Giáo án tự chọn Ngữ văn 8 chủ đề bám sát 2016

Ngày soạn:
Ngày dạy:

Tiết 1
RÈN LUYỆN KĨ NĂNG LÀM VĂN
TỰ SỰ KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM

A/ Mục tiêu:HS nắm được
- Kiến thức: Vai trò, tầm quan trọng, tác động qua lại giữa các yếu tố tự sự, miêu tả và
biểu cảm trong một VB hoàn chỉnh
- Kĩ năng: Cách thức vận dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong một VB tự sự
- Thái độ: Biết vận dụng những hiểu biết có được ở bài học tự chọn này để viết bài văn
tự sự có kết hợp với miêu tả và biểu cảm
B/ Chuẩn bị:
- GV : Tài liệu tham khảo
- HS: Ôn lại các khái niệm tự sự, miêu tả và biểu cảm
C/ Phương pháp
- P.P : Nêu và GQVĐ, Phân tích, gợi mở
- KT : Động não
D/ Tiến trình lên lớp
1, Ổn định tổ chức: 8A..............
2, KT bài cũ: Kết hợp khi học bài mới
3, Bài mới
- GV giới thiệu về chủ đề và yêu cầu của chủ đề
HĐ GV
HĐ HS
Nội dung cần đạt
- P.P : Vấn đáp nêu và
I. Ôn tập các phương
GQVĐ
thức: tự sự, miêu tả ,

- KT : Động não
biểu cảm
- GV cho HS ôn lại một số
+ Tự sự: Trình bày
VB tự sự có kết hợp với miêu
chuỗi sự việc có mở đầu,
tả và biểu cảm
+ Tự sự: Trình bày chuỗi diễn biến, kết thúc, thể
? T/nào là văn tự sự ?
sự việc có mở đầu, diễn hiện một ý nghĩa
biến, kết thúc, thể hiện một
Thao tác: Kể là chính
ý nghĩa
+ Miêu tả: Tái hiện lại
? Văn tự sự sử dụng những
- Kể , miêu tả, biểu cảm. sự việc, hiện tượng
p/t biểu đạt nào
Trong đó kể là chính
Thao tác: Quan sát, liên
tưởng, so sánh, nhận xét
+ Biểu cảm: Thể hiện
tình cảm, thái độ của mình
với sự vật, hiện tượng
Thao tác : Bộc lộ trực
1


tiếp những cảm xúc của
chính người viết hoặc
thông qua ý nghĩ, cảm xúc

của các nhân vật
- Nghe kết hợp tự ghi
những ý chính

? Hãy kể ra một số VB tự
- HS kể
sự có kết hợp với miêu tả và
VB “ Bài học đường đời
biểu cảm mà em đã được học ở đầu tiên” ( trích “ Dế mèn
chương trình Ngữ văn lớp 6, 7 phiêu lưu kí “ của Tô Hoài
và đầu năm lớp 8?
VB “ Sống chết mặc
bay” của Phạm Duy Tốn
VB “ Tôi đi học “ của
Thanh Tịnh
? Hãy nhắc lại đặc điểm và
các thao tác chính của các
HS thảo luận, đại diện trả
phương thức tự sự, miêu tả và lời
biểu cảm
1- Tự sự
Yêu cầu h/s HĐ nhóm
+ Đặc điểm: Kể người,
G: Gọi đại diện h/s trả lời
kể việc
ộ GV bổ sung và chốt lại
+ Thao tác: Kể là chính
2- Miêu tả:
+ Tái hiện sự vật, hiện
tượng

+ Thao tác: Quan sát,
liên tưởng, nhận xét, so
sánh
3- Biểu cảm:
+ Đặc điểm: Thể hiện
tình cảm, thái độ của mình
với sự vật, hiện tượng...
+ Thao tác: Bộc lộ trực
tiếp hoặc thông qua ý nghĩ,
cảm xúc của nhân vật
- GV nhấn mạnh và chuyển
2


ý
Vậy các yếu tố miêu tả và
biểu cảm có vai trò như thế nào
trong văn tự sự, tiết sau ta tìm
hiểu tiếp
4, Củng cố:
? Các phương thức tự sự , miêu tả, biểu cảm có đặc điểm gì? Các thao tác
chính của các phương thức đó? Có khi nào em thấy trong một VB chỉ
xuất hiện duy nhất một phương thức biểu đạt không? Tại sao?
5, HD về nhà:
- Học bài, nắm chắc đặc điểm của các phương thức tự sự, miêu tả và biểu
cảm đã được học
E. Rút kinh nghiệm
- Nội dung kiến thức..........................................................................................................
- Phương pháp....................................................................................................................
- Thời gian.........................................................................................................................

***********************************************
Ngày soạn:
Ngày dạy:

Tiết 2

RÈN LUYỆN KĨ NĂNG LÀM VĂN
TỰ SỰ KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM
A/ Mục tiêu: HS nắm được
- Kiến thức: Vai trò, tầm quan trọng, tác động qua lại giữa các yếu tố tự sự, miêu tả và
biểu cảm trong một VB hoàn chỉnh
- Kĩ năng: - Thấy được yếu tố miêu tả, biểu cảm thường xuất hiện qua một số dấu hiệu
- Thái độ: Biết vận dụng những hiểu biết có được ở bài học tự chọn này để viết bài văn
tự sự có kết hợp với miêu tả và biểu cảm
B/ Chuẩn bị:
- GV : Tài liệu tham khảo
- HS: Ôn lại các khái niệm tự sự, miêu tả và biểu cảm
C/ Phương pháp
- Phương pháp: Vấn đáp nêu và GQVĐ
- Kĩ thuật : Động não
D/ Hoạt động trên lớp
1, Ổn định tổ chức: KT sĩ số
2, KT bài cũ: Kết hợp khi học bài mới
3, Bài mới
3


