Quản lý tài chính và các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động tài chính tại công ty cổ phần xây dựng 258 hà nội

B ăGIÁOăD CăVÀă ÀOăT O
TR
NGă IăH CăTH NGăLONG
----------------------------------------

ăTH ăTH Y

QU NăLụăTĨIăCHệNHăVĨăCÁCăGI IăPHÁPă
NỂNGăCAOăHI UăQU ăHO Tă

NGăTĨIăCHệNHăT I

CỌNGăTYăC ăPH NăXỂYăD NGă258ăHĨăN I

LU NăV NăTH C S ăKINHăDOANHăVĨăQU NăLụ

HƠăN iă- 2015


B ăGIÁOăD CăVÀă ÀOăT O
TR
NGă IăH CăTH NGăLONG
----------------------------------------

ăTH ăTH Yăậ C00040

QU NăLụăTĨIăCHệNHăVĨăCÁCăGI IăPHÁPă
NỂNGăCAOăHI UăQU ăHO Tă

NGăTĨIăCHệNHăT I

CỌNGăTYăC ăPH NăXỂYăD NGă258ăHĨăN I

LU NăV NăTH CăS ăKINHăDOANHăVĨăQU NăLụ

ChuyênăngƠnh :ăTĨIăCHệNHăNGỂNăHĨNG
Mưăs

Ng

iăh

: 60340201

ngăd năkhoaăh c:ăPGS.TSăNguy năTh ă ông

HƠăN iă- 2015

Thang Long University Libraty


L IăCAMă OAN
Tôiăxinăcamăđoanălu năv nănƠyălƠăcôngătrìnhănghiênăc uăth căs ăc aăcáă
nhơn,ăđ

căth căhi năd

iăs ăh

ngăd năkhoaăh căc aăPGS.ăTSăNguy năTh ă

ông
Cácăs ăli u,ănh ngăk tălu nănghiênăc uăđ
nƠyătrungăth căvƠăch aăt ngăđ

căcôngăb ăd

cătrìnhăbƠyătrongălu năv nă

iăb tăk ăhìnhăth cănƠo.

Tôiăxinăch uătráchănhi măv ănghiênăc uăc aămình.
H căviên

ăTh ăTh y


L IăC Mă N
EmăxinăchơnăthƠnhăg iăl iăc mă nătoƠnăth ăquýăth yăcôătrongăkhoaăKinhăt ă
qu nălýăvƠăPhòngă Ơoăt oăSauăđ iăh că- Tr

ngă

iăh căTh ngăLongăđưăt nătìnhă

truy năđ tănh ngăki năth căquý báuăc ngănh ăt oăm iăđi uăki năthu năl iănh tă
choăemătrongăquáătrìnhăh căt pănghiênăc u,ăquáătrìnhăhoƠnăthƠnhălu năv n.
că bi tă emă xină bƠyă t ă lòngă bi tă
PGS. TS.Nguy năTh ă ôngă- ng

nă sơuă s că đ nă cô giáoă

iăđưăh tălòngăgiúpăđ ,ăt oăđi u ki năđ ăemă

h căt p,ănghiênăc uăhoƠnăthƠnhălu năv nănƠy.
Cu iăcùng,ătôiăc ngăxinăg iăl iăcámă năđ năgiaăđìnhăvƠăb năbèăđưăluônă
đ ngăviên,ă ngăh ăvƠăgiúpăđ ătôiătrongăsu tăquáătrìnhăh căt păvƠăhoƠnăthƠnhă
lu năv n.
ảà N i, ngày tháng

n m 2015

H căviên

Th Thu

Thang Long University Libraty


M CăL C
L IăCAMă OANă
L IăC Mă Nă
DANHăM CăS ă ,ăB NGăBI Uă
DANHăM CăCÁCăT ăVI TăT Tă
M ă U .......................................................................................................... 1
Ch ngă1:ăNH NGăV Nă ăLụăLU NăC ăB NăV ăăQU NăLụăTĨIă
CHệNHă VĨă HI Uă QU ă HO Tă
NGă TĨIă CHệNHă TRONGă DOANHă
NGHI P ........................................................................................................... 4
1.1.KHÁIă QUÁTă V ă TÀIă CHệNHă DOANHă NGHI P,ă QU Nă Lụă TÀIă
CHệNHă VÀă HI Uă QU ă HO Tă

NGă TÀIă CHệNHă TRONGă DOANHă
NGHI P ........................................................................................................ 4
1.1.1. Kháiă ni mă v ă tƠiă chínhă doanhă nghi pă vƠă b nă ch tă tƠiă chínhă trongă
doanhănghi p ............................................................................................... 4
1.1.2. Ch căn ngătƠiăchínhădoanhănghi p .................................................... 6
1.1.3. Vaiă tròă c aă qu nă lýă tƠiă chínhă doanhă nghi pă vƠă nơngă caoă hi uă qu ă
ho tăđ ngătƠiăchính ...................................................................................... 7
1.2. QU NăLụăTÀIăCHệNHăTRONGăDOANHăNGHI P ........................ 10
1.2.1. Cácănguyênăt căv ăqu nălýătƠiăchínhăc aădoanhănghi p .................. 10
1.2.2. B ămáyăqu nălýătƠiăchínhădoanhănghi p ......................................... 13
1.2.3. N iădungăc ăb năc aăqu nălýătƠiăchínhădoanhănghi p ..................... 13
1.2.4. Quyătrìnhăqu nălýătƠiăchính ............................................................. 14
1.3. HI UăQU ăHO Tă NGăTÀIăCHệNHăTRONGăDOANHăNGHI P . 18
1.3.1. Cácăch ătiêuăđánhăgiáăhi uăqu ăho tăđ ngătƠiăchính ........................ 19
1.3.2. Cácănhơnăt ă nhăh ngăt iăhi u qu ăho tăđ ngătƠiăchínhăc aădoanhă
nghi p ........................................................................................................ 23
K TăLU NăCH
NGă1 .............................................................................. 27
Ch ngă 2: TH Că TR NGă QU Nă Lụ TĨIă CHệNHă VĨă HI Uă QU
HO Tă
NGăTĨIăCHệNHăT IăCỌNGăTYăC ăPH N XỂYăD NGă258ă
HĨăN I .......................................................................................................... 28
2.1 T NGăQUANăV ăCÔNGăTYăC ăPH NăXỂYăD NGă258ăHÀăN I28
2.1.1. L chăs ăhìnhăthƠnhăvƠăphátătri n ..................................................... 28
2.1.2. C ăc uăt ăch căvƠăch căn ngănhi măv ăcácăphòngăban .................. 29
2.1.3. căđi măv ăt ăch căho tăđ ngăkinhădoanhăvƠăqu nălý .................. 39


2.2. TH Că TR NGă QU Nă Lụă TÀIă CHệNHă T Iă CÔNGă TYă
HANCO258..,JSC ....................................................................................... 41

