skkn sáng kiến kinh nghiệm nâng cao chất lượng làm quen với toán cho trẻ mầm non

Sáng kiến kinh nghiệm

I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
1. Lý do chọn đề tài:
Giáo dục mầm non là bậc khởi đầu của hệ thống giáo dục quốc dân. Là
nền móng đầu tiên cho việc hình thành và giáo dục nhân cách con người mới
XHCN Việt Nam và chuẩn bị những điều kiện cần thiết cho trẻ vào lớp một.
Trong đó việc nâng cao chất lượng hoạt động làm quen với một số khái niệm sơ
đẳng về toán chiếm một vị trí quan trọng phát triển trí tuệ của trẻ.
Thông qua việc hình thành các biểu tượng ban đầu về: Tập hợp, số lượng,
số thứ tự, đếm, xếp tương ứng, so sánh, sắp xếp theo quy tắc, đo lường, hình
dạng, định hướng trong không gian và định hướng thời gian tạo cho trẻ hứng thú
học toán ở lớp một sau này.
Mặc dù chuyên đề nâng cao chất lượng hoạt động làm quen với một số
khái niệm sơ đẳng về toán đã được triển khai từ nhiều năm, nhà trường đã tạo
điều kiện cho các nhóm lớp thực hiện chuyên đề nhưng chất lượng chuyên đề
của trường chưa cao. Đứng trước tình hình đó tôi luôn suy nghĩ phải làm gì để
việc thực hiện chuyên đề hoạt động làm quen với một số khái niệm sơ đẳng về
toán đạt kết quả cao nhất. Đó là lý do thôi thúc tôi chọn đề tài này.
2. Cơ sở lý luận:
Trong chương trình giáo dục mầm non, hoạt động học của trẻ rất phong
phú, đa dạng với nhiều hoạt động học khác nhau và được tổ chức với nhiều hình
thức, tổ chức một cách linh hoạt để giúp trẻ lĩnh hội tri thức, phát triển kỹ năng
theo nội dung của chủ đề. Trong đó hoạt động làm quen với một số khái niệm sơ
đẳng về toán chiếm một vị trí quan trọng trong chương trình chăm sóc giáo dục
trẻ. Làm quen với một số khái niệm sơ đẳng về toán nhằm tạo tiền đề cho việc
phát triển nhận thức, phát triển tư duy, so sánh, phân tích, tổng hợp... chuẩn bị
tâm thế cho việc học toàn của trẻ ở lớp một. Những biểu tượng ban đầu về toàn
của trẻ xuất hiện rất sớm thông qua trải nghiệm hàng ngày với các hiện tượng và
1
Đặng Thị Cẩm Nhung - Trường Mầm non Trung Tâm Huyện Triệu Phong

Sáng kiến kinh nghiệm

sự vật xung quanh trẻ.Thông qua hoạt động cho trẻ làm quen với toán, giúp trẻ
có được vốn hiểu biết nhất định và tạo cho trẻ tâm thế vững vàng khi bước vào
lớp một.
Mặt khác, để phù hợp với nhu cầu ngày càng đi lên của xã hội, hòa nhập
với xu thế phát triển giáo dục trong khu vực và trên thế giới, đáp ứng với chương
trình tiểu học thì giáo dục mầm non càng cần phải nâng cao chất lượng hiệu quả
giáo dục theo hướng giáo dục mầm non, xóa bỏ phương thức dạy học cũ rập
khuôn, thụ động, chú trọng phát huy tính tích cực của trẻ, giúp trẻ có cơ hội được
tìm tòi, khám phá, trải nghiệm... trên khả năng và vốn hiểu biết của trẻ. Trên cơ
sở đó Bộ Giáo dục và đào tạo - Vụ Giáo dục mầm non đã có chủ trương thực
hiện chương giáo dục mầm non, đặc biệt là chỉ đạo thực hiện chuyên đề nâng cao
chất lượng làm quen với một số khái niệm sơ đẳng về toán ở trường mầm non.
3. Cơ sở thực tiễn:
a. Khảo sát thực tế:
Qua khảo sát thực tế kết quả học tập của trẻ không cao, trẻ thường tham
gia vào hoạt động làm quen với một số khái niệm sơ đẳng về toán một cách thụ
động chưa phát huy hết khả năng, sự sáng tạo và không tích cực tham gia hoạt
động.
Cụ thể:
* Về chất lượng trẻ:
Qua khảo sát đầu năm, chất lượng làm quen với một số khái niệm sơ
đẳng về toán của trẻ đạt:
Giỏi

