skkn một số biện pháp chơi trò chơi blocks

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Một số biện pháp chơi trò chơi Blocks

A. Phần mở đầu
I/ Lý do chọn đề tài:
* Tầm quan trọng của công nghệ thông tin:
Trong thời đại của chúng ta, sự bùng nổ CNTT đã tác động lớn đến công
cuộc phát triển kinh tế xã hội người. Đảng và Nhà nước đã xác định rõ ý nghĩa
và tầm quan trọng của tin học và CNTT, truyền thông cũng như những yêu cầu
đẩy mạnh của ứng dụng CNTT, đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu CNH,
HĐH, mở cửa và hội nhập, hướng tới nền kinh tế tri thức của nước ta nói riêng
– thế giới nói chung.
Chính vì xác định được tầm quan trọng đó nên Nhà nước ta đã đưa môn tin
học vào trong nhà trường và ngay từ tiểu học học sinh được tiếp xúc với môn
tin học để làm quen dần với lĩnh vực CNTT, tạo nền móng cơ sở ban đầu để
học những phần nâng cao trong các cấp tiếp theo
* Tác dụng của CNTT trong dạy học ở bậc tiểu học:
Môn tin học ở bậc tiểu học bước đầu giúp học sinh làm quen với một số
kiến thức ban đầu về CNTT như: Một số bộ phận của máy tính, một số thuật
ngữ thường dùng, rèn luyện một số kỹ năng sử dụng máy tính, …
Hình thành cho học sinh một số phẩm chất và năng lực cần thiết cho
người lao động hiện đại như:
+ Góp phần hình thành và phát triển tư duy thuật giải.
+ Bước đầu hình thành năng lực tổ chức và xử lý thông tin.
+ Có ý thức và thói quen sử dụng máy tính trong hoạt động học tập, lao
động xã hội hiện đại.
+ Có thái độ đúng khi sử dụng máy tính các sản phẩm tin học.
1


+ Bước đầu hiểu khả năng ứng dụng CNTT trong học tập.

+ Có ý thức tìm hiểu CNTT trong các hoạt động xã hội.
* Đặc biệt khi học sinh học các phần mềm như:
+ Phần mềm soạn thảo văn bản: Học sinh ứng dụng từ các môn học
Tập Làm Văn để trình bày đoạn văn bản sao cho phù hợp, đúng cách. ứng
dụng soạn thảo văn bản để soạn thảo giải những bài toán đã học ở bậc tiểu
học.
Phần mềm blocks: Học sinh sử dụng trí nhớ và nhanh tay nhanh mắt.
+ Phần mềm vẽ: Học sinh ứng dụng trong môn Mỹ thuật, học được từ môn mỹ
thuật để vẽ những hình ảnh sao cho sinh động, hài hoà thẩm mĩ.
+ Trong chương trình tin học ở bậc tiểu học được phân bố xen kẽ giữa
các bài vừa học, vừa chơi. Điều đó sẽ rèn luyện cho học sinh óc tư duy sáng
tạo trong quá trình chơi những trò chơi mang tính bổ ích giúp cho học sinh
thư giãn sau những giờ học căng thẳng ở lớp, …
II. Mục đích nghiên cứu:
- Nghiên cứu cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn của chuyên đề.
- Đề ra một số biện pháp chơi trò chơi Blocks.
III/ Đối tượng nghiên cứu:
- Môn tin học lớp 3.
- Học sinh lớp 3 trường Tiểu học Phương Trung I
IV/ Phương pháp nghiên cứu:
- Phỏng vấn học sinh khối 3.
- Kiểm tra việc học tập của học sinh (bài cũ, bài mới)
- Sử dụng bảng biểu đối chiếu.
- Thăm lớp, dự giờ.
- Kiểm tra chất lượng sau giờ học.

