skkn bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động giáo dục cho giáo viên nhằm đổi mới giáo dục trong trường THPT triệu quang phục

SỞ GD & ĐT HƯNG YÊN
TRƯỜNG THPT TRIỆU QUANG PHỤC

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO
DỤC CHO GIÁO VIÊN NHẰM ĐỔI MỚI GIÁO DỤC
TRONG TRƯỜNG THPT TRIỆU QUANG PHỤC
Người viết

: Lê Thị Nguyệt

Chức vụ

: Hiệu trưởng

Trường

: THPT Triệu Quang Phục

NĂM HỌC 2012 - 2013


Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động cho giáo viên

MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ................................................................ 2
PHẦN I: MỞ ĐẦU ........................................................................................ 3
I.1. Đặt vấn đề ............................................................................................ 3
I.1.1. Lý do chọn đề tài ........................................................................... 3
I.1.2. Ý nghĩa thực tiến và khoa học của đề tài ....................................... 5
I.1.3. Đối tượng nghiên cứu: ................................................................... 5

I.1.4. Phương pháp nghiên cứu: .............................................................. 5
I.2. Phương pháp tiến hành ......................................................................... 6
I.2.1. Cơ sở lý luận của đề tài ................................................................. 6
I.2.2 Những khó khăn chính ảnh hưởng tới khả năng tổ chức các hoạt
động giáo dục của GV trong trường phổ thông nói chung. ...................... 6
I.2.3. Thực trạng về khả năng tổ chức các hoạt động giáo dục trong
trường THPT Triệu Quang Phục............................................................. 8
PHẦN II: NỘI DUNG .................................................................................... 9
II.1. Mục tiêu của đề tài .............................................................................. 9
II.2. Một số biện pháp nhằm bồi dưỡng năng lục tổ chức các hoạt động cho
GV trong trường THPT Triệu Quang Phục ................................................. 9
II.2.1. Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động dạy học ............................ 9
II.2.2. Bồi dưỡng năng lực tổ chức các hoạt động GDNGLL ................ 22
II.2.3. Bồi dưỡng năng lực tổ chức các hoạt động ngoại khóa ............... 29
II.3. Kết quả đạt được. .............................................................................. 35
PHẦN III. KẾT LUẬN: ............................................................................... 39
III.1. Bài học kinh nghiệm: ....................................................................... 39
III.2. Hướng phát triển của đề tài: ............................................................. 41

Lê Thị Nguyệt - THPT Triệu Quang Phục

1


Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động cho giáo viên

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
CNH-HĐH

: Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa

CSVC

: Cơ sở vật chất

GDNGLL

: Giáo dục ngoài giờ lên lớp

GV

: Giáo viên

HS

: Học sinh

PPDH

: Phương pháp dạy học

TDTT

: Thể dục thể thao

THPT

: Trung học phổ thông

Lê Thị Nguyệt - THPT Triệu Quang Phục

2


Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động cho giáo viên

PHẦN I: MỞ ĐẦU
I.1. Đặt vấn đề
I.1.1. Lý do chọn đề tài
Ngày nay mọi quốc gia trên thới giới đều nhận thức được vai trò then
chốt của giáo dục và đào tạo trong việc xây dựng chiến lược con người nhằm
củng cố an ninh – quốc phòng, phát triển kinh tế - xã hội, phát triển đất nước.
Ở Việt Nam, nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX đã chỉ rõ
mục tiêu là “Đổi mới toàn diện giáo dục và đào tạo, phát triển nguồn nhân lực
chất lượng cao” Để thực hiện được mục tiêu đó, cần phải đổi mới toàn diện
giáo dục và đào tạo, chuẩn hưng nền giáo dục Việt Nam làm cho giáo dục và
đào tạo cùng khoa học và công nghệ thực sự là quốc sách hàng đầu.
Ngày 4 tháng 11 năm 2013, tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng đã ký
ban hành Nghị quyết Hội nghị lần thứ 8, Ban Chấp hành Trung ương khóa XI
(Nghị quyết số 29-NQ/TW) về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào
tạo, đáp ứng yêu cầu CNH-HĐH trong điều kiện kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Đảng ta đã nhận đình: “Giáo dục
và đào tạo là quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và của
toàn dân. Đầu tư cho giáo dục là đầu tư phát triển, được ưu tiên đi trước trong
các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội.”
Mục tiêu của Nghị quyết đó là tạo chuyển biến căn bản, mạnh mẽ về
chất lượng, hiệu quả giáo dục, đào tạo; đáp ứng ngày càng tốt hơn công cuộc
xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và nhu cầu học tập của nhân dân. Giáo dục con
người Việt Nam phát triển toàn diện và phát huy tốt nhất tiềm năng, khả năng
sáng tạo của mỗi cá nhân; yêu gia đình, yêu Tổ quốc, yêu đồng bào; sống tốt

và làm việc hiệu quả.

Lê Thị Nguyệt - THPT Triệu Quang Phục

3


Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động cho giáo viên

Xây dựng nền giáo dục mở, thực học, thực nghiệp, dạy tốt, học tốt,
quản lý tốt; có cơ cấu và phương thức giáo dục hợp lý, gắn với xây dựng xã
hội học tập; bảo đảm các điều kiện nâng cao chất lượng; chuẩn hóa, hiện đại
hoá, dân chủ hóa, xã hội hóa và hội nhập quốc tế hệ thống giáo dục và đào
tạo; giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa và bản sắc dân tộc. Phấn đấu đến
năm 2030, nền giáo dục Việt Nam đạt trình độ tiên tiến trong khu vực.
Để đạt được mục tiêu đó, một trong những giải pháp đã được đề ra là
phát triển đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý để đáp ứng được yêu cầu đổi mới
của giáo dục và đào tạo.
Trong giai đoạn hiện nay, nước ta đang trong quá trình CNH-HĐH và
hội nhập kinh tế quốc tế, vì vậy có sự biến đổi nhảy vọt về trình độ khoa học
và công nghệ và cơ sở vật chất kỹ thuật. Giáo dục và đào tạo đang có nhiều cơ
hội đồng thời cũng phải đối mặt với những thách thức mới. Ngành giáo dục
và đào tạo của cả nước nói chung và của từng địa phương nói riêng phải tìm
ra phương hướng và giải pháp để đạt được mục đích nâng cao dân trí, đào tạo
nhân lực, bồi dưỡng nhân tài cho đất nước. Để đáp ứng những biến đổi to lớn
không ngừng xảy ra trên các lĩnh vực kinh tế, khoa học, kỹ thuật, văn hóa và
xã hội … vai trò và chức năng của người GV càng nặng nề hơn.
Từ yêu cầu thực tiễn trong giai đoạn hiện nay, hoạt động của GV trong
các trường THPT phải hướng tới giúp HS học tập tích cực, chủ động, sáng
tạo, từ bỏ thói quen học tập thụ động, ghi nhớ máy móc; Phải đổi mới các

hình thức tổ chức dạy học, từ dạy học hướng vào người dạy sang dạy học
hướng vào người học (người học là trung tâm, là chủ thể của nhận thức và
hành động); Đa dạng hóa các hình thức tổ chức dạy học làm cho việc học trở
nên sinh động, thân thiện; Gắn việc học tập trong sách vở và nhà trường với
cuộc sống thực tiễn, kinh nghiệm sống của cá nhân người học, giúp cho HS
vận dụng kiến thức đã học trong trường THPT để tiếp tục học cao hơn hoặc
để lao động sản xuất. Yêu cầu đổi mới trong giáo dục THPT hiện nay là việc
Lê Thị Nguyệt - THPT Triệu Quang Phục

