PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐIỆN ẢNH TRUYỀN HÌNH VINEMATIM

B GIÁO D C ÀO T O
TR

NGă

IăH CăTH NGăLONG

---o0o---

KHịAăLU NăT TăNGHI P
TÀI:

PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH
T IăCỌNGăTYăC ăPH Nă
I Nă NHăTRUY NăHỊNHăVINEMATIM

SINHăVIểNăTH CăHI N :ăNGUY NăANHăTU N
MÃ SINH VIÊN
: A16713
CHUYÊN NGÀNH
: TÀI CHÍNH

HĨăN Iăậ 2014


B GIÁO D C ÀO T O
TR

NGă

IăH CăTH NGăLONG

---o0o---

KHịAăLU NăT TăNGHI P
TÀI:

PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH
T IăCỌNGăTYăC ăPH Nă
I Nă NHăTRUY NăHỊNHăVINEMATIM

Giáoăviênăh ngăd n
Sinhăviênăth căhi n
Mã sinh viên
Chuyên ngành

:ăThS.ăChuăTh ăThuăTh y
:ăNguy năAnhăTu n
: A16713
: Tài chính

HĨăN Iă- 2014

Thang Long University Library


M CăL C
CH
NGă1. C ăS ăLụăLU NăV ăPHỂNăTệCHăTỊNHăHỊNHăTĨIăCHệNHă
DOANHăNGHI P ......................................................................................................... 1
1.1.ăKháiăni m,ăm cătiêu,ăvaiătròăc aăphânătíchătƠiăchínhădoanhănghi p .................. 1

1.1.1. Khái ni m .............................................................................................................. 1
1.1.2. M c tiêu ................................................................................................................ 1
1.1.3. Vai trò .................................................................................................................... 1
1.2.ăNgu năthôngătinăđ ăphânătíchătƠiăchínhădoanhănghi p ........................................ 2
1.2.1. Thông tin bên ngoài ếoanh nghi p ...................................................................... 2
1.2.2. Thông tin bên trong ếoanh nghi p ...................................................................... 3
1.3. Các ph ngăphápăphânătíchătƠiăchínhădoanhănghi p .......................................... 4
1.3.1. Ph ng pháp so sánh ........................................................................................... 4
1.3.2. Ph ng pháp liên h cân đ i ............................................................................... 5
1.3.3. Ph ng pháp Dupont ........................................................................................... 5
1.3.4. Ph ng pháp đ th .............................................................................................. 6
1.4.ăN iădungăphânătíchătƠi chínhădoanhănghi p ......................................................... 6
1.4.1. Phân tích báo cáo tài chính ................................................................................. 6
1.4.2. Phân tích các ch tiêu tài chính ........................................................................... 7
1.4.3. ng ế ng ph ng pháp Dupont ........................................................................ 14
1.4.4. Phân tích đi m hòa v n ...................................................................................... 15
1.4.5. Phân tích đòn b y ............................................................................................... 17
CH
NGă2. TH CăTR NGăHO Tă NGăTĨIăCHệNHăC AăCỌNGăTYăC ă
PH Nă I Nă NHăTRUY NăHỊNHăVINEMATIM................................................ 22
2.1.ăT ngăquanăv ăCôngătyăC ăph nă i nă nhăTruy năhìnhăVINEMATIM .......... 22
2.1.1. L ch s hình thành phát tri n ............................................................................ 22
2.1.2. C c u t ch c c a Công ty C ph n i n nh Truy n hình VINEMATIM . 23
2.2.ă Phână tíchă tìnhă hìnhă tƠiă chínhă t iă Côngă tyă C ă ph nă i nă nhă Truy nă hìnhă
VINEMATIMăgiaiăđo nă2010-2012 ........................................................................... 24
2.2.1. Phân tích báo cáo tài chính ............................................................................... 24
2.2.2. Phân tích các ch tiêu tài chính ......................................................................... 39
2.2.3. ng ế ng ph ng pháp Dupont ........................................................................ 50
2.2.4. Phân tích đi m hòa v n ...................................................................................... 52
2.2.5. Phân tích đòn b y ............................................................................................... 54

2.3.ă ánhă giáă th că tr ngă tƠiă chínhă Côngă tyă C ă ph nă i nă nhă ậ Truy nă hìnhă
VINEMATIM............................................................................................................... 58
2.3.1. Qu n lý kh n ng thanh toán ............................................................................ 58
2.3.2. Qu n lý tài s n .................................................................................................... 58
2.3.3. Qu n lý v n ......................................................................................................... 59
2.3.4. Qu n lý n ........................................................................................................... 59
2.3.5. S ế ng đòn b y ................................................................................................. 60


CH
NGă3. M TăS ăBI NăPHỄPăNH MăC IăTHI NăTỊNHăHỊNHăTĨIă
CHệNHăC AăCỌNGăTYăC ăPH Nă I Nă NHăTRUY NăHỊNHă
VINEMATIM ............................................................................................................ 61
3.1.
nhă h ngă phátă tri nă c aă Côngă tyă C ă ph nă i nă nhă Truy nă hìnhă
VINEMATIM............................................................................................................... 61
3.1.1. nh h ng phát tri n........................................................................................ 61
3.1.2. M c tiêu chi n l c ............................................................................................ 61
3.2.ăM tăs ăgi iăphápăc iăthi nătìnhăhìnhătƠiăchínhăc aăCôngătyăC ăph nă i nă nhă
Truy năhìnhăVINEMATIM. ....................................................................................... 62
3.2.1. Nâng cao l ng ế tr ti n m t ........................................................................ 62
3.2.2. Nâng cao l i nhu n ............................................................................................ 62
3.2.3. Nâng cao hi u qu s ế ng v n ........................................................................ 63

Thang Long University Library


DANH M C VI T T T
TSC
TSNH

TSDH
VCSH
BQ

Tài s n c đ nh
Tài s n ng n h n
Tài s n dài h n
V n ch s h u
Bình quân


DANHăM CăCỄCăB NGăBI U,ăHỊNHăV ,ă

ăTH ,ăCỌNGăTH C

B NGăBI U
B ng 2.1 B ng Báo cáo k t qu kinh doanh giai đo n 2010 - 2012 .....................25
B ng 2.2 B ng cân đ i k toán giai đo n 2010 – 2012 ........................................29
B ng 2.3 Báo cáo l u chuy n ti n t giai đo n 2010 – 2012 ............................... 35
B ng 2.4 ánh giá kh n ng thanh toán n ng n h n giai đo n 2010 – 2012 .....40
B ng 2.5 H s kh n ng thanh toán lãi vay giai đo n 2010 – 2012 ....................42
B ng 2.6 Các ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng tài s n ng n h n ......................43
B ng 2.7 Ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng tài s n dài h n ............................... 46
B ng 2.8 T su t sinh l i trên doanh thu giai đo n 2010 - 2012 ..........................48
B ng 2.9 T su t sinh l i c a v n giai đo n 2010 - 2012 ....................................49
B ng 2.10 T su t sinh l i trên t ng tài s n giai đo n 2010 - 2012 .....................49
B ng 2.11 T su t sinh l i trên v n ch s h u giai đo n 2010 – 2012 ..............50
B ng 2.12 ROI và các nhân t nh h ng đ n ROI .............................................50
B ng 2.13 ROA và các nhân t
B ng 2.14 ROE và các nhân t

nh h ng đ n ROA ..........................................51
nh h ng đ n ROE ...........................................52

B ng 2.15 S n l ng hòa v n giai đo n 2010 – 2012 c a công ty ......................53
B ng 2.16 M c đ s d ng đòn b y ho t đ ng giai đo n 2010 – 2012 ...............54
B ng 2.17 òn b y ho t đ ng giai đo n 2010 – 2012 .........................................55
B ng 2.18 M c đ s d ng đòn b y tài chính ......................................................56
B ng 2.19

b y tài chính giai đo n 2010 – 2012 .............................................56

B ng 2.20

b y t ng h p giai đo n 2010 – 2012 .............................................57

