skkn một số kinh nghiệm trong việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức hồ chí minh vào môn giáo dục công dân lớp 10 trung học phổ thông

SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO HƯNG YÊN
TRƯỜNG THPT KIM ĐỘNG

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:
“MỘT SỐ KINH NGHIỆM TRONG VIỆC TÍCH HỢP
TƯ TƯỞNG, TẤM GƯƠNG ĐẠO ĐỨC HỒ CHÍ MINH
VÀO MƠN GIÁO DỤC CƠNG DÂN LỚP 10 THPT”

Mơn
: Giáo dục công dân
Người thực hiện: Nguyễn Văn Thiệp
Giáo viên môn : Giáo dục công dân

Năm học 2013 - 2014


LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến kinh nghiệm của bản
thân tôi viết, không sao chép nội dung của người khác. Các
số liệu, tài liệu trong sáng kiến là trung thực, bảo đảm tính
khách quan. Các tài liệu tham khảo có nguồn gốc xuất xứ rõ
ràng.
Kim Động, ngày 7 tháng 4 năm 2014.
Tác giả

Nguyễn Văn Thiệp


MỤC LỤC

Trang
PHẦN MỘT: MỞ ĐẦU

1

1. Lý do lựa chọn đề tài

1

2. Mục đích nghiên cứu

2

3. Đối tượng nghiên cứu

3

4. Phạm vi nghiên cứu

3

5. Phương pháp nghiên cứu

3

6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài

4

PHẦN HAI: NỘI DUNG

1. Cơ sở lí luận

5

2. Cơ sở thực tiễn

6

3. Một số yêu cầu trong việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí
Minh

7

3.1. Xác định đúng mục tiêu của bài học, tiết học và mục tiêu tích hợp

8

3.2. Xác định nội dung và lượng kiến thức cần tích hợp

9

3.3. Xác định trọng tâm kiến thức của bài học và trọng tâm tích hợp

9

3.4. Giao nhiệm vụ và hướng dẫn học sinh chuẩn bị bài ở nhà

10

3.5. Lựa chọn phương pháp và phương tiện tích hợp

10

4. Hiệu quả đạt được

32

PHẦN BA: KẾT LUẬN

34

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

36


Một số kinh nghiệm trong việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
vào mơn Giáo dục công dân lớp 10 Trung học phổ thông.

PHẦN MỘT: MỞ ĐẦU
1. Lý do lựa chọn đề tài:
Hiện nay nước ta đang trong quá trình mở cửa, hội nhập với thế giới trên mọi
lĩnh vực của đời sống xã hội. Một mặt đem lại thời cơ và điều kiện thuận lợi để
phát triển đất nước. Mặt khác, các thói hư tật xấu cũng lan truyền sâu, rộng và
mạnh mẽ hơn ảnh hưởng không nhỏ tới đời sống xã hội nước ta, đặc biệt là lứa
tuổi thanh thiếu niên nói chung và học sinh, sinh viên nói riêng như: vấn đề sử
dụng ma túy và hiểm họa AIDS, vấn đề quan hệ tình dục trước hơn nhân, vấn đề
vi phạm an tồn giao thông, vấn đề bạo lực học đường, lối sống thực dụng lấy
đồng tiền làm mục đích cuối cùng của cuộc sống, lối sống hưởng thụ, tự do vô kỉ
luật... đã và đang là mối quan tâm lo lắng của mỗi người, mỗi nhà và tồn xã hội.

Trước tình hình đó, Đảng và Nhà nước đã và đang phát động phong trào:
"Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh" một cách sâu, rộng
trong tồn Đảng và tồn dân trên phạm vi cả nước. Mục đích là: khơi dậy và phát
huy các giá trị truyền thống đạo đức tốt đẹp; đấu tranh khắc phục sự suy thoái về
đạo đức, lối sống; chặn đứng, đẩy lùi các tệ nạn xã hội... hình thành và phát triển
các giá trị đạo đức của Chủ nghĩa xã hội, xây dựng con người Việt Nam Xã hội
chủ nghĩa có nhân cách tốt đẹp, bản lĩnh chính trị vững vàng, có lối sống văn
minh, xây dựng quan hệ xã hội lành mạnh, tiến bộ.
Xuất phát từ tầm quan trọng này, từ năm học 2010-2011, Bộ Giáo dục và
Đào tạo bắt đầu triển khai thực hiện Chương trình tích hợp nội dung “Học tập và
làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” trong các môn Ngữ văn, Lịch sử,
Giáo dục công dân, Mĩ thuật, Âm nhạc và Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
Việc tích hợp này được thực hiện theo chương trình của từng cấp học, bậc học và
theo nội dung chương trình của từng mơn, thơng qua các bài cụ thể, các chủ đề cụ
thể, với từng nội dung tích hợp cụ thể.
Để đạt được mục tiêu giáo dục của Đảng và Nhà nước ta, nguyện vọng hoài
bão lớn của Bác Hồ, địi hỏi bất cứ giáo viên bộ mơn no cng phi khụng ngng
Ng-ời viết: Nguyễn Văn Thiệp THPT Kim §éng

1


Một số kinh nghiệm trong việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
vào mơn Giáo dục công dân lớp 10 Trung học phổ thông.

nâng cao năng lực chuyên môn, phẩm chất đạo đức người thầy giáo, luôn cải tiến
phương pháp, nghiệp vụ giảng dạy, đồng hành dạy Chữ với dạy Người.
Đối với chương trình Giáo dục công dân trong trường Trung học phổ thông,
là môn học nhằm trang bị cho học sinh những kiến thức phổ thông, cơ bản phù
hợp với lứa tuổi học sinh về thế giới quan khoa học và nhân sinh quan tiến bộ về