- GV nhắc lại đặc điểm của các phương thức miêu tả, biểu cảm từ đó chuyển ý
sang nội dung tiết thứ hai
Hoạt động của GV

Hoạt động của HS
Nội dung cần đạt
- P.P : Vấn đáp nêu và GQVĐ
II. Vai trò của các
- KT : Động não
yếu tố miêu tả và biểu
? Tại sao trong VB tự sự cần
- HS trình bày
cảm trong văn tự sự
có yếu tố miêu tả?
Nhờ có yếu tố miêu tả
mà có thể tái hiện cảnh
vật, con người một cách
cụ thể, sinh động trong
? Qua các VB tự sự có kết hợp
không gian, thời gian
với miêu tả và biểu cảm đã học,
1- Yếu tố miêu tả
em thấy yếu tố miêu tả có vai trò
trong văn tự sự
gì trong VB tự sự?
- Tác dụng: Giúp
người kể kể lại một cách
? Em thường thấy những yếu
sinh động cảnh vật, con
tố miêu tả nào xuất hiện trong
người làm cho câu
văn tự sự?Lấy VD ?
chuyện trở nên sinh
- GV yêu cầu HS lấy VD cụ

đông, hấp dẫn
thể ở các VB đã học
’ HS lấy VD cụ thể
- Yếu tố miêu tả
+ Miêu tả nhân vật:
+ Miêu tả nhân vật
Đoạn văn miêu tả ngoại
+ Miêu tả cảnh thiên
hình của Dế Mèn và Dế nhiên
Choắt trong VB “ Bài học
+ Miêu tả cảnh sinh
đường đời đầu tiên” của Tô hoạt
Hoài
+ Miêu tả cảnh thiên
nhiên: Đoạn văn đầu tiên
của VB “ Tôi đi học” của
* Các loại miêu tả
Thanh Tịnh
a. Miêu tả nhân vật
+ Miêu tả cảnh sinh
+ Miêu tả ngoại hình:
hoạt: Đoạn văn miêu tả gương mặt, dáng người,
cảnh hộ đê trong VB trang phục
 GV bổ sung thêm và chốt “Sống chết mặc bay “ của
+ Miêu tả các trạng
lại
Phạm Duy Tốn
thái hoạt động: Việc làm,
lời nói...
+ Miêu tả trạng thái

tình cảm và thế giới nội
tâm: Vui, buồn, khổ đau,
4


? Các loại miêu tả

? Yếu tố miêu tả thường được
thể hiện qua những dấu hiệu nào
ở VB tự sự?
 GV chốt lại
* Dấu hiệu
Miêu tả thường được thể
nhiện qua những từ ngữ, hình
ảnh có giá trị gợi tả và biểu cảm
như từ láy tượng hình, tượng
thanh; các biện pháp nghệ thuật
so sánh, nhân hoá...
 GV chốt lại
- GV bổ sung thêm
Ở hình thức thứ nhất : biểu
cảm thông qua cảm xúc của
chính nhà văn đối với nhân vật,
sự việc được thể hiện cụ thể qua
từng ngôi kể
Ngôi kể thứ nhất: Cảm xúc
của nhà văn thường lồng vào
cảm xúc của nhân vật “tôi”
_ Lấy VD về các ngôi kể?

- Thảo luận, phát biểu

- Thảo luận, phát biểu

hạnh phúc...
Mục đích: Khắc hoạ
thành công chân dung
nhân vật với những nét
tính cách riêng
b. Miêu tả cảnh thiên
nhiên.
c. Miêu tả cảnh sinh
hoạt.
Mục đích: Cốt truyện
hay hơn, hấp dẫn hơn,
nhân vật hiện lên cụ thể
sinh động hơn
Qua các từ ngữ, hình
ảnh có giá trị gợi tả và
biểu cảm như từ láy
tượng hình, tượng thanh,
nghệ thuật so sánh, nhân
hoá...
2- Yếu tố biểu cảm
trong văn tự sự
Biểu cảm: Thể hiện
thái độ, tình cảm của nhà
văn với nhân vật, sự việc
được kể

VD: VB “ Bài học
đường đời đầu tiên”
Ngôi kể thứ ba: Cảm
xúc của nhà văn thường
được thể hiện thông qua lời
dẫn truyện
VD: VB “ Sống chết
Biểu cảm thông qua
? Về hình thức, em thấy yếu tố mặc bay”
hai hình thức: trực tiếp
biểu cảm thường xuất hiện qua
- Nghe, tự ghi
qua cảm xúc của chính
những dấu hiệu nào trong VB tự
nhà văn với nhân vật
sự?
Qua những câu cảm hoặc gián tiếp thông qua
 GV chốt lại
thán, những câu hỏi tu từ... cảm xúc, ý nghĩ của các
+ Yếu tố biểu cảm thường
nhân vật
xuất hiện qua những câu cảm
thán, những câu hỏi tu từ...

4, Củng cố

5


- GV cho HS đọc một số đoạn văn tự sự có kết hợp với miêu tả và biểu cảm trong một

số VB đã học.
- GV lưu ý: Việc sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm là rất cần thiết trong VB tự sự.
song phải chọn lọc, không qua lạm dụng dẫn tới lạc thể loại.
5, Hướng dẫn về nhà:
- Nắm chắc nội dung bài học, vận dụng viết 1 đoạn văn tự sự có kết hợp với yếu tố miêu
tả và biểu cảm
- Chuẩn bị bài : Rèn luyện kĩ năng làm văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm
E.Rút kinh nghiệm :
.............................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
....
Soạn :
Tiết 3
Dạy:
RÈN LUYỆN
KĨ NĂNG LÀM VĂN TỰ SỰ KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM

