Chất lượng cuộc sống của bệnh nhân rối loạn nhịp tim sau cấy máu tạo nhịp tim vĩnh viễn năm 2015

B ăGIỄOăD CăVĨă ĨOăT O
TR

NGă

IăH CăTH NGăLONG

KHOAăKHOAăH CăS CăKH E
B ăMỌNă I UăD

NG

ăTH ăDI UăLINHă
Mã sinh viên: B00334

CH TăL

NGăCU CăS NGăC AăB NHăNHỂNă

R IăLO NăNH PăTIMăSAUăC YăMỄYăT OăNH PăTIMă
V NHăVI NăN Mă2015

ăTĨIăT TăNGHI PăC ăNHỂN I UăD

HÀ N I - Tháng 11 n m 2015

NG H ăVHVL


B ăGIỄOăD CăVĨă ĨOăT O
TR

NGă

IăH CăTH NGăLONG

KHOAăKHOAăH CăS CăKH E
B ăMỌNă I UăD

NG

ăTH ăDI UăLINHă
Mã sinh viên: B00334

CH TăL

NGăCU CăS NG C AăB NHăNHỂNă

R IăLO NăNH PăTIMăSAUăC YăMỄYăT OăNH PăTIMă
V NHăVI NăN Mă2015

ăTĨIăT TăNGHI PăC ăNHỂN I UăD

Ng

iăHDKH:ăTh.s.ăPhanăTu nă

NG H ăVHVL

tă

HĨăN Iă- Thángă11ăn mă2015

Thang Long University Library


L IăC Mă N
Trong su t quá trình h c
đ

i h c vƠ lƠm lu n v n t t nghi p, tôi đư nh n

c s quan tơm, giúp đ c a r t nhi u c a các Th y Cô, các anh ch , các b n

đ ng nghi p vƠ gia đình.
Qua đơy, tôi xin bƠy t lòng bi t n sơu s c t i:
GS.ăTS.ăPh măTh ăMinhă

c - Tr

ng B môn

i uD

ng - Tr

ng

i

h c Th ng Long, Cô đư truy n đ t cho tôi ki n th c v chuyên môn, ch d y cho tôi

ph

ng pháp hay trong ti p c n v i môi tr
ThS.ăPhanăTu nă

vƠ tr c ti p h

t, ng

ng h c t p m i.

i đư h t lòng d y b o tôi trong quá trình h c t p

ng d n tôi th c hi n lu n v n vƠ đư giúp đ tôi r t nhi u trong viêc

l a ch n b nh nhơn nghiên c u cho đ tƠi t t nghi p c a tôi c ng nh chia s vƠ
giúp đ tôi nh ng khó kh n trong quá trình h c t p vƠ lƠm đ tƠi.
T păth ăcácăđ ngănghi păbácăs ,ăđi uăd

ng,ăk ăthu tăviên c a các phòng

ban trong Vi n Tim M ch Qu c Gia Vi t Nam đư ch b o c ng nh t o đi u ki n
giúp đ tôi trong su t quá trình h c t p vƠ th c hi n lu n v n.
Banăgiámăhi u,ăPhòngă Ơoăt oăvƠăcácăB ămônăđ căbi tălƠăB ămônă i uă
D

ngă- Tr

ngă

iăh căTh ngăLong đư t o đi u ki n t t nh t giúp đ tôi trong

th i gian h c t p t i tr

ng vƠ hoƠn thƠnh lu n v n nƠy.

Tôi xin c m n t t c các b n bè trong t p th L păKTC6, đ c bi t lƠ các
thƠnh viên c a t A1 đư dƠnh cho tôi nhi u s giúp đ vƠ tình c m chơn thƠnh nh t.
Tôi xin bƠy t lòng bi t n đ n nh ng b nhănhơnătrong đ tƠi ậ h chính lƠ
nh ng ng

i th y, giúp tôi hoƠn thƠnh lu n v n t t nghi p.

Cu i cùng, tôi xin dƠnh tình c m vƠ l i c m n sơu s c t i giaăđìnhătôi,ăb ă
m ,ăemătraiătôi,ănh ng ng

i đư luôn

bên, quan tơm, đ ng viên vƠ chia s nh ng

ni m vui c ng nh n i bu n trong h c t p vƠ trong cu c s ng.
HƠ N i, ngƠy 01 tháng 11 n m 2015

ăTh ăDi u Linh


L IăCAMă OAN
Tôi xin cam đoan công trình nghiên c u trong b n lu n v n nƠy lƠ do b n
thơn tôi th c hi n, nh ng s li u trong lu n v n nƠy lƠ trung th c.
Hà N i, ngày 01 tháng 11 n m 2015

Tácăgi

ăTh ăDi uăLinh

Thang Long University Library


DANHăM CăCỄCăTHU TăNG ăVI TăT T
1. AQUAREL

Assessment of QUAlity of life and RELated events

2. CLCS

Ch t l

3.

T

ng cu c s ng

i n tơm đ

4. MTN

Máy t o nh p

5. RLNT

R i lo n nh p tim


M CăL C
TV N
Ch

...................................................................................................................... 1

ng 1: T NG QUAN .................................................................................................... 3

1.1. GI I PH U H TH NG T O VÀ D N TRUY N XUNG

NG C A TIM .3

1.1.1. Nút xoang ...................................................................................................3
1.1.2. Nút nh th t ................................................................................................3
1.1.3. Bó His ........................................................................................................4
1.1.4. M ng l

i Purkinje ....................................................................................4

1.2. MÁY T O NH P .............................................................................................5
1.2.1. L ch s máy t o nh p ................................................................................5
1.2.2. C u t o máy t o nh p tim ..........................................................................5
1.2.3. Ch đ nh c y máy t o nh p tim ...................................................................6
1.3. T ng quan v ch t l

ng cu c s ng ...............................................................10

nh ngh a................................................................................................10

1.3.1.

