Đánh Giá Công Tác Bồi Thường, Giải Phóng Mặt Bằng Dự Án Xây Dựng Trạm Trung Chuyển Kho Bãi Hàng Hóa Pác Luống, Xã Tân Mỹ, Huyện Văn Lãng, Tỉnh Lạng Sơn
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (484.77 KB, 64 trang )
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
HOÀNG VĂN HẠNH
Tên đề tài:
ĐÁNH GIÁ CÔNG TÁC BỒI THƯỜNG, GIẢI PHÓNG
MẶT BẰNG DỰ ÁN XÂY DỰNG TRẠM TRUNG CHUYỂN
KHO BÃI HÀNG HÓA PÁC LUỐNG, XÃ TÂN MỸ,
HUYỆN VĂN LÃNG, TỈNH LẠNG SƠN
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Hệ đào tạo
: Liên thông chính quy
Chuyên ngành
: Quản lý đất đai
Lớp
: K9 – LTQLĐĐ
Khoa
: Quản lý Tài nguyên
Khoá học
: 2013 – 2015
Giảng viên hướng dẫn: TS. Nguyễn Thị Lợi
Thái Nguyên, năm 2014
LỜI CẢM ƠN
Sau một thời gian dài học tập và nghiên cứu tại trường em đã được
phân công về thực tập tốt nghiệp tại UBND xã Tân Mỹ Huyện Văn Lãng Tỉnh
Lạng Sơn. Đến nay em đã thực tập xong và hoàn thành bản khoá luận tốt
nghiệp này.
Em xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành tới Ban chủ nhiệm khoa cùng
toàn thể các thầy giáo, cô giáo trong Khoa Quản Lý Tài nguyên - Trường Đại
học Nông Lâm Thái Nguyên đã giúp đỡ tạo điều kiện cho em trong suốt quá
trình học tập và nghiên cứu, đặc biệt là cô giáo hướng dẫn TS. Nguyễn Thị
Lợi đã hướng dẫn giúp đỡ em tận tình và chu đáo trong suốt quá trình học tập
và triển khai nghiên cứu đề tài.
Em cũng xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới ban lãnh đạo và toàn thể
các anh, chị, cô, chú cán bộ của xã Tân Mỹ đã tạo mọi điều kiện thuận lợi và
trực tiếp giúp đỡ em trong quá trình thực tập tốt nghiệp.
Bên cạnh đó em còn nhận được sự quan tâm, động viên, tạo điều kiện
và giúp đỡ tận tình của gia đình, bạn bè; với tấm lòng biết ơn sâu sắc em xin
chân thành cảm ơn trước sự giúp đỡ quý báu đó.
Em xin chân thành cảm ơn !
Thái Nguyên, ngày 15 tháng 8 năm 2014
Sinh viên
Hoàng Văn Hạnh
DANH MỤC BẢNG CHỮ VIẾT TẮT
STT
Tên đầy đủ
Tên viết tắt
1
BT&GPMB
Bồi thường giải phóng mặt bằng
2
CĐ
Cao đẳng
3
CP
Chính phủ
4
ĐH
Đại học
5
GPMB
Giải phóng mặt bằng
6
HĐND
Hội đồng nhân dân
7
NĐ
Nghị định
8
QĐ
Quyết định
9
TĐC
Tái định cư
10
THCN
Trung học chuyên nghiệp
11
THPT
Trung học phổ thông
12
TT
Thông tư
13
UBND
Ủy ban nhân dân
MỤC LỤC
PHẦN 1: MỞ ĐẦU ..............................................................................................1
1.1. Đặt ván đề........................................................................................................1
1.2. Mục đích của đè tài .........................................................................................2
1.3. Yêu cầu của đề tài ...........................................................................................3
1.4. Ý nghĩa của đề tài ............................................................................................3
PHÂN 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU ...................................................................4
2.1. Khái quát bồi thường giải phóng mặt bằng ...............................................4
2.1.1. Các khái niệm liên quan đến công tác BT&GPMB ............................... 4
2.1.2. Đặc điểm của quá trình BT&GPMB ..................................................... 5
2.1.3. Những yếu tố tác động đến công tác BT&GPMB ................................. 6
2.2. Cơ sở khoa học của công tác bồi thường giải phóng mặt bằng .............. 7
2.2.1. Cơ sở pháp lý của công tác giải phóng mặt bằng .................................. 7
2.2.1.1. Những văn bản của Chính phủ và cơ quan Trung Ương .................... 7
2.2.1.2. Những văn bản của địa phương ......................................................... 9
2.2.1.2. Một số văn bản pháp quy liên quan đến công tác bồi thường GPMB
dự án xây dựng trạm trung chuyển Container Pác Luống. .............................. 9
2.2.2. Cơ sở lý luận của đề tài .......................................................................... 10
2.2.3. Cơ sở thực tiễn của đề tài ....................................................................... 13
2.3. Công tác bồi thường giải phóng mặt bằng trên thế giới và Việt Nam ........14
2.3.1. Chính sách BT&GPMB của các tổ chức tài trợ, một số nước trên thế......14
giới và kinh nghiệm cho Việt Nam ............................................................... 14
2.3.1.1. Chính sách BT&GPMB ở Trung Quốc ............................................ 14
2.3.1.2. Chính sách BT&GPMB ở Australia................................................. 14
2.3.1.3. Công tác bồi thường và giải phóng mặt bằng ở Thái lan .................. 15
2.3.1.4. Kinh nghiệm cho Việt Nam. ...................................................................16
2.3.2. Công tác giải phóng mặt bằng ở trong nước và một số tỉnh ở Việt Nam16
2.3.2.1 công tác giải phóng mặt bằng ở Việt Nam ..............................................16
2.3.2.2. Công tác giải phóng mặt bằng ở TP. Hà Nội ..........................................17
2.3.2.3. Công tác giải phóng mặt bằng ở Tp Thái Nguyên ............................ 18
2.3.3. Công tác BT&GPMB trên địa bàn Tỉnh Lạng Sơn ...................................19
PHẦN 3: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
..............................................................................................................................24
3.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.................................................................24
3.1.1. Đối tượng nghiên cứu ................................................................................24
3.1.2. Phạm vi nghiên cứu....................................................................................24
3.2.Địa điểm và thời gian tiến hành .....................................................................24
3.3. Nội dung nghiên cứu .....................................................................................24
3.3.1: Đánh giá điểu kiện tự nhiên - kinh tế - xã hội của xã Tân Mỹ. ................24
3.3.2. Đánh giá kết quả thực hiện công tác BT&GPMB của Dự án xây dựng trạm
trung chuyển container Pác Luống, xã Tân Mỹ, huyện Văn Lãng, Tỉnh Lạng Sơn
..............................................................................................................................24
3.3.3. Đánh giá những ảnh hưởng của công tác BT&GPMB tới đời sống của
người dân khu vực GPMB. ..................................................................................24
3.3.4. Đánh giá những thuận lợi, khó khăn và đề xuất một số giải pháp khi thực
hiện công tác BT&GPMB tại Dự án xây dựng trạm trung chuyển Container Pác
Luống, xã Tân Mỹ, huyện Văn Lãng, Tỉnh Lạng Sơn ........................................24
3.4. Phương pháp nghiên cứu...............................................................................25