ăTH
th 1.1 Phân tích đi m hòa v n .......................................................................16
CỌNGăTH C
Công th c 1.1 H s kh n ng thanh toán ngay .....................................................8
Công th c 1.2 H s kh n ng thanh toán n ng n h n .........................................8
Công th c 1.3 H s kh n ng thanh toán nhanh ...................................................8
Công th c 1.4 H s kh n ng thanh toán t c th i .................................................8
Công th c 1.5 H s kh n ng thanh toán n dài h n. ...........................................9
Công th c 1.6 H s kh n ng thanh toán lãi ti n vay ...........................................9
Công th c 1.7 S vòng quay c a tài s n ng n h n .................................................9
Công th c 1.8 Th i gian m t vòng quay TSNH.....................................................9
Công th c 1.9 S vòng quay hàng t n kho ...........................................................10
Công th c 1.10 Th i gian 1 vòng quay HTK .......................................................10
Công th c 1.11 S vòng quay ph i thu khách hàng .............................................10

Công th c 1.12 Th i gian 1 vòng quay kho n ph i thu khách hàng ....................10

Thang Long University Library


Công th c 1.13 Chu k kinh doanh ......................................................................11
Công th c 1.14 H s tr n .................................................................................11
Công th c 1.15 Th i gian tr n ...........................................................................11
Công th c 1.16 Vòng quay ti n ............................................................................11
Công th c 1.17 T su t sinh l i c a TSDH ..........................................................12
Công th c 1.18 S c s n xu t c a TSDH .............................................................. 12
Công th c 1.19 T su t sinh l i c a TSC ..........................................................12
Công th c 1.20 S c s n xu t c a TSC .............................................................. 12
Công th c 1.21 T s n trên t ng ngu n v n .....................................................13
Công th c 1.22 T s n trên v n ch s h u ......................................................13
Công th c 1.23 Công th c tính ROS ....................................................................13
Công th c 1.24 Công th c tính ROI .....................................................................13
Công th c 1.25 Công th c tính ROE ....................................................................14
Công th c 1.26 Công th c tính ROA ...................................................................14
Công th c 1.27 Công th c tính ROI theo ph ng pháp Dupont ..........................14
Công th c 1.28 Công th c tính ROA theo ph ng pháp Dupont ........................14
Công th c 1.29 Công th c tính ROE theo ph ng pháp Dupont .........................15
Công th c 1.30 i m hòa v n theo s n l ng .....................................................16
Công th c 1.31 i m hòa v n theo doanh thu .....................................................16
Công th c 1.32
b y ho t đ ng tính theo đ nh ngh a .......................................18
Công th c 1.33
Công th c 1.34

b y ho t đ ng theo s n l ng Q ...........................................18

b y ho t đ ng theo m c doanh thu S ....................................18

Công th c 1.35
Công th c 1.36
Công th c 1.37

b y c a đòn b y tài chính ......................................................19
b y t ng h p tính theo đ nh ngh a.........................................20
b y t ng h p theo s n l ng .................................................21


L IăC Mă N
u tiên, v i tình c m chân thành, em xin g i l i c m n đ n toàn th quý
th y cô tr ng đ i h c Th ng Long, quý th y cô khoa Kinh t - Qu n lý đã d y
d , truy n đ t nh ng ki n th c quý báu cho em trong su t b n n m h c t p và rèn
luy n t i tr ng. Em xin c m n cô giáo Chu Th Thu Th y đã tr c ti p h ng
d n và ch b o t n tình giúp đ em hoàn thành khóa lu n t t nghi p này.
Em c ng xin chân thành c m n các anh ch trong công ty C ph n i n nh
Truy n hình VINEMATIM đã t o đi u ki n thu n l i cho em đ c th c t p t i
công ty, đ c ti p xúc th c t , gi i đáp th c m c, giúp em có thêm hi u bi t v
công vi c phân tích tài chính trong su t quá trình th c t p.
V i v n ki n th c h n h p và th i gian th c t p t i công ty có h n nên em
không tránh kh i nh ng thi u sót. Em r t mong nh n đ c nh ng ý ki n đóng
góp, phê bình c a các quý th y cô và các anh ch trong công ty. ó là đi u quý
giá giúp em hoàn thi n ki n th c c a mình sau này
Em xin chân thành c m n!
Hà N i, ngày 23 tháng 3 n m 2014
Sinh viên
Nguy n Anh Tu n

Thang Long University Library


L IăCAMă OAN
Tôi xin cam đoan Khóa lu n t t nghi p này là do t b n thân th c hi n có
s h tr t giáo viên h
c a ng

ng d n và không sao chép các công trình nghiên c u

i khác. Các d li u thông tin th c p s d ng trong Khóa lu n là có

ngu n g c và đ

c trích d n rõ ràng.

Tôi xin ch u hoàn toàn trách nhi m v l i cam đoan này!
Sinh viên
Nguy n Anh Tu n


L IăM ă

U

1. LỦădoăch năđ ătƠi
Qu n lý tài chính doanh nghi p t lâu đã là m t y u t c c k quan tr ng quy t
đ nh đ n s thành b i c a doanh nghi p. Trong đó, vi c phân tích tình hình tài chính
đóng vai trò to l n đ n s t n t i và phát tri n c a doanh nghi p. Trong th i kì kinh t
khó kh n hi n nay, bên c nh nhi u doanh nghi p đã gi i th và phá s n, v n còn đó

nh ng doanh nghi p đang làm n hi u qu và có l i nhu n. M t trong nh ng lý do c
b n giúp cho nh ng doanh nghi p này đ ng v ng là vi c qu n lý tài chính có hi u qu .
Do đó ho t đ ng phân tích báo cáo tài chính là vi c làm h t s c c n thi t góp ph n nâng
cao hi u qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a m i doanh nghi p, đ c bi t trong b i
c nh Vi t Nam đang chu n b tham gia vào TPP v i s c c nh tranh trong khu v c và
trên th gi i ngày càng gia t ng.
i v i doanh nghi p, nhìn l i quá trình ho t đ ng thông qua vi c phân tích báo
cáo tài chính hàng n m là m t vi c r t quan tr ng. Nó giúp doanh nghi p đánh giá đ c
tình hình phát tri n c a mình, t đó có th xây d ng các ph ng pháp nh m kh c ph c
nh c đi m và t ng c ng u đi m đ hi u qu hóa các ho t đ ng s n xu t kinh doanh.
Không ch nh v y, báo cáo tài chính còn giúp cho các doanh nghi p đúc k t đ c kinh
nghi m trong quá kh và h n ch sai l m trong quy t đ nh t ng lai.
Phân tích tài chính doanh nghi p c ng là công c quan tr ng không th thi u đ c
đ i v i các t ch c tín d ng, các nhà đ u t , các c quan ki m toán, c quan thu , th ng
kê… Các thông tin t k t qu phân tích là c s khoa h c đ đ a ra các quy t đ nh t i
u cho các đ i t ng ngoài doanh nghi p.
Qua vi c nh n th c đ c t m quan tr ng c a v n đ phân tích tài chính trong doanh
nghi p, em đã ch n “Phân tích tình hìnhătƠiăchínhăc aăCông ty C ăph nă i nă nhă
Truy nă hìnhă VINEMATIM” trong giai đo n 2010 – 2012 làm đ tài khóa lu n t t
nghi p c a mình.
2. M cătiêuănghiênăc u
M c tiêu t ng quát: T ng h p nh ng ki n th c và lý thuy t chuyên ngành đã tích
l y đ c trong quá trình h c t p đ t đó nghiên c u, phân tích tình hình tài chính c a
m t doanh nghi p trong th c t .
M c tiêu c th :
 Phân tích th c tr ng tài chính c a doanh nghi p, t đó ch ra và gi i thích đ
nh ng nguyên nhân v s bi n đ ng tài chính giai đo n 2010 – 2012.

c

 Phân tích tình hình tài chính đ ch ra nh ng thu n l i, khó kh n, u đi m và
h n ch c a doanh nghi p.

xu t m t s bi n pháp thay đ i đ kh c ph c khó kh n và thay đ i tình hình
tài chính doanh nghi p theo h

ng tích c c.