A/ Mục tiêu :
- Kiến thức :Thấy được cách thức vận dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong một
VB tự sự cùng các bước thực hiện
- Kĩ năng: Có kĩ năng viết đoạn văn tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm bất kì
- Thái độ: tích cực học tập.
B/ Chuẩn bị:
- GV : Tài liệu tham khảo
- HS: Nắm chắc kiến thức để vận dụng làm bài tập
C. Phương pháp:
- Phương pháp: vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình, phân tích.
- kĩ thuật: động não, các mảnh ghép.
D/ Hoạt động trên lớp

1, Ổn định tổ chức: KT sĩ số 8A...... ( 1 phút)
2, KT bài cũ: Kết hợp khi học bài mới
3, Bài mới ( 41 phút)
- GV nhắc lại kĩ năng làm văn tự sự có kết hợp với miêu tả và biểu cảm để chuyển nội
dung bài học ( 2 phút)
Hoạt động của GV
? Để viết được đoạn văn

Hoạt động của HS

6

Nội dung cần đạt
III) Rèn luyện kĩ năng


tự sự kết hợp với miêu tả và
Thảo luận- Trả lời
biểu cảm bất kì, ta thực hiện
theo mấy bước? Là những
bước nào?
 GV chốt lại các ý chính
- Thảo luận nhóm, phát
của mỗi bước cho HS nắm biểu
được
* Cần phải nắm vững 5
Thực hiện theo 5 bước
bước thực hiện khi viết đoạn
+ Xác định nhân vật, sự
văn tự sự kết hợp với miêu tả việc

và biểu cảm trong bố cục
+ Lựa chọn ngôi kể
một bài văn
+ Xác định thứ tự kể
+ Xác định các yếu tố
miêu tả và biểu cảm sẽ viết
+ Viết thành đoạn với
? Bố cục một bài văn tự sự các yếu tố : Kể, tả, biểu
gồm mấy phần? Là những cảm
phần nào?
GV: Vậy cách viết các
đoạn văn tự sự kết hợp miêu
tả và biểu cảm trong bố cục
- Nghe, tự ghi những
một bài văn như thế nào gời thông tin chính
sau ta học tiếp.

viết đoạn văn tự sự có kết
hợp với miêu tả và biểu
cảm
1- Viết đoạn văn tự sự có
kết hợp miêu tả và biểu cảm
bất kì
Thực hiện theo 5 bước
+ Xác định nhân vật, sự
việc định kể
+ Lựa chọn ngôi kể: Thứ
nhất hay thứ ba
+ Xác định thứ tự kể: Bắt
đầu từ đâu, diễn ra như thế

nào và kết thúc ra sao?
+ Viết thành đoạn với các
yếu tố: kể, miêu tả, biểu cảm

- Bố cục:
Gồm 3 phần: Mở bài, thân
bài, kết bài

4, Củng cố ( 2 phút) phương pháp nêu vấn đề.
- GV cho HS nhắc lại những bước cần thực hiện khi viết đoạn văn tự sự kết hợp miêu tả
và biểu cảm bất kì và xác định trong những bước đó bước nào là quan trọng nhất.
5 Hướng dẫn về nhà: ( 1phút)
- Nắm chắc nội dung 5 bước trên để vận dụng vào việc viết các đoạn văn tự sự bất kì.
E. Rút kinh nghiệm:
.............................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
....
------------------------------@----------------------------------

7


Soạn: .......................
Dạy: ........................

Tiết 4

RÈN LUYỆN
KĨ NĂNG LÀM VĂN TỰ SỰ KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU

CẢM
A/ Mục tiêu: Qua tiết học, HS nắm được
- Kiến thức : Nắm được cách viết cụ thể để viết các đoạn văn tự sự kết hợp miêu tả và
biểu cảm trong bố cục một bài văn
- Kĩ năng: Có kĩ năng viết đoạn văn tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm bất kì
- Thái độ: có ý thức trau dồi về kĩ năng viết đoạn
B/ Chuẩn bị:
- GV : Tài liệu tham khảo
- HS: Nắm chắc kiến thức để vận dụng làm bài tập
C/ Phương pháp
- Phương pháp: vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình, phân tích.
- kĩ thuật: động não, các mảnh ghép.
D/ Hoạt động trên lớp
1, Ổn định tổ chức: KT sĩ số 8A........... ( 1 phút)
2, KT bài cũ: Kết hợp khi học bài mới
3, Bài mới ( 41 phút)
- GV nhắc lại kĩ năng viết đoạn văn tự sự có kết hợp với miêu tả và biểu cảm bất kì để
chuyển nội dung bài học ( 2 phút)
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung cần đạt
- GV cho HS hoạt động
- Thảo luận nhóm kết
III) Rèn luyện kĩ năng
nhóm tìm ra các cách viết đoạn hợp tham khảo các VB tự viết đoạn văn tự sự có kết
mở bài
sự kết hợp miêu tả và biểu hợp với miêu tả và biểu
8

cảm đã học để nêu các
cách viết đoạn mở bài
- Đại diện các nhóm lần
lượt phát biểu và bổ sung
 GV bổ sung và chốt lại cho nhau
mỗi cách cho HS
- Nghe, kết hợp tự ghi
VD: Sách “ Một số kiến những kiến thức cơ bản
thức, kĩ năng và bài tập nâng
cao - Ngữ văn 8”
VD: Sách “ Một số.....”
VD: VB “ Tôi đi học”
? Cách viết các đoạn thân
bài như thế nào? Yếu tố nào
đóng vai trò chủ đạo?
 GV chốt
Viết các đoạn thân bài: Yếu
tố tự sự đóng vai trò chủ đạo
( có sự việc, nhân vật); miêu tả
và biểu cảm chỉ được vận dụng
khi cần thiết làm tăng sức hấp
dẫn cho truyện

- Suy nghĩ, phát biểu
Yếu tố tự sự đóng vai trò
chủ đạo ( sự việc, nhân
vật); miêu tả và biểu cảm
chỉ vận dụng khi cần thiết
làm tăng sức hấp dẫn và
sinh động cho truyện