4


Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động cho giáo viên

làm hết sức quan trọng, phải được áp dụng thường xuyên để có hiệu quả thiết
thực.
Tuy nhiên, trong giai đoạn hiện nay, mặc dù có sự quan tâm đặc biệt
của Đảng, Nhà nước, nền giáo dục vẫn gặp nhiều khó khăn và thách thức. Đôi
khi, kết quả những hoạt động giáo dục của GV vẫn chưa thực sự đáp ứng
được yêu cầu ngày càng cao của xã hội. Điều đó đòi hỏi các các bộ quản lý
giáo dục phải trăn trở suy nghĩ tìm tòi các biện pháp hữu hiệu để hoàn thành
tốt nhiệm vụ của mình.
Xuất phát từ những nguyên nhân trên tôi mạnh dạn lựa chọn đề tài
nghiên cứu “Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động giáo dục cho giáo viên
nhằm đổi mới giáo dục trong trường THPT Triệu Quang Phục”
I.1.2. Ý nghĩa thực tiến và khoa học của đề tài
Ý nghĩa quan trọng nhất mà đề tài đưa ra, đó là nâng cao chất lượng tổ
chức các hoạt động giáo dục của GV nhằm đổi mới giáo dục, đào tạo ra
những con người có thể đáp ứng được các yêu cầu của thời kỳ mới.
I.1.3. Đối tượng nghiên cứu:

Nghiên cứu về biện pháp nâng cao năng lực tổ chức các hoạt động giáo
dục cho GV trong trường học, đối tượng chính là GV, nhân viên, HS của
trường THPT Triệu Quang Phục.
I.1.4. Phương pháp nghiên cứu:
Phương pháp nghiên cứu chủ yếu là tự luận, nghiên cứu các văn bản,
nghị quyết, chỉ thị về công tác quản lý giáo dục của các cấp.
Ngoài ra còn dùng phương pháp phân tích, tổng hợp, điều tra, quan sát
và tổng hợp kinh nghiệm trong công tác quản lý trường học trong những năm
gần đây.

Lê Thị Nguyệt - THPT Triệu Quang Phục

5


Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động cho giáo viên

I.2. Phương pháp tiến hành
I.2.1. Cơ sở lý luận của đề tài
Chất lượng giáo dục là một khái niệm “động”. Người quản lí cần đưa ra
câu hỏi: “chất lượng giáo dục” là gì? Chất lượng giáo dục là cái tạo lên phẩm
chất giá trị của một con người, một sự vật. Như vậy, chất lượng giáo dục là
chất lượng con người được đào tạo từ các hoạt động giáo dục, chất lượng ở
đây phải được hiểu theo 2 mặt của một vấn đề: phẩm chất của con người gắn
liền với đòi hỏi của xã hội. Vậy nên người quản lí có kế hoạch, hợp quy luật
của người làm công tác để làm cho hệ thống giáo dục vận hành theo đúng
đường lối và nguyên tắc giáo dục, đó là hội tụ qúa trình dạy học, giáơ dục thế
hệ trẻ, đáp ứng yêu cầu của xã hội. Để thực hiện việc quản lí giáo dục có hiệu
quả thì phải tổ chức mô hình quản lí phù hợp với đặc điểm và điều kiện giáo
dục của nước ta nói chung và của trường mình nói riêng. Bên cạnh đó người

quản lí cần phối kết hợp với các tổ chức các hoạt động đoàn thể khác trong
nhà trường. Tổ chức đánh giá, xếp loại các hoạt động giáo dục, từ đó hoàn
thiện việc quản lí, nâng cao chất lượng tổ chức các hoạt động giáo dục của
GV
I.2.2 Những khó khăn chính ảnh hưởng tới khả năng tổ chức các hoạt
động giáo dục của GV trong trường phổ thông nói chung.
I.2.2.1. Về chất lượng đội ngũ GV.
GV là lực lượng quyết định sự thành bại của quá trình đổi mới PPDH.
Tuy hiện nay chúng ta có một đội ngũ GV phổ thông đã đảm bảo số lượng
(nhiều nơi dư thừa), đa dạng về trình độ, mức sống được đảm bảo khá hơn
trước, nhưng trên thực tế đời sống trường học, chúng ta vẫn thiếu đội ngũ GV
có chất lượng để đảm nhận dạy học theo hướng đổi mới.
Cụ thể, GV còn nhiều bất cập trong nghiệp vụ sư phạm và cách thức tổ
chức các hoạt động tập thể, thể hiện qua các kỹ năng phân tích, lựa chọn kiến
Lê Thị Nguyệt - THPT Triệu Quang Phục

6


Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động cho giáo viên

thức cơ bản và trọng tâm; các kỹ năng xác định, lựa chọn và sử dụng PPDH
bộ môn; kỹ năng hướng dẫn cách thức cho HS học tập; kỹ năng kiểm tra đánh
giá kết quả học tập của HS theo hướng đổi mới ...
Đổi mới giáo dục chẳng những đòi hỏi người GV phải từ bỏ hàng loạt
những thói quen tư duy và thói quen dạy học đã ăn sâu thành nếp qua nhiều
năm học mà còn phải "lao tâm khổ tứ", vất vả tìm hiểu từ những tinh thần đổi
mới của ngành, của bộ môn mình đảm nhiệm nói chung đến những bài dạy,
tiết dạy cụ thể. Đây là bước chuyển từ nhận thức tư tưởng tới hành động thực
tiễn, từ đổi mới trên lý luận tới đổi mới trên những công việc giáo dục thực

tiễn hàng ngày. Đây là quá trình hoàn toàn không dễ dàng.
I.2.2.2. Về khả năng của HS.
"HS là chủ thể của nhà trường; là đối tượng của quá trình dạy học,
giáo dục; là chủ thể của quá trình nhận thức…”
Bước sang tuổi HS THPT các chức năng tâm lý, sinh lý của con người
có nhiều sự thay đổi. Đặc biệt là trong quá trình lĩnh vực tư duy, trí tuệ, tình
cảm, thế giới quan. Tất cả cả yếu tố chủ quan và khách quan đó đã ảnh hưởng
tới khả năng tự ý thức tự đánh giá của HS THPT.
Tuy nhiên, với sự phát triển của xã hội hiện đại đã có ít nhiều ảnh
hưởng xấu tới sự nhận thức của các em. Các phương tiện truyền thống, giải trí
ngày càng trở lên phổ biến, điện thoại di động, internet trực tuyến, truyền hình
đã làm cho một bộ phận không nhỏ HS ngày nay mắc bệnh lười học trầm
trọng. Điều đó có ảnh hưởng rất lớn tới chất lượng giáo dục.
I.2.2.3. Về phương tiện và điều kiện để tổ chức các hoạt động .
Với ý nghĩa là hệ thống công cụ hỗ trợ giáo dục, thiết bị giáo dục vừa
có ý nghĩa như một nguồn tri thức cần khai thác, vừa như một điều kiện kích
thích tính tích cực ở người học. Tuy nhiên, trong trường phổ thông ở ta hiện

Lê Thị Nguyệt - THPT Triệu Quang Phục

7


Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động cho giáo viên

nay, vẫn thiếu trầm trọng các phương tiện dạy học thông thường cũng như
hiện đại. Điều này dẫn đến các hạn chế khi tổ chức các hoạt động giáo dục.
I.2.3. Thực trạng về khả năng tổ chức các hoạt động giáo dục trong trường
THPT Triệu Quang Phục.
I.2.3.1. Thuận lợi.