Thang Long University Library


3.

iăt

ngăvƠăph măviănghiênăc u
i t ng nghiên c u là tình hình tài chính, xu h

ng tài chính doanh nghi p, c

th v i doanh nghi p thu c l nh v c ….
Ph m vi nghiên c u: Khóa lu n s phân tích c n k tình hình tài chính c a Công
ty C ph n i n nh Truy n hình VINEMATIM trong giai đo n 2010 – 2012 thông qua
các báo cáo tài chính và m t s ch tiêu tài chính c a Công ty trong giai đo n này. Qua
đó, ta s có m t cái nhìn t ng quát v s cân b ng tài chính và có th đ a ra nh ng đánh
giá v hi u qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh, tình hình s d ng tài s n ngu n v n, các
ch tiêu qu n lý n , đòn b y tài chính…
4. Ph ngăphápănghiênăc u
Khóa lu n s d ng nh ng c s lý thuy t tài chính doanh nghi p và phân tích tài
chính doanh nghi p. Trong đó ph ng pháp nghiên c u đ c th c hi n ch y u là các

ph ng pháp so sánh, ph ng pháp t l , phân tích th ng kê, mô hình Dupont… k t h p
v i nh ng ki n th c đã h c cùng v i thông tin thu th p t th c t , m ng Internet và các
tài li u tham kh o khác…
5. B ăc căc aăkhóaălu năt tănghi p:
Ngoài l i m đ u và k t lu n, b c c c a khóa lu n t t nghi p g m 3 ch

ng nh

sau:
Ch
Ch

ngă1: C s lý lu n chung v phân tích tài chính doanh nghi p.
ngă2: Phân tích tình hình tài chính t i Công ty C ph n i n nh Truy n

hình VINEMATIM.
Ch ngă3: M t s ki n ngh và gi i pháp nh m c i thi n tình hình tài chính t i
Công ty C ph n i n nh Truy n hình VINEMATIM.


CH

NGă1.

C ăS ăLụăLU NăV ăPHỂNăTệCHăTỊNHăHỊNHăTĨIăCHệNHă

DOANHăNGHI P
1.1. Kháiăni m,ăm cătiêu,ăvaiătròăc aăphânătíchătƠiăchínhădoanhănghi p
1.1.1. Khái ni m
Phân tích tài chính doanh nghi p là quá trình đi sâu nghiên c u n i dung, k t c u

và m i nh h ng qua l i c a các ch tiêu trên báo cáo tài chính đ có th đánh giá tình
hình tài chính doanh nghi p thông qua vi c so sánh v i các m c tiêu mà doanh nghi p
đã đ ra so v i các doanh nghi p cùng ngành ngh , t đó đ a ra quy t đ nh và các gi i
pháp qu n lý phù h p. [3, tr.4]
Phân tích tài chính doanh nghi p là m t trong nh ng n i dung phân tích ho t đ ng
doanh nghi p. Phân tích tài chính có ý ngh a r t quan tr ng trong vi c đánh giá hi u qu
qu n lý chi phí, hi u qu qu n lý tài s n ho c hi u qu trong vi c duy trì c c u tài chính
phù h p nh m cân b ng gi a hai m c tiêu là gia t ng l i nhu n và ki m soát r i ro c a
doanh nghi p.
Vi c phân tích tình hình tài chính c a doanh nghi p bao g m các n i dung c th
nh sau: Phân tích chi phí, giá thành và k t qu kinh doanh; phân tích c c u tài chính;
phân tích hi u qu s d ng v n c a doanh nghi p, phân tích kh n ng thanh toán và
phân tích l u chuy n ti n t .
1.1.2. M c tiêu
Thông th ng có hai ch th quan tâm đ n k t qu phân tích tài chính doanh nghi p
đó là nh ng ng

i qu n tr doanh nghi p và nh ng ng

i bên ngoài doanh nghi p. Hai

nhóm ch th này có m c đích yêu c u phân tích khác nhau. M c tiêu c a nh ng ng

i

qu n tr doanh nghi p khi phân tích tài chính doanh nghi p là đ phát hi n đ c nh ng
v n đ t n t i trong quá trình qu n lý tài chính đ đ a ra nh ng gi i pháp c th trong
k ho ch nh m đ t đ c m c tiêu gia t ng l i nhu n và duy trì kh n ng thanh toán, t
đó gia t ng giá tr công ty. M t khác, m c tiêu c a các ch th ngoài doanh nghi p là đ
tìm hi u tình hình tài chính c a doanh nghi p, ph c v cho các ho t đ ng đ u t , cho

vay ho c h p tác kinh doanh v i chính doanh nghi p. N u các nhà đ u t mu n đánh
giá tình hình kinh doanh và ti m l c c a doanh nghi p đ ra quy t đ nh đ u t chính xác
c ng nh thi t l p m t danh m c đ u t hi u qu v i r i ro th p, thì các ch n l i mu n
xác đ nh kh n ng sinh l i c a v n và kh n ng thanh toán c a doanh nghi p qua báo
cáo tài chính, qua báo cáo l u chuy n ti n t hay qua các ch tiêu tài chính c a doanh
nghi p đ tránh r i ro tín d ng.
1.1.3. Vai trò
Vai trò đ u tiên và r t quan tr ng c a phân tích tài chính doanh nghi p là giúp các
nhà qu n lý th y đ c hi n tr ng trong c c u tài chính, trong vi c qu n lý tài s n và
qu n lý ngu n v n đ t đó đ a ra các quy t đ nh đúng đ n, thích h p.
1

Thang Long University Library


Th hai, đ i v i ngân hàng thì vi c phân tích tài chính doanh nghi p c ng là c n
thi t. Nó giúp cho ngân hàng đánh giá tình hình tài chính, hi u qu kinh doanh và kh
n ng thanh toán c a doanh nghi p, t đó ra quy t đ nh cho vay hay không cho vay. i u
này s làm gi m r i ro trong các ho t đ ng tín d ng.
Phân tích tài chính doanh nghi p c ng đóng m t vai trò thi t y u đ i v i các nhà
đ u t . Trong môi tr ng tài chính hi n nay, v i s l ng đông đ o c ng nh quy mô
r ng l n, nhà đ u t c n ph i bi t doanh nghi p nào m nh, doanh nghi p nào y u c ng
nh ti m n ng phát tri n c a các doanh nghi p đ ra quy t đ nh đ u t m t cách h p lý
và gi m r i ro đ u t .
Cu i cùng, phân tích tài chính doanh nghi p giúp cho nhà n

c đánh giá đ

c

nh ng tác đ ng c a c ch và các chính sách qu n lý tài chính c a nhà n c đ n các
doanh nghi p đ t đó đi u ch nh và hoàn thi n đ c hi u qu c ch qu n lý tài chính.
H n n a, vi c phân tích còn cung c p các s li u th ng kê giúp cho vi c tính toán các
s li u trung bình ngành và x p h ng doanh nghi p d dàng h n.
1.2. Ngu năthôngătinăđ ăphânătíchătƠiăchínhădoanhănghi p
Nh đã nói trên, phân tích tài chính có vai trò r t quan tr ng v i các ch th
trong và ngoài doanh nghi p vì th thông tin đ c dùng đ phân tích tài chính doanh
nghi p c ng c n ph i tin c y, xác th c đ giúp các ch th này đ a ra nh ng quy t đ nh
chính xác đ i v i nh ng m c tiêu c a h , thông tin đ phân tích tài chính doanh nghi p
g m có:
Các thông tin bên ngoài doanh nghi p là các thông tin v kinh t , thu , pháp lu t,
ti n t , các thông tin v ngành doanh nghi p, chính sách c a nhà n c…
Các thông tin bên trong doanh nghi p là các báo cáo tài chính c a doanh nghi p.
1.2.1. Thông tin bên ngoài ếoanh nghi p
ây là các thông tin v tình hình kinh t mà t t c các doanh nghi p đ u quan tâm.
M i s bi n đ ng c a n n kinh t , s thay đ i trong chính sách đ u có kh n ng nh
h ng đ n quá trình ho t đ ng c a công ty. Trong khi kinh t t ng tr ng m ra hàng
lo t c h i cho các doanh nghi p duy trì và phát tri n thì kinh t suy thoái s làm cho
các doanh nghi p lâm vào tình tr ng khó kh n. Ví d nh trong giai đo n 2006 – 2008,
sau khi Vi t Nam gia nh p WTO đã có m t l

