TỐI ĐA HÓA NĂNG LỰC BẢN THÂN

M cl c
T i đa năng l c b n thân ....................................................................................................................................... 3

Khám phá s c m nh ti m năng th c s c a b n thân.............................................................................. 4

99U là gì? ...................................................................................................................................................................... 5
B n là m t cá th t do, hãy t n d ng đi u đó ............................................................................................. 6
Ch

ng I. T o ra c h i .......................................................................................................................................... 9

Ch

ng ))) Nuôi d

Ch

Ch

ng )) T o d ng chuyên môn .................................................................................................................. 25

ng các m i quan h ................................................................................................... 45

ng )V Ch p nh n r i ro ............................................................................................................................ 63

Coda Suy nghĩ cu i cùng .................................................................................................................................... 80

Vài nét v tác gi .................................................................................................................................................... 82

Jocelyn k.GLEI

T i đa năng l c b n thân
B n quy n ti ng Vi t © 2014 Công ty C ph n sách Alpha
Cao Minh d ch
Dành cho nh ng ng

i luôn n l c không ng ng

D án 1.000.000 ebook mi n phí cho di đ ng

T o ebook: Tô H i Tri u

Phát hành:


Khám phá s c m nh ti m năng th c s
c a b n thân
Danh hài Milton Berle t ng nói N u c h i không gõ c a, thì hãy d ng lên m t cánh c a
N u chúng ta mu n thu nh n đ c m i ti m năng c a mình v i t cách nh ng nhà sáng t o
và nh ng cá nhân, thì vi c tr nên ch đ ng không ph i là m t l a ch n, mà là m t yêu c u.
Th t may, chúng ta có nhi u s c m nh h n bao gi h t đ chia s ý t ng c a mình v i th
gi i, k t n i v i nh ng ng i khác và xác đ nh con đ ng s nghi p c a chúng ta. K
nguyên c a vi c t sáng t o ph thu c vào chúng ta.
Tr c đây ch’ng ta t ng làm vi c v i s phát tri n ch m ch p trong ch m t công ty, thì
hi n t i, chúng ta nh y vi c trung bình 11 l n trong cu c đ i mình. Chúng ta t ng nh vào
nh ng ng i kinh doanh môi gi i đ chia s nh ng tác ph m ngh thu t c a mình v i th
gi i, thì gi đây vi c đó đã đ n gi n h n khi ch c n t o m t phòng tri n lãm tr c tuy n đ
chia s các tác ph m m i c a mình. Chúng ta t ng ch đ cho m t b ph n nh nh ng nhà
đ u t bi t đ n nh ng sáng ch c a chúng ta, thì gi đây ch’ng ta có th gi i thi u nh ng

d án đó cho hàng lo t các qu tr c tuy n.

Kh năng c a con ng i là vô h n Tuy nhiên nó cũng đ ng th i là nh ng trách nhi m. Vi c
có kh năng xây d ng nên con đ ng cho riêng b n s chuy n đ i nhi m v lãnh đ o v
b n Đi u đó nghĩa là ch’ng ta không th trông đ i các nhà qu n lý ch u trách nhi m v s
phát tri n s nghi p c a chúng ta và d n d t ch’ng ta đ n v i s vĩ đ i. Chúng ta không th
âm th m ch đ i ng i c v n hoàn h o đ n và ch d n cách phát tri n nh ng mánh khóe,
m o m c Và ch’ng ta cũng không th tin vào m t t ng lai đ y r y nh ng t m bi n ch d n
và s ch c ch n.
Đ giúp d n đ ng cho b n b c qua th gi i m i này m t cách can đ m, T i đa hóa ti m
năng b n thân trong Tuy n t p 99U s t p trung vào nh ng ki n th c sâu s c xung quanh
b n khía c nh then ch t mà chúng tôi tin là c n thi t cho m t s nghi p dài h n thành công:
xác đ nh và t o ra nh ng c h i m i, trau d i kinh nghi m c a b n theo th i gian, xây d ng
nh ng m i quan h h p tác và h c h i cách đ ng đ u v i r i ro.
M i ch ng là m t lĩnh v c tr ng tâm ch’ng tôi đã t p h p đ c m t nhóm tuy t đ nh
nh ng ng i có t duy sáng t o g m Bob Safian, Ben Casnocha, Joshua Foer, Teresa
Amabile, Tony Schwartz, Tina Seelig và còn nhi u ng i khác n a đ chia s hi u bi t c a
h v i b n. D a trên nghiên c u chuyên sâu và kinh nghi m cá nhân sâu s c, nh ng bài vi t
trong cu n sách này cung c p nh ng quan đi m m nh m v cách th c xây d ng m t s
nghi p v i ng p tràn ni m h ng kh i thành công và đ y ý nghĩa

(ãy đ cu n sách này tr thành cu n c m nang s nghi p c a b n và gây d ng l i công vi c
sáng t o c a b n theo th i gian, không ng ng ph n đ u đ đánh cu c vào con ng i mà b n
tr thành.
Jocelyn K. Glei, T ng biên t p, 99U


99U là gì?
Đã t lâu, th gi i sáng t o t p trung vào s hình thành ý t ng t th t b i c a vi c th c thi
ý t ng Nh thiên tài Thomas Edison t ng nói Thiên tài đ c t o nên t 1% thông minh

và 99% c n c‘ Đ bi n nh ng ý t ng vĩ đ i thành hi n th c, chúng ta c n hành đ ng, tr i
nghi m, v p ngã, ch p nh n và h c h i t nh ng đi u c b n hàng ngày.

99U là k t qu nh ng n l c c a Behance nh m mang đ n ch ng trình đào t o còn thi u
sót này đ bi n nh ng ý t ng tr thành hi n th c. Thông qua Webby Award dành cho
nh ng website chi n th ng, nh ng s ki n n i ti ng và nh ng cu n sách bán ch y, chúng
tôi chia s ch nghĩa th c d ng, nh ng hi u bi t đ nh h ng hành đ ng t các nhà nghiên
c u hàng đ u và có t m nhìn sáng t o.
V i 99U, chúng tôi không mu n cung c p cho b n thêm nhi u ý t ng h n mà mu n trao
quy n cho b n đ b n tr nên thành công và giàu có t nh ng th mà b n s h u.


B n là m t cá th t do, hãy t n d ng đi u
đó
Scott Belsky, nhà sáng l p Behance.
Khi nói đ n s nghi p và kinh nghi m làm vi c c a b n thân ch’ng ta th ng tr nên ích
k m t cách tích c c Đ c tr l ng thôi không đ ch’ng ta còn mong đ i đ c h c h i
th c s trong công vi c. Chúng ta mu n nh ng k năng c a mình đ c t n d ng tri t đ và
th ng không tho mãn v i nh ng vi c d dàng Ch’ng ta mu n có thêm trách nhi m khi
s n sàng, thay vì ch cho t i khi đ c đ t trách nhi m lên vai Ch’ng ta mong đ i đ c
làm nhi u h n nh ng vi c mình a thích t đ ng x lý nh ng khó khăn và s đ n đi u
trong công vi c c a b n thân.

Chúng ta là nh ng ng i đ y tham v ng nh ng thi u kiên nh n. B i ch’ng ta đang b c
vào m t k nguyên mà đó ch’ng ta đ c trao quy n đ kh i g i, t n d ng h t nh ng ti m
năng c a b n thân Nh ng c h i và thành công không đ n t c m giác v quy n h n. Kh
năng b n nh n ra ti m năng c a b n thân s ph thu c vào s s n sàng mài giũa các k
năng ch p nh n đ ng đ u v i nh ng r i ro vô cùng l n và đ t cái tôi sang m t bên đ
theo đu i nh ng gì l n lao h n

Cho d‘ đó là công ngh m i, m ng xã h i hay các công c kinh doanh đã t ng m t th i n m
ngoài t m v i, gi đ u s n m trong tay b n. Chúng ta th c s đ c trao quy n đ làm vi c
theo cách c a riêng mình và làm nhi u h n v i l ng th i gian ít h n Và k t qu là, chúng
ta mong đ i nhi u h n t c p trên cũng nh t chính b n thân Khi có đ c ngu n l c và
c h i x ng đáng đ c h ng, chúng ta s t o ra t ng lai

Đây là cái tên dành cho ch’ng ta Nh ng cá th t do

Nh ng cá th t do mu n gây d ng s nghi p b ng chính đôi tay c a mình và khi n c th
gi i ph i ph c v h . H bi t thích nghi v i m i hoàn c nh, luôn t l c cánh sinh và vô cùng
m nh m . B n s th y h làm vi c đ c l p, trong nh ng nhóm nh ho c nh ng công ty l n.
Và khi th gi i thay đ i, nh ng cá th này s đ nh hình l i công vi c nh ch’ng ta đã bi t.
Rõ ràng, chúng ta có nh ng kỳ v ng quá l n.

