PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI TOÀN THẮNG

CH
NGă1: C ăS ăLụăLU NăCHUNGăV ăTÀI CHÍNH
DOANHăNGHI PăVÀăPHÂN TÍCH TÀIăCHệNHăDOANHăNGHI P
1.1. T ngăquanăv ătƠiăchínhădoanhănghi păvƠăphơnătíchătƠiăchínhădoanhănghi p
1.1.1. Khái ni m v tài chính ếoanh nghi p
“Tài chính doanh nghi p là h th ng các lu ng chuy n d ch giá tr , ph n ánh s
v n đ ng và chuy n hoá các ngu n tài chính trong quá trình phân ph i đ t o l p và s
d ng các qu ti n t nh m đ t t i m c tiêu kinh doanh c a doanh nghi p.”
(Ngu n: Giáo trình Tài chính doanh nghi p_GS.TS
M i ch biên, NXB Th ng Kê 2003)

inh V n S n,

i h c Th

ng

Tài chính doanh nghi p ph n ánh nh ng lu ng chuy n d ch giá tr trong n n
kinh t . ó là s v n đ ng c a các ngu n tài chính g n li n v i ho t đ ng SXKD c a
doanh nghi p. S v n đ ng c a các ngu n tài chính đ c di n ra trong n i b doanh
nghi p đ ti n hành quá trình SXKD và đ c di n ra gi a doanh nghi p v i ngân sách
Nhà N c (thông qua vi c n p thu thu nh p doanh nghi p ho c tài tr tài chính); gi a
doanh nghi p v i th tr ng (th tr ng hàng hoá – d ch v , th tr ng lao đ ng, th
tr ng tài chính) ... trong vi c cung ng các y u t s n xu t đ u vào c ng nh bán
hàng hoá - d ch v
đ u ra c a quá trình.
h
đ
c
đ
đ

d

S v n đ ng c a các ngu n tài chính doanh nghi p không h di n t m t cách
n lo n mà nó hoà nh p vào chu trình kinh t c a n n kinh t th tr ng. ó là s v n
ng chuy n hoá t các ngu n tài chính hình thành nên các qu ho c v n kinh doanh
a doanh nghi p. Ng c l i, các qu ho c v n kinh doanh c a doanh nghi p v n
ng chuy n hoá c ng hình thành nên các ngu n tài chính. S chuy n hoá qua l i này
c đi u ch nh b ng các quan h phân ph i d i hình th c giá tr nh m t o l p và s
ng các qu ti n t ph c v cho các m c tiêu SXKD c a doanh nghi p.

1.1.2. Vai trò c a tài chính ếoanh nghi p
- Vai trò huy đ ng, khai thác ngu n tài chính: nh m đ m b o yêu c u kinh doanh
c a doanh nghi p và t ch c s d ng v n có hi u qu cao nh t.
có đ v n cho ho t
đ ng SXKD, tài chính doanh nghi p ph i thanh toán nhu c u v n, l a ch n ngu n v n,
bên c nh đó ph i t ch c huy đ ng và s d ng đúng đ n nh m duy trì và thúc đ y s
phát tri n có hi u qu c a quá trình SXKD c a doanh nghi p. Trong quá trình c nh
tranh kh c li t c a c ch th tr ng, nó chính là nhân t quy t đ nh s s ng còn c a
doanh nghi p.
- Vai trò đòn b y kích thích và đi u ti t ho t đ ng kinh doanh: tài chính doanh
nghi p phân ph i thu nh p b ng ti n c a doanh nghi p. Thu nh p b ng ti n mà doanh
1


nghi p đ t đ c do bán hàng ph i bù đ p hao mòn máy móc thi t b , tr l ng cho
công nhân viên và chi cho mua nguyên v t li u đ ti p t c chu k SXKD m i; đ ng
th i th c hi n ngh a v n p thu v i Nhà N c. Ph n còn l i hình thành nên các qu
c a doanh nghi p, th c hi n b o toàn v n ho c chi tr c t c cho c đông. Phân ph i
tài chính doanh nghi p là quá trình phân ph i thu nh p b ng ti n c a doanh nghi p,
quá trình đó luôn g n li n v i nh ng đ c đi m v n có c a ho t đ ng SXKD và hình

th c s h u doanh nghi p. N u nhà qu n lý có kh n ng v n d ng sáng t o các ch c
n ng phân ph i c a tài chính doanh nghi p cho phù h p v i quy lu t s làm cho tài
chính doanh nghi p tr thành đòn b y kinh t . i u này có tác d ng trong vi c t o ra
nh ng đ ng l c kinh t tác đ ng làm t ng n ng su t, kích thích t ng c ng tích t và
thu hút v n, thúc đ y t ng vòng quay v n, kích thích tiêu dùng.
- Vai trò là công c ki m tra các ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p: Tài
chính doanh nghi p th c hi n ki m tra b ng ti n và ti n hành th ng xuyên, liên t c
thông qua phân tích các ch tiêu tài chính. C th là: ch tiêu v KNTT, ch tiêu v c
c u tài s n – ngu n v n, ch tiêu v kh n ng sinh l i…Vi c phân tích các ch tiêu này
là c n c quan tr ng đ đ a ra các gi i pháp t i u phù h p v i tình hình tài chính c a
doanh nghi p.
1.1.3. Khái ni m phân tích tài chính ếoanh nghi p
“Phân tích tài chính doanh nghi p là quá trình đi sâu nghiên c u n i dung, k t
c u và m i nh h ng qua l i c a các ch tiêu trên báo cáo tài chính đ có th đánh giá
tình hình tài chính doanh nghi p thông qua vi c so sánh v i các m c tiêu mà doanh
nghi p đã đ ra; ho c so sánh v i các doanh nghi p cùng ngành ngh t đó đ a ra
quy t đ nh và các gi i pháp qu n lý phù h p.”
(Ngu n: Giáo Trình Phân tích tài chính doanh nghi p _ TS. Ngô Kim Ph
i h c Qu c Gia TP.HCM, tái b n l n th nh t 2010)

ng, NXB

Phân tích tài chính doanh nghi p là quá trình ki m tra, xem xét các s li u v tài
chính hi n hành và trong quá kh nh m m c đích đánh giá th c tr ng tài chính, d
tính r i ro và ti m n ng t ng lai c a m t doanh nghi p, trên c s đó giúp cho nhà
phân tích đ a ra các quy t đ nh tài chính phù h p có liên quan t i l i ích c a h trong
doanh nghi p đó.
1.1.4. Ý ngh a c a phân tích tài chính ếoanh nghi p
Phân tích tình hình tài chính có ý ngh a quan tr ng đ i v i b n thân ch doanh
nghi p và các đ i t ng bên ngoài có liên quan đ n tài chính c a doanh nghi p. Nó có

ý ngh a quy t đ nh trong vi c hình thành, t n t i và phát tri n c a m i doanh nghi p.
Th ng xuyên phân tích tình hình tài chính doanh nghi p giúp cho các nhà qu n lý,
2

Thang Long University Library


ch đ u t c ng nh nh ng ng i s d ng thông tin khác th y đ c th c tr ng, ti m
n ng kinh doanh c a doanh nghi p đ có th đ a ra quy t đ nh qu n tr phù h p.
1.1.4.1

i v i ch doanh nghi p và các nhà qu n tr doanh nghi p.

Ch doanh nghi p và các nhà qu n tr doanh nghi p là nh ng ng i đ ng đ u
doanh nghi p, m i quan tâm hàng đ u c a h là tìm ki m l i nhu n và KNTT. Bên
c nh đó, h còn quan tâm đ n các m c tiêu khác nh t o công n vi c làm cho ng i
lao đ ng, nâng cao ch t l ng s n ph m, gia t ng phúc l i xã h i, b o v môi
tr ng…
có th h ng đ n nh ng m c tiêu này tr c tiên doanh nghi p ph i đáp
ng đ c hai m c tiêu đ c xem là c b n nh t là kinh doanh có lãi và tr đ c n .
Doanh nghi p th ng xuyên b thua l s bu c ph i thu h p qui mô, c t gi m ngu n
l c, vi c này kéo dài s khi n cho doanh nghi p không th t n t i và phát tri n đ c.
ng th i, n u doanh nghi p không có KNTT các kho n n quá h n c ng s ph i
ng ng ho t đ ng và đóng c a. Do v y, ch doanh nghi p và các nhà qu n tr doanh
nghi p c n ph i có đ y đ thông tin, hi u rõ v ho t đ ng c a doanh nghi p đ đánh
giá đ c hi u qu s d ng các chính sách tài chính, kh n ng sinh l i c a ho t đ ng
kinh doanh, KNTT, xác đ nh các r i ro ti m n,… T đó, xác đ nh đi m m nh, đi m
y u c a doanh nghi p và đ a ra các quy t đ nh đúng đ n trong t ng lai nh đ u t ,
tài tr , k ho ch phân ph i và s d ng l i nhu n, m r ng qui mô s n xu t, m r ng
th tr ng liên doanh liên k t…

1.1.4.2

i v i các nhà đ u t vào doanh nghi p.

Nhà đ u t là nh ng ng i b v n vào doanh nghi p và h c ng là ng i gánh
ch u r i ro khi doanh nghi p làm n thua l . Do v y, quy t đ nh mà nhà đ u t đ a ra
luôn cân nh c gi a r i ro và l i nhu n thu đ c. Nhà đ u t hi n t i và nhà đ u t ti m
n ng trong t ng lai có th là cá nhân hay doanh nghi p. H quan tâm đ n s r i ro,
b o toàn v n đ u t , lãi c ph n, chính sách c t c và giá tr t ng thêm c a v n đ u
t … i u này là nh ng nhân t quy t đ nh vi c nhà đ u t b v n vào doanh nghi p
hay rút v n kh i doanh nghi p vì nó nh h ng, tác đ ng tr c ti p đ n thu nh p c a
h . Vi c phân tích tài chính doanh nghi p nh m đánh giá c c u v n hi n t i, kh n ng
sinh l i, c ng nh tri n v ng và kh n ng t ng tr ng c a doanh nghi p trong t ng
lai. Các nhà đ u t c ng r t quan tâm đ n vi c đi u hành các ho t đ ng, tính hi u qu
c a công tác qu n lý nh m đ m b o cho tính an toàn và hi u qu c a vi c đ u t .
1.1.4.3

i v i ng

i cho vay.