ng l n doanh nghi p đ

c thành l p góp

ph n đ y n n kinh t Vi t Nam phát tri n, trong giai đo n này kinh t Vi t Nam đ c
coi là m t n n kinh t ti m n ng c a châu Á. Tuy nhiên khi nh ng bi n đ ng c a tình
hình kinh t là b t l i, nó s nh h ng x u đ n k t qu kinh doanh c a doanh nghi p.
i n hình là sau cu c kh ng ho ng tài chính kinh t n m 2008, nhi u doanh nghi p
Vi t Nam đã ph i gi i th , th m chí phá s n. C c ng ký Kinh doanh (B K ho ch

đ u t ) cho bi t s các doanh nghi p gi i th c a n m 2013 là g n 55.000, d n đ n h
qu h n 1 tri u ng

i m t vi c làm. Ngoài ra, nh ng s thay đ i v chính sách c ng tác
2


đ ng tr c ti p đ n các doanh nghi p. Theo Ngh quy t 11/NQ-CP n m 2011, Chính ph
đã đ ra nh ng gi i pháp đ

n đ nh v mô nh : th c hi n chính sách ti n t th n tr ng;

th c hi n chính sách tài khóa th t ch t… Hai gi i pháp này v c b n có th x lý đ c
v n đ b t n kinh t v mô. Tuy nhiên chính sách th t ch t đ t ng t đã khi n cho h
th ng ngân hàng v n y u kém gây ra s c ng th ng trong khu v c tài chính, đ y các
doanh nghi p đ n tình tr ng khó kh n. Chính vì v y c n ph i xem xét rõ đ c các y u
t bên ngoài có liên quan khi phân tích tài chính doanh nghi p.
1.2.2. Thông tin bên trong ếoanh nghi p
Ngu n thông tin th hai và c ng là quan tr ng nh t là ngu n thông tin bên trong
doanh nghi p, c th h n là các báo cáo tài chính. Phân tích báo cáo tài chính trong các
doanh nghi p, c a m t ngành, th m chí toàn xã h i cho bi t doanh nghi p, ngành và xã
h i s d ng ngu n l c tài chính nh th nào, các y u t s n xu t ra sao đ t đó có
nh ng bi n pháp s d ng t t h n các ngu n l c tài chính và y u t s n xu t nh m đ t
k t qu và hi u qu kinh t cao h n.
Các báo cáo tài chính g m có:
B ngăcânăđ iăk ătoán
B ng cân đ i k toán là m t báo cáo tài chính ch y u ph n ánh t ng quát tình
hình tài s n c a doanh nghi p theo giá tr ghi s c a tài s n và ngu n hình thành tài
s n vào m t th i đi m cu i n m. N i dung c a b ng cân đ i k toán th hi n qua h
th ng các ch tiêu ph n ánh tình hình tài s n và ngu n hình thành tài s n. Xét v b n

ch t, b ng cân đ i k toán là m t b ng cân đ i t ng h p gi a tài s n v i v n ch s
h u và công n ph i tr (ngu n v n). [2, tr.64]
B ng cân đ i k toán đ c k t c u d i d ng b ng cân đ i s d các tài kho n k
toán và s p x p tr t t các ch tiêu theo yêu c u qu n lý. B ng cân đ i k toán đ c chia
làm 2 ph n (có th k t c u theo ki u 2 bên ho c 1 bên) là ph n “Tài s n” và “Ngu n
v n”.
Ph n tài s n: Ph n ánh giá tr ghi s c a toàn b tài s n hi n có c a doanh nghi p
đ n cu i n m k toán đang t n t i d i các hình thái và trong t t c các giai đo n, các
khâu c a quá trình s n xu t kinh doanh. Các ch tiêu ph n ánh trong ph n tài s n th ng
đ

c s p x p theo trình t luân chuy n c a v n.

Ph n ngu n v n: Ph n ánh ngu n hình thành c a tài s n đ n cu i n m h ch toán.
Các ch tiêu ph n ngu n v n th hi n trách nhi m pháp lý c a doanh nghi p đ i v i
t ng đ i t ng
Báoăcáoăk tăqu ho tăđ ng kinh doanh
Báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh là m t báo cáo tài chính ph n ánh các
kho n doanh thu, chi phí và k t qu kinh doanh c a doanh nghi p sau m t k ho t đ ng.
[4, tr.76].
3

Thang Long University Library


Báo cáo cung c p nh ng thông tin v doanh thu, chi phí và k t qu c a các ho t
đ ng c b n trong doanh nghi p nh ho t đ ng th

ng m i, ho t đ ng tài chính và các

ho t đ ng khác. T đó nh n xét đ c s phù h p gi a đ c đi m và nhi m v c a doanh
nghi p v i c c u doanh thu, chi phí và k t qu c a t ng ho t đ ng. Báo cáo c ng cho
bi t doanh thu c a ho t đ ng nào chi m t l l n trong doanh nghi p, t đó các nhà qu n
tr doanh nghi p có th ra quy t đ nh m r ng kinh doanh và phát tri n doanh thu d a
vào nh ng ho t đ ng đó. Ngoài ra các nhà qu n tr c ng có th đánh giá đ c chi phí
c a các ho t đ ng đ r i đ a ra các quy t đ nh đ u t , góp ph n nâng cao hi u qu kinh
doanh.
Báoăcáoăl uăchuy năti năt
Báo cáo l u chuy n ti n là báo cáo tài chính t ng h p ph n ánh dòng ti n thu, chi
trong k hi n t i đ có c s d báo dòng ti n trong k t i là c n c đ a ra quy t đ nh
s d ng v n có hi u qu h n. [4, tr.76].
Báo cáo l u chuy n ti n cho bi t đ c doanh nghi p đã t o ti n b ng cách nào,
ho t đ ng nào là ho t đ ng ch y u t o ra ti n, doanh nghi p đã chi ti n vào m c đích
gì và s d ng nó có h p lý hay không? Thông qua vi c phân tích báo cáo l u chuy n
ti n, nhà qu n tr có th d đoán đ c dòng ti n s phát sinh trong k t ng lai đ có
th l p m t d toán khoa h c và đ a ra các quy t đ nh nh m huy đ ng và s d ng ti n
có hi u qu h n. Báo cáo chuy n ti n ph n ánh dòng ti n thu và chi t ng ng v i ba
ho t đ ng: ho t đ ng kinh doanh, ho t đ ng đ u t và ho t đ ng tài chính. Vi c phân
chia này giúp cho ch th quan tâm bi t đ c ho t đ ng nào đã thu (chi) ti n b ng cách
nào và đã s d ng cho m c dích gì, ho t đ ng nào mang l i nhi u ti n nh t và ho t đ ng
nào s d ng nhi u ti n nh t.
1.3. Cácăph ngăphápăphânătíchătƠiăchínhădoanhănghi p
1.3.1. Ph ng pháp so sánh
Ph ng pháp so sánh là ph ng pháp phân tích ch y u đ c dùng trong phân
tích.
đánh giá th c tr ng ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p c n ph i so sách
ch tiêu phân tích v i các ch tiêu t ng ng c a quá kh , c a k ho ch ho c c a các
doanh nghi p khác cùng ngành ngh , m i c s s cho nh ng k t qu đánh giá khác
nhau v ch tiêu phân tích. Ph

ng pháp so sánh là m t ph

ng pháp nh m nghiên c u

s bi n đ ng và xác đ nh m c đ bi n đ ng c a các ch tiêu phân tích. [3, tr.20]
Các s li u dùng làm c s đ so sánh g i là s li u k g c. N u k g c là s li u
quá kh thì k t qu so sánh s cho th y xu h ng bi n đ ng c a ch tiêu phân tích. N u
là s li u k ho ch thì k t qu so sánh s giúp đánh giá tình hình th c hi n ch tiêu phân
tích so v i k ho ch đ ra. Còn n u k g c là s li u trung bình ngành thì k t qu so
sánh s ph n ánh m c đ hi u qu c a doanh nghi p so v i các doanh nghi p cùng
ngành ngh khác.
4


i u ki n so sánh yêu c u các ch tiêu phân tích ph i th ng nh t v cùng m t n i
dung ph n ánh, th ng nh t v ph

ng pháp tính các ch tiêu, th ng nh t v đ n v tính

các ch tiêu theo chu n m c k toán hi n hành và ph i đ
th i gian ho c nhi u th i đi m t ng ng.

