Bài tập môi trường trong xây dựng về đánh giá tác động môi trường công trình bệnh viện đa khoa

BÀI TẬP MÔI TRƯỜNG TRONG XÂY DỰNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KHOA XÂY DỰNG
----oOo----

BÀI TẬP

ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG MÔI TRƯỜNG
CÔNG TRÌNH BỆNH VIỆN ĐA KHOA

GVHD: ThS. NCS LÊ NGỌC TUẤN

Trang 1


BÀI TẬP MÔI TRƯỜNG TRONG XÂY DỰNG
I. ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG MÔI TRƯỜNG TRONG GIAI ĐOẠN XÂY DỰNG
DỰ ÁN:
1. Nội dung và quy mô xây dựng các hạng mục công trình:
Giai đoạn xây dựng cơ sở hạ tầng Bệnh viện đa khoa thực hiện trong 4 năm
(2010 - 2014), dự kiến bao gồm các hạng mục công trình như sau:
-

Đền bù và giải tỏa

- Xây dựng và bố trí bệnh viện thành các phòng, khoa theo đúng quy mô và
diện tích mà dự án đưa ra
- Xây dựng hệ thống đường giao thông nội bộ để tiếp cận với các trục đường
giao thông chính của khu vực
- Xây dựng hệ thống cấp thoát nước cho toàn bệnh viện
- Xây dựng hệ thống thoát nước mưa trên toàn bộ diện tích khu đất dự án

- Xây dựng các hệ thống thoát nước bẩn liên kết với các công trình xử lý cục
bộ nước thải
- Xây dựng hố tập trung chất thải cho toàn bệnh viện.
- Xây dựng hệ thống chống ồn cho buồng máy phát điện.
- Vành đai cây xanh
- Xây dựng bãi đậu xe, hoa viên, thảm cỏ, các kho vật tư , nguyên liệu và các
công trình hạ tầng kỹ thuật khác
Theo kế hoạch dự kiến thì các công trình kể trên sẽ tiến hành xen kẽ nhau và
kết hợp song song cùng lúc một số công việc như thi công các hạng mục công trình
liên kết : bồn hoa cây xanh, đường nội bộ, hện thống cấp thoát nước, hệ thống cáp
điện ngầm v.v…
2. Nguồn gốc gây ô nhiễm:
Các nguồn gốc gây ô nhiễm chính trong giai đoạn xây dựng cơ bản có thể tóm
lược như sau :
- Ô nhiễm bụi đất, đá trong quá trình vận chuyển vật liệu xây dựng, thi công
có thể gây ra các tác động lên công nhân trực tiếp thi công và môi trường xung
quanh (dân cư, động thực vật).
- Ô nhiễm nhiệt: từ bức xạ nhiệt mặt trời, từ các quá trình thi công có gia
nhiệt (như quá trình cắt, hàn, đốt nóng chảy Bitum để trải nhựa đường, các
phương tiện vận tải và máy móc thi công nhất là khi trời nóng bức). Các tác
nhân gây ô nhiễm này tác động chủ yếu lên công nhân trực tiếp làm việc tại
công trường.
- Ô nhiễm do khí thải của các phương tiện vận tải, máy móc thi công, chủ yếu
là khí thải từ các động cơ các loại (xăng, dầu DO, dầu FO). Loại ô nhiễm này
thường không lớn do phân tán và hoạt động trong môi trường rộng thoáng.
- Ô nhiễm về tiếng ồn, rung do các phương tiện và máy móc thi công trên
công trường. Loại ô nhiễm này sẽ có mức độ nặng trong giai đoạn các phương
tiện máy móc sử dụng nhiều, hoạt động liên tục.

GVHD: ThS. NCS LÊ NGỌC TUẤN

Trang 2


BÀI TẬP MÔI TRƯỜNG TRONG XÂY DỰNG
- Nước mưa đọng trên mặt đất và đường vận chuyển gây lầy lội và ô nhiễm
vào mùa mưa.
- Nước thải sinh hoạt của các công nhân xây dựng có thể gây ô nhiễm môi
trường, nên đơn vò thi công xây dựng hệ thống nhà vệ sinh trong quá trình thi
công.
- Ô nhiễm do chất thải rắn từ các hoạt động xây dựng chủ yếu là xà bần, sắt
vụn, gỗ cốt pha..., lượng chất thải rắn này thường được thu gom tận dụng để làm
chất đốt, bán phế liệu và san lấp mặt bằng. Chất thải rắn sinh hoạt của công
nhân xây dựng có số lượng không lớn, nhưng sẽ được thu gom và xử lý hợp vệ
sinh.
3. Các tác động đến môi trường vật lý:
a).Tác động do ô nhiễm bụi và tiếng ồn:
Bụi phát sinh trong quá trình thi công xây dựng các dạng mục công trình của dự
án trước tiên sẽ ảnh hưởng đến sức khoẻ của công nhân trực tiếp thi công công
trình. Mức độ tác động đối với sức khỏe tùy thuộc vào mức độ ô nhiễm bụi thực sự
và thời gian tiếp xúc của người công nhân đối với các nguồn bụi.
Đối với cộng đồng dân cư bên ngoài khuôn viện dự án, ô nhiễm bụi do thi công
thường chỉ ảnh hưởng đến những khu vực dưới hướng gió chủ đạo. Tính chất tác
động cũng giống như trên nhưng mức độ tác động không cao do cự ly phát tán bụi
quá xa và nguồn phát được che chắn phần thấp dưới đất bằng tường rào bao quanh
bệnh viện.
Môi trường bò ô nhiễm bụi sẽ có khả năng kéo theo ô nhiễm nguồn nước sử
dụng của nhân dân và từ đó gây ra các ảnh hưởng đến sức khỏe của con người và
động vật nuôi. Bụi ô nhiễm còn tác động xấu đến hệ thực vật trong khu vực, biểu
hiện thường thấy là cây cối trong khu vực lân cận thường bò phủ một lớp bụi trên