Khá

Trung bình

Yếu

Số lượng

%

Số lượng

%

Số lượng

%

Số lượng

%

28/147

19,0

37/147

25,2

52/147

35,4

30/147

20,4

2
Đặng Thị Cẩm Nhung - Trường Mầm non Trung Tâm Huyện Triệu Phong


Sáng kiến kinh nghiệm

* Về chất lượng đội ngũ:
Giáo viên chưa linh hoạt trong việc tổ chức các hoạt động nói chung và tổ
chức hoạt động làm với một số khái niệm sơ đẳng về toán nói riêng. Chưa biết
khai thác vốn hiểu biết của trẻ, chưa biết tận dụng sự phối kết hợp của phụ
huynh, chưa biết ứng dụng công nghệ thông tin vào việc tổ chức các hoạt động.
* Về cơ sở vật chất:
Cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho chuyên đề hoạt động làm quen
với một số khái niệm sơ đẳng về toán còn thiếu và chưa đồng bộ.
b. Nguyên nhân:
- Giáo viên tổ chức các hoạt động chưa có sự lồng ghép, tích hợp các nội
dung hỗ trợ cho nhau.
- Việc cung cấp kiến thức còn mang tính đồng loạt, chưa chú trọng đến
phương pháp dạy học tích cực, cá thể hóa và hoạt động nhóm.
- Trẻ chưa có cơ hội trải nghiệm, chưa cho trẻ khám phá và chưa phát huy
tính tích cực.
- Cơ sở vật chất phục vụ cho chuyên đề làm quen với một số khái niệm sơ
đẳng về toán chưa đầy đủ.
- Việc phối kết hợp giữa nhà trường và gia đình trẻ chưa được nhịp nhàng,

sâu sát nên hiệu quả giáo dục của chuyên đề chưa cao.
Xuất phát từ những nguyên nhân trên, là một phó hiệu trưởng, bản thân
tôi đã cùng hiệu trưởng trăn trở, tìm tòi các giải pháp khả thi để chỉ đạo việc thực
hiện chuyên đề làm quen với một số khái niệm sơ đẳng về toán một cách hiệu
quả. Qua một năm thực hiện, bản thân tôi đã đúc kết được một số giải pháp như
sau:

3
Đặng Thị Cẩm Nhung - Trường Mầm non Trung Tâm Huyện Triệu Phong


Sáng kiến kinh nghiệm

II. MỘT SỐ GIẢI PHÁP VÀ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO CHUYÊN ĐỀ
1. Xây dựng kế hoạch chỉ đạo chuyên đề:
- Triển khai lý thuyết và thực hành đến toàn bộ giáo viên
- Chọn lớp điểm và giáo viên mũi nhọn cho chuyên đề.
- Trang bị cơ sở vật chất, tổ chức sắp xếp các góc hoạt dộng và xây dựng
môi trường học tập.
- Ứng dụng công nghệ thông tin vào tổ chức các hoạt động, khai thác tối đa
chương trình Kidsmatrt.
- Tổ chức thao giảng, hội thảo chuyên đề, làm đồ dùng đồ chơi phục vụ
chuyên đề làm quen với một số khái niệm sơ đẳng về toán.
- Tổ chức phối kết hợp với phụ huynh trong việc thực hiện chuyên đề.
- Áp dụng sáng kiến kinh nghiệm có hiệu quả để thực hiện chuyên đề.
- Tổ chức sơ kết, tổng kết và viết sáng kiến kinh nghiệm chuyên đề làm
quen với một số khái niệm sơ đẳng về toán.
2. Tổ chức tập huấn bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ:
Toàn bộ giáo viên đều được trang bị kỹ về lý thuyết và tham dự các tiết
thực hành góp ý rút kinh nghiệm.