- Cho HS thảo luận nhóm,
HS thảo luận nhóm, tìm
tìm ra các cách viết đoạn kết ra các cách viết đoạn kết
bài
bài
 GV bổ sung, chốt lại
Cách viết đoạn kết bài
 Ở mỗi cách, GV lấy VD
- Thảo luận nhóm, nêu
cụ thể để HS học tập
cách viết đoạn kết bài
- Nghe kết hợp tự ghi bổ
sung những kiến thức cơ
9

cảm( tiếp)
2- Viết đoạn văn tự sự
có kết hợp miêu tả và biểu
cảm trong bố cục một bài
văn
a. Đoạn mở bài
* Cách 1: Dùng phương
thức tự sự kết hợp với
miêu tả để giới thiệu sự
việc, nhân vật và tình
huống xảy ra câu chuyện
*Cách
2:
Dùng

phươngthức tự sự là chính
có kết hợp với biểu cảm để
nêu kết quả của sự việc
hoặc kết cục số phận của
nhân vật lên trước; sau đó
dùng một vài câu dẫn dắt
để quay về từ đầu diễn
biến cốt truyện
* Cách 3: Dùng hình
thức miêu tả là chính để
dẫn dắt vào truyện
* Cách 4: Dùng phương
thức biểu cảm là chính để
dẫn dắt vào truyện
( thường dành cho những
câu chuyện có tính chất hồi
tưởng, hoài niệm)
b. Thân bài
c. Kết bài
* Cách 1: Dùng phương
thức tự sự kết hợp với biểu
cảm để nêu kết cục và cảm
nghĩ của người trong cuộc
( Người kể chuyện hay một
nhân vật nào đó)
* Cách 2: Dùng phương
thức biểu cảm là chính để


bản

bày tỏ thái độ, tình cảm
của người trong cuộc
* Cách 3: Dùng phương
thức miêu tả là chính đan
xen biểu cảm để kết thúc
câu chuyện

4 Củng cố ( 2 phút)
? Các cách viết đoạn mở bài, thân bài, kết bài trong bài văn tự sự kết hợp miêu tả và
biểu cảm ? Trong bố cục này có nhất thiết đoạn văn nào cần đưa yếu tố miêu tả và biểu
cảm vào không?
5, Hướng dẫn về nhà: ( 1phút)
- Nắm chắc cách viết các đoạn
- Vận dụng viết 1 đoạn mở bài bất kì cho 1 đề TLV do em tự đặt
E . Rút kinh nghiệm
.............................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
....

...........................................................................................................
******************
Soạn: ................
Giảng: ..............

TIẾT 5.

LUYỆN TẬP
LÀM VĂN TỰ SỰ KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM

A/ Mục tiêu: Qua tiết học, HS nắm được
- Củng cố và bổ sung kĩ năng viết đoạn văn tự sự và bài văn tự sự có kết hợp miêu tả và
biểu cảm
- Vận dụng các kĩ năng để thực hành viết các đoạn cụ thể thông qua bài tập
- Biết phát hiện và xác định được các đoạn văn tự sự có xen yếu tố miêu tả và biểu cảm
B/ Chuẩn bị:
- GV : Tài liệu tham khảo, một số đoạn văn mẫu và một số bài tập
- HS: Nắm chắc kiến thức để vận dụng làm bài tập
C/ Phương pháp
- Phương pháp: vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình, phân tích.
- kĩ thuật: động não, trình bày 1 phút, khăn phủ bàn.
D/ Hoạt động trên lớp
10


1, Ổn định tổ chức: KT sĩ số 8A........... ( 1 phút)
2, KT bài cũ: phương pháp vấn đáp.
- Nêu các cách viết đoạn mở bài.
3, Bài mới ( 36 phút)
- GV nêu ngắn gọn nội dung của tiết trước để chuyển tếp nội dung bài học
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung cần đạt
- GV cho đoạn văn ngắn
IV) Vận dụng luyện tập
( ghi trên bảng phụ hoặc
- Đọc các đoạn văn
1- Phát hiện, xác định
máy chiếu), yêu cầu HS

được các yếu tố trong đoạn
đọc và trả lời các câu hỏi ở
văn
cuối đoạn văn
- GV phân lớp thành 2
- Suy nghĩ câu hỏi ở cuối
Bài tập 1: Đoạn văn 1
nhóm, mỗi nhóm thực hiện đoạn văn của nhóm mình
+ Đoạn văn sử dụng cả 3
yêu cầu của một đoạn
được giao
phương thức biểu đạt là tự sự,
a. Đoạn văn 1: Bài tập 1
Bài tập 1: Đoạn văn 1
miêu tả và biểu cảm
( Sách “ Một số kiến thức
Cần chỉ rõ sự thể hiện
Tự sự: Kể lại những suy
kĩ năng và bài tập năng cao của các yếu tố trong đoạn nghĩ, tâm trạng của người con
Ngữ văn 8” )
văn
khi mẹ đi làm về muộn
Câu hỏi:
Miêu tả: Không gian, thời
? Đọc đoạn văn, theo em
- Thảo luận nhóm, tìm ra gian của buổi trưa hè và dáng
có những phương thức biểu hướng trả lời và cử đại diện vẻ của người mẹ
đạt nào? Phương thức nào phát biểu
Biểu cảm: Những suy
là phương thức biểu đạt

nghĩ, tình cảm của người con
chính? Phương thức nào chỉ
với mẹ ( bộc lộ trực tiếp)
đóng vai trò bổ trợ?
+ Phương thức tự sự là
phương thức biểu đạt chính
b. Đoạn văn 2: Bài tập 2+ Phương thức miêu tả chỉ
Sách đã nêu
đóng vai trò bổ trợ
Câu hỏi:
Bài tập 2: Đoạn văn 2
Bài tập 2: Đoạn văn 2
? Xác định yếu tố miêu
Yêu cầu tìm dẫn chứng
+ Yếu tố miêu tả: Các từ
tả và biểu cảm trong đoạn cụ thể để minh hoạ cho các ngữ có sức gợi hình ảnh, màu
văn tự sự trên
yếu tố miêu tả và biểu cảm sắc để làm nổi bật cảnh cây
- GV tổng kết chung và
cối, nhà cửa, biển cả,.... ở
nêu yêu cầu cần đạt ở mỗi
vùng Hòn. Ngoài ra còn phải
bài tập
kể đến các biện pháp nghệ
- Các nhóm có thể bổ thuật như so sánh, nhân hoá,
sung, sửa chữa cho nhau đảo ngữ, liệt kê...
nếu sai hoặc chưa đầy đủ
+ Yếu tố biểu cảm: Thể
hiện ở những câu có ý nghĩa
11

