Tải bản đầy đủ (.doc) (89 trang)

Nâng cao ý thức tự học môn tư tưởng Hồ Chí Minh ở trường đại học Công nghiệp Hà Nội

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (418.65 KB, 89 trang )

THUẬT NGỮ VIẾT TẮT
ĐHCN
SV
GV
PPDH
CNXH
PPGD
KHMT
CN may

Đại học công nghiệp
Sinh viên
Giảng viên
Phương pháp dạy học
Chủ nghĩa xã hội
Phương pháp giảng dạy
Khoa học máy tính
Cơng nghệ may

MỤC LỤC
PHỤ LỤC IV..............................................................91

1


2


DANH MỤC BẢNG
Bảng 1. Tầm quan trọng của tự học mơn Tư tưởng Hồ
Chí Minh..................................................................23


Bảng 2. Tâm lý sinh viên trong tự học mơn tư tưởng Hồ
Chí Minh..................................................................25
Bảng 3. Phương pháp tự học SV sử dụng trong môn Tư
tưởng Hồ Chí Minh....................................................27
Bảng 4. Sinh viên lựa chọn hình thức tự học mơn Tư
tưởng Hồ Chí Minh....................................................29
Bảng 5. Biện pháp nâng cao hiệu quả tự học mơn Tư
tưởng Hồ Chí Minh....................................................30
Bảng 6. Những khó khăn và thuận lợi của SV trong tự
học mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh..................................31
Bảng 7. Ngun nhân tác động việc tự học mơn Tư
tưởng Hồ Chí Minh....................................................33
Bảng 8. Kết quả học tập môn TTHCM sau thực nghiệm
của lớp thực nghiệm.................................................39
Bảng 9. Kết quả học tập môn Tư tưởng Hồ Chí Minh lớp
thực nghiệm đối chứng.............................................40

3


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong bối cảnh đất nước hội nhập và phát triển đặt ra yêu cầu cho giáo
dục Việt Nam phải có những đổi mới căn bản, toàn diện và hệ thống nhằm
đáp ứng nhu cầu xã hội đào tạo nguồn nhân lực có trình độ cao cùng với bản
lĩnh chính trị vững vàng. Đảng và Nhà nước ta luôn coi trọng công tác giáo
dục và đào tạo trang bị cho người học năng lực tự chủ, phương pháp và thói
quen tự học, nhằm phát huy tối đa tiềm năng của con người. Quá trình tự học
sẽ giúp SV từng bước chiếm lĩnh tri thức cho riêng mình một cách tự giác,
tích cực và độc lập đã trở thành một yếu tố quyết định đến chất lượng đào tạo.

Ngay từ Hội nghị lần thứ hai Ban Chấp hành Trung ương Đảng Khóa
VIII đã nêu rõ “Đổi mới mạnh mẽ phương pháp giáo dục và đào tạo, khắc
phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện thành nếp tư duy sáng tạo của người
học. Từng bước áp dụng phương pháp tiên tiến và phương tiện hiện đại vào
quá trình dạy học, đảm bảo điều kiện và thời gian tự học, tự nghiên cứu cho
học sinh, nhất là sinh viên đại học, phát triển mạnh phong trào tự học, tự đào
tạo thường xuyên và rộng khắp trong toàn dân, nhất là thanh niên”. Đại hội
VII năm 1991 xác định “lấy chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh
làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động, lấy tập trung dân chủ làm
nguyên tắc tổ chức cơ bản”

4


Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội với mục tiêu đào tạo nguồn nhân
lực chủ yếu là sinh viên khối ngành tự nhiên nên việc giảng dạy các môn lý
luận chính trị có thuận lợi và khó khăn riêng. Với đặc điểm mơn Tư tưởng Hồ
Chí Minh với sự hình thành, phát triển phong trào cách mạng Việt Nam và thế
giới, gắn với thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội; được hình thành từ nhiều
nguồn gốc, trải qua quá trình lâu dài với nhiều giai đoạn khác nhau…nên
kênh thông tin, tư liệu phục vụ cho việc học tập mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh
rất phong phú, đa dạng. Việc học tập giúp sinh viên hiểu rõ Tư tưởng Hồ Chí
Minh có giá trị về lý luận và thực tiễn phù hợp với cách mạng Việt Nam…nên
để học tập có hiệu quả người học cần phát huy, lựa chọn phương pháp tự học
mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh phù hợp là rất cần thiết. Mặt khác, căn cứ vào
hình thức đào tạo theo tín chỉ việc sinh viên trường Đại học Công nghiệp chú
trọng hoạt động tự học môn Tư tưởng Hồ Chí Minh trở nên quan trọng.
Căn cứ vào phân bổ chương trình mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh từ năm
2013 do Khoa Lý luận chính trị và Pháp luật xây dựng. Trong mỗi chương
đều có một tiết thảo luận và trong thời lượng cả học phần có hai bài kiểm tra

trên lớp, nên muốn học tập tốt môn học sinh viên cần chủ động trong tự học
để chiếm lĩnh tri thức vì thời lượng mơn học khơng nhiều trong khi nội dung
kiến thức môn Tư tưởng Hồ Chí Minh tương đối dài.
Qua thực tiễn giảng dạy mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh, khoa Lý luận
chính trị và pháp luật; bộ mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh cũng như mỗi giảng
viên trực tiếp giảng dạy luôn chú trọng đối mới PPDH nhằm phát huy tính
tích cực, sáng tạo của người học; trong đó hoạt động tự học là vấn đề dạy học
cần chú trọng đầu tư. Nội dung hoạt động tự học cho sinh viên bao gồm: tự
học ngoài giờ trên lớp như tham quan thực tế, các bảo tàng hoặc tự học trong
giờ chính khố như: Đọc giáo trình, theo dõi bài giảng, ghi chép theo cách
riêng, làm bài tập, hoạt động thảo luận nhóm.