Đ u tiên và quan tr ng nh t, chúng ta làm nh ng vi c mà v b n ch t là đáng làm

Nh ng ch’ng ta không t o ra thành qu cho riêng mình mà mu n làm nh h
và lâu dài đ n th gi i xung quanh ta.

ng thi t th c

Chúng ta t p trung phát tri n s linh ho t và đ t đ c hi u qu cao nh t khi c m th y g n
bó ch t ch v i công vi c. Chúng ta c n t do d‘ cho đang đi làm thuê cho các công ty hay
t kinh doanh, đ ti n hành nh ng th nghi m, tham gia vào nhi u d án cùng lúc và hi n
th c hóa các ý t ng.


Chúng ta th c thi các ý t ng th ng xuyên và do đó cũng th t b i th ng xuyên. V c
b n, nh ng v p ngã s gi’p ch’ng ta đi đ’ng h ng và hãy xem m i th t b i là m t c h i
h c h i, m t ph n trong bài h c th c t dành cho b n thân.

Ch’ng ta không khoan nh ng tr c nh ng va ch m c a b máy quan liêu, các m ng l i
cũ và nh ng ho t đ ng kinh doanh l i th i Ch’ng ta th ng đ t câu h i v th t c v n
hành tiêu chu n và đòi quy n l i cho b n thân Nh ng ngay c khi đi u đó là b t kh thi,
ch’ng ta cũng không đ cho hi n tr ng chi ph i thay vào đó ch’ng ta tìm ra nh ng cách
th c thông minh xoay quanh v n đ đó

Ch’ng ta mong đ i đ c tr ng d ng h t m c và đánh giá m t cách l c quan, b t ch p chúng
ta đang làm vi c trong m t công ty kh i nghi p hay m t t ch c l n Khi đóng góp c a
chúng ta và vi c h c h i bão hòa, chúng ta r i đi Nh ng khi th’c đ y các ngu n l c c a m t
công ty l n đ tác đ ng đ n th chúng ta quan tâm ch’ng ta th ng s r t hào h ng!
Chúng ta luôn mu n n l c h t mình và t o đ c nh h ng l n nh t có th .
Chúng ta coi công ngh ngu n m , API Giao di n l p trình ng d ng và kh i l ng ki n
th c kh ng l v )nternet là kho vũ khí c a riêng mình. Wikipedia, Quora và nh ng c ng
đ ng m cho các nhà thi t k , nh ng nhà phát tri n và các nhà t t ng đ c chúng ta xây
d ng và nh m ph c v chúng ta. B t c khi nào có th , chúng ta t n d ng ki n th c t p h p
đ c đ đ a ra quy t đ nh t t h n cho b n thân và khách hàng c a mình Ch’ng ta cũng
đóng góp vào các ngu n tài nguyên m này v i m t tâm th c đáp đ n ti p n i

Chúng ta tin r ng networking là s s chia. M i ng i nghe (và làm theo) chúng ta vì s
sáng su t và năng l c qu n lý c a mình. Khi chia s nh ng thành qu cũng nh nh ng gì
h p d n mình ch’ng ta đã th c s tao ra m t c ng đ ng nh ng ng i ng h , h mang l i
cho chúng ta nh ng ph n h i, s khích l và đ a đ ng ch l i ch’ng ta đ n v i nh ng c
h i m i. Vì lý do này và nhi u lý do khác, ch’ng ta th ng (dù không ph i l’c nào cũng v y)
ch n l a s minh b ch thay vì s riêng t

Chúng ta tin vào ch đ nhân tài và s c m nh c a các m ng l i tr c tuy n cũng nh các
c ng đ ng chia s nh m nâng cao kh năng làm nh ng đi u chúng ta yêu thích và đ t đ c
hi u qu cao h n nh làm t t chúng. Chúng ta xem c nh tranh nh m t đ ng l c tích c c
thay vì m t m i đe d a, b i chúng ta mu n có các ý t ng tuy t v i và th c hi n chúng t t

nh t có th đ thành công.

Chúng ta dành h t nhi t huy t s ng đ làm nh ng gì chúng ta yêu thích. Chúng ta coi mình
v a là ngh s v a là doanh nhân. Trong nhi u tr ng h p, chúng ta t cho mình là k toán,
đ i di n marketing giám đ c phát tri n kinh doanh chuyên viên đàm phán kiêm nhân viên
bán hàng. Chúng ta dành nhi u năng l ng c n thi t đ đ u t vào b n thân nh là các ho t
đ ng kinh doanh t n d ng nh ng công c và ki n th c (h u h t là mi n phí và tr c tuy n)
m t cách t i u đ v n hành b n thân nh m t doanh nghi p hi n đ i.

U đ c thành l p v i ý t ng Cá th T do trong tâm th c đ cung c p h th ng đào t o
và v n hi u bi t mà tr ng h c không trang b cho ch’ng ta nh ng vô c‘ng c n thi t trong
quá trình ch’ng ta khai thác các c h i trong k nguyên m i. Cu n sách này tr c h t, t p


trung vào vi c t i đa hoá ti m năng c a b n và th’c đ y b n trên con đ ng s nghi p. Tôi
khuy n khích b n ti p thu v n hi u bi t này, hãy nh r ng b n đ c trao quy n t bây gi .
Chúng tôi luôn bên b n, còn b n ch c n: thách th c và c i thi n b n thân và th gi i
b ng m i cách có th .


Ch

ng I T o ra c h i

Xác đ nh và t n d ng nh ng c h i m i trong s nghi p.
T v n ngh nghi p theo cách truy n th ng là m t cách ti p c n th đ ng trong quá trình
xin vi c: Ch n m t danh sách công vi c, ng tuy n, ch h i âm. Trúng tuy n, th hi n b n
thân, ch đ c c t nh c. B t đ u l i, tái l p, ì tr Nh ng ki u thái đ há mi ng ch sung
đó s r t khó đ a b n đ n đ c v i thành công.

V i các ngu n l c c a th k XXI trong tay, chúng ta có th và nên tr thành nh ng ng i
tham gia ch đ ng vào quá trình đ nh hình t ng lai c a b n thân. Chúng ta ph i tìm ra các
c h i chi n l c b ng tài xoay x và kh năng thích ng c a m t doanh nhân kh i nghi p,
đ ng th i ph i t o ra nh ng c h i cho chính chúng ta b ng cách không ng ng phát tri n
các k năng c a b n thân mài s c năng l c c a mình trong công vi c.

Chúng ta c n quan sát th tr ng đ ng th i g n li n nh ng l i ích và kh năng c a b n thân
v i nhu c u c a m i ng i. Nh ng cũng đ ng quên đ phòng nh ng đi u không mong đ i
x y đ n không bám quá ch t vào nh ng k ho ch mà đ tu t m t nh ng c may
Thành công hay s vĩ đ i không đ n t cách ti p c n d a d m liên quan đ n vi c l p k
ho ch s nghi p (ãy đón đ u c h i và nó s n m trong t m v i c a b n.
Hãy chuyên tâm vào công vi c c a b n tr

c khi dành th i gian cho đam mê

Cal Newport
(ãy làm theo đam mê c a b n không ph i là m t l i khuyên hay Tôi đã đi đ n k t lu n này
sau khi dành h n m t năm đ nghiên c u m t câu h i c b n Đi u gì khi n m i ng i yêu
thích nh ng gì h làm đ ki m s ng? Nghiên c u này đã nêu b t lên hai đi u ch ng l i ý
t ng làm theo đam mê Đ u tiên, nó ch ra r ng r t ít ng i có đam mê phù h p v i công
vi c h làm sau đó Vì v y, vi c b o h làm theo đam mê là m t công th c d n đ n lo l ng và
th t b i.
Th hai, ngay c khi m i ng i c m th y ch c ch n v m t ch đ c th nào đó thì hàng
th p k nghiên c u v s th a mãn trong công vi c cũng đã ch’ng ta bi t r ng b n c n
nhi u h n m t đam mê t tr c đ bi n công vi c c a b n thành th b n yêu thích. Ví d ,
r t nhi u nh ng ng i đam mê làm bánh đã suy s p tr c áp l c c a vi c c g ng v n
hành m t ti m bánh nh cũng nh nh ng ng i đam mê ch p nh nghi p d đã m t đi s
h ng thú v i ngh thu t khi ph i c g ng l u l i nh t li u cho m t đám c i l n.

N u mu n k t li u đam mê trong công vi c, b n c n có m t chi n l c ph c t p h n vi c

ch đ n thu n c g ng khám phá m t vài y u t v n có trong b n. Trong ph n này, tôi mu n
khai thác m t chi n l c nh v y m t chi n l c xu t hi n th ng xuyên khi tôi nghiên
c u v đ i s ng c a nh ng ng i t o d ng đ c s nghi p đ y h p d n. Hãy l y m t câu
chuy n v cu c đ i c a m t nhân v t n i ti ng đ làm nghiên c u tình hu ng c a chúng ta.