các giá trị đạo đức, pháp luật, lối sống; mặt khác, đây là mơn học giúp hình thành
và phát triển ở các em những tình cảm, niềm tin và thói quen đạo đức, pháp luật,
từ đó hình thành ở các em ý thức tự giác thực hiện hành vi theo chuẩn mực chung
của xã hội.
Đặc biệt trong trương trình Giáo dục công dân lớp 10 đã đề cập tới hai vấn
đề lớn: "Cơng dân với việc hình thành thế giới quan và phương pháp luận khoa
học" và "Công dân với đạo đức". Với nội dung chương trình như vậy việc tích
hợp: tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh vào môn học là hết sức thuận lợi. Vấn đề đặt
ra đối với giáo viên giảng dạy môn Giáo dục công dân là làm thế nào để việc tích
hợp đó đạt được hiệu quả như mong muốn.
Xuất phát từ những lí do trên tôi chọn đề tài nghiên cứu: “Một số kinh
nghiệm trong việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh vào
mơn Giáo dục cơng dân lớp 10 Trung học phổ thơng”.
2. Mục đích nghiên cứu
Như chúng ta đã biết: Chủ Tịch Hồ Chí Minh, lãnh tụ kính u của giai cấp
cơng nhân và dân tộc Việt Nam, danh nhân văn hóa thế giới, chiến sĩ lỗi lạc của
phong trào cộng sản và công nhân quốc tế. Tư tưởng và đạo đức của Hồ Chí Minh
là sự kết tinh những truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta và tinh hoa văn hóa nhân
loại. Điều quan trọng là các thế hệ sau người phải biết học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh phù hợp với công việc, lứa tuổi của bản thân.
Đối với học sinh THPT nói chung, học sinh lớp 10 nói riêng là những chủ
nhân tương lai của đất nước. Do đó, việc tích hợp: Tư tưởng, tấm gương đạo đức
Hồ Chí Minh nhằm giúp học sinh có thêm hiểu biết v phm cht o c ca
Ng-ời viết: Nguyễn Văn Thiệp – THPT Kim §éng

2


Một số kinh nghiệm trong việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
vào mơn Giáo dục cơng dân lớp 10 Trung học phổ thơng.

Bác từ đó hình thành ở các em niềm tin, ý thức, tình cảm và thói quen vận dụng,
phát huy các giá trị đạo đức tốt đẹp của xã hội như: Sống có hồi bão, có lối sống
trong sáng, văn minh, quan hệ xã hội lành mạnh. Qua đó, giúp các em xác định rõ
mục đích học tập và rèn luyện của bản thân, đồng thời giúp các em có thêm nghị
lực để thực hiện ước mơ, hoài bão lập thân, lập nghiệp góp phần nhỏ bé của mình
cho cơng cuộc Xây dựng và bảo vệ tổ quốc xã hội chủ nghĩa.
Trong phạm vi của đề tài, người thực hiện muốn tìm hiểu thực trạng của việc
tích hợp Tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trong chương trình Giáo dục
cơng dân lớp 10 Trung học phổ thông và đề xuất một số kinh nghiệm trong việc
tích hợp đạt hiệu quả,chất lượng.
3. Đối tượng nghiên cứu
Phương pháp tích hợp Tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trong
chương trình Giáo dục công dân lớp 10 Trung học phổ thông.
4. Phạm vi nghiên cứu
Học sinh lớp 10 trường Trung học phổ thông Kim Động.
5. Phương pháp nghiên cứu
5.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lí luận
Đây là nhóm nghiên cứu nhằm thu thập những thông tin liên quan thông qua
việc sưu tầm tài liệu, phân tích và tổng hợp các thơng tin.
5.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn
Đây là phương pháp dựa vào các vấn đề của đời sống xã hội của học sinh,
giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh thu thập thông tin liên quan đến nội dung
bài học.
5.3. Phương pháp trắc nghiệm
Phương pháp này giúp giáo viên nắm bắt những thơng tin từ học sinh để
phân tích, tổng hợp theo mục đích nghiên cứu.
5.4. Phương pháp phỏng vấn
Giáo viên thu thập các ý kiến của học sinh thông qua các cõu hi phng vn.
Ng-ời viết: Nguyễn Văn Thiệp THPT Kim §éng

3


Một số kinh nghiệm trong việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
vào mơn Giáo dục công dân lớp 10 Trung học phổ thông.

5.5. Phương pháp thống kê phân loại
Đây là phương pháp nghiên cứu thu thập số liệu và thống kê phân tích để
phân loại đối tượng học sinh trước và sau khi áp dụng đề tài.
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
Đề tài góp phần vào việc đánh giá hiệu quả của một số phương pháp trong
việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh vào nội dung, chương
trình Giáo dục cơng dân lớp 10 Trung học phổ thơng.
Đề xuất một số kinh nghiệm trong việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo
đức Hồ Chí Minh vào nội dung, chương trình Giáo dục cơng dân lớp 10 Trung
học phổ thơng.
Đề tài có thể xem như một tư liệu tham khảo cho giáo viên trong việc tích
hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh vào nội dung, chương trình Giáo
dục cơng dân lớp 10 Trung học ph thụng.

Ng-ời viết: Nguyễn Văn Thiệp THPT Kim Động

4


Một số kinh nghiệm trong việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
vào mơn Giáo dục công dân lớp 10 Trung học phổ thông.

PHẦN HAI: NỘI DUNG

1. Cơ sở lí luận
Dạy học là con đường cơ bản nhất giúp người học trong khoảng thời gian
ngắn nhất có thể chiếm lĩnh một khối lượng tri thức, kĩ năng có chất lượng và hiệu
quả cao nhất. Bởi lẽ dạy học là hoạt động được tiến hành một cách có tổ chức, có
kế hoạch, có nội dung và phương pháp sư phạm của người giáo viên phù hợp với
đặc điểm tâm sinh lí và đặc điểm nhận thức của người học. Nhờ vậy, học sinh tự
giác, tích cực, chủ động lĩnh hội tri thức dễ dàng, nhanh chóng. Chính hệ thống
những tri thức và những kĩ năng, kĩ xảo tương ứng được học sinh nắm vững trên
cơ sở họ tiến hành hàng loạt những thao tác trí tuệ, đặc biệt là thao tác tư duy độc
lập, sáng tạo trong hoạt động nhận thức đối với các tài liệu học tập.
Giáo dục về tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh phải phù hợp với đặc điểm
tâm sinh lí lứa tuổi HS, được triển khai theo hướng tích hợp vào các mơn học và
các hoạt động ngoại khố, phù hợp với đặc trưng của môn học, không làm thay
đổi mục tiêu và nội dung của môn học, bài học, đảm bảo tự nhiên, nhẹ nhàng,
tránh gây nặng nề, ngược lại góp phần vào việc tạo nên sự gắn bó nội dung học
tập với thực tiễn cuộc sống.
Do đó, tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh vào nội dung,
chương trình mơn học thực chất là việc lồng gép tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ
Chí Minh vào từng nội dung, từng bài học cụ thể trong chương trình sách giáo
khoa. Nhằm giúp người học vừa lĩnh hội được những kiến thức, kĩ năng cơ bản,
vừa hình thành ở các em kĩ năng vận dụng những kiến thức cơ bản đã học vào
thực tiễn cuộc sống; đồng thời, vừa thấy được những tư tưởng, phẩm chất đạo
đức của Hồ Chí Minh, từ đó giúp học sinh có thêm niềm tin, ý thức, tình cảm và
thói quen học tập và làm theo tấm gương đạo đức của Bác.
Cụ thể là trong chương trình Giáo dục cơng dân lớp 10 Trung học phổ thơng,
việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh vào nội dung mơn học,
chính là việc lồng gép tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chớ Minh vo tng ni
Ng-ời viết: Nguyễn Văn Thiệp THPT Kim §éng