3.4.1. Phương pháp thu thập, nghiên cứu số liệu, tài liệu thứ cấp .......................25
3.4.2. Phương pháp điều tra, thu thập số liệu, tài liệu sơ cấp ........................ 25
3.4.3. Phương pháp kế thừa .......................................................................... 25
3.4.4. Phương pháp thống kê, tổng hợp, phân tích và xử lý số liệu ............... 25
PHẦN 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN...............................26
4.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế và xã hội ............................................................26
4.1.1. Điều kiện tự nhiên. ................................................................................ 26
4.1.1.1. Vị trí địa lí ....................................................................................... 26
4.1.1.2. Đất đai, địa hình. ............................................................................. 26
4.1.1.3. Khí hậu ............................................................................................ 28
4.1.1.4. Thuỷ văn.......................................................................................... 28
4.1.1.5. Nhận xét chung về điều kiện tự nhiên của xã Tân Mỹ – Huyện Văn Lãng –
Lạng Sơn...............................................................................................................28
4.1.2. Điều kiện kinh tế xã hội của xã Tân Mỹ. ...................................................29
4.1.2.1. Thực trạng phát triển kinh tế ............................................................ 29
4.1.2.2. Hiện trạng dân số, lao động, việc làm và thu nhập ........................... 33
4.1.2.3. Tình hình dân số và lao động khu vực GPMB .......................................35
4.1.2.4. Trình độ dân trí trong khu vực GPMB....................................................36
4.1.2.5. Thành phần dân tộc và tập quán sinh hoạt ..............................................37
4.1.3. Thực trạng Tình hình quản lý và sử dụng đất khu vực GPMB. .................. 38
4.1.3.1. Tình hình quản lý đất đai ................................................................. 38
4.1.4. Đánh giá những thuận lợi, khó khăn của điều kiện TN - KT - XH ảnh hưởng
đến công tác BT&GPMB................................................................................ 39
4.1.5. Tìm hiểu chính sách bồi thường và cách tổ chức GPMB ..........................40
4.2. Đánh giá công tác BT&GPMB dự án xây dựng trạm trung chuyển
container Pác Luống xã Tân Mỹ huyện Văn Lãng tỉnh Lạng Sơn .................. 42
4.2.1. Kết quả bồi thường và các tài sản ngắn liền với đất................................... 42
4.2.1.1. Kết quả bồi thường các loại đất ..............................................................42
4.2.1.2. Kết quả bồi thường về công trình kiến trúc và nhà ở..............................43
4.2.1.3. Bồi thường và hỗ trợ di chuyển mồ mả trong khu vực GPMB ..............44
4.2.1.4. Bồi thường cây cối, hoa màu ...................................................................45
4.3.1. Kết quả công tác hỗ trợ ..............................................................................47
4.3.1.1. Kết quả thực hiện hỗ trợ ổn định đời sống ............................................47
4.3.1.2. Kết quả thực hiện hỗ trợ nhà cửa vật kiến trúc ....................................48
4.3.1.3. Kết quả thực hiện hỗ trợ đất và chuyển đổi nghề nghiệp, tạo việc làm
..............................................................................................................................49
4.3.2. Kết quả công tác bồi thường GPMB..........................................................50
4.4. Kết quả điều tra ý kiến của người dân tại khu vực giải phóng mặt bằng ........51
4.5. Đánh giá công tác thực hiện bồi thường GPMB...........................................52
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...........................................................................54
1. Kết luận ............................................................................................................54
2. Kiến nghị.........................................................................................................54
TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................................................56
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
Bảng 4.1: Hiện trạng dân số và đất ở của xã Tân Mỹ năm 2013.........................33
Bảng 4.2: Kết quả điều tra về dân số theo độ tuổi của khu vực GPMB ..............35
Bảng 4.3: Tình hình lao động trong phạm vi của khu vực GPMB . ....................35
Bảng 4.4: Kết quả điều tra về trình độ dân trí ......................................................36
Bảng 4.5: Thành phần dân tộc của khu vực GPMB ............................................37
Bảng 4.6: Hiện trạng sử dụng đất năm 2013 ................................................. 38
Bảng 4.7 : Bảng tính đền bù đất đai để GPMB....................................................42
Bảng 4.8: Kết quả bồi thường công trình kiến trúc ....................................... 43
Bảng 4.9: Kết quả bồi thường và hỗ trợ di chuyển mồ mả ..................................44
Bảng 4.10: Kết quả bồi thường cây cối, hoa màu .................................................45
Bảng 4.11: Kết quả bồi thường các loại cây lấy gỗ .............................................46
Bảng 4.12: kết quả thực hiện hỗ trợ ổn định đời sống .......................................47
Bảng 4.13: kết quả thực hiện hỗ trợ nhà cửa vật kiến trúc ................................48
Bảng 4.14: Bảng kết quả thực hiện hỗ trợ đất và chuyển đổi nghề nghiệp, tạo
việc làm ...............................................................................................................49
Bảng 4.15: Tổng hợp kinh phí bồi thường GPMB ..............................................50
1
PHẦN 1
MỞ ĐẦU
1.1. Đặt vấn đề
Đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước thống nhất quản lý, sử dụng
và khai thác đất đai một cách hiệu quả nhất để phục vụ cho sự nghiệp phát triển
kinh tế - xã hội của đất nước, Nhà nước thực hiện giao quyền sử dụng đất cho
các tổ chức, các đơn vị và hộ gia đình, cá nhân sử dụng để sản xuất kinh doanh
dịch vụ, sử dụng để ở, sinh hoạt và giao đất cho các cơ quan, tổ chức để sử dụng
vào mục đích quốc phòng, an ninh, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng, phát triển
kinh tế theo chiến lược, kế hoạch và mục tiêu quản lý phát triển đất nước, nên
hầu hết diện tích đất của quốc gia đã được đưa vào sử dụng để phục vụ cho sự
nghiệp sự phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ quốc phòng an ninh tổ quốc.