- Nghe kết hợp tự bổ nhận xét, đánh giá, bộc lộ thái
sung, sửa chữa vào vở
độ, tình cảm với cảnh vật
thiên nhiên cũng như con
người ở vùng Hòn
4, Củng cố phương pháp vấn đáp.
? Làm thế nào để xác định được trong một đoạn văn sử dụng những
phương thức biểu đạt nào? Phương thức biểu đạt nào là chính?
5, HD về nhà: ( 1phút)
- Nắm chắc kĩ năng phát hiện và xác định các phương thức được sử dụng trong một
đoạn văn.
- Vận dụng viết 1 đoạn văn tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm, chỉ ra những yếu tố cụ
thể được sử dụng trong đoạn văn đó
E . Rút kinh nghiệm
.............................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
....

...........................................................................................................
*****************************
Soạn: .......................
Dạy: ........................

Tiết 6
LUYỆN TẬP

LÀM VĂN TỰ SỰ KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM

A/ Mục tiêu: Qua tiết học, HS nắm được
1.Kiến thức:
- Củng cố kiến thức vê thêm yếu tố miêu tả, biểu cảm vào đoạn văn tự sự
2. Kĩ năng
- Thêm yếu tố miêu tả và biểu cảm vào đoạn văn tự sự sao cho đoạn văn sinh động, hấp
dẫn
3.Thái độ:
- Có ý thức vận dụng, học hỏi nghiêm túc
B/ Chuẩn bị:
- GV : Tài liệu tham khảo, một số đoạn văn mẫu và một số bài tập
- HS: Nắm chắc kiến thức để vận dụng làm bài tập
C/ Phương pháp
- Phương pháp: vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình, phân tích.
12


- kĩ thuật: động não, trình bày 1 phút, khăn phủ bàn.
D/ Hoạt động trên lớp
1. Ổn định tổ chức: KT sĩ số 8A........... ( 1 phút)
2. KT bài cũ: Kết hợp khi học bài
3. Bài mới.
- GV nêu ngắn gọn nội dung của tiết trước để chuyển tiếp nội dung bài học
Hoạt động của GV
- Phương pháp: vấn đáp, nêu
vấn đề, phân tích. kĩ thuật: động
não, khăn phủ bàn.
GV cho hai đoạn văn tự sự
- yêu cầu HS bổ sung thêm
phương thức miêu tả và biểu cảm

để viết lại
Dùng kĩ thuật khăn phủ bàn. G
chia lớp thành 2 nhóm- mỗi
nhóm một đoạn
a. Đoạn 1: Bài tập 3- Tr 43
b. Đoạn 2: Bài tập 3- Tr 48
Sách “ Một số kiến thức kĩ
năng và bài tập nâng cao Ngữ
văn 8”
* GV gợi ý cho HS
a. Đoạn 1: Bài tập 3- Tr 43
+ Bổ sung yếu tố miêu tả: có
thể là khung cảnh thiên nhiên
( nắng, gió, dòng sông, tiếng cá
đớp mồi); tả hình ảnh người bạn
mới ( gương mặt, nước da, mái
tóc, trang phục...)
Yếu tố miêu tả này có thể
tách ra thành các câu văn độc
lập; có thể xen kẽ vào mở rộng
thành phần cho những câu trần
thuật đã có sẵn. Chú ý dùng các
từ ngữ, hình ảnh có sức gợi tả
cao
+ Bổ sung yếu tố biểu cảm:

Hoạt động của HS

Nội dung cần đạt
IV) Vận dụng luyện tập

( tiếp)
1. Phát hiện, xác định
- Đọc, quan sát 2 được các yếu tố trong
đoạn văn trên bảng đoạn văn
phụ.

- HS
nhóm

hoạt

động

2. Thêm yếu tố miêu tả
và biểu cảm vào đoạn văn
- Thực hành theo tự sự
nhóm được phân công:
a. Đoạn 1: Bài tập 3- Tr
nghe gợi ý, hướng dẫn 43
của GV để làm cho
đúng và hay

- Đại diện một số HS
+ Bổ sung yếu tố miêu tả:
đọc đoạn văn mình có thể là khung cảnh thiên
viết. Các HS khác theo nhiên
dõi và nhận xét

+ Bổ sung yếu tố biểu
13

thái độ ngạc nhiên khi nhìn thấy
cậu bé; sự tò mò về cậu bé lạ; nỗi
bực mình khi đánh rơi hộp
mồi...Có thể dùng câu cảm, câu
hỏi để biểu cảm
b. Đoạn văn 2: Bài tập 3- Tr
48
+ Về hình thức: viết lại đoạn
văn có nghĩa là phải thay đổi
cách diễn đạt ( thêm bớt câu chữ,
đổi kiểu câu, sắp xếp lại trật tự
các câu, các ý...) làm thế nào để
đoạn văn có cách viết thật phong
phú: tự sự đan xen miêu tả và
biểu cảm
+ Về nội dung: bám sát đề tài
của đoạn văn gốc, không tuỳ tiện
thay đổi đề tài
- GV nhận xét chung kết quả
- Nghe nhận xét của
đạt được của từng nhóm trên cơ GV trên cơ sở đó phát
sở phần trình bày của HS và bổ huy hoặc bổ sung, sửa
sung, sửa chữa nếu HS làm chưa chữa
đạt

cảm: thái độ ngạc nhiên khi
nhìn thấy cậu bé

b. Đoạn 2: Bài tập 3- Tr
48
+ Về hình thức: viết lại
đoạn văn có nghĩa là phải
thay đổi cách diễn đạt