1.3.2. Các l nh v c c n đánh giá ........................................................................11
1.3.3. T i sao c n đánh giá ch t l
1.3.4. Công c đo l

ng ch t l

ng cu c s ng? ...........................................11
ng cu c s ng .................................................11

1.4. T ng quan v b cơu h i Aquarel ..................................................................12
CH

NG 2:

2.1.

it

IT

NG VÀ PH

NG PHÁP NGHIÊN C U ..............................13

ng nghiên c u .....................................................................................13

2.1.1. Tiêu chu n l a ch n .................................................................................13
2.1.2. Tiêu chu n lo i tr ...................................................................................13
2.2. Ph

ng pháp nghiên c u ................................................................................13

2.2.1. Thi t k nghiên c u: ................................................................................13
2.2.2. Th i gian vƠ đ a đi m nghiên c u ...........................................................14
2.2.3. Các b

c ti n hƠnh nghiên c u ...............................................................14

2.2.4. Bi n s nghiên c u ..................................................................................14
2.2.5. Phơn tích th ng kê ...................................................................................15
2.2.6.

o đ c nghiên c u .................................................................................15

Thang Long University Library


Ch

ng 3: K T QU ........................................................................................................16

3.1.

c đi m chung c a đ i t

ng nghiên c u ....................................................16

3.1.1.

c đi m v gi i ......................................................................................16

3.1.2.

c đi m v tu i ......................................................................................17

3.1.3.

c đi m v trình đ h c v n vƠ ngh nghi p ........................................17

3.1.4.

c đi m v m t s y u t nguy c vƠ b nh lỦ .......................................18

3.2

ánh giá ch t l

ng cu c s ng tr

c vƠ sau c y máy t o nh p theo thang

đi m Aquarel .........................................................................................................19
3.2.1. i m Aquarel tr

c vƠ sau 1 tháng c y máy t o nh p tim v nh vi n ......19

3.2.2. Các y u t

ng t i ch t l

nh h

ng cu c s ng c a b nh nhơn sau c y

máy t o nh p tim v nh vi n ................................................................................20
Ch

ng 4: BÀN LU N .....................................................................................................23

4.1. V đ c đi m chung c a đ i t

ng nghiên c u ...............................................23

4.1.1.

c đi m v gi i ......................................................................................23

4.1.2.

c đi m v tu i ......................................................................................23

4.1.3.

c đi m v trình đ h c v n vƠ ngh nghi p ........................................24

4.1.4.

c đi m v m t s y u t nguy c vƠ b nh lỦ .......................................25

4.2.

ánh giá ch t l

ng cu c s ng tr

c vƠ sau c y máy t o nh p tim v nh vi n

theo thang đi m Aquarel .......................................................................................25
4.2.1. BƠn lu n v đi m Aquarel c a đ i t
4.2.2. Các y u t

nh h

ng t i ch t l

ng nghiên c u .............................25

ng cu c s ng c a b nh nhơn đ

cc y

máy t o nh p tim v nh vi n ................................................................................27
K T LU N.........................................................................................................................29
KHUY N NGH ................................................................................................................30
TÀI LI U THAM KH O
PH L C

DANHăM CăB NG
B ng 3.1.

c đi m v trình đ h c v n vƠ ngh nghi p ......................................17

B ng 3.2.

c đi m v m t s y u t nguy c vƠ b nh lỦ.....................................18

B ng 3.3.

Các y u t

nh h

ng t i đi m Aquarel tr

c c y máy t o nh p tim

v nh vi n ................................................................................................20
B ng 3.4.

Y ut

nh h

ng t i m c đ c i thi n đi m Aquarel sau c y máy t o

nh p tim v nh vi n ..................................................................................21

Thang Long University Library


DANHăM CăBI Uă
Bi u đ 3.1.

Phơn b v gi i ..................................................................................16

Bi u đ 3.2.

Phơn b v tu i ..................................................................................17

Bi u đ 3.3.

So sánh đi m Aquarel tr

c vƠ sau 1 tháng c y máy t o nh p tim

v nh vi n ............................................................................................19


DANHăM CăHỊNH
Hình 1.1.

H th ng d n truy n xung đ ng c a tim ...............................................4

Hình 1.2:

Máy t o nh p tim đ u tiên .....................................................................5

Hình 1.3:

Máy t o nh p 1 bu ng tim .....................................................................6

Hình 1.4:

Máy t o nh p 2 bu ng tim .....................................................................6

Hình 1.5:

Nh p ch m xoang ..................................................................................7

Hình 1.6.