lá, từ đó gây ra cản trở quá trình quang hợp của cây, cây cối sẽ bò còi cọc, chậm
lớn, lá úa vàng nhanh, ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng phát triển và đơm hoa
kết trái của cây trồng.
Tiếng ồn phát ra do các máy móc và phương tiện thi công sẽ gây ra những ảnh
hưởng xấu đối với con người và động vật nuôi trong vùng chòu ảnh hưởng của
nguồn phát .
b) Tác động do các chất thải sinh hoạt của công nhân thi công công trình
Trong quá trình thi công, do đòi hỏi phải tập trung một lực lượng lao động tương
đối lớn nên nếu dự án không bố trí những khu nhà vệ sinh hợp lý thì các chất thải
sinh hoạt của công nhân sẽ gây ra những ảnh hưởng xấu đến môi trường chung của
khu vực dự án: bốc mùi hôi thối và tạo điều kiện cho ruồi muỗi, côn trùng phát
triển. Các chất thải rắn sinh hoạt nếu không có biện pháp thu gom và giải quyết
hợp lý cũng sẽ gây những tác động như trên.
c) Tác động do ô nhiễm nhiệt, khí thải từ các phương tiện và máy móc thi công
Nhìn chung chỉ ở mức độ nhẹ và ảnh hưởng chủ yếu đối với công nhân trực tiếp
thi công công trình. Đáng lưu ý ở đây là các công nhân làm việc với những khu có
sử dụng nhiệt như đốt nóng nhựa để rãi đường.
GVHD: ThS. NCS LÊ NGỌC TUẤN

Trang 3


BÀI TẬP MÔI TRƯỜNG TRONG XÂY DỰNG

d) Tác động của các chất thải rắn
Các loại bao bì, phế liệu sản sinh ra trong quá trình thi công, nếu như không có
các biện pháp thu gom, phân loại và bố trí nơi tập trung hợp lý cũng sẽ gây ra
những ảnh hưởng xấu đến môi trường xung quanh.
4. Các tác động về kinh tế xã hội :
a) Tác động do di dân, giải tỏa

Khu đất chòu tác động trực tiếp xây dựng Bệnh viện Đa khoa có diện tích rộng.
Số hộ di dời trong khu vực Dự án nhiều cùng với việc đền bù giải tỏa và tái đònh cư
thỏa đáng. Việc ảnh hưởng đến đời sống kinh tế xã hội của người dân cũng có
nhưng mức độ ảnh hưởng không nhiều, có thể khắc phục.
b) Cảnh quan đô thò
Việc thi công xây dựng hoàn tất dự án sẽ hình thành nên một quần thể kiến trúc
với tòa nhà cao tầng nằm giữa khu đất dự án, toàn bộ công trình này được cách ly
với môi trường bên ngoài bằng các dãy cây xanh và tường rào bao quanh bệnh
viện. Xét về mặt thẩm mỹ thì có thể nói đây là một công trình sạch đẹp, hiện đại.
c) Tai nạn lao động
- Công việc lắp ráp, thi công và quá trình vận chuyển nguyên vật liệu với mật độ
xe cao có thể gây ra các tai nạn lao động.
- Việc thi công các công trình trên tầng cao sẽ làm tăng cao khả năng gây ra tai
nạn lao động do trược té trên các giàn giáo, các tai nạn do tiếp cận với điện như thi
công hệ thống điện , va chạm vào các đường dây điện , bão gió gây đứt dây điện …
d) Sự cố cháy nổ
- Các nguồn có khả năng cháy nổ như : kho chứa nguyên nhiên liệu cho thi công,
máy móc (hóa chất, dung môi, sơn, xăng, dầu DO, dầu FO...)... hay các công đoạn
gia nhiệt trong thi công (đun nhựa đường...)... có thể gây ra cháy nỗ, gây ra thiệt
hại nghiêm trọng về người và kinh tế nếu như không có các biện pháp phòng ngừa.
- Hệ thống điện tạm thời cung cấp điện cho các máy móc thiết bò thi công có thể
bò sự cố gây cháy nỗ.

GVHD: ThS. NCS LÊ NGỌC TUẤN

Trang 4


BÀI TẬP MÔI TRƯỜNG TRONG XÂY DỰNG

5. Đánh giá tổng hợp các tác động:
Bảng III.1. Tóm tắt các tác động trong quá trình xây dựng
Hoạt động

Đất

Nước

Không khí

Giải tỏa
San lấp mặt bằng
Xây dựng hệ thống
giao thông trong nội
bộ bệnh viện
Xây dựng hệ thống
cấp điện
Xây dựng hệ thống
cấp nước
Xây dựng hệ thống
thông tin liên lạc
Xây dựng hệ thống
thoát nước và xử lý
nước thải.

