Giải pháp giảm thiểu rủi ro khi tham gia thị trường nông sản cho các hộ nông dân thị trấn như quỳnh, huyện văn lâm, tỉnh hưng yên
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (4.55 MB, 180 trang )
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan rằng, số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn
này là trung thực và chưa hề được sử dụng để bảo vệ một học vị nào.
Tôi cam đoan rằng, mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đã
được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đều được chỉ rõ nguồn
gốc.
Hà Nội, ngày 25 tháng 5 năm 2010
Người cam đoan
Hoàng Ngọc Quỳnh
i
LỜI CÁM ƠN
Trong thời gian thực tập tốt nghiệp vừa qua, để hoàn thành được luận
văn tốt nghiệp, ngoài sự nỗ lực của bản thân tôi đã nhận được rất nhiều sự
quan tâm giúp đỡ của các tập thể, các cá nhân trong và ngoài trường.
Trước hết, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đến tất cả các thầy, cô giáo thuộc
khoa Kinh tế & Phát triển nông thôn - Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội,
đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn tốt nghiệp.
Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến thầy giáo TS. Nguyễn
Phúc Thọ đã tận tình hướng dẫn tôi trong suốt quá trình làm luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn UBND thị trấn Như Quỳnh, HTX nông
nghiệp và các tổ chức đoàn thể, các hộ nông dân thị trấn đã tạo mọi điều kiện
thuận lợi cho tôi hoàn thành tốt đợt thực tập tốt nghiệp này.
Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn tới gia đình và bạn bè đã động
viên và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập tại trường và thời gian thực
hiện để tài này.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày 25 tháng 5 năm 2010
Người cảm ơn
Hoàng Ngọc Quỳnh
ii
TÓM TẮT
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CHÍNH CỦA ĐỀ TÀI
Mục tiêu nghiên cứu của đề tài “Giải pháp giảm thiểu rủi ro khi tham
gia thị trường nông sản cho các hộ nông dân thị trấn Như Quỳnh, huyện
Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên” là trên cơ sở đánh giá, phân tích tình hình thực tế
về rủi ro của các hộ nông dân khi tham gia thị trường nông sản, từ đó đề xuất
một số giải pháp giúp hộ nông dân trong thị trấn giảm thiểu những rủi ro đó.
Để đạt được mục tiêu chung có các mục tiêu cụ thể: Hệ thống hoá cơ sở
lý luận và thực tiễn về rủi ro và giải pháp giảm thiểu rủi ro khi tham gia thị
trường nông sản cho các hộ nông dân; Đánh giá thực trạng tham gia thị
trường nông sản, những rủi ro của các hộ nông dân khi tham gia thị trường
nông sản; Đề xuất một số giải pháp nhằm giảm thiểu rủi ro khi tham gia thị
trường nông sản cho các hộ nông dân trong thị trấn.
Đề tài được thực hiện tại thị trấn Như Quỳnh, huyện Văn Lâm, tỉnh
Hưng Yên. Với đối tượng nghiên cứu là các vấn đề về rủi ro và giải pháp
giảm thiểu rủi ro khi tham gia thị trường nông sản, chủ yếu tập trung vào các
rủi ro lớn trong sản xuất và tiêu thụ, đặc biệt là các rủi ro trong tiêu thụ nông
sản. Chủ thể là các hộ nông dân thị trấn Như Quỳnh, huyện Văn Lâm, tỉnh
Hưng Yên.
Các mục tiêu đã được nghiên cứu ở các phần của đề tài. Về lý luận: Đề
tài đã làm rõ khái niệm thị trường, thị trường nông sản, các rủi ro khi tham gia
thị trường nông sản, nguyên nhân và giải pháp giảm thiểu của từng rủi ro. Về
thực tiễn: Đề tài tìm hiểu thực tiễn và kinh nghiệm giảm thiểu rủi ro thị
trường của các nước trên thế giới và ở Việt Nam.
Với các phương pháp nghiên cứu: Phương pháp chọn điểm nghiên cứu;
Phương pháp thu thập tài liệu; Phương pháp xử lý thông tin; Phương pháp
phân tích gồm: Phân tích thống kê, phương pháp so sánh, phương pháp cho
điểm, phương pháp phân tích SWOT.
iii
Qua nghiên cứu, chúng tôi thấy có một số nét nổi bật:
Các hộ nông dân trong thị trấn tích cực tham gia vào thị trường nông sản, ra
quyết định sản xuất, mua bán và sử dụng vật tư, tham gia sản xuất và tiêu thụ
nông sản. Các hộ ra quyết định sản xuất chủ yếu dựa trên kinh nghiệm bản thân
hoặc làm theo phong trào. Người nông dân đã chủ động tiếp cận thị trường vật tư
nhưng tình trạng vật tư không rõ nguồn gốc, xuất xứ, hàng giả, hàng kém chất
lượng vẫn còn tồn tại gây ảnh hưởng đến sản xuất của hộ. Bên cạnh đó, việc giá
cả vật tư ngày một tăng cao và có nhiều biến động cũng gây khó khăn cho nông
hộ. Nguồn thông tin cung cấp cho nông dân sản xuất rất đa dạng, nhiều nguồn
song thiếu chính thống, thiếu tư vấn cụ thể, vẫn còn tình trạng nhiều thông tin sai
lệch trên thị trường. Thị trường tiêu thụ sản phẩm phát triển với trung tâm chợ
Như Quỳnh hoạt động sôi nổi. Nông dân trong thị trấn chủ yếu tiêu thụ dưới hình
thức bán buôn ở chợ hoặc bán tại ruộng, một phần để bán lẻ. Các hộ tiêu tụ hoàn
toàn tự phát vì tại thị trấn chưa có một công ty nào đứng ra ky hợp đồng tiêu thụ
với nông dân.