A: Block N ậ T c p I v i th i gian PQ = 0,36s .....................................8
B: Block N ậ T c p I kèm v i Bl c nhánh ............................................8

Hình 1.7

A : Block N ậ T c p II chu k Wenckeback (Mobizt 1) .......................9
B: Block N ậ T c p II (Mobizt 2) ..........................................................9

Hình 1.8

A: Block N ậ T c p III có ch nh p trên ch phơn nhánh c a bó His:
các ph c b QRS h p, t n s trên 40 ck/ph. .......................................10
B: Block N ậ T c p III có ch nh p
s d

th t: Các ph c b QRS r ng, t n

i 40ck/ph. .................................................................................10

Thang Long University Library


TăV Nă
Các r i lo n nh p tim (RLNT) lƠ m t trong nh ng nguyên nhơn hƠng đ u d n
đ n t vong c a các b nh tim m ch [6]. T i Vi n Tim m ch ậ B nh vi n B ch Mai,
t l t vong do RLNT chi m 38,8% [1] và lƠ nguyên nhơn tr c ti p, ho c ph n nh
di n bi n n ng lên ho c k t c c cu i cùng c a b nh. Vì v y vi c ch n đoán vƠ đi u
tr m t cách hi u qu các RLNT có m t Ủ ngh a lơm sƠng to l n.
V m t đi u tr , có hai ph

ng pháp chính đ

c s d ng đ i v i các RLNT

lƠ dùng thu c vƠ c y máy t o nh p tim. Trong đó, c y máy t o nh p tim v nh vi n
đ

c coi lƠ ch đ nh tuy t đ i trong nhi u tr

ng h p nh h i ch ng suy nút xoang,

bl c nh - th t có tri u ch ng…[21].
Ca c y máy t o nh p tim đ u tiên di n ra vƠo tháng 10/1958
Th y

i n. N m 1959

Stockholm,

NewYork, Bác s Chardack đư thƠnh công c y máy t o

nh p tim ch y b ng pin. T n m 1988, k thu t c y máy t o nh p tim đư b t đ u
đ
ng

c ti n hƠnh t i Vi n Tim m ch - B nh vi n B ch Mai. N m 2014 đư có 517
i b nh đ

c c y máy t o nh p thƠnh công t i Vi n Tim m ch ậ B nh viên

B ch Mai.
Cho đ n nay, hi u qu c a máy t o nh p v nh vi n trong đi u tr b nh lỦ đư
đ

c ch ng minh r t rõ rƠng. Tuy nhiên, khi đ i s ng con ng

i ngƠy cƠng phát

tri n, vi c c i thi n v m t b nh lỦ lƠ ch a đ , v n đ y h c đang ngƠy cƠng quan
tơm lƠ nơng cao ch t l

ng cu c s ng (CLCS) c a ng

i b nh. Vì v y, đư có nhi u

b cơu h i đánh giá CLCS chung vƠ các b cơu h i chuyên bi t cho t ng b nh lỦ ra
đ i nh m m c đích l
b nh nhơn đư đ

ng giá CLCS

b nh nhơn r i lo n nh p tim, đ t bi t lƠ các

c c y máy t o nh p tim v nh vi n. Trong s đó, AQUAREL lƠ b

cơu h i chuyên bi t đư đ

c ch ng minh hi u qu , cho phép đánh giá v gánh n ng

tri u ch ng lên CLCS c a b nh nhơn RLNT đ

c c y máy t o nh p tim.

D a trên b cơu h i nƠy, nhi u nghiên c u trên th gi i đư ch ng minh l i
ích c a máy t o nh p v nh vi n, không ch v m t đi u tr b nh lỦ mƠ còn v kh
n ng nơng cao ch t l

ng cu c s ng cho ng

1

i b nh [9], [13].

Tuy nhiên, chúng tôi nh n th y
nh ng b nh nhơn RLNT đ

Vi t Nam v n đ ch t l

ng cu c s ng

c đi u tr c y máy t o nh p tim v n ch a đ

c đánh giá

m t cách đ y đ . Vì v y, chúng tôi th c hi n nghiên c u đ tƠi:
“Ch t l

ng cu c s ng c a b nh nhân r i lo n nh p tim sau c y máy t o

nh p tim v nh vi n n m 2015”, v i 2 m c tiêu:
1.

ánh giá s thay đ i ch t l

ng cu c s ng c a b nh nhơn tr

c vƠ sau c y

máy t o nh p tim v nh vi n b ng thang đi m Aquarel t i Vi n Tim m ch ậ B nh
vi n B ch Mai n m 2015.
2. Mô t các y u t liên quan t i ch t l

ng cu c s ng c a nhóm b nh nhơn trên.

2

Thang Long University Library


Ch

ngă1

T NGăQUAN
1.1.ă GI Iă PH Uă H ă TH NGă T Oă VĨă D Nă TRUY Nă XUNGă

NGă C Aă

TIM [5]
Tim đ

c c u t o b i các s i c tim vƠ có th co bóp đ

c khi b kích thích.

Bên c nh đó có các s i bi t hóa t o nên xung đ ng vƠ d n truy n xung đ ng.
1.1.1. Nút xoang
Nút xoang
ph i.