3. Tham mưu với hiệu trưởng chọn giáo viên đứng lớp điểm:
Muốn triển khai chuyên đề có hiệu quả, việc chỉ đạo điểm là một việc làm
mang tính chiến lược. Chính mũi nhọn này sẽ là hạt giống tốt mang lại hiệu quả
sau rộng. Vì lẽ đó, tôi đã tham mưu với hiệu trưởng lựa chọn các giáo viên ở 3
khối mẫu giáo là giáo viên dạy giỏi cấp Huyện và cấp Tỉnh có khả năng thực
hiện tổ chức hoạt động tốt để chỉ đạo điểm cho toàn trường, đó là cô Nguyễn Thị
Tuyết Nhung dạy lớp Lá2, cô Lê Thị Hồng Như dạy lớp Chồi1, cô Lê Thị Thu
Thúy dạy lớp Mầm2. Những giáo viên này có trách nhiệm cùng với Ban giám
hiệu tìm tòi, thử nghiệm những hình thức tổ chức mới, linh hoạt, sáng tạo... để từ
đó triển khai cho toàn trường.
4
Đặng Thị Cẩm Nhung - Trường Mầm non Trung Tâm Huyện Triệu Phong


Sáng kiến kinh nghiệm

4. Đề xuất với hiệu trưởng mua sắm, trang cấp trang thiết bị, cơ sở vật chất
phục vụ chuyên đề:
Đầu tư cơ sở vật chất đầy đủ là điều kiện quan trọng để quyết định chất
lượng của chuyên đề, đặc biệt là trong việc thực hiện chương trình giáo dục
mầm non. Vì vậy, bản thân tôi tham mưu và cùng với hiệu trưởng vận động phụ
huynh, các ban ngành... hỗ trợ kinh phí, cơ sở vật chất, nguyên vật liệu địa
phương để làm đồ dùng đồ chơi cho trẻ hoạt động.
5. Chỉ đạo tuyên truyền nội dung chuyên đề làm quen với một số khái
niệm sơ đẳng về toán cho phụ huynh và cộng đồng:
Để việc thực hiện chuyên đề có hiệu quả thì việc tuyên truyền các bậc phụ
huynh là rất cần thiết. Nếu thực hiện tốt công tác này sẽ có sự phối kết hợp đồng
nhất giữa các bậc phụ huynh và nhà trường trong việc sưu tầm,tìm kiếm nguyên
vật liệu địa phương. làm đồ dùng đồ chơi phục vụ chuyên đề.
Cụ thể: Qua cuộc họp phụ huynh đầu năm nhà trường thông báo cho phụ

huynh nắm rõ trong năm học có những chuyên đề nào được triển khai và quy
trình thực hiện như thế nào, cần phụ huynh phối hợp những gì...
Trường tổ chức phát thanh, tuyên truyền vào giờ đón trả trẻ về nội dung
với một số khái niệm sơ đẳng về toán.
Một việc làm cần thiết nữa là chỉ đạo xây dựng góc tuyên truyền các bậc
phụ huynh theo chủ đề.
Qua đó chất lượng của chuyên đề làm quen với một số khái niệm sơ đẳng về
toán trong nhà trường được nâng cao lên rõ rệt.
6. Tổ chức làm đồ dùng đồ chơi phục vụ chuyên đề:
Đối với trẻ mầm non, trẻ " Học mà chơi, chơi mà học ". Thông qua đồ dùng
đồ chơi để trẻ được quan sát, tìm tòi, khám phá, trải nghiệm, dựa vào kinh
nghiệm của trẻ để trẻ rút ra kết luận, trẻ lĩnh hội kiến thức và hình thành một số
kỹ năng cần thiết cho cuộc sống của trẻ sau này... Vì thế việc làm đồ dùng đồ
5
Đặng Thị Cẩm Nhung - Trường Mầm non Trung Tâm Huyện Triệu Phong