Hi n nay, v n vay và n ph i tr chi m t tr ng t ng đ i l n trong c c u v n
c a các doanh nghi p. Ng i cho vay là các ngân hàng th ng m i, các t ch c tài
chính, ng i mua c phi u, trái phi u…đ có th có quy t đ nh cho vay hay không đ u
quan tâm đ n vi c doanh nghi p có th c s có nhu c u v v n hay không? KNTT c a
3


doanh nghi p nh th nào? Tuy nhiên, tr c các quy t đ nh khác nhau, v th khác
nhau thì n i dung phân tích và ph ng pháp phân tích tình hình tài chính đ c s d ng

c ng có s khác nhau.
i v i quy t đ nh cho vay ng n h n, ng i cho vay đ c bi t
quan tâm đ n KNTT nhanh, KNTT ng n h n c a doanh nghi p ngh a là quan tâm đ n
kh n ng hoàn tr các kho n n ng n h n c a doanh nghi p khi đ n h n thanh toán.
i v i nh ng kho n cho vay dài h n, ng i cho vay ph i ch c ch n vào KNTT và
kh n ng sinh l i t ho t đ ng SXKD c a doanh nghi p mà vi c hoàn tr v n và lãi
ph thu c vào kh n ng sinh l i này. Bên c nh đó, các ngân hàng th ng m i và các t
ch c tài chính khác c ng r t quan tâm t i t tr ng VCSH c a doanh nghi p. ây đ c
coi là kho n b o hi m bù đ p t n th t cho h trong tr ng h p không may doanh
nghi p g p r i ro.
1.1.4.4

i v i các C quan qu n lý Nhà N

c và đ i v i ng

i lao đ ng.

D a trên báo cáo tài chính c a doanh nghi p, các c quan Nhà N c s ti n
hành phân tích tình hình tài chính đ ki m tra, đánh giá th c tr ng tình hình SXKD c a
doanh nghi p. Bên c nh đó xem xét ho t đ ng tài chính ti n t c a doanh nghi p có
tuân th theo hi n pháp và pháp lu t hay không, tình hình h ch toán và ngh a v đ i
v i ngân sách Nhà N c c a doanh nghi p.
Ng i lao đ ng là nh ng ng i tr c ti p tham gia vào ho t đ ng kinh doanh
c a doanh nghi p, hi u qu ho t đ ng SXKD g n li n v i quy n l i c a h . Do v y,
ng i lao đ ng c ng quan tâm t i k t qu ho t đ ng SXKD, kh n ng sinh l i, tình
hình đ u t , KNTT (đ c bi t là KNTT nhanh) … c a doanh nghi p.
1.1.4.5

i v i các đ i th c nh tranh c a doanh nghi p.

Trong b i c nh n n kinh t th tr ng theo xu h ng h i nh p và toàn c u hoá,
c nh tranh ngày càng tr nên kh c li t. Các đ i th c nh tranh luôn mu n bi t đ c
nh ng thông tin liên quan đ n chi n l c kinh doanh, tình hình tài chính c a các
doanh nghi p khác nh kh n ng sinh l i, hi u qu SXKD, tình hình đ u t , kh n ng
t o v n thông qua phát hành c phi u, trái phi u…
1.2.TƠiăăli uăs ăd ngătrongăphơnătíchătƠiăchínhădoanhănghi p
1.2.1. Thông tin k toán ếoanh nghi p
1.2.1.1.B ng cân đ i k toán
B ng cân đ i k toán là b ng báo cáo th hi n tình hình tài chính c a công ty t i
m t th i đi m c th .
B ng cân đ i k toán cung c p các thông tin v tài s n (ng n và dài h n) và
ngu n hình thành tài s n c a công ty. ng th i, nó th hi n các ngh a v n và VCSH
c a công ty, c ng là các ngh a v đ i v i tài s n.
4

Thang Long University Library


B ng cân đ i k toán giúp cho vi c đánh giá phân tích th c tr ng tài chính c a
doanh nghi p v tình hình bi n đ ng quy mô và c c u tài s n, ngu n hình thành tài
s n, v tình hình thanh toán và KNTT, tình hình phân ph i l i nhu n.
ng th i giúp
cho vi c đánh giá kh n ng huy đ ng ngu n v n vào quá trình SXKD c a doanh
nghi p trong th i gian t i.
Th t c a các kho n m c trong b ng cân đ i k toán đ c xác đ nh theo quy
t c: Ph n tài s n trình bày theo tính thanh kho n gi m d n. Các kho n n đ c x p t
trên xu ng theo th t th i gian chi tr n t ng d n.
1.2.1.2.Báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh
Báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh hay báo cáo thu nh p là báo cáo t ng k t

doanh thu và chi phí c a công ty trong m t kho ng th i gian (m t k k toán), thông
th ng là m t quý hay m t n m tài chính.
Báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh trong k th hi n k t qu SXKD lãi ho c
l c a công ty (g m doanh thu, giá v n, chi phí, thu nh p khác) t i m t th i k , tình
hình th c hi n ngh a v đ i v i ngân sách Nhà N c c a công ty.
T vi c phân tích báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh giúp nhà qu n tr và
nh ng đ i t ng s d ng thông tin (nhà đ u t , nhà cung c p, nhà nghiên c u, gi ng
viên, sinh viên…) đánh giá đ c các thay đ i ti m tàng v các ngu n l c kinh t mà
doanh nghi p có th ki m soát trong t ng lai, đánh giá kh n ng sinh l i c a doanh
nghi p, ho c đánh giá tính hi u qu c a các ngu n l c b sung mà doanh nghi p có
th s d ng.
1.2.1.3.Báo cáo l u chuy n ti n t
Báo cáo l u chuy n ti n t là b ng báo cáo tác đ ng lên dòng ti n c a các ho t
đ ng SXKD c a công ty, ho t đ ng đ u t và ho t đ ng tài tr .
Báo cáo l u chuy n ti n t cung c p nh ng thông tin v bi n đ ng tài chính
trong doanh nghi p, giúp cho vi c phân tích các ho t đ ng đ u t , tài chính, kinh
doanh c a doanh nghi p, nh m đánh giá kh n ng t o ra ngu n ti n và các kho n
t ng đ ng ti n trong t ng lai, c ng nh vi c s d ng các ngu n ti n này cho ho t
đ ng kinh doanh, đ u t tài chính doanh nghi p.
Báo cáo l u chuy n ti n t tr l i cho các câu h i:
- Công ty có t o ra đ ti n m t đ mua các tài s n c n thi t cho s t ng tr
c a công ty hay không?
- Công ty có t o đ
m i?

ng

c thêm ti n đ tr n khi đ n h n đ u t thêm vào s n ph m

5

- Ti n m t t o ra trong n i b công ty đã đ ch a hay công ty ph i phát hành
thêm c phi u m i?
Các d ng thông tin này r t h u ích cho c nhà qu n tr công ty và nhà đ u t .
Do vây, báo cáo l u chuy n ti n t là m t công c quan tr ng, nó cùng v i ngân sách
ti n m t đ c dùng đ d báo tình hình ti n m t c a công ty.
Các d ng ho t đ ng chính đ

c th hi n trong báo cáo l u chuy n ti n t :

- Ho t đ ng SXKD bao g m thu nh p thu n, kh u hao và các thay đ i VL
ngoài ti n m t và n ng n h n.
- Ho t đ ng tài tr bao g m vi c huy đ ng t o ra ti n b ng cách phát hành các
ch ng ch n ng n h n, vay dài h n, phát hành c phi u, dùng ti n đ chi tr c t c
hay mua l i các c phi u và trái phi u đang l u hành trên th tr ng.
-

Ho t đ ng đ u t bao g m vi c mua bán các tài s n c đ nh.

1.2.1.4.Thuy t minh báo cáo tài chính
Thuy t minh báo cáo tài chính cung c p nh ng thông tin chi ti t h n v tình
hình SXKD, tình hình tài chính c a doanh nghi p giúp cho vi c phân tích m t cách c
th m t s ch tiêu, ph n ánh tình hình tài chính mà các báo cáo tài chính khác không
th trình bày đ c.
1.2.1.5. u đi m và nh c đi m c a vi c s d ng thông tin trong các báo cáo tài
chính đ phân tích tình hình tài chính doanh nghi p.
Dù các báo cáo tài chính cung c p cho nhà đ u t r t nhi u thông tin h u ích.
Chúng ta có th xem xét t t c các báo cáo tài chính đ tr l i cho các câu h i quan
tr ng nh : Quy mô công ty l n nh th nào? Công ty có đang t ng tr ng không?