Trong quá trình xây dựng quốc phòng, an ninh bảo vệ tổ quốc, củng cố phát triển
nền kinh tế - xã hội của đất nước và thực hiện chức năng quản lý đất đai, Nhà
nước thực hiện điều chỉnh lại việc sử dụng đất của các tổ chức, hộ gia đình, cá
nhân theo quy hoạch sử dụng đất, theo nhu cầu sử dụng đất để phục vụ cho mục
đích quốc phòng, an ninh, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng và phát triển kinh tế
- xã hội của đất nước thông qua phương thức thu hồi đất và được thể chế vào
Luật Đất đai và các văn bản hướng dẫn dưới luật.
Tuy nhiên, vấn đề bồi thường, hỗ trợ và tái định cư (TĐC) kéo dài vẫn
đang là vấn đề nổi cộm tại nhiều địa phương, ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng đất,
đến người có đất bị thu hồi và tác động xấu đến môi trường đầu tư của nước ta.
Nguyên nhân gây nên tình trạng này ngoài vấn đề về giá đất tính bồi thường chưa
hợp lý, còn nguyên nhân quan trọng là do chính sách, thủ tục về thu hồi đất, bồi
thường, hỗ trợ, TĐC còn nhiều vướng mắc, bất cập. Mặt khác, một số địa phương
đã đơn giản trong việc thu hồi đất, chưa gắn công tác thu hồi đất với TĐC, đặc
biệt là hỗ trợ việc làm, dạy nghề cho lao động, việc bồi thường cho hộ bị thu hồi
DANH MỤC BẢNG CHỮ VIẾT TẮT
STT
Tên đầy đủ
Tên viết tắt
1
BT&GPMB
Bồi thường giải phóng mặt bằng
2
CĐ
Cao đẳng
3
CP
Chính phủ
4
ĐH
Đại học
5
GPMB
Giải phóng mặt bằng
6
HĐND
Hội đồng nhân dân
7
NĐ
Nghị định
8
QĐ
Quyết định
9
TĐC
Tái định cư
10
THCN
Trung học chuyên nghiệp
11
THPT
Trung học phổ thông
12
TT
Thông tư
13
UBND
Ủy ban nhân dân
3
1.3. Yêu cầu của đề tài
- Nắm chắc Luật Đất đai hiện hành, các Nghị định, Thông tư có liên
quan đến công tác BT&GPMB, hỗ trợ tái định cư cho người dân sau khi giải
phóng mặt bằng.
- Nắm chắc khung giá bồi thường của Chính phủ, địa phương.
- Nắm chắc các quyết định, tờ trình và các văn bản khác có liên quan
đến bồi thường, GPMB của Nhà nước và của địa phương.
- Các số liệu điều tra, thu thập phải đảm bảo đầy đủ, chính xác, trung
thực, khách quan.
- Phải biết phân tích, đánh giá các số liệu điều tra, thu thập.
- Đề xuất các giải pháp mang tính cụ thể dựa trên các kết quả nghiên cứu.
1.4. Ý nghĩa của đề tài
- Ý nghĩa trong học tập và nghiên cứu: Bổ sung những kiến thức đã học
trên lớp, học hỏi, tiếp nhận những kiến thức, kinh nghiệm thực tế và hiểu rõ
hơn về công tác quản lý Nhà nước về đất đai, cụ thể là công tác BT&GPMB,
hỗ trợ tái định cư.
- Ý nghĩa trong thực tiễn: Từ quá trình nghiên cứu đề tài giúp tìm ra
được những thuận lợi, khó khăn của công tác BT&GPMB để từ đó rút ra
những giải pháp khắc phục, góp phần đẩy nhanh tiến độ BT&GPMB.
4
PHÂN 2
TỔNG QUAN TÀI LIỆU
2.1. Khái quát bồi thường giải phóng mặt bằng
Công tác giải phóng mặt bằng là một quá trình khó khăn phức tạp, bao
gồm các công tác từ việc bồi thường đất, đến khi các hộ dân nhận tái định cư
và ổn định đời sống. giải phóng mặt bằng thể hiện khác nhau đối với mỗi dự án
khác nhau nó liên quan trực tiếp đến lợi ích của chủ đầu tư và nhân dân.
2.1.1. Các khái niệm liên quan đến công tácbồi thường giải phóng mặt bằng
- Công tác BT&GPMB là việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà
nước thu hồi đất để sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh, lợi ích công
cộng, mục đích phát triển kinh tế.
- Thu hồi đất là việc Nhà nước ra quyết định hành chính để thu lại
quyền sử dụng đất đã được giao cho tổ chức, UBND xã, phường, thị trấn quản
lý theo quy định của Luật Đất đai 2003 (Quy định tại Khoản 5 Điều 4 Luật
Đất đai 2003 [6]).
- Bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất là việc Nhà nước trả lại giá trị
quyền sử dụng đất đối với diện tích đất bị thu hồi cho người bị thu hồi đất
(Quy định tại Khoản 6 Điều 4 Luật Đất đai 2003 [6]).
- Hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất là việc Nhà nước giúp đỡ người bị
thu hồi đất thông qua đào tạo nghề mới, bố trí việc làm mới, cấp kinh phí di
dời đến địa điểm mới (Quy định tại Khoản 7 Điều 4 Luật Đất đai 2003[6] ).
- Tái định cư:
+ Theo từ điển Tiếng Việt: Tái nghĩa là "hai lần hoặc lần thứ hai, lại
một lần nữa". Định cư nghĩa là "ở một nơi nhất định để sinh sống, làm ăn".
+ Theo Ngân hàng phát triển Châu Á (ADB): Tái định cư là xây dựng
khu dân cư mới, có đất để sản xuất và cơ sở hạ tầng công cộng tại một địa
điểm khác.
5
+ Các hình thức tái định cư: Tái định cư tập trung, tái định cư tại chỗ,
tái định cư xen ghép (phân tán).
2.1.2. Đặc điểm của quá trình bồi thường giải phóng mặt bằng
Như chúng ta đã biết, để thực hiện được dự án theo đúng tiến độ thì
trước hết các chủ đầu tư cần phải giải phóng được mặt bằng. Công việc này
mang tính chất phức tạp, tốn kém nhiều thời gian, công sức và tiền của. Ngày
nay, công việc này ngày càng trở nên khó khăn hơn do đất đai ngày càng có
giá trị và khan hiếm. Bên cạnh đó công tác BT&GPMB liên quan đến lợi ích
của nhiều cá nhân, tập thể và của toàn xã hội. Ở các địa phương khác nhau thì
công tác BT&GPMB cũng có nhiều đặc điểm khác nhau. Chính vì vậy, công
tác BT&GPMB mang tính đa dạng và phức tạp.[3]
- Tính đa dạng: Mỗi dự án được tiến hành trên một vùng đất khác nhau
với điều kiện TN-KT-XH và trình độ dân trí nhất định. Đối với từng khu vực
thì mật độ dân cư khác nhau, ngành nghề đa dạng và đều hoạt động sản xuất
theo đặc trưng riêng của vùng đó. Do đó, công tác BT&GPMB cũng được
tiến hành với những đặc điểm riêng biệt.
- Tính phức tạp: Đất đai là tài sản có giá trị cao, có vai trò quan trọng
trong đời sống KT-XH đối với mọi người dân. Ở khu vực nông thôn, dân cư
chủ yếu sống nhờ vào hoạt động sản xuất nông nghiệp mà đất đai lại là tư liệu
sản xuất quan trọng trong khi trình độ sản xuất của nông dân thấp, khả năng
chuyển đổi nghề nghiệp khó khăn. Do đó, tâm lý người dân khu vực này là
phải giữ được đất để sản xuất. Mặt khác, cây trồng vật nuôi trên vùng đó cũng
đa dạng, không được tập trung một loại nhất định nên gây khó khăn cho công
tác định giá bồi thường.
Đối với đất ở lại càng phức tạp hơn do những nguyên nhân sau:
+ Đất ở là tài sản có giá trị lớn, gắn bó trực tiếp với đời sống và sinh
hoạt của người dân mà tâm lý, tập quán là ngại di chuyển chỗ ở.
6
+ Do yếu tố lịch sử để lại nên nguồn gốc sử dụng đất phức tạp và do cơ
chế chính sách chưa đáp ứng được với nhu cầu thực tế sử dụng đất nên chưa
giải quyết được các vướng mắc tồn tại cũ.
+ Việc quản lý đất đai chưa chặt chẽ dẫn đến các hiện tượng lấn chiếm,
xây dựng nhà trái phép nhưng lại không được chính quyền địa phương xử lý
dẫn đến việc phân tích hồ sơ đất đai và áp giá phương án bồi thường gặp rất
nhiều khó khăn.
+ Thiếu quỹ đất dành cho xây dựng khu tái định cư cũng như chất
lượng khu tái định cư thấp, chưa đảm bảo được yêu cầu.
+ Việc áp dụng giá đất ở để tính bồi thường giữa thực tế và quy định
của nhà nước có những khoảng cách khá xa cho nên việc triển khai thực hiện
cũng không được sự đồng thuận của những người dân.[3].
2.1.3. Những yếu tố tác động đến công tác bồi thường giải phóng mặt bằng
BT&GPMB là hoạt động hết sức nhạy cảm và phức tạp do tác động tương
hỗ qua lại với nhiều yếu tố kinh tế, văn hoá, xã hội... Chính vì vậy, tiến độ cũng
như kết quả của quá trình BT&GPMB phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố.
- Chính sách bồi thường, hỗ trợ GPMB và tái định cư của Nhà nước.
Chính sách của Nhà nước về bồi thường, hỗ trợ GPMB và tái định cư
quy định về trình tự tiến hành GPMB, quy định về quyền và nghĩa vụ của các
bên có liên quan, đồng thời cũng quy định cụ thể về mức bồi thường, hỗ trợ
và tái định cư. Do đó, chính sách có ảnh hưởng trực tiếp và xuyên suốt trong
quá trình BT&GPMB.
- Điều kiện TN - KT - XH của địa bàn:
Quy mô, khối lượng GPMB, đặc điểm, tính chất, độ phức tạp trong
công tác BT&GPMB của từng dự án chịu tác động trực tiếp bởi điều kiện TNKT-XH của địa bàn.