Người nông dân trong thị trấn khi tham gia thị trường nông sản gặp một
số rủi ro chính như: Rủi ro do quyết định sản xuất (làm theo phong trào, theo
kinh nghiệm bản thân), rủi ro trong quá trình sản xuất và rủi ro trong tiêu thụ
nông sản.
Rủi ro trong quá trình sản xuất: Gồm những rủi ro trong sử dụng đầu
vào (vật tư, thông tin…), rủi ro về VSATTP, rủi ro do thiên tai dịch bệnh.
Trong đó, rủi ro sử dụng đầu vào xuất hiện nhiều nhất, chủ yếu là rủi ro về
chất lượng, giá cả vật tư và rủi ro về thông tin.
Rủi ro trong tiêu thụ: Người nông dân trong thị trấn chủ yếu tiêu thụ
dưới các hình thức bán buôn cho thương lái, bán buôn tại ruộng hoặc bán lẻ ở
chợ. Nông sản trong thị trấn khi tiêu thụ gặp nhiều rủi ro như: Rủi ro do bán
hàng tự phát không thông qua hợp đồng; rủi ro do biến động cung cầu; rủi ro
ép cấp, ép giá…Trong đó, rủi ro do biến động cung cầu dẫn đến biến động giá
iv
là rủi ro có mức độ xuất hiện lớn nhất. Bên cạnh đó, việc tiêu thụ bị ép giá
cũng là một trong những rủi ro lớn. Nông dân ở đây chủ yếu là bán hàng tự
phát dẫn đến hiện tượng nông sản không có một thị trường tiêu thụ chắc chắc,
gây nhiều khó khăn trong tiêu thụ.
Giải pháp giảm thiểu: Bên cạnh những giải pháp chung để giảm thiểu
những rủi ro trong sản xuất và tiêu thụ như quy hoạch sản xuất, tăng cường
đầu tư cơ sở hạ tầng cho sản xuất, nâng cao nhận thức người dân, tăng cường
tiếp cận thông tin, tăng cường tham gia tập huấn khuyến nông, tăng cường
công tác dự báo và định hướng sản xuất của các cấp chính quyền… là một số
những giải pháp cụ thể như tuyên truyền, định hướng sản xuất cho nông dân;
tập huấn kỹ thuật sản xuất, sử dụng vật tư trong sản xuất, vệ sinh trong sản
xuất; tăng cường mạng lưới vật tư phục vụ sản xuất; khuyến khích tiêu thụ
nông sản qua hợp đồng và các giải pháp cho từng loại rủi ro. Các giải pháp
đưa ra nhằm giúp cho các hộ nông dân trong thị trấn giảm thiểu những rủi ro
gặp phải, chủ động trước các rủi ro thị trường.
v
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN.............................................................................................i
LỜI CÁM ƠN...................................................................................................ii
TÓM TẮT........................................................................................................iii
MỤC LỤC........................................................................................................vi
DANH MỤC BẢNG......................................................................................viii
DANH MỤC SƠ ĐỒ, ĐỒ THỊ........................................................................ix
DANH MỤC CÁC HỘP...................................................................................x
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ...................................................................................i
1.1 Tính cấp thiết của đề tài..............................................................................1
1.2 Mục tiêu nghiên cứu....................................................................................1
1.2.1 Mục tiêu chung........................................................................................2
1.2.2 Mục tiêu cụ thể.........................................................................................2
1.3 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...............................................................2
1.3.1 Đối tượng nghiên cứu...............................................................................2
1.3.2 Phạm vi nghiên cứu..................................................................................2
PHẦN II. TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU...................................4
2.1 Cơ sở lý luận...............................................................................................4
2.1.1 Thị trường - Thị trường nông sản.............................................................4
2.1.2 Rủi ro - rủi ro của nông dân khi tham gia thị trường nông sản...............6
2.1.3 Những rủi ro nông dân thường gặp khi tham gia thị trường nông sản.....8
2.2 Cơ sở thực tiễn..........................................................................................19
2.2.1 Rủi ro và một số biện pháp giảm thiểu rủi ro của một số nước trên thế giới....19
2.2.2 Rủi ro và quản lý rủi ro ở Việt Nam.......................................................23
2.3 Các nghiên cứu có liên quan.....................................................................24
PHẦN III. ĐẶC ĐIỂM ĐỊA BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU........26
3.1 Đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội của thị trấn Như Quỳnh, huyện Văn
Lâm, tỉnh Hưng Yên........................................................................................26
3.3.1 Đặc điểm tự nhiên..................................................................................26
3.1.2 Đặc điểm kinh tế - xã hội.......................................................................29
vi
3.2 Phương pháp nghiên cứu...........................................................................36
3.2.1 Phương pháp chọn điểm nghiên cứu......................................................36
3.2.2 Phương pháp thu thập tài liệu.................................................................36
3.2.3 Phương pháp xử lý thông tin..................................................................37
3.2.4 Phương pháp phân tích...........................................................................37
3.3 Hệ thống chỉ tiêu.......................................................................................38
PHẦN IV: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU........................................................39