2


B. Phần nội dung:

I/ Cơ sở lý luận:
+ Nghị quyết 40/2000/QH10 và chỉ thị 14/2001/CT-TTg ngày
9/12/2000 về việc đổi mới chương trình giáo dục phổ thông: Nội dung
chương trình là tích cực áp dụng một cách sáng tạo các phương pháp tiên tiến,
hiện đại, ứng dụng CNTT vào dạy và học.
+ Thông tư số 14/2002/TT-BGD&ĐT ngày 1/4/2002 về việc hướng
dẫn quán triệt chủ trương đổi mới giáo dục phổ thông.
+ Chỉ thị 29/CT của Trung Ương Đảng về việc đưa CNTT vào nhà
trường.
+ Trong nhiệm vụ năm học 2005 – 2006 Bộ trưởng giáo dục đào tạo
nhấn mạnh: Khẩn trương triển khai chương trình phát triển nguần nhân lực
CNTT từ nay đến năm 2010 của chính phủ và đề án dạy Tin học ứng dụng
CNTT và truyền thông giai đoạn 2004 – 2006 của ngành.
II/ Cơ sở thực tiễn:
* Một số thuận lợi và khó khăn khi thực hiện chuyên đề ở trường Tiểu
học Phương Trung I:
1. Thuận lợi:
* Nhà trường:
- Tuy môn Tin học mới chỉ là môn học tự chọn nhưng nhà trường đã
tạo điều kiện để học sinh có thể học từ khối lớp 3, tạo điều kiện sắm sửa máy
móc, trang thiết bị phục vụ cho việc dạy và học môn Tin học.
- Được sự ủng hộ của các cấp uỷ – UBND – các ban ngành, phụ huynh toàn
trường hỗ trợ cơ sở vật chất cho nhà trường.

3


* Giáo viên:
Giáo viên được đào tạo những kiến thức cơ bản về tin học để đáp ứng yêu cầu
cho dạy và học môn tin học trong bậc tiểu học.

* Học sinh:
Vì là môn học trực quan, sinh động, môn học khám phá những lĩnh vực
mới nên học sinh rất hứng thú học, nhất là những tiết thực hành.
2. Khó khăn:
* Nhà trường:
Nhà trường đã có một phòng máy vi tính để cho học sinh học nhưng
vẫn còn hạn chế về số lượng cũng như chất lượng, mỗi ca thực hành có tới 3
4 em ngồi cùng một máy nên các em không có nhiều thời gian để thực hành
làm bài tập một cách đầy đủ. Hơn nữa nhiều máy cấu hình máy đã cũ, chất
lượng không còn tốt nên hay hỏng hóc, ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng
học tập của học sinh.
Năm nay do máy móc để lâu đã bị hỏng nên các em khồng có phòng máy để
học tập, thỉnh thoảng một vài em nhà gia đình có máy tính.
Đời sống kinh tế của địa phương còn gặp nhiều khó khăn, rất ít học
sinh ở nhà có máy vi tính.
* Giáo viên:
Môn Tin học mới chỉ là môn tự chọn trong chương trình bậc tiểu học
nên chương trình và sự phân phối chương trình bước đầu có sự thống nhất và
đang hoàn chỉnh. Hiện nay Bộ giáo dục và đào tạo mới đang thí điểm dạy
môn Tin học vào lớp 3 cho một số tỉnh và thành phố (trong đó có huyện Thanh
Oai) và biên soạn quyển sách cùng học tin học quyển 1. Năm học 2008– 2009
Phòng giáo dục Thanh Oai mới giao thí điểm cho trường tiểu học Phương
Trung I dạy thử chương trình sách cùng học Tin học quyển 1 vào lớp 3.
Tuy giáo viên đã được đào tạo cơ bản về kiến thức tin học, nhưng có một số
giáo viên được chuyển từ môn văn hoá sang, nên chỉ được đào tạo hết chứng
4


chỉ A nên kiến thức còn hạn hẹp, chưa có chiều sâu cũng như chiều rộng nên
việc cập nhật những vấn đề mới còn hạn chế. Hơn nữa khi thực