+
++

+
++

+
++

Môi
trường
sinh học
+
+++

+

+

+++

+

+

-

-

++

-

+

+

+

-

-

-

+

+

-

-

-

+

+

++

-

-

Ghi chú:
+
++
+++
-

Kinh tế
xã hội
++
-

: Ít tác động có hại
: Tác động có hại ở mức độ trung bình
: Tác động có hại ở mức mạnh
: Không tác động có hại

II. ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG MÔI TRƯỜNG TRONG GIAI ĐOẠN VẬN
HÀNH DỰ ÁN:
1. Xác đònh các nguồn gốc ô nhiễm và các sự cố có thể xảy ra:
Các nguồn có khả năng gây ra ô nhiễm môi trường và các sự cố có thể phát
sinh trong quá trình hoạt động của bệnh viện bao gồm:
- Nước thải các loại (bao gồm nước thải sinh hoạt, nước thải từ các hoạt động
khám chữa bệnh, nước thải từ các công trình phụ trợ v.v…);
- Chất thải rắn các loại ( bao gồm cả rác sinh hoạt và các bệnh phẩm, bông
băng, v.v…)
- Tiếng ồn phát sinh do sự hoạt động của máy phát điện.
- Khí thải, bụi thải ra từ máy phát điện, xe cộ lưu thông trong bệnh viện.
- Các chất phóng xạ, tia điện phát ra trong quá trình soi chụp X- quang, siêu
âm, scanner, phòng phóng xạ v.v….
GVHD: ThS. NCS LÊ NGỌC TUẤN

Trang 5


BÀI TẬP MÔI TRƯỜNG TRONG XÂY DỰNG
-

Các sự cố dẫn đến cháy nỗ.

2. Tác động do nước thải
Khi dự án bước vào giai đoạn hoạt động ổn đònh (tất cả các hạng mục công trình
điều được xây dựng hoàn chỉnh) thì nước thải trong toàn bộ khuôn viên bệnh viện
bao gồm các loại khác nhau với nguồn thải tương ứng như nhau:
- Nước thải từ nước mưa thu gom trên toàn bộ diện tích khuôn viên bệnh viện;
- Nước thải sinh hoạt của cán bộ nhân viên trong bệnh viện, của bệnh nhân và
thân nhân bệnh nhân thăm nuôi bệnh;
- Nước thải phát sinh từ các hoạt động khám và điều trò bệnh;
- Nước thải từ các công trình phụ trợ (giải nhiệt máy phát điện dự phòng, giải
nhiệt cho các máy điều hòa không khí v.v…).
a) Nước thải là nước mưa:
Loại nước thải này sinh ra do lượng nước mưa rơi trên mặt khuôn viên bệnh
viện. Chất lượng nước mưa khi chảy đến hệ thống thoát nước phụ thuộc vào độ
trong sạch của khí quyển tại khu vực đang xét và đặc điểm mặt bằng rữa trôi. Các
khu sân bãi, đường giao thông nội bộ đều được trãi nhựa, không để rác rưỡi tích tụ
lâu ngày trên khu vực bãi sân, do đó nước mưa khi chảy tràn qua các khu vực này
có mức độ ô nhiễm không đáng kể và được xem là nước thải “quy ước sạch” cùng
với nước thu gom trên mái của các khu nhà trong bệnh viện. Loại nước này được
thu gom bằng hệ thống thoát nước dành riêng cho nước mưa và cho thoát vào hệ
thống cống trong khu vực.
b) Nước thải sinh hoạt

Là một loại nước thải ra sau khi sử dụng cho nhu cầu sinh hoạt trong bệnh viện :
ăn, uống, tắm rữa, vệ sinh … từ các nhà làm việc, các khu nhà vệ sinh, nhà ăn, căn
tin …
Thành phần và tính chất nước thải sinh hoạt trong bệnh viện cũng giống như
nước thải sinh hoạt từ các cụm dân cư đô thò khác: có chứa các chất cặn bã, các
chất hữu cơ hòa tan (thông qua các chỉ tiêu BOD,COD), các chất dinh dưỡng (nitơ,
phốtpho) và vi trùng.
Chất lượng nước thải sinh hoạt này vượt quá tiêu chuẩn quy đònh hiện hành và
có khả năng gây ô nhiễm hữu cơ, làm giảm lượng oxy hòa tan (DO) vốn rất quan
trọng đối với đời sống của thủy sinh vật tại nguồn tiếp nhận. Loại nước thải sinh
hoạt này cần được xử lý cục bộ để đạt tiêu chuẩn quy đònh nguồn thải loại B trước
khi thải vào hệ thống cống trong khu vực.
c) Nước thải khám và điều trò bệnh
Loại nước thải này có thể nói là một loại nước thải có mức độ ô nhiễm hữu cơ
và chứa nhiều vi trùng gây bệnh nhất trong số các dòng thải nước của bệnh viện.
Nước thải loại này phát sinh từ nhiều khâu và quá trình khác nhau trong bệnh viện:
giặt tẩy áo quần bệnh nhân, chăn mền, draf, cho các giường bệnh, súc rữa các vật
dụng y khoa, xét nghiệm, giải phẩu, sản nhi, vệ sinh lau chùi làm làm sạch các
GVHD: ThS. NCS LÊ NGỌC TUẤN

Trang 6


BÀI TẬP MÔI TRƯỜNG TRONG XÂY DỰNG
phòng bệnh và phòng làm việc v.v… tùy theo từng khâu và quá trình cụ thể mà tính
chất nước thải và mức độ ô nhiễm khi đó sẽ khác nhau.
Số liệu tham khảo về nước thải của một vài bệnh viện lớn:
Bảng :Thành phần và tính chất nước thải bệnh viện Nguyễn Tri Phương
TT
1