Công ty đang làm ra ti n hay đang hao h t ti n? Công ty có t l tài s n hi n hành so
v i tài s n c đ nh nh th nào? Công ty đã phát hành thêm trái phi u hay c phi u
m i trong nh ng n m v a qua? Công ty hi n đang có nhi u ti n m t không hay đang
thi u ti n? Ti n m t công ty đang có là đang t ng hay đang gi m theo th i gian? Công
ty ch y u đang vay ng n h n hay dài h n? Công ty đã th c hi n các kho n chi phí đ u
t v n l n trong n m qua hay không?
Tuy nhiên, nhà đ u t v n c n ph i th n tr ng khi xem xét l i các báo cáo tài
chính. Các công ty ph i tuân th theo các nguyên t c k toán c b n nh ng các nhà
qu n lý công ty v n có r t nhi u ph ng pháp đ quy t đ nh báo cáo khi nào và nh
th nào v các giao d ch quan tr ng trong quá trình ho t đ ng c a mình. Do v y, tuy
hai công ty v i tình hình ho t đ ng gi ng nhau có th đ a ra các báo cáo tài chính
khác nhau và t o ra nh ng n t ng khác nhau v s c m nh tài chính doanh nghi p
c a h . Chênh l ch có th xu t phát t nh ng quan đi m khác nhau trong vi c ghi
6

Thang Long University Library


nh n các giao d ch. Trong m t s tr ng h p khác, các nhà qu n lý có th ch n cách
báo cáo các con s sao cho có th th hi n ho c là thu nh p cao h n, hay là thu nh p
n đ nh h n theo th i gian. Khi ph i tuân th theo các quy t c k toán, nh ng hành
đ ng trên là ph m lu t, nh ng s khác bi t nó t o ra làm cho các nhà đ u t khó kh n
h n trong vi c so sánh các công ty và không n m b t đ c tình hình ho t đ ng th c t
c a công ty.
Ngay c khi các nhà đ u t đ c cung c p đ y đ thông tin k toán chính xác,
đi u quan tr ng là dòng ti n th c t ch không ph i thu nh p k toán.
đ a ra quy t
đ nh hi u qu , các nhà qu n lý và các nhà đ u t c n ph i c i ti n l i ngay c các báo
cáo tài chính chi ti t và minh b ch nh t đ xác đ nh dòng ti n liên quan.
1.2.2. Thông tin khác

Trong phân tích tài chính c n ph i thu th p và s d ng m i ngu n thông tin.
Ngoài nh ng thông tin n i b doanh nghi p nh đã phân tích trên còn c n đ n nh ng
thông tin bên ngoài doanh nghi p nh : tr ng thái n n kinh t vi mô-v mô (l m phát,
chính sách lãi su t, c h i kinh doanh, đ i th c nh tranh…), thông tin v ngành kinh
doanh (thông tin liên quan đ n v trí c a ngành trong n n kinh t , c c u ngành, các
s n ph m c a ngành…) và các thông tin kinh t , pháp lý đ i v i doanh nghi p (tình
hình qu n lý, ki m toán, k ho ch s d ng k t qu SXKD c a doanh nghi p…).
1.3. Cácăph

ngăphápăphơnătích

Phân tích tài chính doanh nghi p bao g m h th ng các công c và bi n pháp nh m
ti p c n, nghiên c u các s ki n, hi n t ng, các m i quan h bên trong và bên ngoài, các
lu ng d ch chuy n và bi n đ i tình hình ho t đ ng tài chính doanh nghi p, các ch tiêu t ng
h p, các ch tiêu chi ti t, các ch tiêu t ng quát chung, các ch tiêu có tính ch t đ c thù nh m
đánh giá toàn di n th c tr ng tình hình ho t đ ng tài chính c a doanh nghi p.
Có nhi u ph ng pháp phân tích tài chính doanh nghi p nh : ph ng pháp chi
ti t, ph ng pháp t l , ph ng pháp lo i tr , ph ng pháp so sánh, ph ng pháp
t ng quan và h i quy b i, ph ng pháp liên h …D i đây là m t s ph ng pháp c
b n, th ng đ c v n d ng trong phân tích tình hình tài chính doanh nghi p.
1.3.1. Ph

ng pháp so sánh

So sánh là m t ph ng pháp nh m nghiên c u s bi n đ ng và xác đ nh m c
đ bi n đ ng c a ch tiêu phân tích.
áp d ng ph ng pháp này vào phân tích các
báo cáo tài chính, tr c h t ph i xác đ nh s g c đ so sánh. Vi c này tu thu c vào
m c đích c th c a phân tích,có th ch n g c v m t th i gian và không gian. K
phân tích đ c ch n là k k ho ch ho c k th c hi n, ho c k kinh doanh tr c. Giá

tr so sánh có th ch n là s bình quân, s tuy t đ i ho c là s t ng đ i.
7


Các đi u ki n so sánh (đ c tính có th so sánh đ
c n tho mãn:

c c a các ch tiêu phân tích)

-

m b o s th ng nh t v n i dung kinh t c a ch tiêu.

-

m b o th ng nh t v đ n v tính các ch tiêu (hi n v t, giá tr và th i gian)

-

m b o th ng nh t v ph

ng pháp tính các ch tiêu.

các doanh nghi p khác nhau, khi so sánh m c đ t đ c c a các ch tiêu c n
đ m b o các đi u ki n khác nh : cùng ph ng h ng kinh doanh, đi u ki n kinh
doanh t ng t nhau.
M c tiêu so sánh c n xác đ nh trong phân tích các báo cáo tài chính, nh m xác
đ nh m c bi n đ ng tuy t đ i và m c bi n đ ng t ng đ i cùng xu h ng bi n đ ng
c a ch tiêu phân tích (giá thành gi m, n ng su t t ng).
M c bi n đ ng tuy t đ i là k t qu so sánh tr s c a ch tiêu gi a hai k . K

th c t v i k k ho ch, ho c k th c t v i k kinh doanh tr c…
M c bi n đ ng t ng đ i là k t qu so sánh tr s c a ch tiêu k này v i tr
s c a ch tiêu k g c đã đ c đi u ch nh theo m t h s c a ch tiêu có liên quan.
Ch tiêu này liên quan đ n quy t đ nh quy mô c a ch tiêu phân tích.
Các hình th c so sánh:
- Theo chi u ngang: chính là vi c so sánh đ i chi u tình hình bi n đ ng c v s
tuy t đ i và s t ng đ i trên t ng ch tiêu c a các báo cáo tài chính. Th c ch t nó là
ho t đ ng phân tích bi n đ ng v quy mô c a t ng kho n m c, trên t ng báo cáo tài
chính c a doanh nghi p. Qua đó, xác đ nh đ c s t ng gi m v quy mô c a ch tiêu
phân tích và m c đ nh h ng c a t ng ch tiêu nhân t đ n ch tiêu phân tích.
- Theo chi u d c: là vi c s d ng các h s , các t l th hi n m i t ng quan
gi a các ch tiêu trong t ng báo cáo tài chính, gi a các báo cáo tài chính c a doanh
nghi p. Th c ch t nó chính là phân tích nh ng quan h t l gi a các ch tiêu hay phân
tích s bi n đ ng v c c u trong báo cáo tài chính.
- Xác đ nh xu h ng và tính ch t liên h gi a các ch tiêu: Các ch tiêu riêng bi t
hay các ch tiêu t ng c ng trên báo cáo tài chính đ c xem xét trong m i quan h v i
các ch tiêu ph n ánh quy mô chung và chúng có th xem xét trong nhi u k đ ph n
ánh rõ h n xu h ng phát tri n c a các hi n t ng, kinh t tài chính c a doanh nghi p.
N i dung so sánh:
- So sánh gi a s li u c a doanh nghi p v i s li u trung bình c a ngành, c a
doanh nghi p khác nh m đánh giá tình hình ho t đ ng SXKD c a doanh nghi p kh
quan hay không kh quan, t t hay x u.
8

Thang Long University Library


- So sánh gi a s th c t k phân tích v i s c a k k ho ch đ xác đ nh m c
ph n đáu hoàn thành nhi m v k ho ch trong m i m t c a ho t đ ng tài chính.
- So sánh gi a s th c t c a k kinh doanh v i s th c t c a k phân tích. T

đó đánh giá t c đ t ng tr ng hay gi m đi, xác đ nh rõ xu h ng thay đ i tình hình
ho t đ ng tài chính c a doanh nghi p.
Ph ng pháp so sánh là m t trong nh ng ph ng pháp r t quan tr ng, đ c s
d ng r ng rãi và ph bi n nh t đ ti n hành phân tích tài chính doanh nghi p. Nó đ c
s d ng r t đa d ng và linh ho t.
1.3.2. Ph ng pháp t l
Ph ng pháp t l d a trên ý ngh a chu n m c các t l c a đ i l ng tài chính
trong các quan h tài chính. S bi n đ i các t l là s bi n đ i các đ i l ng tài chính.
Ph ng pháp này yêu c u c n ph i xác đ nh đ c các ng ng, các đ nh m c đ nh n
xét, đánh giá tình hình tài chính doanh nghi p, trên c s so sánh các t l c a doanh
nghi p v i giá tr các t l tham chi u.
Trong phân tích tài chính doanh nghi p, các t l tài chính đ c phân thành các
nhóm t l đ c tr ng, ph n ánh nh ng n i dung c b n theo các m c tiêu ho t đ ng
c a doanh nghi p. ó là các nhóm t l v KNTT, nhóm t l v c c u v n, nhóm t
l v n ng l c ho t đ ng kinh doanh, nhóm t l v kh n ng sinh l i.
M i nhóm t l l i bao g m nhi u t l ph n ánh riêng l , t ng b ph n c a ho t
đ ng tài chính trong m i tr ng h p khác nhau, tu theo góc đ phân tích, ng i phân tích
l a ch n các nhóm ch tiêu khác nhau đ ph c v m c tiêu phân tích c a mình.
1.3.3. Ph ng pháp Dupont
Ph ng pháp Dupont chính là vi c v n d ng mô hình dupont đ phân tích m i
liên h gi a các ch tiêu tài chính. Chính nh s phân tích m i liên k t gi a các ch
tiêu mà ng i ta có th phát hi n ra nh ng nhân t nh h ng đ n ch tiêu theo m t
trình t logic ch t ch . Mô hình Dupont v n d ng trong phân tích tài chính có d ng:
Kh n ng
L i nhu n thu n
L i nhu n thu n
Doanh thu thu n
sinh l i
=
=

x
c a tài s n
T ng tài s n
Doanh thu thu n
T ng tài s n
(ROA)
Kh n ng sinh l i
c a tài s n (ROA)

=

Kh n ng sinh l i c a VCSH
(ROE)