5


Thực tế cho thấy, trong dạy học môn Tư tưởng Hồ Chí Minh hiện nay ở
trường Đại học Cơng nghiệp vẫn còn tồn tại:
Đối với giảng viên: thường cung cấp đủ khối lượng kiến thức trong
giáo trình trong các giờ lên lớp; chưa quan tâm đúng mức tới việc tự học của
SV, nên khối lượng kiến thức SV tiếp thu được cịn chưa chủ động; thơng tin
mở rộng cịn hạn chế. Mặt khác, do một số giảng viên trẻ chưa có nhiều kinh
nghiệm trong dạy học mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh, vẫn sử dụng PPDH truyền
thống cùng với việc giảng viên đào tạo chưa đúng chuyên ngành dẫn đến việc
dạy học cịn gặp những khó khăn nhất định.
Đối với SV chưa có động cơ, thái độ tự học một cách tích cực mơn Tư
tưởng Hồ Chí Minh, nên việc tiếp thu tri thức mơn học cịn thụ động, tâm lý
người học e ngại nên chưa phát huy tính chủ động trong việc tìm tịi, mở rộng
tri thức trong học tập. Phần lớn SV chưa xác định việc tự học mơn Tư tưởng
Hồ Chí Minh mang tính thường xun; vì vậy SV chỉ học những kiến thức
trong giờ học trên lớp, việc tự học chủ yếu diễn ra theo mùa thi, trả nợ môn

hay học tủ nên kết quả học tập chưa đáp ứng yêu cầu đặt ra. Một số SV chưa
lựa chọn phương pháp tự học phù hợp nên mất nhiều thời gian nhưng hiệu
quả đạt được chưa như mong muốn.
Từ những lý do trên, nhóm tác giả chọn đề tài “Biện pháp nâng cao
hiệu quả tự học môn Tư tưởng Hồ Chí Minh cho sinh viên trường Đại học Công
nghiệp Hà Nội” để viết đề tài nghiên cứu khoa học cấp trường năm 2014.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Đề tài làm sáng tỏ vấn đề tự học và nghiên cứu đề xuất biện pháp nâng
cao hiệu quả tự học mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh cho sinh viên trường ĐHCN
Hà Nội nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy và học đáp ứng yêu cầu đổi mới
giáo dục.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

6


3.1. Đối tượng nghiên cứu
Nghiên cứu một số biện pháp nâng cao hiệu quả tự học mơn Tư tưởng
Hồ Chí Minh đối với sinh viên trường ĐHCN Hà Nội.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi nội dung: Đề tài tập trung nghiên cứu một số biện pháp nâng
cao hiệu quả tự học mơn tư tưởng Hồ Chí Minh, cụ thể trong chương V, VII
học phần mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh
Phạm vi địa bàn nghiên cứu: tại trường ĐHCN Hà Nội
Sinh viên đại học, khóa 7, năm thứ hai (KHMT, KTMP, Kế toán, CN
may)
4. Nhiệm vụ nghiên cứu
Nghiên cứu cơ sở lí luận và thực tiễn biện pháp nâng cao hiệu quả tự
học mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh
Khảo sát, đánh giá thực trạng tự học mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh cho

sinh viên trường ĐHCN Hà Nội
Xây dựng một số biện pháp nâng cao hiệu quả tự học môn Tư tưởng Hồ
Chí Minh cho sinh viên trường ĐHCN Hà Nội
Thực nghiệm đánh giá kết quả một số biện pháp nâng cao hiệu quả tự
học mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh cho sinh viên trường ĐHCN Hà Nội
5. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp luận nghiên cứu: chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ
nghĩa duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mác - Lênin
- Phương pháp nghiên cứu cụ thể: phân tích tổng hợp, logic và lịch sử, so
sánh; phương pháp điều tra xã hội học, quan sát, thực nghiệm, phương pháp
phỏng vấn;
- Phương pháp toán học: phương pháp thống kê toán học

7


6. Đóng góp mới của đề tài và sản phẩm tạo ra của đề tài
Đề tài hệ thống lý luận vấn đề tự học; khảo sát và đánh giá toàn diện,
có hệ thống thực trạng tự học mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh của sinh viên trong
nhà trường;
Đóng góp một số biện pháp nâng cao hiệu quả tự học môn Tư tưởng
Hồ Chí Minh.
7. Kết cấu của đề tài
Ngồi phần mở đầu, phụ lục,tài liệu tham khảo, đề tài gồm 3 chương:
- Chương 1. Cơ sở lí luận và thực tiễn của biện pháp nâng cao hiệu quả tự
học môn Tư tưởng Hồ Chí Minh
- Chương 2. Thực trạng tự học mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh của sinh viên
trường ĐHCN Hà Nội
- Chương 3. Một số biện pháp nâng cao hiệu quả tự học mơn Tư tưởng Hồ
Chí Minh cho sinh viên trường ĐHCN Hà Nội


8


Chương 1.
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA BIỆN PHÁP
NÂNG CAO HIỆU QUẢ TỰ HỌC MÔN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH

1.1. Một số khái niệm cơ bản của đề tài
1.1.1. Khái niệm biện pháp
Trong cuốn “Từ điển Tiếng Việt tường giải và liên tưởng”, tác giả
Nguyễn Văn Đạm cho rằng: “Biện pháp là cách làm, cách hành động, đối phó
để đi tới một mục đích nhất định” [10, tr. 66].
Trong “Từ điển Tiếng Việt” do Hoàng Phê (chủ biên) đưa ra khái niệm
“Biện pháp là cách làm, cách giải quyết một vấn đề cụ thể” [17, tr 64].
Như vậy, nghĩa chung nhất của biện pháp là cách làm để thực hiện một
cơng việc nào đó nhằm đạt được mục đích đề ra.
Để hiểu rõ hơn khái niệm biện pháp, chúng ta cần phân biệt nó với một số
khái niệm tương tự như phương pháp, giải pháp, cách thức. Điểm giống nhau
của các khái niệm này là đều nói về cách làm, cách tiến hành một công viêc. Tuy
vậy, giữa các khái niệm cũng có những điểm khác nhau. Biện pháp chủ yếu nhấn
mạnh đến cách làm, cách hành động cụ thể. Phương pháp nhấn mạnh đến trình
tự các bước có quan hệ với nhau (tạo nên một hệ thống) để tiến hành một cơng
việc có mục đích. Trong “Từ điển Tiếng Việt” do Hồng Phê (chủ biên) giải
thích: “Phương pháp là hệ thống các cách sử dụng để tiến hành một hoạt động
nao đó”. Từ điển Tiếng Việt trường giải và liên tưởng của Nguyễn Văn Đạm
cũng cho rằng: “Phương pháp là trình tự cần theo trong những bước có quan hệ
với nhau khi tiến hành một việc có mục đích nhất định”.
Về khái niệm giải pháp, tác giả Hoàng Phê nhấn mạnh dến phương
pháp giải quyết một vấn đề. Tác giả Nguyễn Văn Đạm nhấn mạnh ý khắc

phục khó khăn. Tuy vậy, khái niệm giải pháp khơng chỉ nói đến cách hành
động mà cịn nói đến tư tưởng hành động. Nguyễn Văn Đạm cho rằng: “Giải