góc trên bên ph i c a nh ph i, n i t nh m ch ch trên đ vƠo nh

ơy lƠ máy t o nh p t

nhiên c a tim, t o ra xung đ ng t

l n/phút. Xung đ ng đi t nút xoang, qua các đ

60 ậ 100

ng liên nút t i nút nh th t. T

đơy xung đ ng đi qua bó His, các nhánh c a bó His vƠ cu i cùng đ n m ng l

i

Purkinjie. Xung đ ng t nút xoang c ng đi qua bó Bachmann đ sang nh trái, đ
kh c c nh trái.
Có đ n 50% l

ng máu cung c p cho nút xoang đ n t đ ng m ch vƠnh

ph i, còn l i lƠ t đ ng m ch m . Nút xoang có h th ng tu n hoƠn bàng h khá
phong phú.
1.1.2.ăNútănh ăth t
Nút nh th t n m

phía d

i c a nh ph i, g n l xoang t nh m ch vƠnh, có

vai trò d n truy n ch m xung đ ng t nút xoang t i. M c dù b n thơn nút nh th t
không có các t bƠo t o nh p nh ng t ch c xung quanh nó đ

c g i lƠ b n i, có

ch a các t bƠo t o nh p, có th phát ra xung đ ng t 40 ậ 60 l n/phút. Ch c n ng
chính c a nút nh th t lƠ lƠm ch m d n truy n xung đ ng 0,04 giơy đ tránh làm cho
tơm th t co bóp quá s m. S ch m tr nƠy, giúp cho các tơm th t hoƠn thƠnh giai
đo n đ đ y th t, khi các tơm nh co bóp, lƠm các t bƠo c tim c ng ra v i m c đ
đ y đ nh t đ đ t đ
H n 90% l

c cung l

ng tim đ nh.

ng máu cung c p cho nút nh th t đ n t đ ng m ch vƠnh ph i,

còn l i lƠ t nhánh vách c a đ ng m ch liên th t tr
có h th ng tu n hoƠn bƠng h khá phong phú.

3

c. NgoƠi ra nút nh th t c ng


1.1.3. Bó His
LƠ m t d i t ch c đi vƠo tơm th t,

g n vách liên th t, bó His khôi ph c s

d n truy n nhanh các xung đ ng vƠo trong tơm th t. Bó His đ

c chia thƠnh hai

nhánh, His ph i vƠ His trái.
Nhánh His ph i đi xu ng tơm th t ph i theo phía bên ph i c a vách liên th t.
T

ng t nhánh His trái đi xu ng tơm th t trái theo b trái c a vách liên th t. Nhánh

His trái chia thƠnh hai nhánh nh , đ
vƠo ph n phái tr

c g i lƠ phơn nhánh. Phơn nhánh trái tr

c đi

c c a tơm th t trái, vƠ phơn nhánh trái sau đi vƠo ph n phía bên

vƠ sau tơm th t trái. Xung đ ng đi xu ng nhánh trái (chi ph i th t trái l n và thành
dƠy h n) nhanh h n r t nhi u so v i nhánh ph i (chi ph i th t ph i nh vƠ thƠnh
m ng h n).
S khác nhau v t c đ d n truy n cho phép hai tơm th t có bóp đ ng th i.
ToƠn b m ng l

i t ch c th n kinh đ c bi t trong các tơm th t đ

c g i lƠ h

th ng His-Purkinje.
1.1.4.ăM ngăl

iăPurkinje

Các s i Purkinje xu t phát t các nhánh c a bó His đi vƠo t bƠo n i m c c a
tim, sơu bên trong t ch c c tim. Các s i nƠy d n truy n xung đ ng nhanh đ n c
tim gây kh c c vƠ co bóp.
Các s i Purkinje có th ho t đ ng nh máy t o nh p, chúng t o ra xung đ ng t
20 ậ 40 l n/phút, đôi khi ch m h n. Bình th

ng các s i Purkinje không phát ra xung

đ ng, tr khi d n truy n qua bó His b block ho c nút xoang hay nút nh th t không t o
ra xung đ ng.

Hình 1.1. H th ng d n truy n xung đ ng c a tim
4

Thang Long University Library


1.2.ăMỄYăT OăNH P
1.2.1.ăL chăs ămáyăt oănh p [7]
L ch s c a s ra đ i máy t o nh p tim g n li n v i l ch s quá trình phát
hi n ra ho t đ ng đi n c a tim.
- T o nh p tim ra đ i t th k th 18, b t ngu n t vi c phát hi n ho t đ ng
đi n

tim đ c bi t s mô t h th ng d n truy n trong tim đ

c Kent vƠ His mô t

n m 1893, vƠ t đó hình thƠnh quan đi m có th dùng m t dòng đi n t o ra m t ch
nh p cho tim ho t đ ng.
- N m 1950 Wilfred Bigelow vƠ Johln callaghal phát minh ra máy t o nh p tim
đ u tiên.

Hình 1.2: Máy t o nh p tim đ u tiên
1.2.2.ăC uăt oămáyăt oănh pătim [7]
Máy t o nh p lƠ m t thi t b ch y pin, phát vƠ đi u khi n các kích thích đi n
đ n tim thông qua các đi n c c ti p xúc tr c ti p v i c tim. N u tim b nh nhơn đ p
quá nhanh, quá ch m hay lo n nh p vƠ gơy ra các tri u ch ng thì c n c y máy t o
nh p tim.
* MTN đ

c chia lƠm hai lo i đ ng b vƠ không đ ng b .

- Máy t o nh p đ ng b ch phát xung đ ng kích thích khi nh p tim b nh
nhơn xu ng d

i gi i h n d

i đư đ

c cƠi đ t.

- Máy t o nh p không đ ng b phát nh p mƠ không quan tơm đ n nh p n i
t i c a b nh nhơn. H n ch c a lo i máy nƠy lƠ có th gơy tranh ch p gi a nh p c a
máy vƠ nh p c a ng

i b nh, đôi khi d n t i nh ng lo n nh p tim nguy hi m nh

rung th t.
5


Các đ u dơy phát nh p lƠ nh ng s i cáp m m d o đ
hai đi n c c

c cách đi n v i m t ho c

đ u. i n c c không ch phát xung đ ng mƠ còn nh n c m ho t đ ng

đi n bên trong tim.

