kh thi c a vi c t ch c d y th c
nghi m môăđun QTMătheoăh

ng ti p c n nĕngăl c t iătr

ng TCNTL.

+ Phương pháp thống kê toán học
S d ng m t s ph n m m tin h căđ x lý và trình bày s li u nhằm phân
tíchăđ nhăl

ng,ăđ nh tính và ki m ch ngăđ tin c y c a các s li u.


5
8. C u trúc lu năvĕn
Ngoài ph n m đ u và k t lu n, lu năvĕnăg mă3ăch

ng:

- Ch

ngă1:ăC ăs lý lu n v t ch c d y h c theo ti p c n nĕngăl c

- Ch

ngă2:ăTh c tr ng d y h c môăđun Qu n tr m ng t iătr

ng Trung c p

ngh Th i Lai
- Ch
t iătr

ngă3:ăT ch c d y h c theo ti p c n nĕngăl c môăđun Qu n tr m ng

ng Trung c p ngh Th i Lai.


8

Ch
C ăS

ngă1

LÝ LU N V T

CH C D Y H C

THEO TI P C NăNĔNGăL C
1.1 L CH S

NGHIÊN C U V NăĐ

1.1.1 Trên th gi i
Theoăquanăđi m c a các nhà khoa h c giáo d căph

ngătơyătrongă giáoăd c

đƠoăt o ngh nghi p c n chú tr ngăđ n vi c hình thành các kỹ nĕngăthôngăquaăcácă
ho tăđ ng d y h c.ăChínhăđi uănƠyăđƣăm raăh

ng nghiên c u m i: Đào tạo theo

năng lực (Competency Based Training).
Canađa,ăs phát tri n kinh t - xã h iăđƣăgơyăs c ép ph iăthayăđ iăph

ngă

th căđƠoăt o,ăđặc bi tălƠătrongălƿnhăv căđƠoăt o ngh . Nh ng c iăcáchătrongălƿnhăv c
đƠoăt o ngh đƣăch ra nh ngăph

ngăth c linh ho tăh nătrong đƠoăt o, ch ra m i

quan h đ n s th c hi năh nălƠăth iăgianăđƠoăt o,ăđóăchínhălƠăđƠoăt o d a trên nĕngă
l c.ăBanăđ u ch có các t ch căđƠoăt o nh n ra l i th c aăph

ngăth c này trong

đƠoăt o ngh . Trong nh ngănĕmăg năđơy,ăcácănhƠăs n xu t, kinh doanh, d ch v
đơyă đƣă cùngă ngƠnhă giáoă d c có s quană tơmă h n,ă đ uă t ă nhi uă h nă choă ph

ngă

th căđƠoăt o d a trên nĕngăl c song song v i vi c xây d ng các chu n qu c gia v
đƠoăt o ngh nghi p.
nhi uă n

că chơuă Áă nh ă Singapore,ă nă Đ , Philippin, Brunei, Malaixia,

Hàn Qu c, Nh t B n,...ă ph
đangăđ

c v n d ng

ngă th că đƠoă t o ngh d a trên nĕngă l c cũngă đƣă vƠă

các m căđ khác nhau. Các b ch

t o ngh d a trên nĕngă l c choă cácă tr
thu t,ăđƣăđ

ngătrìnhăk ho chăđƠoă

ng chuyên nghi p, nh tă lƠă cácă tr

ng kỹ

c so n th o và s d ng có k t qu trong m tăvƠiănĕmătr l iăđơy.ăNhìnă

m t cách khái quát có th nh n th yăđi m n i b t c aăcácăch
t o nhằm hình thành các ki n th c và kỹ nĕngăđ ng
cóănĕngăl c v n d ng ngay vào th c ti n.

ngătrìnhănƠyălƠăđƠoă

i h c có th th c hi năđ

c,


9

William E. B. (Mỹ)ă đƣă choă raă đ i quy nă sáchă ắHandbookă foră developingă
competency-basedătrainingăprograms”[36] (t m d ch là: S tay cho vi c phát tri n
cácăch

ngătrìnhăđƠoăt o d a trên nĕngăl c) v i m căđíchăgiúpăphátătri n có hi u

qu cácă ch
h

ng trình giáo d că vƠă đƠoă t o thông qua vi c t ch c d y h c theo

ng ti p c n c a nĕngă l c.ă Đ iă t

viên, nh ngăng

ng mà quy nă sáchă h

ng t i là GV, gi ng

iălƠmăcôngătácăđƠoăt o, các nhà nghiên c u và nh ngăng

i tham

gia vào vi căđƠoăt o ngh . Cu n sách nƠyăđ aăraănh ng g i ý làm th nƠoăđ phát
tri năcácăch