c xác đ nh trong cùng đ dài

Ph ng pháp so sánh th ng đ c s d ng d i các d ng: So sánh đ n gi n (so
sánh theo chi u ngang) và so sánh liên h (so sánh theo chi u d c).
So sánh ngang trên các báo cáo tài chính c a doanh nghi p chính là vi c so sánh,
đ i chi u tình hình bi n đ ng c v s tuy t đ i và s t ng đ i trên t ng ch tiêu. Th c
ch t c a vi c phân tích này là phân tích s bi n đ ng v quy mô c a t ng kho n m c,
trên t ng báo cáo tài chính c a doanh nghi p. Qua đó, xác đ nh đ

v quy mô c a ch tiêu phân tích và m c đ
tiêu phân tích [2, tr.29].

nh h

c m c bi n đ ng

ng c a t ng ch tiêu nhân t đ n ch

So sánh d c trên các báo cáo tài chính c a doanh nghi p, chính là vi c s d ng
các t l , các h s th hi n m i t ng quan gi a các ch tiêu trong t ng báo cáo tài
chính, gi a các báo cáo tài chính c a doanh nghi p. Th c ch t c a vi c phân tích theo
chi u d c trên các báo cáo tài chính là phân tích s bi n đ ng v c c u hay nh ng
quan h t l gi a các ch tiêu trong h th ng báo cáo tài chính doanh nghi p. [2, tr.29]
1.3.2. Ph ng pháp liên h cân đ i
Ph ng pháp liên h cân đ i d a trên c s c a s cân b ng v l ng gi a hai m t
c a các y u t và quá trình kinh doanh. Ví d m i liên h cân đ i gi a ngu n v n và s
d ng v n; m i liên h cân đ i gi a thu và chi; m i liên h cân đ i gi a nhu c u và kh
n ng thanh toán.
Ph ng pháp này th ng đ c s d ng khi phân tích nh h ng c a các nhân t
trong tr ng h p các nhân t có m i liên h v i đ i t ng phân tích d i d ng t ng s .
T m i liên h này ta có th xác đ nh đ c nh h ng c a các nhân t , bi t đ c tính
quy lu t liên h gi a các nhân t . C th :
TSNH + TSDH=VCSH+NPT
T ng tài s n = T ng ngu n v n
L i nhu n = Doanh thu - Chi phí
Dòng ti n thu n = Dòng ti n vào - Dòng ti n ra
Ph ng pháp này đ c s d ng trong phân tích tr
k ho ch tài chính, lu n c cho vi c đ a ra quy t đ nh.

c, phân tích tác nghi p đ l p

1.3.3. Ph ng pháp Dupont
Trong phân tích báo cáo tài chính, ng i ta th ng v n d ng ph ng pháp Dupont
đ phân tích m i liên h gi a các nhân t nh h ng t i ch tiêu tài chính c n phân tích.
Chính nh s phân tích m i liên h gi a các nhân t mà ng i ta có th phát hi n ra
5

Thang Long University Library


nh ng nhân t đã nh h
xu h

ng đ n ch tiêu phân tích theo m t trình t logic ch t ch và

ng khác nhau.

Nhân t nh h ng đ n các ch tiêu nh ROA, ROE có th là t ng tài s n, v n ch
s h u, v n dài h n ho c t ng chi phí s n xu t kinh doanh trong k …
Nhân t k t qu đ u ra c a doanh nghi p có th là doanh thu bán hàng và cung c p
d ch v , doanh thu thu n v bán hàng và cung c p d ch v , l i nhu n g p t bán hàng
và cung c p d ch v ho c t ng l i nhu n sau thu c a doanh nghi p…
Phân tích tình hình tài chính d a vào mô hình Dupont có ý ngh a r t l n đ i v i
vi c qu n tr doanh nghi p. Mô hình này không ch đánh giá hi u qu kinh doanh m t
cách sâu s c và toàn di n mà còn đánh giá nh ng y u t nh h ng đ n hi u qu kinh
doanh m t các đ y đ và khách quan. T đó, đ ra đ c h th ng các bi n pháp t m và
xác th c v i m c đích nâng cao hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p các k kinh
doanh ti p theo.
1.3.4. Ph ng pháp đ th

Ph ng pháp đ th có tác d ng minh h a k t qu tài chính đã tính toán đ

c và

đ c bi u th b ng bi u đ hay đ th , giúp cho vi c đánh giá b ng tr c quan, th hi n
rõ ràng và m ch l c di n bi n c a ch tiêu phân tích qua t ng th i k . Trên c s đó,
xác đ nh rõ nh ng nguyên nhân bi n đ ng c a ch tiêu phân tích. T đó đ a ra các gi i
pháp nh m nâng cao hi u qu c a ho t đ ng tài chính doanh nghi p. [2, tr.46]
th ho c bi u đ th hi n qua 2 góc đ : bi u th quy mô và bi u th m i quan
h gi a ch tiêu phân tích v i các ch tiêu nhân t .
Bi u th quy mô (đ l n) các ch tiêu phân tích qua th i gian nh : t ng tài s n, t ng
doanh thu, hi u qu s d ng v n…ho c có th bi u hi n t c đ t ng tr ng c a các ch
tiêu phân tích qua th i gian nh : t c đ t ng tài s n…
Bi u hi n m i quan h gi a ch tiêu phân tích v i các ch tiêu nhân t nh : T su t
sinh l i c a t ng tài s n ch u nh h
đ chu chuy n c a t ng tài s n…

ng c a t su t sinh l i t ng doanh thu thu n và t c

1.4. N iădungăphânătíchătƠiăchínhădoanhănghi p
1.4.1. Phân tích báo cáo tài chính
Phân tích báo cáo tài chính th c ch t là phân tích các ch tiêu tài chính trên h
th ng báo cáo ho c các ch tiêu tài chính mà ngu n thông tin t h th ng báo cáo nh m
đánh giá tình hình tài chính c a doanh nghi p, cung c p thông tin cho m i đ i t ng có
nh c u theo nh ng m c tiêu khác nhau. [4, tr.17].
Phân tích báo cáo tài chính s d ng các ph ng pháp phân tích tài chính đ phân
tích. gi i thích các lo i báo cáo tài chính: B ng cân đ i k toán, Báo cáo k t qu ho t
đ ng s n xu t kinh doanh và Báo cáo l u chuy n ti n t .
6