Hình 1.3: Máy t o nh p 1 bu ng tim

Hình 1.4: Máy t o nh p 2 bu ng tim
1.2.3. Ch ăđ nhăc yămáyăt oănh pătim [2], [7]
a s b nh nhơn c y máy t o nh p lƠ nh ng ng
máy t o nh p c ng có th ch đ nh trong m t s tr

i có nh p ch m, tuy nhiên

ng h p đ c bi t nh b nh nhơn

có nh p nhanh ho c r i lo n nh p tim đ c bi t khác. NgoƠi ra, v i nh ng ti n b v
k thu t hi n nay, còn có ch đ nh c y máy t o nh p tim đ đi u tr cho b nh nhơn
suy tim đ III ho c IV.

các đ i t

ng nƠy, c hai bu ng th t đ u đ

c phát nh p,

đơy g i lƠ máy t o nh p hai bu ng th t hay li u pháp đi u tr tái đ ng b c tim.
Sau đơy lƠ các ch đ nh c a c y máy t o nh p (MTN):
-

B nh lỦ b ph n t o nh p: nh p ch m, h i ch ng suy nút xoang.
6

Thang Long University Library


-

B nh lỦ b ph n d n truy n: Block nh ậ th t.
i u tr suy tim m n tính

1.2.3.1.ăNh păch m
Nguyên nhân th

ng g p nh t c n c y máy t o nh p lƠ do nút xoang phát

nh p quá ch m, do tu i cao, b nh tim m ch hay do thu c. Bình th

ng nh p tim

ngh lƠ 50- 70 l n/phút, t ng lên hai hay ba l n khi g ng s c. Nh p ch m xoang là

nh p tim d

i 60 nh p/phút vƠ đ u. Nh p ch m xoang không có tri u ch ng không

ph i lƠ ch đ nh c a c y máy t o nh p tim. Khi nh p ch m xoang có tri u ch ng thì
c n ph i chú Ủ, vì b nh nhơn có th không bù tr l i đ

c gi m nh p tim b ng t ng

th tích nhát bóp. Do đó, nưo vƠ c th không nh n đ máu có th gơy ra các tri u
ch ng nh chóng m t, choáng ng t, khó th vƠ kém v n đ ng. NgoƠi ra, nh p ch m
có th lƠm b nh nhơn xu t hi n m t s lo n nh p tim nguy hi m h n nh rung th t
hay nh p nhanh th t.

Hình 1.5: Nh p ch m xoang
1.2.3.2.ăH iăch ngăsuy nút xoang
H i ch ng suy nút xoang còn g i lƠ r i lo n ch c n ng nút xoang hay b nh
xoang nh , đ i di n cho m t lo t các b t th

ng c a nút xoang. H i ch ng x y ra do

r i lo n quá trình phát xung đ ng hay r i lo n d n truy n xung đ ng trong tơm nh .
B nh nhơn suy nút xoang d m c ph i các r i lo n nh p nh nh rung nh ,
cu ng nh hay nh p nhanh nh . NgoƠi ra, nh p ng ng xoang kéo dƠi lƠm tơm nh
không co bóp, t ng nguy c hình thƠnh huy t kh i trong tơm nh gơy tai bi n m ch
nưo, t c m ch ph i hay m ch chi.
1.2.3.3. BlockăNh ăậ Th t
LƠ tình tr ng d n truy n xung đi n t nh xu ng th t b t c ngh n m t ph n
hay hoƠn toƠn. Tùy theo m c đ mƠ phơn ra thƠnh: Block nh th t (Bloc N-T) c p I,
block nh th t c p II, block nh th t c p III.

7


BlockăNh ăậ Th tăc păI
- LƠ tình tr ng d n truy n N ậ T b ch m, tính đ

c trên T v i th i gian

PQ l n h n 0,2 giơy. Tình tr ng d n truy n ch m nƠy có th di n ra
nút N ậ T, bó His ho c các nhánh bó His, ho c ph i h p

nh ,

t t c các

thƠnh ph n d n truy n trên. Tuy nhiên, th i gian d n truy n ch m nút N ậ
T v n th

ng chi m u th gây nên block N ậ T đ 1 (hình 1.6).

Hình 1.6. A: Block N – T c p I v i th i gian PQ = 0,36s
B: Block N – T c p I kèm v i Bl c nhánh
BlockăNh ăậ Th tăc păII
- LƠ tình tr ng d n truy n N ậ T b t c ngh n 1 ph n. Tu m c đ vƠ tính
ch t khác nhau mƠ đ

c chia ra lƠm 2 ki u: Ki u 1 vƠ ki u 2.

- Ki u 1 (Mobitz I hay chu k Wenckeback) có đ c đi m các kho ng PR

dƠi d n cho t i 1 sóng P b block (không có QRS)... l p đi l p l i, do th i
gian ph c h i d n truy n (th i k tr t
kéo dƠi d n ra. V trí block ch y u
có tính ch t c n ng nên tiên l

ng đ i) c a đ

ng d n truy n b

nút N ậ T, trong nhi u tr

ng h p

ng t t h n (Hình 1.7A).

- Ki u 2 (Mobizt II) có đ c đi m lƠ không có PR dƠi d n ra (PR không thay
đ i) nh ng có nh ng sóng P b block đ t ng t (m t QRS). Có các d ng
block 2/1 (c 2 sóng P thì có 1 sóng P b bl c), 3/1 (c 3 sóng P thì có 1
sóng P b block), v.v… V trí block l i ch y u
th

ng có tính ch t th c t n nên tiên l

h His ậ Purkinje và

ng n ng h n (hình 1.7B).