Hoạt động giáo dục của nhà trường được sự quan tâm của chính quyền
địa phương, được sự quan tâm chỉ đạo sâu xắc của Sở giáo dục và đào tạo và
các cấp lãnh đạo, hội cha mẹ HS trong và ngoài trường.
Đội ngũ GV của nhà trường có phẩm đức tốt, chấp hành nghiêm chỉnh
chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Đội ngũ GV đoàn kết, nhất trí
trong toàn trường.
HS đa số là ngoan, không mắc những tệ nạn xã hội
Xã hội ngày càng phát triển, công nghệ thông tin và các phương tiện
ngày càng hiện đại tạo điều kiện thuận lợi cho việc tổ chức các hoạt động.
Được sự quan tâm, hỗ trợ từ phụ huynh HS để mọi hoạt động giáo dục
trong nhà trường đạt được hiệu quả tốt nhất.
I.2.3.2. Khó khăn
Một số GV còn thụ động, ngại tiếp xúc và học hỏi những phương pháp,
kỹ thuật tổ chức hoạt động giáo dục mới. Một số GV chưa nhận thức rõ được
tầm quan trọng trong việc đổi mới toàn diện giáo dục.
HS của nhà trường còn nhiều em có hoàn cảnh khó khăn, có em thì
không được gia đình quan tâm do bố mẹ phải đi làm ăn xa, không có thời gian
chăm lo cho con cái, thậm trí còn có tư tưởng phó mặc cho GV nên đã ảnh
hưởng rất lớn đến ý thức học tập và rèn luyện của các em.

Lê Thị Nguyệt - THPT Triệu Quang Phục

8


Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động cho giáo viên

PHẦN II: NỘI DUNG
II.1. Mục tiêu của đề tài
- Phân tích thực trạng chất lượng giáo dục trong trường THPT.

- Đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao năng lực tổ chức các hoạt
động giáo dục của GV trường THPT Triệu Quang Phục.
II.2. Một số biện pháp nhằm bồi dưỡng năng lục tổ chức các hoạt động cho
GV trong trường THPT Triệu Quang Phục
II.2.1. Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động dạy học
II.2.1.1. Nâng cao nhận thức của GV về đổi mới PPDH
PPDH lấy học trò làm trung tâm là sự chuyển hướng từ PPDH giáo
điều, thụ động sang PPDH hợp tác, tích cực giữa người dạy và người học.
Vậy, PPDH mới là PPDH nhằm đạt được mục tiêu dạy học của yêu cầu
đổi mới chương trình giáo dục phổ thông. Phương pháp đó là: thầy là người
giữ vai trò chủ đạo, tổ chức, điều khiển và trọng tài - trò chủ động, tích cực
chiếm lĩnh tri thức, vận dụng tri thức một cách sáng tạo trong quá trình dạy
học.
Đổi mới phương pháp dạy học có ý nghĩa quan trọng tới: "Phát triển
năng lực tư duy của HS bằng cách tổ chức cho mọi HS động não trong việc
tham gia vào quá trình học tập. Cách tổ chức là cho các em trao đổi, tranh
luận với nhau trong khi học"
Đổi mới PPDH một mặt, làm cho tập thể sư phạm cần thống nhất nhận
thức: đây là yêu cầu của sự nghiệp đổi mới giáo dục, là hạt nhân của việc thực
hiện chương trình, sách giáo khoa mới, là điều kiện trực tiếp để nâng cao chất
lượng giáo dục; mặt khác, cần coi đây là thách thức đội ngũ mà đội ngũ cần

Lê Thị Nguyệt - THPT Triệu Quang Phục

9


Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động cho giáo viên

phải đáp ứng, nhưng cũng là cơ hội phát triển của mỗi GV và của mỗi nhà

trường.
Cần coi việc đổi mới PPDH là nhiệm vụ xuyên suốt năm học. Đổi mới
PPDH là một biện pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả dạy và học.
Tổ chức thực hiện giờ lên lớp theo hướng đổi mới không chỉ đơn thuần
là cung cấp tri thức cho HS mà phải hướng dẫn HS hoạt động. HS được đặt
vào những tình huống của đời sống thực tế để trực tiếp quan sát, thảo luận,
làm thí nghiệm, giải quyết vấn đề và rèn luyện các kỹ năng theo cách của
mình. Quản lý giờ lên lớp hiện nay yêu cầu GV phải chuyển từ việc dạy kiến
thức sang việc dạy phương pháp học tập của HS, làm cho GV nhận thức được
đầy đủ ý nghĩa và hành động theo phương châm: "Người thầy giáo tồi truyền
đạt chân lý, người thầy giáo giỏi dạy cách tìm ra chân lý". Thầy giáo phải là
người chủ đạo tổ chức giờ học, hướng dẫn, gợi mở, đưa HS vào các tình
huống có vấn đề, tổ chức cho HS thực hành, thảo luận, nhập vai, tự nghiên
cứu để giải quyết vấn đề; GV chú trọng rèn luyện cho HS phát triển tự học
ngay trong giờ học ở lớp.
* Những định hướng cơ bản của đổi mới PPDH hiện nay:
- Phát huy tính tích cực tự giác, chủ động sáng tạo của HS;
- Bồi dưỡng phương pháp tự học;
- Rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn;
- Tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho HS.
* Những đặc trưng cơ bản của phương pháp tích cực:
- Dạy học thông qua tổ chức các hoạt động của HS;
- Dạy học chú trọng rèn luyện phương pháp tự học cho HS;
- Tăng cường tổ chức các hoạt động học tập cá thể, phối hợp với hoạt động
học tập hợp tác
Lê Thị Nguyệt - THPT Triệu Quang Phục