9


pháp là tồn bộ những ý nghĩ có hệ thống cùng với những quyết định và hành
động theo sau, dẫn tới sự khắc phục một khó khăn” [10 tr. 325].
Về khái niệm cách thức, tác giả Nguyễn Văn Đạm quan niệm, đó là
đường lối phải theo để làm một việc gì đó.
Tóm lại, khái niệm biện pháp có những điểm giống so với các khái
niệm nói trên, song cũng điểm riêng là nhấn mạnh đến cách làm, cách hành
động cụ thể. Biện pháp phải xuất phát từ các giải pháp và sử dụng các phương
pháp cụ thể.
1.1.2. Khái niệm tự học
Q trình dạy học bao gồm hai mặt có quan hệ hữu cơ gồm hoạt động
dạy của giáo viên và hoạt động học của học sinh, trong đó nhấn mạnh vai trị
tích cực chủ động của người học - chủ thể của quá trình học tập.
Ở Việt Nam, hoạt động tự học thực sự được quan tâm nghiên cứu trong
tư tưởng và hoạt động cách mạng thực tiễn của Chủ tịch Hồ Chí Minh; theo
Người, học tập "phải tự nguyện, tự giác, phải nêu cao tác phong độc lập suy
nghĩ và tự do tư tưởng" [4, tr 499].
Sự chủ động, tự giác, tinh thần học hỏi, cầu tiến bộ và say mê trong học
tập là động lực trực tiếp đảm bảo chất lượng và hiệu quả trong dạy - học. Vấn
đề phát huy tính tích cực chủ động tự học của người học nhằm đào tạo những
con người lao động sáng tạo đã được đặt ra trong ngành giáo dục từ những năm
1960 và trong các trường sư phạm đã nêu cao khẩu hiệu "biến quá trình đào tạo
thành quá trình tự đào tạo" đó cũng chính là định hướng mới về tự học.
Tác giả Trần Bá Hoành xác định vai trò, tác dụng của tự học: "nếu bồi
dưỡng được ý chí và năng lực tự học thì sẽ khơi dậy được tiềm năng to lớn

trong người học, tạo ra động lực nội sinh vốn có của q trình học tập vượt
lên trên các kích thích từ bên ngồi như các biện pháp thi đua khen thưởng,
trách phạt" [13, tr 44].

10


Trên cơ sở nghiên cứu, tiếp thu những quan niệm của các nhà lý luận
giáo dục, tổng hợp quan niệm trên có thể hiểu tự học là hoạt động học tập cá
nhân có tính độc lập tương đối của người học trên cơ sở phát huy năng lực tự
chủ vốn có của bản thân và sự tương tác của những nhân tố khách quan
nhằm chiếm lĩnh tri thức.
Sự phát triển của con người thông qua con đường học tập là từ tự học
có hướng dẫn phát triển đến cái đích của nó là tự học độc lập để khám phá,
sáng tạo, sự phát triển đó có bước đi và tiến trình mang tính quy luật trong
hoạt động tư duy của con người. Từ tự học có hướng dẫn đến tự học độc lập
để khám phá, sáng tạo đã chứa đựng và thể hiện trong nó. Hệ thống phương
pháp tự học, tự học có hướng dẫn của thầy tức là quá trình tự học đã có sự
ảnh hưởng thiết thực của phương pháp và lối tư duy của thầy mà người học
lĩnh hội được đạt đến trình độ độc lập suy nghĩ và khám phá, sáng tạo.
1.1.3. Khái niệm phương pháp tự học
Phương pháp tự học được đúc kết từ thực tiễn học hỏi kinh nghiệm, từ
mối quan hệ biện chứng trong hoạt động dạy và hoạt động học; sự tác động
của các nhân tố khách quan đó chính là định hướng, là chỉ dẫn về phương
pháp. Bàn về vấn đề hướng dẫn phương pháp tự học, Giáo sư Nguyễn Cảnh
Toàn chỉ dẫn rằng "hướng dẫn tự học chủ yếu là hướng dẫn tư duy trong việc
chiếm lĩnh kiến thức, hướng dẫn tự phê bình về tính cách q trình chiếm lĩnh
kiến thức" [21, tr 61].
Hướng dẫn phương pháp tự học và vấn đề tự học cho sinh viên thực
chất là "dạy cho người học cách tự học", là dạy cách nắm bắt và hiểu nội dung

tri thức trong việc đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài. Phương pháp tự học
có nhiều cách thức, biện pháp khác nhau, căn cứ vào đối tượng, nội dung môn
học để xác định cách thức và biện pháp hợp lý.
Phương pháp tự học là dạy cho người học kiên trì, nhẫn nại tìm tịi tư
liệu để lĩnh hội kiến thức, vấn đề này được Hồ Chí Minh thực hiện trong cuộc

11


đời hoạt động cách mạng của Người, tìm từ những mẩu chuyện về đời hoạt
động của Chủ tịch Hồ Chí Minh có đoạn viết: "Mỗi ngày chín giị tối cơng
việc mới xong, anh Ba mệt lử, trong khi chúng tôi nghỉ hoặc đánh bài, anh Ba
đọc hay viết đến mười một giờ hoặc nửa đêm" [22, tr 60].
Phương pháp tự học mà Hồ Chí Minh đã từng sử dụng trong hành trình
tìm đường cứu nước là những chỉ dẫn giản dị, rất thực tế, rất tự nhiên có thể
đúc kết, khái quát thành một kiểu, một cách thức để phổ biến phương pháp tự
học cho quảng đại nhân dân, đặc biệt là cho lớp trẻ. Thực tiễn sinh động về
tấm gương tự học của Người chính là một phương pháp tự học có hiệu quả và
thiết thực cho người học, trong đó bao hàm cách lập kế hoạch học tập và ý chí
quyết tâm thực hiện kế hoạch, cách sử dụng cơ sở vật chất hiện có để tự học...
mà chúng ta có thể đưa vào vận dụng trong các nhà trường.
Phương pháp tự học là dạy cho người học, biết cách thực hành, ôn
luyện để ghi nhớ, khắc sâu kiến thức, Chủ tịch Hồ Chí Minh từ thực tiễn hoạt
động cách mạng đã đúc kết được những bài học kinh nghiệm quý báu về
phương pháp tự học, có truyện kể về việc học ngoại ngữ khi Người hoạt động
ở nước ngoài rằng: "Sau khi học được nghĩa những từ mới, Người viết vào
một mảnh giấy, dán vào chỗ hay để ý nhất, có khi viết vào cánh tay để lúc làm
việc vẫn học được. Lại cả khi đi đường, Người cũng nhẩm bài học, ban đêm
khi chưa ngủ, Người lấy tay viết mị chữ khó xuống chăn cho kỳ nhớ mới
thôi, và thế là đã học thêm vài từ mới"[6, tr116]. Ngày nay, những kinh