ngătrìnhăd aătrênănĕngăl c, bao g m: Mô t rõ chu năđ u ra, s p x p

chúng m t cách c n th n theo m t trình t .ăXácăđ nh m c tiêu c aăch
h

ng vào vi c h c c aăng

i h c ch khôngăh

ngătrìnhălƠă

ng vào ho tăđ ng d y, t đóăl p

k ho ch cho vi c t ch c d y h cătheoănĕngăl c. Vi c t ch c d y h c này s đ m
b o rằngăng

i h c có th hoàn thành t t nhi m v (công vi c) sau khi t t nghi p

và tham gia vào ho tă đ ng ngh nghi p. D y h că theoă h
đ

căcáănhơnăhoáăđ m iăng

ng ti p c n nĕngă l c

i có th t hoàn thành công vi c bằng cách tìm hi u

nh n th c v năđ vƠăđ xu t cách gi i quy t m t v năđ , phát huy t iăđaăth m nh
c a b n thân. Và cu i cùng thông qua vi c t ch c d y h cătheoănĕngăl c, có th
đánhăgiáăđ

c hi u qu đƠoăt o v i t ngăcáănhơnăng

t đánhăgiáăđ

c m căđ nĕngăl căđ tăđ

i h c,ăng

i h căcũngăcóăth

c c a b n thân so v i yêu c u c a m c

tiêuăđƠoăt o.
Thángă 11ă nĕmă 1991,ă trungă tơmă Qu c gia v đƠoă t o d aă trênă nĕngă l c c a
Australiaăđƣăt ch c h i th o v đƠoăt o d aătrênănĕngăl c. M căđíchăc a h i th o
lƠăđ cung c p m t di năđƠnăchoăcácănhƠănghiênăc uătrongălƿnhăv căđƠoăt o d a trên
nĕngăl c có th traoăđ i nh ng ý ki n,ăquanăđi m v v năđ này. Các bài tham lu n
bao g m: Các báo cáo v cách gi i quy t v năđ đƠoăt o ngh d a trên nĕngăl c;
Các báo cáo v nh ng d án nghiên c u c a cá nhân. H i th oăcũngăđƣăth o lu n v
các v năđ n y sinh trong quá trình nghiên c u,ătraoăđ i v h th ng lý lu năđƠoăt o
theoănĕngăl căđangăcó.ăCh

ngătrìnhăh i th oăđ

v i các ch đ là: 1- Phát tri n và cung c păcácăch

c t ch c thành nhi u phiên h p
ngătrìnhăđƠoăt o d aătrênănĕngă

l c, 2 - Phát tri n h th ng các tiêu chu nănĕngăl c. 3 - Cácăch

ngătrìnhăđƠoăt o

10
trongăđƠoăt oătheoănĕngăl c; 4 - ĐánhăgiáăvƠăcông nh năcácăch

ngătrìnhăđƠoăt o

theoă nĕngă l c. Qua h i th o này, m t s v

ng m c trong t ch că đƠoă t o theo

nĕngăl c đ

ngăđiăm iătrongăđƠoăt o ngu n nhân

c gi i quy t và m ra nh ngăh

l căđápă ng v i s phát tri n c a xã h i.
Tác gi Leesa Wheelahan (Úc)ăđƣăphátătri n và m ra m t góc nhìn th c t
khác v đƠoăt o theo nĕngăl c. Lu n c quan tr ng mà tác gi đ aăraălƠăs hi u bi t
(ki n th c) c aăng

i h c ph iăđ

căđặt vào v trí trung tâm c aăch

t oănh ngăđƠoăt o theo ti p c n nĕngăl c l iăkhôngălƠmăđ

ngătrìnhăđƠoă

căđi uăđó.ăBằng vi c mô

t l i nh ng yêu c u c a xã h iăđ i v i m t ho tăđ ng ngh nghi p, cách ti p c n
nƠyăđặt s th c hi n công vi c ngh nghi p c aăng

i sinh viên vào v trí trung tâm

thay cho vi c ph i b tăđ u t vi c ti p nh n h th ng tri th c khoa h c chuyên sâu.
Đi m qua nh ng nghiên c u trên có th nh n th y:ăch
t ch c d y h c theo ti p c n nĕngăl c là m tăxuăh
nhà khoa h c quan tâm nghiên c u
trình d y h c

cácătr

c nhi u qu c gia, nhi u

nhi uăgócăđ khác nhau và ng d ng vào quá

ng chuyên nghi p và d y ngh .ăTùyătheoăđặcăđi m c a m i

qu c gia mà lý thuy tănƠyăđ
1.1.2

ngăđ

ngătrìnhăđƠoăt o và

căthayăđ i cho phù h p.