10

Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động cho giáo viên

- Kết hợp đánh giá của thầy với tự đánh giá của trò.
* Về hình thức tổ chức:
- Tổ chức cho GV đi học các lớp bồi dưỡng hè do Sở, Bộ tổ chức;
- Tổ chức học tập, nghiên cứu các tài liệu lý luận nghiệp vụ tại tổ, trường;
- Tăng cường nghiên cứu, trao đổi, thảo luận trong nhóm, tổ chuyên môn
và vận dụng giải quyết từng vấn đề theo yêu cầu đổi mới PPDH.
- Tổ chức các đợt học tập xen kẽ, lồng ghép vào các sinh hoạt chuyên
môn, rèn luyện tay nghề hàng tuần, hàng tháng trong tổ chuyên môn hoặc các
kỳ hội giảng, thi GV giỏi các cấp.
* Tổ chức, quản lý công tác đổi mới phương pháp dạy học
+ Tổ chức, quản lý công tác đổi mới PPDH trước hết phải quản lý việc
đổi mới cách soạn giáo án. Một giáo án tốt theo tinh thần đổi mới là giáo án
hướng tới HS, lấy HS làm trung tâm. HS với vai trò chủ động phải được làm
việc nhiều hơn, được suy nghĩ nhiều hơn. GV với vai trò chủ đạo phải là
người tổ chức hướng dẫn, điều khiển các hoạt động, là người cung cấp thông
tin, là trọng tài trong các buổi thảo luận... để hướng tới mục tiêu bài học. Kết
cấu giáo án phải đảm bảo tính hợp lý, phù hợp với lôgic môn học, tiết học và
lôgic nhận thức của HS.
+ Quản lý việc đổi mới phương pháp truyền thụ kiến thức, kết hợp
thành công giữa cách dạy mới với cách học mới: Đổi mới PPDH không phải
là từ bỏ hoàn toàn cách cũ mà chính là đưa vào nhà trường các PPDH theo
hướng chủ động hoá hoạt động học tập của HS trên cơ sở phát huy mặt tích
cực của các PPDH truyền thống, trân trọng và phát triển tối đa khả năng chủ
động, sáng tạo, tương tác của GV và HS trong quá trình dạy học, nhất là phải
dạy cho HS biết cách học, cách tự học, cách tổ chức làm việc và cách cùng
làm việc với nhau. Chúng ta có thể định hướng cho GV vận dụng đổi mới một
số PPDH như: "Cải tiến các PPDH truyền thống, kết hợp đa dạng các PPDH,
Lê Thị Nguyệt - THPT Triệu Quang Phục

11


Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động cho giáo viên

vận dụng dạy học giải quyết vấn đề, vận dụng dạy học theo tình huống, vận
dụng dạy học định hướng hành động, tăng cường sử dụng phương tiện dạy
họcvà công nghệ thông tin trong dạy học, sử dụng các kỹ thuật dạy học phát
huy tính tích cực và sáng tạo, tăng cường các PPDH đặc thù bộ môn, bồi
dưỡng phương pháp học tập của HS".
+ Tổ chức, chỉ đạo các hoạt động chuyên môn theo hướng đổi mới: cho
GV tiếp cận với PPDH mới qua tài liệu, tham quan, học tập kinh nghiệm. Tổ
chức các chuyên đề hội thảo về đổi mới PPDH theo quy trình: nghiên cứu trao
đổi về PPDH mới theo từng bộ môn; xây dựng cách soạn giáo án theo định
hướng đổi mới; tổ chức các tiết dạy thể nghiệm chuyên đề đổi mới PPDH; tổ
chức rút kinh nghiệm, đối chiếu giữa lý luận và thực tiễn để rút ra cách dạy
phù hợp; triển khai trên diện rộng.
+ Tổ chức thực hiện đổi mới PPDH cần chú ý:
- Phải đổi mới mục tiêu bài dạy dẫn tới việc đổi mới thiết kế bài lên lớp
cũng như giờ lên lớp.
- Nhận diện đầy đủ các phương thức học tập đa dạng của HS để tổ chức
những hình thức dạy học phù hợp.
- Đổi mới cách kiểm tra, đánh giá HS cho phù hợp với phương pháp
dạy học mới.
- Đổi mới phương tiện dạy học: khuyến khích GV sử dụng phiếu tài
liệu, phiếu học tập, phiếu thực hành... giúp tích cực hóa HS, làm cho giờ dạy
tăng thêm tính hấp dẫn; động viên, tạo điều kiện khuyến khích GV làm và sử
dụng các đồ dùng dạy học tự làm; tăng cường dạy học đa phương tiện; vận
dụng công nghệ thông tin vào phục vụ hoạt động dạy học. Xây dựng đủ các

phòng học bộ môn và các phòng chức năng với các trang thiết bị hiện đại
nhằm chuẩn hoá, hiện đại hoá các hoạt động dạy học.

Lê Thị Nguyệt - THPT Triệu Quang Phục

12


Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động cho giáo viên

- Tổ chức kiểm tra, tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm việc đổi mới
PPDH một cách thường xuyên, định kỳ. Phải kịp thời biểu dương, khen
thưởng xứng đáng các GV tích cực đổi mới PPDH. Đưa việc thực hiện đổi
mới PPDH vào tiêu chuẩn thi đua để việc đổi mới phương pháp không dừng
lại ở mức độ phong trào mà phải trở thành nền nếp trong hoạt động dạy học
của nhà trường.
II.2.1.2. Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất.
* Tăng cường thiết bị phục vụ dạy học
Lãnh đạo nhà trường luôn nhận thức được rằng thiết bị phục vụ dạy học
có ảnh hưởng lớn đến chất lượng giờ giảng. Vì vậy, ngoài các thiết bị tối thiểu
theo quy định của Bộ GD&ĐT, năm học qua, nhà trường đã đầu tư mua sắm,
trang bị thêm các thiết bị phục vụ dạy và học như: trang bị cho mỗi tổ chuyên
môn 1 máy tính xách tay, hoàn thiện 1 phòng lab hiện đại phục vụ việc dạy và
học môn ngoại ngữ. Trong năm tới sẽ đầu tư thêm phòng máy tính có kết nối
Internet tốc độ cao phục vụ việc tự học, tra cứu thông tin và thi trực tuyến cho
HS.
* Đầu tư thêm sách trong thư viện
Hằng năm thư viện được bổ sung sách, báo, tạp chí tài liệu tham khảo,
các văn bản quy phạm pháp luật đáp ứng nhu cầu nghiên cứu, học tập của cán
bộ quản lý, GV, nhân viên và HS, có kế hoạch từng bước xây dựng thư viện

điện tử.
II.2.1.3. Tăng cường hoạt động dự giờ, kiểm tra, đánh giá GV
* Xây dựng kế hoạch tổ chức dự giờ kiểm tra đánh giá:
Kế hoạch dự giờ được xây dựng dưới nhiều hình thức: Báo trước, không
báo trước, dự giờ song song, dự giờ cả buổi, dự giờ có mời đồng nghiệp cùng
dự, dự giờ có sử dụng công nghệ thông tin…