nghiệm học tập của người trở thành vấn đề lý luận để về phương pháp tự học
nói chung.
Trên cơ sở nghiên cứu tiếp thu, lĩnh hội quan niệm của các nhà giáo
dục về phương pháp tự học, tác giả nêu quan niệm từ góc độ hoạt động tích
cực và chủ động của người học có thể hiểu phương pháp tự học là hệ thống
những cách thức, biện pháp, phương tiện, con đường mà người học đúc kết
được từ thực tiễn học hỏi kinh nghiệm, được người học lựa chọn và sử dụng

12


trong quá trình tiếp thu, lĩnh hội và nhận thức hệ thống tri thức cụ thể nhằm
đáp ứng mục tiêu và nhiệm vụ học tập trong kế hoạch đề ra của bản thân,
đáp ứng yêu cầu đào tạo.
1.2. Đặc điểm của mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh
Mỗi một mơn học có đối tượng và nhiệm vụ khác nhau, vì vậy có
những đặc điểm riêng tác động đối với hoạt động dạy và học môn học, tạo
nên những sắc thái riêng cho mỗi hoạt động. Phương pháp tự học nhằm phát
huy tính tích cực học tập mơn tư tưởng Hồ Chí Minh, sinh viên cần phải nắm
vững những đặc điểm của mơn học được tiếp cận từ mục tiêu, chương trình,
giáo trình mơn học; thể hiện ở đặc điểm tri thức.
1.2.1. Về mục tiêu của môn học
Theo mục tiêu đào tạo của các trường đại học và cao đẳng "Việc học
tập chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh là điều cần thiết để nâng
cao chất lượng đào tạo, giáo dục bộ môn. Sinh viên sẽ nắm vững hơn những
kiến thức cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, làm cơ
sở phương pháp luận cho việc học tập chuyên ngành khoa học, để vận dụng
kiến thức đã học vào cuộc sống, công tác sau khi tốt nghiệp" [14, tr 8]. Như
vậy, sinh viên nắm được nội dung cơ bản của tư tưởng Hồ Chí Minh là q
trình vận dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện,

hoàn cảnh cụ thể của Việt Nam, từ đó củng cố lịng tin vào cong đường đi lên
chủ nghĩa xã hội ở nước ta cho sinh viên, nâng cao lòng tự hào về dân tộc, về
Đảng, về Bác Hồ và có ý thức cống hiến, góp phần tham gia xây dựng và bảo
vệ Tổ quốc trên cương vị, nhiệm vụ được phân cơng.
Tư tưởng Hồ Chí Minh vừa thực hiện chức năng cung cấp tri thức, bồi
dưỡng thế giới quan và phương pháp luận cho sinh viên, từ đó làm cơ sở cho
việc học tập các môn khoa học chuyên ngành, vận dụng kiến thức đã học vào
thực tiễn cuộc sống và công tác vừa thực hiện chức năng giáo dục thông qua
cung cấp tri thức để xây dựng niềm tin vào lý tưởng độc lập dân tộc và chủ

13


nghĩa xã hội trên cơ sở khoa học, góp phần vào việc nâng cao trình độ giác
ngộ chính trị cho người học, đồng thời tư tưởng Hồ Chí Minh thực hiện chức
năng định hướng chính trị và hướng dẫn hoạt động thực tiễn nhằm cải tạo con
người và xã hội.
1.2.2. Chương trình mơn học
Mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh được ban hành theo Quyết định số
35/2003/QĐ - BGD & ĐT ngày 31/07/2003 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và
Đào tạo gồm 7 chương, trong đó bao gồm những kiến thức nền tảng của môn
học: Đối tượng nghiên cứu, chức năng, nhiệm vụ, phương pháp; nội dung hệ
thống tư tưởng Hồ Chí Minh về các lĩnh vực; sự vận dụng và phát triển sáng
tạo tư tưởng Hồ Chí Minh trong cơng cuộc đổi mới hiện nay.
Theo phân phối chương trình học phần tư tưởng Hồ Chí Minh có thời
lượng 30 tiết tín chỉ, mỗi chương được bộ mơn thống nhất gồm 01 tiết thảo
luận trên cơ sở căn cứ vào quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo về giảng dạy
các môn khoa học Mác – Lênin.
Tổng Số tiết Thảo
số

giảng luận

TT

Nội dung

1

Chương mở đầu:Đối tượng, phương pháp nghiên
cứu và ý nghĩa học tập môn tư tưởng HCM
Chương 1:Cơ sở, quá trình hình thành và phát
triển tư tưởng Hồ Chí Minh
Chương 2: Tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề dân
tộc và cách mạng giải phóng dân tộc
Chương 3: Tư tưởng Hồ Chí Minh về CNXH và
con đường quá độ lên CNXH ở Việt Nam
Chương 4: Tư tưởng Hồ Chí Minh về Đảng Cộng
sản Việt Nam
Chương 5: Tư tưởng Hồ Chí Minh về đại đoàn
kết dân tộc và đoàn kết quốc tế
Chương 6: Tư tưởng Hồ Chí Minh về dân chủ và
xây dựng nhà nước của dân, do dân, vì dân
Chương 7: Tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hóa,
đạo đức và xây dựng con người mới
Tổng cộng:

2
3
4
5

6
7
8

14

2

2

4

3

4

3

4

3

4

3

3

2
4


3

3

3

5

4

1

30

24

6


Năm 2013, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã xuất bản giáo trình “Tư tưởng
Hồ Chí Minh” dùng trong khối các trường đại học, cao đẳng khối không
chuyên ngành, thể hiện tính khoa học, tính sư phạm, tính thực tiễn.
1.2.3. Về nhiệm vụ nghiên cứu môn học
Môn Tư tưởng Hồ Chí Minh bao gồm hệ thống quan điểm, lý luận về
cách mạng Việt Nam trong dòng chảy của thời đại mới mà cốt lõi là tư tưởng
về độc lập dân tộc; mối quan hệ giữa lý luận và thực tiễn trong hệ thống tư
tưởng cách mạng Hồ Chí Minh; mối quan hệ biện chứng về tư tưởng độc lập
dân tộc gắn với chủ nghĩa xã hội; vấn đề đại đoàn kết dân tộc, về Đảng Cộng
sản Việt Nam và Nhà nước của dân, do dân, vì dân cùng với các vấn đề đạo

đức, nhân văn và văn hóa. Đối tượng môn học là kho tàng di sản quý báu mà
Chủ tịch Hồ Chí Minh để lại, chương trình học tập và nghiên cứu đối với sinh
viên đại học và cao đẳng có giới hạn song địi hỏi sinh viên phải phát huy cao
tinh thần tự giác học tập để nắm vững được kiến thức cơ bản.
Căn cứ vào đối tượng nghiên cứu mơn tư tưởng Hồ Chí Minh có nhiệm
vụ làm rõ nguồn gốc, quá trình hình thành và phát triển tư tưởng Hồ Chí
Minh; nội dung tư tưởng, bản chất cách mạng và khoa học, đặc điểm và các
luận điểm trong hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh; làm rõ vai trò nền tảng, kim
chỉ nam hành động của tư tưởng Hồ Chí Minh đối với cách mạng Việt Nam
và giá trị tư tưởng của Người trong kho tàng tư tưởng, lý luận cách mạng thế
giới.
1.3. Đặc thù hoạt động tự học mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh
Trên cơ sở nắm chắc mục tiêu, nhiệm vụ, phương pháp nghiên cứu
riêng và hệ thống các khái niệm, phạm trù, quy luật, ngun lý tương ứng. Vì
vậy, tri thức của mơn học Tư tưởng Hồ Chí Minh có tính đặc thù, cụ thể:
Thứ nhất, tri thức mơn tư tưởng Hồ Chí Minh có sự gắn bó hữu cơ với
tri thức của các bộ môn khoa học Mác - Lênin, Chủ tịch Hồ Chí Minh lấy chủ
nghĩa Mác - Lênin làm nền tảng tư tưởng, thế giới quan và phương pháp luận

15


khoa học cho mọi hoạt động cách mạng của mình; tư tưởng của Người là kết
quả của sự vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào thực
tiễn Việt Nam, là sự phát triển hợp lôgic của chủ nghĩa Mác - Lênin trong thời
đại mới, có thể nói tư tưởng Hồ Chí Minh là chủ nghĩa Mác - Lênin ở Việt
Nam.
Thứ hai, tri thức tư tưởng Hồ Chí Minh mang tính lý luận chính trị, là
tư tưởng triết học, là kết quả của việc khái quát, tổng kết kinh nghiệm thực
tiễn ở trình độ tư duy cao, gắn liền với cách mạng của Việt Nam và cách

mạng thế giới; phản ánh những vấn đề cơ bản có tính quy luật của cách mạng
Việt Nam; là nền tảng tư tưởng kim chỉ nam cho hành động của Đảng. Mặt
khác, từ khi hình thành và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh ln ln phải đối
mặt đấu tranh với những tư tưởng, quản điểm bảo thủ, lạc hậu, những lý luận
sai lầm trong và ngoài nước, bởi vậy tư tưởng Hồ Chí Minh mang giá trị tiến
bộ, điển hình của thời đại.
Thứ ba, tri thức mơn tư tưởng Hồ Chí Minh là sự gắn bó chặt chẽ giữa
tư tưởng và hành động, giữa tư tưởng lý luận và cuộc đời thực, có sự gắn bó
hữu cơ của tư tưởng cách mạng, khoa học với phương pháp, phong cách của
hành động thực tiễn của Người. Trên quan điểm "thực tiễn" của học thuyết
Mác - Lênin, thấm nhuần triết lý phương Đơng trọng "thân giáo" hơn "thư
giáo", chính vì thế Hồ Chí Minh trở thành "một nhà lý luận thực tiễn", tri thức
môn học không chỉ thể hiện qua các tác phẩm, bài viết, bài nói mà cịn thể
hiện trong cuộc đời và sự nghiệp hoạt động cách mạng, trong phong cách
sống của Người, thể hiện ở thành quả cách mạng và sự tiến bộ xã hội mà
Người tạo dựng.
Thứ tư, tri thức mơn tư tưởng Hồ Chí Minh là hệ thống các quan điểm
toàn diện, phong phú, sâu sắc về những vấn đề của cách mạng Việt Nam được
trình bày theo một hệ thống chặt chẽ, là sự kết tinh văn hóa dân tộc và kế thừa
giá trị văn hóa nhân loại, phản ánh đa dạng nhiều chiều những vấn đề của đời

16


sống xã hội, vừa mang tính phổ quát nhân loại, vừa mang tính đặc thù dân
tộc.
Thứ năm, tri thức mơn tư tưởng Hồ Chí Minh mang tính quốc tế, tính
thời đại sâu sắc, phản ánh tầm nhìn thời đại của một danh nhân văn hóa, kiệt
xuất, một chính khách quốc tế, tư tưởng cách mạng của Người khơng chỉ bó
hẹp trong đấu tranh cho sự nghiệp giải phóng dân tộc mà là cuộc đấu tranh