Bill McKibben là m t nhà báo v môi tr ng. Anh tr nên n i ti ng t khi cho ra m t cu n
sách c a mình vào năm
The End of Nature t m d ch: H i k t c a t nhiên), m t trong
nh ng cu n sách n i ti ng đ u tiên v s bi n đ i khí h u. T đó anh đã vi t hàng ch c
cu n sách và tr thành m t nhà ho t đ ng môi tr ng đ c nhi u ng i bi t đ n. N u
tham d m t bu i nói chuy n ho c đ c m t bài ph ng v n c a McKibben, b n s đ c g p
m t ng i th c s đam mê v i công vi c c a mình Nh ng b ng cách nào mà anh có th đ t
đ c thành công nh ngày nay
Chúng tôi bi t đ c câu chuy n c a McKibben khi anh đ n Harvard v i t cách m t sinh
viên năm cu i và đăng ký làm vi c cho t báo sinh viên The (arvard Crimson Đ n khi t t
nghi p anh đã là biên t p viên c a t báo này. Vi c này đã đ a anh vào t m ng m c a
William Shawn, t ng biên t p t New Yorker.

Vào năm
năm sau khi đ n làm vi c t i New Yorker McKibben đã có m t b c
ngo t. Anh thôi vi c đây và chuy n đ n m t nhà g nh t i Adirondacks. S ng cô l p gi a
m t v‘ng hoang dã McKibben đã t p trung vi t The End of Nature, cu n sách ngay l p t c
tr thành m t tác ph m kinh đi n trong lĩnh v c báo chí v môi tr ng đ t n n t ng cho
m t cu c s ng đ y đam mê c a anh ngày nay.
Câu chuy n c a McKibben t p trung vào hai bài h c mà trong nghiên c u c a tôi đã t ng
cho là r t quan tr ng đ i v i vi c hi u rõ v cách m i ng i t o d ng s nghi p mà h yêu
thích.
Bài h c th nh t: Nh ng gì b n làm đ ki m s ng không quan tr ng nh b n t

ng

McKibben đã t o d ng m t s nghi p nh m t nhà văn mà anh yêu thích M c dù v y, khi
nghiên c u v tr ng h p c a anh, tôi cho r ng có r t nhi u con đ ng s nghi p mà anh
có th đi theo v i ni m đam mê y (ai đi u có v th c s r t có ý nghĩa v i McKibben là s
t ch (ví d , ki m soát công vi c, th i gian làm vi c và n i sinh s ng, v.v...) và ít nhi u nh
h ng đ n th gi i Do đó b t kỳ công vi c nào có th cung c p cho anh s t ch và t m
nh h ng đó s t o nên đam mê Ví d , m t ng i có th t ng t ng ra m t th gi i
khác n i ch’ng ta th y m t McKibben v i ni m h nh ph’c t ng t là ng i đ ng đ u
m t t ch c giáo d c phi l i nhu n ho c m t giáo s xã h i h c đ c kính tr ng.

Mô hình này r t ph bi n nh ng ng i yêu thích nh ng gì h làm. S hài lòng c a h
không xu t phát t nh ng chi ti t trong công vi c mà thay vào đó t m t t p h p nh ng
đ c đi m phong cách s ng quan tr ng mà h đ t đ c trong s nghi p. Nh ng đ c đi m
mong mu n này khác nhau tùy theo m i ng i ví d vài ng i có th mong mu n có
đ c s tôn tr ng và tr ng v ng, trong khi nh ng ng i khác khao khát s linh ho t trong
l ch trình c a h và s đ n gi n nh ng đi u ch ch t đây là nh ng đ c đi m này t ng
quát h n b t c v trí c th nào Đ gây d ng m t s nghi p, thì câu h i đ’ng đ n không
ph i là Tôi đam mê làm công vi c nào nh t mà thay vào đó là Phong cách s ng và làm
vi c nào s nuôi d ng đam mê c a tôi


Bài h c th hai: K năng có tr

c đam mê

McKibben có đ c s t ch và t m nh h ng trong s nghi p c a anh ch sau khi anh tr
thành m t tay vi t gi i. Ví d khi đ n Harvard l n đ u tiên, anh y không ph i là m t nhà
báo gi i. Nh ng bài vi t đ u tiên c a anh y, có th đ c tìm th y trong kho l u tr c a
Crimson, cho th y xu h ng vi t quá lên c a m t lính m i ví d nh m t bài báo năm

1979 v tr n đ u m màn cho mùa gi i bóng r Celtics đã mô t sân đ u nh là m t h m
r u c l và ám ch các s áo đ ng ph c l i th i c a đ i nh là m t danh sách các thánh,
v i các áo s màu xanh Kelly mà h đã t ng m c, l ng l ng t các c a mái

Nh ng gì mà các đ ng nghi p c a McKibben nh nh t v anh không ph i là m t tài năng
b m sinh v ngh nghi p mà h n th là n l c c a anh trong vi c c i thi n nó. Crimson,
ng i ta truy n tai nhau r ng vào m t đêm khi McKibben quay tr l i văn phòng mu n sau
m t cu c h p h i đ ng thành ph Cambridge, anh ch c n v n v n
ph’t đ hoàn t t bài
cho s báo ngày hôm sau Anh đã cá c c v i đ ng nghi p c a mình m t chai Scot r ng anh
có th hoàn thành 3 câu chuy n tr c th i h n Và anh đã có đ c chai r u đó

M i ng i kh ng đ nh r ng McKibben đã vi t h n
bài báo v i t cách là m t phóng
viên sinh viên Sau đó anh đã dành năm làm vi c cho New Yorker, t báo đã xu t b n 47
s báo trong m t năm Trong th i gian đó anh đã h ng đ n m t cu c s ng t ch và có
s c nh h ng chuy n đ n s ng trên n’i đ vi t The End of Nature anh đã phát tri n r t
nhi u các k năng v công vi c đ h tr cho s thay đ i này. N u t ng c g ng dành hoàn
toàn th i gian đ vi t sách t khi m i ra tr ng, ch c ch n anh s th t b i.
Mô hình này r t ph bi n trong cu c s ng c a nh ng ng i không còn yêu thích công vi c
c a h Nh đã miêu t trong bài h c th nh t, ngh nghi p s tr nên h p d n ch khi
chúng s h u nh ng đ c đi m chung mà b n tìm ki m. Tuy nhiên, nh ng đ c đi m này r t
hi m và có giá tr ví d , không ai s trao cho b n s t ch hay t m nh h ng ch đ n
thu n vì b n mu n có chúng. Kinh t h c c b n cho chúng ta bi t r ng n u mu n m t th
khan hi m và có giá tr , b n c n ph i đ i l i b ng m t th khan hi m và giá tr khác trong
công vi c, chúng là các k năng c a b n. Đó là lý do vi c phát tri n các k năng m t cách h
th ng nh McKibben đã vi t h n
bài báo trong giai đo n 1979-1987) g n nh luôn
xu t hi n tr c đam mê

Gi hãy ghép nh ng m nh ghép l i v i nhau. M c đích có đ c c m h ng đam mê v i ngh
là l đ ng nhiên Nh ng đi theo đam mê ch ch n l a con đ ng s nghi p b i b n có
s n đam mê v i nó là m t chi n l c t i đ đ t đ c m c đích này Có ng i t ng cho
r ng b n có s n đam mê đ theo đu i m t công vi c th c t và vi c hòa h p v i công vi c
v i s quan tâm m nh s c a b n thân r t có tác d ng trong vi c t o ra s hài lòng v lâu
dài trong công vi c. C hai gi đ nh này đ u sai l m.

Trái l i, câu chuy n c a Bill McKibben đã làm n i b t lên m t chi n l c chi ti t h n cho
vi c trau d i ni m đam mê m t chi n l c đ c th c thi b i r t nhi u ng i đã có đ c
nh ng s nghi p h p d n. Nó cho chúng ta bi t r ng chúng ta nên b t đ u b ng cách phát
tri n m t cách có h th ng các k năng hi m có và đáng giá M t khi đã gây n t ng đ c
v i th tr ng, chúng ta có th s d ng nh ng k năng này nh c u n i đ a s nghi p c a


ch’ng ta h ng t i nh ng đ c đi m phong cách s ng ph bi n (t ch , linh ho t, t o nh
h ng, phát tri n, v.v...) hòa h p v i mình.

Chi n l c này kém h p d n h n ý t ng cho r ng ch n m t công vi c hoàn h o có th
cung c p cho b n ni m vui t c th i và lâu dài trong công vi c Nh ng nó có đ c m t l i
th riêng bi t th c s r t hi u qu .
Hãy làm theo m t cách khác Đ ng làm theo đam mê hãy nuôi d

ng nó.