Lê Thị Nguyệt - THPT Triệu Quang Phục

13


Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động cho giáo viên

Để xây dựng kế hoạch dự giờ hiệu quả thiết thực người cán bộ quản lý
cần bám sát phân phối chương trình.
Để xây dựng kế hoạch dự giờ cần dựa trên việc phân loại tay nghề
nghiệp vụ sư phạm GV: đối với GV đầu đàn của trường thì dự tiết nào mà cán
bộ quản lý cho là khó dạy để xem GV tháo gỡ chỗ vướng đó như thế nào? Đối
với GV khác cần dự những tiết chuyển từ dạng bài này sang dạng bài khác
xem GV đó có nắm chắc tiến trình lên lớp hay không? Hay dự tiết dạy lí
thuyết, tiết dạy thực hành xem GV đó truyền tải nội dung bài ra sao? Đối với
GV mới cần thường xuyên dự giờ để GV luôn luôn chuẩn bị tâm thế cũng như
ý thức đối với nghề nghiệp hơn.
Để xây dựng kế hoạch dự giờ song song cán bộ quản lý cũng nắm bắt
xem cùng một GV đó thực hiện tiết dạy này của năm trước ra sao? Cùng một
tiết dạy này sau khi được dự giờ đánh giá có sự tiếp thu chỉnh lí như thế nào?
* Thực hiện kế hoạch dự giờ kiểm tra đáng giá:
Dự giờ thường xuyên: Là dự giờ nằm trong kế hoạch xây dựng từ đầu
năm học đó chính là hoạt động kiểm tra toàn diện.

Dự giờ đột xuất: là việc dự giờ không báo trước chỉ nằm trong mục tiêu
cần đạt của cán bộ quản lý. Mỗi GV lên lớp phải chấp hành việc dự giờ đột
xuất bất kì mà cán bộ quản lý đề xuất.
Dự giờ hội giảng: Là hoạt động sư phạm mang tính tập thể của GV trong
trường.
Dự giờ chuyên đề: Là hoạt động sư phạm cấp trường hoặc cấp tổ nhằm
đi đến thống nhất các bước lên lớp, hay tháo gỡ một dạng bài lí thuyêt hoặc
thực hành nào đó khó dạy.
Dự giờ có sử dụng công nghệ thông tin: là hoạt động sư phạm ứng dụng
công nghệ thông tin vào giảng dạy.

Lê Thị Nguyệt - THPT Triệu Quang Phục

14


Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động cho giáo viên

Dự giờ song song: Là việc dự cùng một tiết nhưng dự hai GV khác nhau.
Thông qua việc dự giờ: cán bộ quản lý cho người dạy tiết 1 cùng dự để
rút kinh nghiệm cho việc dạy của mình và bổ sung cho đồng nghiệp. GV dạy
tiết thứ nhất học được ở GV dạy tiết sau những vấn đề gì? Người dạy tiết thứ
nhất bổ sung cho người dạy ở tiết dạy sau những vấn đề gì?
Thông qua việc làm đó: Mỗi GV thấy rõ nhất điểm mạnh của mình để
phát huy, để tự khẳng định mình và điểm hạn chế của mình của đồng nghiệp
để rút kinh nghiệm cho tiết dạy sau tốt hơn.
II.2.1.4.Đổi mới các buổi sinh hoạt tổ, nhóm chuyên môn:
- Sinh hoạt chuyên môn tốt là điều kiện thuận lợi cho GV bồi dưỡng tay
nghề:
- Sinh hoạt chuyên môn tại các khối cần có nội dung cụ thể về việc thực

hiện quy chế chuyên môn, bàn các tiết khó, các phần dạy khó và hướng giải
quyết; các giải pháp để giúp đỡ GV có tay nghề còn non; thảo luận các nội
dung trong QĐ 51, 58/ BGD - ĐT về đánh giá xếp loại HS; xây dựng các tiết
lên lớp chuyên đề trong khối, toàn trường...; người quản lý cần xây dựng kế
hoạch để dự sinh hoạt chuyên môn với các khối, tránh buông lỏng.
- Sinh hoạt chuyên môn toàn trường là những buổi sinh hoạt có trong kế
hoạch, theo từng chuyên đề để thống nhất phương pháp giảng dạy cho từng
bộ môn, hoặc tổ chức lên lớp bằng giáo án điện tử để GV được dự, rút kinh
nghiệm đi đến thống nhất phương pháp dạy học mới.
- Thông qua các hình thức sinh hoạt chuyên môn ở khối, trường GV tự
đánh giá được trình độ chuyên môn của mình đang ở mức nào từ khâu xây
dựng kế hoạch bài dạy đến kiến thức, kĩ năng sư phạm, kĩ năng sử dụng giáo
án điện tử… Đây thực sự là dịp GV được hoà mình trong không khí sinh hoạt
chuyên môn, được nghe, thấy và thể hiện mình trong môi trường học tập bổ
ích và lý thú. Cũng qua các buổi sinh hoạt chuyên môn người quản lý đánh
Lê Thị Nguyệt - THPT Triệu Quang Phục

15


Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động cho giáo viên

giá được khả năng của từng GV khi họ thể hiện quan điểm của mình với các
hướng giải quyết phần bài khó, tiết dạy khó, góp ý với đồng nghiệp trong
khối, trong trường về kết quả giờ dự, cùng tranh luận giải quyết những thắc
mắc băn khoăn khi giảng dạy… để có ý kiến thống nhất.
Chất lượng hoạt động của tổ chuyên môn là điểm mấu chốt để nâng cao
chất lượng giáo dục. Như vậy làm thế nào để nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ
chuyên môn?
* Triển khai các chuyên đề

- Đây là nội dung sinh hoạt thường xuyên và rất cần thiết, các chuyên
đề cần tập trung vào những đề tài như đổi mới phương pháp giảng dạy, rèn
luyện các kỹ năng bộ môn, dạy các bài khó, ứng dụng CNTT trong dạy học,
sử dụng thiết bị dạy học, làm mới đồ dùng dạy học, đổi mới kiểm tra đánh
giá, bồi dưỡng HS giỏi, phụ đạo HS yếu, v.v. Ở tổ chuyên môn của trường
phổ thông nên hạn chế những chuyên đề nặng về lý luận mà việc triển khai
trong thực tế còn khó khăn.
- Việc triển khai các chuyên đề cần được thực hiện có kế hoạch, được
tổ chức, được kiểm tra, đánh giá thì mới có chất lượng và hiệu quả tốt. Trong
một năm học cần cơ cấu hợp lý các mảng đề tài, mỗi GV chỉ nên đảm trách
một chuyên đề, phân bổ thời gian phù hợp với điều kiện cụ thể của nhà
trường. Sau khi xác định được các chuyên đề, việc triển khai nên gồm các
bước:
+ Phân công cá nhân chuẩn bị chuyên đề;
+ Tổ trưởng duyệt bản thảo;
+ Báo cáo chuyên đề ở tổ, nhóm, các tổ viên góp ý, phản biện;
+ Cá nhân phụ trách hoàn thiện chuyên đề;