5

Một số kinh nghiệm trong việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
vào mơn Giáo dục công dân lớp 10 Trung học phổ thông.

dung, từng bài học cụ thể. Tuy nhiên, với đặc điểm chương trình Giáo dục công
dân lớp 10 Trung hoc phổ thông nặng về lí luận và mang tính trừu tượng hóa, khái
qt hóa rất cao đặc biệt là phần một: "Cơng dân với việc hình thành thế giới quan
và phương pháp luận khoa học". Do đó, việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo
đức Hồ Chí Minh vào từng nội dung, từng bài là rất cần thiết và quan trọng. Việc
tích hợp đó sẽ có tác dụng làm cho nội dung bài học trở nên nhẹ nhàng, sinh động,
bớt tính khơ khan, giúp học sinh tiếp thu bài tốt hơn, hứng thú với bài học hơn.
Vấn đề đặt ra cho mỗi giáo viên giảng dạy Giáo dục công dân lớp 10 là phải tìm
ra phương pháp tích hợp khoa học, hiệu quả cho từng bài cụ thể.
Đối với môn Giáo dục công dân giáo viên có thể tích hợp bằng nhiều phương
pháp khác nhau thông qua hệ thống các phương pháp giảng dạy của môn học. Tuy
nhiên, việc lựa chọn phương pháp tích hợp phù hợp với nội dung từng bài và phù
hợp với chủ đề lồng ghép là rất quan trọng, nó quyết định hiệu quả của giờ dạy
cũng như của việc tích hợp.
2. Cơ sở thực tiễn
Trong nhà trường trung học phổ thơng mơn Giáo dục cơng dân có vai trò
quan trọng trong việc trang bị cho học sinh những kiến thức phổ thông, cơ bản
phù hợp với lứa tuổi học sinh về thế giới quan khoa học và nhân sinh quan tiến
bộ, về các giá trị đạo đức, pháp luật, lối sống...qua đó học sinh hình thành và phát
triển nhân cách theo hướng tích cực, đáp ứng yêu cầu của xã hội. Tuy nhiên, trong
thực tế môn Giáo dục công dân trong nhà trường phổ thông thường bị học sinh,
thậm chí cả một số giáo viên và cán bộ quản lí giáo dục coi đây là mơn học phụ
do đó ít được quan tâm đầu tư như những mơn học khác, nhiều học sinh có tâm lí
học để đủ điều kiện lên lớp do đó nhiều em khơng có hứng thú với môn học này.
Mặt khác, một số giáo viên giảng dạy môn học này chưa thực sự đầu tư đúng

mức, ngại đổi mới phương pháp giảng dạy cho phù hợp với nội dung, yêu cầu của
từng nội dung, từng bài học cụ thể, xem nhẹ việc tích hợp t tng, tm gng

Ng-ời viết: Nguyễn Văn Thiệp THPT Kim §éng

6


Một số kinh nghiệm trong việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
vào mơn Giáo dục công dân lớp 10 Trung học phổ thông.

đạo đức Hồ Chí Minh vào bài dạy. Từ đó làm cho học sinh khó hiểu bài và khơng
gây được hướng thú cho học sinh trong q trình học tập mơn Giáo dục cơng dân.
Trong chương trình mơn giáo dục cơng dân lớp 10 trung học phổ thơng có
một số bài mang tính trựu tượng, khái quát rất cao, nặng về lí luận với mục đích là
trang bị cho học sinh cơ bản về triết học và đạo đức học... từ đó giúp học sinh có
nhận thức đúng đắn, khoa học để nhìn nhận, xem xét và đánh giá các vấn đề của
thực tiễn cuộc sống đang diễn ra xung quanh chúng ta.
Qua kinh nghiệm công tác của bản thân, tôi nhận thấy việc tích hợp tư tưởng,
tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh vào trong nội dung, chương trình giáo dục cơng
dân lớp 10 nó có tác dụng rất lớn trong việc làm "mềm hóa" những kiến thức trừu
tượng, khơ khan, làm cho nội dung bài học thêm phong phú, sinh động hơn, gây
được sự hứng thú với học sinh hơn. Qua đó, giúp học sinh lĩnh hội kiến thức một
cách dễ dàng hơn. Mặt khác, giúp học sinh có thêm hiểu biết về tấm gương đạo
đức của Hồ Chí minh từ đó thơi thúc các em có những hành động tích cực trong
việc làm theo tấm gương đạo đức của Bác trong sinh hoạt và học tập hàng ngày
của bản thân. Đồng thời nó cịn có tác dụng thu hút, lơi cuốn học sinh, giúp các
em thêm u thích mơn học, tích cực học tập qua đó càng giúp học sinh có những
nhìn nhận đúng đắn hơn về vai trị, trách nhiệm của mình trong thời kỳ quá độ lên
chủ nghĩa xã hội ở nước ta.

3. Một số yêu cầu trong việc tích hợp Tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ
Chí Minh
Chúng ta đều biết chương trình Giáo dục cơng dân lớp 10 trung học phổ
thông là trang bị những kiến thức và kĩ năng cơ bản về thế giới quan khoa học và
nhân sinh quan tiến bộ, về các giá trị đạo đức và lối sống tiến bộ, văn minh. Từ
đó, hình thành và phát triển ở các em những tình cảm, niềm tin và thói quen đạo
đức, giúp các em có được ý thức tự giác thực hiện hành vi theo chuẩn mực chung
của xã hội. Chính vì lí do đó, việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo c H Chớ

Ng-ời viết: Nguyễn Văn Thiệp THPT Kim §éng

7


Một số kinh nghiệm trong việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
vào mơn Giáo dục công dân lớp 10 Trung học phổ thông.

