Chủ đề VẬN DỤNG DẠY HỌC DỰ ÁN TRONG DẠY HỌC ĐỊA LÍ THCS THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC

TRƯỜNG ĐẠI HỌC QUY NHƠN
KHOA ĐỊA LÍ- ĐỊA CHÍNH

Chủ đề: VẬN DỤNG DẠY HỌC DỰ ÁN TRONG DẠY HỌC ĐỊA LÍ THCS THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC

HỌC PHẦN

: PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC ĐỊA LÍ THPT 1

GVHD

: Ths. LÊ THỊ LÀNH

Nhóm 8


NỘI DUNG

Các dạng của

Khái niệm DHDA

DHDA

Cách tiến hành

NỘI DUNG
Cấu trúc DHDA

DHDA

Ưu, nhược điểm

Đặc điểm DHDA

DHDA
Vận dụng

Nhóm 8

2


KHÁI NIỆM DẠY HỌC DỰ ÁN

DẠY HỌC
DỰ ÁN

Bạn cảm thấy

Bạn

cảm

khó hiểu???

thấy

mới

lạ???

DHDA là một hình thức DH, trong đó người học thực hiện một nhiệm vụ học tập phức hợp, có sự kết hợp giữa
lí thuyết và thực hành,có tạo ra sản phẩm có thể giới thiệu. Nhiệm vụ này được người học thực hiện với tính
tích cực cao trong toàn bộ quá trình học tập,từ việc xác định mục đích, lập kế hoạch, đến việc thự hiện dự án,
kiểm tra, điều chỉnh, đánh giá quá trình và kết quả thực hiện. Làm việc nhóm là hình thức cơ bản của DHDA.

Nhóm 8

3


CẤU TRÚC DHDA

Thời gian thực

Nội dung

hiện

CẤU TRÚC

HS

GV

DHDA

PPDH

PTDH

Nhóm 8

4


CẤU TRÚC DHDA
Sơ đồ thể hiện mối liên hệ giữa người dạy và người học

Nguồn: />GV

HS








Gợi lên những nghi vấn, thúc đẩy sự hiểu biết sâu của người học
Cho phép và khuyến khích người học tự kiến tạo nên kiến thức
Là trung tâm của DHDA
Hình thức cơ bản là làm việc theo nhóm
Người học tự tiếp cân vấn đề và hoạt động để giải quyết vấn đề
Hoàn thành sản phẩm cụ thể

Nhóm 8

5

NỘI DUNG

Theo sát chương trình học

NỘI DUNG

Có phạm vi kiến thức liên môn

Có mối lên hệ với thực tiễn cuộc sống

Nhóm 8

6


PHƯƠNG PHÁP

Thuyết trình

Đàm thoại

Làm việc nhóm…
PPDH

Nêu vấn đề

Nghiên cứu

Cần có sự phối hợp linh hoạt giữ các PPDH

Nhóm 8

7


PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC

Atlat, Sách,
Bản đồ…

PTDH

Tài liệu tham
khảo,…

Nhóm 8

8


ĐẶC ĐIỂM DHDA

3 đặc điêm cốt lõi

 Định hướng HS
 Định hướng thực tiễn
 Định hướng sản phẩm

Cụ thể hóa các đặc điểm của DHDA

Người học là trung tâm của dạy học dự án
Dạy học thông qua các hoạt động thực tiễn của một dự án
Hoạt động học tập phong phú và đa dạng
Kết hợp làm việc theo nhóm và làm việc cá nhân
Quan tâm đến sản phẩm của hoạt động

Nhóm 8

9


ĐẶC ĐIỂM DHDA

Người học là trung tâm của dạy học dự án

 Trực tiếp tham gia chọn đề tài, nội dung học tập

và hứng thú của cá nhân

chú ý đến nhu cầu, hứng thú của

người học.

 Tham gia tích cực và tự lực vào các giai đoạn của QTDH.
GV chủ yếu đóng vai trò tư vấn, hướng dẫn, giúp đỡ, khuyến khích tính tích cực, tự lực, sự sáng tạo của người
học.

 Người học không chỉ nghe, ghi nhớ, nhắc lại mà cần thu thập thông tin từ rất nhiều nguồn khác nhau rồi phân

tích, tổng hợp, đánh giá và rút ra tri thức cho mình.

 Người học không chỉ tiếp thu kiến thức về các sự kiện mà còn áp dụng lý thuyết vào thực tiễn, rèn luyện kĩ năng
giải quyết vấn đề.

Nhóm 8

10


ĐẶC ĐIỂM DHDA

 DH thông qua các hoạt động thực tiễn của một dự án
 Người học tiếp thu kiến thức và hình thành kỹ năng thông qua các hoạt động thực tiễn.
 Chủ đề của dự án luôn gắn liền với những tình huống của thực tiễn xã hội, với những nghề nghiệp cụ
thể, đời sống có thực…

 Người học thường đóng một vai cụ thể nào đó khi thực hiện dự án.
 Các dự án học tập góp phần gắn liền nhà trường với thực tiễn đời sống xã hội, với địa phương, với
môi trường và có thể mang lại những tác động tích cực đối với xã hội.