hành, máy móc gặp sự cố, trục trặc, giáo viên không xử lý kịp thời dẫn đến học
sinh thiếu máy, không thực hành được.
Do mới là môn tự chọn nên đa số giáo viên dạy Tin học trong trường tiểu
học đều là giáo viên hợp đồng trường, chỉ tiêu biên chế chưa có, lương thấp
nên cũng phần nào làm ảnh hưởng đến chất lượng dạy và học.
* Học sinh:
Học sinhmột số em chưa có sách giáo khoa để học, các em chỉ được học
những kiến thức thông qua bài giảng của giáo viên dạy trên lớp.
Đa số các em học sinh chỉ được tiếp xúc với máy vi tính ở trường là chủ yếu,
do đó sự tìm tòi và khám phá máy vi tính với các em còn hạn chế, nên việc học
tập của học sinh vẫn còn mang tính chậm chạp.
III/ Thực trạng:
Trước khi thực hiện chuyên đề, tôi đã khảo sát khối lớp 3 thông qua giờ
dạy lý thuyết, dạy thực hành, thông qua kiểm tra bài cũ. Khi tổng hợp kết quả
thu được:
Trước khi thực hiện chuyên đề
Mức độ thao tác Số Hs Tỷ lệ
Thao tác nhanh, đúng 25/112 22%
Thao tác đúng 40/112 36%
Thao tác chậm 37/112 33%
Chưa biết thao tác 10/112 9%
IV/ Một số biện pháp để dạy tin học có hiệu quả hơn trong bậc tiểu học:
1. Giáo viên có kế hoạch bài dạy, xây dựng ý tưởng, thiết kế bài dạy phù hợp:
- Ngay từ bài học đầu tiên trong chương trình học Tin học, giáo viên phải xác
định rõ cho học sinh nhận biết các bộ phận của máy tính và tác dụng của các
5


bộ phận đó bằng cách cho học sinh quan sát ngay trong giờ giảng lý thuyết.
Ví dụ: Bài làm quen với máy tính (lớp 3)

Khi giáo viên giới thiệu bộ phận con chuột, giáo viên phải mô tả con
chuột, có mấy loại con chuột, trên thân con chuột có những phím nào, chức
năng của các phím đó, tay đặt lên con chuột đó như thế nào.
- Học sinh quan sát con chuột, quan sát thao tác của cô giáo khi sử
dụng chuột trong quá trình học tập.
Giáo viên biết kết hợp giữa giờ lý thuyết và thực hành sao cho phù hợp, không
nên xem nhẹ giờ dạy lý thuyết thì mới thực hành tốt được cũng như khi học
sinh thực hành tốt thì sẽ hiểu sâu hơn về lý thuyết.
Ví dụ: Khi học bài các thao tác với tệp tin văn bản (khối 3). Giáo viên dạy
phần lưu văn bản, mở văn bản. khi học lý thuyết học sinh mới chỉ hiểu là lưu
văn bản vào trong máy là để văn bản đó không bị mất đi, có thể mở ra
được. Nhưng đến khi thực hành học sinh mới thực sự hiểu rằng khi lưu văn
bản đó luôn luôn được lưu trữ và tồn tại trong máy, có thể mở ra bất cứ lúc
nào để chỉnh, xem và chỉnh sửa.
- Giáo viên nên tận dụng những phương tiện sẵn có của môn tin học áp dụng
vào trong giảng dạy lý thuyết để học sinh dễ quan sát và nhận biết, giúp cho
buổi học thực hành của hiệu quả hơn.
Qua đợt khảo sát đầu năm học học với học sinh khối 3 (lớp 3A1 và lớp 3A2)
dạy bài các thao tác với tệp tin văn bản. Lớp 3A1 dạy có sử dụng đồ dùng trực
quan bằng mát tính, thao tác trên máy tính. Còn lớp 3A2 dạy sử dụng đồ dùng
trực quan bằng hộp thoại miêu tả hình ảnh trong máy tính.

6


Khi tổng hợp kết quả thu được:
Lớp 3A1 Lớp 3A2
Mức độ thao tác
Số HS Tỉ lệ Số HS Tỉ lệ
Thao tác nhanh 15/31 48% , 14/30 46%