2
3
4
5
6
7
8

Chỉ tiêu ô nhiễm đặc trưng
pH
Chất rắn lơ lửng (SS)
Nhu cầu oxy sinh học (BOD5)
Nhu cầu oxy hóa học (COD)
Tổng Nitơ (tính theo N)
Tổng phốt pho (tính theo P)
Tổng coliform
E.Coli

Đơn vò đo
mg/l
mg/l
mg/l
mg/l
mg/l
MPN/100 ml
MPN/100 ml

Nồng độ
6,97
182

114
152
36
3,2
4,6 x 104
3,2 x 104

Bảng :Thành phần và tính chất nước thải bệnh viện Chợ Rẫy
TT
1
2
3
4
5
6
7
8

Chỉ tiêu ô nhiễm đặc trưng
pH
Chất rắn lơ lửng (SS)
nhu cầu oxy sinh học (BOD5)
nhu cầu oxy hóa học (COD)
Tổng Nitơ (tính theo N)
tổng phốt pho (tính theo P)
Tổng coliform
E.Coli

Đơn vò đo
mg/l

mg/l
mg/l
mg/l
mg/l
MPN/100 ml
MPN/100 ml

Nồng độ
6,92
188
104
138
31
2,5
5,5 x 104
2,2 x 104

Nhìn chung, nước thải bệnh viện đa khoa có mức độ ô nhiễm vượt quá giới hạn
cho phép thải vào các nguồn tiếp nhận Do đó đòi hỏi dự án phải đầu tư xây dựng
trạm xử lý nước thải tập trung đảm bảo chất lượng nước thải sau khi xử lý đạt tiêu
chuẩn thải loại B.
3. Tác động do chất thải rắn:
a) Thành phần của chất thải rắn
Các chất thải rắn phát sinh trong quá trình hoạt động của bện h viện có thể phân
chia thành 2 nhóm theo tính chất ô nhiễm và biện pháp xử lý:
* Chất thải từ các hoạt động chuyên môn (chiếm khoảng 20-30%) bao gồm:
 Khoa điều trò: Bông băng, mủ hoại tử, tổ chức hoại tử đã cắt lọc, kim bơm
tiêm, thuốc thừa, các dòch, bệnh phẩm...
 Phòng mổ: Bông băng nhiễm khuẩn, mủ tổ chức hoại tử, chi thể cắt bỏ, dòch
tổ chức, máu, thuốc hoá chất vô cảm.

 Phòng khám: Bệnh phẩm, mủ các tổ chức hoại tử, bông băng gạc nhiễm
khuẩn, dụng cụ , nẹp cố đònh, quần áo nhiễm khuẩn.
GVHD: ThS. NCS LÊ NGỌC TUẤN

Trang 7


BÀI TẬP MÔI TRƯỜNG TRONG XÂY DỰNG
Khoa xét nghiệm: Máu, hóa chất, bơm kim tiêm, kim chích máu, chai lọ
đựng bệnh phẩm, bệnh phẩm sau xét nghiệm như máu, mủ đờm, môi trường
nuôi cấy....
 Dược phẩm quá hạn, dược phẩm bò nhiễm khuẩn, dược phẩm không còn sử
dụng.
* Chất thải sinh hoạt (chiếm khoảng 70 - 80 %): lượng chất thải này từ sinh
hoạt của bệnh nhân, thân nhân bệnh nhân và cán bộ nhân viên bệnh viện.
Chất thải từ bệnh viện không được xử lý triệt để sẽ là môi trường chứa nguy
cơ lây nhiễm rất lớn, dễ tạo ô nhiễm môi trường chung quanh, đặc biệt ô nhiễm các
khoa phòng tại bệnh viện gây nhiễm khuẩn bệnh viện, kéo dài thời gian điều trò. Vì
vậy, việc thu gom tiêu huỷ nguồn lây nhiễm này là biện pháp kinh tế để loại trừ
một trong những nguyên nhân gây ra các bệnh dòch và là biện pháp hữu hiệu để
bảo vệ nhân dân trong khu vực và cán bộ y tế, nâng cao chất lượng phục vụ của
ngành y tế đối với xã hội.


Bảng: Số liệu tham khảo về thành phần chất thải rắn của một bệnh viện đa khoa
TT
1
2
3
4

5
6
7
8
9
10
11

Thành phần chất thải rắn
Kim loại, võ đồ hộp
Cao su, giẻ rách, gỗ các loại
Giấy các loại, hộp các tông
Đồ thủy, ống tiêm, lọ thuốc
Bông băng, bột bó gẫy xương
Chai nhựa, túi nhựa các loại PP, PE, PVC
Bơm tiêm nhựa, kim tiêm
Bệnh phẩm xét nghiệm
Rác hữu cơ (rau, quả, thức ăn thừa, lá cây …)
Đất đá, sỏi cát, sành và các vật rắn khác
Thành phần mùn không thể phân loại
Tổng cộng