4.1 Thực trạng tham gia thị trường nông sản của các hộ nông dân ở thị trấn
Như Quỳnh......................................................................................................39
4.1.1 Ra quyết định sản xuất...........................................................................39
4.1.2 Quá trình sản xuất..................................................................................43
4.1.3 Tiêu thụ sản phẩm..................................................................................49
4.2 Rủi ro khi tham gia thị trường nông sản của các hộ nông dân..................52
4.2.1 Rủi ro do quyết định sản xuất.................................................................57
4.2.2 Rủi ro trong quá trình sản xuất...............................................................60
4.2.3 Rủi ro trong tiêu thụ sản phẩm...............................................................67
4.3 Điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức trong việc nâng cao khả năng
giảm thiểu rủi ro của các hộ nông dân thị trấn Như Quỳnh............................73
4.4 Đề xuất một số giải pháp giảm thiểu rủi ro khi tham gia thị trường nông
sản của hộ nông dân........................................................................................76
4.4.1 Quan điểm..............................................................................................76
4.4.2 Định hướng và mục tiêu.........................................................................77
4.4.3 Những giải pháp chủ yếu để giảm thiểu rủi ro khi tham gia thị trường
nông sản cho các hộ nông dân thị trấn Như Quỳnh........................................77
5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ..................................................................92
5.1 Kết luận.....................................................................................................92
5.2 Kiến nghị...................................................................................................93
vii
DANH MỤC BẢNG
LỜI CAM ĐOAN
.............................................................................................................................
i
LỜI CAM ĐOAN
.............................................................................................................................
i
LỜI CÁM ƠN
.............................................................................................................................
ii
LỜI CÁM ƠN
.............................................................................................................................
ii
TÓM TẮT
.............................................................................................................................
iii
TÓM TẮT
.............................................................................................................................
iii
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CHÍNH CỦA ĐỀ TÀI
.............................................................................................................................
iii
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CHÍNH CỦA ĐỀ TÀI
.............................................................................................................................
iii
Mục tiêu nghiên cứu của đề tài “Giải pháp giảm thiểu rủi ro khi tham
gia thị trường nông sản cho các hộ nông dân thị trấn Như Quỳnh, huyện
Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên” là trên cơ sở đánh giá, phân tích tình hình
thực tế về rủi ro của các hộ nông dân khi tham gia thị trường nông sản,
từ đó đề xuất một số giải pháp giúp hộ nông dân trong thị trấn giảm
thiểu những rủi ro đó.
viii
.............................................................................................................................
iii
Mục tiêu nghiên cứu của đề tài “Giải pháp giảm thiểu rủi ro khi tham
gia thị trường nông sản cho các hộ nông dân thị trấn Như Quỳnh, huyện
Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên” là trên cơ sở đánh giá, phân tích tình hình
thực tế về rủi ro của các hộ nông dân khi tham gia thị trường nông sản,
từ đó đề xuất một số giải pháp giúp hộ nông dân trong thị trấn giảm
thiểu những rủi ro đó.
.............................................................................................................................
iii
Để đạt được mục tiêu chung có các mục tiêu cụ thể: Hệ thống hoá cơ sở
lý luận và thực tiễn về rủi ro và giải pháp giảm thiểu rủi ro khi tham gia
thị trường nông sản cho các hộ nông dân; Đánh giá thực trạng tham gia
thị trường nông sản, những rủi ro của các hộ nông dân khi tham gia thị
trường nông sản; Đề xuất một số giải pháp nhằm giảm thiểu rủi ro khi
tham gia thị trường nông sản cho các hộ nông dân trong thị trấn.
.............................................................................................................................
iii
Để đạt được mục tiêu chung có các mục tiêu cụ thể: Hệ thống hoá cơ sở
lý luận và thực tiễn về rủi ro và giải pháp giảm thiểu rủi ro khi tham gia
thị trường nông sản cho các hộ nông dân; Đánh giá thực trạng tham gia
thị trường nông sản, những rủi ro của các hộ nông dân khi tham gia thị
trường nông sản; Đề xuất một số giải pháp nhằm giảm thiểu rủi ro khi
tham gia thị trường nông sản cho các hộ nông dân trong thị trấn.
.............................................................................................................................
iii
Đề tài được thực hiện tại thị trấn Như Quỳnh, huyện Văn Lâm, tỉnh
Hưng Yên. Với đối tượng nghiên cứu là các vấn đề về rủi ro và giải pháp
giảm thiểu rủi ro khi tham gia thị trường nông sản, chủ yếu tập trung
ix
vào các rủi ro lớn trong sản xuất và tiêu thụ, đặc biệt là các rủi ro trong
tiêu thụ nông sản. Chủ thể là các hộ nông dân thị trấn Như Quỳnh,
huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên.