cho hịa bình nhân loại.
Thứ sáu, tri thức mơn học tư tưởng Hồ Chí Minh mang tính sáng tạo,
thể hiện ở khả năng phân tích và phản ánh đúng đắn bản chất của hiện thực
chính trị - xã hội đương thời; nêu lên được quy luật và xu hướng vận động của
dân tộc gắn liền với quỹ đạo vận động và phát triển của thời đại, là ý tưởng,
mơ hình về một xã hội tương lai có đầy đủ cơ sở khoa học, lý luận và thực
tiễn để thực hiện trong thực tế.
Trên cơ sở đặc điểm mơn học, tính đặc thù của tri thức mơn tư tưởng
Hồ Chí Minh việc nâng cao hiệu quả hoạt động tự học mơn tư tưởng Hồ Chí
Minh cũng phải từ tính đặc thù mơn học để tìm tịi biện pháp vận dụng phù
hợp.
1.4. Một số yêu cầu và tiêu chí nâng cao hiệu quả tự học mơn Tư tưởng
Hồ Chí Minh
1.4.1. Một số yêu cầu cơ bản thực hiện hoạt động tự học mơn Tư tưởng Hồ
Chí Minh
Từ đặc điểm của mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh, việc vận dụng và nâng
cao hiệu quả tự học tư tưởng Hồ Chí Minh là hoạt động sư phạm của người
dạy trong đó bao hàm sự chỉ dẫn, định hướng đối với người học nhằm giúp
người học chủ động tiếp thu, lĩnh hội kiến thức, phát huy năng lực, ý chí tự
học, hình thành thói quen tự giác học tập, lĩnh hội và tích lũy tri thức mơn Tư
tưởng Hồ Chí Minh một cách thường xuyên, trên cơ sở đó nâng cao kết quả

17


học tập bộ mơn của người học, thực hiện hồn thành mục tiêu học tập và
nghiên cứu của bản thân đối với môn học.
Việc nâng cao hiệu quả hoạt động tự học mơn tư tưởng Hồ Chí Minh
cần đảm bảo đáp ứng yêu cầu sau:
Một là: hướng dẫn sinh viên phương pháp tiếp cận tri thức mơn tư

tưởng Hồ Chí Minh trên cơ sở nền tảng hệ thống tri thức các mơn khoa học
Mác - Lênin nói chung, trong chỉ đạo của Bộ Giáo dục và Đào tạo về điều
kiện để học tập mơn tư tưởng Hồ Chí Minh nêu rõ việc học tập tư tưởng Hồ
Chí Minh chỉ được thực hiện khi sinh viên đã được học các môn trong hệ
thống tri thức nền tảng như Triết học, Kinh tế chính trị học, CNXH khoa học.
Phải chú ý hướng dẫn người học phương pháp liên kết với hệ thống tri thức
nền tảng, hướng dẫn người học nhận thực một cách đúng đắn các phạm trù,
quy luật của triết học, kinh tế chính trị, quy luật của sự phát triển lịch sử xã
hội từ đó mới có thể nhận thức đầy đủ tư tưởng và thực tiễn hoạt động của
nhà cách mạng Hồ Chí Minh.
Hai là: Hoạt động tự học mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh phải trên cơ sở
hướng dẫn người học phương pháp nắm bắt, nhận thức về sự phát triển của
dân tộc, của cách mạng Việt Nam, gắn với phân tích, đánh giá sự kiện lịch sử
đảm bảo tính khoa học và tính thực tiễn, phương pháp vận dụng lý luận cách
mạng trong thực tiễn gắn với các giai đoạn lịch sử, từng điều kiện cụ thể vốn
là phương pháp mà Hồ Chí Minh ln ln coi trọng và sử dụng.
Ba là: Hoạt động tự học môn Tư tưởng Hồ Chí Minh gắn với việc
trang bị cho sinh viên thế giới quan, nhân sinh quan khoa học và cách mạng,
giúp người học phân tích, đánh giá quy luật vận động và phát triển của lịch
sử, xã hội có quy luật; định hướng giúp sinh viên xác định lập trường tư tưởng
vững vàng, xây dựng bản lĩnh chính trị kiên định, tự chủ về kiến thức.
Bốn là: Hoạt động tự học mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh đảm bảo hướng
dẫn người học mở rộng phạm vi tự học, tự nghiên cứu một cách tổng thể

18


nhiều môn khoa học, các lĩnh vực khác của đời sống thực tiễn trong xã hội,
hướng dẫn sinh viên tự làm giàu vốn hiểu biết của bản thân nhằm mở rộng
tầm nhìn, khả năng chinh phục và chiếm lĩnh kho tàng tri thức nhân loại.

Năm là: Hoạt động tự học mơn tư tưởng Hồ Chí Minh gắn với việc
hình thành cho sinh viên ý thức và thói quen học hỏi, lĩnh hội, kế thừa những
giá trị cơ bản trong hệ tư tưởng lý luận của các chính trị gia tiến bộ trên thế
giới, nhận thức đúng đắn xu thế vận động và biến đổi của thời đại, nhận thức
và tôn trọng quy luật khách quan, nhằm phát triển tư duy độc lập, sáng tạo
hình thành những ý tưởng mới, cách làm mới nhằm góp phần lý giải những
vấn đề bức xúc hiện nay trong xã hội.
Sáu là: Hoạt động tự học mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh nhằm định
hướng cho sinh viên ni dưỡng ý chí, quyết tâm nắm thật vững tri thức cơ
bản cốt lõi, vươn tới khả năng vận dụng, ứng dụng tri thức, hiểu biết về tư
tưởng và thực tiễn hoạt động của Hồ Chí Minh, noi gương Người, học cách
của Người để giải quyết những vấn đề đặt ra trong đời sống thực tế, coi đó là
bài học lớn mà chính sinh viên phải được bồi dưỡng từ việc học tập nội dung
tư tưởng, hoạt động cách mạng và phương pháp cách mạng của lãnh tụ Hồ
Chí Minh.
1.4.2. Tiêu chí nâng cao hiệu quả tự học mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh
Nhận thức rõ tính đặc thù trong hoạt động tự học môn tư tưởng Hồ Chí
Minh, góp phần tạo được sự chuyển biến trong việc nâng cao chất lượng học
tập bộ môn từ sự chuyển biến trong ý thức, thái độ học tập, kết quả học tập
môn học của sinh viên, đến sự chuyển biến trong việc tìm tịi phương pháp
vận dụng kiến thức mơn học thành hành động trong việc rèn luyện nhân cách,
xây dựng bản lĩnh, lập trường, bồi dưỡng ý chí của bản thân.
Xác định sự cần thiết của hoạt động tự học mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh
hướng tới đạt được mục tiêu của môn học, cụ thể ở một số tiêu chí sau:

19


Vấn đề tự học mơn tư tưởng Hồ Chí Minh góp phần chuyển biến thái
độ học tập của sinh viên đối với mơn học như cần cù, siêng năng, có kỷ luật

hơn trong học tập; có nhu cầu mở rộng hiểu biết về tri thức môn học; mong
muốn được giới thiệu thêm tài liệu tham khảo, thông tin, tư liệu mới để tự
học; mong muốn được hướng dẫn phân tích mở rộng kiến thức đã được tiếp
thu.., giúp sinh viên phát huy được tính tích cực trong việc tìm tịi tư liệu học
tập, chủ động nắm bắt tri thức, nền tảng lý luận một cách có hệ thống, trình tự
và lôgic, đảm bảo không bị rỗng kiến thức. Từ ý thức thái độ học tập của sinh
viên có sự chuyển biến bản thân sinh viên nắm vững hệ thống tri thức môn
học, mở rộng, hiểu sâu sắc tri thức làm nền tảng cho việc học tập tốt môn học.
Nâng cao hiệu quả tự học là dạy cho người học biết lập kế hoạch tự học
cho bản thân, đây cũng là biện pháp hữu ích trong hướng dẫn phương pháp tự
học. Tính kế hoạch trong tự học của lãnh tụ Hồ Chí Minh là bài học sâu sắc
cho chúng ta về việc nhận thức đúng đắn vai trò của tự học.
Hoạt động tự học mơn tư tưởng Hồ Chí Minh góp phần kích thích tinh
thần say mê, hứng thú học tập của sinh viên. Trong việc học tập môn tư tưởng
Hồ Chí Minh bản thân sinh viên khi đã đạt mục tiêu tiếp cận khối lượng tri
thức và nắm vững tri thức đó thì tinh thần say mê, hứng thú học tập sẽ được
khơi dậy, được phát huy cao đồng thời cũng từ say mê, hứng thú học tập môn
học sinh viên vươn tới rèn luyện thói quen học tập một cách tự giác, mở rộng
khả năng độc lập, sáng tạo, tự tìm tịi phương pháp, kỹ năng vận dụng tư
tưởng Hồ chí Minh vào việc lý giải những vấn đề nhận thức, giải quyết những
vấn đề đặt ra trong thực tiễn cuộc sống, gắn kết lý luận với thực tiễn, tư tưởng
và hành động.
Hướng dẫn tự học môn tư tưởng Hồ Chí Minh giúp sinh viên nắm vững
tri thức tư tưởng Hồ Chí Minh nhằm phục vụ nâng cao kết quả học tập; khích
lệ sinh viên quyết tâm, phấn đấu vận dụng tri thức góp phần vào việc cải tạo
thực tiễn xã hội trên cơ sở phân tích, đánh giá đúng đắn quy luật vận động và

20



phát triển của lịch sử. Đó cũng chính là một mục tiêu cần đạt của việc học tập
tư tưởng Hồ Chí Minh trong nhà trường, mục tiêu giáo dục và hình thành kỹ
năng sống cho sinh viên trên cơ sở hướng dẫn sinh viên phương pháp tự học.
Hướng dẫn tự học mơn tư tưởng Hồ Chí Minh góp phần hình thành
nhân sinh quan, thế giới quan khoa học cho sinh viên. Sinh viên nắm vững tri
thức tư tưởng Hồ Chí Minh là một bước của sự phát triển nhận thức khoa học,
kế thừa và rèn luyện phong cách tư duy, phương pháp phân tích thế giới
khách quan theo phương pháp Hồ Chí Minh, noi gương Người xây dựng nhân
cách, lối sống, nếp sống mới phù hợp với điều kiện thực tế. Sự hình thành tư
duy và nhân cách mới của sinh viên biểu hiện ở quan niệm đúng đắn về con
người, đánh giá con người đúng với bản chất; trong học tập, kế thừa để vận
dụng nhân cách cao quý trong sáng lành mạnh của Hồ Chí Minh nhằm xây
dựng nhân cách bản thân. Đó là mục đích thực của việc hướng dẫn tự học
mơn tư tưởng Hồ Chí Minh.
Tóm lại, sự chuyển biến tích cực trong kết quả học tập của sinh viên
trên cả phương diện nhận thức, kỹ năng tư duy và phương pháp hành động
nhằm xây dựng và hình thành nhân cách của những con người mói năng
động, sáng tạo cho sinh viên chính là mục tiêu nhằm nâng cao hiệu quả tự học
môn tư tưởng Hồ Chí Minh; đồng nghĩa với việc đánh giá đúng vai trị, tác
dụng hoạt động tự học mơn học này nói riêng và các mơn học nói chung, từ
đó địi hỏi mỗi giảng viên, mỗi sinh viên đều phải thật sự quan tâm.

21


TIỂU KẾT CHƯƠNG 1
Thực chất vấn đề tự học hay cơ sở của việc biện pháp nâng cao hoạt
động tự học đều có lịch sử và tiến trình phát triển qua các giai đoạn lịch sử, có
nguồn gốc lịch sử và luôn được coi là vấn đề trung tâm, quan trọng của q
trình dạy học trước hết nhằm mục đích nâng cao chất lượng dạy và học nói

chung, phù hợp xu hướng đào tạo theo học chế tín chỉ hiện nay để phát huy
tính chủ động, sáng tạo của người học.
Vì vậy, sự cần thiết của việc nâng cao hoạt động tự học cho sinh viên
khối ngành không chuyên trong chiếm lĩnh tri thức mơn Tư tưởng Hồ Chí
Minh là cần thiết. Trong chương 1, tác giả tiếp cận vấn đề tự học theo quan
điểm, lý luận dạy học mà các nhà giáo dục đã nghiên cứu, trước đòi hỏi của
thực tiễn và yêu cầu đổi mới PPDH theo hướng “lấy người học làm trung tâm”
nhóm tác giả khái lược cơ sở lý luận về vấn đề tự học, các khái niệm công cụ
của đề tài như khái niệm biện pháp, tự học; chương trình mơn học do Bộ Giáo
dục và Đào tạo ban hành, đặc điểm và đặc thù của mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh
những u cầu và tiêu chí nâng cao hoạt động tự học của sinh viên đối với môn
học này trong điều kiện hiện nay nhằm giúp các em nâng cao ý thức tự học và
thấy được hiệu quả, ý nghĩa và giá trị của môn học đối với bản thân.