B ng cân đ i k toán cung c p nh ng thông tin v tài s n, ngu n v n, c c u tài
s n, c c u ngu n v n cho các đ i t

ng đ a ra các quy t đ nh thích h p. Thông qua

quy mô tài s n, th y đ c s bi n đ ng c a tài s n gi a các th i đi m, t đó hi u đ c
tình hình đ u t c a doanh nghi p. Thông qua c c u tài s n nhà qu n tr th y đ c đ c
đi m c a ho t đ ng kinh doanh đã phù h p v i ngành ngh ch a, t đó có các quy t
đ nh đ u t thích đáng. Qua vi c phân tích c c u tài s n và s bi n đ ng c a nó trong
nhi u th i đi m kinh doanh, các nhà qu n tr s có quy t đ nh đ u t vào lo i tài s n nào
là thích h p, đ u t vào th i đi m nào. ng th i đ a ra quy t đ nh nh t ng hay gi m
hàng t n kho c ng nh m c d tr hàng t n kho h p lý trong t ng th i k đ sao cho
có đ l

ng hàng t n kho c n thi t đáp ng cho nh c u s n xu t – kinh doanh và nhu

c u tiêu th c a th tr ng mà không làm t ng chi phí t n kho, ho c có chính sách thích
h p v thanh toán đ v a khuy n khích đ c khách hàng v a thu h i v n k p th i, tránh
b chi m d ng v n…
Báo cáo k t qu kinh doanh cung c p nh ng thông tin v doanh thu, chi phí và k t
qu c a các ho t đ ng c b n trong doanh nghi p nh ho t đ ng s n xu t kinh doanh,
ho t đ ng tài chính và ho t đ ng khác. T đó th y đ c c c u doanh thu, chi phí và k t
qu c a t ng ho t đ ng có phù h p v i đ c đi m và nhi m v kinh doanh không. Thông
qua báo cáo k t qu kinh doanh, có th bi t đ

c doanh thu c a ho t đ ng nào c b n

gi v trí quan tr ng trong doanh nghi p, t đó các nhà qu n tr có th m r ng th
tr ng, phát tri n doanh thu c a nh ng ho t đ ng đó. M t khác bi t đ c k t qu c a

t ng ho t đ ng và vai trò c a chúng trong doanh nghi p.
Báo cáo l u chuy n ti n t ng h p ph n ánh vi c hình thành và s d ng l

ng ti n

phát sinh sau k ho t đ ng c a doanh nghi p. Thông qua vi c phân tích báo cáo l u
chuy n ti n, nhà qu n tr d đoán dòng ti n phát sinh trong k t i đ có c s d toán
khoa h c và đ a ra các quy t đ nh tài chính nh m huy đ ng và s d ng ti n có hi u qu
h n.
1.4.2. Phân tích các ch tiêu tài chính
Ch tiêu tài chính là m t b ph n c u thành c a h th ng ch tiêu kinh t nh m
đánh giá tình hình tài chính c a doanh nghi p trong hi n t i và quá kh đ đ a ra quy t
đ nh trong t

ng lai. Nó là m t ph m trù kinh t có n i dung t

ng đ i n đ nh, th hi n

k t qu tài chính c a m t doanh nghi p. Vi c phân tích các ch tiêu tài chính s làm rõ
m i ho t đ ng c a doanh nghi p trong c ch th tr ng, đánh giá doanh nghi p theo
yêu c u c a các c p qu n lý đ đ t đ c các l i ích mong mu n.

7

Thang Long University Library


1.4.2.1. Các ch tiêu ph n ánh kh n ng thanh toán
Cácăh ăs ăphânătíchăkh ăn ngăthanhătoánăn ăng năh n
T ng tài s n

N ph i tr
Công th c 1.1 H s kh n ng thanh toán ngay
Ch tiêu này cho bi t kh n ng thanh toán c a công ty đ i v i các kho n n ph i
b t c th i đi m nào. Ch tiêu này cao ch ng t kh n ng thanh toán c a doanh
H s kh n ng thanh toán t ng quát=

tr

nghi p d i dào, tuy nhiên ch tiêu này cao quá l i d n đ n v n b ng ti n c a doanh
nghi p nhàn r i, đ ng và d n đ n hi u qu s d ng v n th p. Ch tiêu này th p quá
kéo dài cho th y doanh nghi p không có đ kh n ng thanh toán các kho n n ph i tr .
N u đ lâu s có th d n t i doanh nghi p b gi i th ho c phá s n.
H s kh n ng thanh toán n ng n h n=

Tài s n ng n h n

N ng n h n
Công th c 1.2 H s kh n ng thanh toán n ng n h n
Ch tiêu này cho bi t v i t ng giá tr c a tài s n ng n h n hi n có doanh nghi p có
đ m b o kh n ng thanh toán các kho n n ng n h n không. Ch tiêu này càng cao kh
n ng thanh toán n ng n h n c a doanh nghi p càng t t và ng c l i. Ch tiêu này cao
ch ng t r ng m t b ph n c a tài s n ng n h n đ c đ u t t ngu n v n n đ nh, đây
là nhân t làm t ng tính t ch trong ho t đ ng tài chính c a doanh nghi p. Ch tiêu này
th p có th d n đ n m t t ch tài chính doanh nghi p, nh h
đ ng kinh doanh.
H s kh n ng thanh toán nhanh=

ng không t t đ n ho t

Tài s n ng n h n - Hàng t n kho

N ng n h n
Công th c 1.3 H s kh n ng thanh toán nhanh
Ch tiêu này cho bi t kh n ng thanh toán nhanh c a các tài s n d chuy n đ i
thành ti n đ i v i các kho n n ng n h n. N u ch tiêu này l n h n 1 thì kh n ng thanh
toán c a doanh nghi p càng t t. Tuy nhiên ch tiêu này nên gi
m c v a ph i, n u cao
quá kéo dài c ng không t t, n u các kho n ph i thu chi m t tr ng l n trong tài s n l u
đ ng có th d n t i hi u qu s d ng v n gi m, n u th p quá kéo dài (nh h n 1) thì
càng không t t, có th d u hi u r i ro tài chính xu t hi n, nguy c phá s n là r t cao.
H s kh n ng thanh toán t c th i=

Ti n và các kho n t

ng đ

ng ti n

N ng n h n
Công th c 1.4 H s kh n ng thanh toán t c th i
Ch tiêu này cho bi t kh n ng thanh toán nhanh c a ti n và các kho n t

ng đ

ng

ti n đ i v i các kho n n ng n h n. Ch tiêu này n u cao quá, kéo dài thì ch ng t kh n
n ng thanh toán nhanh t t, tuy nhiên n u quá cao ch ng t doanh nghi p d tr quá
8

nhi u ti n m t, do đó gây đ ng v n, hi u qu s d ng v n gi m. Ch tiêu này th p quá
cho th y doanh nghi p không có đ kh n ng thanh toán các kho n công n ng n h n,
d u hi u r i ro tài chính xu t hi n, t đó d n t i nguy c gi i th và phá s n.
Cácăh ăs ăphânătíchăkh ăn ngăthanhătoánăn ădƠiăh n
Tài s n dài h n
H s kh n ng thanh toán n dài h n=
N dài h n
Công th c 1.5 H s kh n ng thanh toán n dài h n.
Ch tiêu này cho bi t kh n ng thanh toán n dài h n đ i v i toàn b giá tr thu n
c a tài s n c đ nh và đ u t dài h n… ch tiêu này càng cao thì kh n ng thanh toán dài
h n trong t ng lai c a doanh nghi p càng t t s góp ph n n đ nh tình hình tài chính.
L i nhu n tr c thu và lãi vay
Chi phí lãi vay
Công th c 1.6 H s kh n ng thanh toán lãi ti n vay
Ch tiêu này cho bi t kh n ng thanh toán lãi ti n vay c a doanh nghi p. Nó cho
s kh n ng thanh toán lãi ti n vay=

bi t l ng v n đi vay c a doanh nghi p đ c s d ng h p lý không, có đem l i l i nhu n
không. Ch tiêu này càng cao, kh n ng thanh toán lãi vay c a doanh nghi p là t t, khi
đó doanh nghi p không nh ng có kh n ng thanh toán chi phí lãi vay mà còn thanh toán
n g c vay, ch ng t ti n vay đã s d ng hi u qu . Ch tiêu này càng cao thì công ty s
d ng lãi càng h p lý, l i nhu n thu đ c có kh n ng bù đ p cho ti n lãi vay và ng c
l i.
1.4.2.2. Các ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng tài s n ng n h n
S ăvòngăquayăc aăTSNHă(S căs năxu tăc aăTSNH)
Doanh thu thu n
TSNH bình quân
Công th c 1.7 S vòng quay c a tài s n ng n h n
Ch tiêu này cho bi t trong m t k phân tích các tài s n ng n h n quay đ c bao

nhiêu vòng, ch tiêu này càng cao ch ng t hi u qu s d ng tài s n ng n h n càng t t.
S vòng quay c a TSNH=