Nhóm 8

11


ĐẶC ĐIỂM DHDA

Hoạt động học tập phong phú và đa dạng

 Nội dung có tính liên môn giúp dự án gần với thực tế hơn.
 Trong quá trình thực hiện dự án có sự kết hợp giữa nghiên cứu và vận dụng lý thuyết vào trong hoạt
động thực tiễn, thực hành

kiểm tra, củng cố, mở rộng hiểu biết về lý thuyết cũng như rèn luyện

kỹ năng hành động, tích lũy kinh nghiệm thực tiễn.

 Việc kiểm tra đánh giá đa dạng hơn, kiểm tra qua hoạt động nhiều hơn, nên giảm kiểm tra kiến thức
thuần túy và kiểm tra viết.

 PTDH đa dạng hơn, CNTT được tích hợp vào QTDH.

Nhóm 8

12


ĐẶC ĐIỂM DHDA

Kết hợp làm việc theo nhóm và làm việc cá nhân



Các dự án thường được thực hiện theo nhóm, trong đó có sự phân công và cộng tác làm việc giữa các thành
viên giúp cho sản phẩm chất lượng hơn, tốn ít thời gian hơn vì nó kết hợp và phát huy được sở trường của mỗi
cá nhân.

 Các dự án đòi hỏi kỹ năng cộng tác làm việc giữa các
lực lượng xã hội khác cùng tham gia trong dự án

Nhóm 8

thành viên, giữa học viên và giáo viên cũng như với các

hoạt động trong DHDA có tính xã hội cao.

13


ĐẶC ĐIỂM DHDA

Quan tâm đến sản phẩm của hoạt động

 Sản phẩm dự án có thể là vật chất, hoặc phi vật chất, một bản thiết kế hoặc một kế hoạch.
 Các sản phẩm thu hoạch thuần túy về lí thuyết, các dự án còn tạo ra những sản phẩm vật chất mang tính xã hội.
 Để có một sản phẩm tốt do người học tự làm, giáo viên phải khéo léo điều chỉnh dự án sao cho sản phẩm của dự án là
kết quả của quá trình thực hiện một công việc thực tế chứ không chỉ là trình bày lại các thông tin thu thập được.

 GV cùng với người học đánh giá sản phẩm dựa trên tính thực tế, tính hữu ích của sản phẩm và sự kết hợp làm việc
giữa các thành viên trong nhóm.



Những sản phẩm đem lại nhiều ích lợi đối với xã hội thường được đánh giá cao. Chúng có thể được công bố, giới
thiệu rộng rãi và đưa vào sử dụng trong thực .

Nhóm 8

14

CÁC DẠNG CỦA DHDA

Phân loại

Phân loại theo chuyên môn

Phân loại theo sự tham gia của người học:

Phân loại theo sự tham gia của GV

Phân loại theo quỹ thời gian

Phân loại theo
nhiệm vụ:

















Dự án trong một môn học: trọng tâm nội dung nằm trong một môn học.
Dự án liên môn: trọng tâm liên môn nằm ở trong nhiều môn học.
Dự án ngoài chuyên môn: không phụ thuộc trực tiếp vào các môn học.

Dự án dành cho nhóm học sinh là hình thức dạy học chủ yếu.
Dự án toàn trường, dự án cho một khối lớp, dự án cho một lớp học.

Dự án dưới sự hướng dẩn của một GV, của nhiều GV.

Dự án nhỏ : thực hiện trong một số giờ học có thể từ 2-6 giờ học.
Dự án trung bình: dự án trong một hoặc một số ngày, giới hạn là một tuần
Dự án lớn: tối thiểu là 1 tuần có thể kéo dài nhiều tuần.

Dự án tìm hiểu: là dự án khảo sát thực trạng đối tượng
Dự án nghiên cứu: nhằm thực hiện các vấn đề, giải thích các hiện tượng, các quá trình
Dự án thực hành: tạo ra các sản phẩm vật chất hoặc thực hiện kế hoạch hành động thực tiễn
Dự án hỗn hợp: có nội dung kết hợp các dự án trên

Nhóm 8

15


TIẾN TRÌNH THỰC HIỆN DHDA

Dựa trên cấu trúc tiến trình phương phápDHDA phân thành 4 GĐ:

2. Thực hiện dự án

1.

Xác định chủ đề

2.1. Xác định nội dung
2.2. Thu thập, xử lí thông tin

Xác định mục tiêu

2.3. Tổng hợp thông tin

4. Đánh giá
3 .Trình bày sản phẩm

4.1. GV đánh giá
4.2. HS tự đánh giá
4.3. Bài học kinh nghiệm

Nhóm 8

16


ƯU, NHƯỢC ĐIỂM DHDA

Ưu điểm:
 Gắn lý thuyết với thực hành, tư duy và hành động, nhà trường và xã hội.
 Kích thích động cơ, hứng thú học tập của người học.
 Phát huy tính tự lực, trách nhiệm.