Thao tác chậm 12/31 34% , 11/30 36%
Chưa biết thao tác 4/31 13% 6/30 20%
Khi dạy thực hành, giáo viên giao bài tập cho học sinh một cách cụ thể, rõ
ràng và kết hợp cả những kiến thức của bài học trước, hướng dẫn theo từng
nhóm trước khi học sinh làm để học sinh quan sát và làm bài tập.
Ví dụ: Dạy bài vẽ đường thẳng, giáo viên giao bài tập thực hành, sau
đó hướng dẫn (theo nhóm) trực tiếp trên máy cho học sinh dễ quan sát thao
tác của cô và lời nói của cô. trong khi thực hành, nếu em học sinh nào chưa
thực hành được, giáo viên lại hướng dẫn cho em đó hoặc bắt tay em đó và
hướng dẫn các thao tác.
2. Hệ thống các bài tập thực hành, các bài tập phù hợp với nội dung
của bài giảng, liên hệ với một số môn học khác trong chương trình học của các
em. Các bài tập không quá dài, nâng dần từ mức đơn giản đến phức tạp, ngoài
ra giáo viên cũng phải kết hợp những bài đã học trước để học sinh ôn lại và
vận dụng vẽ một cách có hệ thống.
Ví dụ: Trong một ca thực hành với bài vẽ hình vuông sau:
ở hình trên ngoài vẽ hình vuông ra học sinh còn phải sử dụng công cụ vẽ
đường thẳng, vẽ đường cong một chiều, màu vẽ đã học ở bài trước để vẽ và
trang trí cho các hoa văn của hình vuông trên. Từ hình vuông trên các em
sẽ liên tưởng đến bài học trang trí hình vuông (Môn mỹ thuật lớp 3) và sáng
tạo vẽ một số hình vuông đã học ở môn Mỹ thuật 3.
3. Trong giờ thực hành giáo viên nên tạo sự tranh đua giữa các

7


nhóm bằng cách phân công các nhóm làm bài thực hành, sau đó các nhóm
nhận xét, chấm điểm (dưới sự chỉ dẫn của giáo viên) của nhau để tạo được
sự hào hứng học tập và sáng tạo trong quá trình thực hành.
4. Tận dụng những nguồn tài nguyên sẵn có của máy vi tính, hoặc truy cập

mạng để tìm kiếm thông tin, tìm kiếm tài nguyên trên Internet
phục vụ cho quá trình dạy và học.
5. Sưu tầm một số trò chơi có ích để rèn luyện về cách sử dụng chuột(cờ caro),
luyện ngón khi sử dụng bàn phím (Mario Typing), phần mềm luyện tư duy,
tính toán, nhanh nhạy, giải trí (Solitare, minesweeper)
6. Giáo viên có kế hoạch bồi dưỡng để nâng cao kiến thức bản thân
đáp ứng được những yêu cầu đổi mới, cập nhật thông tin một cách đầy đủ,
chính xác.
Muốn có giờ dạy đạt hiệu quả cao, bản thân mỗi giáo viên dạy Tin học
nhận thức được cần phải có kế hoạch bồi dưỡng Tin học cho bản thân bằng
cách tự tìm tòi, tham khảo các tài liệu có liên quan và có thể hỏi các đồng
nghiệp của trường bạn.
Bên cạnh tìm hiểu kiến thức về Tin học, giáo viên cũng phải tìm hiểu
các kiến thức khác như văn hoá, kinh tế, chính trị, xã hội để tự nâng cao nhận
thức của bản thân.
C. Kết luận:
I/ Kết quả:
Qua quá trình áp dụng vào giảng dạy tin học khối 4, so sánh với bảng tổng hợp
trước đó đã thu được kết quả như sau:
Trước khi thực Sau khi thực
Mức độ thao tác hiện chuyên đề hiện chuyên đề Tỷ lệ tăng,
Số Hs Tỷ lệ Số Hs Tỷ lệ giảm
Thao tác nhanh, đúng 25/112 22% 40/112 36% Tăng: 14%
8


Thao tác đúng 40/112 36% 45/112 40% Tăng: 4%
Thao tác chậm 37/112 33% 27/112 24% Giảm: 9%
Chưa biết thao tác 10/112 9% 0/112 0% Giảm: 9%
Từ bảng kết quả trên cho thấy các biện pháp áp dụng vào việc dạy học