- Công tác quản lý Nhà nước về đất đai:
MỤC LỤC
PHẦN 1: MỞ ĐẦU ..............................................................................................1
1.1. Đặt ván đề........................................................................................................1
1.2. Mục đích của đè tài .........................................................................................2
1.3. Yêu cầu của đề tài ...........................................................................................3
1.4. Ý nghĩa của đề tài ............................................................................................3
PHÂN 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU ...................................................................4
2.1. Khái quát bồi thường giải phóng mặt bằng ...............................................4
2.1.1. Các khái niệm liên quan đến công tác BT&GPMB ............................... 4
2.1.2. Đặc điểm của quá trình BT&GPMB ..................................................... 5
2.1.3. Những yếu tố tác động đến công tác BT&GPMB ................................. 6
2.2. Cơ sở khoa học của công tác bồi thường giải phóng mặt bằng .............. 7
2.2.1. Cơ sở pháp lý của công tác giải phóng mặt bằng .................................. 7
2.2.1.1. Những văn bản của Chính phủ và cơ quan Trung Ương .................... 7
2.2.1.2. Những văn bản của địa phương ......................................................... 9
2.2.1.2. Một số văn bản pháp quy liên quan đến công tác bồi thường GPMB
dự án xây dựng trạm trung chuyển Container Pác Luống. .............................. 9
2.2.2. Cơ sở lý luận của đề tài .......................................................................... 10
2.2.3. Cơ sở thực tiễn của đề tài ....................................................................... 13
2.3. Công tác bồi thường giải phóng mặt bằng trên thế giới và Việt Nam ........14
2.3.1. Chính sách BT&GPMB của các tổ chức tài trợ, một số nước trên thế......14
giới và kinh nghiệm cho Việt Nam ............................................................... 14
2.3.1.1. Chính sách BT&GPMB ở Trung Quốc ............................................ 14
2.3.1.2. Chính sách BT&GPMB ở Australia................................................. 14
2.3.1.3. Công tác bồi thường và giải phóng mặt bằng ở Thái lan .................. 15
2.3.1.4. Kinh nghiệm cho Việt Nam. ...................................................................16
8
- Nghị định 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 của Chính phủ về thi
hành Luật đất đai 2003.
- Nghị định 188/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 của Chính phủ về giá đất
- Nghị định 197/2004/NĐ-CP của Chính phủ ngày 03/12/2004 về bồi
thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất
- Thông tư 116/2004/TT-BTC của Bộ Tài chính về việc hướng dẫn
thực hiện Nghị định số 197/2004/NĐ-CP ngày 03/12/2004 của Chính phủ về
bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất
- Nghị định 17/2006/NĐ-CP của Chính phủ ngày 27/01/2006 về sửa
đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 197/2004/NĐ-CP
- Nghị định 84/2007/NĐ-CP ngày 25/5/2007 của Chính phủ quy định
bổ sung về việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, thu hồi đất, thực
hiện quyền sử dụng đất, trình tự, thủ tục bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi
Nhà nước thu hồi đất và giải quyết khiếu nại về đất đai
- Thông tư 06/2007/TT-BTNMT về việc hướng dẫn thực hiện một số
điều của Nghị định số 84/2007/NĐ-CP.
- Nghị định 123/2007/NĐ-CP của Chính phủ ngày 27/7/2007 sửa đổi,
bổ sung một số điều của Nghị định số 188/2004/NĐ-CP ngày 16/11/2004 về
phương pháp xác định giá và khung giá các loại đất.
- Nghị định số 69/2009/NĐ-CP ngày 13/08/2009 của Chính phủ Quy
định bổ sung về quy hoạch sử dụng đất, giá đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ
trợ và tái định cư.
- Thông tư 14/2009/TT-BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường quy
định chi tiết về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và trình tự, thủ tục thu hồi đất,
giao đất, cho thuê đất.
- Nghị định 197/2004/NĐ-CP ngày 03/12/2004 của Chính phủ về bồi
thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất.
9
- Nghị định 84/2007/NĐ-CP ngày 25/5/2007 của Chính phủ Quy định
bổ sung về việc cấp GCNQSDĐ, thu hồi đất, thực hiện QSDĐ, trình tự thủ
tục bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất và giải quyết
khiếu nại về đất.[1].
2.2.1.2. Những văn bản của địa phương
- Quyết định số: 22/2009/QĐ-UBND ngày 23/12/2009 của UBND tỉnh Lạng
Sơn về việc Ban hành giá các loại đất năm 2009 trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn.
- Quyết định số: 16/2008/QĐ-UBND ngày 17/07/2008 của UBND
tỉnh Lạng Sơn về việc Ban hành đơn giá cây trồng, vật nuôi áp dụng cho
công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa
bàn tỉnh Lạng Sơn.
- Quyết định số: 06/2008/QĐ-UBND ngày 20/03/2008 của UBND tỉnh
Lạng Sơn về việc Ban hành đơn giá bồi thường thiệt hại nhà cửa, vật kiến trúc
áp dụng thống nhất trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn.
- Quyết định số: 21/2009/QĐ-UBND ngày 08/12/2009 của UBND tỉnh
Lạng Sơn về việc Ban hành Quy định về cơ chế, chính sách bồi thường, hỗ trợ
và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn.
2.2.1.2. Một số văn bản pháp quy liên quan đến công tác bồi thường giải phóng
mặt bằng dự án xây dựng trạm trung chuyển kho bãi hàng hóa Pác Luống.
- Luật tổ chức HĐND và UBND ngày 26 tháng 11 năm 2003.
- Nghị định số: 84/2007/NĐ-CP ngày 25/05/2007 của Chính phủ quy
định bổ sung về việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, thu hồi đất,
trình tự, thủ tục bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất và
giải quyết khiếu nại về đất đai.
- Nghị định số: 69/2009/NĐ-CP ngày 13/08/2009 của Chính phủ về
quy hoạch sử dụng đất, giá đất, thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư.
- Thông tư số: 02/2012/TT-BKHDT ngày 04 tháng 04 năm 2012.
10
- Quyết định số: 22/2009/QĐ-UBND ngày 23/12/2009 của UBND
tỉnh Lạng Sơn về việc Ban hành giá các loại đất năm 2009 trên địa bàn
tỉnh Lạng Sơn.
