Đánh Giá Hiệu Quả Của Công Tác Giao Đất Lâm Nghiệp Có Sự Tham Gia Của Người Dân Tại Huyện Na Rì – Tỉnh Bắc Cạn

I H C THÁI NGUYÊN
TR

NG

I H C NÔNG LÂM

NGUY N DUY THÚC

ÁNH GIÁ HI U QU C A CÔNG TÁC
GIAO
T LÂM NGHI P CÓ S THAM GIA
C A NG
I DÂN T I HUY N NA RÌ T
NH B
C K N

LUN VN TH C S KHOA H C LÂM NGHI P

THÁI NGUYÊN - 2013


I H C THÁI NGUYÊN
TR

NG

I H C NÔNG LÂM

NGUY N DUY THÚC

ÁNH GIÁ HI U QU C A CÔNG TÁC
GIAO
T LÂM NGHI P CÓ S THAM GIA
C A NG
I DÂN T I HUY N NA RÌ T
NH B
C K N
Chuyên ngành: Lâm hc
Mã s: 60.62.02.01

LUN VN TH C S KHOA H C LÂM NGHI P

Ngi hng dn khoa hc: PGS.TS.

THÁI NGUYÊN - 2013

NG KIM VUI


i

L I CAM

OAN

- Tôi xin cam oan r ng, s li u và k t qu nghiên c
u trong lun v
n là
trung th
c và cha c s dng  b o v mt hc v nào.

- Tôi xin cam oan r ng, mi s
giúp  cho vi c th
c hi n lun v
n ã c
c m n và các thông tin trích dn trong lun v
n u c ch rõ ngun g c.

Thái Nguyên,

y 11

ng 10 n m 2013

Tác gi lu n v n

Nguyn Duy Thúc


ii

L I C M N
Tác gi xin by t lòng bi t n sâu sc
giáo h ng dn PGS.TS. !ng Kim Vui - Giám

n s
giúp  nhi t tình ca thy
c ∀i hc Thái Nguyên

Xin chân thành c m n t i Ban lãnh ∀o, các Phòng, Ban chuyên môn - #y
ban nhân dân huy n Na Rì.

Xin chân thành c m n t i Ban lãnh ∀o xã Quang Phong cùng toàn th các
cán b th
c hi n quy ho∀ch s dng và giao ∃t lâm nghi p thuc D
án 3PAD tnh
Bc K∀n ã t∀o mi iu ki n thun li cho tôi trong su t quá trình hc tp và th
c
hi n lun v
n.
Cu i cùng tác gi xin trân trng c m n s
giúp  quý báu ca nh%ng ng&i
thân trong gia ình ã t∀o mi iu ki n v vt ch∃t, tinh thn và th&i gian cho tác
gi hoàn thành lun v
n này!

Thái Nguyên, ngày 11 tháng 10 n m 2013
Tác gi lun vn

Nguyn Duy Thúc


iii

MC LC
L∋I CAM

OAN ......................................................................................................... i

L∋I C(M )N ............................................................................................................. ii
M∗C L∗C .................................................................................................................. iii
DANH M∗C CÁC T+ VI,T T−T .................................................................................v

DANH M∗C CÁC B(NG ........................................................................................... vi
DANH M∗C CÁC HÌNH ........................................................................................... vii

M U ....................................................................................................................1
1. !t v∃n ............................................................................................................1
2. Mc tiêu ca  tài ..............................................................................................2
3.

i tng và ph∀m vi nghiên c
u .......................................................................2