.............................................................................................................................
iii
Đề tài được thực hiện tại thị trấn Như Quỳnh, huyện Văn Lâm, tỉnh
Hưng Yên. Với đối tượng nghiên cứu là các vấn đề về rủi ro và giải pháp
giảm thiểu rủi ro khi tham gia thị trường nông sản, chủ yếu tập trung
vào các rủi ro lớn trong sản xuất và tiêu thụ, đặc biệt là các rủi ro trong
tiêu thụ nông sản. Chủ thể là các hộ nông dân thị trấn Như Quỳnh,
huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên.
.............................................................................................................................
iii
Các mục tiêu đã được nghiên cứu ở các phần của đề tài. Về lý luận: Đề
tài đã làm rõ khái niệm thị trường, thị trường nông sản, các rủi ro khi
tham gia thị trường nông sản, nguyên nhân và giải pháp giảm thiểu của
từng rủi ro. Về thực tiễn: Đề tài tìm hiểu thực tiễn và kinh nghiệm giảm
thiểu rủi ro thị trường của các nước trên thế giới và ở Việt Nam.
.............................................................................................................................
iii
Các mục tiêu đã được nghiên cứu ở các phần của đề tài. Về lý luận: Đề
tài đã làm rõ khái niệm thị trường, thị trường nông sản, các rủi ro khi
tham gia thị trường nông sản, nguyên nhân và giải pháp giảm thiểu của
từng rủi ro. Về thực tiễn: Đề tài tìm hiểu thực tiễn và kinh nghiệm giảm
thiểu rủi ro thị trường của các nước trên thế giới và ở Việt Nam.
.............................................................................................................................
iii
Với các phương pháp nghiên cứu: Phương pháp chọn điểm nghiên cứu;
Phương pháp thu thập tài liệu; Phương pháp xử lý thông tin; Phương
pháp phân tích gồm: Phân tích thống kê, phương pháp so sánh, phương
x
pháp cho điểm, phương pháp phân tích SWOT.
.............................................................................................................................
iii
Với các phương pháp nghiên cứu: Phương pháp chọn điểm nghiên cứu;
Phương pháp thu thập tài liệu; Phương pháp xử lý thông tin; Phương
pháp phân tích gồm: Phân tích thống kê, phương pháp so sánh, phương
pháp cho điểm, phương pháp phân tích SWOT.
.............................................................................................................................
iii
Qua nghiên cứu, chúng tôi thấy có một số nét nổi bật:
.............................................................................................................................
iv
Qua nghiên cứu, chúng tôi thấy có một số nét nổi bật:
.............................................................................................................................
iv
Các hộ nông dân trong thị trấn tích cực tham gia vào thị trường nông
sản, ra quyết định sản xuất, mua bán và sử dụng vật tư, tham gia sản
xuất và tiêu thụ nông sản. Các hộ ra quyết định sản xuất chủ yếu dựa
trên kinh nghiệm bản thân hoặc làm theo phong trào. Người nông dân đã
chủ động tiếp cận thị trường vật tư nhưng tình trạng vật tư không rõ
nguồn gốc, xuất xứ, hàng giả, hàng kém chất lượng vẫn còn tồn tại gây
ảnh hưởng đến sản xuất của hộ. Bên cạnh đó, việc giá cả vật tư ngày một
tăng cao và có nhiều biến động cũng gây khó khăn cho nông hộ. Nguồn
thông tin cung cấp cho nông dân sản xuất rất đa dạng, nhiều nguồn song
thiếu chính thống, thiếu tư vấn cụ thể, vẫn còn tình trạng nhiều thông tin
sai lệch trên thị trường. Thị trường tiêu thụ sản phẩm phát triển với
trung tâm chợ Như Quỳnh hoạt động sôi nổi. Nông dân trong thị trấn
chủ yếu tiêu thụ dưới hình thức bán buôn ở chợ hoặc bán tại ruộng, một
phần để bán lẻ. Các hộ tiêu tụ hoàn toàn tự phát vì tại thị trấn chưa có
một công ty nào đứng ra ky hợp đồng tiêu thụ với nông dân.
xi
.............................................................................................................................
iv
Các hộ nông dân trong thị trấn tích cực tham gia vào thị trường nông
sản, ra quyết định sản xuất, mua bán và sử dụng vật tư, tham gia sản
xuất và tiêu thụ nông sản. Các hộ ra quyết định sản xuất chủ yếu dựa
trên kinh nghiệm bản thân hoặc làm theo phong trào. Người nông dân đã
chủ động tiếp cận thị trường vật tư nhưng tình trạng vật tư không rõ
nguồn gốc, xuất xứ, hàng giả, hàng kém chất lượng vẫn còn tồn tại gây
ảnh hưởng đến sản xuất của hộ. Bên cạnh đó, việc giá cả vật tư ngày một
tăng cao và có nhiều biến động cũng gây khó khăn cho nông hộ. Nguồn
thông tin cung cấp cho nông dân sản xuất rất đa dạng, nhiều nguồn song
thiếu chính thống, thiếu tư vấn cụ thể, vẫn còn tình trạng nhiều thông tin
sai lệch trên thị trường. Thị trường tiêu thụ sản phẩm phát triển với
trung tâm chợ Như Quỳnh hoạt động sôi nổi. Nông dân trong thị trấn
chủ yếu tiêu thụ dưới hình thức bán buôn ở chợ hoặc bán tại ruộng, một
phần để bán lẻ. Các hộ tiêu tụ hoàn toàn tự phát vì tại thị trấn chưa có
một công ty nào đứng ra ky hợp đồng tiêu thụ với nông dân.