Phần trăm (%)
6,54
3,63
5,82
9,1
16,36
5,45
10,18

13,1
22,62
5,8
1,4
100%

b) Khối lượng chất thải rắn:
Theo hệ số phát thải đối với bệnh viện đa khoa do Tổ chức Y tế Thế giới
(WHO) thiết lập thì trung bình mỗi giường bệnh mỗi năm thải ra 706 kg rác thải,
trong đó có 243 kg rác thải y tế lây nhiễm (chất thải nguy hại).
4. Các chất gây ô nhiễm không khí:
Trong quá trình hoạt động của dự án, nguồn thải từ quá trình hoạt động của máy
phát điện dự phòng.
Các tác nhân gây ô nhiễm môi trường không khí chủ yếu là do sản phẩm cháy
của đốt nhiên liệu dầu DO nói trên. Trong loại dầu này, ngoài thành phần chính là
các hydrocacbon (CXHY), còn có các hợp chất của oxy, lưu huỳnh và nitơ. Khi đốt
cháy, loại dầu này đều phát sinh các sản phẩm cháy chủ yếu là các khí: CO, CO2,
SO2, NO2, hơi nước, muội khói,…trong đó các tác nhân cần kiểm soát là SO2 và nO2
GVHD: ThS. NCS LÊ NGỌC TUẤN

Trang 8


BÀI TẬP MÔI TRƯỜNG TRONG XÂY DỰNG
(các chất chỉ thò ô nhiễm đầu đốt). Các loại khí thải này đều có khả năng gây ô
nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng, công trình và động thực
vật, còn mức độ tác động của chúng đến môi trường thì lại phụ thuộc nhiều vào
nồng độ và tải lượng của chúng được thải vào khí quyển, cũng như phụ thuộc vào
các điều kiện vi khí hậu tại khu vực đang xét (tốc độ gió, nhiệt độ, chế độ mưa
v.v…).

Bảng: Số liệu tham khảo về lượng các chất ô nhiễm khí từ khí thải máy phát điện
Chất ô nhiễm
Bụi
SO2
NO2
CO
VOC

Hệ số
Kg/tấn
0,71
20 S
9,62
2,19
0,791

Tải lượng
Kg/h
0,005
0,154
0,074
0,017
0,006

G/s
0,002
0,043
0,020
0,005
0,002

Ghi chú : Tính cho trường hợp hàm lượng lưu huỳnh trong dầu DO là 1%.

Ngoài nguồn khí thải chủ yếu nói trên, các hoạt động khác trong bệnh viện
cũng thải vào môi trường một lượng nhất đònh các chất ô nhiễm không khí. Có thể
liệt kê các nguồn đó bao gồm:
- Nguồn thải do sự hoạt động của các phương tiện lưu thông trong khuôn viên
bệnh viện. Tuy nhiên do lượng xe cộ được phép lưu thông trong bệnh viện rất
nhỏ nên tải lượng ô nhiễm từ nguồn thải này không đáng kể và nguồn thải phân
tán ở môi trường rộng, không gây ảnh hưởng nhiều kể đến môi trường bệnh
viện.
- Nguồn khí thải từ hệ thống thoát nước và xử lý nước thải : tại trạm xử lý nước
thải tập trung của bệnh viện, các chất ô nhiễm không khí cũng phát sinh từ các
công trình xử lý như quá trình phân hủy kỵ khí bùn của bể lắng đợt I, bể xử lý
sinh học hiếu khí tiếp xúc, bể ổn đònh bùn … Thành phần của các chất ô nhiễm
không khí ở đây chủ yếu là các sản phẩm của quá trình phân hủy kỵ khí vật
chất hữu cơ : CH4, NH3, H2S, CO2 … lượng khí này thực tế không lớn, nhưng
thường có mùi đặc trưng, gây cảm giác khó chòu cho bệnh viện và các hộ dân cư
xung quanh, do đó dự án cần có biện pháp khắc phục như : che kín, cách ly
bằng khu vực cây xanh …
- Khí thải tại khu vực tồn trữ rác thải, trong giai đoạn vận chuyển, khí thải gây ô
nhiễm môi trường không khí của các mùi hôi thối.
- Khí thải từ các hoạt động sinh hoạt của con người như đốt nhiên liệu phục vụ
bữa ăn, bụi và khói do hoạt động vận tải, khói thuốc lá …
- Mùi và các dung môi hữu cơ (cồn, ête) bay hới trong quá trình khám và điều trò
bệnh.

GVHD: ThS. NCS LÊ NGỌC TUẤN

Trang 9

BÀI TẬP MÔI TRƯỜNG TRONG XÂY DỰNG

5. Tiếng ồn:
Bệnh viện có thể nói là một trong những môi trường đòi hỏi độ yên tỉnh cao
nhất, do đó các hoạt động bên trong bệnh viện luôn hướng tới việc giảm thiểu tiếng
ồn đến mức thấp nhất có thể được, thậm chí ngay cả việc trong giao tiếp giữa bệnh
viện và bệnh nhân, thân nhân thăm nuôi bệnh và giữa các thân nhân thăm nuôi
bệnh với nhau. Điều này chẳng những là do cách tổ chức tốt và hoạt động theo lối
cổ truyền của bệnh viện mà còn là nhận thức đúng đắn của hầu hết những người
dân khi đặt chân đến bệnh viện vẫn có một số nguồn gây ra tiếng ồn với các mức
độ khác nhau. Các nguồn gây tiếng ồn điển hình nhất trong bệnh viện có thể kể
đến là:
- Hoạt động của máy phát điện trong những trường hợp điện lưới quốc gia bò cấp;
- Hoạt động của các phương tiện lưu thông được phép lưu hành trong bệnh viện
nhưng chỉ ở những khu vực quy đònh (xe cứu thương, xe chỡ hàng hóa vào kho,
xe ô tô …);
- Sự va chạm của các dụng cụ y khoa trên các xe đẩy chuyên dùng trong các khu
điều trò bệnh và giữa các hành lang liên kết;
- Hoạt động của các máy móc thiết bò phục vụ cho các công trình phụ trợ (các
loại máy bơm, máy thổi khí phục vụ cho trạm xử lý nước thải tập trung …);
- Hoạt động của con người trong bệnh viện;
Các nguồn gây ồn kể trên, ngoại trừ nguồn từ máy phát điện và máy thổi khí,
điều có mức độ ồn rất thấp và thực tế không gây ảnh hưởng đáng kể đến môi
trường bên trong bệnh viện cũng như môi trường xung quanh. Riêng đối với các
nguồn gây ồn từ máy phát điện và máy thổi khí sẽ là các vấn đề rất đáng quan tâm
đối với chủ đầu tư.