8

Thang Long University Library

Hình 1.7 A : Block N – T c p II chu k Wenckeback (Mobizt 1)
B: Block N – T c p II (Mobizt 2)
-

i u tr block c p II, tr

c h t c n tìm vƠ đi u tr nguyên nhơn, đ c

bi t lƠ các y u t viêm vƠ s d ng thu c. N u block N ậ T c p II tr
nên m n tính ho c có tri u ch ng thì ch đ nh đi u tr t o nh p tim
(TNT) đ

c đ t ra.

BlockăNh ăậ Th tăc păIII
- LƠ tình tr ng mƠ d n truy n N ậ T b t c ngh n hoƠn toƠn (block N ậ T
hoƠn toƠn). Ch n đoán đi n tơm đ ( T ) d a vƠo đ c đi m c b n: P vƠ
QRS đi riêng r nhau, t n s P nhanh h n QRS (đ phơn bi t v i phơn ly
N ậ T: t n s QRS nhanh h n t n s P).
- Xung đ ng xoang (P) không xu ng đ
nh p

phía d

c tơm th t, h u qu lƠ các ch

i v trí block s t phát xung đ ng ch huy tơm th t co

bóp, t t nhiên v i t n s ch m h n nhi u.
- Block

nút N ậ T, T có 3 đ c đi m:

+ Hình d ng QRS h p.
+ T n s QRS ≥ 40 ck/ph.
+ T n s QRS t ng lên ngay sau khi tiêm Atropin hay g ng s c.
- Block t i bó His hay ngay tr

c ch phơn nhánh c a bó His thì T có 3

đ c đi m khác bi t:
+ Hình d ng QRS r ng.
+ T n s QRS th

ng < 40 ck/ph.

+ T n s QRS không thay đ i khi tiêm Atropine hay g ng s c.

9


M t s hình nh Block N – T c p III.

Hình 1.8 A: Block N – T c p III có ch nh p trên ch phân nhánh c a bó His:
các ph c b QRS h p, t n s trên 40 ck/ph.
B: Block N – T c p III có ch nh p
t ns d

th t: Các ph c b QRS r ng,

i 40ck/ph.

1.2.3.4.ă i uătr ăsuyătimăm nătính
- T o nh p hai bu ng th t hay đi u tr tái đ ng b tim lƠm t ng ch t l
cu c s ng vƠ gi m tri u ch ng

b nh nhơn suy tim n ng.

ng

b nh nhơn suy tim

n ng, xung đ ng có th d n truy n ch m h n khi đi qua c tim, do đó có ph n th t
co bóp khi ph n khác đang ngh , các thƠnh th t không co bóp đ ng th i.
nh t lƠ vách liên th t co bóp tr

c các thƠnh bên. H u qu lƠ m t l

quanh qu n trong bu ng th t mƠ không đ
cung l

i n hình

ng máu l n ch

c b m vƠo máu tu n hoƠn, d n đ n gi m

ng tim.

- Khác v i các MTN khác, máy t o nh p hai bu ng th t có ba đi n c c. i n

c c nh ph i vƠ th t ph i đ
đi n c c th ba đ

cđ tt

ng t máy t o nh p hai bu ng thông th

c đ t vƠo thƠnh bên th t trái qua đ

ng xoang vƠnh.

ng,

i nc c

nƠy không có neo nên d b tu t. Kích thích hai bu ng th t cùng lúc lƠm h p l i
QRS vƠ t ng cung l

ng tim. T o nh p hai bu ng th t c i thi n tình tr ng tái c u

trúc th t trái vƠ ch c n ng tơm tr

ng, gi m kích thích giao c m, lƠm ch m ti n

tri n c a suy tim vƠ nơng cao ch t l

ng cu c s ng cho ng

1.3. T ngăquanăv ăch tăl
1.3.1.

i b nh.

ngăcu căs ng

nhăngh a
Theo t ch c y t th gi i: “Ch t l

ng cu c s ng lƠ s nh n th c cá nhơn v

v trí c a h trong cu c s ng phù h p v i v n hóa vƠ giá tr mang tính ch t h th ng
n i mƠ h sinh s ng vƠ phù h p v i m i quan h v i m c đích, s k v ng, trình
đ vƠ m i quan tơm c a h ” [12].
10

Thang Long University Library


- Nó lƠ m t khái ni m bao trùm m t ph m vi r ng l n bao g m c s c kh e
th ch t, tình tr ng tơm lỦ, đ c tin, m i quan h xư h i vƠ m i quan h v i nh ng
v n đ then ch t trong môi tr

ng s ng c a h .