.............................................................................................................................
iv
Người nông dân trong thị trấn khi tham gia thị trường nông sản gặp một
số rủi ro chính như: Rủi ro do quyết định sản xuất (làm theo phong trào,
theo kinh nghiệm bản thân), rủi ro trong quá trình sản xuất và rủi ro
trong tiêu thụ nông sản.
.............................................................................................................................
iv
Người nông dân trong thị trấn khi tham gia thị trường nông sản gặp một
số rủi ro chính như: Rủi ro do quyết định sản xuất (làm theo phong trào,
theo kinh nghiệm bản thân), rủi ro trong quá trình sản xuất và rủi ro
trong tiêu thụ nông sản.
xii
.............................................................................................................................
iv
Rủi ro trong quá trình sản xuất: Gồm những rủi ro trong sử dụng đầu
vào (vật tư, thông tin…), rủi ro về VSATTP, rủi ro do thiên tai dịch
bệnh. Trong đó, rủi ro sử dụng đầu vào xuất hiện nhiều nhất, chủ yếu là
rủi ro về chất lượng, giá cả vật tư và rủi ro về thông tin.
.............................................................................................................................
iv
Rủi ro trong quá trình sản xuất: Gồm những rủi ro trong sử dụng đầu
vào (vật tư, thông tin…), rủi ro về VSATTP, rủi ro do thiên tai dịch
bệnh. Trong đó, rủi ro sử dụng đầu vào xuất hiện nhiều nhất, chủ yếu là
rủi ro về chất lượng, giá cả vật tư và rủi ro về thông tin.
.............................................................................................................................
iv
Rủi ro trong tiêu thụ: Người nông dân trong thị trấn chủ yếu tiêu thụ
dưới các hình thức bán buôn cho thương lái, bán buôn tại ruộng hoặc
bán lẻ ở chợ. Nông sản trong thị trấn khi tiêu thụ gặp nhiều rủi ro như:
Rủi ro do bán hàng tự phát không thông qua hợp đồng; rủi ro do biến
động cung cầu; rủi ro ép cấp, ép giá…Trong đó, rủi ro do biến động cung
cầu dẫn đến biến động giá là rủi ro có mức độ xuất hiện lớn nhất. Bên
cạnh đó, việc tiêu thụ bị ép giá cũng là một trong những rủi ro lớn. Nông
dân ở đây chủ yếu là bán hàng tự phát dẫn đến hiện tượng nông sản
không có một thị trường tiêu thụ chắc chắc, gây nhiều khó khăn trong
tiêu thụ.
.............................................................................................................................
iv
Rủi ro trong tiêu thụ: Người nông dân trong thị trấn chủ yếu tiêu thụ
dưới các hình thức bán buôn cho thương lái, bán buôn tại ruộng hoặc
bán lẻ ở chợ. Nông sản trong thị trấn khi tiêu thụ gặp nhiều rủi ro như:
xiii
Rủi ro do bán hàng tự phát không thông qua hợp đồng; rủi ro do biến
động cung cầu; rủi ro ép cấp, ép giá…Trong đó, rủi ro do biến động cung
cầu dẫn đến biến động giá là rủi ro có mức độ xuất hiện lớn nhất. Bên
cạnh đó, việc tiêu thụ bị ép giá cũng là một trong những rủi ro lớn. Nông
dân ở đây chủ yếu là bán hàng tự phát dẫn đến hiện tượng nông sản
không có một thị trường tiêu thụ chắc chắc, gây nhiều khó khăn trong
tiêu thụ.
.............................................................................................................................
iv
Giải pháp giảm thiểu: Bên cạnh những giải pháp chung để giảm thiểu
những rủi ro trong sản xuất và tiêu thụ như quy hoạch sản xuất, tăng
cường đầu tư cơ sở hạ tầng cho sản xuất, nâng cao nhận thức người dân,
tăng cường tiếp cận thông tin, tăng cường tham gia tập huấn khuyến
nông, tăng cường công tác dự báo và định hướng sản xuất của các cấp
chính quyền… là một số những giải pháp cụ thể như tuyên truyền, định
hướng sản xuất cho nông dân; tập huấn kỹ thuật sản xuất, sử dụng vật tư
trong sản xuất, vệ sinh trong sản xuất; tăng cường mạng lưới vật tư phục
vụ sản xuất; khuyến khích tiêu thụ nông sản qua hợp đồng và các giải
pháp cho từng loại rủi ro. Các giải pháp đưa ra nhằm giúp cho các hộ
nông dân trong thị trấn giảm thiểu những rủi ro gặp phải, chủ động
trước các rủi ro thị trường.