2.2.1. Th cătr ngăănguyênăt c,ăchínhăsáchăqu nălýătƠiăchính..................... 41
2.2.2.ăB ămáyăqu nălýătƠiăchính ................................................................ 43
2.2.3. Th cătr ngăn iădungăqu nălýătƠiăchính ............................................ 45
2.2.4 Quyătrìnhăqu nălýătƠiăchính .............................................................. 49
2.3.TH CăTR NGăHI UăQU ăHO Tă
NGăTÀIăCHệNHăT IăCÔNGă
TYăC ăPH NăXỂYăD NGă258ăHÀăN I ................................................ 53
2.3.1. Hi uăqu ăđ uăt ătƠiăs năkinhădoanh ................................................ 53
2.3.2. Hi u qu ăkhaiăthácăvƠăs ăd ngăv năkinhădoanh .............................. 58
2.3.3.ăHi uăqu ăth căhi năcácăho tăđ ngăkinhădoanh ................................ 63
2.4. ÁNHăGIÁăTH CăTR NGăQU NăLụăTÀIăCHệNHăVÀăHI UăQU ă
HO Tă NGăTÀIăCHệNHăT IăCÔNGăTYăC ăPH NăXỂYăD NGă258ă
HÀăN I ....................................................................................................... 64
2.4.1. ánhăgiáăchungăv ăth cătr ngătƠiăchínhăc aăcôngăty ....................... 64
2.4.2. Cácăk tăqu ăđưăđ tăđ căc aăcôngăty: ............................................. 65
2.4.3. H năch ăvƠănguyênănhơn: ................................................................ 65
K TăLU NăCH
NGă2 .............................................................................. 69
Ch ngă 3: GI Iă PHÁPă T NGă C
NGă QU Nă Lụă TĨIă CHệNHă VĨă
NỂNGă CAOă HI Uă QU ă HO Tă
NGă TĨIă CHệNHă T Iă CỌNGă TYă
C ăPH NăXỂYăD NGă258ăHĨăN I ......................................................... 70
3.1. NHăH NGăT NGăC NGăQU NăLụăTÀIăCHệNHăVÀăNỂNGă
CAOăHI UăQU ăHO Tă NGăTÀIăCHệNHăCÔNGăTYăC ăPH NăXỂYă
D NGă258ăHÀăN IăT IăN Măă2020. ...................................................... 70
3.2.GI Iă PHÁPă T NGă C NGă QU Nă Lụă TÀIă CHệNHă VÀă NỂNGă
CAOăHI UăQU ăHO Tă NGăTÀIăCHệNHăT IăCÔNGăTYăC ăPH Nă
XỂYăD NGă258ăHÀăN I ......................................................................... 71
3.2.1. Gi iăphápăt ngăc ngăqu nălýătƠiăchính .......................................... 71

3.2.2. Gi iăphápănơngăcaoăhi uăqu ăho tăđ ngătƠiăchính ........................... 79
3.2.3. Gi iăphápăchoădoanhănghi p ........................................................... 80
K TăLU NăCH
NGă3 .............................................................................. 84
K TăLU N .................................................................................................... 85
DANHăM CăTĨIăLI UăTHAMăKH O
PH ăL C

Thang Long University Libraty


DANHăM CăCÁCăT ăVI TăT T
CCDC

Côngăc d ng c

DN

Doanh nghi p

H C

i h iăđ ng c đông

HANCO258..,JSC

Côngătyăc ph năxơyăd ngă258ăHƠăN i

H QT

H iăđ ng qu n tr

LN

L i nhu n

TS

TƠiăs n

TSC

TƠiăs n c đ nh

TSDH

TƠiăs nădƠiăh n

TSNH

TƠiăs n ng n h n

VN

Vi tănamăđ ng

XM

Xiăm ng

DANH M C B NG
B ngăă2.1:ă Lo iăhìnhăxơyăd ngăvƠăth iăgianăho tăđ ng .................................. 33
B ngă2.2:ăăS ăl

ngăng

iălaoăđ ngătrongăHANCO258..,ăJSCăvƠăc ăc uălaoă

đ ngăđ nă30/04/2014 ..................................................................... 36
B ngă2.3:ă C ăc uăv năđi uăl ă(t iăth iăđi mă20/05/2014)ăc aăcôngăty.......... 37
B ngă2.4:ă TìnhăhìnhătƠiăchínhăc aăcôngătyăgiaiăđo nă2010- 2014 ................. 37
B ngă2.5:ă Tìnhăhìnhădoanhăthuăc aăcôngătyăt ă2010ă- 2014 .......................... 37
B ngă2.6:ăă Báoăcáoătìnhăhìnhăth căhi năk ăho chăn mă2014 .......................... 50
B ngă2.7ă K ăho chăs năxu tăkinhădoanhăn mă2015ăc aăcôngăty .................. 51
B ngă2.8:ăă B ngăcơnăđ iăk ătoánăcôngătyă2012-2014ă(ăPh năTƠiăs nă) ........... 54
B ngă2.9:ă C ăc uătƠiăs năc aăCôngătyă3ăn mă2012,ă2013,ă2014.................... 55
B ngă2.10:ăVòngăquayăhƠngăt năkho............................................................... 56
B ngă2.11:ăVòngăquayăv năl uăđ ngăc aăcôngăty ........................................... 56
B ngă2.12:ăK ăthuăăti năbìnhăquơn .................................................................. 56
B ngă2.13: B ngăcơnăđ iăk ătoánă2012-2014ă(ăPh năNgu năv nă) .................. 58
B ngă2.14: Tìnhăhìnhăngu năv năvƠăc ăc uăv năc aăcôngătyă3ăn mă2012- 2014 59
B ngă2.15:ăHi uăsu tăs ăd ngăTSC .............................................................. 60
B ngă2.16:ăH ăs ăc c uăngu năv năcôngătyăgiaiăđo nă2012-2014 ................ 60
B ngă2.17:ăH ăs ăn ăph iătr ătrênăv năch ăs ăh uăc aăcôngătyăgiaiăđo nă20122014 ............................................................................................... 61
B ngă2.18:ăH ăs ăkh ăn ngăthanhătoánăhi năhƠnhăgiaiăđo nă2012-2014......... 61
B ngă2.19:ăH ăs ăthanhătoánănhanhăc aăcôngătyăgiaiăđo nă2012-2014........... 62
B ngă2.20:ăH ăs ăsinhăl iăt ngătƠiăs năc aăcôngăty ......................................... 63
B ngă2.21:ăH ăs ăsinhăl iădoanhăthuăc aăcôngăty ........................................... 63
B ngă2.22:ăH ăs ăsinhăl iăv năch ăs ăh uăc aăcôngăty ................................... 64

Thang Long University Libraty


DANHăM CăBI U

,S

Bi uăđ ă2.1:ăC ăc uătƠiăs năc aăcôngătyăquaăcácăn mă2012,ă2013, 2014........ 55
S ăđ ă1.1: H ăth ngăthôngătinăqu nălýătƠiăchínhă ..................................... 16
S ăđ ă1.2:ăH ăth ngăthôngătinăqu nălýătƠiăchínhă .................................... 18
S ăđ ă2.1:ăS ăđ ăb ămáyăt ăch căqu nălýăc aăCôngătyăC ăph năXơyăd ngă
258ăHƠăN i ........................................................................... 30
S ăđ ă2.2: Quyătrìnhăs năxu t .............................................................................40
S ăđ ă2.3:ăTi nătrìnhăth căhi năk ăho chătƠiăchínhăc aăcôngătyăHANCO...,ăJSC . 49


M ă

U

1. LỦădoăch năđ ătƠi
Qu nălýă tƠiă chínhă lƠă m t b ă ph năquanătr ngă c aă qu nălýăkinhă doanhă
doanhănghi păvƠăc ngălƠăki uăqu nălýămangătínhăt ngăh păđ iăv iăho tăđ ngă
s năxu tăkinhădoanhăđ

căápăd ngă ăcácădoanhănghi p.

Côngătyăc ăph năxơyăd ngă258ăc ngănh ăcácădoanhănghi păkhác,ăđưă
g păph iănhi uăkhóăkh nătrongăho tăđ ngăs năxu tăkinhădoanh.ăHi nănayătìnhă

hìnhătƠiăchínhăc aăcôngătyăđangălƠăv năđ ăr tăđángăđ
đangă trongă giaiă đo nă m ă r ngă s nă xu t kinh doanh.ă
quyămôăs năxu tăđ

căquanătơmădoăcôngătyă
ă côngă cu că m ă r ngă

cădi năraăthìăcôngătyăc nănh năth c rõătìnhăhìnhătƠi chínhă

trongănh ngăn măv aăqua. Cácăcôngătrìnhăxơyăd ngăc aăcôngătyăđ
ăkh păn i,ătùyătheoăđ aăđi măyêuăc uăc aăng

căphơnăb ă

iămua,ăc ngălƠmăd năt iăcácă

chiă phíă khácă nhauă choă cùngă m tă lo iă s nă ph m.ă Cácă côngă trìnhă xơyă d ngă
th

ngăcóăgiáătr ăl n,ăth iăgianăs năxu tăkéoădƠi,ăđ ngăth iăph iăđápă ngăđ yă

đ ăyêuăc uăc ăv ăk ăthu tăl năm ăthu t.ăCácăchiăphíăchoăvi căthiăcông,ăxơyăl pă
côngătrìnhăch ăy uăhìnhăthƠnhăt ăngu năv năvayăchi măt ăl ă l nătrongăt ngă
ngu năv năc aăcôngăty.ă i uănƠyăc ngăđ

căxemănh ăm tădoanhănghi păho tă

đ ngăcóăhi uăqu ,ăphátătri năb năv ng,ăthamăgiaăđ uăt ăthìăcôngătácăqu nălýătƠiă
chínhăc aădoanhănghi păph iăđ
Nh năth căđ

căđ măb o.