4. Ý ngh.a ca  tài nghiên c
u .............................................................................3
Ch ng 1 T!NG QUAN TÀI LI U .......................................................................4
1.1. Giao ∃t giao r/ng và qu n lý tài nguyên r/ng có s
tham gia trên th gi i ...4
1.2. 0 Vi t Nam.......................................................................................................7
1.2.1. Giao ∃t giao r/ng và qu n lý tài nguyên r/ng có s
tham gia 1 Vi t Nam .....8
1.2.2. Tình hình giao ∃t giao r/ng cho h gia ình, cá nhân ...............................13
1.3. Lut và chính sách ca Nhà n c liên quan

n cách th
c qu n lý r/ng và ∃t

lâm nghi p có s
tham gia..............................................................................15
1.4. Nh%ng nghiên c
u liên quan

n giao và s dng r/ng, ∃t lâm nghi p và

th
c hi n giao ∃t lâm nghi p 1 Vi t Nam ....................................................18
1.5. H th ng quy trình  th
c hi n vi c quy ho∀ch và giao ∃t lâm nghi p có s
tham gia ca ng&i dân t∀i Bc K∀n ..............................................................21
1.6. Tình hình iu ki n t
nhiên - kinh t xã hi ca khu v
c nghiên c
u..........22
Ch ng 2: N∀I DUNG VÀ PH NG PHÁP NGHIÊN C#U ...........................26
2.1. C s1 khoa hc ca  tài...............................................................................26
2.2. Th&i gian và a im nghiên c
u ..................................................................26
2.3. Ni dung nghiên c
u ......................................................................................26
2.4. Phng pháp nghiên c
u ................................................................................27
2.4.1. Phng pháp ngo∀i nghi p ..........................................................................27
2.4.1.1. Phng pháp k th/a các tài li u có s2n ..................................................27
2.4.1.2. Phng pháp phng v∃n, iu tra tr
c ti p t∀i các mô hình ã c giao....27


iv

2.4.1.3. Phng pháp chuyên gia ..........................................................................28
2.4.2. Phng pháp ni nghi p..............................................................................29
Ch ng 3: K∃T QU NGHIÊN C#U ..................................................................30

3.1. K t qu b c u ca vi c th
c hi n QHSD&G LN và s
tham gia ca
ng&i dân........................................................................................................30
3.1.1. K t qu b c u ca vi c th
c hi n QHSD&G LN t∀i xã Quang Phong,
huy n Na Rì....................................................................................................30
3.1.2. S
khác bi t gi%a phng pháp giao ∃t lâm nghi p có s
tham gia so v i
các phng th
c giao ∃t lâm nghi p c3 tr c ây .......................................34
3.1.3. ánh giá c hi n tr∀ng ngun tài nguyên r/ng và ∃t r/ng t∀i a phng 34
3.2. ánh giá tác ng ca vi c giao ∃t lâm nghi p t i hi u qu kinh t ................35
3.3. ánh giá hi u qu v m!t xã hi ca công tác quy ho∀ch và giao ∃t lâm
nghi p có s
tham gia ca ng&i dân ........................................................39
3.3.1. ánh giá chung v t4 l gi m h nghèo và cn nghèo tr c và sau khi giao
∃t lâm nghi p............................................................................................39
3.3.2. S
ch∃p nhn ca ng&i dân trong quá trình G LN có s
tham gia ..........43
3.3.3. Hi u qu t
ng thu nhp và t∀o vi c làm cho ng&i lao ng ......................46
3.3.4. Hi u qu

i v i vi c cng c tinh thn oàn k t trong cng ng............48

3.3.5. Thay 5i phng th
c canh tác truyn th ng ã l∀c hu ............................50

3.4. ánh giá hi u qu ca vi c giao ∃t lâm nghi p t i b o v môi tr&ng và qu n lý
b o v r/ng .................................................................................................52
3.4.1. Tác ng ca G LN t i b o v môi tr&ng ..................................................52
3.4.2. Tác ng ca d
án

n vi c nâng cao hi u qu qu n lý r/ng và LN......53

3.4.3. ánh giá v s
thay 5i di n tích r/ng,  che ph r/ng ...........................54
3.4.4. ánh giá tác ng ca giao ∃t lâm nghi p t i gi m n∀n khai thác và s
dng lâm s n trái phép ...............................................................................56
3.5. Nh%ng thun li, khó kh
n trong công tác QHSD và G LN có s
tham gia ca
ng&i dân và  xu∃t gi i pháp trong QHSD ∃t LN có s
tham gia............56
K∃T LUN VÀ KI∃N NGH%..................................................................................59
TÀI LI U THAM KH O ......................................................................................63
PH LC .................................................................................................................66


