BÀI THU HOẠCH KHOA CHI TRÊN BỆNH VIỆN CHẤN THƯƠNG CHỈNH HÌNH

ĐẠI HỌC Y KHOA PHẠM NGỌC THẠCH
BỘ MÔN CTCH


BÀI THU HOẠCH
KHOA CHI TRÊN - BỆNH VIỆN CTCH
Từ ngày 15/02/2016 đến 06/05/2016

Học viên:

BS VĂN CÔNG ĐIỀN

Lớp:

CKI CTCH 2014 - 2016




Bài thu hoạch khoa Chi trên - BVCTCH

LỜI CẢM ƠN
*****
Qua 12 tuần học tập và rèn luyện tại khoa Chi trên Bệnh viện Chấn
Thương Chỉnh Hình Thành Phố Hồ Chí Minh theo sự phân công của bộ
môn Chấn Thương Chỉnh Hình, em đã nhận được sự giúp đỡ và hướng
dẫn tận tình của ban Chủ nhiệm khoa cùng các thầy, các anh chị trong
khoa.
Em xin chân thành cảm ơn:
-

Bs Nguyễn Thúc Bội Châu - Trưởng khoa
Bs Lê Gia Ánh Thỳ - Phó Khoa
Bs Nguyễn Ngọc Thành – Bs hướng dẫn
Cùng toàn thể anh chị trong khoa Chi dưới

Đã tận tình hướng dẫn và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho em học tập
với lòng biết ơn chân thành!

Học viên

Văn Công Điền

PHẦN I: THU HOẠCH
2


Bài thu hoạch khoa Chi trên - BVCTCH

I. CÔNG VIỆC HÀNG NGÀY
• 6h30 mỗi sáng từ thứ 2 đến thứ 6: Đi khám bệnh tại bệnh phòng cùng
bác sỹ hướng dẫn, nắm bắt được tình hình bệnh nhân, diễn biến bệnh
trong bệnh phòng, chỉ định điều trị. Cho thuốc bệnh nhân trong ngày.
• 7h đến 7h30 từ thứ 3 đến thứ 6 tham gia giao ban khoa cùng toàn thể
nhân viên khoa, qua đó nắm bắt được phần nào diễn biến đêm trực,
diễn biến một số bệnh nhân đặc biệt trong khoa. Rút kinh nghiệm
chuyên môn một số bệnh nhân được phẫu thuật ngày hôm trước.
• 8h15 ngày thứ 3: Tham gia khám hội chẩn phẫu thuật tại khoa, được
Bác sỹ Châu hướng dẫn khám, cách khám và chỉ định của các bệnh
lý khoa chi trên.
• 6h30 thứ 4 hàng tuần: Đi khám bệnh toàn trại.

II. KẾT QUẢ
 Về cơ bản, nắm được cách khám và chỉ định một số bệnh lý điển
hình khoa chi trên
 Hiểu biết được kỹ năng lâm sàng và kỹ năng phẩu thuật của các bệnh
lý chi trên
 Nắm được chỉ định bảo tồn, hướng dẫn phục hồi chức năng đối với
bệnh nhân mổ và không mổ.
 Tham gia phụ mổ và nắm được các phương pháp phẫu thuật cơ bản:
- Phẫu thuật kết hợp xương đòn bằng đinh và nẹp vít
- Phẫu thuật nắn trật khớp cùng đòn và tái tạo dây chằng quạ
3


Bài thu hoạch khoa Chi trên - BVCTCH

đòn bằng gân gấp nông ngón 3 bàn tay cùng bên hoặc bằng chỉ không tan.
- Phẩu thuật kết hợp xương đầu ngoài xương đòn bằng nẹp móc
- Phẫu thuật nội soi trong các bệnh lý khớp vai:
+ Rách gân cơ chóp xoay: khâu chóp xoay qua nội soi
+ Trật khớp vai tái hồi: khâu sụn viền khớp vai
- Phẫu thuật mổ hở trong trật khớp vai tái hồi:
+ Chuyển một phần mỏm quạ cùng điểm bám đầu ngắn gân
cơ nhị đầu, cơ quạ cánh tay và cơ ngực bé qua bờ trước ổ
chảo : phẫu thuật Bristow-latarjet
+ Phẫu thuật ghép xương bờ trước ổ chảo bằng mảnh ghép
xương mào chậu, điều trị cho bệnh nhân đã phẩu thuật
Bristow-latarjet thất bại
- Gãy đầu trên xương cánh tay: phẫu thuật nẹp vít khóa hoặc
xuyên kim kín qua da/C.ARM
- Gãy thân xương cánh tay: phẫu thuật kết hợp xương bằng nẹp