Việt Nam

Vi t Nam trong nh ngănĕmăg năđơyăđƣăcóăm t s công trình nghiên c u

theoăh

ng ti p c nănĕngăl cănh ăsau:
Đ tài c p B B93-52-24: “Tiếp cận đào tạo nghề dựa trên năng lực thực

hiện và việc xây dựng tiêu chuẩn nghề”, tác gi Nguy năĐ c Trí [22] đƣănêuălênă
nh ngăquanăđi m v đƠoăt o theo ti p c n nĕngăl c th c hi n (NLTH). Theo nghiên
c u này, m t s khái ni m,ăquanăđi m v NLTH cũngănh ăđƠoăt o theo NLTH đƣă
đ

călƠmărõ.ăĐơyălƠăc ăs lý lu n cho vi c phát tri năph

ngăth căđƠoăt o này

Vi t Nam. Tuy nhiên, nh ng nghiên c u này ch t p trung ph c v cho vi c phát
tri nă cácă ch

ngă trìnhă d y ngh theo NLTH hi n mƠă ch aă m r ng cho vi c t

ch c d y h cătheoăh

ng ti p c n NLTH.

Tác gi Đinhă Côngă Thuy n [21] vƠă cácă đ ng nghi pă đƣă so n th o tài li u
ắHướng dẫn chuẩn bị và giảng dạy theo mô đun”.ăTácăgi đƣăkháiăquátăv tình hình


11

đƠoă t o ngh theo môă đun v NLTH trên th gi i và
ph

ngăphápă d y h c tích h pă đ phù h p v iă ch

Vi t Nam, ch d n các

ngătrìnhă đ

c xây d ng theo

môăđunăv NLTH. Ngoài ra, tác gi cũngătrìnhăbƠyărõăti n trình t ch c d y h c,
ph

ngăphápăki mătraăvƠăđánhăgiáătheoăNLTH.
Tác gi Nguy n H u Lam [17] đƣăphơnătíchănh ng h n ch trong h th ng

giáo d c hi n nay là v a thi u l i v a y u.ăCh

ngătrìnhănặng v ki n th c, nhẹ v

kỹ nĕng,ă khôngă g n v i th c ti n phát tri n c a xã h i. V iă cáchă đặt v nă đ nh ă
v y, tác gi đƣăch ra c n ph i tìm m t mô hình m i trong giáo d căvƠăđƠoăt o nh n
m nhă đ nă ắch tă l

ng và hi u qu th c hi n công vi c”.ă Đặc bi t, Nguy n H u

Lamăđƣăphơnătích,ăt ng k tăcácămôăhìnhăđƠoăt o c a th gi i và nh năđ nh mô hình
dựa trên năng lực (competency based model) s là m t cách ti p c n trong phát
tri n giáo d căvƠăđƠoăt o ngh nghi p

Vi t Nam. Tuy nhiên tác gi cũngăch ra

m t s l uăỦămƠăcácănhƠănghiênăc u, các nhà qu n lý giáo d c c n quan tâm.
Tác gi Nguy n Ng c Hùng [14]:ă ắCácă gi iă phápă đ i m i qu n lý d y h c
th c hành theo ti p c n NLTH choăSVăs ăph m kỹ thu t”ăđƣălƠmărõăcácăkháiăni m,
phân tích nh ngăđặcăđi m c aăph