- Quyết định số 16/2008/QĐ-UBND ngày 17/07/2008 của UBND
tỉnh Lạng Sơn về việc Ban hành đơn giá cây trồng, vật nuôi áp dụng cho
công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa
bàn tỉnh Lạng Sơn.
- Quyết định số: 06/2008/QĐ-UBND ngày 20/03/2008 của UBND tỉnh
Lạng Sơn về việc Ban hành đơn giá bồi thường thiệt hại nhà cửa, vật kiến trúc
áp dụng thống nhất trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn.
- Quyết định số: 21/2009/QĐ-UBND ngày 08/12/2009 của UBND tỉnh
Lạng Sơn về việc Ban hành Quy định về cơ chế, chính sách bồi thường, hỗ trợ
và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn.
- Quyết định số: 2135/QĐ-UBND Huyện Văn Lãng ngày 16 tháng 9 năm
2010 về việc thành lập Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của Huyện.
Quyết định số 1214/UBND-KTN ngày 22 tháng 12 năm 2009 của
UBND tỉnh Lạng Sơn về việc chấp thuận địa điểm đầu tư xây dựng trạm
trung chuyển kho Container Pác Luống, xã Tân Mỹ, huyện Văn Lãng, tỉnh
Lạng Sơn.
Quyết định số 1312/QĐ-UBND ngày 29 tháng 07 năm 2010 của
UBND tỉnh Lạng Sơn, về việc phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ
1/500 trạm trung chuyển kho Container Pác Luống xã Tân Mỹ, huyện Văn
Lãng, Tỉnh Lạng Sơn.
2.2.2. Cơ sở lý luận của đề tài
Thực chất của việc GPMB là chuyển nhượng quyền sử dụng đất,
chuyển mục đích sử dụng đất dưới sự điều tiết của Nhà nước để phục vụ vào
mục đích an ninh, quốc phòng, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng.
11
Luật Đất đai 2003 quy định như sau:
Điều 38: Các trường hợp thu hồi đất
Nhà nước thu hồi đất trong các trường hợp sau đây:
1. Nhà nước sử dụng đất vào mục đích quốc phòng, an ninh, lợi ích
quốc gia, lợi ích công cộng, phát triển kinh tế;
2. Tổ chức được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất, được
Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất mà tiền sử dụng đất có nguồn gốc
từ ngân sách nhà nước hoặc cho thuê đất thu tiền thuê đất hàng năm bị giải
thể, phá sản, chuyển đi nơi khác, giảm hoặc không còn nhu cầu sử dụng đất;
3. Sử dụng đất không đúng mục đích, sử dụng đất không có hiệu quả;
4. Người sử dụng đất cố ý hủy hoại đất;
5. Đất được giao không đúng đối tượng hoặc không đúng thẩm quyền;
6. Đất bị lấn, chiếm trong các trường hợp sau đây:
a) Đất chưa sử dụng bị lấn, chiếm;
b) Đất không được chuyển quyền sử dụng đất theo quy định của Luật
này mà người sử dụng đất do thiếu trách nhiệm để bị lấn, chiếm;
7. Cá nhân sử dụng đất chết mà không có người thừa kế;
8. Người sử dụng đất tự nguyện trả lại đất;
9. Người sử dụng đất cố ý không thực hiện nghĩa vụ đối với Nhà nước;
10. Đất được Nhà nước giao, cho thuê có thời hạn mà không được gia
hạn khi hết thời hạn;
11. Đất trồng cây hàng năm không được sử dụng trong thời hạn mười
hai tháng liền; đất trồng cây lâu năm không được sử dụng trong thời hạn mười
tám tháng liền; đất trồng rừng không được sử dụng trong thời hạn hai mươi
bốn tháng liền;
12. Đất được Nhà nước giao, cho thuê để thực hiện dự án đầu tư mà
không được sử dụng trong thời hạn mười hai tháng liền hoặc tiến độ sử dụng
2.3.2. Công tác giải phóng mặt bằng ở trong nước và một số tỉnh ở Việt Nam16
2.3.2.1 công tác giải phóng mặt bằng ở Việt Nam ..............................................16
2.3.2.2. Công tác giải phóng mặt bằng ở TP. Hà Nội ..........................................17
2.3.2.3. Công tác giải phóng mặt bằng ở Tp Thái Nguyên ............................ 18
2.3.3. Công tác BT&GPMB trên địa bàn Tỉnh Lạng Sơn ...................................19
PHẦN 3: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
..............................................................................................................................24
3.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.................................................................24
3.1.1. Đối tượng nghiên cứu ................................................................................24
3.1.2. Phạm vi nghiên cứu....................................................................................24
3.2.Địa điểm và thời gian tiến hành .....................................................................24
3.3. Nội dung nghiên cứu .....................................................................................24
3.3.1: Đánh giá điểu kiện tự nhiên - kinh tế - xã hội của xã Tân Mỹ. ................24
3.3.2. Đánh giá kết quả thực hiện công tác BT&GPMB của Dự án xây dựng trạm
trung chuyển container Pác Luống, xã Tân Mỹ, huyện Văn Lãng, Tỉnh Lạng Sơn
..............................................................................................................................24
3.3.3. Đánh giá những ảnh hưởng của công tác BT&GPMB tới đời sống của
người dân khu vực GPMB. ..................................................................................24
3.3.4. Đánh giá những thuận lợi, khó khăn và đề xuất một số giải pháp khi thực
hiện công tác BT&GPMB tại Dự án xây dựng trạm trung chuyển Container Pác
Luống, xã Tân Mỹ, huyện Văn Lãng, Tỉnh Lạng Sơn ........................................24
3.4. Phương pháp nghiên cứu...............................................................................25
3.4.1. Phương pháp thu thập, nghiên cứu số liệu, tài liệu thứ cấp .......................25
3.4.2. Phương pháp điều tra, thu thập số liệu, tài liệu sơ cấp ........................ 25
3.4.3. Phương pháp kế thừa .......................................................................... 25
3.4.4. Phương pháp thống kê, tổng hợp, phân tích và xử lý số liệu ............... 25
PHẦN 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN...............................26
13
2.2.3. Cơ sở thực tiễn của đề tài
- Trong điều kiện hiện nay ở các địa phương nói chung và Tỉnh Lạng
Sơn nói riêng, công tác BT&GPMB được xác định là một trong những nhiệm
vụ quan trọng để góp phần đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước;
góp phần quan trọng trong chuyển dịch cơ cấu và phát triển kinh tế, xã hội
cũng như sự tăng trưởng GDP của địa phương. Tuy nhiên, đây là vấn đề lớn,
phức tạp, liên quan trực tiếp đến đại bộ phận nhân dân, dễ gây mất ổn định
trật tự xã hội.