+ Về nội dung: bám sát
đề tài của đoạn văn gốc,
không tuỳ tiện thay đổi đề
tài

4, Củng cố ( 2 phút). Phương pháp: vấn đáp. kĩ thuật: trình bày 1 phút.
? Khi thêm các yếu tố miêu tả và biểu cảm vào đoạn văn tự sự cần lưu ý những gì ?
5, Hướng dẫn về nhà: ( 1phút)
- Xem lại cách viết các đoạn mở bài, thân bài, kết bài
- Vận dụng viết 1 đoạn văn tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm với đề tài sau: kể chuyện
một bạn học sinh phạm lỗi.
E . Rút kinh nghiệm
.............................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
....

..............................................................................................................
...
14


******************

Soạn: ................

Tiết

7
Dạy: .................

Luyện tập
LÀM VĂN TỰ SỰ KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM
A/ Mục tiêu: Qua tiết học, HS có thể
1. Kiến thức:
- Xây dựng được các đoạn văn tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm. Chuyển những câu
kể thành những câu kể có xen miêu tả hoặc biểu cảm
2. Kĩ năng:
- Rèn luyện kĩ năng, thao tác vận dụng lí thuyết để thực hành
3. Thái độ:
- Tớch cực học tập.
B/ Chuẩn bị:
- GV : Sự kiện và nhân vật để cho HS luyện viết; một số câu kể để cho HS chuyển đổi
- HS: Nắm chắc kiến thức để vận dụng làm bài tập
C. Phương pháp
- Phương pháp: vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình, phân tích.
- kĩ thuật: động não, các mảnh ghép.
D/ Hoạt động trên lớp
1, Ổn định tổ chức: KT sĩ số ( 1 phút)
2, KT bài cũ: Kết hợp khi học bài
3, Bài mới ( 41 phút)
- GV nêu ngắn gọn nội dung của tiết trước để chuyển tiếp nội dung bài học
Hđ của thầy
- Phương pháp: vấn đáp,

nêu vấn đề, thuyết trình,
phân tích. kĩ thuật: động
não, các mảnh ghép.

Hđ của trò

15

Nội dung cần đạt
IV) Vận dụng luyện tập
( tiếp)
3- Xây dựng đoạn văn tự
sự kết hợp với miêu tả và


- GV ra các dữ kiện để
- HS đọc kĩ yêu cầu và biểu cảm theo sự việc và
HS luyện viết theo 5 bước
nội dung từng câu
nhân vật đã cho
Yêu cầu: Hãy chuyển
= > chuyển những câu kể
những câu kể sau đây thành sau đây thành những câu kể
những câu kể có đan xen
có đan xen
yếu tố miêu tả hoặc yếu tố
yếu tố miêu tả hoặc yếu tố
biểu cảm
biểu cảm
+ Bổ sung những từ ngữ

a, Tôi nhìn theo cái bóng có sức gợi tả hình ảnh, màu
- GV gợi ý cho HS về của thằng bé đang khuất dần sắc, âm thanh, trạng thái
cách chuyển
phía cuối con đường.
+ Bổ sung những từ ngữ
b, Tôi ngước nhìn lên,
có sức gợi tả hình ảnh, màu thấy vòm phượng vĩ đã nở
sắc, âm thanh, trạng thái hoa tự bao giờ.
((dùng phương thức miêu
c, Nghe tiếng hò của cô
tả ); hoặc bổ sung những từ lái đò trong bóng chiều tà,
ngữ, những vế câu bộc lộ lòng tôi chợt buồn nhớ quê
+ Về hình thức: mở rộng
tâm trạng của chủ thể được
d, Cô bé lặng lẽ theo dõi thành phần câu, bổ sung
nói tới trong câu ( dùng cánh chim nhỏ trên bầu trời thêm vế câu..
phương thức biểu cảm )
- Nghe gợi ý, hướng dẫn
+ Về hình thức: mở rộng của GV
thành phần câu, bổ sung
thêm vế câu...
- Tiến hành làm theo
nhóm đã được phân công
- GV chia lớp thành 3
nhóm, giao cho mỗi nhóm
- Các nhóm cử đại diện
thực hiện một câu theo yêu trình bày bài làm của nhóm
cầu
mình
- GV gọi đại diện các

- Các nhóm khác nghe,
nhóm trình bày bài làm của nhận xét
nhóm mình
- Nghe, tự sửa chữa vào
bài làm của mình
- GV nhận xét chung kết
quả đạt được của từng nhóm
và bổ sung cho hoàn chỉnh
4, Củng cố ( 2 phút)
- GV đọc cho HS nghe một số đoạn văn tự sự có xen yếu tố miêu tả và biểu cảm hay do
GV sưu tầm để HS học tập cách viết
16


5, Hướng dẫn về nhà: ( 1phút)
- Chuyển câu kể sau đây thành đoạn văn có đan xen yếu tố miêu tả và biểu cảm:
Hôm nay trong giờ học môn Ngữ văn, khi cô giáo kiểm tra bài cũ tôi đã không thuộc
bài.
E . Rút kinh nghiệm
.............................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
....