cărõăvaiătrò,ăv ătríăăvƠăs ăc păthi tăc aăcôngătácăqu nălýătƠiă

chínhă vƠă luônă ph iă nơngă caoă hi uă qu ă ho tă đ ngă trongă doanhă nghi pă xơyă
d ng,ă tácă gi ă đưă ch nă vƠă nghiênă c uă đ ă tƠiă “Qu n lý tài chính và các gi i
pháp nâng cao hi u qu ho t đ ng tài chính t i Công ty c ph n xây d ng
258 Hà N i”
2. M căđíchănghiênăc u
- LƠmă rõă m tă s ă v nă đ ă lýă lu nă v ă qu nă lýă tƠiă chínhă vƠă hi uă qu ă ho tă
đ ngătrongăcácădoanhănghi păxơyăd ngăc ăb n.

1

Thang Long University Libraty


- Trênăc ăs ăphơnătíchăth cătr ngăho tăđ ngăqu nălýătƠiăchínhăvƠăhi uăqu ă
ho tăđ ngăc aăcôngătyăC ăph năxơyăd ngă258ăHƠăN i,ăđ ăđ ăxu tăm tăs ăgi iă
phápă t ngă c

ngăqu nălýă tƠiăchínhă vƠă nơngă caoă hi uăqu ă ho tăđ ngăg năv iă

đi uăki năth căhi năgi iăphápăt iăcôngătyăC ăph năxơyăd ngă258ăHƠăN i.
3. T ngăquanăcácăcôngătrìnhănghiênăc uăliênăquanăđ năđ ătƠi
“Qu nălýătƠiăchínhătrongăcácădoanhănghi p”ălƠăm tăđ ătƠiăkhôngăh ăm iătrongă
nh ngăn măg năđơy đưăđ

cănhi uătácăgi ănghiênăc u.ăV iăs ăphátătri năm nhă

m ă vƠă c nhă tranhă gayă g tă bu că cácă doanhă nghi pă ngƠyă cƠngă chúă tr ngă đ nă
ho tăđ ngăkinhădoanhănh mănơngăcaoăn ngăl căc nhătranh,ănơngăcaoăv ăth ăc aă
mìnhăsoăv iăcácăđ iăth ătrênăth ătr

ng.ăQu nălýătƠiăchínhălƠăm tăm ngăkhôngă

th ăthi uătrongăxu th ăphátătri năchungăđó.ăTh yăđ

căt măquanătr ngăđóătácă

gi ăti păt cănghiênăc uăv ăn iădungănƠyăv i đ ătƠi:ă“Nơngăcaoăhi uăqu ăho tă
đ ngăt iăCôngătyăc ăph năxơyăd ngă258ăHƠăN i” lƠmăđ ătƠiănghiênăc uăcho
lu năv n.ă
iăt

4.

ng,ăph măviănghiênăc u
it

ng nghiên c u c a đ tài lƠăqu nălýătƠiăchínhăvƠăăhi uăqu ăho tă

đ ngăăc aăCôngătyăC ăph năxơyăd ngă258ăHƠăN i.
Ph m vi nghiên c u c a đ tài lƠăqu nălýătƠiăchínhăvƠăhi uăqu ăho tă
đ ngătrênălýăthuy tăvƠăth c t ăc aăcôngătyăc ăph năxơyăd ngă258ăHƠăN iăđ

că

xemăxétăquaăcácăn măt ăn m 2010 đ năn mă2014.

5. Ph

ngăphápănghiênăc u
Ph

ph

ngă phápă nghiênă c uă v nă d ngă xuyênă su tă trongă đ ă tƠiă nƠyă lƠă

ngăphápăduyăv tăbi năch ngăvƠăduyăv tăl chăs ,ăk tăh păv iăvi căphơnătích

vƠăt ngăh păcácătƠiăli uăl chăs ăv ăqu n lýătƠiăchínhăc aădoanhănghi p,ăt ăđóă
nơngăthƠnhălýălu n.ă

ngăth i,ăv năd ngăvƠăk tăh păh pălýăcácăph

-ăKhaoăsatăth cătêăvaăphơnătốchăđanhăgia
-ăPhơnătốchătôngăh p
- Ph

ngăphápăth ngăkê:ă

2

ngăpháp:ă


6. K tăc uăđ ătƠi:
ătƠiăg mă3ăch
Ch

ng:

ngă1:ăNh ngăv năđ ălỦălu năc ăb năv ăqu nălỦătƠiăchínhăvƠăhi uăqu ă
ho tăđ ng tƠiăchính trong doanhănghi p.

Ch

ngă2:ăTh cătr ngăqu nălỦătƠiăchínhăvƠăhi uăqu ăho tăđ ng tƠiăchính
t iăCôngătyăc ăph năxơyăd ngă258

Ch

ng 3:ăGi iăphápăt ngăc

ngăqu nălỦătƠiăchínhăvƠănơngăcaoăhi uăqu ă

ho tăđ ng tƠiăchính t iăCôngătyăc ăph năxơyăd ngă258ă

3

Thang Long University Libraty


Ch
NH NGăV Nă

ng 1:

ăLụăLU NăC ăB NăV ăăQU NăLụăTĨI CHệNHă

VĨăHI UăQU ăHO Tă

NG TĨIăCHệNH TRONG DOANH
NGHI P

1.1. KHÁIă QUÁTă V ă TĨIă CHệNHă DOANHă NGHI P,ă QU Nă Lụă TĨIă
CHệNHă VĨă HI Uă QU ă HO Tă

NG TĨIă CHệNH TRONG

DOANHăNGHI Pă
1.1.1. Kháiă ni mă v ă tƠiă chínhă doanhă nghi pă vƠă b nă ch tă tƠiăchínhă trongă
doanhănghi p
1.1.1.1. Khái ni m v tài chính doanh nghi p
Trongă s ă t ă doă phátă tri nă c aă n nă kinhă t ă th ă tr

ng,ă vi că c nhă tranhă

ngƠyăcƠngătr ănênăgayăg t.ăChínhăvìăv y,ăb tăc ăm tădoanhănghi pănƠoămu nă
s nă xu tă kinhă doanhă nh mă c nhă tranhă đ
tr

că v iă cácă s nă ph mă khácă trênă th ă

ngăđ uăph iăcóăm tăs ăv nănh tăđ nh.ăHo tăđ ngăkinhădoanhăđ

căxemănh ă

lƠăm tăquáătrìnhăphơnăph i,ăs ăd ngăqu ăti năt ăc aădoanhănghi p.ă ăđơyăcácă

lu ngăti nă v nă đ ngăg nă li năv iăs ă đ uă t ă vƠă ho tă đ ngă kinhădoanhă th

ngă

xuyênăc aădoanhănghi p.ăNóăbaoăg măcácălu ngăti năđiăvƠoăvƠăcácălu ngăti năđiă
raăkh iădoanhănghi p,ăt oănênăs ăv năđ ngăc aăcácălu ngătƠiăchính.ă
Bênăc nhăquáătrìnhăt oăl p,ăphơnăph iăvƠăs ăd ngăqu ăti năt ăc aădoanhă
nghi pălƠăcácăquanăh ăkinhăt ăbi uăhi năd

iăhìnhăth căgiáătr ăhayănóiăkhácăđi

đóălƠătƠiăchínhădoanhănghi p.ăQu nălýătƠiăchínhălƠănh măm cătiêuăt iăđaăhoáă
l iănhu n,ăs ăt ngătr

ngăc ngănh ăs ăphátătri năc aădoanhănghi p.ă

Khiăxưăh iăcóăs ăphơnăcôngăv ălaoăđ ng,ăcóăs ăchi măh uăkhácănhauăv ă
t ăli uăs năxu tăvƠăs năph mălaoăđ ng,ăn năs năxu tăhƠngăhóaăraăđ iăvƠăti năt ă
xu tăhi n.ăCácăqu ăti năt ăđ

căt oăl păvƠăđ

căs ăd ngăb iăcácăt ăch căkinhă

t ,ăt ăch căxưăh iăhayăcáănhơnănh măm căđíchătiêuădùngăvƠăđ uăt ăphátătri nă
kinhăt ă- xưăh i.ăCácăquanăh ăkinhăt ăđóăđưăn yăsinhăph mătrùătƠiăchính.
4