ngăth căđƠoăt o ti p c n NLTH, s khác bi t so

v iăđƠoăt o truy n th ng, ch ra nh ng yêu c u khách quan ph iăđ i m i trong qu n
lý t ch c d y h c, t đóăđƣăti năhƠnhăđánhăgiáăth c tr ng n iădung,ăxácăđ nh nh ng
y uăkém,ăđ aăraănh ngăđ xu t và th c nghi m 3 gi iăphápăđ i m i qu n lý t ch c
d y h c theo ti p c năăchoăsinhăviênăs ăph m kỹ thu t.
Tác gi Vũă Tr ng Ngh [18] đƣă lƠmă rõă c ă s lý lu n và th c ti n c a vi c
đánhăgiáăk t qu h c t p môn Tin h căvĕnăphòngăchoăsinhăviênăCaoăđẳng kỹ thu t
công nghi p d a trên NLTH, t đóă xácă đ nh NLTH cho tin h că vĕnă phòng,ă xơyă
d ng h th ng tiêu chu n NLTH c a tin h căvĕnăphòngăvƠăđánhăgiáăk t qu h c t p
c a sinh viên.
Tác gi VũăXuơnăHùng [15] đƣăkháiăquátăđ

c m t s v năđ lý lu n và th c

ti n v nĕngăl c d y h c c a GV d y ngh và m c tiêu, n iădung,ăquyătrìnhăđánhă
giáănĕngăl c d y h c cho sinh viên kỹ thu t trong th c t păs ăph m theo ti p c n
NLTH.


12
Các công trình công b c a các tác gi k trên m i ch đ aă raă khungă lỦă

thuy t v đƠoăt o, d y h c, t ch c d y h c theo nĕngăl c.
Tóm l i, vi c v n d ng lý thuy t v t ch c d y h c theo ti p c n nĕngăl c
v năch aăcóăcôngătrìnhănghiênăc u nào chuyên sâu vào các v năđ c n thi tăđ t
ch c d y h c theo ti p c n nĕngă l c đ t hi u qu . Trong quá trình th c hi n lu n
vĕnănƠy,ătácăgi s nghiên c u, k th a,ăđ i chi u các lu năđi m t cácăcôngătrìnhăđƣă
đ

c nghiên c u,ăđ ng th i phát tri n m r ng vi c ng d ng lý thuy t v t ch c

d y h c theo ti p c n năng lực (competency) vào vi c t ch c d y h c cho môn h c
hoặc môăđun nói chung và c th là môăđun QTM t iătr
1.2ăC ăS

ng TCNTL.

PHÁP LÝ

Trong nh ngănĕmăg năđơy,ăđ i m iăđƠoăt o ngh ,ătrongăđóă uătiênăđ t phá
ch tăl

ngăđƠoăt o ngh nhằm cung c p l căl

tr thƠnhăn

ngălaoăđ ng có tay ngh c n thi tăđ

c công nghi păhóaăvƠoănĕmă2020ăđangăđ

tơm.ă Đi uă nƠyă đ

căĐ ngăvƠăNhƠăn

c quan

c th hi nă quaă cácă vĕnă b n quan tr ng c aă Đ ngă vƠă NhƠă n

Ngh quy t H i ngh Trungă

c.

ngă8ăkhóaăXIăv đ i m iăcĕnăb n, toàn di n giáo d c

vƠăđƠoăt oăđ ra m c tiêu:
Đ i v i giáo d c ngh nghi p, t pătrungăđƠoăt o nhân l c có ki n th c,
kỹ nĕngăvƠătráchănhi m ngh nghi p. Hình thành h th ng giáo d c ngh
nghi p v i nhi uăph
theoăh

ngăth c vƠătrìnhăđ đƠoăt o kỹ nĕngăngh nghi p

ng ng d ng, th c hành, b oăđ măđápă ng nhu c u nhân l c kỹ

thu t công ngh c a th tr

ngălaoăđ ngătrongăn

c và qu c t . [4]

Bênăcáchăđó,ăNgh quy t còn ch ra các gi i pháp ch y uăđ nâng cao ch t
l

ngăđào t o ngh :
- ĐƠoăt oătheoăh
- Đ i m iă ch

ng coi tr ng phát tri n ph m ch t, năng lực c aăng

i h c.

ngă trìnhă nhằm phát tri nă nĕngă l c và ph m ch tă ng

i h c.