Kh n ng sinh l i
x
c a doanh thu
(ROS)

Doanh thu thu n

L i nhu n sau thu
=
VCSH

9

T ng tài s n

nâng cao kh n ng sinh l i c a m t đ ng tài s n mà doanh nghi p đang s
d ng, nhà qu n tr ph i nghiên c u, xem xét nh ng bi n pháp cho vi c nâng cao không
ng ng kh n ng sinh l i trong quá trình s d ng tài s n doanh nghi p.
Phân tích báo cáo tài chính theo mô hình Dupont có ý ngh a r t l n đ i v i
qu n tr doanh nghi p. Nó giúp cho vi c đánh giá hi u qu kinh doanh m t cách sâu
s c và toàn di n.
ng th i đánh giá đ y đ và khách quan đ n nh ng nhân t nh
h ng đ n hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p. T đó, đ ra h th ng các bi n pháp
qu n lý doanh nghi p, góp ph n không ng ng nâng cao hi u qu kinh doanh c a
doanh nghi p.
1.3.4. Ph

ng pháp thay th

Ph ng pháp thay th là ti n hành l n l t thay th t ng nhân t theo m t trình
t nh t đ nh. Nhân t nào đ c thay th nó s xác đ nh m c đ nh h ng c a nhân t
đó đ n ch tiêu phân tích. Các ch tiêu ch a thay th ph i gi nguyên k kinh doanh
tr c ho c k k ho ch. Có bao nhiêu nhân t nh h ng thì có b y nhiêu nhân t ph i
thay th . Cu i cùng, t ng h p s nh h ng c a t t c các nhân t b ng m t phép c ng
đ i s . S t ng h p đó chính b ng đ i t ng c th c a phân tích đã đ c xác đ nh.
Trên c s đó, ki n ngh nh ng gi i pháp nh m không ng ng nâng cao k t qu ho t
đ ng tài chính và ho t đ ng khác c a doanh nghi p.
1.4. N iădungăphơnătíchătƠiăchínhădoanhănghi p
1.4.1. Phân tích tình hình tài s n – ngu n v n
1.4.1.1. Phân tích tình hình tài s n
Phân tích tình hình tài s n, các nhà đ u t s n m đ c tình hình đ u t s d ng v n
đã huy đ ng, bi t đ c vi c s d ng s v n đã huy đ ng có phù h p v i l nh v c kinh
doanh và có ph c v tích c c cho m c đích kinh doanh c a doanh nghi p hay không?
Vi c phân tích c c u tài s n đ c th c hi n b ng cách tính ra và so sánh tình
hình bi n đ ng gi a k phân tích v i k g c v t tr ng c a t ng b ph n tài

s n(TSNH, TSDH, các kho n ph i thu ng n h n, các kho n ph i thu dài h n, HTK,
TSNH khác, ti n và các kho n t ng đ ng ti n…) trong t ng s tài s n.
T tr ng c a t ng b
ph n tài s n trong t ng s
tài s n

Giá tr c a t ng b ph n tài s n
=

T ng s tài s n

x

100

Vi c phân tích t tr ng tài s n này cho phép nhà qu n tr và nhà đ u t đánh giá
khái quát đ c tình hình phân b , s d ng v n nh ng l i không th bi t đ c các nhân
t nh h ng và m c đ nh h ng c a các nhân t đ n s bi n đ ng v c c u tài
s n. Do v y, c n áp d ng k t h p c phân tích ngang c v s tuy t đ i và s t ng
10

Thang Long University Library


đ i, c ng nh phân tích theo t ng lo i tài s n trên t ng tài s n đ th y đ c xu h ng
bi n đ ng c a chúng theo th i gian. T đó, ta có th đánh giá đ c m c đ h p lý c a
vi c phân b . Vi c đánh giá ph i d a trên tính ch t kinh doanh và tình hình bi n đ ng
c a t ng b ph n c a doanh nghi p. ng th i s li u đánh giá đ c s d ng là s li u
c a doanh nghi p qua nhi u n m, cùng v i s li u v c c u chung c a ngành và s
li u c a các doanh nghi p khác kinh doanh cùng ngành ngh có hi u qu trong các

n m g n nh t.
B ng vi c phân tích tình hình tài s n c a nhi u k kinh doanh, các nhà qu n tr
s đ a ra quy t đ nh: đ u t vào lo i tài s n nào c ng nh th i gian nào đ u t là thích
h p? Nên gia t ng hay c t gi m HTK? M c d tr HTK nh th nào là h p lý? M c
tiêu nh m đáp ng nhu c u th tr ng mà không làm t ng chi phí t n kho hay t i đa
hoá l i nhu n v i chi phí t n kho gia t ng là th p nh t. Vi c phân tích c ng h tr nhà
qu n lý đ a ra các chính sách thanh toán thích h p v a khuy n khích đ c khách hàng
và nhà cung c p, v a thu h i v n k p th i và chi m d ng đ c v n c a nhà cung c p
v a tránh b khách hàng chi m d ng v n…
1.4.1.2. Phân tích tình hình ngu n v n
Các doanh nghi p c n ph i xác đ nh nhu c u đ u t , t o l p, tìm ki m, t ch c và
huy đ ng v n đ ti n hành ho t đ ng kinh doanh. Doanh ngi p có th huy đ ng v n t
nhi u ngu n khác nhau, tuy nhiên có th quy làm hai ngu n chính là n ph i tr và VCSH.
VCSH là các ngu n v n thu c s h u c a ch doanh nghi p và các thành viên
trong công ty liên doanh ho c các c đông trong các công ty c ph n, là s ti n ho c
tài s n các nhà đ u t đóng góp ban đ u và b sung thêm trong quá trình kinh doanh.
Ngoài ra, m t s kho n phát sinh khác trong quá trình kinh doanh nh : l i nhu n sau
thu ch a phân ph i, các qu doanh nghi p, chênh l ch đánh giá l i tài s n, chênh l ch
t giá h i đoái… c ng thu c VCSH. VCSH không ph i là các kho n n nên doanh
nghi p không ph i cam k t thanh toán.
Khác v i VCSH, n ph i tr ph n ánh s v n mà doanh nghi p đi vay hay
chi m d ng trong quá trình ho t đ ng kinh doanh. Do v y, doanh nghi p ph i cam k t
và có trách nhi m thanh toán. N ph i tr bao g m nhi u lo i khác nhau, phân theo
nhi u cách khác nhau nh ng áp d ng ph bi n nh t v n là phân theo th i h n thanh
toán.(ng n h n doanh nghi p có trách nhi m thanh toán trong vòng 1 n m hay 1 chu
k kinh doanh, dài h n doanh nghi p có trách nhi m thanh toán ngoài 1 n m hay 1 chu
k kinh doanh).
Trách nhi m c a doanh nghi p là xác đ nh s v n c n huy đ ng, ngu n huy
đ ng, chi phí huy đ ng v n… sao cho v a đáp ng đ c nhu c u v v n, v a ti t ki m
11

đ c chi phí huy đ ng v n và chi phí s d ng v n.
chính doanh nghi p.

ng th i đ m b o an toàn cho tài

Qua phân tích c c u ngu n v n, các nhà qu n tr n m đ c c c u v n huy
đ ng, hi u đ c trách nhi m c a doanh nghi p v i các nhà đ u t , nhà cung c p,
ng i lao đ ng và ngân sách…v s tài s n tài tr b ng ngu n v n c a h . Nh phân
tích c ng có th bi t đ c m c đ đ c l p v tài chính c a doanh nghi p c ng nh xu
h ng bi n đ ng v c c u c a ngu n v n huy đ ng.
Vi c ti n hành phân tích c c u ngu n v n c n tính ra và so sánh tình hình bi n
đ ng gi a k phân tích v i k g c v t tr ng c a t ng b ph n ngu n v n trong t ng
s ngu n v n.
T tr ng c a t ng b
ph n ngu n v n trong
t ng s ngu n v n

Giá tr c a t ng b ph n ngu n v n
=

T ng s ngu n v n

x

100

Vi c phân tích và so sánh tình hình bi n đ ng này cho phép các nhà qu n lý
đánh giá đ c c c u ngu n v n huy đ ng nh ng l i không cho bi t các nhân t tác

đ ng và m c đ nh h ng c a các nhân t đ n s bi n đ ng c c u ngu n v n. Do
v y ph i k t h p v i phân tích ngang c v s tuy t đ i và s t ng đ i c ng nh phân
tích theo t ng lo i ngu n v n. Ngoài ra, còn ph i xem xét xu h ng bi n đ ng c a
chúng theo th i gian đ đi u ch nh m c đ h p lý, đ m b o hi u qu kinh doanh và
đ m b o an toàn tài chính c a doanh nghi p. Có th xem xét và so sánh bi n đ ng v
t tr ng ngu n v n theo t ng b ph n ngu n v n c a doanh nghi p trong nhi u n m
và so sánh v i c c u chung c a ngành.
Qua phân tích trên cho phép nhà qu n lý đánh giá đ c n ng l c tài chính c ng
nh m c đ đ c l p c a doanh nghi p v m t tài chính. Ngu n v n c a doanh nghi p
chia thành n ph i tr và VCSH. Tuy nhiên, doanh nghi p ch ph i ch u trách nhi m
thanh toán s n ph i tr , còn VCSH doanh nghi p không ph i cam k t thanh toán.
N u VCSH chi m t tr ng cao trên t ng ngu n v n, doanh nghi p có đ kh n ng t
đ m b o v tài chính và m c đ đ c l p v m t tài chính c a doanh nghi p cao. Ng c
l i, n u n ph i tr chi m t tr ng cao trên t ng ngu n v n thì kh n ng đ m b o tài
chính c a doanh nghi p th p, an toàn tài chính c a doanh nghi p không b n v ng.
Qua phân tích c c u ngu n v n các nhà phân tích tài chính doanh nghi p s
n m đ c các ch tiêu : h s n so v i VCSH, h s n so v i t ng ngu n v n, h s
tài tr . Ba ch tiêu này đ u ph n ánh m c đ đ c l p v tài chính c a doanh nghi p. H
s n so v i VCSH và h s n so v i t ng ngu n v n càng cao, m c đ đ c l p v
m t tài chính c a doanh nghi p càng th p và ng c l i. H s n so v i VCSH và h
s n so v i t ng ngu n v n càng th p, m c đ đ c l p v m t tài chính c a doanh
12