..............................................................................................................
...
******************
Soạn: ................
Dạy: .................
Luyện tập:

Tiết 8

LÀM VĂN TỰ SỰ KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM
A/ Mục tiêu: Qua tiết học, HS có thể
1. Kiến thức:
- Xây dựng được các đoạn văn tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm. Chuyển những câu
kể thành những câu kể có xen miêu tả hoặc biểu cảm
2. Kĩ năng:
- Rèn luyện kĩ năng, thao tác vận dụng lí thuyết để thực hành
3. Thái độ:
- Tích cực trong học tập.
B/ Chuẩn bị:
- GV : Sự kiện và nhân vật để cho HS luyện viết; một số câu kể để cho HS chuyển đổi
- HS: Nắm chắc kiến thức để vận dụng làm bài tập.
C. Phương pháp
- Phương pháp: vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình, phân tích.
- kĩ thuật: động não, thực hành.
D/ Hoạt động trên lớp
1, Ổn định tổ chức: KT sĩ số ( 1 phút)
2, KT bài cũ: ( 3 phút )
17


? Em hãy cho biết cách viết đoạn mở bài trong bài văn tự sự có kết hợp miêu tả và
biểu cảm.
3, Bài mới ( 41 phút)
- GV nêu ngắn gọn nội dung của tiết trước để chuyển tiếp nội dung bài học
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS

IV) Vận dụng luyện tập
( tiếp)
4- Viết các đoạn văn tự sự
có kết hợp với miêu tả và biểu
cảm trong một dề bài cụ thể
- GV ra đề bài cho HS
HS ghi đề bài để luyện tập
luyện tập
và đọc kĩ yêu cầu mà giáo
Đề bài:
viên giao cho
Kể chuyện một bạn học
sinh phạm lỗi
Yêu cầu: Viết phần mở bài
và kết bài cho đề bài trên
( mỗi phần ít nhất theo hai
cách ); nói rõ những phương
thức đã sử dụng trong từng
phần đã viết
- GV hướng dẫn, gợi ý cho
HS
Trước hết, các em hãy hình
dung cốt truyện với nhân vật,
sự việc và các tình tiết chính.
Sau đó lựa chọn những chi tiết
cần có sự bổ trợ của yếu tố
miêu tả ( tả nhân vật, tả cảnh
thiên nhiên, cảnh sinh hoạt )
và yếu tố biểu cảm ( cảm xúc
của nhân vật, của người kể )

+ Lựa chọn ngôi kể cho
thích hợp: ngôi thứ ba
- GV gọi một số HS đọc
đoạn văn đã viết: Tập trung
vào những HS có kĩ năng viết
còn yếu
18

Nội dung cần đạt
IV) Vận dụng luyện
tập
( tiếp)
4- Viết các đoạn văn
tự sự có kết hợp với
miêu tả và biểu cảm
trong một dề bài cụ thể

- Nghe gợi ý, hướng
dẫn của GV để làm phần
luyện tập theo yêu cầu


- GV nhận xét, sửa chữa và
ra yêu cầu về nhà:
+ Viết các đoạn phần thân
bài ( chú ý xác định chuyện sẽ
kể và chú ý phần đã hướng
dẫn ở trên)
+ Chọn một trong các đoạn
- Một số HS trình bày đoạn

mở bài và kết bài đã viết ở lớp văn của mình; các HS khác
để ghép lại cho hoàn chỉnh nghe, nhận xét ( bổ sung, sửa
một bài văn
chữa )
- Sửa chữa vào bài làm của
mình ( nếu sai ) và nghe yêu
cầu về nhà thực hiện tiếp
- HS làm bài theo yêu cầu.
? Viét tiếp phần thân bài.
Dự kiến miêu tả ở chỗ nào.
Biểu cảm đau.
Gọi hs lên viết sau đó nhận
xét bố sung.
4, Củng cố ( 2 phút)
- GV đưa ra một đoạn văn mở bài và kết bài đã viết của đề bài mà HS vừa luyện
tập ( ở bảng phụ ) để HS học tập
5, Hướng dẫn về nhà: ( 1phút)
- Nắm chắc cách viết các đoạn văn trong từng phần của bài văn tự sự
- Làm bài tập về nhà theo yêu cầu
- Xem lại phần lí thuyết để giờ sau luyện tập tiếp.
E . Rút kinh nghiệm
.............................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
....

..............................................................................................................
...
******************
Soạn: .................

Tiết

9
19


Dạy: ..............

LÀM VĂN TỰ SỰ KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM
A/ Mục tiêu:
1. Kiến thức:
- Tiếp tục củng cố kiến thức lí thuyết về kĩ năng làm văn tự sự kết hợp miêu tả và biểu
cảm
2. Kĩ năng:
- Tiếp tục rèn các kĩ năng xây dựng được các đoạn văn tự sự có yếu tố miêu tả và biểu
cảm
3. Thái độ:
- Tích cực, tự giác làm bài
B/ Chuẩn bị:
- GV : đề bài, bài tập để HS luyện tập
- HS: Nắm chắc kiến thức để vận dụng làm bài tập
C. Phương pháp
- Phương pháp: vấn đáp, nêu vấn đề, thuyết trình, phân tích.
- kĩ thuật: động não, thực hành.
D/ Hoạt động trên lớp
1, Ổn định tổ chức: KT sĩ số ( 1 phút)
2, KT bài cũ: ( 3 phút )
- Cách viết đoạn thân bài như thế nào? Yếu tố nào đóng vai trò chủ đạo?
3, Bài mới ( 41 phút)