N i dung giáo d c ngh nghi p xây d ngătheoăh

ng tích h p ki n th c, kỹ nĕng,ă

tác phong làm vi c chuyên nghi păđ hìnhăthƠnhănĕngăl c ngh nghi păchoăng
h c.

i


13
- Đ i m i m nh m ph

ngăphápăd y và h cătheoăh

ng hi năđ i; phát huy

tính tích c c, ch đ ng, sáng t o và v n d ng ki n th c, kỹ nĕngă c aă ng

i h c;

kh c ph c l i truy n th ápăđặt m t chi u, ghi nh máy móc.
- Đaăd ng hóa n i dung, tài li u h c t p,ăđápă ng yêu c u c a các b c h c,
cácăch

ngătrìnhăgiáoăd c,ăđƠoăt o và nhu c u h c t p su tăđ i c a m iăng
- Đ i m iă cĕnă b n hình th că vƠă ph

i.

ngăphápă thi,ăki mă traă vƠă đánhă giáă k t

qu giáo d c,ăđƠoăt o, b oăđ m trung th c, khách quan. Vi c thi, ki mătraăvƠăđánhă
giá k t qu giáo d c,ăđƠoăt o c n t ngăb

c theo các tiêu chí tiên ti năđ

và c ngăđ ng giáo d c th gi i tin c y và công nh n.ăĐ i m iăph

c xã h i

ngăth căđánhăgiáă

và công nh n t t nghi p giáo d c ngh nghi pătrênăc ăs ki n th c,ănĕngăl c th c
hành, ý th c kỷ lu tăvƠăđ oăđ c ngh nghi p.
Chi năl

c phát tri n kinh t - xã h i 2011 ậ 2020 th hi n vai trò c a vi c

phát tri n và nâng cao ch tă l

ng ngu n nhân l c:ă ắPhátă tri n và nâng cao ch t

l

ng ngu n nhân l c, nh t là ngu n nhân l c ch tăl

l

c, là y u t quy tăđ nhăđ y m nh phát tri n và ng d ng khoa h c, công ngh ,ăc ă

c u l i n n kinh t , chuy năđ iămôăhìnhătĕngătr

ng cao là m tăđ t phá chi n

ng và là l i th c nh tranh quan

tr ng nh t, b oăđ m cho phát tri n nhanh, hi u qu và b n v ng”.ă[1]
Chi năl

c phát tri n nhân l c Vi t Nam th i kỳ 2011 ậ 2020 ch ra m t s

gi iăphápăđ phát tri n nhân l c:ăắS d ng,ăđánhăgiáăvƠăđƣiăng nhân l c ph i d a
vƠoănĕngăl c th c s và k t qu , hi u su t công vi c.ăĐƠoăt o nhân l c ph i g n v i
nhu c u xã h i, nhu c u c a th tr
Chi năl

ngălaoăđ ng”.ă[2]

c phát tri n D y ngh th i kỳ 2011 ậ 2020ăđƣăth hi năđ i m iăđƠoă

t o ngh là then ch tă đ nâng cao ch tăl

ng ngu n nhân l c, góp ph n nâng cao

nĕngăl c c nh tranh qu c gia:
Đ nănĕmă2020,ăd y ngh đápă ngăđ
c v s l

ng, ch tăl

c nhu c u c a th tr

ngălaoăđ ng

ng,ăc ăc u ngh vƠătrìnhăđ đƠoăt o; ch tăl

đƠoăt o c a m t s ngh đ tătrìnhăđ cácăn

ng

c phát tri n trong khu v c

ASEAN và trên th gi i;ă hìnhă thƠnhă đ iă ngũă laoă đ ng lành ngh , góp
ph nănơngăcaoănĕngăl c c nh tranh qu c gia; ph c p ngh choăng

i lao

14
đ ng, góp ph n th c hi n chuy n d chă c ă c uă laoă đ ng, nâng cao thu
nhơ ̣p, gi mănghèoăv ngăch c,ăđ m b o an sinh xã h i. [3]
Lu t giáo d c ngh nghi păđ

căthôngăquaăngƠyă27ăthángă11ănĕmă2014ăcũngă

đƣănêuărõătrongăm c tiêu c th :
ĐƠoă t oă trìnhă đ s ă c p đ ng

i h c có nĕngă l c th c hi n đ

c các

công vi c đ năgi n c a m t ngh . ĐƠoă t oă trìnhă đ trung c pă đ ng
h c có nĕngă l c đ
đ

i

c các công vi c c aă trìnhă đ s ă c p và th c hi n

c m t s công vi c có tính ph c t p c a chuyên ngành hoặc ngh ; có

kh nĕngă ng d ng kỹ thu t, công ngh vào công vi c, làm vi căđ c l p,
làm vi c theo nhóm. [5]
Tóm l i,ă quaăcácăvĕnă b năđƣăth hi n c aăĐ ngăvƠănhƠăn

căquanătơmăđ n

đ i m i giáo d c - đƠoăt o, chú tr ng hìnhăthƠnhănĕngăl căchoăng

i h c nhằm nâng

cao ch tăl

ng ngu n nhân l c đƣăquaăđƠoăt o.