“ăTƠiăchínhănóiăchungălƠăcácăho tăđ ngăliênăquanăđ năvi căhìnhăthƠnhă

vƠăs ăd ngăcácăqu ăti năt ă”ă1
Nh ăv y:ăăTài chính doanh nghi p là quá trình t o l p phân ph i và s
d ng qu ti n t c a doanh nghi p g n li n v i các quan h kinh t phát sinh
trong quá trình ho t đ ng c a doanh nghi p nh m góp ph n đ t t i các m c
tiêu c a doanh nghi p.
1.1.1.2. B n ch t c a tài chính doanh nghi p:
Chínhă lƠă s ă v nă đ ngă c aă cácă ngu nă tƠiă chínhă g nă li nă v iă cácă m iă
quanăh ăkinhăt ăbi uăhi năd

iăhìnhăth căgiáătr ăgi aădoanhănghi păv iăcácăch ă

th ătrongăn năkinhăt ,ăcácăm iăquanăh ăch ăy uăbaoăg m:ă
- Quan h gi a doanh nghi p v i nhà n
th căhi năngh aăv ăn păthu ăchoănhƠăn

c:ăphátăsinhăkhiădoanhănghi pă

c,ăkhiănhƠăn

căgópăv năvƠoădoanhă

nghi p
- Quan h gi a doanh nghi p v i th tr

ng tài chính: quană h ă nƠyă

đ

căth ăhi năthôngăquaăvi cădoanhănghi pătìmăki măngu nătƠiătr .ăTrênăth ă

tr

ngătƠiăchính,ădoanhănghi păcóăth ăvayăng năh năđ ăđápă ngănhuăc uăv nă

ng năh n,ăcóăth ăphátăhƠnhăc ăphi u,ătráiăphi uăđ ăđáp ngănhuăc uăv nădƠiă
h nầă Ng

că l iă doanhă nghi pă ph iă tr ă lưiă vayă vƠă v nă vay,ă tr ă lưiă c ă t c.

Doanhănghi p c ngăcóăth ăt măth iăg iăti năvƠoăngơnăhƠngăb ngăs ăti năt mă
th iăch aăs ăd ng.ă
- Quan h gi a doanh nghi p v i các th tr

ng khác: trongăn năkinhă

t ,ădoanhănghi păcóăquanăh ăv iăcácădoanhănghi păkhácătrênăth ătr
hoá,ă d chă v ,ă th ă tr

ngă s că laoă đ ng.ă ơy lƠă nh ngă th ă tr

doanhă nghi pă muaă s mă máyă mócă thi tă b ,ă nhƠă x
i uăquanătr ngălƠăthôngăquaăth ătr

ngăhƠngă

ngă mƠă t iă đóă

ng,ă tìmă ki m laoă đ ngầă

ng,ădoanhănghi păcóăth ăxácăđ nhăđ

că

nhuăc uăhƠngăhoá,ăd chăv ăc năthi tăcungă ng.ăTrênăc ăs ăđóădoanhănghi pă
ho chăđ nhăngơnăsáchăđ uăt ,ăti păth ătho ămưnăth ătr
1

ngầ

TS. Nguy n Minh Ki u, (2009), TƠi chính doanh nghi p c n b n , NXB Th ng Kê, [18]

5

Thang Long University Libraty


- Quan h trong n i b doanh nghi p: đơyălƠăquanăh ăgi aăcácăb ăph nă
s năxu tăkinhădoanh,ăgi aăcácăc ăđôngăvƠăng
v n.ăCácăm iăquanăh ănƠyăđ

iăqu nălý,ăgi aăquy năs ăd ngă

căth ăhi năthôngăquaăhƠngălo tăchínhăsáchăc aă

doanhănghi pănh :ăchínhăsáchăc ăt că(phơnăph iăl iănhu n),ăchínhăsáchăđ uăt ,ă
chínhăsáchăv ăc ăc uăv n,ăchiăphíầ
Nh v y,ătƠiăchínhăđ

căđ cătr ngăb iăs ăv năđ ngăđ căl păt

c aăti năt ăv iăch căn ngălƠăph

ngăđ iă

ngăti năthanhătoán vƠăc tătr ătrongăquáătrìnhă

t oăl păc ngănh ăs ăd ngăcácăqu ăti năt ăchoănh ngăs cămuaănh tăđ nhăc aă
cácă ch ă th ă kinhăt trong xưă h i.ăBênă c nhăđó,ătƠiă chínhă cònă ph nă ánhă t ngă
h păcácăm iăquanăh ăkinhăt ătrongăquáătrìnhăphơnăph iăcácăngu năl cătƠiăchínhă
thôngăquaăvi căt oăl păvƠăs ăd ngăcácăqu ăti năt ănh măđápă ngăyêuăc uătíchă
lu ,ăhayătiêuădùngăc aăcácăch ăth ăkhácănhau.ă
1.1.2. Ch căn ngătƠiăchínhădoanhănghi pă
1.1.2.1. Ch c n ng phân ph i
Phơnăph i c aăc i lƠăs ăphơnăchiaăt ngăs năph măqu cădơnătheoănh ngă
t ăl ăvƠăxuăh

ngănh tăđ nhăchoăti tăki măvƠătiêuădùngănh mătíchăt ,ăt pătrungă

v năđ ăđ uăt ăphátătri năkinhăt ăvƠăth aămưnăcácănhuăc uăchungăc aăNhƠăn
xưăh iăvƠăcáănhơn.ăCh ăth ăc aăphơnăph iăcóăth ălƠ:ăNhƠăn
NhƠă n

c,ă

c,ăcácăt ăch căc aă

c,ă doanhă nghi p,ă cácă t ă ch că xưă h i,ă h ă giaă đìnhă hayă cácă cáă nhơnă

trongăn năkinhăt ầă

iăt

ngăc aăphơnăph iătƠiăchínhălƠăc aăc iăxưăh iăd

iă

hìnhăth căgiáătr ă,ălƠăcácăngu nătƠiăchính,ăvƠăti năt ăđangăv năđ ngăm tăcáchă
đ că l pă v iăt ă cáchă lƠă ph

ngă ti nă thanhătoánăvƠă ph

ngăti năc t gi ă trongă

quáătrìnhăt oăl păvƠăs ăd ngăcácăqu ăti năt .
Phơnăph iăc a c iătƠiăchínhălƠăs ăphơnăph iăch ădi năraăd

iăhìnhăth că

giáătr ,ănóăkhôngăkèmătheoăs ăthayăđ iăc aăhìnhătháiăgiáătr .ăNgh aălƠ,ăthôngă
quaăch căn ngăphơnăph iăc aătƠiăchính,ăcácăqu ăti năt ăđ
đ

căhìnhăthƠnhăho că

căs ăd ngăchoănh ngăm căđíchăkhácănhauănh ngăb năch tăc aătƠiăchínhăthìă

khôngăthayăđ i.