Thang Long University Library


nghi p càng cao. H s tài tr càng cao, m c đ đ c l p v m t tài chính càng cao và
ng c l i. H s tài tr càng th p, m c đ đ c l p v m t tài chính càng th p.
đánh giá m c đ an toàn tài chính và tính h p lý trong phân b c c u
ngu n v n, nhà phân tích c n chú ý chính sách huy đ ng v n và chính sách đ u t

trong t ng th i k c a doanh nghi p.
1.4.2. Phân tích tình hình t o v n và s ế ng v n
Phân tích ngu n v n và tình hình s d ng v n trong doanh nghi p chính là ho t
đ ng xem xét đánh giá s thay đ i ch tiêu cu i k so v i đ u k trên b ng cân đ i k
toán v ngu n v n và cách th c s d ng v n c a doanh nghi p. M t trong nh ng c
s đ nhà qu n tr ho ch đ nh chính sách cho k t i là b ng phân tích di n bi n ngu n
v n và tình hình s d ng v n. Nó tr l i cho câu h i: V n xu t phát t đâu và v n
đ c dùng đ làm gì? Thông tin trong b ng di n bi n ngu n v n và s d ng v n cho
bi t doanh nghi p có thu n l i hay khó kh n gì? ng th i nó c ng cung c p thông tin
h u ích cho các nhà đ u t và cho vay tài chính.
phân tích và so sánh s li u đ u k và cu i k cho t ng ch tiêu trong b ng
cân đ i k toán, c n l p b ng theo dõi di n bi n ngu n v n và tình hình s d ng v n
nh m xác đ nh tình hình t ng gi m v n trong doanh nghi p theo các nguyên t c: T o
ngu n v n b ng cách gi m tài s n, t ng ngu n v n. S d ng v n b ng cách t ng tài
s n, gi m ngu n v n. ng th i vi c t o v n và s d ng v n ph i cân đ i v i nhau đ
t đó ti n hành s p x p các ch tiêu v ngu n v n và s d ng v n theo nh ng trình t
nh t đ nh tu theo m c tiêu phân tích. K t qu phân tích đ c ph n ánh vào b ng sau:
B ng 1.1. phơnătíchădi năbi năt oăv năvƠătìnhăhìnhăs ăd ngăv n.
N m N-1
Ch tiêu

S d ng v n
L

ng

%

N mN

T ov n
L

ng

%

S d ng v n
L

ng

%

T ov n
L

n
g

%

I. Tài s n
…
II. Ngu n v n
…
T ng c ng
T s li u phân tích đ c ph n ánh trong b ng này ta th y đ c tình hình t ng
gi m ngu n v n và s d ng v n. S t ng hay gi m này là do nguyên nhân nào và các
13

kho n m c có liên quan đ n tình hình t ng gi m. S t ng hay gi m này là t t hay x u
đ i v i quá trình kinh doanh c a doanh nghi p? Dù v y, đ đánh giá vi c s d ng v n
còn ph i xem doanh nghi p s d ng v n có đúng m c đích hay không? V n ng n h n
có b đ u t vào TSDH hay không? Do v y, c n k t h p phân tích s thay đ i v c
c u ng n h n, dài h n trong tài s n và ngu n v n. Qua đó các nhà qu n lý s có gi i
pháp khai thác các ngu n v n và nâng cao hi u qu s d ng v n m t cách h p lý.
1.4.3. Phân tích cân đ i tài s n – ngu n v n
M i quan h gi a tài s n và ngu n v n th hi n s t ng quan v c c u c ng
nh giá tr tài s n c a doanh nghi p. Bên c nh đó nó c ng ph n ánh m i t ng quan
gi a chu k luân chuy n tài s n và chu k thanh toán ngu n v n. Do s v n đ ng c a
tài s n tách r i v i th i gian s d ng ngu n v n nên vi c nghiên c u m i quan h gi a
các y u t c a tài s n và ngu n v n s ch ra đ c m c đ h p lý gi a ngu n v n huy
đ ng đ c và vi c s d ng chúng.
S li u v ngân qu và s thay đ i ngân qu không th ch báo chính xác các
đi u ki n cân b ng tài chính. Do cân b ng tài chính đ c đ nh ngh a b i s cân b ng
gi a tài s n và ngu n v n hay c ng là s đi u hoà gi a th i gian bi n đ i tài s n thành
ti n và nh p đ hoàn tr các kho n n t i h n. M i quan h cân đ i gi a tài s n và
ngu n v n th hi n s t ng quan v giá tr tài s n và c c u v n c a doanh nghi p.
Nó giúp cho nhà phân tích nh n th c đ c gi a ngu n v n doanh nghi p huy đ ng và
vi c s d ng v n huy đ ng đ c đ đ u t , mua s m, d tr ,… sao cho h p lý và hi u
qu nh t. V i m c tiêu đánh giá cân b ng tài chính c a doanh nghi p trong ng n h n
và dài h n, ta ph i phân tích các ch tiêu VL R và NCVL R.
1.4.3.1. Cân b ng tài chính trong ng n h n
VL R, ho t đ ng thu n hay v n kinh doanh thu n là ch tiêu ph n ánh s v n
t i thi u c a doanh nghi p đ c s d ng đ duy trì nh ng ho t đ ng th ng xuyên t i
doanh nghi p. V i s VL R này, doanh nghi p có kh n ng đ m b o chi tr các
kho n chi tiêu mang tính ch t th ng xuyên cho các ho t đ ng di n ra mà không c n
ph i đi vay hay chi m d ng v n.

Ch tiêu NCVL R th hi n s cân b ng tài chính trong ng n h n và nó ph i
đ c d ki n tr c trong quá trình ho ch đ nh tài chính doanh nghi p. Doanh nghi p
c n t ch c huy đ ng ngu n VL đ đ d tr TSNH, đáp ng nhu c u c a ho t đ ng
SXKD và ti t ki m v n. Khi v n huy đ ng không đ đ đáp ng các nhu c u v v n,
doanh nghi p có th b sung VL c a mình b ng cách vay ngân hàng ho c các t
ch c tín d ng khác. Bên c nh đó, doanh nghi p c n ph i có nh ng chính sách phân b ,
s d ng v n h p lý và hi u qu tránh lãng phí và gi m chi phí c ng nh th i gian s
d ng v n xu ng m c th p nh t.
14

Thang Long University Library


NCVL R

=

HTK

+

Ph i thu khách
hàng

-

N ng n h n
(không tính n
vay)

N u NCVL R trong ng n h n <0: Kho n m c HTK và các kho n ph i thu c a
TSNH nh h n n ng n h n (không bao g m vay ng n h n). i u này cho th y r ng
các kho n n ng n h n ( không bao g m vay ng n h n) đáp ng đ c nhu c u trong
ng n h n c a doanh nghi p và d th a đ tài tr cho các tài s n khác. i u này th ng
x y ra khi khách hàng ng tr c ti n hàng cho doanh nghi p.
N u NCVL R trong ng n h n >0: Kho n m c HTK và các kho n ph i thu c a
TSNH l n h n n ng n h n (không bao g m vay ng n h n). Lúc này, n ng n h n (không
bao g m n vay) không đ tài tr cho HTK và các kho n ph i thu c a doanh nghi p. Do
v y, đ tài tr cho ph n thi u h t trong nhu c u VL thì doanh nghi p ph i dùng NVTX.
Bên c nh đó khi đánh giá s bi n đ ng c a NCVL R c ng c n ph i chú ý t i
l nh v c kinh doanh, chính sách tín d ng bán hàng c a doanh nghi p.
1.4.3.2. Cân b ng tài chính trong dài h n
Qua ch tiêu VL R c ng th hi n s cân b ng tài chính trong dài h n. Khi đó,
VL R là khái ni m ph n ánh kho ng chênh l ch gi a các ngu n v n và tài s n có
cùng tính ch t và th i gian s d ng. Theo nguyên t c c b n c a qu n lý tài chính
doanh nghi p là ph i dùng ngu n v n dài h n đ hình thành TSDH, dùng ngu n ng n
h n đ tài tr cho TSNH. i u này đ m b o r ng các TSDH s có th i gian s d ng
lâu h n, không ph i ch u áp l c thanh toán trong ng n h n cho ngu n hình thành.
Ph ng pháp qu n lý theo nguyên t c này giúp cho doanh nghi p có đ c s n đ nh,
an toàn v m t tài chính.
VL R trong dài h n là ph n chênh l ch gi a NVTX v i giá tr tài s n c đ nh
và đ u t dài h n. VL R c n trong dài h n ph n ánh quan h tài tr gi a ngu n tài tr
th ng xuyên, n đ nh v i TSDH. Nó th hi n cân b ng gi a ngu n v n n đ nh v i
nh ng tài s n có th i gian chu chuy n trên m t chu k kinh doanh ho c trên 1 n m.
ng th i cho bi t ngu n g c VL R trong dài h n. Sau khi đã tài tr đ cho TSDH
thì ph n còn l i là VL R dài h n. Ph ng pháp tính này th hi n ph ng th c tài tr
TSDH và đ ng th i ph n ánh tác đ ng c a vi c đ u t lên cân b ng tài chính t ng th .
VL R là m t ch tiêu vô cùng quan tr ng đ đánh gia cân b ng tài chính c a
doanh nghi p. i u này th hi n trong 3 tr ng h p sau:
Tr