1.3 CÁC KHÁI NI M LIÊN QUAN
1.3.1ăNĕngăl căvƠănĕngăl c th c hi n

 Năng lực
Theo các t đi năthôngăth

ng, t đi n Anh - Vi t: Competency d ch là năng

lực, khả năng.
M t s nhà nghiên c uăđƣăđ aăraăcácăkháiăni m v nĕngăl c

nhi uăgócăđ

khác nhau:
Theo LêăVĕnăGi ng [12]: Năng lực lƠătrìnhăđ thành th o nhi u hay ít trong
vi c v n d ng các hi u bi tăđ gi i quy t nh ng v năđ th c t .
Theo ĐặngăThƠnhăH ngă[16]: Năng lực là t h p nh ngăhƠnhăđ ng v t ch t
và tinh th năt

ngă ng v i d ng ho tăđ ng nh tăđ nh d a vào nh ng thu c tính cá

nhân (sinh h c, tâm lý và giá tr xã h i)ăđ

c th c hi n t giác và d năđ n k t qu

phù h p v iă trìnhă đ th c t c a ho tă đ ng. Nĕngă l c có c u trúc ph c t p, song
nh ng thành t c ăb n t oănênăc ăs c u trúc c a nó g m tri th c, kỹ nĕngăvƠăhƠnhă
vi bi u c mă(tháiăđ ).


15
Bùi Hi n và c ng tác viên [13]ăcũngăđ aăraănhi u quan ni m khác nhau v
nĕngăl c:
+ Năng lực là kh nĕngăđ

c hình thành hoặc phát tri n, cho phép m tăng

i

đ t thành công trong m t ho tăđ ng th l c, trí l c hoặc ngh nghi p.
+ Năng lực đ

c th hi n vào kh nĕngă thiă hƠnhă m t ho tă đ ng, th c hi n

m t nhi m v .ăNĕngăl c ch có hi u qu khiănóăđ
ng

c ch ngăminh,ătrongătr

ng h p

c l i, nó ch là gi đ nh hoặc không có th c.ăNĕngăl c có th b m sinh hoặc do

rèn luy n mà chi mălƿnhăđ

c. Nó phát tri n b i kinh nghi m hoặc b i vi c h c t p

phù h p v i tính riêng bi t c a cá nhân.
+ Năng lực đ

căcoiănh ăkh nĕngăc aăconăng

đ m i và nh ng tình hu ng m i; g i tìm l iăđ
s d ng trong nh ng th c nghi mătr
+ Năng lực đ

iăkhiăđ i mặt v i nh ng v n

c tin t c và nh ngăkƿăthu tăđƣăđ

c

căđơy.

c coi là kh nĕngăc a m tăconăng

iăhoƠnăthƠnhăđ

nhi m v ph c t p, vi căhoƠnăthƠnhănƠyăđòiăh i ph i thi hành m t s l
tácăđ i v i nh ng nhi m v mƠăng

iătaăth

c nh ng

ng l n thao

ng gặp trong khi th c hành m t ngh .

 Năng lực thực hiện
Theoă quană đi m c a các nhà s ă ph m ngh Đ c [26], các thành ph n c u
trúc c aănĕngăl c (Hình 1.1) g m có:
+ăNĕngăl c chuyên môn (Professional competency): Là kh nĕngăth c hi n
các nhi m v chuyên môn cũngă nh ă kh nĕngă đánhă giáă k t qu chuyên môn m t
cáchăđ c l p,ăcóăph

ngăphápăvƠ chính xác v mặtăchuyênămôn.ăTrongăđóăbaoăg m

c kh nĕngăt ăduyălogic,ăphơnătích,ăt ng h p, tr uăt

ng hoá, kh nĕngănh n bi t

các m i quan h h th ng và quá trình.ăNĕngăl c chuyên môn hi uătheoănghƿaăhẹp là
nĕngă l c ắn i dung chuyên môn”,ă theoă nghƿaă r ng bao g m c nĕngă l că ph