CAL NEWPORT là m t nhà văn kiêm giáo s t i Đ i h c Georgetown. Cu n sách c a ông So
Good They Can t )gnore You t m d ch: Quá t t đ h có th ph t l b n) cho r ng làm theo
đam mê là m t l i khuyên t i. Tìm hi u thêm v Cal và các bài vi t c a ông t i blog, Study
Hacks.
calnewport com blog

Ng

i ngh s s không là gì n u không có trong tay món quà tài năng thiên phú

nh ng món quà đó s là vô ích n u thi u lao đ ng
ÉÉmile Zola
Khai thác l i b n năng kinh doanh trong b n
Ben Casnocha
Muhammad Yunus ng i đo t gi i Nobel Hòa bình và là nhà tiên phong v tài chính vi mô,
cho r ng T t c m i ng i đ u là doanh nhân. T thu s khai ch’ng ta đ u đã t làm
ch ... tìm th c ăn và t chăm sóc b n thân Đó là khi l ch s loài ng i b t đ u. Khi n n văn
minh xu t hi n ch’ng ta ngăn c n nó. Chúng ta tr thành ng i lao đ ng b i h g n
chúng ta v i cái mác ng i lao đ ng Ch’ng ta quên m t r ng mình là doanh nhân

T t c m i ng i đ u là doanh nhân không ph i b i chúng ta c n kh i d ng các công ty, mà
b i mong mu n t o d ng, tìm tòi và thích nghi là m t ph n trong con ng i m i chúng ta.
Nh Yunus đã nói nh ng ph m ch t này là b n ch t c a tinh th n doanh nhân Đ thích
ng v i nh ng thách th c trong th gi i ngày nay, b n c n tái khám phá nh ng b n năng
kinh doanh này.
M t trong nh ng cách t t nh t đ th c hi n đi u này đó là coi b n thân b n nh m t doanh
nhân đang đ ng mũi ch u sào con tàu cu c s ng và phát tri n m t công ty kh i nghi p: s
nghi p c a b n. Khi kh i d ng m t công ty, b n đ a ra các quy t đ nh v i ngu n thông tin
nghèo nàn, th i gian và môi tr ng tài nguyên h n ch . Không có m t s đ m b o hay n i


trú n an toàn nào; vi c đ i phó v i r i ro là t t y
không ng ng thay đ i. Nh ng th c t này t t c
m t khi kh i nghi p và phát tri n công ty là nh
d ng m t s nghi p trong b t c m t ngành ngh
h n h p. S c nh tranh kh c li t.

u. S c nh tranh và th tr ng đang
nh ng đi u mà các doanh nhân ph i đ i
ng đi u ch’ng ta đ u ph i đ i m t khi t o
nào. Thông tin h n ch . Các ngu n l c

Tr thành m t nhà lãnh đ o s nghi p c a b n thân là chuy n không đ n gi n nó đòi h i
m t t duy đ c bi t và m t t p h p các k năng c th .

Gi b n thân trong tr ng thái ch a hoàn thi n

Các công ty công ngh th ng dán các nhãn d‘ng th
ch a hoàn thi n beta lên ph n
m m trong m t th i gian sau khi nó chính th c đ c tung ra th tr ng nh m nh n m nh
vi c s n ph m v n ch a đ c hoàn thi n và đang s n sàng cho nh ng đ t c i thi t ti p
theo. Gmail là m t ví d nó đ c ra m t vào năm
nh ng đã đ b n beta cho đ n năm
2009, sau khi hàng tri u ng i đã s d ng nó Jeff Bezos ng i sáng l p kiêm CEO c a
Amazon đã k t lu n trong lá th hàng năm g i cho các c đông b ng vi c nh c nh h nh
ông đã làm trong lá th đ u tiên c a mình đ c g i đi vào năm
r ng v n là ngày đ u
tiên t i Amazon com M c dù chúng ta l c quan nh ng v n c n ti p t c c nh giác và duy
trì m t ý th c c nh báo Nói cách khác Amazon ch a bao gi hoàn thi n: Nó luôn tr ng
thái Ngày kh i đ u. V i các doanh nhân hoàn thi n là m t t không bao gi nên xu t hi n
trong t đi n c a riêng h .

Hoàn thi n đ i v i ch’ng ta cũng ch là m t t không đáng có Ch’ng ta đ u đang làm vi c.
M i ngày l i g i m ra nh ng c h i đ h c h i nhi u h n th c hành nhi u h n và tr ng
thành nhi u h n (ãy luôn gi b n thân ch đ ch a hoàn thi n s giúp b n nh n ra
nh ng sai l m c a mình và t đi u ch nh b n thân đ ti p t c thích nghi và phát tri n Đi u

đó đ ng nghĩa v i m t cam k t su t đ i dành cho vi c liên t c phát tri n b n thân Đó là
m t t duy tràn đ y l c quan b i nó tán d ng th c t r ng b n có s c m nh đ c i thi n
b n thân và quan tr ng h n c i thi n th gi i quanh b n.
S d ng nh ng k năng kinh doanh c a b n

M t t duy khác bi t thôi ch a đ . Tái khám phá b n năng kinh doanh thôi cũng ch a đ .
Đ phát tri n m nh m nh m t doanh nhân sáng t o và chuyên nghi p, b n ph i có đ c
nh ng k năng đ thích ng v i nh ng thách th c m i D i đây là m t vài g i ý c th :

T p trung xây d ng l i th c nh tranh. T h i b n thân Có cách nào gi’p tôi gi i h n khác
bi t h n so v i nh ng ng i làm cùng m t công vi c N u b n ngh vi c m t ngày, nh ng
vi c gì s không đ c hoàn thành Cũng nh các doanh nhân t p trung vào cách giúp công
ty c a h cung c p s n ph m nhanh h n t t h n r h n nh ng công ty khác, b n c n xác
đ nh cách b n k t h p nh ng gì mình có (k năng th m nh, các m i quan h ) và các
nguy n v ng
c m giá tr , l i ích đ t o ra m t l i đ ngh duy nh t trong th tr ng
ngh nghi p. Nh ng chuyên gia khác đang c nh tranh cũng nh m giành đ c nh ng c h i
đáng m
c đó phát tri n k năng các m i quan h ho c s thích giúp b n n i b t h n
so v i nh ng ng i còn l i trong lĩnh v c c a b n.


L p k ho ch đ thích nghi. Các doanh nhân th c s là nh ng ng i luôn bi t cách thích
nghi (ãy xét đ n t t c nh ng công ty đã t n d ng các ý t ng ban đ u c a h đ m r ng
quy mô nh Starbucks Flickr Paypal và Pixar v v là ta có th th y s thích nghi c a h .
Nh ng các doanh nhân cũng l p k ho ch r t k l ng. H đ a ra nh ng k ho ch r t linh
ho t. M i chúng ta cũng c n ph i làm đi u này trong s nghi p c a b n thân Đ a ra k
ho ch A xây d ng l i th c nh tranh hi n t i (công vi c hi n t i c a b n nh ng b n cũng
c n có thêm k ho ch B m t k ho ch theo h ng khác nh ng v n liên quan t i công vi c
hi n t i c a b n. Cu i cùng, hãy lên m t k ho ch Z n đ nh m t k ch b n cho tr ng h p

t i t nh t. V i k ho ch A B và Z hãy suy nghĩ c n tr ng h n v t ng lai c a mình nh ng
cũng ph i chu n b tinh th n cho nh ng thay đ i vô cùng m nh m .

Xây d ng m t m ng l i cho c nh ng đ ng minh l n nh ng m i quan h xã giao. Các
doanh nhân, trái v i khuôn m u, không ph i là nh ng ng i h‘ng cô đ c; h d a vào các
m ng l i xung quanh h đ phát tri n công ty. B n cũng c n phát tri n m t đ i ngũ xung
quanh b n. Chúng ta nghe r t nhi u v networking nh ng có m t đi m khác bi t r t l n
gi a vi c là ng i k t n i nhi u nh t v i ng i k t n i t t nh t. M t ng i s h u r t nhi u
m i quan h Ng i còn l i đã xây d ng m t th cân b ng gi a các liên minh m nh m và
nh ng m i quan h xã giao l ng l o. Các liên minh c a b n là nh ng ng i b n chia s m c
tiêu s ng, là nh ng ng i b n tin t ng, là nh ng ng i b n c g ng làm vi c m t cách ch
đ ng trong các d án. Nh ng ng i quen bi t cũng r t có giá tr b i h có xu h ng là
nh ng ng i làm vi c trong các công ty, các ngành công nghi p, th m chí các thành ph
khác nhau. H mang th m nh c a s đa d ng vào m ng l i c a b n. Hãy k t n i theo c
hai cách này đ r i b n s s n sàng gi i quy t m i d án khó khăn v i r t nhi u s h tr t
m i ng i xung quanh đ ng th i t n h ng dòng ý t ng và ngu n c m h ng t i m i t
nh ng ng i trong các vòng xã h i và chuyên môn khác nhau.
Đón nh n nh ng r i ro tr c m t. R i ro có xu h ng tiêu c c Nh ng đó không ph i là k
thù c a b n. Các doanh nhân luôn ch đ ng nh ng cũng th n tr ng khi đ ng đ u v i
nh ng r i ro tr c m t. B i m t trái c a m i c h i là r i ro, n u không đ ng đ u v i
nh ng r i ro, b n s không tìm ra nh ng c h i đ t phá mà b n đang mong đ i. Trong s
nghi p, nh ng r i ro kinh doanh mang tính tích c c bao g m vi c luôn tích c c tham gia
vào các d án không k ngày đêm n m l y c h i đi công tác n c ngoài đ ngh s p giao
thêm vi c, ng tuy n vào các v trí mà b n không nghĩ mình đ năng l c đ đáp ng.