Minh vào từng nội dung, từng bài học với chủ đề cụ thể là hết sức cần thiết. Tuy
nhiên, việc tích hợp vừa có những thuận lợi và khó khăn nhất định:
+ Thuận lợi:
Trong chương trình có nhiều nội dung gần gũi với chủ đề tích hợp Tư tưởng,
tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.
+ Khó khăn:
Trong chương trình Giáo dục cơng dân lớp 10 chủ yếu là kiến thức mang
tính trừu tượng hóa, khái qt hóa cao, địi hỏi giáo viên phải có sự hiểu biết sâu
rộng về nội dung của từng bài học cũng như nội dung của chủ đề cần tích hợp.
Trong một số bài chỉ có một phần hoặc một số nội dung nhỏ có thể tích hợp
được do đó địi hỏi giáo viên phải nghiên cứu kỹ bài học đồng thời phải có kiến
thức sâu, rộng về tư tưởng, tấm gương đạo đức của Hồ Chí Minh.
Qua quá trình cơng tác tơi nhận thấy để tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo

đức Hồ Chí Minh đạt hiệu quả, chất lượng chúng ta cần làm tốt những bước sau:
3.1. Xác định đúng mục tiêu của bài học, tiết học và mục tiêu tích hợp
Việc xác định mục tiêu bài học là một yêu cầu tất yếu đối với mỗi giáo viên.
Tuy nhiên, trong bài dạy có nội dung tích hợp thì giáo viên cần phải hết sức chú ý
đến việc xác định mục tiêu tích hợp. Vì nếu xác định khơng đúng mục tiêu tích
hợp sẽ dẫn đến việc quá coi trọng việc tích hợp hoặc quá xem nhẹ việc tích hợp
dẫn đến giáo viên sẽ khơng xác định đúng nội dung của các bước tiếp theo. Dẫn
đến không đạt được mục đích cuối cùng của tiết học.
3.1.1. Xác định đúng mục tiêu bài học, tiết học
Việc xác định đúng mục tiêu của bài học, là hết sức quan trọng và cần thiết.
Qua đó giúp giáo viên có những căn cứ, cơ sở để tiến hành các bước tiếp theo.
3.1.2. Xác định mục tiêu của vệc tích hợp
Như chúng ta đã biết đều biết mục tiêu của việc tích hợp tư tưởng, tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh vào trong nội dung bài học của chương trình Giáo
dục cơng dân lớp 10 là nhằm giúp học sinh hiểu được tỡnh yờu thng bao la ca
Ng-ời viết: Nguyễn Văn Thiệp – THPT Kim §éng

8


Một số kinh nghiệm trong việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
vào mơn Giáo dục công dân lớp 10 Trung học phổ thông.

Hồ Chủ tịch đối với con người và thiên nhiên. Qua đó, hình thành ở các em niềm
tin và nghị lực để phấn đấu học tập và rèn luyện theo tấm gương đạo đức Hồ Chí
Minh.
3.2. Xác định nội dung và lượng kiến thức cần tích hợp
Trên cơ sở mục tiêu và khối lượng kiến thức của bài học giáo viên sẽ có căn
cứ để xác định nội dung và lượng kiến thức tích hợp phù hợp với bài học một
cách hợp lí, khoa học, vừa đảm bảo được mục tiêu của bài học, vừa đảm bảo mục

tiêu tích hợp.
Nếu giáo viên xác định nội dung kiên thức tích hợp khơng phù hợp với nội
dung của bài sẽ dẫn đến làm phá vỡ mục tiêu của bài học cũng như tính lơgic và
tính hệ thống kiến thức của bài học.
Nếu lượng kiến thức quá lớn sẽ quá sức tiếp thu của học sinh từ đó sẽ khơng
đảm bảo được thời lượng của bài học theo qui định và không đạt được mục tiêu
của bài học.
Nếu lượng kiến thức tích hợp quá ít sẽ khơng thực hiện được mục tiêu tích
hợp
=> Do đó, việc xác định nội dung và khối lượng kiến thức cần tích hợp giáo
viên phải căn cứ vào những nguyên tắc sau:
+ Nội dung tích hợp phải phù hợp với nội dung của bài học.
+ Nội dung tích hợp phải đảm bảo được tính logic và tính hệ thống của bài
học.
+ Lượng kiến thức tích hợp phải đảm bảo thời gian của bài học theo quy
định.
+ Lượng kiến thức tích hợp phải đảm bảo vừa sức với học sinh. Muốn vậy,
giáo viên phải hiểu được mức độ tiếp thu, lĩnh hội kiến thức của đối tượng học
sinh trong lớp, trong trường mình giảng dạy.
3.3. Xác định trọng tâm kiến thức của bi hc v trng tõm tớch hp

Ng-ời viết: Nguyễn Văn ThiƯp – THPT Kim §éng

9


Một số kinh nghiệm trong việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
vào mơn Giáo dục công dân lớp 10 Trung học phổ thông.

Việc xác định kiến thức trọng tâm của bài học và trọng tâm tích hợp là rất

quan trọng, nó quyết định đến hiệu quả và chất lượng của giờ học, bài học. Nếu
không xác định hoặc xác định không đúng kiến thức trọng tâm của bài học và
trọng tâm tích hợp sẽ khơng thể phân chia thời gian hợp lí cho từng nội dung kiến
thức từ đó sẽ khơng thể làm nổi bật được yêu cầu của tiết bài học.
3.4. Giao nhiệm vụ và hướng dẫn học sinh chuẩn bị bài ở nhà
Khi đã xác định được nội dung cần tích hợp, giáo viên phải giao nhiệm vụ
cho học sinh chuẩn bị trước ở nhà. Mục đích là giúp học sinh chủ động, tích cực
lĩnh hội kiến thức. Muốn học sinh chuẩn bị bài có hiệu quả giáo viên cần phải:
+ Hướng dẫn học sinh sưu tập tài liệu và xử lí thơng tin. Đây là khâu rất
quan trọng, yêu cầu giáo viên phải đưa ra hệ thống câu hỏi mang tính gợi mở để
học sinh sưu tầm đúng tài liệu và dễ dàng xử lí thơng tin.
+ Để kích thích học sinh tích cực, tự giác trong việc chuẩn bị bài ở nhà giáo
viên nên chấm điểm những em có sự chuẩn bị chu đáo.
3.5. Lựa chọn phương pháp và phương tiện tích hợp
3.5.1. Phương pháp tích hợp:
Có nhiều phương pháp dạy học tích hợp học tập và làm theo tấm gương đạo
đức Hồ Chí Minh trong mơn Giáo dục cơng dân trung học phổ thông, từ các
phương pháp truyền thống như: Thuyết trình, đàm thoại, nêu gương… đến các
phương pháp hiện đại như: Thảo luận nhóm, Động não, Nghiên cứu trường hợp
điển hình, Xử lí tình huống… Các phương pháp này có thể được thực hiện qua các
hình thức học tập theo lớp, theo nhóm, cá nhân, có thể tổ chức học tập trong lớp
hoặc tại các địa điểm tham quan dã ngoại.
Các phương pháp dạy học Giáo dục công dân truyền thống và hiện đại đã
được đề cập tới trong nhiều tài liệu khác nhau, được giáo viên vận dụng thường
xun trong các bài giảng của mình.
Có thể nói việc lựa chọn phương pháp tích hợp là hết sức quan trọng, nó
quyết định đến sự thành cơng hay thất bại ca ni dung tớch hp.
Ng-ời viết: Nguyễn Văn Thiệp THPT Kim §éng

10

Một số kinh nghiệm trong việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
vào mơn Giáo dục công dân lớp 10 Trung học phổ thông.