1.3.2. Cácăl nhăv căc năđánhăgiá
CLCS lƠ m t đo l

ng đa chi u, nó có th đánh giá đ

c nhi u khía c nh

khác nhau bao g m tơm lỦ, xư h i, kinh t vƠ c các m t v sinh h c c a các cá
nhơn. Các l nh v c c a CLCS c n đ

c đánh giá bao g m: S c m nh th l c, ho t

đ ng ch c n ng, tơm lỦ/c m xúc, xư h i/ngh nghi p [15].
1.3.3. T iăsaoăc năđánhăgiáăch tăl
CLCS lƠ m t đo l
tính. Nh ng đo l

ngăcu căs ng?

ng h t s c quan tr ng c a các b nh nhơn có b nh lỦ m n

ng mang tính ch t lỦ h c cung c p cho các nhƠ lơm sƠng các

thông tin v tình tr ng b nh t t nh ng không mang l i thông tin liên quan t i ch c
n ng hay m c đ h nh phúc th c s c a h trong th c t . Nh ng đo l

ng trong

phòng thí nghi m ch cho th y kh n ng th c hi n các ch c n ng s ng c a h
nh ng h có th c hi n các ch c n ng đó trên th c t hay không lƠ m t chuy n khác
[16], [20].
M t lỦ do n a cho th y c n thi t ph i đánh giá ch t l

ng cu c s ng lƠ vi c

quan sát trên th c t cho th y hai b nh nhơn có cùng m c đ b nh t t nh nhau
nh ng l i có ph n ng khác nhau [16], [20].
1.3.4. Công c ăđoăl

ngăch tăl

Có hai b cơu h i đo l

ngăcu căs ng
ng ch t l

ng cu c s ng lƠ b cơu h i chung vƠ b

cơu h i chuyên bi t [16], [18], [20]. B cơu h i chung cho phép có th đánh giá
CLCS c a nhi u nhóm b nh khác nhau nên có th áp d ng cho nhi u nghiên c u
trên các nhóm b nh khác nhau c ng nh các nghiên c u trên c ng đ ng, n i mƠ các
nhƠ nghiên c u c n đánh giá CLCS c a nhóm đ i t

ng m ng nhi u v n đ khác

nhau v s c kh e [17], [20]. Nh ng b cơu h i chung c ng có nh

c đi m lƠ t ra

kém nh y c m trong vi c đánh giá s khác bi t gi a các nhóm b nh nhơn có b nh lỦ
c th c ng nh kém nh y c m trong vi c phát hi n các thay đ i c a đ i t
nghiên c u. Hai b cơu h i đ

ng

c bi t đ n vƠ s d ng r ng rưi nh t đó lƠ MOS 36 ậ

Items Short ậ Form Health Survey (SF ậ 36, 12, 8) và Euro QoL five dimension and
visual analogue scale (EQ ậ 5D).

11


B cơu h i chuyên bi t đ

c thi t k đ đo l

ho c ch c n ng c th [14]. Nh ng b cơu h i đo l
m t s khía c nh c a b nh lỦ vƠ nh ng nh h
h i hay đ

ng CLCS c a các b nh lỦ
ng chuyên bi t t p trung vƠo

ng c a nó đ n CLCS. Nh ng b cơu

c s d ng nh t trong b nh lỦ r i lo n nh p tim:

AF ậ QoL:

Atrial Fibrillation Health Related Quality of Life.
(Ch t l

QLAF:

i b nh rung nh ).

Quality of Life symptoms Base Atrial Fibrillation.
(Ch t l

PPAQ:

ng cu c s ng c a ng
ng cu c s ng c a ng

i có tri u ch ng rung nh ).

Patient Perception of Arrhythmia Questionnaire.
(B cơu h i đánh giá nh n th c c a ng

AFEQT:

i b nh r i lo n nh p).

Atrial Fibrillation Effect on Quality of Life.
( nh h

ng c a rung nh lên ch t l

ng cu c s ng).

AQUAREL: Assessment of QUAlity of life and RELated events.
( ánh giá ch t l

ng cu c s ng vƠ các y u t liên quan).

1.4. T ngăquanăv ăb ăcơuăh iăAquarel
Aquarel lƠ b cơu h i chuyên bi t dùng đ đo l
b nh nhơn RLNT ph n ánh tình tr ng ch t l

ng m c đ r i lo n nh p tim

ng cu c s ng c a b nh nhơn [22]

ơy lƠ công c đáng tin c y đ đánh giá vƠ theo dõi nh ng b nh nhơn RLNT
có các tri u ch ng nh s khó ch u

ng c nh đau ng c, khó ch u

ng c, n ng

ng c; có tình tr ng khó th vƠ h n ch ho t đ ng th l c; có lo n nh p tim, các b nh
nhơn đ

c đ t máy t o nh p tim v nh vi n.
B cơu h i đ

c Stofmeel vƠ c ng s thi t k phát tri n v i m c đích t o ra

m t công c chuyên bi t, nh m đánh giá ch t l
r i lo n nh p ch m đ

ng cu c s ng

nh ng b nh nhơn

c c y máy t o nh p tim v nh vi n. B cơu h i bao g m 20

cơu h i phơn thƠnh ba l nh v c: gi i h n th l c, r i lo n nh p tim, s khó ch u
ng c ; có tên là AQUAREL (Assessment of QUAlity of life and RELated events)
[23].

12

Thang Long University Library


CH
IăT
iăt

2.1.

NGăVĨăPH

NGă2
NGăPHỄPăNGHIểNăC U

ngănghiênăc u

2.1.1. Tiêuăchu năl aăch n
1. Các b nh nhơn đ

c ch n đoán r i lo n nh p tim ho c suy tim m n tính có ch

đ nh c y máy t o nh p v nh vi n t i Vi n Tim m ch ậ B nh vi n B ch Mai t tháng
4/2015 đ n tháng 10/2015.
2. B nh nhơn đ ng Ủ tham gia vƠo nghiên c u.
Các đ i t

ng đ

c l a ch n tu n t theo th i gian không phơn bi t l a tu i,

gi i tính vƠ tình tr ng lơm sƠng.
Tiêu chu n ch n đoán b nh nhơn r i lo n nh p tim, suy tim m n tính và ch
đ nh c y máy t o nh p tim v nh vi n d a theo khuy n cáo c a H i Tim m ch Vi t
Nam [3], [4], [8].
2.1.2. Tiêuăchu nălo iătr
1. B nh nhơn có các b nh lỦ n i khoa n ng kèm theo nh h
ch t l

ng tr m tr ng t i

ng cu c s ng.