B n thay đ i, s c nh tranh cũng thay đ i, và th gi i cũng thay đ i. Th b t di b t d ch
chính là vi c b n xác đ nh ti p t c đ u t vào b n thân. Steve Jobs m t l n đã g i Apple là
m t doanh nghi p m i đ c thành l p l n nh t hành tinh Cũng nh v y, b n c n luôn tr
trung, nhanh nh n và d thích ng. B n c n mãi là m t nhà kh i nghi p.
Công ty m i kh i nghi p chính là b n.

BEN CANOCHA là m t doanh nhân kiêm m t tác gi Ông là đ ng tác gi v i Reid Hoffman
cu n sách The Star-up of You: Adapt to the Future, Invest in Yourself, and Transform Your
Career (t m d ch: S kh i nghi p c a b n: Ch p nh n t ng lai đ u t vào b n thân, và


chuy n hóa công vi c c a b n đ ng th i ông cũng là tác gi cu n My Start-Up Life: What a
(Very) Young CEO Learned on His Journey Through Silicon Valley (t m d ch: Công cu c
kh i nghi p c a tôi: Nh ng gì m t CEO (r t) tr h c đ c t cu c tr i nghi m c a anh qua
thung lũng Silicon BusinessWeek đã x ng danh ông nh m t trong nh ng doanh nhân
ng i M tr nh t.
www.casnocha.com

Cách t t nh t đ l

ng tr

cđ

ct

ng lai đó là t t o ra nó

PPeter Drucker
H I

ĐÁP

Liên t c tái t

ng t

ng v ngh nghi p c a b n

Robert Safian
V i t cách biên t p viên c a Fast Company, Robert Safian s ng đi m giao thoa gi a thi t
k , công ngh và s sáng t o dõi theo t ng nh p đ p c a nh ng xu h ng m i t i các doanh
nghi p và ngh nghi p c a chúng ta. Trong m t câu chuy n trang bìa năm
ông đã đ a
ra thu t ng Th h Flux đ miêu t nh ng ng i s t n t i và phát tri n m nh m trong
th gi i làm vi c m i đ y r y s ph c t p. Trong s h , d u hi u v năng l c c a GenFlux bao
g m vi c thích ng đ phát tri n nh ng k năng m i và tho i mái m t cách đ y t nhiên v i
s không ch c ch n Chúng tôi đã trò chuy n v i Safian v ý nghĩa c a t flux đ i v i t ng
lai c a s nghi p sáng t o và cách chúng ta có th đ i m t v i nó m t cách hi u qu .
Ông có nghĩ r ng ngh nghi p theo nghĩa truy n th ng còn t n t i?

Tôi nghĩ s nghi p đã t ng luôn là m t huy n tho i 8 t ng r ng b n s ki m đ c m t
công vi c đâu đó leo lên n c thang thăng ti n trong
năm và r i ngh h u N u huy n
tho i đó đã t ng có th t, thì ch c ch n gi đây nó đã không còn đ’ng đ n n a. T ng s th i
gian trung bình mà m t ng i M g n bó v i công vi c hi n t i c a anh y/cô y là
năm
Đi u đó có nghĩa là ch’ng ta luôn thay đ i công vi c, th nh ng ch’ng ta v n đang tìm ki m
công vi c n đ nh h n th .
Nh ng d ng k năng nào mà m i ng

i c n trau d i?

Tôi nghĩ k năng quan tr ng nh t trong th i đ i flux (s
t) là kh năng có đ c các k
năng m i. Liên t c c i m v i các lĩnh v c h c h i và phát tri n m i.

Đó là nh ng th s giúp b n có giá tr trong m tnh ng ông ch các đ i tác và ngh nghi p
t ng lai Và nó cũng cung c p cho b n các c h i t t nh t đ ti n v phía tr c Đi u đó
không có nghĩa b n
ph i là ng i cái gì cũng bi t B n ph i phát tri n kinh nghi m đ n m t m c đ nh t đ nh


v chuyên môn trong b t c lĩnh v c nào b n l a ch n. B n cũng đ ng quá c u toàn v tình
tr ng trì tr , và n u có vi c gì đó không di n ra đ’ng theo cách b n mu n, hãy lo i b nó và
chuy n sang vi c khác.

T duy đó có th áp d ng đ

c trong th c ti n?

Đi u đó có nghĩa r ng khi có c h i h c h i và t ng tác v i th gì đó m i m , b n c n ti n
l i g n nó thay vì ch y ra xa kh i nó. N u b n có đam mê mãnh li t và mong mu n ti n sâu
h n n a, hãy c ti p t c Tuy nhiên đ ng ng c nhiên n u b n d ng chân đ a đi m mà b n
không mong mu n. Và hãy bi t r ng, t i m t đi m nào đó b n s quay tr l i và b t đ u l i
t m t v trí khác Đó là cách m i th di n ra trong th i c a th h Flux.

N u không có n i nào đó mà b n th c s có đam mê đ đ u t công s c, hãy t p trung vào
nh ng lĩnh v c mà b n quan tâm Đ i v i tôi, trong th gi i c a th h Flux tôi nghĩ không
có m t mô th c duy nh t nào có tác d ng. Không có m t mô th c duy nh t có hi u qu đ i
v i b t kỳ m t công ty hay ngh nghi p nào. Chúng ta không có nhi u th i gian, chúng ta
đ c đào t o đ tìm ki m m t câu tr l i, m t h ng đi Đây là con đ ng s nghi p c a
ch’ng ta Đây là nh ng n c thang Nh ng l i đi duy nh t đó không còn t n t i n a.

Ông có nghĩ th c s c n m t nhi m v cá nhân gi vai trò la bàn đ nh h
trong s nghi p?

ng các quy t đ nh

Tôi nghĩ nguyên t c kim ch nam là ni m đam mê và kh năng ki m tìm đi u ý nghĩa c a
riêng b n. Nhi m v c a b n là gì Đâu là nhi m v b n đang c g ng th c hi n trong cu c
s ng gi’p mang đ n ý nghĩa cho công vi c và ho t đ ng kinh doanh c a b n? Và câu tr l i
cho các câu h i này luôn thay đ i theo th i gian. B n có vô vàn nh ng nhi m v đa d ng
trong su t cu c đ i Nh ng đó là nh ng y u t s quy t đ nh cách b n phân chia năng
l ng c a b n thân.

Theo kinh nghi m c a tôi, nh ng ng i yêu thích vi c h làm s gi i làm nh ng công vi c
đó ( s thành công h n th ng xuyên trau d i thêm nh ng k năng m i và ti p t c ti n
t i thành công. B n càng tìm ki m đ c ni m đam mê trong nh ng vi c b n làm, b n càng
háo h c b sung các k năng h u d ng cho b n v lâu dài.

Có m t câu nói r ng, Th i kh c b n tìm đ c cách b o v thay vì phá v hi n tr ng là lúc
b n đ t mình vào r i ro Đó là thách th c c a các doanh nghi p và cũng là thách th c đ i
v i các cá nhân: N m b t đ c th i đi m b o v nh ng gì b n bi t, thay vì ki m tìm nh ng
th b n có th h c h i và phát tri n chúng.
ROBERT SAF)AN là ng i giám sát ho t đ ng biên t p c a Fast Company và nh ng chi
nhánh k thu t s c a nó. Ông t ng là biên t p viên c a t o chí Time và Fortune đ ng th i
đã d n d t t p chí Money trong năm
www fastcompany.com


Th

c đo cho s thông minh là kh năng thay đ i

AAlbert Einstein
T t o ra may m n cho b n thân

Jocelyn K.Glei
N u s nghi p trong th k XX là nh ng n c thang mà chúng ta leo lên t ng b c t nh ng
tiên đoán thì trong th k XXI, s nghi p nh m t t ng đá r ng mà chúng ta có th tho i mái
trèo lên Không có con đ ng đ nh tr c nào, chúng ta ph i c n đ n s khéo léo, s th c
luy n và s c m nh đ lên đ c t i đ nh. Chúng ta c n t t o ra may m n cho b n thân.
S phát tri n nhanh nh ch p c a công ngh đ ng nghĩa v i vi c các lo i công vi c có th
tr thành xu h ng ho c l i th i ch trong m t vài năm th m chí vài tháng. Ai bi t đ c
nhà qu n lý c ng đ ng là gì vào
năm tr c M t nhà thi t k ng d ng cho iPad hay
m t ph‘ th y JavaScript1 là ai

M t ph n đáng k ng i lao đ ng hi n nay ki m ti n b ng cách làm nh ng công vi c ch a
t ng xu t hi n trong 10 ho c
năm v tr c. Ngay c n u b n ch t công vi c c a b n
ch a bao gi thay đ i, thì r t có th b n đang d‘ng nh ng k thu t và k năng m i đ th c
hi n công vi c c a mình (ãy nghĩ v m t nhà thi t k vi t blog, các di n viên hài s d ng
Twitter ho c m t nhà s n xu t phim g i v n trên Kichstarter2.
năm sau ch’ng ta có th th c hi n m t lo i hình công vi c m i mà hi n tai chúng ta
không th t ng t ng đ c Suy nghĩ đó v a khi n ta h ng kh i v a t o ra s s hãi.
Chúng ta ph i làm gì đ chu n b cho m t t ng lai đ y nh ng s thi u ch c ch n?