6

Phơnăph iăc aăc iătƠiăchínhăbaoăhƠmăc ăphơnăph iăl năđ uăvƠăphơnăph iă
l iăcácăthuănh păt ăvi căbánăs năph m,ăhƠngăhoá,ălaoăv ,ăd chăv ,ăl i t căc ă
phi u,ălưiăchoăvayầ
1.1.2.2. Ch c n ng giám đ c
Giámăđ că tƠiăchínhălƠă quáă trìnhăki mătra,ăki măsoát qu nălýătƠiăchínhă
nh măphátăhi nănh ngă uăđi măđ ăphátăhuy,ănh ngăt năt iăđ ăkh căph cătrongă
quáătrìnhăphơnăph iăt ngăs năph măqu cădơn.
Ch ăth ăc aăki mătra,ăki măsoátăc ngălƠăch ăth ăphơnăph i.ă

iăt

ngă

ki mătraălƠăcácăquáătrìnhăt oăl păvƠăs ăd ngăcácăqu ăti năt ,ăcácăquáătrìnhăv nă
đ ngăc aăcácăngu nătƠiăchính.
Ch căn ngăgiámăđ căc aătƠiăchínhălƠăvi căth căhi năki măsoátăquáătrìnhă
t oăl păvƠăs ăd ngăcácăqu ăti năt ăc aădoanhănghi p.ăNh măm căđíchălƠăphátă
hi nă vƠă hi uă ch nhă quáă trìnhă v nă đ ngă cácă ngu nă tƠiă chính,ă quáă trìnhă phơnă
ph iăc aă c iăxưăh iătheoă m că tiêuăđưăđ

că đ tăra,ătheoăyêuăc uăhi uăqu ă s ă

d ngă cácă qu ă ti nă t .ă Ch că n ngă giámă đ că c aă tƠiă chínhă luônă g nă li nă v iă
ch căn ngăphơnăph iătrongăquáătrìnhăphơnăph iăb ngăvi căs ăd ngătƠiăchínhă–
quáătrìnhăv năđ ngăc aăcácăngu nătƠiăchínhăđ ăt oăl p,ă s ăd ngăcácăqu ăti năt ă
đưăluônăcóăs ăc năthi tăvƠăkh ăn ngăki măsoát cácăquáătrìnhăđó.
1.1.3. Vaiătròăc aăqu nălỦă tƠiăchínhădoanhănghi păvƠănơngăcaoăhi u qu ă
ho tăđ ngătƠiăchính
1.1.3.1. Khái ni m

Qu nălýătƠiăchínhăđ

căhi uănh ălƠăm tămônăh căv ăkhoaăh căqu nălýă

nghiênăc uăcácăm iăquanăh ătƠiăchínhăphátăsinhătrongăph măviăho tăđ ngăs nă
xu tăkinhădoanhăc aăt ăch c,ăđ ăt ăđóăra cácăquy tăđ nhătƠiăchínhănh măm că
tiêuăt iăđaăhoáădoanhăl i.2
iăv iădoanhănghi p:ăQu nălýătƠiăchínhălƠăvi căs ăd ngăcácăthôngătină
ph nă ánhă chínhăxácă tìnhă tr ngă tƠiă chínhă c aă m tă doanhă nghi pă đ ă phơnă tíchă
Tr ng đ i h c kinh t qu c dơn, (2008), Giáo trình Khoa h c qu n lý t p II , NXB Khoa h c vƠ k thu t,
[331]
2

7

Thang Long University Libraty


đi mă m nh,ă đi mă y uă c aă nóă vƠă l pă cácă k ă ho chă kinhă doanh,ă k ă ho chă s ă
d ngăngu nătƠiăchính,ătƠiăs năc ăđ nhăvƠănhuăc uănhơnăcôngătrongăt
nh m đ tăđ

ngălaiă

căm cătiêuăqu nălýătƠiăchính c aădoanhănghi p,ăđóălƠăt iăđaăhoáă

l iănhu n,ăkhôngăng ngălƠmăt ngăgiáătr ădoanhănghi păvƠăkh ăn ngăc nhătranhă
c aădoanhănghi pătrênăth ătr

ng 3

1.1.3.2. Vai trò c a qu n lý tài chính trong doanh nghi p
TìnhăhìnhătƠiăchínhădoanhănghi pălƠnhăm nhălƠă m tătrongănh ngăđi uă
ki nătiênăquy tăchoăho tăđ ngăkinhădoanhăc aădoanhănghi pădi năraăm tăcáchă
nh pănhƠng,ăđ ngăb ,ăđ tăhi uăqu ăcao.ăS ălƠnhăm nhăđóăcóăđ

căhayăkhôngă

ph ăthu căph năl năvƠoăkh ăn ngăqu nălýătƠiăchínhăc aădoanhănghi p.
Trongă cácă ho tă đ ngă qu nă lýă c aă doanhă nghi pă thìă qu nă lýă tƠiă chínhă
luônăgi ăm tăv ătríăquanătr ng.ăNóăquy tăđ nhătínhăđ căl p,ăs ăthƠnhăcôngăc aă
m tădoanhănghi pătrongăquáătrìnhăkinhădoanh.ă

căbi tătrongămôiătr

ngăkinhă

doanhăqu căt ăhi nănay,ătrongăđi uăki năc nhătranhăngƠyăcƠngădi năraăkh căli tă
trênăph măviătoƠnăth ăgi i,ăthìăqu nălýătƠiăchínhăl iăcƠngătr ănênăquanătr ngă
h năbaoăgi ăh t.
B ngăcácăch ătiêuăvƠăs ănh yăbénămƠăcácănhƠăqu nălýătƠiăchínhăcóăth ă
ch ăraănh ngăm tăm nhăc ngănh ănh ngăthi uăsótăc aădoanhănghi pătrongăk .ă
NgoƠiă ra,ă cácă nhƠă qu nă lýă tƠiă chínhă cònă giúpă giámă đ că ho chă đ nhă chi nă
l

cătƠiăchínhăng năvƠădƠiăh năc aădoanhănghi păd aătrênăs ăđánhăgiáăt ngă

quátă c ngă nh ă t ngă khíaă c nhă c ă th ă cácă nhơnă t ă tƠiă chínhă cóă nhă h
quanătr ngăt iăs ăt năt iăc aădoanhănghi p,ă baoăg m:ăchi năl
vƠoă th ă tr

chi năl

ngă ti nă t ,ă th ă tr

ngă v n,ă th tr

cătƠiăchính choăcácăch

ngă

căthamăgiaă

ngă ch ngă khoán,ă xácă đ nhă

ngătrình,ăcácăd ăánăc aădoanhănghi pălƠă

m ăr ngăhayăthuăh păs năxu tầThôngăquaăđó,ăđánhăgiá,ăd ăđoánăcóăhi uă
qu ăcácăd ăánăđ uăt ,ăcácăho tăđ ngăliênădoanhăliênăk t,ăphátăhi năơmăm uă
thônătínhădoanhănghi păc aăcácăđ iătácăc nhătranh,ăđ ă xu tăph
3

Tr

ng

i h c tƠi chính - k toán HƠ N i, (1998), TƠi chính h c , NXB TƠi chính, [205]

8

ngăánăchiaă

táchă hayă sáp nh pầNhuă c uă v nă s nă xu tă kinhă doanhă c aă doanhă nghi pă
luônă cóă nh ngă bi nă đ ngă nh tă đ nhă trongă t ngă th iă k . Vìă v y,ă m tă trongă
nh ngănhi măv ăquanătr ngăc aăqu nălýătƠiăchínhălƠăxemăxét,ăl aăch năc ăc uă
v năs ăd ngăsaoăchoăti tăki m,ăhi uăqu ănh t.
Qu nălýătƠiăchínhătrongădoanhănghi păph iăti năhƠnhăphơnătíchăvƠăđ aăraă
m tăc ăc uăngu năv năhuyăđ ngăt iă uăcho doanhănghi pătrongăt ngăth iăk .
Qu nălýătƠiăchínhăph iăthi tăl păm tăchínhăsáchăphơnăchiaăl iănhu năm tăcáchă
h pă lýă đ iă v i doanhă nghi p,ă v aă b oă v ă đ
nghi păvƠăcácăc ăđông,ăv aăđ măb oăđ

că quy nă l iă c aă ch ă doanhă

căl iăíchăh păpháp,ăh pălýăchoăng

iă

laoăđ ng;ăxácăđ nhăph năl iănhu năđ ăl iăt ăs ăphơnăph iănƠyălƠăngu năquană
tr ngăchoăphépădoanhănghi păm ăr ngăs năxu tăkinhădoanhăho căđ uăt ăvƠoă
nh ngă l nhă v că kinhă doanhă m i,ă s nă ph mă m i,ă t oă đi uă ki nă choă doanhă
nghi păcóăm căđ ăt ngătr

ngăcaoăvƠăb năv ng.