Ch tiêu này c ng cho bi t 1 đ ng giá tr tài s n ng n h n đ u t trong k thì thu đ c
bao nhi u đ ng doanh thu thu n, th hi n s v n đ ng c a tài s n ng n h n trong k .
Ch tiêu này càng cao thì tài s n ng n h n v n đ ng càng nhanh, t đó góp ph n nâng
cao l i nhu n. Ch tiêu này càng th p thì ti n m t d tr càng nhi u ho c công ty có m t
l ng l n các kho n ph i thu.
Th iăgiană1ăvòngăluânăchuy năc aătƠiăs năng năh n
Th i gian c a k phân tích
Th i gian 1 vòng quay TSNH=
S vòng quay c a TSNH
Công th c 1.8 Th i gian m t vòng quay TSNH
9

Thang Long University Library


Ch tiêu này cho bi t m i vòng quay c a tài s n ng n h n h t bao nhiêu ngày, ch
tiêu này càng th p, ch ng t các tài s n ng n h n v n đ ng nhanh, góp ph n nâng cao
doanh thu và l i nhu n cho doanh nghi p. Th i gian c a k phân tích ph thu c vào
tháng, quý, n m mà doanh nghi p ti n hành, th

ng là 360 ngày.

S ăvòngăquayăc aăhƠngăt năkho
S vòng quay hàng t n kho=

Giá v n hàng bán

Hàng t n kho
Công th c 1.9 S vòng quay hàng t n kho
Ch tiêu này cho bi t, trong k phân tích v n đ u t cho hàng t n kho quay đ

c

bao nhiêu vòng, ch tiêu này càng cao ch ng t hàng t n kho v n đ ng không ng ng đó
là nhân t đ t ng doanh thu và l i nhu n cho doanh nghi p.
Th iăgiană1ăvòngăquayăc aăhƠngăt năkhoă(Th iăgianăl uăkho)
Th i gian c a k phân tích
Th i gian 1 vòng quay HTK=
S vòng quay hàng t n kho
Công th c 1.10 Th i gian 1 vòng quay HTK
Ch tiêu này cho bi t m t vòng quay c a hàng t n kho m t bao nhiêu ngày, ch tiêu
này càng th p, ch ng t hàng t n kho v n đ ng nhanh, t đó góp ph n t ng doanh thu
và l i nhu n cho doanh nghi p.
S ăvòngăquayăph iăthuăc aăkháchăhƠng
S vòng quay ph i thu khách hàng=

Doanh thu thu n

S d bình quân ph i thu khách hàng
Công th c 1.11 S vòng quay ph i thu khách hàng
Ch tiêu này cho bi t trong k phân tích các kho n ph i thu quay đ c bao nhiêu
vòng, ch tiêu này càng cao ch ng t doanh nghi p thu h i ti n hàng k p th i, ít b chi m
d ng v n. N u ch tiêu này quá cao có th nh h ng đ n s n l ng hàng tiêu th do
ph ng th c thanh toán ti n c a doanh nghi p quá ch t ch . Ch tiêu này ph n ánh m c
đ h p lý các kho n ph i thu đ i v i t ng m t hàng c th c a doanh nghi p trên th
tr ng. Ch tiêu này c ng s giúp doanh nghi p đ a ra chính sách tín d ng h p lý, làm
cho doanh nghi p v n bán đ

c hàng đ ng th i l i không b chi m d ng nhi u v n.

Th iăgiană1ăvòngăquayăkho năph iăthuăkháchăhƠngă(Th iăgianăthuăti n)
Th i gian k phân tích
Th i gian 1 vòng quay ph i thu khách hàng=
S vòng quay ph i thu khách hàng
Công th c 1.12 Th i gian 1 vòng quay kho n ph i thu khách hàng
Ch tiêu này th hi n th i gian doanh nghi p m t bao lâu đ thu h i các kho n ph i
thu. Ch tiêu này càng ng n ch ng t t c đ thu h i ti n hàng càng nhanh, doanh nghi p
ít b chi m d ng v n. Ng c l i th i gian c a m t vòng quay càng dài thi t c đ thu h i
10


ti n hàng càng ch m, s v n doanh nghi p b chi m d ng nhi u. Doanh nghi p có th
thay đ i chính sách bán ch u c a mình cho khách hàng d a vào ch tiêu này.
Chuăk ăkinhădoanh
Chu k kinh doanh = Th i gian l u kho + Th i gian thu ti n
Công th c 1.13 Chu k kinh doanh
Chu k s n xu t, kinh doanh c a m t doanh nghi p bao g m: mua, s n xu t, bán
và thu ti n. Chu k kinh doanh c a doanh nghi p b t đ u t lúc doanh nghi p mua v t
t , hàng hóa và k t thúc khi hàng hóa, s n ph m đ c tiêu th và thu đ c ti n. Ch tiêu
này càng th p thì doanh nghi p quay vòng v n càng thanh, đem l i l i ích v doanh thu
cho doanh nghi p.
S vòng quay các kho n ph i tr
S vòng quay kho n ph i tr =

Giá v n hàng bán + Chi phí bán hàng, qu n lý chung
Ph i tr ng i bán + L ng, th
Công th c 1.14 H s tr n

ng, thu ph i tr

ây là ch tiêu th hi n kh n ng tr n c a doanh nghi p. Khi ch tiêu này l n h n
1, đi u đó ch ng t r ng giá v n hàng bán và các kho n ch phí c a doanh nghi p cao
h n các kho n ph i tr , h s tr n cao. T đó doanh nghi p g p khó kh n trong vi c
thanh toán các kho n ph i tr . Ng c l i n u ch tiêu này nh h n hay b ng 1 thì có
ngh a là doanh nghi p ho t đ ng và ki m soát chi phí t t. Doanh nghi p có th d a vào
ch tiêu này đ cân b ng kh n ng thanh toán c a mình, tránh cho mình g p ph i tr

ng

h p xu t hi n r i ro thanh toán.
Th iăgianătr ăn
Th i gian tr n

Th i gian k phân tích

S vòng quay các kho n ph i tr
Công th c 1.15 Th i gian tr n
Th i gian tr n (hay s ngày tr ti n mua hàng), còn đ c g i là s ngày mua ch u
là kho ng th i gian mà doanh nghi p chi m d ng v n cho t i khi tr ti n cho ng i bán.
Th i gian tr n càng dài thì doanh nghi p chi m d ng v n càng lâu. Trong th i k kinh
t khó kh n thì vi c chi m d ng v n c a các đ i t ng khác là m t chính sách h p lý,
tuy nhiên đi u này c ng nh h

ng t i uy tín c a doanh nghi p.

Vòngăquayăti n
Vòng quay ti n = Chu k kinh doanh - Th i gian tr n

Công th c 1.16 Vòng quay ti n

11

Thang Long University Library


1.4.2.3. Các ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng tài s n dài h n
T ăsu tăsinhăl iăTSDH
L i nhu n sau thu
TSDH bình quân
Công th c 1.17 T su t sinh l i c a TSDH
Ch tiêu này cho bi t c 100 đ ng giá tr TSDH bình quân s d ng trong k thì t o
ra bao nhiêu đ ng l i nhu n. Ch tiêu này càng cao ch ng t hi u qu s d ng TSDH
T su t sinh l i c a TSDH=

c a doanh nghi p là t t, t đó h p d n các nhà đ u t .
S căs năxu tăc aăTSDH
Doanh thu thu n
Giá tr TSDH bình quân
Công th c 1.18 S c s n xu t c a TSDH
Ch tiêu này cho bi t trong k phân tích, các tài s n dài h n t o ra đ
S c s n xu t c a TSDH=

c bao nhiêu

đ ng doanh thu, doanh thu thu n, ch tiêu này càng cao s góp ph n t ng l i nhu n cho
doanh nghi p. M t khác, ch tiêu này th hi n s c s n xu t c a tài s n dài h n, ch tiêu
này càng cao ch ng t tài s n ho t đ ng t t và đó là nhân t góp ph n nâng cao hi u qu
ho t đ ng kinh doanh.