 Phát triển khả năng sáng tạo.
 Rèn luyện năng lực giải quyết những vấn đề phức hợp.
 Rèn luyện tính bền bỉ, kiên nhẫn.
 Rèn luyện năng lực cộng tác làm việc.
 Phát triển năng lực đánh giá.

Nhóm 8

17


ƯU, NHƯỢC ĐIỂM DHDA

 Nhược điểm:
• DHDA không phù hợp trong việc truyền thụ tri thức lý thuyết, mang tính trừu tượng, hệ thống
cũng như rèn luyện hệ thống kĩ năng cơ bản.

•

DHDA không thay thế cho phương pháp thuyết trình, mà là hình thức dạy học bổ sung cần
thiết cho các phương pháp dạy học truyền thống.

•

DHDA đòi hỏi phương tiện vật chất và tài chính phù hợp.

Nhóm 8

18

VẬN DỤNG

Chủ đề: thiên tai và các biện pháp phòng chống thiên tai

Nhóm 8

19


Chủ đề: THIÊN TAI VÀ CÁC BIỆN PHÁP PHÒNG CHỐNG THIÊN TAI

Kiến thức

Xác định chủ
Kĩ năng

đề
Thái độ

Xác định mục tiêu
Định hướng năng lực hình thành



GV chia HS trong lớp thành nhiều nhóm, mỗi nhóm tùy chọn một hiện tượng thiên tai ở địa
phương.



VD: bão, lũ lut, lũ quét,lũ bùn, lũ ống, hạn hán….

Nhóm 8

20


Chủ đề: THIÊN TAI VÀ CÁC BIỆN PHÁP PHÒNG CHỐNG THIÊN TAI

Kiến thức

Kĩ năng

Thái độ






Những thiên tai thường xãy ra
Nguyên nhân
Hậu quả
Cách phòng chống

Phân tích, đánh giá tổng hợp tài liệu, viết và trình bày sản phẩm.





Có hành vi tích cực góp phần giảm thiểu thiên tai
Tuyên truyền vận động người dân không chủ quan với các hiện tượng thiên tai
Tuyên truyền các biện pháp giảm nhẹ và ứng phó khi thiên tai xảy ra.

Nhóm 8

21


Chủ đề: THIÊN TAI VÀ CÁC BIỆN PHÁP PHÒNG CHỐNG THIÊN TAI

Định hướng năng lực hình thành














Năng lực chung:

NL tự học

NL giải quyết vấn đề

Năng lực chuyên biệt

NLtư duy tổng hợp theo lãnh thổ
NL học tập tại thực địa
Nl sử dụng bản đồ, bảng số liệu thống kê, hình vẽ, tranh ảnh,
video

NL tự quản lí
NL giao tiếp
NL hợp tác
NL sử dụng CNTH và truyền thông

Nhóm 8

22


Chủ đề: THIÊN TAI VÀ CÁC BIỆN PHÁP PHÒNG CHỐNG THIÊN TAI

Thực hiện dự án

Xác định nội dung

Hướng dẫn HS tìm hiểu nội dung, khai thác, tìm kiếm, tổng hợp

Hoạt động của GV và HS

thông tin

Bộ câu hỏi định hướng

Nhóm 8

23


Chủ đề: THIÊN TAI VÀ CÁC BIỆN PHÁP PHÒNG CHỐNG THIÊN TAI

Hoạt động của GV và HS trong thực hiện dự án

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

 Thông qua phân phối chương trình môn Địa lí lớp 8 phải:
 Xác định các chủ đề
 Xác định tiến trình thự hiện dự án
 Xây dựng bộ câu hỏi định hướng
 Hướng dẫn HS cách khai thác, tiềm kiếm thông tin
 Dự kiến sản phẩm

 Lựa chọn chủ đề phù hợp với khả năng và hứng thú bản

Nhóm 8

thân

 Định hướng nội dung, tránh sai lệch vấn đề

 Lập kế hoạch làm việc nhóm
 Định hướng sản phẩm hay kết quả

24


Chủ đề: THIÊN TAI VÀ CÁC BIỆN PHÁP PHÒNG CHỐNG THIÊN TAI

PHÂN PHỐI CHƯƠNG TRÌNH MÔN ĐỊA LÍ LỚP 8

Cả năm

: 52/ 35 tuần

Học kỳ I

: 18 tiết/ 18 tiết

Học kì 2

: 34 tiết/ 17 tuần

Nội dung chương trình có tính xuyên suốt nên:

Bắt đầu dự án : Tuần 22
Kết thúcdự án : Tuần 35

Nhóm 8

25