Phóng t m m t ra kh i ch c v công vi c, và t p trung vào nhi m v c a b n. Th t d dàng
đ b cu n vào m t cu c r t đu i m t ch c v công vi c k c đó là m t giám đ c sáng
t o giám đ c marketing, hay qu n lý s n ph m Nh ng các ch c v đó là m t c m b y. Công
vi c mà b n mu n bây gi có th s không t n t i trong t ng l i Do đó b ng cách tinh
ch nh các m c tiêu và phát tri n k năng c a mình đ đ t đ c m t v trí c th , b n c n
h n ch các l a ch n c a b n thân.
Thay vì t p trung vào m t v trí c th , hãy t p trung vào nh ng gì b n mu n đ t đ c. Hãy
t h i b n thân Tôi đang gi i quy t v n đ gì? Tôi mu n t o ra đi u gì? Tôi mu n thay đ i
đi u gì Nhi m v c a b n s đ c phát tri n t nh ng câu tr l i. Chúng có th là Tôi

mu n đ a ra m t mô hình kinh doanh m i v lo i hình xu t b n tr c tuy n ho c Tôi
mu n s d ng công ngh đ mang giáo d c đ n v i các c ng đ ng còn l c h u hay Tôi
mu n là m t ph n trong cu c đàm tho i v năng l ng s ch

B ng vi c th c hi n m t nhi m v , b n đ nh hình l i các tham v ng c a mình đ làm sao
khi n m i ng i c m th y hào h ng và k t n i v i b n (ví d Tôi cũng có đam mê v năng


l ng s ch. B n có bi t Mosaic, th tr ng đ u t năng l ng s ch không
Nó cũng mang
l i cho b n m t n n t ng t t h n đ các giá tr c a b n song hành v i nh ng công ty và các
đ i tác ti m năng (ãy ch c ch n r ng công ty đang ph ng v n b n có th c n m t nhà qu n
lý s n xu t nh ng li u h có chung ni m đam mê đ a giáo d c vào các c ng đ ng còn l c
h u hay không?

B n càng làm sáng t nhi m v c a mình bao nhiêu, b n càng đ c trang b t t h n đ có
th thích ng v i m t th tr ng nhi u bi n đ ng và thu h’t cũng nh đánh giá đ c nh ng
c h i m i.
Nhi t tâm khám phá nh ng k thu t m i Trong t ng lai b n s không s d ng nh ng
công c c a hi n t i. B n có th t ng nghe th y thu t ng th thao cu c s ng tr c đây
Nó đ c p đ n nh ng môn th thao nh golf tennis ho c b i l i mà b n có th ch i
m i l a tu i (t
đ n 70 tu i Kevin Kelly đ ng sáng l p Wired g n đây đã m r ng khái
ni m này đ a công ngh nh là m t ph n c a th thao cu c s ng, phác th o m t danh sách
nh ng k năng công ngh cu c s ng mà ch’ng ta ph i trau d i.

Nh Kelly đã nói N u b n đang ng i trên gh nhà tr ng, thì nh ng công ngh b n s s
d ng nh m t ng i tr ng thành trong t ng lai v n ch a đ c phát minh ra Do đó k
năng s ng mà b n c n nh t không ph i là làm ch nh ng k thu t c th , mà làm ch ... cách
ho t đ ng nói chung c a công ngh

Cho d‘ đó là m t cu c ph ng v n ai đó qua Skype t o d ng m t hình nh hòa nhã trên
Twitter, h c cách xu t b n m t cu n sách đi n t , hay tr i nghi m m t ng d ng qu n lý
m i, chúng ta c n ph i th c luy n kh năng th nghi m nh ng k thu t có l i cho cu c
s ng cá nhân cũng nh công vi c c a ch’ng ta Đôi khi ch’ng ta s ch n không tích h p
m t công ngh m i vào cu c s ng c a mình và đi u đó cũng ch ng sao Đó là m t tr i
nghi m, và nh n th c mà ch’ng ta có đ c thông qua nó m i quan tr ng.

Bi n vi c gi’p đ m i ng i b t c khi nào có th tr thành thói quen c a b n. Chúng ta
đ u có th ch c ch n r ng, t i m t th i đi m nào đó trong t ng lai ch’ng ta s c n s giúp
đ t nh ng ng i khác Nh chuyên gia v ngh thu t lãnh đ o và nhà dân t c h c, Simon
Sinek, nêu ra trong m t cu c nói chuy n sôi n i t i H i ngh 99U c a ch’ng tôi Ch’ng ta
không th gi i trong m i m t và chúng ta không t sinh ra đã làm t t đ c Sinek ti p t c
mô t cách th c mà kh năng xây d ng các m i quan h là chìa khóa cho s sinh t n c a
chúng ta trong m t cu c đua và phát tri n m nh m nh các nhà ho ch đ nh ý t ng. Cách
th c s m t đ gây d ng các m i quan h t t nhiên là b ng cách gi’p đ ng i khác.

Nh ng trong th i đ i c a nh ng k t n i ph c t p và đ y r i ro, không ph i l’c nào cũng t n
t i m i t ng quan tr c ti p gi a hai ng i trong hàng lo t các hành đ ng Nh Tôi gi’p
anh r i anh s giúp tôi Vi c gi’p đ các đ ng nghi p, c ng s và các đ ng minh nên tr
thành m t thói quen th ng xuyên Ch’ng ta th ng không th d đoán tr c đ c b ng
cách nào nh ng hi n thì g p lành

Hãy ch đ ng đ m nh n thêm các trách nhi m và kh i x ng các d án m i. Cái th i
chu n b các nhân viên tr cho các v trí c p cao đã xa r i. Không ai còn dành nhi u th i


gian đ lo cho s nghi p c a b n ngoài b n thân b n. (Và, thành th c mà nói, t i sao b n l i
mong ch đi u đó t h
Nh ng i ph trách chuyên m c c a t p chí New York Times
kiêm tác gi c a nh ng cu n sách bán ch y Thomas Friedman đã vi t, các ông ch đ u

đang tìm ki m m t lo i ng i nh ng ng i không ch có k năng t duy ph n bi n đ làm
các công vi c gia tăng giá tr mà công ngh không th , mà còn là nh ng ng i có th t o ra,
thích ng và tái t o công vi c c a h m i ngày, trong m t th tr ng thay đ i nhanh h n
bao gi h t

B n s không bao gi đ c khen th ng nh nh ng c h i m i đ y h p d n b ng vi c cúi
đ u và luôn tuân th các quy t c. N u b n mu n m t thách th c m i t i n i làm vi c ho c
nhi u trách nhi m h n b n ph i trình bày v i s p và khách hàng c a b n v nh ng gì c n
đ c hoàn thành, t i sao đó l i là m t ý t ng hay, t i sao b n l i là l a ch n t i u đ th c
hi n nó và t i sao m i ng i đ u có l i (ãy là ng i tiên phong v i s sáng t o và ch
đ ng c a riêng b n, và h tr nó v i s nhi t tình và tinh th n kinh doanh m nh m .

Nuôi d ng ch s may m n c a b n b ng cách luôn c i m và c nh giác. M t c h i g p
g t i m t quán cà phê s d n b n đ n v i đ i tác kinh doanh đ u tiên c a b n, m t ng i
b n c a b n b n gi i thi u b n cho m t c v n có th làm thay đ i cu c đ i b n, m t l i
nh n xét b n đăng m t bài trên blog s giúp b n có đ c m t h p đ ng vi t lách khá ti n.
Đây là nh ng ki u s ki n c h i chúng ta v ch ra đ tìm ki m s may m n dù chúng hoàn
toàn n m ngoài t m ki m soát c a chúng ta.