Qu nălýătƠiăchínhătrongădoanhănghi păcònăcóănhi măv ăki măsoátăvi că
s ă d ngă c ă cácă tƠiă s nă trong doanhă nghi p,ă tránhă tìnhă tr ngă s ă d ngă lưngă
phí,ăsaiăm căđích.
Qu nălýătƠiăchínhălƠăm tăho tăđ ngăcóăm iăliênăh ăch tăch ăv iăm iăho tă
đ ngăkhácăc aădoanhănghi p.ăM tăkhiăcôngătácăqu nălýătƠiăchínhădoanhănghi pă

đ

că t ă ch că t t,ă nóă khôngă ch ă đemă l iă hi uă qu ă ho tă đ ngă s nă xu tă kinh

doanhăchoădoanhănghi pămƠăcònăđemăl iăl iăíchăkinhăt ăxưăh iătrênăph măviă
toƠnăqu căgia.
1.1.3.3. S c n thi t nâng cao hi u qu ho t đ ng tài chính doanh nghi p
Hi uă qu ă ho tă đ ng tƠiă chính chi mă m tă v ă tríă quană tr ngă trongă quáă
trìnhăho tăđ ngăkinhădoanhăc aădoanhănghi p.ă óălƠăcôngăc ăqu nălýăcóăhi uă
qu ămƠăcácădoanhănghi păs ăd ngăt ătr

căđ nănay.ăNơngăcao hi uăqu ăho tă

đ ng tƠiăchính giúpădoanhănghi păt ăđánhăgiá,ăxemăxétăvi căth căhi năcácăch ă
tiêuăkinhăt ănh th ănƠo,ănh ngăm cătiêuăkinhăt ăđ

căth căhi n đ năđơuăt ăđóă

tìmă raă nh ngă bi nă phápă đ ă t nă d ngă m tă cáchă tri tă đ ă th ă m nhă c aă doanhă

9

Thang Long University Libraty


nghi p.ă i uăđóăcóăngh aălƠ nơngăcaoăhi uăqu ăho tăđ ngăc ngăg năv i vi că
phơnătíchăhi uăqu ăho tăđ ng tƠiăchính, khôngăch ălƠăđi măk tăthúcăm tăchuăk ă
kinhădoanhămƠăcòn kh iăđ uăm tăchuăk ăkinhădoanhăti pătheo.ăK tăqu ăphơnă
tíchăc aăth iăgianăkinhădoanhăđưăquaăvƠănh ngăd ăđoánătrongăphơnătíchăđi uă
ki năkinhădoanhăs păt iăs ălƠănh ngăc năc ăquanătr ngăđ ădoanhănghi păho chă

đ nhăchi năl

căphátătri năvƠă ph

ngăánăkinhădoanhăcóăhi uăqu ,ănh măh nă

ch ăr iăroăb tăđ nhătrongăkinhădoanh.
Phơnătíchăhi uăqu ăho tăđ ng tƠiăchính khôngăch ăcóăýăngh a quanătr ngă
đ iăv iăb năthơnăCôngătyămƠăcònăcóăýăngh aăđ iăv iănh ngăaiăquanătơmăđ nă
Côngătyăđ că bi tălƠănhƠă đ uăt ,ăngơnăhƠng,ănhƠă cungăc p...vìăphơnătíchăhi uă
qu ă ho tă đ ngă s ă giúpă choă h ă cóă nh ngă thôngă tină đ ă cóă nh ngă quy tă đ nhă
chínhăxácăh n,ăk păth iăh n.
Nơngăcaoăhi uăqu ăho t đ ngătƠiăchính nh măgiúpăcácădoanhănghi păt nă
t iă vƠă phátă tri nă m tă cáchă b nă v ng.ă M tă khác,ă hi uă qu ă ho tă đ ngă doanhă
nghi păcònălƠăm tăch ătiêuăđánhăgiáăk tăqu ăkinhădoanh,ătrìnhăđ ăqu nălýăc aă
doanhă nghi p,ă gópă ph nă nơngă caoăs că c nhătranhă c aă doanhă nghi pătrênă th ă
tr

ng.
Vi căphơnătíchăhi uăqu ăho tăđ ng tƠiăchính c năđ

căxemăxétătrênăm iă

gócăđ ăvƠăvi căt ngăh păs ăli uăph iăxu tăphátăt ănhi uăngu năkhácănhauănh ă
k ă toánătƠiă chính,ă k ă toánăqu nă tr ănh mă đ mă b oă s ăphùăh pă c aă ngu nă t ă
li uăđánhăgiáăhi uăqu ăho tăđ ng.
1.2. QU NăLụăTĨIăCHệNHăTRONGăDOANHăNGHI Pă
1.2.1. Cácănguyênăt căv ăqu nălỦătƠiăchínhăc aădoanhănghi p
Qu nălýătƠiăchínhăc aădoanhănghi pădùănh ăhayăl nănóiăchungălƠăgi ngă
nhau,ănênănguyênăt căqu nălýătƠiăchínhăđ uăcóăth ăápăd ngăchungăchoăcácălo iă

hìnhădoanhănghi p.ăTuyănhiênăgi aăcácădoanhănghi păkhácănhauăc ngăcóăs ă
khácăbi tănh tăđ nh,ănênăkhiăápăd ngănguyênăt căqu nălýătƠiăchínhăph iăg năv iă
nh ngăđi uăki năc ăth .

10


 Nguyên t c đánh đ i r i ro và l i nhu n
Qu nă lýă tƠiă chínhă ph iă đ

că d aă trênă quană h ă gi aă r iă roă vƠă l iă

nhu n.ăNhƠăđ uăt ăcóăth ăl aăch nănh ngăđ uăt ăkhácănhauătùyăthu căvƠoă
m căđ ăr iăro mƠăh ăch pănh năvƠăl iănhu năk ăv ngămƠăh ămongămu n.ă
Khiăh ăb ăti năvƠoănh ngăd ăánăcóăm căđ ăr iăroăcao,ăhyăv ngăd ăánăđemă
l iăl iănhu năk ăv ngăcao.
 Nguyên t c giá tr th i gian c a ti n
ăđoăl

ngăgiáătr ătƠiăs năc aăch ăs ăh u,ăc năs ăd ngăgiáătr ăth iăgiană

c aăti n,ăt călƠăph iăđ aăl iăíchăvƠăchiăphíăc aăd ăánăv ăm tăth iăđi m,ăth
lƠăth iăđi măhi năt i.Theoăquanăđi măc aănhƠăđ uăt ăd ăánăđ
khiă l iă íchă l nă h nă chiă phí.ă Trongă tr
đ

ngă

căch pănh nă

ngă h pă nƠy,ă chiă phíă c ă h iă c aă v nă

căđ ăc pănh ălƠăt ăl ăchi tăkh u.
 Nguyên t c chi tr
Trongăho tăđ ngăkinhădoanh,ădoanhănghi păc năb oăđ măm căngơnăqu ă

t iăthi uăđ ăth căhi năchiătr .ăDoăv y,ăđi uăđángăquanătơmă ăcácădoanhănghi pă
lƠăcácădòngăti năch ăkhôngăph iăl iănhu năk ătoán.ăDòngăti năraăvƠădòngăti n
vƠoă đ

că táiă đ uă t ă ph nă ánhă tínhă ch tă th iă giană c aă l iă nhu nă vƠă chiă phí.ă