vít
- Gãy liên lồi cầu xương cánh tay: phẫu thuật kết hợp xương
bằng nẹp vít 1 cột, 2 cột. Bắt vít xốp hoặc kim qua cột ngang
- Gãy mỏm khuỷu: phẫu thuật néo éo mỏm khủy bằng kim và
chỉ thép hoặc nẹp vít
- Gãy thân xương quay và xương trụ: phẫu thuật kết hợp xương
bằng nẹp vít
- Gãy đầu dưới xương quay: kết hợp xương bằng nẹp vít hoặc

4


Bài thu hoạch khoa Chi trên - BVCTCH

xuyên kim
- Gãy xương thuyền: phẫu thuật xuyên kim
- Trật khớp quanh nguyệt, tổn thương dây chằng thuyền nguyệt:
phẫu thuật nắn trật, tái tạo dây chằng thuyền nguyệt
- Gãy xương bàn và các xương ngón tay: phẫu thuật xuyên kim
- Phẫu thuật nối gân
- Phẫu thuật đục xương sửa trục trong các bệnh lý can lệch sau
chấn thương ở xương cánh tay, xương quay
- Phẫu thuật cắt mạc giữ gân gập: giải phóng thần kinh giữa
trong bệnh lý hội chứng ống cổ tay – có tái tạo mạc giữ gân gập hoặc
không
- Phẫu thuật giải phóng gân dạng dài duỗi ngắn ngón I trong
bệnh lý Dequervain
- Phẫu thuật cắt ròng rọc A1 trong bệnh lý ngón tay bật
- Phẫu thuật tái tạo dải gân duỗi trung tâm trong đứt cũ giải gân
duỗi trung tâm

PHẦN II: BỆNH ÁN

5


Bài thu hoạch khoa Chi trên - BVCTCH

BỆNH ÁN 1
I. HÀNH CHÍNH
Bệnh nhân: Đặng Vũ Trường
Nam

37 tuổi

Nghề nghiệp: Buôn bán

Đc: Châu Phú – An Giang
Nhập viện lúc 22h 26/03/2016
II. LÝ DO VÀO VIỆN
Đau khuỷu tay Trái
III. BỆNH SỬ
Bệnh nhân kể lại, lúc 16h 26/03/2016 ngày, bệnh nhân đi xe máy bị
té đập khuỷu T xuống đường, sau tai nạn, đau và biến dạng khuỷu T,
được đưa vào bệnh viện An Giang sơ cứu, sau đó chuyển bệnh viện
CTCH TPHCM
IV. TIỀN SỬ
1 - Bản thân
Không mắc bệnh lý nội ngoại khoa
2 - Gia đình

Khỏe
V. KHÁM LÂM SÀNG
1. Toàn thân
Tỉnh táo
Da niêm hồng

6


Bài thu hoạch khoa Chi trên - BVCTCH

Hạch ngoại vi không lớn
Mạch 90 lần/ phút

Huyết áp 110/60 mmHg

2. Khám cơ quan:
- Tim mạch: T1, T2 đều, rõ
- Hô hấp: phổi trong
- Tiêu hóa: bụng mềm
- Tiết niệu: tiểu thường, không có cầu bàng quang, chạm thận (-)
- Thần kinh: tỉnh táo, không liệt khu trú
- Cơ quan khác chưa phát hiện gì thêm.
3. Cơ quan vận động
Khám khuỷu T:
- Sưng đau biến dạng khuỷu T
- Hạn chế vận động khuỷu T + hạn chế sấp ngửa cẳng tay T
- Mạch quay T rõ
- Không tê và dị cảm bàn tay T, cổ bàn tay vận động bình
thường