ng

pháp chuyên môn.
+ă Nĕngă l că ph

ngă phápă (Methodical competency): Là kh nĕngă đ i v i

nh ngă hƠnhă đ ng có k ho ch,ă đ nhă h
nhi m v và v năđ .ăNĕngăl căph

ng m că đíchă trongă vi c gi i quy t các

ngăphápăbaoăg mănĕngăl căph

ngăpháp chung


16
vƠăph

ngăphápăchuyênămôn.ăTrungătơmăc aăph

ngăphápănh n th c là nh ng kh

nĕngăti p nh n, x lỦ,ăđánhăgiá,ătruy n th và trình bày tri th c.
+ă Nĕngă l c xã h i (Social competency): Là kh nĕngă đ tă đ

c m că đíchă

trong nh ng tình hu ng xã h iăcũng nh ătrongănh ng nhi m v khác nhau trong s
ph i h p s ph i h p chặt ch v i nh ng thành viên khác.
+ăNĕngăl c cá th (Individual competency): Là kh nĕngăxácăđ nh,ăđánhăgiáă
đ

c nh ngăc ăh i phát tri năcũngănh ănh ng gi i h n c a cá nhân, phát tri nănĕng

khi u cá nhân, xây d ng nh ngă quană đi m, chu n giá tr đ oă đ că vƠă đ ngă c ă chiă
ph i các ng x và hành vi.
Nĕngăl c cá th

Nĕngăl c chuyên môn

Nĕngăl c xã h i

Nĕngăl căph

ngăpháp

Nĕngăl c th c hi n

Hình 1.1 Thành ph n c u trúc c aănĕngăl c
Nh ăv y, s k t h p c aă4ănĕngăl c thành ph n (nĕngăl căchuyênămôn,ănĕngă
l căph

ngăpháp,ănĕngăl c xã h iăvƠănĕngăl c cá th )ăđ

c hi u là NLTH. Nói cách

khác, NLTH là m t lo iă nĕngă l c, khi nói phát tri nă nĕngă l că ng

iă taă cũngă hi u

đ ng th i là phát tri n NLTH. Chính vì v yătrongălƿnhăv căs ăph m ngh ,ănĕngăl c
cùngăđ

c hi uălƠ:ăắkh nĕngăth c hi n có trách nhi m và hi u qu cácăhƠnhăđ ng,

gi i quy t các nhi m v , v năđ trong nh ng tình hu ng khác nhau thu căcácălƿnhă
v c ngh nghi p, xã h i hay d aă trênă c ă s hi u bi t, kỹ nĕng,ă kỹ x o và kinh
nghi măcũngănh ăs sẵnăsƠngăhƠnhăđ ng”.ă[26]
Khái ni m NLTH còn đ
ni m c a t ng tác gi :

c hi u theo nhi u cách khác nhau, tùy theo quan


17
Theo tác gi Nguy năMinhăĐ
c a m tăng
chu năđ

ng: NLTH (kh nĕngăhƠnhăngh ) là kh nĕngă

iălaoăđ ng có th th c hi n nh ng công vi c c a m t ngh theo nh ng

căquyăđ nh. Kh nĕngăhƠnhăngh bao g m 3 y u t có liên quan chặt ch

v i nhau là: ki n th c, kỹ nĕngăvƠătháiăđ . [11]
Tác gi ĐinhăCôngăThuy n cho rằng: NLTH là kh nĕngăth c hi năđ

c các

ho tă đ ng (nhi m v , công vi c) trong ngh theo tiêu chu nă đặtă raă đ i v i t ng
nhi m v , công vi că đó.ă NLTHă lƠă cácă kỹ nĕng,ă ki n th c,ă tháiă đ đòiă h iă đ i v i
m tăng

iăđ th c hi n ho tăđ ng có k t qu

m t công vi c hay m t ngh c th .

[21]
TheoăTƠiăli uăb iăd ỡngăkỹănĕngăd yăh căc aăT ngăc căd yăngh

, NLTH là

s ặ th căhi năcacăc h cănĕngăc aăv ătríăvi călƠmăm tăcáchăanătoƠnăvƠăhi uăqu ăt iăn iă
lƠmăvi c.ă[31]
Tóm l i, tác gi quan ni m rằng: Trongă lƿnhă v c ngh nghi p, nĕngă l c cũngăhi uăđ ng th i là NLTH - là kh nĕngăth c hi năđ

c các ho tăđ ng (nhi m

v , công vi c) trong ngh theo tiêu chu năđặtăraăđ i v i t ng nhi m v , công vi c
đó.ă Nĕngă l c là các ki n th c, kỹ nĕng,ă tháiă đ c n thi t,ă đ
nhuy n, không tách r iăđ th c hi năđ