.............................................................................................................................
v
Giải pháp giảm thiểu: Bên cạnh những giải pháp chung để giảm thiểu
những rủi ro trong sản xuất và tiêu thụ như quy hoạch sản xuất, tăng
cường đầu tư cơ sở hạ tầng cho sản xuất, nâng cao nhận thức người dân,
tăng cường tiếp cận thông tin, tăng cường tham gia tập huấn khuyến
nông, tăng cường công tác dự báo và định hướng sản xuất của các cấp
chính quyền… là một số những giải pháp cụ thể như tuyên truyền, định
xiv
hướng sản xuất cho nông dân; tập huấn kỹ thuật sản xuất, sử dụng vật tư
trong sản xuất, vệ sinh trong sản xuất; tăng cường mạng lưới vật tư phục
vụ sản xuất; khuyến khích tiêu thụ nông sản qua hợp đồng và các giải
pháp cho từng loại rủi ro. Các giải pháp đưa ra nhằm giúp cho các hộ
nông dân trong thị trấn giảm thiểu những rủi ro gặp phải, chủ động
trước các rủi ro thị trường.
.............................................................................................................................
v
MỤC LỤC
.............................................................................................................................
vi
MỤC LỤC
.............................................................................................................................
vi
LỜI CAM ĐOAN.............................................................................................i
.............................................................................................................................
vi
LỜI CAM ĐOAN.............................................................................................i
.............................................................................................................................
vi
LỜI CÁM
ƠN...................................................................................................ii
.............................................................................................................................
vi
LỜI CÁM
ƠN...................................................................................................ii
.............................................................................................................................
vi
TÓM
TẮT........................................................................................................iii
xv
.............................................................................................................................
vi
TÓM
TẮT........................................................................................................iii
.............................................................................................................................
vi
MỤC
LỤC........................................................................................................vi
.............................................................................................................................
vi
MỤC
LỤC........................................................................................................vi
.............................................................................................................................
vi
DANH MỤC
BẢNG......................................................................................viii
.............................................................................................................................
vi
DANH MỤC
BẢNG......................................................................................viii
.............................................................................................................................
vi
DANH MỤC SƠ ĐỒ, ĐỒ
THỊ........................................................................ix
.............................................................................................................................
vi
DANH MỤC SƠ ĐỒ, ĐỒ
THỊ........................................................................ix
.............................................................................................................................
vi
xvi
DANH MỤC CÁC
HỘP...................................................................................x
.............................................................................................................................
vi
DANH MỤC CÁC
HỘP...................................................................................x
.............................................................................................................................
vi
DANH MỤC BẢNG
.............................................................................................................................
viii
DANH MỤC BẢNG
.............................................................................................................................
viii
DANH MỤC ĐỒ THỊ
.............................................................................................................................
lxxxii
DANH MỤC ĐỒ THỊ
.............................................................................................................................
lxxxii
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
.............................................................................................................................
1
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
.............................................................................................................................
1
Như Quỳnh là một thị trấn kinh tế khá phát triển với trung tâm chợ
Như Quỳnh hoạt động sôi nổi, các hộ nông dân tích cực tham gia vào thị
trường nông sản. Nhưng thị trường là nơi luôn diễn ra nhiều biến động
nên hộ nông dân ở đây gặp nhiều rủi ro trong sản xuất và tiêu thụ, dẫn
đến hiệu quả kinh tế thấp.
xvii
.............................................................................................................................
1
Như Quỳnh là một thị trấn kinh tế khá phát triển với trung tâm chợ
Như Quỳnh hoạt động sôi nổi, các hộ nông dân tích cực tham gia vào thị
trường nông sản. Nhưng thị trường là nơi luôn diễn ra nhiều biến động
nên hộ nông dân ở đây gặp nhiều rủi ro trong sản xuất và tiêu thụ, dẫn
đến hiệu quả kinh tế thấp.
.............................................................................................................................
1
Xuất phát từ yêu cầu đó, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Giải
pháp giảm thiểu rủi ro khi tham gia thị trường nông sản cho các hộ nông
dân thị trấn Như Quỳnh, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên”.
.............................................................................................................................
1
Xuất phát từ yêu cầu đó, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Giải
pháp giảm thiểu rủi ro khi tham gia thị trường nông sản cho các hộ nông
dân thị trấn Như Quỳnh, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên”.
.............................................................................................................................
1
1.2 Mục tiêu nghiên cứu
.............................................................................................................................
2
1.2 Mục tiêu nghiên cứu
.............................................................................................................................
2
1.2.1 Mục tiêu chung
.............................................................................................................................
2
1.2.1 Mục tiêu chung
.............................................................................................................................
2
xviii
Trên cơ sở đánh giá, phân tích tình hình thực tế rủi ro của hộ nông dân
khi tham gia thị trường nông sản, đề xuất một số giải pháp giảm thiểu rủi
ro khi tham gia thị trường cho các hộ nông dân thị trấn Như Quỳnh,
huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên.
.............................................................................................................................
2
Trên cơ sở đánh giá, phân tích tình hình thực tế rủi ro của hộ nông dân
khi tham gia thị trường nông sản, đề xuất một số giải pháp giảm thiểu rủi
ro khi tham gia thị trường cho các hộ nông dân thị trấn Như Quỳnh,
huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên.
.............................................................................................................................
2
1.2.2 Mục tiêu cụ thể
.............................................................................................................................
2
1.2.2 Mục tiêu cụ thể
.............................................................................................................................
2
- Góp phần hệ thống hoá cơ sở lý luận và thực tiễn về rủi ro và giải pháp
giảm thiểu rủi ro khi tham gia thị trường nông sản của hộ nông dân.