VI. CẬN LÂM SÀNG
XQuang khuỷu T: gãy đầu trên xương trụ T

7


Bài thu hoạch khoa Chi trên - BVCTCH

Các cận lâm sàng khác trong giới hạn bình thường
VII. TÓM TẮT BỆNH ÁN
Bệnh nhân nam 37 tuổi vào viện vì sưng đau khuỷu tay t sau té. Qua
hỏi bệnh sử, thăm khám lâm sàng ghi nhận:
- Sưng đau biến dạng khuỷu T
- Hạn chế vận động khuỷu T + hạn chế sấp ngửa cẳng tay T
- Mạch quay T rõ
- Không tê và dị cảm bàn tay T, cổ bàn tay vận động bình
thường
- XQ gãy đầu trên xương trụ T

8


Bài thu hoạch khoa Chi trên - BVCTCH

VII. CHẨN ĐOÁN
Gãy kín mỏm khuỷu T độ IIa theo Morrey
VIII. ĐIỀU TRỊ
Phẫu thuật KHX
Hình ảnh sau phẫu thuật:

IX. Phân loại MORREY
Loại I: gãy không di lệch
Loại II: gãy di lệch, gãy vững, mảnh gãy tách rời, còn dây chằng bên ngoài.
Loại III: gãy di lệch, kèm trật khớp khuỷu. Điều trị khó khăn và dự hậu xấu.
Loại A gãy đơn giản.
Loại B gãy nhiều mảnh.

9


Bài thu hoạch khoa Chi trên - BVCTCH

10


Bài thu hoạch khoa Chi trên - BVCTCH

BỆNH ÁN 2
I. HÀNH CHÍNH
Bệnh nhân: Lê Đăng Hùng
Nam

19 tuổi

Nghề nghiệp: Học Sinh

Đc: Bảo Lộc – Lâm Đồng
Nhập viện lúc 08h 30/03/2016
II. LÝ DO VÀO VIỆN
Đau khuỷu T

III. BỆNH SỬ
Bệnh nhân kể lại, lúc 07h cùng ngày, bệnh nhân đi xe máy bị té đập
khuỷu tay T xuống đường tại Q7 Tp Hồ Chí Minh, sau tai nạn, đau, có
vết thương vùng khuỷu tay T, sau đó được đưa vào bệnh viện Chấn
Thương Chỉnh Hình TPHCM
IV. TIỀN SỬ
1 - Bản thân
Không mắc bệnh lý nội ngoại khoa
2 - Gia đình
Khỏe
V. KHÁM LÂM SÀNG
2. Toàn thân
Tỉnh táo
Da niêm hồng
Hạch ngoại vi không lớn

11


Bài thu hoạch khoa Chi trên - BVCTCH

Mạch 80 lần/ phút

Huyết áp 120/70 mmHg

2. Khám cơ quan:
- Tim mạch: T1, T2 đều, rõ
- Hô hấp: phổi trong
- Tiêu hóa: bụng mềm
- Tiết niệu: tiểu thường, không có cầu bàng quang, chạm thận (-)

- Thần kinh: tỉnh táo, không liệt khu trú
- Cơ quan khác chưa phát hiện gì thêm.
3. Cơ quan vận động
Khám tay T
- Vết thương mặt ngoài khuỷu tay T, kt # 2x4 cm, lộ xương
gãy
- Hạn chế vận động khuỷu tay T
- Mạch quay T rõ
- Các ngón tay T không tê, vận động tốt
VI. CẬN LÂM SÀNG
XQuang: gãy lồi cầu ngoài xương cánh tay T