Nh ng hóa ra may m n không ph i là s huy n bí nào mà là k t qu c a m t t p h p các
đ c đi m tính cách. Tr thành m t ng i may m n th c s là m t cách đ thâm nh p vào
th gi i và đó cũng là cách đ b n trau d i thêm th m nh cho b n thân Đây là nh ng gì
mà Tina Seelig giám đ c đi u hành c a Stanford Technology Ventures ng i mà chúng tôi
s ph ng v n sau trong cu n sách này) đã vi t trong cu n sách tuy t v i c a cô, What I
Wish Knew When I Was 20 (t m d ch: Nh ng đi u tôi c mình đ c bi t khi 20 tu i).
Nh ng ng i may m n t n d ng l i th c a các s c theo cách c a h . Thay vì tr i qua
cu c s ng trên hành trình đ c m c đ nh, h ch’ ý đ n nh ng gì x y ra quanh mình và, do
đó có th đ’c r’t ra nh ng giá tr tuy t v i nh t t m i tr ng h p... Nh ng ng i may
m n cũng th ng chào đón nh ng c h i m i và s n sàng th s c v i nh ng gì h ch a
t ng tr i nghi m. H thiên v vi c ch n m t cu n sách v i ch đ l l m chu du đ n nh ng

n i không thân thu c và t ng tác v i nh ng ng i có tính cách và suy nghĩ khác bi t so
v i b n thân h .

Tóm l i, nh ng ng i may m n là nh ng ng i c i m , l c quan, ch đ ng và luôn s n sàng
tr i nghi m nh ng đi u m i m . Dù vi c đ c h ng d n r t t t cho s nghi p c a b n,
nh ng b n s mu n luôn c i m và s n sàng đón nh n v i nh ng c h i b t ng . Và khi
chúng xu t hi n hãy hành đ ng d a trên chúng. B n s không bao gi bi t k t qu có th
tr thành ra sao.
Luôn đ t câu h i Đi u gì ti p theo N u không đ t câu h i, b n s không tìm đ c câu tr
l i Ch’ng ta th ng ch đ t ra nh ng câu h i khó v ngh nghi p cho đ n khi chúng ta c n
đ c h i đáp trong tuy t v ng. Chúng ta ch cho đ n khi b sa th i đ nghĩ v nh ng đi u


k ti p. Ho c chúng ta ch đ n khi b n thân hoàn toàn kh n cùng và ng n l a đam mê v i
công vi c hi n t i t t l m tr c c khi chúng ta b t đ u suy tính đ n nh ng d đ nh ti p
theo.

Nh ng n u b n thay đ i công vi c kho ng năm m t l n, b n c n ph i luôn t h i b n thân
r ng Đi u k ti p là gì T t nhiên, không ph i theo cách s tách r i b n v i công vi c hi n
t i mà theo cách có th giúp b n th’c đ y và trau d i thêm cho b n thân v i ni m đam mê
s n có c a mình. Nh ng k năng m i nào b n mu n phát tri n? Ai s là ng i mà b n mu n
đ c nghe c v n? Li u b n có nên đ m nhi m m t d án l n trong công vi c, v n luôn
khi n b n s hãi?
N u không h i, b n s ch ng bao gi tìm ra câu tr l i.
JOCELYN K GLE) đi u hành 99U v i nhi m v cung c p ph n ch ng trình đào t o còn
thi u sót nh m bi n các ý t ng thành hi n th c Cô giám sát trang web đ t gi i Webby
99u.com và t m th i ph trách H i ngh
U Jocelyn cũng là m t biên t p viên c a lo t sách
U trong đó bao g m các cu n sách nh Manage Your Day-to-Day Đ ng n c đ n chân
m i nh y đ c Alpha Books mua b n quy n và xu t b n vào tháng 8/2014) và cu n sách

các b n đang c m trên tay.
www jkglei com

May m n là nh ng gì x y ra khi s chu n b g p đ

cc h i
SENECA

Tìm ra đi m tr ng tâm trong công vi c c a b n
Scott Belsky
Có hai d ng công vi c trên th gi i. D ng th nh t là tuân th đó là lo i ngh ho c m t h p
đ ng th ng chúng ta s ch chăm chăm nhìn vào đ ng h ch đ n gi tan làm. Lo i th hai
hoàn toàn khác bi t d ng công vi c mà chúng ta làm v i m t s quy t tâm cao
Khi làm vi c v i quy t tâm cao, chúng ta s r t mi t mài th ng là làm thâu đêm su t
sáng v i nh ng d án mà ch’ng ta đ t nhi u quan tâm Cho d‘ đó là vi c d ng mô hình
m t con tàu c ph c t p, so n m t bài hát, hay ho ch đ nh ý t ng kinh doanh đ u tiên, b n
s d c toàn tâm s c và tình c m vào công vi c đó

N u có th bi n công vi c v i quy t tâm cao thành tr ng tâm n l c c a b n, b n có th
t o nh h ng đ n nh ng gì ý nghĩa nh t đ i v i b n Nh ng b n có th th c s làm đi u
đó b ng cách nào?


Trong nh ng năm qua tôi đã g p r t nhi u các nhà lãnh đ o và doanh nhân sáng t o, nh ng
ng i đã có tác đ ng r t l n đ n ngành công nghi p mà h đang ho t đ ng. Không có gì
đáng ng c nhiên khi h yêu thích nh ng gì h làm Nh ng khi h i v con đ ng s nghi p
c a h , tôi luôn nh n th y v n may c a h là duyên tr i đ nh Ngoài nh ng công vi c khó
khăn thì s nghi p sáng t o vĩ đ i đ c ti p thêm năng l ng b i s giao thoa c a 3 y u t :
l i ích, k năng và c h i.
Nh ng suy nghĩ t ng t cũng đ’ng v i các d án sáng t o thành công Đi u kỳ di u s x y

ra khi b n tìm th y đi m tr ng tâm hay còn g i là đi m giao thoa c a 3 y u t này.
S quan tâm chân thành c a b n

Đi u gì mê ho c b n? Nh ng ch đ nào b n mu n th o lu n và đ c nh t? R t nhi u công
vi c sáng t o tuy t v i đ c g i ra b i m t s quan tâm chân thành đ n m t lĩnh v c c
th Đó có th là phim nh, cà phê ho c đi du l ch b ng máy bay. Nó không ph i là v n đ v
l i nhu n kinh t mà ng c l i v t ra ngoài c m i b n tâm v l i nhu n đ n thu n đó là
ni m yêu thích c a b n.

Dù ti n b c r t quan tr ng nh ng đ ng l c đ đ t đ c nh ng thành t u đáng k xu t phát
t m t n i sâu th m h n Đ n m b t các bi u hi n c a nh ng công vi c đ c th c hi n mà
thi u v ng nhi t huy t chân thành, ta không c n tìm đâu xa mà hãy nhìn vào nh ng d án b
b d g n đây nh t ho c nh ng s nghi p không m y n t ng. Hãy quan sát nh ng qu n
lý c p trung, nh ng ng i ng i ch đ n gi tan làm Đi u đó không h hay ho chút nào.

Vi c ti n t i s vĩ đ i mà không có s quan tâm chân thành và sâu s c đ n m t lĩnh v c đó
ch ng khác nào vi c ch y marathon sau khi nh n ăn Nh ng thành t u n t ng đ c thúc
đ y b i nh ng s quan tâm chân thành và sâu s c đ n công vi c đang làm.
Nh ng k năng then ch t c a b n

Nh ng k năng và tài năng c a b n là gì? B n có năng khi u toán h c hay k chuy n không?
Có th b n s h u s hi u bi t đ c đáo nào đó v hoàn c nh con ng i? Hãy li t kê ra
nh ng gì b n bi t và có th h c h i m t cách d dàng. Nh ng k năng b n có là các ch s
h u ích cho nh ng c h i có nhi u kh năng phát tri n m nh d i quy n lãnh đ o c a b n.
Đ ng nhiên nh ng k năng đ n l là không đ Nh ng khi k t h p s quan tâm chân
thành v i m t c h i m i, nh ng kh năng thiên b m c a b n s th c s t a sáng, m l i
cho thành công.
Nh ng lu ng c h i c a b n.

Y u t th ba đóng vai trò quan tr ng trong m i s nghi p thành công là c h i. Th t không

may, chúng ta luôn g p khó khăn v đi u này, không k đ n vi c nh ng c h i ti m năng
xung quanh chúng ta luôn thi u. Không có th đ c g i là s ti p c n công b ng đ i v i
các c h i. T ch c ki u h i vui tu i già gi’p nhau old boy network và gia đình tr đang
tràn ng p trong m i n n công nghi p. Và h u h t các c h i đ u hoàn toàn xu t hi n b t


ng . Vì v y, b n c n ph i đ n gi n đ nh nghĩa c h i là b t c th gì đ a b n đ n g n h n
v i nhi t huy t c a b n thân.