.............................................................................................................................
2
- Góp phần hệ thống hoá cơ sở lý luận và thực tiễn về rủi ro và giải pháp
giảm thiểu rủi ro khi tham gia thị trường nông sản của hộ nông dân.
.............................................................................................................................
2
- Tìm hiểu thực trạng tham gia thị trường nông sản và các rủi ro khi
tham gia thị trường nông sản của các hộ nông dân thị trấn Như Quỳnh,
huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên.
.............................................................................................................................
2
xix
- Tìm hiểu thực trạng tham gia thị trường nông sản và các rủi ro khi
tham gia thị trường nông sản của các hộ nông dân thị trấn Như Quỳnh,
huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên.
.............................................................................................................................
2
- Đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm giảm thiểu rủi ro khi tham gia
thị trường nông sản cho các hộ nông dân trên địa bàn thị trấn Như
Quỳnh, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên.
.............................................................................................................................
2
- Đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm giảm thiểu rủi ro khi tham gia
thị trường nông sản cho các hộ nông dân trên địa bàn thị trấn Như
Quỳnh, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên.
.............................................................................................................................
2
1.3 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
.............................................................................................................................
2
1.3 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
.............................................................................................................................
2
1.3.1 Đối tượng nghiên cứu
.............................................................................................................................
2
1.3.1 Đối tượng nghiên cứu
.............................................................................................................................
2
Đề tài tập trung nghiên cứu các vấn đề về rủi ro và giải pháp giảm thiểu
rủi ro khi tham gia thị trường nông sản của các hộ nông dân thị trấn Như
Quỳnh, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên.
xx
.............................................................................................................................
2
Đề tài tập trung nghiên cứu các vấn đề về rủi ro và giải pháp giảm thiểu
rủi ro khi tham gia thị trường nông sản của các hộ nông dân thị trấn Như
Quỳnh, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên.
.............................................................................................................................
2
1.3.2 Phạm vi nghiên cứu
.............................................................................................................................
2
1.3.2 Phạm vi nghiên cứu
.............................................................................................................................
2
1) Nguyễn Thị Nguyệt - Đại học Nông nghiệp Hà Nội (2009), Nghiên cứu
năng lực tham gia thị trường của các hộ nông dân ở xã Thái Xuyên,
huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình. Nghiên cứu đã đánh giá khả năng
tham gia thị trường của hộ nông dân từ đó đề xuất một số giải pháp chủ
yếu tăng cường năng lực tham gia thị trường của các hộ nông dân tại xã
Thái Xuyên, huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình.
.............................................................................................................................
25
1) Nguyễn Thị Nguyệt - Đại học Nông nghiệp Hà Nội (2009), Nghiên cứu
năng lực tham gia thị trường của các hộ nông dân ở xã Thái Xuyên,
huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình. Nghiên cứu đã đánh giá khả năng
tham gia thị trường của hộ nông dân từ đó đề xuất một số giải pháp chủ
yếu tăng cường năng lực tham gia thị trường của các hộ nông dân tại xã
Thái Xuyên, huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình.
.............................................................................................................................
25
xxi
2) Nguyễn Khải Hoàn - Đại học Nông nghiệp Hà Nội (2005), Thực trạng
rủi ro của các hộ nông dân huyện Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang. Nghiên
cứu đã phân tích thực trạng về rủi ro và cách thức quản lý rủi ro của các
hộ, từ đó đề xuất những giải pháp giúp nông dân giảm rủi ro có hiệu quả.
.............................................................................................................................
25
2) Nguyễn Khải Hoàn - Đại học Nông nghiệp Hà Nội (2005), Thực trạng
rủi ro của các hộ nông dân huyện Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang. Nghiên
cứu đã phân tích thực trạng về rủi ro và cách thức quản lý rủi ro của các
hộ, từ đó đề xuất những giải pháp giúp nông dân giảm rủi ro có hiệu quả.
.............................................................................................................................
25
3) Bùi Thị Minh Nguyệt - Đại học Nông nghiệp Hà Nội (2004), Nghiên
cứu rủi ro và quản lý rủi ro của hộ nông dân huyện miền núi Lương Sơn,
tỉnh Hòa Bình. Nghiên cứu đã khảo sát và phân loại rủi ro mà hộ nông
dân Lương Sơn thường gặp và những cách thức quản lý rủi ro của của
hộ nông dân nhằm bảo đảm cuộc sống và sản xuất cho gia đình, bước đầu
đề xuất một số vấn đề giúp nông dân quản lý rủi ro để nâng cao mức
sống, góp phần phát triển kinh tế xã hội miền núi.
.............................................................................................................................
25
3) Bùi Thị Minh Nguyệt - Đại học Nông nghiệp Hà Nội (2004), Nghiên
cứu rủi ro và quản lý rủi ro của hộ nông dân huyện miền núi Lương Sơn,
tỉnh Hòa Bình. Nghiên cứu đã khảo sát và phân loại rủi ro mà hộ nông
dân Lương Sơn thường gặp và những cách thức quản lý rủi ro của của
hộ nông dân nhằm bảo đảm cuộc sống và sản xuất cho gia đình, bước đầu
đề xuất một số vấn đề giúp nông dân quản lý rủi ro để nâng cao mức
sống, góp phần phát triển kinh tế xã hội miền núi.