12


Bài thu hoạch khoa Chi trên - BVCTCH

Các cận lâm sàng khác trong giới hạn bình thường
VII. TÓM TẮT BỆNH ÁN
Bệnh nhân nam, 19 tuổi vào viện vì sưng đau khuỷu T sau té xe máy.
Qua hỏi bệnh sử, thăm khám lâm sàng ghi nhận:
- Vết thương mặt ngoài khuỷu tay T, kt # 2x4 cm, lộ xương
gãy
- Hạn chế vận động khuỷu tay T
- Mạch quay T rõ
- Các ngón tay T không tê, vận động tốt
- XQ gãy lồi cầu ngoài xương cánh tay T
VII. CHẨN ĐOÁN
Gãy hở lồi cầu ngoài xương cánh tay T loại 2 theo mức độ di lệch
VIII. ĐIỀU TRỊ

13


Bài thu hoạch khoa Chi trên - BVCTCH

Phẫu thuật cắt lọc + KHX
Hình ảnh sau phẫu thuật:

IX. PHÂN ĐỘ

14


Bài thu hoạch khoa Chi trên - BVCTCH

BỆNH ÁN 3
I. HÀNH CHÍNH
Bệnh nhân: Phương Văn Sang
Nữ

23 tuổi

Nghề nghiệp: Công Nhân

Đc: Bình Hưng – Bình Chánh
Nhập viện lúc 08h 01/04/2016
II. LÝ DO VÀO VIỆN
Đau cổ tay T
III. BỆNH SỬ

Bệnh nhân kể lại, lúc 07h cùng ngày, bệnh nhân đang làm việc thì bị
máy ép vào cổ tay T, sau đó được chuyển bệnh viện Chấn Thương
Chỉnh Hình TPHCM
IV. TIỀN SỬ
1 - Bản thân
Không mắc bệnh lý nội ngoại khoa
2 - Gia đình
Khỏe
V. KHÁM LÂM SÀNG
3. Toàn thân
Tỉnh táo
Da niêm hồng
Hạch ngoại vi không lớn

15


Bài thu hoạch khoa Chi trên - BVCTCH

Mạch 80 lần/ phút

Huyết áp 120/70 mmHg

2. Khám cơ quan:
- Tim mạch: T1, T2 đều, rõ
- Hô hấp: phổi trong
- Tiêu hóa: bụng mềm
- Tiết niệu: tiểu thường, không có cầu bàng quang, chạm thận (-)
- Thần kinh: tỉnh táo, không liệt khu trú
- Cơ quan khác chưa phát hiện gì thêm.

3. Cơ quan vận động
Khám tay T
- Vết thương xây xát da vùng cổ tay T
- Sưng đau biến dạng cổ tay T
- Hạn chế vận động cổ tay T
- Điểm đau chói 1/3D xương quay T
- Mạch quay T rõ
- Các ngón tay T vận động tốt
VI. CẬN LÂM SÀNG
XQuang: gãy 1/3 dưới xương quay T

16


Bài thu hoạch khoa Chi trên - BVCTCH

Các cận lâm sàng khác trong giới hạn bình thường
VII. TÓM TẮT BỆNH ÁN
Bệnh nhân nam 23 tuổi vào viện vì sưng đau cổ tay T sau tai nạn lao
động. Qua hỏi bệnh sử, thăm khám lâm sàng ghi nhận:
- Vết thương xây xát da vùng cổ tay T
- Sưng đau biến dạng cổ tay T
- Hạn chế vận động cổ tay T
- Điểm đau chói 1/3D xương quay T

17


Bài thu hoạch khoa Chi trên - BVCTCH

- Mạch quay T rõ
- Các ngón tay T vận động tốt
- XQ gãy 1/3 dưới xương quay T
VII. CHẨN ĐOÁN
Gãy kín đầu dưới xương quay T loại A2 theo AO
VIII. ĐIỀU TRỊ
Phẫu thuật KHX
Hình ảnh sau phẫu thuật:

18


Bài thu hoạch khoa Chi trên - BVCTCH

IX. PHÂN ĐỘ
Phân độ theo AO

19


Bài thu hoạch khoa Chi trên - BVCTCH

BỆNH ÁN 4
I. HÀNH CHÍNH
Bệnh nhân: Nguyễn Văn Xuân
Nam 60 tuổi Nghề nghiệp: Buôn Bán
Địa chỉ: Quận 10 – TP HCM
Nhập viện 18h 23/03/2016
II. LÝ DO VÀO VIỆN
Đau vai P