Việc lựa chọn phương pháp và kết hợp các phương pháp tích hợp cho từng
nội dung, phù hợp với từng bài học cần phải căn cứ vào các yếu tố sau:
+ Căn cứ vào nội dung của tiết học, bài học và nội dung tích hợp .
+ Căn cứ vào đối tượng học sinh.
+ Căn cứ vào điều kiện học tập của nơi giảng dạy.
Trong khuôn khổ của đề tài người viết chỉ đi sâu vào một số phương pháp,
thường được áp dụng trong dạy học tích tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí
Minh trong mơn Giáo dục cơng dân lớp 10 Trung học phổ thông.
* Phương pháp nghiên cứu trường hợp điển hình:
Nghiên cứu trường hợp điển hình là phương pháp sử dụng một câu chuyện
có thật về một người, một tập thể, một cơ quan, đơn vị, hoặc sử dụng một câu
chuyện được viết dựa theo những trường hợp gần gũi xảy ra trong thực tiễn cuộc
sống.
- Mục tiêu của phương pháp:
Làm cho bài học trở nên gần gũi, sinh động, có sức lơi cuốn, thu hút được
học sinh tham gia nhờ đó giúp học sinh dễ tiếp thu kiến thức của bài hơn.
- Cách thực hiện:
+ Giáo viên yêu cầu học sinh đọc câu chuyện về trường hợp điển hình.
+ Giáo viên nêu câu hỏi thảo luận cho các nhóm.
+Các nhóm thảo luận và báo cáo kết quả.
+ Giáo viên kết luận.
- Một số lưu ý:
Những trường hợp điển hình phải là những câu chuyện về người thật, việc
thật trong cuộc sống hoặc là những trường hợp gần gũi thường xuyên xảy ra cuộc
sống.

Các trường hợp điển hình phải thể hiện tính da dạng của cuộc sống, tương
đối phức tạp, với các dạng nhân vật và những tình huống khỏc nhau.

Ng-ời viết: Nguyễn Văn Thiệp THPT Kim Động

11


Một số kinh nghiệm trong việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
vào mơn Giáo dục công dân lớp 10 Trung học phổ thông.

Nội dung trường hợp điển hình phải phù hợp với chủ đề tích hợp và chủ đề
bài học Giáo dục công dân, phù hợp với trình độ và đặc điểm lứa tuổi học sinh.
Câu chuyện có độ dài vừa phải.
- Ví dụ minh họa:
Khi dạy tích hợp bài Tự hồn thiện bản thân ở lớp 10, với chủ đề “Tấm
gương tự hoàn thiện bản thân của Bác Hồ”, GV có thể nêu trường hợp điển hình
qua câu chuyện về Bác Hồ học tiếng Anh :
“Qua tiếng Pháp, Bác học thêm tiếng Anh.
Tại sao Bác đi Anh ?Bác nói là để học tiếng Anh.
Bác sang Anh có nhiều mục đích, nhưng chắc chắn cũng là để học thêm một
thứ tiếng nước ngoài ở ngay trên đất nước nói thứ tiếng đó. Bác muốn học được
nhanh hơn, thuận lợi hơn nên sang Anh để có một môi trường tiếng Anh tốt hơn là
ở đất Pháp. Tất nhiên, vẫn phải vừa làm vừa học. Ngày nay, đường phố Hây-makít lớn rộng giữa thủ đơ Ln Đơn còn ghi dấu vết tiệm ăn khách sạn Các-lơ-tơn
(Carlton Hotel), nơi khoảng năm 1914 Bác đã làm phụ bếp ở đấy, Khách sạn lớn
nhất nước Anh hồi bấy giờ có ông vua bếp nổi tiếng là ét-cốp-phi-e được huân
chương vinh dự.
... Trước khi đến khách sạn này, Bác đã đi làm cơng việc đốt lị. "ở đây thật
đáng sợ" vì ln ln ở trong cảnh "tranh tối tranh sáng" vì "trong hầm hết sức
nóng, ngồi trời hết sức rét" . Không đủ quần áo nên Bác bị cảm, phải nghỉ việc

ln hai tuần. Khi Bác trả tiền th phịng, tiền bơ, bánh mì và tiền "sáu bài học
chữ Anh" rồi, trong túi chỉ cịn vẻn vẹn có sáu hào rưỡi! Bác đã phải "thắt lưng
buộc bụng" để học tiếng Anh trong một hồn cảnh khó khăn như thế đấy!
Thường ngày, Bác phải làm từ 8 giờ đến 12 giờ, chiều từ 5 giờ đến 10 giờ.
Phương tiện học là vài quyển sách và một cây bút chì. Sớm chiều, Bác đến ngồi ở
vườn hoa Hay-đơ, nơi có nhiều cây to, cột đèn cổ xưa để học. Vườn hoa Hay-đơ
(Hyde Park) là nơi mít tinh thị uy của nhân dân lao động ở Ln Đơn. Thật là
một cuộc "gặp gỡ" kì thú! Trước kia, Lê-nin và Cơ-rúp-skai-a cũng đã học tiếng
Ng-êi viết: Nguyễn Văn Thiệp THPT Kim Động

12


Một số kinh nghiệm trong việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
vào mơn Giáo dục công dân lớp 10 Trung học phổ thông.

Anh ở vườn hoa này. Có lần, khi đến thăm một lớp học, Bác nói rằng học tiếng
nước ngồi phải kiên nhẫn, vượt khó, có lúc Bác phải ra vườn hoa Hay-đơ học vì
"ở đấy lạnh khơng buồn ngủ".
Quả là như vậy, một ngày làm đến 9, 10 tiếng vất vả, ăn mặc thiếu thốn,
tiếng Anh học đã khó lại thêm phương tiện, điều kiện chẳng có gì. Bác phải tự
học, khơng thầy, khơng bạn, khơng trường, khơng lớp. Do đó Bác phải tìm một
chỗ học thuận lợi hơn, giúp thêm cho nghị lực quyết tâm và điều kiện học của
mình hơn. Đó là điều bình thường thơi. Dĩ nhiên, "hàng tuần, vào ngày nghỉ" Bác
vẫn đi học tiếng Anh với một Giáo sư người ý.
ở Anh không lâu, thời gian học cũng ngắn, thế nhưng trình độ tiếng Anh của
Bác chẳng thua kém gì mấy so với tiếng Hán và tiếng Pháp là những thứ tiếng
thành thạo của Bác. Bác học tiếng Anh chủ yếu trong thời gian này. Trong tờ báo
"Phong trào", số tháng 10 năm 1969, Rơ-nê Đi-pét có viết rằng: trên đường đi
tìm hiểu thế giới, ở mỗi nơi tàu dừng lại. "Đối với anh Ba, đều là một trường đại