C h i hi m khi là nh ng b c nh y v t mà th ng là các quy trình ch m nh ng n đ nh và
ch c ch n Đa s nh ng ng i tôi g p có th l n theo nh ng c h i t t nh t sau nh ng cu c
đ i tho i ch a đ ng c h i Đó là lý do nh ng ph n gi i thi u cá nhân, các h i ngh và
nh ng n l c k t n i khác th c s đ c tr công m t cách x ng đáng Vi c ch bao quanh
b n thân nhi u ho t đ ng h n n a s tăng c ng lu ng c h i c a b n nh ng di n bi n
c h i s d n b n đ n g n h n nh ng m i quan tâm chân thành c a b n.
T p trung vào đi m giao thoa I.S.O (Interest s quan tâm, Skill k năng
Opportunity c h i)

Khi b n đ a ra nh ng l a ch n có kh năng nh h ng đ n s nghi p c a b n, hãy nh m
đ n đi m giao thoa gi a s quan tâm, k năng và c h i c a b n.
Quan tâm
K năng

C h i

Hãy quan sát 3 hình tròn d ng bi u đ Venn trên m t hình là s quan tâm chân thành,
m t hình t ng tr ng cho k năng và hình còn l i đ i di n cho các c h i s n có c a b n. S
giao thoa gi a hai vòng tròn thôi không đ . Ví d , tình yêu dành cho bóng r và quan h v i
m t ng i chiêu m cho gi i MBA s không th giúp gì cho b n n u b n thi u đi k năng
ch i bóng B n c n tìm đ c tam giác ma thu t đi m giao thoa gi a c ba y u t đam mê

k năng và c h i (I.S.O).
Khi tham gia vào m t d án trong ISO, b n đang thâm nh p vào vùng t o nh h ng t i đa
c a b n thân. Nh v y, b n s s h u uy l c t nhiên bi n công vi c ph tr thành s
nghi p c a b n. B n có th làm vi c v i tràn đ y t tin, không b m h và có th v t qua
đ c s ph thu c vào nh ng l i ích ng n h n và s phê duy t thông th ng Đó là n i
đi u kỳ di u xu t hi n.


V i t cách nhà lãnh đ o, chúng ta c n ph i gi’p đ các đ i tác và nhân viên c a mình tìm
ra ISO c a h . Nh ng qu n lý tài năng đã tìm cách đ th u hi u đam mê và các k năng c a
nhân viên đ ng th i liên t c n l c t o ra các c h i trong v‘ng giao thoa đó

B n mu n thay đ i th gi i (ãy th’c đ y m i ng i t p trung làm vi c trong vùng giao
thoa c a h . Hãy c v n đ giúp h nh n ra đam mê các k năng và t n d ng m i c h i dù
là nh nh t xung quanh h Khi nói đ n s nghi p c a b n hãy đ a ra m i quy t đ nh d a
trên vùng s giao thoa c a riêng b n.

S nghi p v i s chuyên tâm có th th’c đ y s phát tri n c a ngành (ãy làm đi u đó vì
b n thân b n và vì t t c chúng ta.

SCOTT Belsky là phó t ng giám đ c C ng đ ng c a Adobe kiêm giám đ c c a Behance, n n
t ng tr c tuy n hàng đ u đ nh ng ng i sáng t o gi i thi u và khám phá nh ng công vi c
sáng t o Scott đ c Fast Company vinh danh là m t trong
ng i sáng t o nh t trong
kinh doanh kiêm tác gi c a cu n sách bán ch y trên th gi i Make idea happen (t m d ch:
Bi n ý t ng thành hi n th c Ông cũng là m t nhà đ u t kiêm c v n cho m t s công ty,
trong đó có Pinterest và Uber
www scottbelsky com

Bí quy t b túi

T o ra nh ng c h i
Ngh nghi p xu t hi n tr

c đam mê

Đam mê không ph i là m t ngh mà là m t cách làm vi c Đ có đ c m t cách s ng (và
cách làm vi c) mà b n yêu thích, hãy b t đ u b ng vi c nuôi d ng, trau d i nh ng k năng
hi m có và giá tr , nh ng th s giúp b n khác bi t.
Tìm cách thích nghi v i k ho ch c a b n


L p k ho ch linh ho t và s n sàng xoay chuy n trong công vi c n u c n thi t. Hãy luôn
phòng b s n k ho ch A, B th m chí là Z.
Đ ng th a hi p v i hi n tr ng

(ãy th ng xuyên tìm cách phá v hi n tr ng c a b n. N u b n đang c m th y quá tho i
mái v i v trí hi n t i c a mình đó cũng là l’c b n nên thách th c b n thân v i nh ng vai
trò m i.
Đ m trách nh ng nhi m v quan tr ng

(ãy nghĩ v công vi c c a b n đích đ n c a b n xét v m t nhi m v l n h n Ch c v là
m t m c tiêu khép kín nh ng nhi m v có th phát tri n cùng b n.
May m n là tr ng thái c a t duy

Khám phá b n thân tr c nh ng tình hu ng m i, hãy luôn c i m , luôn ch đ ng theo đu i
các c h i. May m n s đ n v i nh ng ng i ki m tìm nó.
Làm vi c có m c đích

Đi u ch nh công vi c c a b n đ n m c nh h ng t i đa nh t p trung làm vi c trong vùng
giao thoa gi a nh ng k năng đam mê và c h i c a b n.

T i thêm ebook:


Ch

ng II T o d ng chuyên môn

Cách th c t o d ng và t i u hóa các k năng c a b n theo th i gian
R t d đ s ng cho qua ngày đ làm vi c m
t i đích theo l ch trình s n có Nh ng n u mu
chúng ta c n đánh th c nh ng kh năng ti m
c nh ng thói quen c a ch’ng ta đ u có th u

t m c đ v a đ đ xác đ nh đi m đ n và
n tr nên th c s xu t s c trong công vi c,
n đ phát tri n b n thân. Trí tu tài năng và
n n n đ c đáng k .

Đó là m t tin t t b i th tr ng cho các k năng ngh nghi p và nh ng ý t ng l n đang
đ i thay nhanh chóng h n bao gi h t. Nh ng lĩnh v c chuyên môn đang nóng ngày nay
có th s không còn là nh ng lĩnh v c đ c quan tâm trong năm t i Do đó nh ng ng i
có th thích ng và c p nh t liên t c tài năng c a h s có nh ng l i th rõ ràng.

Chúng ta ph i ch p nh n m t t duy nuôi d ng s phát tri n liên t c, d n h t tâm s c c a
b n thân vào vi c th c hành công vi c c a ch’ng ta th ng xuyên và nghiêm ng t đ ng th i
giám sát nh ng th t b i cũng nh thành công c a chúng ta qua th i gian. Chúng ta c n ph i
đ a ra các tiêu chí cao và nâng d n chúng lên.
N u b n mu n n i b t trong th gi i này, thì vi c b c ra kh i vùng tho i mái c a b n
nuôi d ng nh ng k năng m i chính là xu t phát đi m tuy t v i.

T p trung vào vi c tr nên t t nh t thay vì ch d ng l i

m ct t

Heidi Grant Halvorson
Nh ng ng i có năng khi u xu t chúng nh ng ng i mà chúng ta th y r t thông minh,
sáng t o và sâu s c th ng đánh giá kh năng c a h không ch gay g t h n mà v c b n
còn khác bi t so v i nh ng ng i khác. M t khác, nh ng đ a tr tài năng th ng l n lên d
b t n th ng h n và ít ch c ch n v b n thân chúng, ngay c khi chúng là ng i t tin nh t
trong phòng.
Hi u đ c nguyên do c a đi u này là b c đ u tiên trong vi c nh n ra ti m năng c a b n và
tránh đ c nh ng c m b y mà mà b n đã t ng m c ph i trong quá kh B c th hai là h c
cách thay đ i t duy đi u mà b n đã không nh n ra là mình có và h c cách quan sát công
vi c cũng nh th gi i c a b n qua lăng kính m i, chính xác và nhi u đ ng l c h n
Nhà phê bình nghiêm kh c nh t c a b n

Khi tôi còn là m t sinh viên năm cu i t i Đ i h c Columbia, th y c v n c a tôi, Carol Dweck
và m t sinh viên khác Claudia Mueller đã ti n hành m t nghiên c u xem xét nh ng t m
nh h ng khác nhau c a vi c khen ng i nh ng h c sinh l p 5. H chú tr ng đ n t m nh
h ng c a nh ng l i khen ng i đ n nh ng ni m tin c a m t ng i v nh ng gì h có th và
không th làm, và cách h x lý nh ng khó khăn và th t b i x y ra. T t c các h c sinh thu c
nghiên c u b t đ u b ng vi c nh n đ c m t lo t các v n đ t ng đ i d đ gi i quy t và