Lê Thị Nguyệt - THPT Triệu Quang Phục

16


Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động cho giáo viên

+ Nhân bản cho toàn thể tổ viên áp dụng và lưu hồ sơ để áp dụng nhiều
năm.
- Khi trao đổi, thảo luận ở tổ cần làm rõ những vấn đề tế nhị. Chẳng
hạn, chuyên đề về đổi mới phương pháp dạy học cần nhận thức đúng đắn, đầy
đủ về dạy học tích cực. Tránh hiểu sai lầm, thuyết trình là không tích cực, chỉ

có tổ chức dạy học theo nhóm mới là tích cực. Vấn đề là làm sao để HS suy
nghĩ nhiều hơn, hành động nhiều hơn, hợp tác nhiều hơn, bày tỏ ý kiến nhiều
hơn. Cũng vậy, chuyên đề về ứng dụng CNTT trong dạy học cần quan tâm
đến liều lượng và hiệu quả: Sử dụng CNTT đến mức độ nào trong bài giảng
cụ thể này? Kết hợp giữa viết bảng và trình chiếu trên màn hình như thế nào
để đạt hiệu quả? Điều quan trọng là, trong mỗi tiết dạy, GV biết lựa chọn
phương pháp thích hợp, biết kết hợp các phương pháp hiện đại với các
phương pháp truyền thống tùy thuộc vào từng bài giảng, không nên lạm dụng
phương pháp nào. GV phải coi trọng các thủ pháp dẫn dắt HS tiếp nhận kiến
thức một cách tự nhiên, lôgíc.
* Rèn luyện kỹ năng sư phạm của GV
- Nâng cao chất lượng giờ dạy là khát vọng của các GV, tổ chuyên môn
và nhà trường. Điều này được thực hiện qua nhiều biện pháp khác nhau. Kỹ
năng sư phạm của GV có ảnh hưởng lớn đến việc chất lượng giờ dạy. Ở các
buổi sinh hoạt tổ có thể trao đổi, góp ý, giúp nhau sửa chữa những tồi tại,
những nhược điểm như phong cách lên lớp, ngôn ngữ diễn đạt, trình bày bảng
của GV, v.v. Hoạt động này nhằm hoàn thiện kỹ năng sư phạm của nhiều GV,
trong khi góp ý sau tiết dự giờ, thao giảng thường hướng tới từng cá nhân cụ
thể.
+ Phong cách lên lớp mà chúng ta mong muốn là chững chạc, tự tin,
làm chủ bài giảng. Chú ý đến giọng nói, cử chỉ đi đứng, động tác tay, ánh
mắt, nụ cười, ... Mọi cái nên vừa phải, trong lớp tránh đi lại quá nhiều, vung
tay quá mạnh. Nói chung, GV cần chú ý đến cả yếu tố phi ngôn ngữ. Tổ
Lê Thị Nguyệt - THPT Triệu Quang Phục

17


Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động cho giáo viên

chuyên môn nên chọn GV có tác phong lên lớp tốt làm mẫu để các tổ viên học
hỏi và xây dựng cho mình một phong cách phù hợp.
+ Ngôn ngữ (nói và viết) là kênh quan trọng để HS lĩnh hội kiến thức.
Những GV dạy tốt, cuốn hút HS không chỉ họ có ưu thế về kiến thức và thủ
thuật sư phạm mà họ còn sử dụng lời nói chính xác, với âm lượng vừa phải,
rõ ràng, truyền cảm, có ngữ điệu. Do vậy, trong sinh hoạt tổ chuyên môn, cần
làm cho GV có ý thức rèn luyện kỹ năng sử dụng ngôn ngữ, khi góp ý các giờ
dạy cần chú trọng đến yếu tố này. Làm sao để trên lớp, GV có giọng nói
chuẩn, chỉ dùng từ phổ thông, ít trùng lặp, ít sai sót.
+ Ứng dụng CNTT, trình chiếu trong dạy học là cần thiết nhưng không
thể thay thế phấn và bảng. Trình bày bảng cùng với trình chiếu nhờ CNTT là
kênh thông tin chữ viết-hình ảnh quan trọng tới HS. Trình bày bảng cẩn thận,
đẹp, đúng chính tả, ngữ pháp, rõ ràng có ảnh hưởng chẳng những đến chữ
viết, đến bài làm của HS, mà còn ảnh hưởng tốt hay xấu đến bệnh về mắt của
HS. Một số lời khuyên khi viết bảng là: Chữ viết rõ ràng, đúng chính tả, ngữ
pháp, cỡ chữ vừa phải làm sao để HS ở cuối lớp thấy được bình thường; Tên
bài, tên tiểu mục nên viết bằng phấn màu khác để HS dễ phân biệt; Không
nên viết quá nhiều, chữ quá dày; Hạn chế viết tắt, xóa bảng nhiều lần. Trong
sinh hoạt chuyên môn, các tổ, nhóm cần lưu ý để GV rèn luyện kỹ năng trình
bày bảng khoa học, chuẩn xác, chữ viết đẹp sẽ góp phần hình thành nhân cách
cho HS.
+ Ngoài ra, kỹ năng phối hợp linh hoạt các hình thức tổ chức dạy học:
cá nhân, nhóm, lớp; chính khóa và ngoại khóa, tham quan thực tế ...; Tích cực
sử dụng thiết bị, đồ dùng dạy học; Tự làm đồ dùng dạy học; Thống nhất mức
độ ứng dụng CNTT trong từng tiết dạy theo yêu cầu từng bài giảng cũng là
các nội dung sinh hoạt tổ, nhóm nhằm rèn luyện kỹ năng sư phạm của GV.
* Tổ chức các tiết dự giờ, thao giảng theo hướng đổi mới sinh hoạt tổ nhóm
chuyên môn
Lê Thị Nguyệt - THPT Triệu Quang Phục

18


Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động cho giáo viên

- Dự giờ là hoạt động quan trọng đối với việc phát triển chuyên môn
của mỗi GV. Dự giờ sẽ giúp cho GV được dự giờ chủ động, tích cực hơn
trong bài giảng của mình. Dù thế nào đi nữa thì mỗi khi có người đến dự giờ,
các GV đều chuẩn bị bài kĩ hơn, đôi khi còn có sự trao đổi về bài dạy trước
khi lên lớp, đây là một việc làm hết sức có ý nghĩa đối với mỗi GV. Khi có
người đến dự giờ, lớp học cũng diễn ra sôi nổi hơn, ý thức học tập của HS tốt
hơn, đây là điều kiện tốt nhất để GV phát huy tính sáng tạo của HS. Việc dự
giờ còn giúp cho GV đi dự giờ học tập, rút kinh nghiệm từ tiết dạy của đồng
nghiệp, thông qua việc xử lí tình huống của đồng nghiệp, GV sẽ khắc phục
được những thiếu xót trong quá trình giảng dạy... Bởi vậy, ngoài mục đích
đánh giá năng lực của GV thì điều quan trọng là các tổ, nhóm cần tổ chức tốt
việc góp ý, rút kinh nghiệm về phương pháp giảng dạy, về kiến thức, về
phong cách lên lớp, về tổ chức lớp học.
- Các tổ chuyên môn cần tăng cường quản lý, định hướng tổ chức dự
giờ, thao giảng coi đây là biện pháp quan trọng để nâng cao chất lượng giờ
dạy ... Tổ chức thao giảng phải có ít nhất 2/3 thành viên của tổ, nhóm tham
dự, phải có mục tiêu, rút ra được những kinh nghiệm. Dự giờ rồi đánh giá, rút
kinh nghiệm giờ dạy là việc làm thường xuyên của tổ chuyên môn, nếu được
tổ chức tốt sẽ xóa bỏ được tình trạng còn có GV chưa tự giác, tích cực dự giờ
đồng nghiệp hoặc tâm lí cho rằng đi dự giờ là kiểm tra tiết dạy của GV. Cần
tránh dự giờ để đối phó nhằm đạt chỉ tiêu số lượng theo quy định. Nên tăng
cường các tiết dạy mẫu và quan tâm dự giờ các tiết ôn tập, trả bài cho HS.
- Khi đánh giá, rút kinh nghiệm các tiết dạy cần thẳng thắn, chân tình
với tinh thần giúp nhau cùng tiến bộ, phải đánh giá thực chất, nêu ra được
những điểm mạnh, những hạn chế của người dạy về kiến thức, kỹ năng, thái