học", ở đó anh đã trực tiếp thu lượm được những hiểu biết về sự tàn bạo của bọn
tư bản. Tuy vậy, Bác cảm thấy cần phải mở rộng kiến thức của mình bằng sách
vở.
ở Ln Đơn, Bác đã làm nhiều nghề khác nhau để có tiền ăn học. Trong thời
gian chiến tranh, Bác đã để thì giờ để nghiên cứu lịch sử thế giới, học tiếng Anh
và suy nghĩ về tương lai của các dân tộc thuộc địa”.
Kết thúc câu chuyện giáo viên cho học sinh liên hệ để làm rõ Bác Hồ đã tự
hoàn thiện bản thân như thế nào?
+ Bác Hồ học tiếng Anh có phải là nhằm mục đích tự hồn thiện bản thân
trong cuộc sống hay khơng?
+ Bác đã kiên trì học tiếng Anh như thế nào ?
+ Qua câu chuyện trên mỗi chúng ta cần phải học tập ở Bác điều gì?
* Phương phỏp ng nóo:

Ng-ời viết: Nguyễn Văn Thiệp THPT Kim §éng

13


Một số kinh nghiệm trong việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
vào mơn Giáo dục công dân lớp 10 Trung học phổ thông.

Phương pháp động não thường được sử dụng trong dạy học tích hợp học
tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trước khi giới thiệu bài học mới,
giới thiệu một nội dung mới hoặc kết thúc một nội dung nào đấy.
- Mục tiêu của phương pháp:
Tạo cho học sinh tập trung suy nghĩ, từng bước rèn luyện khả năng tư duy
độc lập trong sự hướng dẫn của giáo viên, khi cần tìm hiều về một nội dung kiến
thức.
Tạo cho học sinh làm quen với mơi trường học tập tích cực, không bị áp đặt

các luồng tư duy đồng thời phát huy khả năng làm việc sáng tạo.
- Cách thực hiện:
Giáo viên có thể tiến hành theo các bước sau:
Nêu câu hỏi hoặc vấn đề, trong đó có nhiều cách trả lời, cần được tìm hiểu
trước cả lớp hoặc trước nhóm.
Khích lệ học sinh phát biểu.
Liệt kê các ý kiến lên bảng hoặc giấy to.
Phân loại các ý kiến; làm sáng tỏ những ý kiến chưa rõ.
Tổng hợp ý kiến của học sinh và rút ra kết luận.
- Một số lưu ý:
Câu hỏi động não phải là câu hỏi tạo ra một số cách trả lời khác nhau.
Giáo viên hướng dẫn học sinh phát biểu ngắn gọn.
Không nên đánh giá, phê phán trong khi học sinh phát biểu.
- Ví dụ minh họa:
Khi dạy bài Công dân với cộng đồng ở lớp 10, giáo viên có thể sử dụng
phương pháp động não qua việc liên hệ về tấm gương nhân nghĩa của Bác Hồ.
Giáo viên cho học sinh đọc truyện: Bác Hồ tắm cho trẻ ở Việt Bắc :
“Hơn một năm xa Tổ quốc, trải qua ngót ba chục nhà tù của Tưởng Giới
Thạch gần khắp Quảng Tây, Bác Hồ trở về Pc Bú cui nm 1944.

Ng-ời viết: Nguyễn Văn Thiệp THPT Kim §éng

14


Một số kinh nghiệm trong việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
vào mơn Giáo dục cơng dân lớp 10 Trung học phổ thơng.

Nhìn thấy việc giữ vệ sinh nước ăn và nơi ở chưa được dân ở đây chú ý, Bác
bảo chúng tôi cùng Bác bắt tay dọn dẹp. Một buổi sáng Bác bảo các cháu xếp

hàng đi ra phía khe nước.
Người tự tay cởi quần áo cho các cháu bé, lần lượt tắm rửa, kỳ cọ cho từng
cháu. Chúng vừa tắm, vừa đùa, bắn cả nước vào mặt Bác.
Trong số bọn trẻ được Bác tắm cho hơm đó có cháu Thân (con trai tơi) chốc
đầu, tóc dính bết. Tắm gội xong, Bác cịn làm thuốc dịt cho. Thuốc xót, thấy cháu
kêu, Bác Hồ dỗ dành ngọt ngào:
- Không sao, chỉ một lát là hết xót ngay thơi cháu ạ.
Rồi Bác nói với đám thanh niên chúng tơi đứng quanh đó:
- Các cơ, các chú, vợ chồng cịn trẻ phải giữ gìn quanh năm sạch sẽ cho con
cái, bệnh ghẻ lây nhanh lắm đấy, thật khổ cho cháu tôi.
Chúng tôi im lặng, cảm động. Trông thấy mấy cháu mặc quần áo bẩn và
rách, Bác không vui:
Các cháu này con cô chú nào đây. Lấy áo sạch thay cho trẻ, còn mang quần
áo bẩn đi giặt, chỗ nào rách thì khâu lại.
Bà cố tơi gần một trăm tuổi, nghe vậy xt xoa thán phục, nói:
- Ơng già này là con người quý giá lắm đấy.
Rồi bà cố bảo bố tơi bưng một bát cháo có đánh trứng gà lại mời Bác Hồ.
Bác tỏ vẻ không bằng lịng:
- Các đồng chí làm cách mạng, tơi cũng làm cách mạng, tại sao tôi được ăn
đặc biệt hơn các đồng chí ?
Và Người đứng dậy bê bát cháo trứng gà mời cố tơi ăn và nói:
- Đây mới là người cần được đặc biệt bồi dưỡng. Bà đã sống gần trăm tuổi
rồi, khổ cực nhiều nhiều, cần ăn cho khoẻ để sống đến ngày đất nước độc lập, vui
hưởng thái bình.
Kết thúc câu truyện giáo viên tổ chức cho học sinh liên hệ về tấm gương của
Bác yêu thương, quan tõm n con ngi :
Ng-ời viết: Nguyễn Văn Thiệp – THPT Kim §éng

15

Một số kinh nghiệm trong việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
vào mơn Giáo dục cơng dân lớp 10 Trung học phổ thơng.