6. Các chất phóng xạ:

Phát sinh chủ yếu từ các khu xạ trò, chụp X quang, Scanner …, có thể gây nguy
hại đến sức khỏe con người và môi trường xung quanh nếu như không có các biện
pháp bảo vệ thích hợp.
III. CÁC GIẢI PHÁP ĐẶT RA ĐỂ KHỐNG CHẾ Ô NHIỄM VÀ HẠN CHẾ
CÁC TÁC ĐỘNG CÓ HẠI CỦA DỰ ÁN:
A. TRONG GIAI ĐOẠN XÂY DỰNG DỰ ÁN:
Quá trình thi công xây dựng cơ bản dự án được thực hiện trong một thời gian
tương đối dài, khu vực thi công tương đối rộng, vì vậy chủ đầu tư dự án sẽ quan tâm
và có các biện pháp hữu hiệu để bảo vệ môi trường, an toàn lao độn g và sức khỏe
của công nhân thi công cũng như cộng đồng dân cư nói chung ở xung quanh khu
vực dự án.
Những biện pháp tổng hợp cần thiết phải áp dụng bao gồm:
 Phải quan tâm đến vấn đề vệ sinh môi trường, an toàn lao động và bảo vệ sức
khỏe cho công nhân ngay khi lập đồ án thiết kế thi công. Để đạt được kết quả
tốt về các mặt nói trên khi chọn biện pháp thi công nên:
GVHD: ThS. NCS LÊ NGỌC TUẤN

Trang 10


BÀI TẬP MÔI TRƯỜNG TRONG XÂY DỰNG
 Lập kế hoạch thi công và bố trí nhân lực hợp lý, tuần tự, tránh chồng chéo giữa
các công đoạn thi công với nhau;
 p dụng các biện pháp thi công tiên tiến, cơ giới hóa các thao tác và rút ngắn
thời gian thi công đến mức tối đa;
 Công xưởng hóa vật liệu xây dựng – Sản xuất vật liệu xây dựng và các cấu
kiện trong các xí nghiệp công nghiệp vật liệu xây dựng.
1. Phần tổ chức thi công phải có các giải pháp thích hợp để bảo vệ an toàn lao
động và vệ sinh môi trường. Cụ thể:
 Tuân thủ các qui đònh về an toàn lao động khi lập đồ án tổ chức thi công như

các biện pháp thi công phá dỡ kết cấu công trình, biện pháp thi công đất; vấn
đề bố trí máy móc thiết bò; biện pháp phòng ngừa tai nạn điện; thứ tự bố trí các
kho, bãi nguyên vật liệu, lán trại tạm, vấn đề chống sét, …
 Có các biện pháp an toàn lao động khi lập tiến độ thi công như: thời gian và
trình tự thi công phải đảm bảo sự ổn đònh của các bộ phận công trình; thứ tự thi
công những công trình ngầm, bố trí tuyến thi công hợp lý để ít di chuyển; bố trí
mặt bằng thi công hợp lý để không gây cản trở lẫn nhau, …
 Tại mặt bằng thi công phải đảm bảo:
- Các cơ sở vật chất phục vụ cho công nhân thi công xây dựng như nhà ăn, nghỉ
ngơi, tắm rửa, y tế, vệ sinh;
- Bố trí hợp lý đường vận chuyển và đi lại;
- Phải lập rào chắn cách ly các khu vực nguy hiểm như trạm biến thế, vật liệu dễ
cháy nổ, …;
- Thiết kế chiếu sáng cho những nơi cần làm việc ban đêm;
- Lắp đặt các vách ngăn chống ồn cho những khu vực có mức ồn cao như máy
phát điện, khí nén, máy cưa,…;
- Che chắn những khu vực phát sinh bụi và dùng xe tưới nước để tưới đường và
các loại vật liệu như đá trộn bêtông để chống bụi, …
- Quy đònh cụ thể vò trí khu vực vệ sinh, bãi rác … tránh phóng uế, vứt rác sinh
hoạt bừa bãi gây ô nhiễm môi trường do lượng công nhân xây dựng thải ra.
2. Để hạn chế tiếng ồn và chấn động trong quá trình thi công đóng cọc móng
công trình, dự án nên sử dụng loại máy ép thủy lực để nén cọc xuống độ sâu cần
thiết, không sử dụng loại búa Diezel để đóng cọc vì khi đó sẽ phát sinh tiếng ồn và
chấn động rất lớn.
Những biện pháp nói trên là những biện pháp cơ bản để bảo vệ môi trường, an
toàn lao động và sức khỏe công nhân. Khi thực hiện cần bổ sung các biện pháp cụ
thể thích hợp để đạt được kết quả tốt đẹp.
B. TRONG GIAI ĐOẠN VẬN HÀNH DỰ ÁN:
1 .Biện pháp xử lý nước thải:
a) Phân loại nước thải:

Tùy theo tính chất, đặc thù và mức độ ô nhiễm của từng nguồn, nước thải của
bệnh viện đa khoa được phân chia thành 3 nhóm:
GVHD: ThS. NCS LÊ NGỌC TUẤN

Trang 11


BÀI TẬP MÔI TRƯỜNG TRONG XÂY DỰNG
Nhóm thứ nhất: nước thải “quy ước sạch”
Nhóm này bao gồm toàn bộ lượngnước mưa rơi trên mặt bằng khuôn viên bệnh
viện, nước giải nhiệt cho máy phát điện dự phòng và nước xả từ các máy điều hòa
không khí. Loại nước thải này theo nguyên tắc có thể xả thẳng vào nguồn tiếp
nhận, không cần qua xử lý;
 Nhóm thứ hai: Nước thải nhiễm bẩn loại I
Nhóm này bao gồm các loại nước thải khám chữa bệnh trong bệnh viện và nước
thải từ khâu vệ sinh dội rữa nền sàn khu tập trung và phân loại rác. Đặc tính nhiễm
bẩn chung của nhóm nước thải này là chứa nhiều cặn bã, các chất hữu cơ hòa tan,
các chất dinh dưỡng và đặc biệt là các vi trùng gây bệnh.
Nhóm nước thải này phải được xử lý trên công trình xử lý nước thải tập trung
đạt tiêu chuẩn thải vào nguồn loại B.
 Nhóm thứ ba: Nước thải nhiễm bẩn loại II
Nhóm này bao gồm tất cả các loại nước thải sinh hoạt
 Nhóm thứ tư: Nước thải nhiễm bẩn loại III
Nhóm này bao gồm các loại nước thải bỏ sau khi sử dụng cho các thiết bò xử lý
khí thải. Đặc tính nhiễm bẩn chung của nhóm nước thải này là pH thấp và chứa
nhiều cặn. Nhóm nước thải này cần phải được xử lý cục bộ trước khi thải vào hệ
thống thoát nước mưa.


GVHD: ThS. NCS LÊ NGỌC TUẤN

Trang 12


BÀI TẬP MÔI TRƯỜNG TRONG XÂY DỰNG

b) Hệ thống thoát nước:
Hệ thống thoát nước

Nước thải là
nước mưa
HỆ THỐNG 1
Nước thải quy
ước sạch

Nước thải sinh
hoạt

Nước thải vệ
sinh dội rửa sàn
tập trung phân
loại rác

Bể tiếp nhận
nước mưa dự
phòng

Công trình xử
lý cục bộ

Song
chắc
rác

Nước thải từ
các phòng làm
việc

HỆ THỐNG 2

Trạm xử lý
nước thải tập
trung
Sơ đồ hệ thống thoát nước thải bệnh viện

GVHD: ThS. NCS LÊ NGỌC TUẤN

Trang 13


BÀI TẬP MÔI TRƯỜNG TRONG XÂY DỰNG
2. Biện pháp thu gom chất thải rắn:
Chất thải rắn sinh ra trong quá trình hoạt động của bệnh viện đa khoa quảng
ngãi bao gồm 3 nhóm:
1. Bệnh phẩm các loại : bông băng, chăn màn hư hỏng, các bộ phận và chi tiết
loại bỏ khỏi cơ thể bệnh nhân trong quá trình điều trò…;
2. Chất thải rắn phát sinh từ các hoạt động sinh ra trong bệnh viện;
3. Cặn bùn phát sinh trong quá trình xử lý nước thải.
Để giải quyết vấn đề chất thải rắn bệnh viện, đòi hỏi phải áp dụng đồng bộ các
biện pháp và công đoạn như sau :

 Công đoạn thu gom:
- Trong từng hạng mục công trình của bệnh viện điều phải điều phải trang bò các
loại giỏ dựng rác có nắp đậy: một giỏ đựng rác loại cứng khó xử lý hoặc rác
khô, có thể tận dụng lại (vỏ đồ hộp, vỏ bia, các loại chai thủy tinh, chai nhựa),
một giỏ đựng rác các dạng mềm, ước, dể bò phân hủy như: giấy và bao bì giấy,
bao bì nilon, thức ăn thừa;
- Các giỏ này được thu gom theo lòch trình nhất đònh (ít nhất là mỗi ngày mỗi
lần), sau đó chuyển đến nơi tập trung rác để tiến hành phân loại;
- Riêng đối với các loại bệnh phẩm thì sau những ca phẩu thuật hoặc chữa trò
khác điều phải được chuyển ngay đến nơi tập trung rác bằng các dụng cụ và
phương tiện chuyên dùng. Tuyệt đối không để các bệnh phẩm này tồn đọng lâu
trong các phòng khoa của bệnh viện;
- Khu tập trung chất thải rác phải thuận tiện cho việc xe ra vào chuyên chở đến
bãi rác tập trung của thò xã. Nơi tập trung phải có độ cao nhất đònh và phải có
mái che hoặc tường bao che để tránh nước mưa rơi vào khu vực này;
- Nhà tập trung phân loại rác phải được tổ chức thông thoáng tốt, tránh tích tụ
mùi hôi thối lâu ngày. Phải thường xuyên phun các loại thuốc chống ruồi muỗi
ở khoảng liều lượng thích hợp vào khu vực này để ngăn chặng không cho nó
phát triển.
3. Các biện pháp khống chế ô nhiễm không khí:
Các giải pháp nhằm hạn chế ô nhiễm không khí bao gồm:
a) Khống chế các yếu tố hoá học
Hơi khí độc được sinh ra chủ yếu từ khu vực phòng thanh trùng, phòng xét
nghiệm. Riêng hơi xả từ các lò hấp ở nhiệt độ 2500C đã tiêu diệt các vi trùng gây
bệnh. Tuy vậy, hơi xả ra từ lò hấp vẫn còn khả năng gây ảnh hưởng xấu đến nhân
viên làm việc tại đây do nóng bức và mùi hôi.
Để hạn chế ô nhiễm bệnh viện đã có bố trí các chụp hút tại các miệng xả hơi,
hệ chụp hút này sẽ liên kết với nhau và tạp trung vào một ống thải cao. Để cân
bằng với trở lực, hệ thống đã được lắp đặt quạt hút.
Các phòng khám, điều trò cũng được trang bò hệ thống quạt trần thông gió làm