Khôngănh ngăth ăkhiăđ aăraăcácăquy tăđ nhăkinhădoanh,ănhƠădoanhănghi păc nă
tínhăđ nădòngăti năt ngăthêm,ăđ căbi tăc nătínhăđ năcácădòngăti năsauăthu .
 Nguyên t c sinh l i
Nguyênăt căquanătr ngăđ iăv iănhƠăqu nălýătƠiăchínhăkhôngăch ălƠăđánhă
giáăcácădòngăti nămƠăd ăánăđemăl iămƠăcònălƠăt oăraăcácădòngăti n,ăt călƠătìmă
ki măcácăd ăánăsinhăl i.ăTrongăth ătr
ki măđ

ngăc nhătranh,ănhƠăđ uăt ăkhóăcóăth ă

cănhi uăl iănhu nătrongăm tăth i gianădƠi,ăkhóăcóăth ătìmăki măđ

că

m tăd ăánăt t.ăMu năv y,ăc năph iăbi tăcácăd ăánăsinhăl iăt năt iănh ăth ănƠoă
vƠă ă đơuătrongă môiă tr

ngă c nhă tranh.ă Khiăđ uăt ă nhƠăđ uăt ă ph iăbi tă lƠmă

gi mă tínhă c nhă tranhă c aă th ă tr

ngă thôngă quaă vi că t oă raă nh ngă s nă ph mă

11

Thang Long University Libraty


khácă bi tăv iăs năph măc nhătranhăvƠă b ngăcáchăb oăđ mă m că chiăphíăth pă
h năm căchiăphíăc nhătranh.
 Nguyên t c th tr

ng có hi u qu

Trongăkinhădoanhănh ngăquy tăđ nhănh măt iăđaăhóaăgiáătr ătƠi s năc aă
ch ăs ăh uălƠmăth ăgiá c ăphi uăt ng.ăNh ăv y,ăkhiăđ aăraăcácăquy tăđ nhătƠiă
chínhăho căđ nhăgiáăch ngăkhoán,ăc năhi uărõăkháiăni măth ătr
qu .ăTh ătr

ngăcóăhi uăqu ălƠăth ătr

ngăcóăhi uă

ngă ăđóăgiáătr ăc aăcácătƠiăs năt iăb tă

k ă m tă th iă đi mă nƠoă đ uă ph nă ánhă đ yă đ ă cácă thôngă tină m tă cáchă côngă
khai. Trongăth ătr

ngăcóăhi uăqu ,ăgiáăc ăđ

căxácăđ nhăchínhăxác.ăTh ăgiáă

c ăphi uăph năánhăt tăc ănh ngăthôngătinăs năcóăvƠăcôngăkhaiăv ăgiáătr ăc aă
m tădoanhănghi p.
 G n k t l i ích c a ng

i qu n lý v i l i ích c a c đông

NhƠă qu nă lýă tƠiă chínhă ch uă trách nhi mă phơnă tích,ă k ă ho chă hóaă tƠiă
chính,ăqu nălýăngơnăqu ăchiătiêuăchoăđ uăt ăvƠăki măsoát.ăDoăđó,ănhƠăqu nălýă
tƠiă chínhă th

ngă gi ă đ aă v ă caoă trongă c ă c uă t ă ch că c aă doanhă nghi pă vƠă

th măquy nătƠiăchínhăítăkhiăđ

căphơnăquy năho că yăquy năchoăc păd

i.

NhƠăqu nălýătƠiăchínhăch uătráchănhi măđi uăhƠnhăho tăđ ngătƠiăchínhă
vƠăth
th

ngăđ aăraăcácăquy tăđ nhătƠiăchínhătrênăc ăs cácănghi păv ătƠiăchínhă

ngăngƠyădoăcácănhơnăviênăc păth păh năph ătrách.ăCácăquy tăđ nhăvƠăho tă

đ ngăc aănhƠăqu nălýătƠiăchínhăđ uănh măvƠoăcácăm cătiêuăc aădoanhănghi p:ă
đóălƠăs ăt năt iăvƠăphátătri năc aădoanhănghi p,ătránhăđ
tƠiăchínhăvƠăpháăs n,ăcóăkh ăn ngăc nhătranhăvƠăchi măđ
trênăth

ngătr

căs ăc ngăth ngăv ă
căth ăph năt iăđaă

ng,ăt iăthi uăhóaăchiăphí,ăt ngăthuănh păc aăch ăs ăh uăm tă

cáchăv ngăch c.ăNhƠăqu nălýătƠiăchínhăđ aăraăcácăquy tăđ nhăvìăl iăíchăc aăcácă
c ăđôngăc aădoanhănghi p.ă
 Tác đ ng c a thu
Tr

căkhiăđ aăraăb tăk m tăquy tăđ nhătƠiăchínhănƠo,ănhƠăqu nălýătƠiă

chínhă luônă h

ngă t iă tácă đ ngă c aă thu ,ă đ că bi t lƠă thu ă thuă nh pă doanhă

12


nghi p. Khiăxemăxétăm tăquy tăđ nhăđ uăt ,ădoanhănghi păph iătínhăt iăl iăíchă
thuăđ

cătrên c ăs ădòngăti năsauăthu ădoăd ăánăt oăra.ăH năn a,ătácăđ ngăc aă

thu ăc năđ

căphơnătíchăk ăl

ngăkhiăthi tăl păc ăc uăv năc aădoanhănghi p.ă

B iăl ,ăkho năn ăcóăm tăl iăth ănh tăđ nhăv ăchiăphíăsoăv iăv năch ăs ăh u.ă
iăv iădoanhănghi p,ăchiăphíătr ălưiălƠăchiăphíăgi măthu .ăVìăthu ălƠăm tăcôngă
c ăqu nălýăv ămôăc aăChínhăph ănênăthôngăquaăthu ,ăChínhăph ăcóăth ăkhuy nă
khíchăho căh năch ătiêuădùngăvƠăđ uăt . Cácădoanhănghi păc năcơnănh c,ătínhă
toánăđ ăđi uăch nhăcácăquy tăđ nhătƠiăchínhăchoăphùăh p,ăđ măb oăđ

căl iăíchă

c aăcácăc ăđông.
1.2.2. B ămáyăqu nălỦătƠiăchínhădoanhănghi p
Qu nă lýă tƠiă chínhă lƠă ho tă đ ngă cóă t mă quană tr ngă s ă m tă trongă ho tă
đ ngăc aădoanhănghi p.ăQu nălýătƠiăchínhăth

ngăthu căv ănhƠălưnhăđ oăc pă

caoă c aă doanhă nghi pă nh ă phóă t ngă giámă đ că th ă nh tă ho că giámă đ că tƠiă
chính.ă ôiăkhiăchínhăt ngăgiámăđ călƠmănhi măv ăc aănhƠăqu nălýătƠiăchính.ă
Trongăcácădoanhănghi păl năcácăquy tăđ nhăquanătr ngăv ătƠiăchínhăth

ngădoă

m tă yăbanătƠiăchínhăđ aăra.ăTrongăcácădoanhănghi pănh ,ăchínhăch ănhơnă t ngăgiámăđ căđ mănh năqu nălýăho tăđ ngătƠiăchínhăc aădoanhănghi p.
Bênă c nhă đóă lƠă c ă m tă b ă máyă - phòng,ă bană tƠiă chínhă v iă k ă toánă

tr

ng,ăk ătoán viên,ăth ăqu ă- ph c v ănh măcungăc păthôngătinăph căv ăchoă

quáătrìnhăraăquy tăđ nhăm tăcáchăchínhăxácăvƠăk păth iăvƠăgiúpăgiámăđ cătƠiă
chínhăđi uăhƠnhăchungăho tăđ ngătƠiăchínhăc aădoanhănghi p.
1.2.3. N iădungăc ăb năc aăqu nălỦătƠiăchínhădoanhănghi p
 Qu nălỦătƠiăchínhădoanhănghi pănh măgi iăquy tăcácăv năđ ăsau:
Th ănh t, Nênăđ uăt ădƠiăh năvƠoăđơuăvƠăđ uăt ăbaoănhiêuăchoăphùăh pă
v iălo iăhìnhăkinhădoanhăc aădoanhănghi p.ă ơyăc ngăđ

căcoiălƠăchi năl

că

đ uăt ădƠiăh năc aădoanhănghi p,ăgiúpădoanhănghi păcóăc s ăđ ăd ătoánăv nă
đ uăt

13

Thang Long University Libraty


Th ăhai,

ă ti năhƠnhăb tăk ă m tăquáă trìnhăs năxu tăkinhădoanhănƠoă

c ngăc năph iăcóăv n.ăV nălƠăđi uăki nătiênăquy tăcóăýăngh aăquy tăđ nhăt iă
cácă b

că ti pă theoă c aă quáă trìnhă kinhă doanh.ă

ă ti nă hƠnhă s nă xu tă kinhă

doanh, doanh nghi pădùngăs ăv năđóăđ ămuaăs măcácăy uăt ăc aăquáătrìnhăs nă
xu tăkinhădoanhănh ălaoăđ ng s ng,ăđ iăt

ngălaoăđ ngăvƠăt ăli uălaoăđ ng.ă

V yă doanhă nghi pă c nă ph iă n mă ch că đ

că nh ngă ngu nă v nă mƠă doanhă

nghi păcóăth ăkhaiăthácăđ

călƠănh ngăngu nănƠo.