1/ Lịng u thương con người của Bác được thể hiện như thế nào qua câu
chuyện trên?
2/ Những việc làm trong câu chuyện thể hiện đức tính gì của Bác?
Học sinh có thể trả lời về các biểu hiện khác nhau, mỗi em trả lời 1 hoặc 2
biểu hiện. Giáo viên ghi tất cả các ý kiến lên bảng, trừ những ý kiến trùng lặp.
Giáo viên cũng có thể gợi ý để giúp các em suy nghĩ, nói đúng về một biểu hiện
nào đó. Giáo viên phân loại ý kiến, kết luận về các biểu hiện đúng. Cuối cùng,
giáo viên khen ngợi những ý kiến đúng, không chê bai những ý kiến chưa đúng
mà cần động viên, khích lệ để các em hăng hái tiếp tục tham gia vào các hoạt
động tiếp theo.
* Phương pháp thảo luận nhóm
Phương pháp thảo luận nhóm có nhiều lợi thế sử dụng trong dạy học Giáo
dục công dân nói chung, trong dạy học tích hợp tư tưởng và đạo đức Hồ Chí Minh
nói riêng, là phương pháp trong đó giáo viên tổ chức cho học sinh học tập theo
những nhóm nhỏ nhằm giải quyết các vấn đề trong nội dung tích hợp; tạo điều
kiện cho học sinh được giao lưu, học hỏi lẫn nhau, cùng nhau hợp tác để giải
quyết những nhiệm vụ chung của cả nhóm.
- Mục tiêu của phương pháp
Giúp học sinh có thể lĩnh hội được kiến thức nhanh hơn, chắc hơn.
Nhờ khơng khí thảo luận tập thể cởi mở nên cho học sinh sẽ mạnh dạn hơn.
Thông qua thảo luận tập thể, học sinh biết lắng nghe ý kiến của bạn, tạo cơ sở
giúp cho học sinh dễ hòa nhập vào tập thể nhóm, tạo cho các em niềm hứng thú
trong học tập.
Thơng qua thảo luận nhóm, học sinh có điều kiện phát triển kĩ năng giao tiếp
và kĩ năng hợp tác.
- Cách thực hiện

Giáo viên nêu chủ đề thảo luận.

Ng-êi viÕt: NguyÔn Văn Thiệp THPT Kim Động

16


Một số kinh nghiệm trong việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
vào mơn Giáo dục cơng dân lớp 10 Trung học phổ thơng.

Chia nhóm, giao nhiệm vụ cho học sinh, quy định thời gian và phân cơng vị
trí của các nhóm.
Các nhóm thảo luận.
Đại diện từng nhóm trình bày kết quả thảo luận của nhóm mình.
Các nhóm khác quan sát, lắng nghe và cho ý kiến.
Giáo viên tổng kết và nhận xét.
- Một số lưu ý:
Nhiệm vụ thảo luận của các nhóm có thể độc lập hoặc trùng nhau.
Cần quy định rõ thời gian thảo luận nhóm và thời gian trình bày kết quả thảo
luận của mỗi nhóm.
Trong khi các nhóm thảo luận, giáo viên cần đến từng nhóm để quan sát,
lắng nghe, gợi ý hoặc giúp đỡ khi cần thiết.
Ví dụ minh họa
Khi dạy bài 07: ''Thực tiễn và vai trò của thực tiễn đối với nhận thức''.
Giáo viên cho học sinh thảo luận theo nhóm câu hỏi sau:
+ Động lực nào thơi thúc Bác Hồ ra đi tìm đường cứu nước?
* Liên hệ và tự liên hệ thực tế
Liên hệ và tự liên hệ thực tế là phương pháp tích hợp tạo ra điều kiện để học
sinh hiểu được vì sao phải học nội dung này và cách vận dụng kiến thức bài học
vào thực tế cuộc sống.

- Mục tiêu:
Làm cho nội dung bào học gắn với thực tế đời sống xã hội, đáp ứng yêu cầu
giáo dục “học đi đôi với hành”.
Tạo điều kiện cho học sinh được bộc lộ thái độ, tình cảm, ý kiến và cách làm
của mình.
- Cách thực hin:

Ng-ời viết: Nguyễn Văn Thiệp THPT Kim Động

17


Một số kinh nghiệm trong việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
vào mơn Giáo dục công dân lớp 10 Trung học phổ thông.

Trong bài dạy có nội dung tích hợp ở mức độ liên hệ, giáo viên có thể yêu
cầu học sinh liên hệ về tấm gương kính già, yêu trẻ; tấm gương quý trọng thời
gian, tấm gương giữ chữ tín... của Bác Hồ.
Giáo viên có thể yêu cầu học sinh tự liên hệ với bản thân.
- Ví dụ minh họa:
Khi dạy bài 13 “Cơng dân với cộng đồng” ở lớp 10, giáo viên có thể yêu
cầu học sinh liên hệ về tấm lòng nhân nghĩa của Bác Hồ:
+ Bác yêu thương, quan tâm chăm sóc mọi người.
+ Bác vị tha, khơng cố chấp với người lầm lỗi khi biết hối cải.
* Phương pháp nêu và giải quyết vấn đề
Đây là phương pháp giáo viên nêu ra một vấn đề hoặc tình huống có vấn đề
để học sinh suy nghĩ và từng bước giải quyết vấn đề dưới sự hướng dẫn của giáo
viên.
- Mục tiêu:
Làm cho học sinh tập trung, chú ý tìm hiểu nội dung bài học để giải quyết

vấn đề.
Phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh trong việc lĩnh hội tri thức.
- Cách thực hiện:
Giáo viên nêu vấn đề, vấn đề đó có thể yêu cầu học sinh giải quyết hoặc
khơng cần giải quyết.
- Ví dụ minh họa:
Ví dụ 1: Khi giảng dạy tiết 02 bài 07 giáo viên có thể liên hệ câu nói của Bác
Hồ: ''Thực tiễn mà khơng có lí luận hướng dẫn là thực tiễn mù qng. Lí luận
mà khơng có liên hệ với thực tiễn là lí luận sng''.
Ví dụ 2: Khi giảng dạy bài 10: Quan niệm về đạo đức. Giáo viên có thể liên
hệ câu nói của Bác Hồ:
''Người có tài mà khơng có đức là người vơ dụng,
Người có đức mà khơng có tài thì làm việc gì cũng khó"
Ng-êi viÕt: Ngun Văn Thiệp THPT Kim Động

18


Một số kinh nghiệm trong việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
vào mơn Giáo dục cơng dân lớp 10 Trung học phổ thơng.