giảm nhanh nồng độ các chất sát trùng.
Mùi hôi được khắc phục bằng các biện pháp tổng hợp như sau:
GVHD: ThS. NCS LÊ NGỌC TUẤN

Trang 14


BÀI TẬP MÔI TRƯỜNG TRONG XÂY DỰNG
Thường xuyên vệ sinh sạch sẽ các khu vực vệ sinh tại các phòng khám chữa
bệnh.
- Tổ chức thu gom rác thải liên tục không để tàn trữ trong các phòng.
- Xử lý nước thải nhằm làm tăng khả năng thoát nước nhanh, không gây phân
hủy chất hữu cơ trong thời gian lưu trữ trong cống thoát.
b)Khống chế ô nhiễm do khí thải của máy phát điện:
Máy phát điện chỉ để dự phòng nên nguồn ô nhiễm sinh ra từ máy phát điện
không thường xuyên, để giảm thiểu sự ô nhiễm của khí thải sinh ra từ máy phát
điện có thể giải quyết thông qua việc lắp đặt ống khói có đường kính chiều cao phù
hợp.
Ngoài ra, bệnh viện sẽ sử dụng dầu DO có hàm lượng lưu huỳnh thấp thay thế
cho nhiên liệu có hàm lượng lưu huỳnh cao để chạy máy phát điện.
4. Các biện pháp khống chế tiếng ồn rung:
Nguồn gây ồn chủ yếu và đặc trưng nhất là nguồn phát ra từ máy phát điện dự
phòng. Cường độ ồn tại nguồn phát có thể lên đến rất cao (100 dBA). Vì vậy, dự án
nhất thiết phải có biện pháp chống ồn hữu hiệu cho nguồn phát này như là:
- Lắp đặt lớp đệm chống rung máy phát điện.
- Những thiết bò có khả năng gây ồn cao phải đặt trong phòng cách âm cách biệt
với các khu khác.
- Để hạn chế ô nhiễm do ồn bệnh viện sẽ quy hoạch lại cây xanh.
Sự cần thiết trong việc hạn chế bằng việc tổ chức và tuân thủ các nội quy trong
bệnh viện.

5. Biện pháp phòng chống ô nhiễm phóng xạ:
Một số phòng chuyên môn trong khu chẩn đoán chức năng đòi hỏi phải sử dụng
các tia điện từ và các chất phóng xạ. Các chất này rất nguy hại đối với môi trường
và sức khỏe cộng đồng, do đó dự án sẽ có kế hoạch thực hiện chống rò rỉ các chất
này ra môi trường bên ngoài bằng cách bọc chì cho toàn bộ các mặt tường và cửa
bên trong các phòng có sử dụng phóng xạ.
6. Các biện pháp hỗ trợ bảo vệ môi trường:
Ngoài các giải pháp kỹ thuật và công nghệ là chủ yếu và có tính chất quyết
đònh để làm giảm nhẹ các ô nhiễm gây ra cho con người và môi trường, các biện
pháp hỗ trợ cũng góp phần hạn chế ô nhiễm và cải tạo môi trường:
-

-

-

-

Giáo dục ý thức vệ sinh môi trường cho toàn thể cán bộ công nhân viên trong
bệnh viện. Thực hiện thường xuyên và có khoa học các chương trình vệ sinh,
thu gom và quản lý chất thải của bệnh viện;
Dần dần thực hiện việc hoàn thiện các kỹ thuật khám chữa bệnh tiến tiến nhất,
nhằm hạn chế ô nhiễm, tránh sử dụng nhiều các nguyên liệu và hóa chất độc
hại.
Đôn đốc và giáo dục các cán bộ công nhân viên trong bệnh viện thực hiện các
qui đònh về an toàn lao động, phòng chống cháy nổ. Thực hiện việc kiểm tra sức
khỏe, kiểm tra y tế đònh kỳ.

GVHD: ThS. NCS LÊ NGỌC TUẤN

Trang 15


BÀI TẬP MÔI TRƯỜNG TRONG XÂY DỰNG

GVHD: ThS. NCS LÊ NGỌC TUẤN

Trang 16