Sáng kiến kinh nghiệm

chơi cho trẻ phải được chú trọng và là việc làm thường xuyên.
Đồ dùng đồ chơi được làm theo từng chủ đề, phục vụ thiết thực cho việc tổ
chức các hoạt động của chuyên đề. Không chỉ giáo viên làm đồ dùng đồ chơi mà
còn vận động phụ huynh và trẻ cùng tìm kiếm nguyên vật liệu, tham gia làm đồ
dùng đồ chơi với cô giáo chủ nhiệm. Để tạo nên sự hấp dẫn, lý thú cho trẻ trong
hoạt động tôi luôn động viên giáo viên tìm tòi sáng tạo để làm ra các loại đồ
dùng đồ chơi mang lại hiệu quả lớn nhất cho trẻ trong hoạt động. Hội thi đồ
dùng đồ chơi cấp trường giáo viên tham gia đầy đủ và có chất lượng cao
7. Chỉ đạo xây dựng môi trường học tập:
Để trẻ có nhiều cơ hội tiếp xúc, trải nghiệm, kích thích sự tò mò, khám phá,
phân loại, so sánh, đếm... và ghi nhớ những kiến thức mà trẻ vừa được làm quen

một cách đa dạng, phong phú. Chính vì thế tôi đã chỉ đạo giáo viên xây dựng
môi trường học tập theo chủ đề, tận dụng các loại nguyên vật liệu của địa
phương, thiên nhiên như lá cây, rơm rạ, vỏ quả dừa, xơ dừa, vỏ ốc, hộp nhựa...
Từng chủ đề đều có nội dung về một số khái niệm sơ đẳng để cho trẻ được hoạt
động, được trải nghiệm. Thông qua hoạt động này trẻ được làm quen với một số
khái niệm sơ đẳng về toán hấp dẫn và hiệu quả.
8. Tổ chức thao giảng, hội thảo chuyên đề:
Để nâng cao chất lượng tay nghề của giáo viên trong việc thực hiện chuyên
đề, trường thường tổ chức thao giảng, hội thảo chuyên đề và tất cả giáo viên đều
tham gia. Việc tham gia đầy đủ các hoạt động dự giờ, đánh giá, góp ý, rút kinh
nghiệm cụ thể cho từng giáo viên làm giáo viên vững vàng, tự tin, linh hoạt, sáng
tạo hơn khi tố chức mọi hoạt động cho trẻ làm quen với một số khái niệm sơ
đẳng về toán. Từ đó tôi có thể nhận xét đánh giá việc thực hiện chuyên đề một
cách cụ thể, khách quan, động viên kịp thời các giáo viên đạt thành tích cao
trong các tiết dự giờ, thao giảng.
9. Chỉ đạo ứng dụng công nghệ thông tin vào tổ chức các hoạt động cho trẻ:
6
Đặng Thị Cẩm Nhung - Trường Mầm non Trung Tâm Huyện Triệu Phong


Sáng kiến kinh nghiệm

Ngoài việc tổ chức các hoạt động ở giờ hoạt động học, hoạt động góc...
nhà trường còn coi trọng việc ứng dụng công nghệ thông tin vào tổ chức hoạt
động của cô và trẻ và hoạt động nhóm của trẻ
Trường đã xây dựng giáo án, thực hiện các giờ hoạt động có những hình
ảnh, âm thanh ứng dụng chương trình Kidmart, HappyKid và một số ứng dụng
công nghệ thông tin khác. Vì thế luôn kích thích được sự hứng thú khám phá,
hấp dẫn trẻ.... Tạo điều kiện cho các ý tưởng của cô và trẻ sáng tạo hơn. Kết quả
hoạt động nhờ thế cũng đạt hiệu quả tốt hơn.