Sau đó giáo viên nêu vấn đề để học sinh giải quyết: Qua câu nói trên của Bác
Hồ em thấy đạo đức có vai trò quan trọng như thế nào đối với mỗi cá nhân?
3.5.2. Phương tiện thưc hiện
- Tùy theo điều kiện của từng trường, và trình độ cơng nghệ của bản thân,
giáo viên có thể kết hợp những phương tiện truyền thống và hiện đại như:
+ Giáo án, Sách giáo viên.
+ Tranh ảnh và các câu truyện có liên quan.
+ Giấy khổ lớn, bút dạ, phiếu học tập.
+ Máy chiếu, băng hình....

Chú ý: Việc lựa chọn phương tiện phải phù hợp với nội dung, mục tiêu và
các phương pháp giảng dạy đã lựa chọn cho tiết học, bài học..
3.6. Giáo án tham khảo
Trong khuôn khổ của đề tài tôi xin giới thiệu giáo án cụ thể của một tiết học
tích hợp nội dung tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
Tiết 13: Bài 7(tiết 02)
THỰC TIỄN VÀ VAI TRÒ
CỦA THỰC TIỄN ĐỐI VỚI NHẬN THỨC
I- MỤC TIÊU BÀI HỌC:
Giúp học sinh nắm được:
1. Về kiến thức:
- Hiểu rõ thực tiễn có vai trị quyết định đối với nhận thức vì nó là cơ sở, là
động lực, là mục đích của nhận thức và là tiêu chuẩn để kiểm tra chân lí.
- Hiểu được quan điểm của Hồ Chí Minh về vai trò của thực tiễn với nhận
thức.
2. Về kỹ năng:
- Nêu được ví dụ về vai trị của thực tiễn, giải thích được mọi sự hiểu biết
của con người đều bt ngun t thc tin.
Ng-ời viết: Nguyễn Văn Thiệp THPT Kim §éng

19


Một số kinh nghiệm trong việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
vào mơn Giáo dục công dân lớp 10 Trung học phổ thông.

- Vận dụng được những kiến thức đã học vào đời sống xã hội phù hợp với
khả năng và lứa tuổi của bản thân.
3. Về thái độ:
- Ln coi trọng việc tìm hiểu cuộc sống, khắc phục tình trạng chỉ học lí

thuyết mà khơng gắn với thực hành. Có ý thức tham gia các hoạt động thực tiễn,
luôn biết vận dụng những điều đã học vào cuộc sống.
- Học tập tấm gương Hồ Chí Minh ở các phẩm chất:
+ Lịng u nước, trọn đời phấn đấu hi sinh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc,
giải phóng giai cấp, giải phóng con người.
+ Tình yêu thương bao la của Bác thể hiện trong tư tưởng và mọi hành động.
II- KIẾN THỨC TRỌNG TÂM CỦA TIẾT HỌC:
- Vai trò của thực tiễn đối với nhận thức.
- Tình yêu thương bao la của bác với con người.
III- PHƯƠNG PHÁP VÀ HÌNH THỨC TỔ CHỨC DẠY HỌC:
1. Phương pháp:
Kết hợp các phương pháp:
+ Phương pháp thuyết trình, đàm thoại.
+ Phương pháp nêu vấn đề, giải quyết tình huống.
+ Phương pháp thảo luận nhóm và liên hệ thực tế.
2. Hình thức tổ chức:
Học sinh học theo lớp kết hợp với làm việc theo nhóm và cá nhân.
IV- PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC:
- Giáo án, sách giáo khoa giáo dục cơng dân 10.
- Bản trình chiếu
- Hệ thống tài liệu tích hợp (các mẩu truyện kể về Bác Hồ).
- Phiếu học tập, giấy khổ lớn, bút dạ...
V- TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC TIẾT HỌC:
Bước 1: Ổn định tổ chức lớp (01 phỳt)
Ng-ời viết: Nguyễn Văn Thiệp THPT Kim Động

20


Một số kinh nghiệm trong việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh

vào mơn Giáo dục công dân lớp 10 Trung học phổ thông.

+ Kiểm tra sĩ số, vệ sinh.
Bước 2: Kiểm tra bài cũ (03 phút)
Giáo viên: Nêu câu hỏi.
Câu 1: Nhận thức là gì? Quá trình nhận thức của con người trải qua những
giai đoạn nào?
Câu 2: Thực tiễn là gì? Trong các hình thức hoạt động thực tiễn, hình thức
nào là quan trọng nhất? Tại sao?
Bước 3: Dạy bài mới:
Giáo viên vào bài: Bác Hồ của chúng ta đã từng nói: ''Thực tiễn khơng có lí
luận hướng dẫn là thực tiễn mù qng. Lí luận mà khơng có liên hệ với thực
tiễn là lí luận sng''. Để hiểu rõ lời dạy của Bác chúng ta cùng tìm hiểu những
nội dung tiếp theo của bài 7: Thực tiễn và vai trò của thực tiễn đối với nhận thức.
Giới thiệu bài mới.
- Giáo viên nhận xét qua kiểm tra bài cũ và dẫn dắt thiệu nội dung bài học,
nêu mục tiêu và yêu cầu cần tìm hiểu của giờ học.

Thời
gian

Hoạt động của thầy và trị

Hoạt động 1: Giáo viên cho

Nội dung kiến thức Nội dung tích
cơ bản

hợp

3- Vai trị của thực

học sinh đọc tình huống trong tiễn đối với nhận
sách giáo khoa trang 40 và

thức.

yêu cầu học trả lời ý kiến cá
nhân hai câu hỏi trong sách
giáo khoa:
1. Ý kiến của Clốt Béc-na
đúng hay sai?
Ng-êi viết: Nguyễn Văn Thiệp THPT Kim Động

21


Một số kinh nghiệm trong việc tích hợp tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh
vào mơn Giáo dục công dân lớp 10 Trung học phổ thông.

2. Thực tiễn có những vai trị
gì đối với nhận thức?
- Học sinh trình bày ý kiến cá
nhân.
- Giáo viên nhận xét và dẫn
dắt học sinh vào bài.
a) Thực tiễn là cơ sở
của nhận thức:

- Mọi nhận thức của

Hoạt động 2: Thảo luận lớp

con người đều bắt

tìm hiểu vai trị của thực tiễn

nguồn từ thực tiễn.

là cơ sở của nhận thức:
- Giáo viên yêu cầu học sinh
nhắc khái niệm nhận thức
trong tiết 01 của bài:
- Học sinh nhắc lại khái niệm.
- Giáo viên yêu cầu học sinh
trả lời câu hỏi
Nguồn gốc của nhận thức là
từ đâu? Lấy ví dụ?
- Học sinh suy nghĩ và trình
bày ý kiến cá nhân.
- Giáo viên nhận xét, giảng
giải và kết luận.
Mỗi người, mỗi thế hệ khơng
chỉ có nhn thc qua thc tin
Ng-ời viết: Nguyễn Văn Thiệp THPT Kim §éng

22