v

DANH MC CÁC T& VI∃T T
T
- 3PAD

- BV&PTR
- DA

- FAO
- FLCDP
- GCNQSD
- G &GR
- G LN
- G LNCSTG
- H TV
- HG
- HTX
- ICIMOD
- JFM
- JPFM
- LSNG
- LTQD
- NN
- NN& PTNT
- QHSD
- SD LN:
- SIDA
- TNMT
- TCKH
- TCT
- UBND
- UNEP
- USD

: Pro-Poor Partnership of Agriculture and forestry
Development - Quan h
i tác vì ng&i nghèo trong phát
trin nông lâm nghi p

: B o v và phát trin r/ng
: D
án
: Food and Agriculture Organization of the United Nations T5 ch
c Lng th
c và Nông nghi p Liên Hi p Qu c.
: Forestry local communities development program - Chng
trình phát trin lâm nghi p cng ng a phng
: Gi∃y ch
ng nhn quyn s dng ∃t
: Giao ∃t giao r/ng
: Giao ∃t lâm nghi p
: Giao ∃t lâm nghi p có s
tham gia
: Hi ng t v∃n ∃t ai
: H gia ình
: Hp tác xã
: International Centre for Integrated Mountain Development Trung tâm phát trin min núi tích hp qu c t
: Joint Forest Management – Qu n lý r/ng cng ng
: Joint Participatory Forest Management – Qu n lý r/ng cng
ng có s
tham gia
: Lâm s n ngoài g6
: Lâm tr&ng qu c doanh
: Nông nghi p
: Nông nghi p và phát trin nông thôn
: Quy ho∀ch s dng
S dng ∃t lâm nghi p
: Swedish International Development Cooperation Agency T5 ch
c hp tác phát trin qu c t Thy in

: Tài nguyên môi tr&ng
: Tài chính k ho∀ch
: T5 công tác
: #y ban nhân dân
: United nations environment programme - Chng trình môi
tr&ng Liên hp qu c
: United States dollar - ô la M7


vi

DANH MC CÁC B NG
B ng 1.1.Th ng kê tài nguyên r/ng th gi i n
m 2010.............................................4
B ng 1.2. Di n tích r/ng toàn qu c tính t i n
m 2011..............................................8
B ng 1.3. Tình hình qu n lý ∃t lâm nghi p có r/ng qua các n
m 1 khu v
c min
núi phía Bc Vi t Nam ............................................................................13
B ng 3.1: T5ng hp chi phí - thu nhp cho 1 HG bình quân theo nhóm h n
m 2009 .....36
B ng 3.2: T5ng hp chi phí - thu nhp cho 1 HG bình quân theo nhóm h n
m 2012 .....36
B ng 3.3: T4 l gi m h nghèo và cn nghèo theo tiêu chí ca Nhà n c n
m 2009
và 2012 t∀i Quang Phong.........................................................................40
B ng 3.4: T4 l thi u lng th
c di8n bi n qua các n
m..........................................42

B ng 3.5: M
c  quan tâm ca ng&i dân

i v i các ho∀t ng ca d
án ..........44

B ng 3.6: B ng ánh giá s
phù hp ca QHSD&G LN

i v i ng&i dân..........45

B ng 3.7: Thay 5i s
quan tâm t i r/ng và ∃t lâm nghi p .........................................51
B ng 3.8: S
thay 5i v iu ki n môi tr&ng sau khi G LN ...................................52
B ng 3.9: Di8n bi n di n tích r/ng trng qua các n
m.............................................54
B ng 3.10: Bi n ng v  che ph r/ng qua các n