độ, về nội dung, phương pháp, phong cách. Cần phê phán lối dạy đọc chép,
dạy chay trong khi có và cần sử dụng đồ dùng dạy học. Đối với những tiết học
mà GV gặp nhiều khó khăn thì cần trao đổi kỹ, có thể tổ chức cho một GV có
Lê Thị Nguyệt - THPT Triệu Quang Phục

19


Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động cho giáo viên

kinh nghiệm trong nhóm dạy mẫu tiết đó để cùng nhau học hỏi. Các giờ được
dự cần được xếp loại và lưu lại ý kiến cũng như kết quả xết loại; đối với tiết
dạy được thanh tra hoặc dùng để xếp loại GV cần lưu cả phiếu đánh giá giờ
dạy.
- Đánh giá giờ dạy phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau. Chẳng hạn
khi phân tích khía cạnh rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức của HS, các
GV đã lưu ý đến đặc điểm môn học. Đối với các môn khoa học xã hội, GV
thấy hạn chế của nhiều HS trong viết và trình bày bài; bài viết thường dài
dòng, không rõ ý, chữ viết xấu, viết sai ngữ pháp, trình bày cẩu thả. Do vậy,
rèn luyện rèn luyện kỹ năng viết bài, vận dụng kiến thức đã học vào bài viết
của mỗi em là rất quan trọng. Cần thay đổi cách viết khuôn sáo theo bài mẫu,
ít sáng tạo. Trong dạy học cần chấm dứt tình trạng đọc chép, cần hạn chế việc
ghi nhớ máy móc, ghi nhớ nhiều số liệu, nhiều sự kiện; trong các tiết ôn tập
chú ý rèn luyện hành văn; chấm trả bài cần kỹ hơn, chỉ lỗi cụ thể từng em để
giúp các em sửa chữa. Đối với các môn khoa học tự nhiên thì lại chú trọng
đến việc giúp HS vận dụng kiến thức vào giải các bài tập ở các cấp độ khác
nhau tùy theo yêu cầu. Các tiết luyện tập, ôn tập phải phân loại được hệ thống
các các bài tập theo dạng phù hợp. Mỗi dạng bài tập cần chỉ ra định hướng và
các bước giải.
* Tổ chức tiết dạy ôn tập có hiệu quả

- Dạy tiết ôn tập có chất lượng là điều không dễ. Có những GV cho là
không khó, bởi vì họ cho rằng HS đã có sẵn các kiến thức đã học, GV chỉ việc
hệ thống lại dưới hình thức các bảng hay sơ đồ là xong. Thế nhưng, dạy tiết
ôn tập làm sao để không lặp lại những gì đã giảng ở các bài học trước một
cách máy móc, dễ gây nhàm chán cho HS và cho cả chính bản thân GV; làm
sao để HS học tiết ôn tập một cách thích thú và có nhiều kết quả? Mục tiêu
của các bài ôn tập nói chung là vừa củng cố các kiến thức đã học của một
chương hay một phần nào đó, vừa mở rộng, nâng cao, so sánh đối chiếu với
Lê Thị Nguyệt - THPT Triệu Quang Phục

20


Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động cho giáo viên

các kiến thức có liên quan, vừa góp phần bồi dưỡng một số kỹ năng nhất định
cho HS.
- Bởi vậy, tổ chức tiết dạy ôn tập có hiệu quả cũng là vấn đề các tổ
chuyên môn cần thảo luận, bàn bạc để chọn cách ôn tập phù hợp cho từng
chương, từng phần, phù hợp với mục tiêu của bài ôn tập cũng như phù hợp
với các đối tượng HS của lớp. Cần tránh dạy tiết ôn tập như là một tiết dạy
lại, nhàm chán, hiệu quả thấp, ít tác dụng. Trong sinh hoạt tổ chuyên môn cần
thống nhất về nội dung, phương pháp, thời lượng ôn tập. Yêu cầu của tiết ôn
tập là hệ thống được kiến thức trong phần ôn tập, có thể nâng cao, mở rộng
tùy mục đích, đối tượng ôn tập, rèn luyện được kỹ năng cần thiết cho HS. Ở
đây, GV nên bám sát chuẩn kiến thức, kỹ năng mà Bộ GD-ĐT đã ban hành.
II.2.1.5 Tổ chức quản lý cải tiến hoạt động học tập của HS:
"HS là chủ thể của nhà trường; là đối tượng của quá trình dạy học,
giáo dục; là chủ thể của quá trình nhận thức. Do vậy, quản lý hoạt động học
tập của HS là khâu quan trọng góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả

quản lý quá trình dạy học của hiệu trưởng"
Để quản lý tốt hoạt động học tập của HS, cán bộ quản lý cần chỉ đạo
các nội dung sau đây:
- Xây dựng nề nếp học tập của HS: Giáo dục để hình thành động cơ học
tập đúng đắn, chăm chỉ, có tinh thần vượt khó trong học tập, trung thực trong
kiểm tra, thi cử. Giáo dục HS qua các buổi chào cơ đầu tuần, sinh hoạt tập
thể, thông qua hoạt động giảng dạy trên lớp hình thành cho HS phương pháp
tiếp thu, lĩnh hội kiến thức, tích cực, chủ động sáng tao, theo định hướng đổi
mới .
- Xây dựng các tổ tự quản của các lớp để theo dõi tình hình học tập bộ
môn. Thông qua tần số và nội dung phát biểu xây dựng bài, điểm kiểm tra 15
phút, 1 tiết, kịp thời khen ngợi động viên hoặc uốn nắn HS.
Lê Thị Nguyệt - THPT Triệu Quang Phục