.............................................................................................................................
25
xxii
Như vậy, chưa có một nghiên cứu nào đi sâu vào các rủi ro mà hộ nông
dân gặp phải khi tham gia thị trường nông sản ở xã Như Quỳnh. Vì vậy
đây là một vấn đề mới, có thể đi sâu vào nghiên cứu.
.............................................................................................................................
25
Như vậy, chưa có một nghiên cứu nào đi sâu vào các rủi ro mà hộ nông
dân gặp phải khi tham gia thị trường nông sản ở xã Như Quỳnh. Vì vậy
đây là một vấn đề mới, có thể đi sâu vào nghiên cứu.
.............................................................................................................................
25
* Những bài học rút ra từ nghiên cứu tổng quan
.............................................................................................................................
25
* Những bài học rút ra từ nghiên cứu tổng quan
.............................................................................................................................
25
- Nông dân từ khi sản xuất hàng hóa đến khi tham gia thị trường gặp
phải rất nhiều rủi ro. Những rủi ro họ thường gặp là rủi ro do quyết định
sản xuất, rủi ro trong sử dụng đầu vào, rủi ro ATVSTP, rủi ro thiên tai
dịch bệnh, rủi ro trong tiêu thụ...
.............................................................................................................................
25
- Nông dân từ khi sản xuất hàng hóa đến khi tham gia thị trường gặp
phải rất nhiều rủi ro. Những rủi ro họ thường gặp là rủi ro do quyết định
sản xuất, rủi ro trong sử dụng đầu vào, rủi ro ATVSTP, rủi ro thiên tai
dịch bệnh, rủi ro trong tiêu thụ...
.............................................................................................................................
25
Các giải pháp giảm thiểu: Quy hoạch vùng sản xuất, đầu tư cơ sở hạ
tầng, đa dạng hóa cây trồng, liên kết trong sản xuất và tiêu thụ...
xxiii
.............................................................................................................................
25
Các giải pháp giảm thiểu: Quy hoạch vùng sản xuất, đầu tư cơ sở hạ
tầng, đa dạng hóa cây trồng, liên kết trong sản xuất và tiêu thụ...
.............................................................................................................................
25
- Nhiều nước trên thế giới và Việt Nam đã áp dụng một số giải pháp
giảm thiểu rủi ro song không mấy hiệu quả. Vì vậy cần phải tìm ra
những giải pháp mới, cụ thể và phù hợp hơn nữa để giảm thiểu rủi ro
cho các hộ nông dân.
.............................................................................................................................
26
- Nhiều nước trên thế giới và Việt Nam đã áp dụng một số giải pháp
giảm thiểu rủi ro song không mấy hiệu quả. Vì vậy cần phải tìm ra
những giải pháp mới, cụ thể và phù hợp hơn nữa để giảm thiểu rủi ro
cho các hộ nông dân.
.............................................................................................................................
26
PHẦN III. ĐẶC ĐIỂM ĐỊA BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
.............................................................................................................................
26
PHẦN III. ĐẶC ĐIỂM ĐỊA BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
.............................................................................................................................
26
3.1 Đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội của thị trấn Như Quỳnh, huyện
Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên
.............................................................................................................................
26
3.1 Đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội của thị trấn Như Quỳnh, huyện
Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên
xxiv
.............................................................................................................................
26
3.2 Phương pháp nghiên cứu
.............................................................................................................................
37
3.2 Phương pháp nghiên cứu
.............................................................................................................................
37
3.2.1 Phương pháp chọn điểm nghiên cứu
.............................................................................................................................
37
3.2.1 Phương pháp chọn điểm nghiên cứu
.............................................................................................................................
37
Như Quỳnh là một thị trấn có nền kinh tế tương đối phát triển. Thị trấn
có trung tâm chợ Như Quỳnh hoạt động sôi nổi, các hộ nông dân ở đây
tích cực tham gia vào thị trường nông sản. Nhưng thị trường là nơi luôn
diễn ra nhiều biến động nên hộ nông dân ở đây vẫn còn gặp nhiều rủi ro.
Vì thế, chúng tôi chọn địa điểm này để nghiên cứu những rủi ro mà hộ
nông dân thị trấn gặp phải khi tham gia vào thị trường, từ đó đề xuất
một số giải pháp chủ yếu nhằm giảm thiểu những rủi ro đó.
.............................................................................................................................
37
Như Quỳnh là một thị trấn có nền kinh tế tương đối phát triển. Thị trấn
có trung tâm chợ Như Quỳnh hoạt động sôi nổi, các hộ nông dân ở đây
tích cực tham gia vào thị trường nông sản. Nhưng thị trường là nơi luôn
diễn ra nhiều biến động nên hộ nông dân ở đây vẫn còn gặp nhiều rủi ro.
Vì thế, chúng tôi chọn địa điểm này để nghiên cứu những rủi ro mà hộ
nông dân thị trấn gặp phải khi tham gia vào thị trường, từ đó đề xuất
một số giải pháp chủ yếu nhằm giảm thiểu những rủi ro đó.
xxv