- GV nêu ngắn gọn nội dung của tiết trước để chuyển tiếp nội dung bài học
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung cần đạt
IV) Vận dụng luyện tập
- GV ra đề bài thứ hai
- HS ghi đề bài để luyện ( tiếp)
cho HS luyện tập
tập và đọc kĩ yêu cầu mà
4- Viết các đoạn văn tự
Yêu cầu: Viết phần mở giáo viên giao cho
sự có kết hợp với miêu tả
bài và kết bài cho đề bài
và biểu cảm trong một dề
trên ( mỗi phần ít nhất theo
bài cụ thể
hai cách ); nói rõ những
Đề bài: Kể một kỉ niệm
phương thức đã sử dụng
sâu sắc và xúc động về thầy
trong từng phần đã viết
cô giáo cũ của em
- GV hướng dẫn, gợi ý
cho HS bằng cách đặt câu
- Nghe gợi ý, hướng dẫn
Mở bài
hỏi để HS trả lời
của GV để làm phần luyện
? Viết phần mở bài như tập theo yêu cầu
+ Giới thiệu về thầy cô

thế nào?
giáo cũ
20


- GV lưu ý cho HS: phải
chọn kỉ niệm sâu sắc và xúc
động ( để lại dấu ấn đậm nét
trong kí ức, không phai
mờ); đúng đối tượng ( thầy
cô giáo cũ )
Phần kết bài cần viết như
thế nào?
GV gọi một số HS đọc
đoạn văn đã viết: Tập trung
vào những HS có kĩ năng
viết còn yếu
- GV nhận xét, sửa chữa
và ra yêu cầu về nhà:
+ Viết các đoạn phần
thân bài ( chú ý xác định
chuyện sẽ kể và chú ý phần
đã hướng dẫn ở trên)
+ Chọn một trong các
đoạn mở bài và kết bài đã
viết ở lớp để ghép lại cho
hoàn chỉnh một bài văn
- GV hướng dẫn HS tổng
kết, rút kinh nghiệm và
đánh giá

? Chủ đề này có ý nghiã
như thế nào? Vì sao?

+ Kỉ niệm xúc động nhất

kết bài
+ Kết thúc câu chuyện
+ Cảm xúc, suy nghĩ về
thầy cô giáo hoặc kỉ niệm
- Tiến hành luyện viết và đó
trình bày kết quả thực hành
- Một số HS trình bày
đoạn văn của mình; các HS
khác nghe, nhận xét ( bổ
sung, sửa chữa )
- Sửa chữa vào bài làm
của mình ( nếu sai ) và nghe
yêu cầu về nhà thực hiện
tiếp

- Trả lời
V) Tổng kết chủ đề
+ Giúp cho việc phối hợp
-yếu tố nào cần thiết để
giữa các phương thức biếu xây dựng đoạn văn tự sự?
đạt trong quá trình tạo lập
VB làm tăng hiệu quả diễn
đạt
+ Vì ít có VB nào chỉ
dùng 1 phương thức biểu

? Vậy có yếu tố nào là đạt độc lập
cần thiết để xây dựng đoạn
- Trao đổi, phát biểu
văn tự sự?
+ Sự việc: gồm 1 hoặc
nhiều các hành vi, hành
động...đã xảy ra cần được
kể lại một cách rõ ràng,
mạch lạc để người khác
-Vai trò yếu tố miêu tả và
cùng biết
biểu cảm trong VB tự sự
21


? Yếu tố miêu tả và biểu
+ Nhân vật chính: là chủ
cảm có vai trò gì trong VB thể của hành động hoặc là 1
tự sự?
trong những người chứng
kiến sự việc đã xảy ra
 GV tổng kết lại
- Trả lời
Muốn viết được các
+ Làm cho sự việc trở
đoạn văn tự sự có kết hợp nên dễ hiểu, hấp dẫn và
với miêu tả và biểu cảm cần nhân vật chính trở nên gần
xác định rõ yếu tố tự sự ( kể gũi, sinh động
việc gì, nhân vật là ai? ). Từ
+ Có vai trò bổ trợ cho sự

đó xây dựng các yếu tố việc và nhân vật chính- HS
miêu tả và biểu cảm với sự tự liên hệ
việc, đối tượng đó

+ Nhân vật chính

4, Củng cố ( 2 phút)
GV đưa ra một đoạn văn mở bài và kết bài đã viết của đề bài mà HS vừa luyện tập ( ở
bảng phụ ) để HS học tập
5, Hướng dẫn về nhà: ( 1phút)
- Nắm chắc cách viết các đoạn văn trong từng phần của bài văn tự sự
- Làm bài tập về nhà theo yêu cầu
- Chuẩn bị ý kiến để tổng kết, rút kinh nghiệm khi học xong chủ đề và giấy để kiểm tra
kết thúc chủ đề
E/ Rỳt kinh nghiệm.
............................................................................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................................................................

*******************************

22


23


Soạn: .................

Tiết

10
Dạy: ..............

LÀM BÀI KIỂM TRA
LÀM VĂN TỰ SỰ KẾT HỢP VỚI MIÊU TẢ VÀ BIỂU CẢM

A/ Mục tiêu:
1. Kiến thức:
- Tiếp tục củng cố kiến thức lí thuyết về kĩ năng làm văn tự sự kết hợp miêu tả và biểu
cảm
2. Kĩ năng:
- Tiếp tục rèn các kĩ năng xây dựng được các đoạn văn tự sự có yếu tố miêu tả và biểu
cảm
3. Thái độ:
- Tích cực, tự giác làm bài
B/ Chuẩn bị:
- GV : đề bài, bài tập để HS kiểm tra.
- HS: Nắm chắc kiến thức để vận dụng làm bài tập
C. Phương pháp
- Phương pháp: nêu vấn đề.
- kĩ thuật: động não, thực hành.
D/ Hoạt động trên lớp
1, Ổn định tổ chức:
2, KT bài cũ:
3, Bài mới
* GV đọc đề bài học sinh chép đề làm.
Đề bài:
24

Câu 1: Thế nào là văn tự sự.
Câu 2: Vai trò của yếu tố mỉêu tả và biểu cảm trong văn tự sự.
Câu: Kể lại một việc làm khiến bố mẹ vui.
4. Củng cố
- GV thu bài và nhận xét giờ làm.
5. Hướng dẫn về nhà:
- Ôn văn thuyết minh chuyển chủ đề 2.
E/ Rỳt kinh nghiệm.
............................................................................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................................................................................

*******************************

25