ng h p 1:
VL R

=

NVTX

15

-

TSDH

>0


Tr ng h p này cân b ng tài chính đ
TSDH còn tài tr cho TSNH.
Tr

c đánh giá t t, NVTX ngoài tài tr cho

ng h p 2:
VL R

=

NVTX

-

TSDH

<0

Tr ng h p này, m t ph n TSDH đ c tài tr b i ngu n v n t m th i vì v y
cân b ng tài chính trong dài h n đ c đánh giá là không t t.
Tr

ng h p 3:
VL R

=

NVTX

-

TSDH

=0

Tr ng h p này, toàn b ngu n v n t m th i đ c đ m b o b ng TSNH đ ng
ngh a v i vi c dùng toàn b TSNH đ thanh toán n ng n h n, cân b ng dài h n đ c
đ m b o nh ng không t t. Tuy nhiên đ đánh giá cân b ng tài chính c a doanh nghi p
c n xem xét trong m t kho ng th i gian m i có th d đoán nh ng kh n ng, tri n
v ng v cân b ng tài chính trong t ng lai. Vì v y, đ tránh sai l ch v s li u c n
nghiên c u VL R t i nhi u th i đi m khác nhau.
Phân tích cân đ i tài s n – ngu n v n ế

tài s n thông qua m t s ch tiêu.
H s tài tr th

ng xuyên

i góc đ

n đ nh v ngu n tài tr

Ngu n tài tr th
=

ng xuyên

T ng ngu n v n

H s tài tr th ng xuyên cho bi t ngu n tài tr th ng xuyên chi m m y
ph n trong t ng ngu n v n hay t ng ngu n tài tr tài s n c a doanh nghi p. H s tài
tr th ng xuyên càng l n thì tính n đ nh và cân b ng tài chính c a doanh nghi p
càng cao và ng c l i.
H s tài tr t m th i

Ngu n tài tr t m th i
=

T ng ngu n v n

H s tài tr t m th i cho bi t ngu n tài tr t m th i chi m m y ph n trong
t ng ngu n v n hay t ng tài tr tài s n c a doanh nghi p. H s tài tr t m th i càng
nh thì tính n đ nh và cân b ng tài chính c a doanh nghi p càng cao và ng c l i.

H s VCSH so v i NVTX

VCSH
=

Ngu n tài tr th

ng xuyên

H s VCSH so v i NVTX cho bi t s VCSH chi m bao nhiêu ph n trong t ng
ngu n tài tr th ng xuyên. H s VCSH so v i NVTX càng l n thì tính t ch và đ c
l p v tài chính c a doanh nghi p càng cao và ng c l i.
16

Thang Long University Library


H s gi a NVTX so v i
TSDH

NVTX
=
TSDH

H s gi a NVTX so v i TSDH cho bi t m c đ tài tr tài s n b ng NVTX. H
s gi a NVTX so v i TSDH càng l n h n 1 thì tính n đ nh và b n v ng v tài chính
c a doanh nghi p càng cao và ng c l i. Khi H s gi a NVTX so v i TSDH càng
nh h n 1 thì doanh nghi p càng b áp l c n ng n trong thanh toán n ng n h n, cân
b ng tài chính có tình tr ng x u, không n đ nh.
1.4.4. Phân tích k t qu ho t đ ng SXKD

Khi đánh giá hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p ta ph i quan tâm
đ n k t qu cu i cùng c a ho t đ ng kinh doanh, đó chính là l i nhu n. L i nhu n là
ch tiêu đ đánh giá hi u qu kinh t c a các ho t đ ng c a Công ty, nó là kho n chênh
l ch gi a doanh thu và chi phí mà Công ty b ra đ đ t đ c doanh thu t ho t đ ng
kinh doanh ch y u.
Phân tích k t qu ho t đ ng SXKD nh m xem xét s bi n đ ng v doanh thu,
so sánh t tr ng doanh thu t ng ho t đ ng, so sánh doanh thu k phân tích v i doanh
thu k k ho ch, phân tích tình hình doanh thu theo ph ng th c bán hàng… Phân tích
k t qu ho t đ ng SXKD d i góc đ chi phí là đi phân tích GVHB, chi phí bán hàng
và chi phí qu n lý doanh nghi p, chi phí t ho t đ ng tài chính, chi phí khác. Phân tích
k t qu ho t đ ng SXKD khi phân tích l i nhu n t bán hàng, l i nhu n t ho t đ ng
tài chính, l i nhu n khác và l i nhuân tr c thu .
Doanh thu là kho n dùng đ bù đ p v n kinh doanh và chi phí phát sinh trong
quá trình ho t đ ng c a doanh nghi p. L i nhu n c a doanh nghi p c ng đ c xác
đ nh t doanh thu. Doanh thu nói lên tình hình kinh doanh c a doanh nghi p, t đó
c ng đ a ra đ nh h ng cho s phát tri n kinh doanh c a doanh nghi p trong t ng
lai. Bên c nh đó, doanh thu còn là y u t kh ng đ nh s t n t i và phát tri n c a doanh
nghi p trên th ng tr ng. Chính vì v y, vi c phân tích đ tìm ra nguyên nhân c a s
t ng, gi m doanh thu trong các k kinh doanh là vô cùng quan tr ng. C n phân tích
doanh thu th ng xuyên đ có th khai thác các ti m n ng c a doanh nghi p nh m
t ng doanh thu và t i đa hoá l i nhu n cho doanh nghi p. Phân tích tình hình doanh
thu giúp nhà qu n lý th y đ c nh ng u nh c trong quá trình đem l i doanh thu, qua
đó th y đ c nhân t làm t ng gi m doanh thu nh m kh c ph c, h n ch , lo i b
nh ng nhân t tiêu c c; phát tri n h n các nhân t tích c c, phát huy th m nh c a
doanh nghi p.
Chi phí (trong kh n ng phân tích, đây chi phí đ c hi u là chi phí hi n c a
doanh nghi p, không tính t i chi phí n không th hi n trên các báo cáo tài chính) là
17

dòng ti n ra, dòng ti n ra trong t ng lai ho c phân b dòng ti n ra trong quá kh xu t
phát t các ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p. D a vào báo cáo k t qu ho t
đ ng SXKD, ta có th tính toán đ c các kho n chi phí c a doanh nghi p. T đó d
dàng tính toán đ c các ch tiêu, t tr ng c a chi phí so v i doanh thu t đó có bi n
pháp thay đ i, tìm h ng gi i quy t phù h p v i m c tiêu c a doanh nghi p t i thi u
hoá chi phí, t i đa hoá l i nhu n. Doanh nghi p mu n t i đa hoá l i nhu n, n u ch
quan tâm đ n doanh thu mà b qua chi phí s là thi u sót l n. B i chi phí th hi n hi u
qu ho t đ ng SXKD c a doanh nghi p. N u chi phí quá l n, t c đ t ng chi phí l n
h n t c đ t ng doanh thu đi u này ch ng t doanh nghi p s d ng ngu n l c không
hi u qu .
L i nhu n là ch tiêu t ng h p th hi n k t qu c a quá trình SXKD. L i nhu n
ph n ánh đ y đ v m t s l ng và ch t l ng c a doanh nghi p, ph n ánh hi u qu
s d ng lao đ ng, v t t … Th c ch t k t qu ho t đ ng kinh doanh là cao hay th p?
Mu n hi u rõ đ c đi u này c n ph i phân tích m i quan h gi a t ng doanh thu, t ng
chi phí và l i nhu n đ t đ c c a doanh nghi p. M c đích cu i cùng c a doanh nghi p
là t o ra s n ph m v i chi phí giá thành th p nh t, l i nhu n cao nh t cho doanh
nghi p.
ng th i t ng tích lu , m r ng s n xu t, nâng cao đ i s ng cho ng i lao
đ ng. Ng c l i, n u doanh nghi p thua l làm cho tình hình tài chính doanh nghi p
g p khó kh n, m t KNTT kéo dài s d n t i nguy c phá s n.
Ph ng pháp ch y u s d ng đ đánh giá khái quát k t qu ho t đ ng kinh
doanh c a doanh nghi p là ph ng pháp so sánh, vi c so sánh đ c th c hi n theo
chi u ngang và theo chi u d c.
Phân tích theo chi u ngang: So sánh s li u k phân tích v i s li u k tr c
t t c các ch tiêu ch y u c a báo cáo k t qu ho t đ ng SXKD t đó đánh giá xu
h ng thay đ i c a các ch tiêu này thông qua m c t ng gi m và t l t ng gi m c a
t ng ch tiêu.
M c t ng gi m
T l t ng
gi m

=

Ch tiêu k này

-

Ch tiêu k tr

Ch tiêu k này - Ch tiêu k tr
=

Ch tiêu k tr

c

c

c

x

100%

Phân tích theo chi u d c: Phân tích theo chi u d c là ph ng pháp phân tích
d a vào s bi n đ ng c a các ch tiêu t l chi phí trên doanh thu, t su t l i nhu n
trên doanh thu. Phân tích theo chi u d c s cho th y s bi n đ ng c a t l chi phí
(ho c l i nhu n) trên doanh thu, t đó đánh giá đ c hi u qu trong vi c ti t ki m chi
phí ho t đ ng kinh doanh chính c ng nh m c đ đóng góp c a các b ph n l i nhu n
vào t su t l i nhu n trên doanh thu chung c a doanh nghi p.