21


Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động cho giáo viên

- Chú trọng chỉ đạo việc phụ đạo HS yếu kém và bồi dưỡng HS giỏi.
Đầu năm học, cán bộ quản lý yêu cầu GV phân loại HS: giỏi, khá, trung bình,
yếu, kém. Người cán bộ quản lý phải biết chỉ đạo GV giảm tỷ lệ yếu kém và
tăng tỷ lệ khá, giỏi.
- Xây dựng nội dung bồi dưỡng, phụ đạo hợp đối tượng. Đối với HS
giỏi, GV phải xây dựng các chương trình nâng cao, sâu rộng. Đối với HS kém
cần tái hiện kiến thức cũ, nội dung "lấp lỗ hổng" kiến thức, kỹ năng thực
hành, luyện tập theo nhóm.
Trong giờ dạy, GV phải chú ý đến các đối tượng HS, lựa chọn cách
kiểm tra, phát vấn, dẫn dắt HS lĩnh hội kiến thức bài học trọn vẹn. Phối hợp
tốt các lực lượng giáo dục: GV bộ môn, GVCN, Đoàn thanh niên, gia đình để

phát huy sức mạnh tổng hợp nâng cao chất lượng học tập.
- Quản lý chặt chẽ hoạt động học tập ở nhà. HS chỉ có 1/6 thời gian học
tập ở trường, thời gian còn lại chịu sự quản lý của gia đình và xã hội. Việc
học ở nhà nghiêm túc có tác dụng mạnh trong việc nâng cao chất lượng của
HS.
II.2.2. Bồi dưỡng năng lực tổ chức các hoạt động GDNGLL
Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX đã khẳng định Giáo dục – Đào tạo
cùng với Khoa học – công nghệ là quốc sách hàng đầu. Phát triển giáo dục là
một trong những động lực quan trọng thúc đẩy sự nghiệp CNH-HĐH, là điều
kiện để phát huy nguồn lực con người – yếu tố cơ bản để phát triển xã hội,
tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững. Muốn đào tạo nguồn lực con người
đáp ứng với yêu cầu phát triển của xã hội cần phải quan tâm đến việc nâng
cao chất lượng giáo dục toàn diện cho HS
Nói về giáo dục toàn diện, Rabơle (1494 – 1553) nhà tư tưởng, nhà
giáo dục thời kỳ phục hưng đã từng nhấn mạnh: “Việc giáo dục phải bao hàm
các nội dung trí dục, đạo đức, thể chất, thẩm mỹ … ngoài việc học ở nhà, còn
Lê Thị Nguyệt - THPT Triệu Quang Phục

22


Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động cho giáo viên

có các buổi tham quan các xưởng thợ, các cửa hàng, tiếp xúc với các nhà
văn, các nghị sĩ, đặc biệt là mỗi tháng một lần thầy và trò về sống ở nông
thôn một ngày”
Nền giáo dục Việt Nam từ sau CM Tháng 8 – 1945 đến nay rất quan
tâm đến vấn đề giáo dục toàn diện cho HS, trong đó hoạt động GDNGLL là
một bộ phận không thể thiếu của quá trình giáo dục. Hoạt động GDNGLL là
một hoạt động giáo dục cơ bản được thực hiện một cách có mục đích, có kế

hoạch, có tổ chức, được tiến hành xen kẽ với chương trình dạy học và diễn ra
trong suốt năm học kể cả thời gian nghỉ hè để khép kín quá trình giáo dục,
làm cho quá trình đó có thể được thực hiện mọi nơi mọi lúc. Hoạt động
GDNGL giúp HS biết vận dụng những tri trức đã học để giải quyết các vấn đề
do thực tiễn đời sống đặt ra; biết điều chỉnh hành vi đạo đức, lối sống cho phù
hợp, biết nắm bắt những định hướng chính trị, xã hội, biết được những truyền
thống đấu tranh cách mạng, truyền thống xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, truyền
thống văn hóa tốt đẹp của đất nước và những vấn đề nóng bỏng của thời đại
như hòa bình, hữu nghị, hợp tác, dân số, môi trường, … Từ đó, rèn luyện cho
mình những kỹ năng giao tiếp, kỹ năng ứng xử có văn hóa, những thói quen
trong học tập, lao động; kỹ năng tự quản, tự tổ chức, điều khiển, nhận xét,
đánh giá, hòa nhập và thực hiện một số hoạt động tập thể có hiệu quả khác.
Hầu hết cán bộ quản lý và GV đều có nhận thức đúng đắn về vị trí, vai
trò của các hoạt động GDNGLL cho nên đã tổ chức được nhiều hoạt động để
HS tham gia, mỗi hoạt động đều có nội dung giáo dục riêng và góp phần đáng
kể trong việc nâng cao chất lượng dạy- học trong nhà trường, đặc biệt là góp
phần ngăn ngừa được các tệ nạn xã hội xâm nhập vào trường học, số HS tham
gia các hoạt động GDNGLL đạt tỷ lệ cao, nhất là các hoạt động TDTT, các
buổi ngoại khóa văn học, khoa học, đố vui, hoạt động giao lưu căm trại …
Tuy nhiên vẫn còn một số cán bộ, GV, phụ huynh và HS chưa nhìn một
cách đúng đắn vai trò của hoạt động GDNGLL nên trong quá trình tổ chức,
Lê Thị Nguyệt - THPT Triệu Quang Phục

23


Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động cho giáo viên

chỉ đạo và quản lý các hoạt động GDNGLL còn nhiều hạn chế, hình thức hoạt
động còn đơn điệu, công tác phối hợp kết hợp giữa các lực lượng giáo dục

trong và ngoài nhà trường chưa đồng bộ.
Điều đáng quan tâm là đa số HS hiện nay ngại tham gia các hoạt động
GDNGLL, số HS có năng lực học tập thì chỉ chuyên tâm vào việc học các
môn văn hóa, trong các môn văn hóa, các em cũng chỉ đầu từ cho một vài
môn sở trường – số còn lại, nhất là các môn khoa học xã hội thì hầu như bị
“bỏ ngỏ”. Số HS chưa tích cực trong học tập thì lại dành thời gian cho các
việc vui chơi, giải trí khác, nhất là các trò chơi điện tử, các thông tin lệch lạc
trên Internet… Thực tế đó đã dẫn đến tình trạng ngày càng có nhiều HS hư
hỏng, đua đòi, sống thực dụng, thờ ơ, bi quan với cuộc sống, nói năng, hành
xử thô bạo, thiếu văn hoá… Nếu không kịp thời chấn chỉnh thì sẽ xa rời mục
tiêu giáo dục.
Thực trạng nêu trên đòi hỏi các nhà trường cần phải chú trọng nhiều
hơn nữa đến việc giáo dục toàn diện cho HS, trong đó có hoạt động
GDNGLL.
II.2.2.1. Nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò của hoạt động GDNGLL cho
cán bộ, GV, HS và các lực lượng xã hội khác:
Cần làm cho cán bộ, GV, HS và các lực lượng xã hội khác nhận thức
một cách đúng đắn mục tiêu giáo dục nói chung và mục tiêu giáo dục của nhà
trường phổ thông. Về mục tiêu chung, điều 2, Luật Giáo dục: “Đào tạo con
người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức khoẻ, thẩm mỹ
và nghề nghiệp, trung thành với lí tưởng độc lập, dân chủ và chủ nghĩa xã hội,
hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của công dân, đáp
ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.”; đối với nhà trường phổ thông,
điều 23, Luật Giáo dục: “Mục tiêu giáo dục phổ thông giúp HS phát triển toàn
diện về đạo đức, trí tuệ, phẩm chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản nhằm
hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng tư
Lê Thị Nguyệt - THPT Triệu Quang Phục

24