Th ăba, Khiădoanhănghi păđ uăt ăvƠoăho tăđ ngăs năxu tăkinhădoanhă
đ uăcóăm căđíchălƠăt iăđaăhóaăl iănhu n.ăV yădoanhănghi păs ăph iăthi tăl pă
qu nă lýă ho tă đ ngă tƠiă chínhă hƠngă ngƠyă nh ă th ă nƠo đ ă đ mă b oă đ
đích.

că m că

ơyăchínhălƠăvi că raăquy tăđ nhătƠiăchínhăng năh năc aădoanhănghi p,ă

giúpădoanhănghi păqu nălýătƠiăs năng năh năc aămình.
1.2.4. Quyătrìnhăqu nălỦătƠiăchính
Quy trìnhăqu nălýătƠiăchínhăg m cácăb
1.2.4.1.

căsau:

L p k ho ch tài chính

K ăho chătƠiăchínhălƠăb năt ngăh păd ăki nătr
ho tăđ ng c aăm tădoanhănghi pătrongăt
đ cătr ngăc ăb nălƠăđ

cănhuăc uătƠiăchínhăchoă

ngălai. Cácăk ăho chătƠiăchínhăcóă

cătrìnhăbƠyăb ngăđ năv ăđoăl

ngăchungălƠăti năt .Vìă

v y,ăh ăth ngăk ăho chătƠiăchínhăđóngăvaiătròăquanătr ng,ăthenăch tăc aăvi că
l păk ăho chăvƠăki măsoátăc aăcácădoanhănghi p. L păk ăho chătƠiăchínhăph iă
đ măb oăcácăyêuăc uăsau:
- L păd ătoánăchiăti tăchoăngơnăsáchăvƠăbaoănhiêuăti năs ăđ
đ

căchiăraăđ ăđ tă

căm cătiêuăđưăđ ăra.

- Thi tăl păm cătiêuăchoădoanhăthuăvƠăchiăphí
- Thi tăl păm cătiêuăchoăhi uăqu ăv n,ătƠiăs n,ăho t đ ngăkinhădoanhầ
N iădungăc aăk ăho chătƠiăchínhăth ăhi năđ

- D ăbáoăđ

c:

căk tăqu ăkinhădoanhăvƠăchínhăsáchăphơnăph iăl iănhu n

- D ăki nănhuăc uătƠiăchínhăthôngăquaăb ngăcơnăđ iăk ătoánăc aăDN

14


- D ăki n k ăho ch l uăchuy năti năt
L aă ch nă cácă bi nă pháp,ă t ch c,ă đi uă ch nh,ă đ mă b oă ngu nă l că tƠiă chínhă
đ

căs ăd ngăhi uăqu .

1.2.4.2. Theo dõi quá trình ch p hành k ho ch tài chính
Theoădõiăquáătrìnhăch păhƠnhătƠiăchínhălƠăvi căth căhi năcácăk ăho chă
tƠiăchínhăđưănêuăra.ăC năc ăvƠoăquáătrìnhăth căhi năk ăho chătƠiăchínhăđ ăl yă
đóălƠmăc ăs ăđánhăgiáăk tăqu ăc aăk ăho chăđ tăraăsoăv iăth căt ăđ tăđ
Thi tăl păm cătiêuăt ngătr
h

c.

ng,ăm cătiêuăv ăl iănhu nătrênăv năđ uăt ăvƠă

ngăm ăr ngăphátătri nădoanhănghi p.ăNh ngăm cătiêuănƠyăph iăđ

căth ăhi nă

b ngăcácăconăs ăc ăth .ăHưyăs ăd ngăk ăho chătƠiăchínhădƠiăh năđ ăđ aăraăcácăd ă
báoăv ăl iănhu n,ădoanhăs ăvƠăsoăsánhăv iăk tăqu ăth căs ăđ tăđ

c.

Chúăýăt iănhuăc uăv ătƠiăchính,ănhơnăl căvƠănhuăc uăv ăc ăs ăv tăch tă
h ăt ngăc năthi tăđ ăhoƠnăthƠnhăk ăho chătƠiăchínhăb ngăcáchăđ aăraănh ngă
d ăbáoăv ădoanhăs ,ăchiăphíăvƠăl iănhu năkhôngăchiaăchoăkho ngăth iăgiană
t ă3ăđ nă5ăn m.
Traoăd iăph
c ăh iăv ăth ătr

ngăphápăđi uăhƠnhăho tăđ ngădoanhănghi p,ăn măb tăcácă

ngăvƠăphátătri năs năph măm iăđ ăcóăth ătìmăraăbi năphápăt tă

nh tănơngăcaoăn ngăsu tăvƠăhi uăqu ăho tăđ ngăc aăcôngăty.
C pănh tăk ăho chătƠiăchínhăthôngăquaăcácăbáoăcáoătƠiăchínhăm iănh tă
c aăcôngăty.ăTh

ngăxuyênăsoăsánhăk tăqu ătƠiăchínhăcôngătyăthuăđ

s ă li uă ho tăđ ngă c aă cácă côngă tyă trongăcùngă ngƠnhă đ ă bi tă đ

căv iăcácă
că v ă tríă c aă

côngătyătrongăngƠnh.ăTìmăraăvƠăkh căph căđi măy uăc aăcôngăty.ăKhôngăng iă

thayăđ iăk ăho chătƠiăchínhăn uăm cătiêuă đ ăraăquáăth ăđ ngăho căv

tăquáă

kh ăn ngăc aăcôngăty.
1.2.4.3. Ki m tra chu trình qu n lý tài chính
Ki mă traă chuă trìnhă qu nă lýă tƠi chínhă lƠă ho tă đ ngă giámă sát,ă ki mă traă
trongă quáă trìnhă th că hi năk ă ho chătƠiă chính,ăki mă traă b ngă đ ngăti nătrongă
l nhăv căphơnăph iăcácăngu nătƠiăchínhăđ ăt oăl păvƠăs ăd ngăcácăqu ăti năt ,

15

Thang Long University Libraty


thôngăquaăcácăch ătiêuătƠiăchính.ă Ki mătraăchuătrìnhăqu nălýătƠiăchínhălƠăm tă
h ăth ngăquáătrìnhăho tăđ ng,ăthôngăth

ngăbaoăg măb năm tăxích:

- Xácăl pătiêuăchu năki mătraăchuătrìnhăqu nălýătƠiăchính:ăbaoăg mătiêuă
chu năchi măd ngăv n,ătiêuăchu năchiăphíăvƠătiêuăchu năgiáăthƠnh.
- Quáătrìnhăth căhi năc aăk ăho chăgiámăsátătƠiăchính,ăphátăhi nănh ngă
khácăbi tăxaăr iătiêuăchu năvƠăk ăho ch.
- Phơnătíchănguyênănhơn,ăthi tăl pănh ngăbi năphápăs aăch aăsaiăl chăđ iă
v iănh ngăkhácăbi tăxu tăhi n.
- Th că hi nă nh ngă bi nă phápă s aă ch aă saiă l chă ho că ti nă hƠnhă nh ngă
hi uăđínhăv ătiêuăchu năvƠăk ăho ch.
Giámă că
TƠiăChínhăK ăToán

Phòng
TƠiăChính
C ăC uăNgu n
Ho chă

nhăTƠiăChính

Phòng
K ăToán
Th mă

nh

uăT

Thu
H chăToánă

TƠiăS n
KhoăQu

Ngu n: S đ b máy qu n lý tài chính công
S ăđ ă1.1:ăH ăth ngăthôngătinăqu nălỦătƠiăchínhă4

TS.ăNguy năMinhăKi uă,ăCh
gi ngă1,ăNiênăkhoáă2011,ă[6]

4

ngătrìnhăGi ngăd yăKinhăt ăFulbrightă,ăPhơnătíchăTƠiăchínhă,ăBƠiă

16