18

Thang Long University Library


1.4.5. Phân tích l u chuy n ti n t
Phân tích tình hình l u chuy n ti n c a doanh nghi p cho bi t dòng ti n nào đã
ch y vào doanh nghi p, trong m t k nh t đ nh l ng ti n thu vào nhi u hay ít h n
l ng ti n chi ra, đ ng th i doanh nghi p có cân đ i đ c dòng ti n hay không? S
m t cân đ i v dòng ti n x y ra khi doanh nghi p d th a ti n (b i thu) hay thi u h t
nghiêm tr ng (b i chi) c n ph i xác đ nh nguyên nhân s m nh t có th và đinh h ng
đi u ch nh đ đ a dòng ti n v tr ng thái cân b ng.
Ti n t n
đ uk

+

Ti n thu
trong k

=

Ti n chi
trong k

+

Ti n t n
cu i k

Phân tích báo cáo l u chuy n ti n t th ng đ c ti n hành b ng cách phân tích
dòng l u chuy n ti n c a doanh nghi p và phân tích kh n ng t o ti n c a doanh nghi p.
1.4.5.1. Phân tích dòng l u chuy n ti n c a doanh nghi p.
d báo dòng ti n thu n l u chuy n trong k , các nhà phân tích tài chính
doanh nghi p d a vào m i quan h gi a các kho n ti n và t ng đ ng ti n v i các
ch tiêu d báo trên b ng cân đ i k toán.
L u chuy n ti n thu n trong
k c a t ng ho t đ ng

=

L ng ti n thu vào
trong k c a t ng
ho t đ ng

L u chuy n ti n thu n trong k ế

L
-

ng ti n chi ra
trong k c a
t ng ho t đ ng

ng:

N u l u chuy n ti n thu n t ho t đ ng kinh doanh d ng, th hi n ho t đ ng
kinh doanh c a doanh nghi p t o ra s t ng tr ng v n b ng ti n cho doanh nghi p,
đó là kênh t o ra s t ng tr ng v n b ng ti n an toàn và b n v ng nh t. L u chuy n
ti n t ho t đ ng kinh doanh s duy trì s ho t đ ng doanh nghi p, là c s đ doanh

nghi p t n t i và phát tri n.
N u l u chuy n ti n thu n t ho t đ ng đ u t d ng, k t qu thu đ c là do
thu lãi vay hay đ c chia c t c. ó c ng là kênh t o s t ng tr ng v n b ng ti n an
toàn. Tuy nhiên, khi k t qu thu đ c do thu h i ti n đ u t và nh ng bán tài s n c
đ nh thì nó l i là kênh t o ra s t ng tr ng v n b ng ti n không b n v ng.
N u l u chuy n ti n thu n t ho t đ ng tài chính d ng, kênh t o ra s t ng tr ng
v n b ng ti n ph thu c vào nh ng ng i cung c p v n. Kênh t o ti n này th hi n trách
nhi m pháp lý c a doanh nghi p đ i v i nh ng ng i cung c p v n đang gia t ng.
L u chuy n ti n thu n trong k âm:
N u l u chuy n ti n thu n t ho t đ ng kinh doanh âm, doanh nghi p đang g p
khó kh n trong vi c tiêu th s n ph m, hàng hoá, d ch v ; khó kh n trong vi c thu ti n
19


bán hàng và cung c p d ch v . Tình tr ng này kéo dài s tác đ ng tiêu c c đ n tình
hình tài chính c a doanh nghi p nh : t n đ ng v n, v n b chi m d ng t ng, ngu n tài
tr t ng, chi phí s d ng v n t ng… doanh nghi p c n tìm gi i pháp nhanh chóng
thoát kh i tình tr ng này.
N u l u chuy n ti n thu n t ho t đ ng đ u t âm ngh a là n ng l c s n xu t,
n ng l c kinh doanh c a doanh nghi p đang phát tri n.
N u l u chuy n ti n thu n t ho t đ ng tài chính âm, s ti n huy đ ng t các
nhà cung c p v n gi m. Tình hình này có th do doanh nghi p t ng đ c ngu n tài tr
bên trong hay nhu c u c n tài tr gi m.
1.4.5.2. Phân tích kh n ng t o ti n c a doanh nghi p.
Phân tích kh n ng t o ti n c a doanh nghi p nh m đánh giá kh n ng t o ti n và
m c đ đóng góp c a t ng ho t đ ng trong vi c t o ti n trong k giúp các ch th qu n lý
đánh giá đ c quy mô, c c u dòng ti n và trình đ t o ra ti n c a doanh nghi p.
Ch tiêu phân tích g m 2 nhóm ph n ánh quy mô, c c u, trình đ t o ti n c a
doanh nghi p:
Phân tích quy mô t o ra ti n c a t ng ho t đ ng và c a c doanh nghi p trong t ng

k thông qua các ch tiêu dòng ti n thu vào trong k trên báo cáo l u chuy n ti n t .
Xác đ nh c c u dòng ti n thông qua t tr ng dòng ti n thu vào c a t ng ho t
đ ng trong t ng s dòng ti n thu vào c a doanh nghi p.
T tr ng dòng ti n thu vào
c a t ng ho t đ ng

T ng ti n thu vào c a t ng ho t đ ng
=

x

100%

T ng ti n thu vào c a doanh nghi p

Dòng ti n thu đ c t ho t đ ng kinh doanh là ch y u. i u này th hi n
doanh nghi p thu đ c nhi u t bán hàng, cung c p d ch v , gi m v n t n đ ng, v n
ph i thu, h n ch đ c r i ro…
Dòng ti n thu v t ho t đ ng đ u t là ch y u. i u này có ngh a doanh
nghi p đã thu h i các kho n đ u t v ch ng khoán, thu lãi t ho t đ ng đ u t ,
nh ng bán tài s n c đ nh… Lúc này, ph m vi nh h ng c a doanh nghi p b thu
h p và n ng l c SXKD b gi m sút.
Dòng ti n thu v ch y u t ho t đ ng tài chính thông qua phát hành c phi u ho c
đi vay… th hi n r ng trong k doanh nghi p đã s d ng v n t bên ngoài nhi u h n.
1.4.6. Phân tích các nhóm ch tiêu tài chính
1.4.6.1.Phân tích ch tiêu đánh giá kh n ng thanh toán (k)
H s kh n ng thanh toán
ng n h n

TSNH

=

T ng n ng n h n
20

Thang Long University Library


Ch tiêu này cho bi t c m i đ ng n ng n h n thì đ c đ m b o b ng bao
nhiêu đ ng TSNH. H s này ph n ánh kh n ng chuy n đ i tài s n thành ti n đ tr
cho các kho n n ng n h n. Nó ch ng t KNTT đ i v i các kho n n ng n h n c a
doanh nghi p. N u h s c a ch tiêu này cao cho th y doanh nghi p có kh n ng cao
trong vi c s n sàng thanh toán các kho n n ng n h n. Tuy nhiên, n u ch s này quá
cao l i không t t, nó ph n ánh doanh nghi p đ u t quá m c vào TSNH so v i nhu c u
th c t c a doanh nghi p và v n đ c s d ng đ đ u t là không hi u qu . Ng c l i,
ch tiêu này th p và kéo dài ch ng t doanh nghi p không có KNTT các kho n n đ n
h n. Kh n ng tr n c a doanh nghi p y u đ ng ngh a v i vi c doanh nghi p s ph i
đ i m t v i nh ng khó kh n v tài chính trong t ng lai.
H s kh n ng thanh toán
nhanh

TSNH – HTK
=

N ng n h n

Ch tiêu này cho bi t m i quan h gi a các lo i tài s n d chuy n đ i thành ti n
( TSNH nh ti n, các kho n đ u t ch ng khoán ng n h n, các kho n ph i thu khách
hàng) đ i v i các kho n n ng n h n. HTK là lo i có tính thanh kho n th p c n th i
gian đ bán và có kh n ng m t giá tr cao nên khi tính ch tiêu này ta c n lo i giá tr

c a HTK.
k < 0,75 :th p
0,75 ≤ k ≤2: trung bình
k > 2 : cao
H s kh n ng thanh toán t c
th i

Ti n và các kho n t
đ ng ti n

=

ng

N ng n h n

Ch tiêu này cho bi t doanh nghi p có KNTT các kho n n ng n h n nhanh đ n
đâu vì ti n và các kho n t ng đ ng ti n là nh ng tài s n có tính thanh kho n cao
nh t. Ch tiêu này cao ngh a là KNTT t c th i c a doanh nghi p t t. Tuy nhiên n u ch
tiêu này quá cao thì hi u qu s d ng v n gi m. Ch tiêu này th p và kéo dài ngh a là
doanh nghi p không có đ KNTT các kho n n ng n h n, xu t hi n r i ro v m t tài
chính, có th d n t i nguy c phá s n. Ch tiêu này đ c bi t h u ích khi đánh giá
KNTT c a m t doanh nghi p trong giai đo n kh ng ho ng c a nên kinh t , HTK
không tiêu th đ c và nhi u kho n n ph i thu g p khó kh n khó thu h i.
k < 0,5 :th p
0,5 ≤ k ≤1: trung bình
k > 1 : cao
21

1.4.6.2 . Phân tích ch tiêu đánh giá kh n ng qu n lý tài s n
Nhóm ch tiêu đánh giá kh n ng qu n lý tài s n là nhóm ch tiêu ph n ánh hi u
qu c a vi c s d ng tài nguyên, ngu n l c c a doanh nghi p.
H s thu n

Doanh thu thu n
=

Ph i thu khách hàng

H s thu n là ch tiêu th hi n m c đ đ u t vào các kho n ph i thu đ duy
trì m c doanh s bán hàng c n thi t cho doanh nghi p. Nó cho th y tính hi u qu c a
chính sách tín d ng mà doanh nghi p áp d ng đ i v i các khách hàng. Ch s h s thu
n càng cao cho th y doanh nghi p đ c khách hàng tr n càng nhanh, ít b chi m
d ng v n. Nh ng n u ch s này quá cao so v i các doanh nghi p khác cùng ngành
trong th i gian dài đ ng ngh a v i vi c chính sách tài chính c a doanh nghi p quá
ch t. Do v y, doanh nghi p có th b m t khách hàng vào tay các đ i th c nh tranh
n u chính sách tín d ng c a đ i th c nh tranh t p trung vào khách hàng, có nhi u u
đãi cho khách hàng h n. C ng vì v y có th kéo theo h qu doanh thu, doanh s c a
doanh nghi p trong t ng lai s s t gi m. So sánh ch s này qua các n m có th th y
s s t gi m c a ch s h s thu n r t có th là do doanh nghi p đang g p khó kh n
v i vi c thu n t khách hàng ho c có th là do doanh s đã v t quá m c.
Th i gian thu n trung bình

360
=

H s thu n

Ch tiêu th i gian thu n trung bình cho bi t s ngày trung bình mà doanh

nghi p có th thu đ c ti n c a khách hàng t khi xu t hàng đ n khi thu ti n v . Th i
gian thu n trung bình càng dài ch ng t th i gian thu h i n ch m h n, v n c a
doanh nghi p b đ ng nhi u trong khâu thanh toán, kéo theo nhu c u v v n gia t n
trong đi u ki n s n xu t v i quy mô không đ i. i u này cho th y chính sách tín d ng
c a doanh nghi p kém hi u qu ho c do chính sách n i l ng tín d ng c a doanh
nghi p v i khách hàng nh m gia t ng doanh s ho t đ ng.
GVHB
Vòng quay HTK

=

Giá tr HTK

Ch s c a vòng quay HTK th hi n s l n bình quân mà hàng hoá t n kho luân
chuy n trong k . H s này càng l n ch ng t hàng hoá đ c luân chuy n càng nhi u,
hàng hoá không b đ ng nhi u trong kho, chi phí l u kho th p, doanh nghi p ho t
đ ng có hi u qu .