10. Thường xuyên tổ chức kiểm tra, đánh giá việc thực hiện chuyên đề:
Để nắm bắt kịp thời những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực
hiện chuyên đề và kịp thời chỉnh sửa những tồn tại nhà trường thường xuyên
kiểm tra bằng nhiều hình thức: Kiểm tra có báo trước, kiểm tra đột xuất, kiểm tra
định kỳ... kiểm tra giáo viên, kiểm tra trên trẻ... Qua kiểm tra tôi có thể đánh giá
thực chất chất lượng của chuyên đề. Đồng thời cũng rút được kinh nghiệm cho
bản thân để điều chỉnh trong quá trình chỉ đạo thực hiện chuyên đề.
11. Tổ chức sơ kết, tổng kết, viết sáng kiến kinh nghiệm cho chuyên đề:
Nhà trường tổ chức sơ kết chuyên đề, tổng kết chuyên đề để đánh giá quá
trình thực hiện và rút kinh nghiệm một cách nghiêm túc. Đồng thời xây dựng
phương hướng hoạt động cụ thể sau chuyên đề. Để chất lượng chuyên đề được
nhân lên, nhà trường tổ chức cho cán bộ giáo viên viết sáng kiến kinh nghiệm
trong quá trình thực hiện chuyên đề. Những sáng kiến có chất lượng được tổ
chức phổ biến rộng rãi và khuyến khích giáo viên vận dụng linh hoạt, sáng tạo
để mang lại hiệu quả cao hơn. Nhờ thế kết quả thực hiện chuyên đề của nhà
trường được nâng cao.

7
Đặng Thị Cẩm Nhung - Trường Mầm non Trung Tâm Huyện Triệu Phong


Sáng kiến kinh nghiệm

III. KẾT LUẬN:
1. Kết quả thực hiện:
Sau thời gian triển khai thực hiện chuyên đề, chất lượng hoạt động làm
quen với một số khái niệm sơ đẳng về toán trong nhà trường đã chuyển biến
mạnh mẽ và có hiệu quả rõ rệt.
Cụ thể:
* Về chất lượng giáo viên:

Đa số giáo viên đã nắm vững phương pháp tổ chức các hoạt động và tổ
chức một cách linh hoạt, sáng tạo, tích hợp các nội dung hợp lý, mềm dẻo, đã
chú trọng đến hoạt động nhóm và cá thể hóa đối tượng nên giờ hoạt động hấp
dẫn, trẻ hứng thú mang lại hiệu quả cao
Chất lượng thực hiện chuyên đề được đánh giá:
Giỏi

Khá

Trung bình

Yếu

Số lượng

%

Số lượng

%

Số lượng

%

Số lượng

%

15/17

88,2

02/17

11,8

0

0

0

0

* Về chất lượng trẻ:
Trẻ được tạo nhiều cơ hội, được trải nghiệm, được luyện tập, được làm
quen với ngôn ngữ toán học nhiều hơn, chất lượng của trẻ được nâng cao rõ rệt.
Chất lượng hoạt động làm quen với một số khái niệm sơ đẳng về toán qua khảo
sát cuối năm như sau:
Giỏi

Khá

Trung bình

Yếu

Số lượng

%

Số lượng

%

Số lượng

%

Số lượng

%

81/147

55,1

61/147

41,5

5/147

3,4

0

0

2. Bài học kinh nghiệm
Qua thời gian chỉ đạo thực hiện chuyên đề hoạt động làm quen với một số
8
Đặng Thị Cẩm Nhung - Trường Mầm non Trung Tâm Huyện Triệu Phong