c k t h p nhu n

c các nhi m v / công vi c c th c a m t

ngh theo tiêu chu năđặtăraătrongăđi u ki n nh tăđ nh.
1.3.2 Ti p c nănĕngăl c
Ti p c nănĕngăl căđ

c hình thành và phát tri n r ng kh p t i Mỹ vào nh ng

nĕmă1970ătrongăphongătrƠoăgiáoăd căvƠăđƠoăt o, các nhà giáo d căvƠăđƠoăt o ngh
d a trên vi c th c hi n nhi m v , các ti p c n v nĕngăl căđƣăphát tri n m t cách
m nh m trên m t n c thang m i trong nh ngănĕmă1990ăv i hàng lo t các t ch c
có t m cỡ qu c gia

Mỹ, Anh, Úc, New Zealand, x Wales, v.v...

Khi t ng k t các lý thuy t v các ti p c nă đƠoă t o d aă trênă nĕngă l c trong
giáo d c,ăđƠoăt o và phát tri n,ăPaprockă(1996)ăđƣăch raănĕmăđặcătínhăc ăb n c a
ti p c n này [26]:
1. Ti p c nănĕngăl c d a trên tri tălỦăng

i h c là trung tâm.

2. Ti p c nănĕngăl căđápă ngăcácăđòiăh i c a ho tăđ ng ngh nghi p.


18
3. Ti p c nă nĕngă l că lƠă đ nhă h

ng cu c s ng th t, ho tă đ ng ngh nghi p

th t.
4. Ti p c nănĕngăl c là r t linh ho t,ănĕngăđ ng.
5.ăNĕngăl căđ

c hình thành

ng

i h c m tăcáchărõărƠng.ăCácănĕngăl c là

n i dung c a tiêu chu n ngh .
V i nh ngă đặc tính trên, ti p c pă nĕngă l c là m tă quană đi m d y h c theo
ti p c n k t qu đ u ra, k t qu đ u ra là m t b n mô t nĕngăl c bao g m các m c
đ đ tă đ

c ki n th c, kỹ nĕng,ă tháiă đ đ gi i quy t nh ng nhi m v , công vi c

th c ti n ngh nghi p.
Nh ă vơy,ă ti p c nă nĕngă l c ch tr

ngă giúpă ng

i h c không ch bi t h c

thu c, ghi nh mà còn ph i bi t làm thông qua các ho tăđ ng c th , s d ng nh ng
tri th c h căđ

căđ gi i quy t các tình hu ng do cu c s ngăđặt ra. Ti p c nănĕngă

l c trong giáo d c t p trung vào k t qu h c t p, nh m t i nh ngăgìăng

ih cd

ki n ph iălƠmăđ

ngăphápă

căh nălƠănh m t i nh ng gì h c n ph i h căđ

ti p c nănĕngăl călƠăph

ngăphápăchúătr ngăvƠoăđƠoăt oăng

c. Ph

i h căcácănĕngăl c c n

thi tăđ nhanh chóng thích nghi và làm vi c có hi u qu trongămôiătr

ng làm vi c

th c t c a m t ngành ngh nh tăđ nh.
1.3.3 T ch c d y h c
Theo các t đi năthôngăth

ng, t đi n Vi t ậ Vi t, Tổ chức là s p x p, b trí

thành các b ph nă đ cùng th c hi n m t nhi m v hoặc cùng m t ch că nĕngă
chung.
D y h c là ho tă đ ngă đặcă tr ngă nh t, ch y u nh t c aă nhƠă tr

ng di n ra

theo m t quá trình nh tă đ nh t t0 đ n tn g i là quá trình d y h c.ă Đóă lƠă m t quá
trình xã h i bao g m và g n li n v i ho tăđ ng d y và ho tăđ ng h c,ătrongăđóăh c
sinh tích c c, t giác, ch đ ng, t t ch c, t đi u khi năvƠăđi u ch nh ho tăđ ng
nh n th c c aămình,ăd

i s đi u khi n ch đ o, t ch c,ăh

ng d n c a giáo viên

nhằm th c hi n m c tiêu, nhi m v d y h c. [25]
Tác gi Thái Duy Tuyên [28] cho rằng tổ chức dạy học là hình thái tồn tại
c a quá trình d y h c.