- Công tác BT&GPMB mang tính quyết định vì tiến độ của các dự án,
là khâu đầu tiên trong thực hiện dự án. Có thể nói: “Giải phóng mặt bằng
nhanh là một nửa dự án”. Việc làm này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến lợi
ích của Nhà nước, của chủ đầu tư, mà còn ảnh hưởng đến đời sống vật chất
cũng như tinh thần của những người bị thu hồi đất.
- Công tác BT&GPMB được triển khai thực hiện đúng tiến độ, đúng kế
hoạch đề ra sẽ tiết kiệm được thời gian và việc thực hiện dự án có hiệu quả.
Ngược lại công tác BT&GPMB chậm, kéo dài gây ảnh hưởng đến tiến độ thi
công các công trình cũng như chi phí cho dự án, có khi gây ra thiệt hại không
nhỏ trong đầu tư xây dựng.
- Mặt khác, nếu công tác BT&GPMB ở các địa phương không được
thực hiện tốt sẽ xảy ra hiện tượng “Dự án treo” làm cho chất lượng công trình
bị giảm, các mục tiêu ban đầu không thực hiện được, từ đó gây lãng phí rất
lớn cho ngân sách Nhà nước. Ngoài ra, khi Hội đồng đền bù giải quyết không
thoả đáng quyền, lợi ích hợp pháp của người có đất bị thu hồi sẽ dễ dàng nổ ra
những vụ khiếu kiện, đặc biệt là những khiếu kiện tập thể, làm cho tình hình
chính trị - xã hội ở địa phương mất ổn định.
14
2.3. Công tác bồi thường giải phóng mặt bằng trên thế giới và Việt Nam
2.3.1. Chính sách bồi thường giải phóng mặt của các tổ chức tài trợ, một số
nước trên thế giới và kinh nghiệm cho Việt Nam
2.3.1.1. Chính sách bồi thường giải phóng mặt ở Trung Quốc
Công tác bồi thường tái định cư của Trung Quốc những năm gần đây
đạt được kết quản đáng kể, nguyên nhân là do xây dựng các chính sách và các
thủ tục rất chi tiết, ràng buộc các hoạt động tái định cư với nhiều lĩnh vực
khác, mục tiêu của chính sách này là cung cấp cơ hội phát triển cho tái định
cư, thông qua cách tiếp cận và tạo nơi ở ổn định, tạo nguồn lực sản xuất cho
người thuộc diện bồi thường, tái định cư.
Đối với những dự án phải bồi thường để giải phóng mặt bằng, kế hoạch
tái định cư chi tiết được chuẩn bị trước khi thông qua dự án, cùng với việc
dàn xếp kinh tế cho từng địa phương, từng gia đình và người bị ảnh hưởng.
Thành công của Chính phủ Trung Quốc trong việc thực hiện bồi
thường và tái định cư là do hệ thống pháp luật đồng bộ, pháp luật đất đai và
chính sách đất đai đầy đủ, phù hợp với công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng
đất đai rất năng động, rất khoa học, cùng một số pháp quyền vững chắc, năng
lực thể chế của chính quyền địa phương theo thẩm quyền có hiệu lực cao,
người dân có ý thức chấp hành pháp luật, nhân dân tin tưởng vào chế độ tốt
đẹp của Nhà nước xã hội chủ nghĩa. [9]
2.3.1.2. Chính sách bồi thường giải phóng mặt ở Australia
Luật Đất đai Australia quy định đất đai của quốc gia thuộc sở hữu của
Nhà nước và sở hữu tư nhân. Chủ sở hữu có quyền cho thuê, chuyển nhượng,
thế chấp, thừa kế theo di chúc mà không có bất cứ sự cản trở nào, kể cả việc
tích lũy đất đai. Theo luật Đất đai Australia có hai loại thu hồi đất đó là thu
hồi đất tự nguyện và thu hồi đất bắt buộc. Chủ có đất cần thu hồi và người thu
hồi đất sẽ thỏa thuận giá bồi thường đất trên tinh thần đồng thuận của hai bên
và căn cứ vào giá cả thị trường. Thực chất việc giải phóng mặt bằng ở đây chỉ
là việc mua bán đất đai theo giá thỏa thuận giữa người mua và người bán, cho
15
nên giải phóng mặt bằng chỉ mang tính thủ tục vì đất đai thuộc sở hữu của tư
nhân. Qua đây ta thấy với Australia nói riêng và các quốc gia tư bản chủ
nghĩa khác nói chung, thị trường đất đai phát triển theo quy luật hàng hóa thị
trường và hàng hóa được mua bán tự do, chế độ sở hữu tư nhân về đất đai
được xác lập ổn định, quá trình tích lũy đất đai có thể lên đến đỉnh cao, thị
trường mang tính chất độc quyền và các nước này thường áp dụng luật thuế
đối với việc mua bán đất đai không áp đặt giới hạn hành chính với thị trường
đất đai (Viện nghiên cứu địa chính, 2002 [8]).