Sáng kiến kinh nghiệm

khái niệm sơ đẳng về toán, bản thân tôi rút ra một số kinh nghiệm như sau:
- Tổ chức khảo sát thực trạng cụ thể, tìm hiểu nguyên nhân tồn tại chính
xác.
- Xây dựng kế hoạch chỉ đạo chuyên đề cụ thể, hợp lý và khoa học.
- Tổ chức bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên thực hiện chuyên
đề thông qua tập huấn lý thuyết và xây dựng các tiết dạy thực hành.
- Chú trọng công tác đầu tư và chỉ đạo điểm để triển khai ra đại trà.
- Tích cực tuyên truyền vận động phụ huynh và cộng đồng cùng phối hợp
trong quá trình thực hiện chuyên đề.
- Trang bị cơ sở vật chất, phát động làm đồ dùng đồ chơi, sưu tầm, sáng
tác thơ, truyện trong giáo viên, phụ huynh, cộng đồng và trẻ để tổ chức hoạt
động và xây dựng môi trường học tập có chất lượng.
- Thường xuyên kiểm tra việc thực hiện chuyên đề của giáo viên để kịp
thời bổ sung, điều chỉnh.
- Tích cực tổ chức thao giảng, hội thi, hội thảo chuyên đề, sáng kiến kinh
nghiệm có chất lượng và vận động nhiều thành phần tham gia, có khen thưởng
kịp thời, đúng mức.
- Khai thác tốt chương trình Kidsmart và ứng dụng công nghệ thông tin vào
việc tố chức các hoạt động của chuyên đề.
- Sau mỗi giao đoạn đều tổ chức sơ kết, tổng kết đánh giá, rút kinh nghiệm
nghiêm túc và xây dựng phương hướng hoạt động hợp lý hơn cho thời gian tới.
3. Kết luận:

Giáo dục trẻ ở độ tuổi mầm non là một việc làm khó, giáo dục trẻ có chất
lượng lại càng khó hơn. Là một phó hiệu trưởng, tôi hết sức tâm huyết với công
việc của mình và cố gắng tìm tòi những giải pháp hữu hiệu để cùng với hiệu
trưởng chỉ đạo giáo viên thực hiện tốt chuyên đề. Có thể những giải pháp trên
chưa phải là giải pháp có hiệu quả tuyệt đối nhưng đối với bản thân tôi nó đã
9
Đặng Thị Cẩm Nhung - Trường Mầm non Trung Tâm Huyện Triệu Phong


Sáng kiến kinh nghiệm

mang lại kết quả tương đối tốt, nó làm thay đổi chất lượng hoạt động làm quen
với một số khái niệm sơ đẳng về toán trong nhà trường. Chất lượng đội ngũ được
nâng cao, phụ huynh quan tâm tới việc kết hợp giáo dục con trẻ. Trẻ hứng thú,
hoạt bát, nhanh nhẹn, thông minh hơn...
Trên đây là một số giải pháp mà bản thân tôi đã cùng với hiệu trưởng áp
dụng trong nhà trường và thu được một số thành công nhất định trong quá trình
thực hiện chuyên đề. Có thể trong quá trình thực hiện còn thiếu sót kính mong
quý cấp bổ sung, góp ý để việc thực hiện chuyên đề của tôi được hoàn thiện hơn.
4. Một số kiến nghị đề xuất:
Để thực hiện chuyên đề có hiệu quả, có chất lượng bản thân tôi mạnh dạn
đề xuất với ngành học tổ chức cho cán bộ quản lý và giáo viên nòng cốt đi tham
quan học hỏi những mô hình điển hình trong và ngoài tỉnh. Từ đó học tập những
giải pháp hay, có tính khả thi cao để áp dụng chọn lọc, sáng tạo trong quá trình
thực hiện chuyên đề.
Xin chân thành cảm ơn!
Triệu Phong, ngày 15 tháng 5 năm 2011
Người viết

Đặng Thị Cẩm Nhung

10
Đặng Thị Cẩm Nhung - Trường Mầm non Trung Tâm Huyện Triệu Phong


Sáng kiến kinh nghiệm

11
Đặng Thị Cẩm Nhung - Trường Mầm non Trung Tâm Huyện Triệu Phong