T ăsu tăsinhăl iăc aăTSC
L i nhu n sau thu
Giá tr còn l i TSC bình quân
Công th c 1.19 T su t sinh l i c a TSC

T su t sinh l i tài s n c đ nh =

Tài s n c đ nh th ng là c s v t ch t ch y u c a doanh nghi p th hi n n ng
l c s n xu t hi n có và trình đ ti n b khoa h c k thu t.
i v i các công ty th ng
m i và d ch v thì t tr ng c a TSC trên t ng tài s n là không nhi u, tuy nhiên l i
không th không có. u t vào TSC là vi c c n thi t đ t ng n ng su t lao đ ng và
gi m chi phí, h giá thành s n ph m.
Ch tiêu này cho bi t c 100 đ ng giá tr TSC s d ng trong k thì t o ra bao
nhiêu đ ng l i nhu n sau thu thu nh p doanh nghi p. Ch tiêu này càng cao ch ng t
hi u qu s d ng TSC c a doanh nghi p là t t, đó là nhân t h p d n các nhà đ u t .
S căs năxu tăc aăTSC
Doanh thu thu n
Giá tr TSC bình quân
Công th c 1.20 S c s n xu t c a TSC
Ch tiêu này cho bi t c 1 đ ng giá tr TSC đ u t trong k thì thu đ
S c s n xu t c a TSC =

c bao

nhi u đ ng doanh thu, doanh thu thu n, ch tiêu này th hi n s c s n xu t c a TSC ,
nó càng cao thì tài s n c đ nh ho t đ ng càng t t, góp ph n nâng cao hi u qu ho t
đ ng kinh doanh.
12

1.4.2.4. Các ch tiêu đánh giá kh n ng qu n lý n
T s n trên ngu n v n (H s n )
H s n =

T ng n

T ng ngu n v n
Công th c 1.21 T s n trên t ng ngu n v n
Ch tiêu này cho bi t có bao nhiêu ph n tr m ngu n v n (ho c tài s n) c a doanh
nghi p là t đi vay, t đó bi t đ c kh n ng t ch tài chính c a doanh nghi p. T s
này mà nh thì ch ng t doanh nghi p vay ít, m t m t ch ng t doanh nghi p có kh
n ng t ch tài chính cao, m t khác l i hàm ý doanh nghi p ch a bi t cách khai thác đòn
b y tài chính. Ng

c l i, t s này mà mà cao quá hàm ý doanh nghi p không có th c

l c tài chính mà ch y u đi vay đ có v n kinh doanh. i u này c ng hàm ý là m c đ
r i ro tài chính c a doanh nghi p là cao h n.
H s v n ch s h u
H s v n ch s h u=

V n ch s h u

=1-H s n
T ng ngu n v n
Công th c 1.22 T s n trên v n ch s h u

Ch tiêu này cho bi t quan h gi a t ng ngu n v n và VCSH. T s này nh ch ng
t m c đ t tài tr c a doanh nghi p đ i v i ngu n v n kinh doanh c a mình, hay nói

cách khác tính đ c l p v tài chính c a doanh nghi p là th p. Doanh nghi p hay b ràng
bu c và ch u s c ép t n vay.
1.4.2.5. Các ch tiêu đánh giá kh n ng sinh l i
T ăsu tăsinhăl iătrênădoanhăthuăthu nă(ROS)
T su t sinh l i trên doanh thu thu n ROS =

L i nhu n sau thu

Doanh thu thu n
Công th c 1.23 Công th c tính ROS
Ch tiêu này cho bi t trong m t k phân tích, doanh nghi p thu đ c 100 đ ng
doanh thu ho c doanh thu thu n, thì thu đ c bao nhiêu đ ng l i nhu n sau thu thu
nh p doanh nghi p, ch tiêu này càng cao, hi u qu s d ng chi phí càng t t. Nó th hi n
kh n ng cân b ng gi a chi phí và doanh thu c a doanh nghi p. ây là nhân t giúp nhà
qu n tr m r ng th tr ng và t ng doanh thu. Khi ch tiêu này th p nhà qu n tr c n
t ng c ng, ki m soát chi phí c a các b ph n.
T ăsu tăsinhăl iăc aăv n
T ng l i nhu n tr c thu và lãi vay
Tài s n bình quân
Công th c 1.24 Công th c tính ROI
Ch tiêu này cho bi t trong 1 k phân tích doanh nghi p b ra 100 đ ng v n đ u
t thì thu đ c bao nhiêu đ ng l i nhu n. Ch tiêu này th hi n hi u qu th c ch t c a
13
T su t sinh l i c a v n (ROI)=

Thang Long University Library


1 đ ng v n s d ng trong kinh doanh. Ch tiêu này càng cao thì hi u qu s d ng v n
càng t t, đây c ng là nhân t h p d n các nhà đ u t .

T ăsu tăsinhăl iătrênăVCSH (ROE)
T su t sinh l i trên v n ch s h u ROE =

L i nhu n sau thu

V n ch s h u
Công th c 1.25 Công th c tính ROE

Ch tiêu này cho bi t trong m t k phân tích, doanh nghi p đ u t 100 đ ng VCSH,
thì thu đ c bao nhi u đ ng l i nhu n sau thu thu nh p doanh nghi p, ch tiêu này càng
cao ch ng t hi u qu s d ng v n c a doanh nghi p càng t t, góp ph n nâng cao kh
n ng đ u t c a ch doanh nghi p. Trên th tr

ng ch ng khoán, công ty có ROE càng

l n s càng có kh n ng c nh tranh và phát hành đ

c nhi u c phi u.

T ăsu tăsinhăl iătrênăt ngătƠiăs nă(ROA)

T su t sinh l i trên t ng tài s n ROA =

L i nhu n sau thu

T ng tài s n
Công th c 1.26 Công th c tính ROA
Ch tiêu này cho bi t trong m t k phân tích doanh nghi p b ra 100 đ ng tài s n
đ u t thì thu v đ c bao nhi u đ ng l i nhu n sau thu , ch tiêu này càng cao, ch ng
t hi u qu s d ng tài s n t t, t đó giúp cho ch doanh nghi p đ u t theo chi u r ng

nh xây d ng c s v t ch t, đ u t máy móc, ...
1.4.3.

ng ế ng ph

ng pháp Dupont

PhânătíchăDupontăđ iăv iăROI
ROI ch u nh h ng b i hai nhân t : t su t l i nhu n tr
doanh thu và vòng quay tài s n.

c thu và lãi vay trên

EBIT
Doanh thu thu n
EBIT
×
Tài s n bình quân Doanh thu thu n Tài s n bình quân
Công th c 1.27 Công th c tính ROI theo ph ng pháp Dupont

ROI=

EBIT/Doanh thu ph n nh hi u qu ti t ki m chi phí ho t đ ng c a công ty và ch u
nh h ng c a đòn b y ho t đ ng c a công ty. m c doanh thu càng cao, kh n ng gia
t ng EBIT càng cao, b i vì lúc này ph n doanh thu t ng lên ch dùng đ bù đ p ph n chi
phí bi n đ i gia t ng t

ng ng và ph n còn l i là l i nhu n t ng thêm.

PhânătíchăDupontăđ iăv iăROA

Mô hình Dupont th ng đ c v n d ng trong phân tích ch tiêu ROA, có d ng:
T su t sinh l i trên t ng tài s n ROA =
L i nhu n sau thu

L i nhu n sau thu
Tài s n bình quân

Doanh thu thu n
Tài s n bình quân
Doanh thu thu n
Công th c 1.28 Công th c tính ROA theo ph ng pháp Dupont
14
=

×