Tin học lớp 3 đã trình bày ở trên các em không những nắm chắc kiến thức mà
còn thấy các em học tập phấn khởi hơn, tiếp thu bài nhanh hơn, có chất lượng
thực sự.
II/ Bài học:
- Tìm tòi sáng tạo cách dạy, cách học tạo sự hứng thú tiếp thu bài .
- Yêu nghề, mến trẻ, nâng cao chuyên môn nghiệp vụ…
- Thăm lớp dự giờ, hội thảo phương pháp giảng dạy các bộ môn khác.
- Tích cực tham mưu với nhà trường để tăng cường nâng cấp máy,
trang thiết bị dạy học.
Thực hiện tốt các quy định của ngành đề ra.
Trên đây là một số biện pháp mà tôi đã áp dụng vào dạy tin học khối 3.
tuy nhiên còn nhiều yếu tố khách quan và chủ quan và vẫn còn nhiều mặt hạn
chế. Rất mong được sự đóng góp ý kiến của đồng nghiệp đề tài của tôi có hiệu
quả hơn.
Xin chân thành cảm ơn!
Giáo án minh hoạ
1. Mục tiêu bài học:
- Học sinh biết sử dụng chuột trí nhớ, phải nhanh tay nhanh mắt tìm ra những
hình giống nhau .
B. Đồ dùng:
Giáo viên: Đồ dùng dạy học công nghệ.

9


Học sinh: Bút, vở.
C. các hoạt động dạy và học:
Hoạt động dạy Hoạt động học
1. Kiểm tra bài cũ:
- Em hãy nêu cách chơi trò chơi Dots ?

- Đê mở lượt chơi mới em làm thế nào?
- HS trả lời.
- GV NX.
Giảng bài mới:
Giới thiệu về trò chơi,
2. 1. Nêu cách chơi:
H: - ở bài học trước muốn chơi trò chơi Dots
– Em làm thế nào?.
- Khi chơi các em thấy hiện tượng gì xảy ra?
– Lật chậm quá, quá nhiều thời gian.
Giáo viên làm mẫu.
- HS quan sát.
+ B1: Chọn biểu tượng .
+ B3: Tìm hình giống nhau.
H: - Em hãy nêu lại các chơi?
- HS trả lời (2 bước).
* Giáo viên làm mẫu học sinh quan sát.
- Chia nhóm thực hành.
- Lần lượt các nhóm
lên thực hành.
- Đại diện các nhóm
nhận xét bài làm của

10


nhau.
4. Củng cố, dặn dò:
- Giáo viên nhận xét,
- Nêu lại các bước chơi? cho điểm.

- Khi chơi hết bài các em làm gì?
- Có mấy cách để mở lượt chơi mới
- HS Trả lời 2 cách
+ C1: Vào Games chọn F2
+ Cách 2 ấn phím F2 trên bàn phím.
Dặn dò: Ôn lại lý thuyết , cách chơi, để giờ sau thực hành.
* Dự kiến:
- Học sinh chơi nhanh chán không thu hút đựơc các em

3/ Ý kiến đề xuất.
Bản thân tôi cũng như các giáo viên (GV) trong khối mong muốn BGH
nhà trường, Phòng GD-ĐT Huyện giúp đỡ:
- Một số thiết bị dạy học môn tin học như: Máy Tính, máy chiếu…
- Tổ chức những buổi chuyên đề Tin học có sử dụng đến phương pháp
Trò chơi học tập để chúng tôi được học hỏi kinh nghiệm.
- Tổ chức hội thảo những sáng kiến kinh nghiệm hay có hiệu quả cho giáo
viên (GV) học hỏi rút kinh nghiệm.
Trên đây là một vài biện pháp có thể coi là kinh nghiệm của bản thân tôi
trong thời gian qua, đó cũng là những gì tôi rút ra từ thực tế giảng dạy. Tôi
cũng mạnh dạn đưa ra , mong muốn nhận sự góp ý, bổ sung của Hội đồng
khoa học giúp tôi có nhiều biện pháp tốt hơn để thực hiện tốt hơn Phương

11


pháp trò chơi học tập, áp dụng trong thời gian tới , đáp ứng mục tiêu mà Bộ
GD-ĐT đã đề ra.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Phương Trung,ngày 10 tháng 4 năm 2014
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG

Tôi xin cam đoan sáng kiến của tôi là

ĐƠN VỊ

do tôi tự viết không sao chép nội
dung của người khác
Người viết
Nguyễn Thị Doan

12


13