2.3.1.3. Công tác bồi thường và giải phóng mặt bằng ở Thái lan
Mặc dù chưa có chính sách bồi thường và tái định cư của quốc gia
nhưng Hiến pháp 1982 quy định việc trưng dụng đất cho xây dựng cơ sở hạ
tầng quốc phòng, phát triển nguồn tài nguyên cho đất nước, phát triển đô thị,
cải tạo đất đai và các công trình công cộng khác phải theo thời giá thị trường
cho những người hợp pháp về tất cả các thiệt hại do việc trưng dụng đất gây
ra và quy định việc bồi thường phải khách quan cho người chủ mảnh đất và
người có quyền thừa kế tài sản đó. Dựa trên các quy định này, các ngành có
quy định chi tiết cho việc trưng dụng đất cho ngành mình.
Năm 1987, Thái Lan ban hành Luật trưng dụng về bất động sản áp
dụng cho việc trưng dụng đất sử dụng vào việc xây dựng tiện ích công cộng,
quốc phòng, phát triển nguồn tài nguyên hoặc lợi ích khác cho đất nước, phát
triển đô thị, nông nghiệp, công nghiệp, cải tạo đất đai sử dụng vào mục đích
công cộng. Luật quy định những nguyên tắc về trưng dụng đất, nguyên tắc
tính giá trị đền bù các loại tài sản bị thiệt hại. Căn cứ vào đó, từng ngành đưa
ra những quy định cụ thể về trình tự tiến hành bồi thường, tái định cư, nguyên
tắc cụ thể xác định bồi thường, các bước lập và phê duyệt dự án bồi thường
tái định cư, trình tự đàm phán, nhận tiền bồi thường, quyền khiếu nại, tố cáo,
khởi kiện ra tòa.
16
2.3.1.4. Kinh nghiệm cho Việt Nam.
Qua nghiên cứu chính sách BT&GPMB của một số nước, Việt Nam
chúng ta cần học hỏi các kinh nghiệm để tiếp tục hoàn thiện chính sách
BT&GPMB ở một số điểm sau:
- Hoàn thiện các quy định về công tác định giá đất nói chung và định
giá đất để thực hiện công tác BT&GPMB nói riêng bằng cách thành lập các
đơn vị tư vấn trong việc điều tra, nghiên cứu và xây dựng giá đất ở các tỉnh,
thành phố cả nước để giúp nhà nước xây dựng được một khung giá phù hợp
sao cho hài hoà giữa lợi ích của người dân và lợi ích quốc gia.
- Công khai hoá đầy đủ các thông tin liên quan về dự án cũng như
chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho các hộ dân bị thu hồi được
biết, được bàn và kiểm tra.
- Quan tâm hơn nữa đối với việc lập quy hoạch và xây dựng các khu tái
định cư, các chế độ chính sách của những nguời bị thu hồi đất, giá cả đền bù
phải sát với giá thị trường, xử lý hài hoà lợi ích và quyền lợi của người bị thu
hồi đất, của chủ đầu tư với Nhà nước.
- Ngoài khoản tiền bồi thường, hỗ trợ theo quy định thì cần nghiên cứu
chính sách hỗ trợ trong việc chuyển đổi nghề và tạo ra công ăn việc làm sau
khi bị thu hồi đất.
2.3.2. Công tác giải phóng mặt bằng ở trong nước và một số tỉnh ở Việt Nam
2.3.2.1 công tác giải phóng mặt bằng ở Việt Nam
Việt Nam đang trong quá trình phát triển kinh tế xã hội ngày càng được
nhìn nhận đầy đủ, toàn diện và khoa học, đặc biệt là trong thời kỳ công
nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước. Tình hình bồi thường, giải phóng mặt
bằng hiện nay đã được Nhà nước quan tâm đúng mức, đã thực hiện tốt công
tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Đáp
ứng được nhu cầu xây dựng các dự án, nhằm thúc đẩy tiến độ phát triển kinh
4.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế và xã hội ............................................................26
4.1.1. Điều kiện tự nhiên. ................................................................................ 26
4.1.1.1. Vị trí địa lí ....................................................................................... 26
4.1.1.2. Đất đai, địa hình. ............................................................................. 26
4.1.1.3. Khí hậu ............................................................................................ 28
4.1.1.4. Thuỷ văn.......................................................................................... 28
4.1.1.5. Nhận xét chung về điều kiện tự nhiên của xã Tân Mỹ – Huyện Văn Lãng –
Lạng Sơn...............................................................................................................28
4.1.2. Điều kiện kinh tế xã hội của xã Tân Mỹ. ...................................................29
4.1.2.1. Thực trạng phát triển kinh tế ............................................................ 29
4.1.2.2. Hiện trạng dân số, lao động, việc làm và thu nhập ........................... 33
4.1.2.3. Tình hình dân số và lao động khu vực GPMB .......................................35
4.1.2.4. Trình độ dân trí trong khu vực GPMB....................................................36
4.1.2.5. Thành phần dân tộc và tập quán sinh hoạt ..............................................37
4.1.3. Thực trạng Tình hình quản lý và sử dụng đất khu vực GPMB. .................. 38
4.1.3.1. Tình hình quản lý đất đai ................................................................. 38
4.1.4. Đánh giá những thuận lợi, khó khăn của điều kiện TN - KT - XH ảnh hưởng
đến công tác BT&GPMB................................................................................ 39
4.1.5. Tìm hiểu chính sách bồi thường và cách tổ chức GPMB ..........................40
4.2. Đánh giá công tác BT&GPMB dự án xây dựng trạm trung chuyển
container Pác Luống xã Tân Mỹ huyện Văn Lãng tỉnh Lạng Sơn .................. 42
4.2.1. Kết quả bồi thường và các tài sản ngắn liền với đất................................... 42
4.2.1.1. Kết quả bồi thường các loại đất ..............................................................42
4.2.1.2. Kết quả bồi thường về công trình kiến trúc và nhà ở..............................43
4.2.1.3. Bồi thường và hỗ trợ di chuyển mồ mả trong khu vực GPMB ..............44
4.2.1.4. Bồi thường cây cối, hoa màu ...................................................................45
4.3.1. Kết quả công tác hỗ trợ ..............................................................................47