22

Thang Long University Library


Th i gian luân chuy n kho
trung bình

360
=
Vòng quay HTK

Ch tiêu th i gian luân chuy n kho trung bình ph n ánh s ngày trung bình c a
m t vòng quay HTK. S ngày c a m t vòng HTK là kho ng th i gian đ c tính t khi
doanh nghi p b ti n ra mua nguyên v t li u đ n khi s n xu t xong s n ph m. Thông
th ng, so v i k tr c khi vòng quay HTK gi m hay s ngày m t vòng quay HTK
t ng lên cho th y th i gian hàng còn l i trong kho dài h n, v n đ ng nhi u h n làm
t ng nhu c u v n c a doanh nghi p trong đi u ki n quy mô s n xu t không đ i. Có
nhi u tr ng h p vòng quay HTK gi m là do k t qu c a vi c t ng d tr kho nh m
đáp ng nhu c u h p đ ng l n, ho c do mùa v , c ng có th do tình tr ng c n kho c a
doanh nghi p hay doanh nghi p thu h p quy mô s n xu t. Do vây, đ đánh giá đúng
các ch tiêu vòng quay HTK và th i gian luân chuy n kho trung bình thì ngoài vi c so
sánh vòng quay HTK và th i gian luân chuy n kho trung bình thì còn ph i so sánh
vòng quay HTK v i k tr c; bên c nh đó c ng c n xem xét tác đ ng c a các nhân t
khác nh GVHB, HTK…
GVHB + Chi phí (S n xu t chung, Bán hàng, Qu n lý)

H s tr n

=

Ph i tr ng

i bán+L

ng+Th

ng+Thu +Ph i tr khác

Ch tiêu h s tr n ph n ánh th i gian chi m d ng v n c a doanh nghi p. Ch
tiêu này có giá tr càng nh thì th i gian chi m d ng v n càng dài. Tuy nhiên, doanh
nghi p ph i cân nh c v m c giá tr cho phép c a ch tiêu n u không mu n uy tín c a

doanh nghi p b gi m sút vì chi m d ng v n quá lâu.
Th i gian tr n trung bình

360
=

H s tr n

Ch tiêu th i gian tr n trung bình cho bi t s ngày trung bình c a m t k tr n .
Ch tiêu này càng l n thì càng t t cho doanh nghi p b i gi m đ c chi phí s d ng v n.
Th i gian
luân chuy n
ti n

=

Th i gian
thu n trung
bình

+

Th i gian luân chuy n kho
trung bình

-

Th i gian
tr n trung
bình

Th i gian luân chuy n ti n đ c đ nh ngh a là kho ng th i gian t khi thanh
toán các kho n n đ n khi thu đ c ti n. Rút ng n th i gian luân chuy n ti n làm t ng
kh n ng sinh l i c a công ty b i vì th i gian luân chuy n ti n càng dài thì nhu c u tài
tr t bên ngoài v i chi phí cao càng l n.

23


Hi u su t s d ng t ng tài s n

Doanh thu thu n
=

T ng tài s n

Ch tiêu này cho bi t hi u su t s d ng tài s n hay v n kinh doanh c a doanh
nghi p, m i đ ng đ u t vào tài s n hay v n kinh doanh trong k t o ra bao nhiêu
đ ng doanh thu thu n. Ch tiêu này càng cao th hi n doanh nghi p đang đ u t có
hi u qu , mu n m r ng quy mô s n xu t c n đ u t thêm. N u ch tiêu này th p th
hi n doanh nghi p s d ng v n không hi u qu , d u hi u có th HTK và s n ph m d
dang nhi u hi u su t ho t đ ng th p. Ngoài ra, ch tiêu này ph thu c vào đ c đi m
ngành ngh kinh doanh và đ c đi m c th c a tài s n trong doanh nghi p khác nhau
mà c ng khác nhau.
Hi u su t s d ng TSDH

Doanh thu thu n
=

T ng TSDH

Ch tiêu này nói lên m c đ đ u t v n vào TSDH đ t o ra doanh thu, cho bi t
c 1 đ ng đ u t vào TSDH thì t o ra đ c bao nhiêu đ ng doanh thu thu n. Hi u su t
s d ng TSDH đo l ng hi u qu qu n tr b ph n TSDH đ i v i ho t đ ng SXKD c a
doanh nghi p. M t doanh nghi p có hi u su t s d ng TSDH là th p so v i doanh
nghi p khác ho c gi m so v i n m tr c th ng đ c đánh giá là ch a hi u qu . Dù
v y, đi u này ch a hoàn toàn đúng b i m c đ và xu h ng bi n đ ng c a ch s này
còn ph thu c vào nh ng nhân t khác c u thành nên nó nh vòng đ i c a công ty, chu
k s ng c a s n ph m, th i đi m hình thành nên TSDH, ph ng pháp trích kh u hao…
Do v y, khi phân tích ph i xem xét k l ng xu h ng bi n đ ng c a ch s này.
Hi u su t s d ng TSNH

Doanh thu thu n
=

T ng TSNH

TSNH hay còn g i là tài s n l u đ ng luân chuy n không ng ng trong quá trình
ho t đ ng SXKD. Do v y, hi u qu s d ng TSNH là m t trong nh ng ch tiêu t ng
h p dùng đ đánh giá ch t l ng công tác qu n lý và s d ng tài s n kinh doanh nói
chung c a doanh nghi p. Hi u su t s d ng TSNH cho bi t m t đ ng TSNH thì t o ra
đ c bao nhiêu đ ng doanh thu thu n. H s này càng cao thì ch ng t doanh nghi p
ho t đ ng càng hi u qu .
Su t hao phí c a tài s n so v i
doanh thu thu n

T ng tài s n
=

Doanh thu thu n

24

Thang Long University Library


Ch tiêu này cho bi t trong k phân tích đ có 1 đ ng doanh thu thu n thì doanh
nghi p c n bao nhiêu đ ng tài s n. Ch tiêu này càng th p hi u qu s d ng tài s n
càng t t.
1.4.6.3. Phân tích ch tiêu đánh giá kh n ng qu n lý công n
Nhóm ch tiêu này ph n ánh m c đ n đ nh và t ch tài chính c ng nh kh
n ng s d ng n vay c a doanh nghi p. Các ch tiêu này dùng đ đo l ng ph n v n
góp c a ch s h u so v i ph n tài tr c a các nhà cho vay và c ng th hi n m c đ
tin t ng vào s đ m b o an toàn cho các kho n n vay.
T ng n

T s n

=

T ng tài s n

Ch tiêu t s n cho bi t ngu n v n n chi m bao nhiêu ph n tr m trong t ng
ngu n v n c a doanh nghi p. T sô này dùng đ xác đ nh ngh a v c a ch doanh
nghi p đ i v i các ch n trong vi c góp v n. T s này càng th p thì càng có l i cho
ch n vì các kho n n càng đ c đ m b o trong tr ng h p b phá s n. Ng c l i, t
s này càng cao càng có l i cho ch doanh nghi p vì có th t ng l i nhu n đ l i cho
doanh nghi p và n m toàn quy n ki m soát doanh nghi p. Tuy nhiên n u t s n quá
cao thì doanh nghi p d b m t KNTT.
S l n thu nh p ho t đ ng trên

lãi vay
Trong đó: EBIT là l i nhu n tr

EBIT
=
Lãi vay
c thu và chi phí lãi vay.

S l n thu nh p ho t đ ng trên lãi vay (hay h s KNTT lãi vay) là m t h s
quan tr ng trong các ch s v c c u v n, cho th y l i nhu n tr c thu và lãi vay có
đ bù đ p cho lãi vay hay không. T s này cho bi t hi u qu s d ng v n vay và m c
đ đ m b o tr n lãi vay cho các ch n b ng các kho n l i nhu n thu đ c hàng
n m nh th nào. KNTT lãi vay càng cao thì KNTT lãi c a doanh nghi p cho các ch
n c a mình càng l n. ng th i nó đ m b o tính h p lý v c c u v n vay và VCSH.
T s này càng cao thì r i ro m t kh n ng chi tr lãi vay càng th p và ng c l i. Vi c
không hoàn tr n có th d n đ n nguy c doanh nghi p b phá s n. Do v y, nh ng gì
doanh nghi p c n chú tr ng là t o ra m t đ an toàn h p lý, đ m b o KNTT cho các
ch n c a mình.
T s kh n ng tr n

GVHB + Kh u hao + EBIT
=

N g c + Chi phí lãi vay

25