III. BỆNH SỬ
Bệnh nhân kể lại, lúc 13h ngày 2/3/2016, bệnh nhân đi xe máy bị té
đập vai P xuống đường, sau tai nạn đau nhiều vùng vai P, không vận
động được tay P, sau đó đến khám và nhập bệnh viện CTCH TPHCM
IV. TIỀN SỬ
1 - Bản thân
Không mắc bệnh lý nội ngoại khoa
2 - Gia đình
Khỏe
V. KHÁM LÂM SÀNG
4. Toàn thân
Tỉnh táo
Da niêm hồng
Hạch ngoại vi không lớn
Mạch 90 lần/ phút

Huyết áp 120/70 mmHg

20


Bài thu hoạch khoa Chi trên - BVCTCH

2. Khám cơ quan:
- Tim mạch: T1, T2 đều, rõ
- Hô hấp: phổi trong
- Tiêu hóa: bụng mềm
- Tiết niệu: tiểu thường, không có cầu bàng quang, chạm thận (-)
- Thần kinh: tỉnh táo, không liệt khu trú
- Cơ quan khác chưa phát hiện gì thêm.

3. Cơ quan vận động
- Đau nhiều vùng vai P
- Hạn chế vận động khớp vai P
- Điểm đau chói vùng đầu trên xương cánh tay P
- Các ngón tay P không tê, vận động bình thường
- Mạch quay tay P rõ
VI. CẬN LÂM SÀNG
XQuang vai P: gãy đầu trên xương cánh tay P

CT Scan: gãy 3 mảnh đầu trên xương cánh tay P
21


Bài thu hoạch khoa Chi trên - BVCTCH

Các cận lâm sàng khác trong giới hạn bình thường
VII. TÓM TẮT BỆNH ÁN
Bệnh nhân nam, 60 tuổi vào viện vì sưng đau vai P sau té. Qua hỏi
bệnh sử, thăm khám lâm sàng ghi nhận:
- Đau nhiều vùng vai P
- Hạn chế vận động khớp vai P
- Điểm đau chói vùng đầu trên xương cánh tay P
- Các ngón tay P không tê, vận động bình thường
- Mạch quay tay P rõ
- XQ + CT Scan: gãy 3 mảnh đầu trên xương cánh tay P
22


Bài thu hoạch khoa Chi trên - BVCTCH

VII. CHẨN ĐOÁN
Gãy kín 3 mảnh đầu trên xương cánh tay P theo phân độ Neer
VIII. ĐIỀU TRỊ
Phẫu thuật KHX
Hình ảnh sau phẫu thuật:

IX. PHÂN ĐỘ
Theo Neer

23


Bài thu hoạch khoa Chi trên - BVCTCH


BỆNH ÁN 5
I. HÀNH CHÍNH
24


Bài thu hoạch khoa Chi trên - BVCTCH

Bệnh nhân: Ngô Văn Út
Nam

49 tuổi

Nghề nghiệp: Buôn Bán

Đc: Quận Thủ Đức – TP HCM

Nhập viện lúc 13h 12/04/2016
II. LÝ DO VÀO VIỆN
Đau + biến dạng cẳng tay P
III. BỆNH SỬ
Bệnh nhân kể lại, lúc 10h cùng ngày, bệnh nhân té xe máy, sau tai
nạn sưng đau biến dạng và hạn chế vận động cẳng tay P, bệnh được sơ
cứu tại bệnh viện Tân Phú, sau đó chuyển bệnh viện CTCH TPHCM
IV. TIỀN SỬ
1 - Bản thân
Không mắc bệnh lý nội ngoại khoa
2 - Gia đình
Khỏe
V. KHÁM LÂM SÀNG
5. Toàn thân
Tỉnh táo
Da niêm hồng
Hạch ngoại vi không lớn
Mạch 90 lần/ phút

Huyết áp 110/60 mmHg

2. Khám cơ quan:
- Tim mạch: T1, T2 đều, rõ
- Hô hấp: phổi trong
25