2. B nh nhơn không đ ng Ủ tham gia nghiên c u.
2.2. Ph

ngăphápănghiênăc u

2.2.1.ăThi tăk ănghiênăc u:
- Ph

ng pháp nghiên c u: Nghiên c u can thi p, so sánh gi a tr

c vƠ sau

can thi p.
- Ph

ng pháp ch n m u: Ch n m u thu n ti n

- Công c nghiên c u:
+ B cơu h i AQUAREL (Ph l c 1): B cơu h i Aquarel g m 20 cơu
đ

c chia thƠnh 3 l nh v c bao g m: Gi i h n th l c (cơu 7 - 10, 18 -

20), khó ch u

ng c (cơu 1-6, 11, 12), tri u ch ng r i lo n nh p (cơu

13-17).
+ B cơu h i đ

c d ch vƠ ch nh s a sau khi có s góp Ủ c a các chuyên

gia v nh p h c vƠ th m dò đi n sinh lỦ c a Vi n Tim m ch. B cơu h i
hoƠn ch nh đ

c đi u tra viên ph ng v n tr c ti p trên m i b nh nhơn

th a mưn tiêu chu n l a ch n vƠ lo i tr .

13


+ Phi u ph ng v n b nh nhơn: do m t đi u d

ng viên ph ng v n tr c

ti p b nh nhơn đ t MTN vƠ l u tr .
2.2.2.ăTh iăgianăvƠăđ aăđi mănghiênăc u
Vi n Tim m ch - B nh vi n B ch Mai t tháng 04/2015 đ n tháng 10/2015.
2.2.3.ăCácăb
B

căti năhƠnhănghiênăc u

că1: L a ch n đ i t

ng nghiên c u d a vƠo tiêu chu n l a ch n vƠ tiêu chu n

lo i tr .
B

că2: Ti p xúc b nh nhơn, gi i thích v nghiên c u.

B

că3: Thu th p s li u thông qua ph ng v n tr c ti p vƠ ph ng v n sau can thi p
01 tháng. Các thông s ti n s đ

c thu th p qua ph ng v n tr c ti p vƠ

b nh án theo m u phi u đi u tra th ng nh t s n có.
B

că4: Nh p s li u vƠo máy tính d li u thu đ
l i b cơu h i trên. S li u đ

c t h s b nh án vƠ ph n tr

c đi u tra viên nh p li u vƠ m t bác s khác

nh p li u.
B

că5: Phơn tích vƠ x lỦ th ng kê b ng ph n m m th ng kê SPSS 21.0.

2.2.4. Bi n s ănghiênăc u
-

c đi m cá nhơn, xư h i c a đ i t

ng nghiên c u: Tu i tính theo n m, gi i

(nam/n ), trình đ giáo d c, ngh nghi p hi n t i.
- Ti n s vƠ y u t nguy c : t ng huy t áp, đái tháo đ
-

ng, hút thu c lá.

c đi m lơm sƠng: Ch đ nh c y máy t o nh p: B nh lỦ b ph n t o nh p,

b nh lỦ b ph n d n truy n, suy tim.
- i m Aquarel tr

c vƠ sau c y máy t o nh p tim v nh vi n 1 tháng: đi m

Aquarel t 0 đ n 100, trong đó 0 đi m th hi n tri u ch ng b nh nh h
tr ng đ n CLCS, 100 đi m th hi n tri u ch ng không nh h
i m Aquarel cho t ng l nh v c c a CLSC đ

ng tr m

ng đ n CLCS.

c tính nh sau:

Mư hóa cơu tr l i: a = 5 đi m, b = 4 đi m, c = 3 đi m, d = 2 đi m, e = 1 đi m
i m Aquarel = {[ ( N - n°N ) / (n°N x 5) ậ n°N ]} x 100
Trong đó:
N: t ng s đi m c a các cơu h i thƠnh ph n trong t ng l nh v c
n°N: s cơu h i thƠnh ph n trong t ng l nh v c

14

Thang Long University Library


2.2.5.ăPhơnătíchăth ngăkê
- S li u thu th p đ
các test th ng kê th

c x lỦ b ng ch

ng trình ph n m m SPSS 21.0 v i

ng dùng trong y h c.

- Các thông s đ nh l
l ch chu n. Các t n su t đ

ng đ

c th hi n d

i d ng giá tr trung bình ± đ

c trình bƠy theo t l %.

- S d ng test T so sánh 2 giá tr trung bình vƠ test 2 đ sánh 2 t l %.
2.2.6.ă

oăđ cănghiênăc uă

Nghiên c u đ

c s đ ng Ủ c a lưnh đ o Vi n Tim m ch - B nh vi n B ch

Mai vƠ B môn đi u d

ng - Tr

ng

i h c Th ng Long.

Nghiên c u ti n hƠnh d a trên s h p tác t nguy n c a đ i t
it

ng nghiên c u hoƠn toƠn có quy n t ch i tham gia ch

c u.
Các thông tin c a b nh nhơn hoƠn toƠn đ

15

c b o m t.

ng nghiên c u.
ng trình nghiên