22


Chương 2.
THỰC TRẠNG TỰ HỌC MƠN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
CỦA SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP HÀ NỘI
2.1. Thực trạng hoạt động tự học môn Tư tưởng Hồ Chí Minh của sinh
viên trường Đại học Cơng nghiệp Hà Nội
Để phản ánh thực trạng tự học môn Tư tưởng Hồ Chí Minh cho sinh
viên trường Đại học Cơng nghiệp Hà Nội trong q trình dạy học, chúng tơi
đã khảo sát 18 giảng viên trong khoa trực tiếp tham gia giảng dạy mơn Tư
tưởng Hồ Chí Minh và 500 sinh viên năm thứ 2 trong các ngành đào tạo
KTMP, KHMT, CN may, Kế tốn, khóa 7, trình độ đại học trong Nhà trường.
Nội dung nghiên cứu
- Ý kiến của giảng viên khoa Lý luận chính trị và Pháp luật
- Ý kiến sinh viên trong hoạt động tự học môn Tư tưởng Hồ Chí Minh;

- Đánh giá việc tự học mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh với việc kết hợp
các phương pháp dạy học khác trong dạy học.
- Xác định những khó khăn ảnh hưởng đến hiệu quả của việc tự học
mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh của sinh viên và giảng viên.
- Những biện pháp và cách thức nâng cao hiệu quả tự học mơn Tư
tưởng Hồ Chí Minh cho sinh viên ở trên lớp và ở nhà;
2.1.1. Nhận thức của sinh viên về tầm quan trọng tự học môn Tư tưởng Hồ
Chí Minh
Bảng 1. Tầm quan trọng của tự học mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh
TT
1
2
3
4
5

Tiêu chí
Rất cần thiết
Cần thiết
Thế nào cũng được
Khơng cần thiết
Bình thường
Tổng cộng

Tỷ lệ (%)
13
51
4
5
27

100

23


Thực tế đối với các giảng viên giảng dạy môn lý luận chính trị nhận
thức rõ mơn tư tưởng Hồ Chí Minh có vai trị quan trọng về lý luận và thực
tiễn trong giáo dục tư tưởng, đạo đức, lối sống là cần thiết, song với kết quả
điều tra khảo sát cho thấy một thực tế bộ phận khơng ít sinh viên chưa nhận
thức sâu sắc về sự cần thiết của việc học tập mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh
trong chương trình đào tạo tại trường đại học và cao đẳng, cụ thể:
Tỷ lệ sinh viên cho rằng không cần thiết phải học tập môn này chiếm
13% trong tổng số sinh viên khảo sát, lý do được giải thích vì khi ra trường
các em không sử dụng đến kiến thức của môn học này.
Tỷ lệ sinh viên cho rằng thế nào cũng được chiếm 4% trong tổng số
sinh viên được khảo sát, lý do được giải thích là có học thì cũng khơng giúp
ích nhiều trong chun ngành được đào tạo mà khơng học thì vẫn có cơ hội để
biết.
Tỷ lệ trung bình thấp sinh viên được khảo sát cho rằng việc học tập
mơn tư tưởng Hồ Chí Minh trong chương trình đào tạo là cần thiết chiếm 27%
vì chắc chắn các nhà quản lý, lãnh đạo Đảng và Nhà nước, Bộ Giáo dục và
Đào tạo đã tính tốn rất kỹ mới đưa vào chương trình, học tập mơn Tư tưởng
Hồ Chí Minh góp phần bồi dưỡng cho sinh viên kiến thức xã hội, kinh
nghiệm giao tiếp, ứng xử của con người.
Tỷ lệ sinh viên nhận thức việc học tập tư tưởng Hồ Chí Minh là cần thiết
hoặc khơng cần thiết đối nghịch và chiếm tỷ lệ thấp 51% và 5% so với tổng số
sinh viên khảo sát, mức độ nhận thức về sự rất cần thiết này tập trung ở bộ phận
sinh viên ham học hỏi và có kết quả học tập khá, tốt, tích cực tham gia hoạt động
xã hội. Số sinh viên này cho rằng, học tập mơn học trong chương trình chính
khóa ở đại học mang lại cho các em những hiểu biết nhất định về chính trị xã

hội, thời sự, đất nước, của thời đại, có giá trị bổ sung cho việc thực hành cơng
tác chuyên môn nghiệp vụ và các kỹ năng trong cuộc sống.

24


Như vậy, có thể hiểu sinh viên chưa nâng cao ý thức tự giác học tập
mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh, chưa tìm kiếm phương pháp tự học phù hợp do
chỗ sinh viên nhận thức vị trí, tầm quan trọng của môn học chưa rõ ràng; bởi
vậy ý thức tự học chưa cao, chưa có biện pháp tự học hiệu quả nên chất lượng
học tập chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Vì vậy, vấn đề đặt ra cho các GV trực
tiếp tham gia dạy mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh phải có định hướng cụ thể, sát
thực hơn trong dạy và học.
2.1.2. Thực trạng tâm lý sinh viên trong tự học mơn Tư tưởng Hồ Chí
Minh
Nhóm tác giả khảo sát, điều tra tâm lý của sinh viên trong tự học tập
mơn tư tưởng Hồ Chí Minh theo 5 mức độ thu được kết quả như sau:
Bảng 2. Tâm lý sinh viên trong tự học mơn tư tưởng Hồ Chí Minh
TT
1
2
3
4
5

Các mức độ
Tích cực, tự giác chủ động
Hứng thú
E ngại, gị bó, khiên cưỡng
Đơi khi có hứng thú

Chưa có hứng thú
Tổng cộng

Tỷ lệ (%)
37
30
7.0
17.5
8.5
100

Thực tế trong quá trình học tập mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh sinh viên
cịn e ngại do mơn học này khơng phục gì nhiều cho chun ngành đào tạo
đặc biệt là sinh viên ngành kỹ thuật nên tính tích cực, tự giác, chủ động trong
học tập để chiếm lĩnh tri thức môn học đạt mức 37%. Vì vậy số sinh viên có
hứng thú và u thích môn học chiếm tỷ lệ 30% nên việc lĩnh hội tri thức và
tham gia vào q trình học tập mơn học ở trên lớp một số SV chưa cao; mặt
khác đơi khi SV học tập cịn e ngại, gị bó, khiên cưỡng (7,0%).
Tổng hợp số liệu thống kê cho thấy SV chưa có hứng thú, say mê trong
q trình học tập mơn Tư tưởng Hồ Chí Minh trong đó mức độ 5 chiếm 8,5%
trong tổng số sinh viên được khảo sát các em cho rằng đây là môn học bắt

25


×