skkn vận dụng kiến thức liên môn trong giờ học nói tiếng anh để giáo dục cho học sinh về vấn đề ô nhiễm môi trường tại tỉnh nhà (ninh bình) hiện nay

I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Sự phát triển kinh tế - xã hội trong bối cảnh toàn cầu hoá đặt ra những yêu cầu mới
đối với sự nghiệp giáo dục, với định hướng chú trọng việc hình thành năng lực
hành động, phát huy tính chủ động, sáng tạo của người học. Trong những phương
pháp dạy học tích cực theo định hướng đó, tích hợp là một trong những xu thế dạy
học hiện đại đang được quan tâm nghiên cứu và áp dụng vào nhà trường ở nhiều
nước trên thế giới và ở Việt Nam trong những năm gần đây. Qua việc tích hợp của
giáo viên trong một tiết lên lớp, học sinh được rèn luyện thói quen tư duy, nhận
thức vấn đề một cách có hệ thống và lôgic. Qua đó học sinh cũng thấy được mối
quan hệ biện chứng giữa các kiến thức được học trong chương trình. Tuy nhiên,
việc áp dụng rộng rãi phương pháp này là chưa nhiều, vẫn đang được Bộ và các Sở
Giáo dục đào tạo tổ chức tập huấn, bồi dưỡng giáo viên cốt cán về cơ sở. Bản thân
nhóm tác giả đề tài cũng nhận thấy rằng để dạy tích hợp trong các bộ môn nói
chung và môn tiếng Anh nói riêng, giáo viên cần dành nhiều thời gian, công sức
chuẩn bị để có thể nắm vững các nội dung liên quan đến các môn học khác. Ngoài
ra, giáo viên phải có năng lực cần thiết để tổ chức đa dạng các hoạt động ở trong
lớp, ngoài lớp, trong trường và ngoài trường.
Với mong muốn áp dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn vào giảng dạy
môn Tiếng Anh tại trường, nhóm tác giả đã tiến hành dự án ““Vận dụng kiến thức
liên môn trong giờ học nói Tiếng Anh để giáo dục cho học sinh về vấn đề ô
nhiễm môi trường tại tỉnh nhà (Ninh Bình) hiện nay.” Thông qua dự án, kiến
thức ở nhiều môn học Vật lý, Địa lý, Sinh học, Công nghệ, Hóa học, GDCD và Tin
học đã được khéo léo vận dụng, và thể hiện qua những vở kịch nói Tiếng Anh về
ba loại hình ô nhiễm nghiêm trọng tại Ninh Bình (đất, nước và không khí). Dưới

1


hình thức học nhóm, diễn kịch, các em sẽ khảo sát thực tế, nhận thức rõ nét hơn về
ý thức bảo vệ môi trường của bản thân mà không bị áp đặt một cách cứng nhắc.
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

1. Tên dự án dạy học: “Vận dụng kiến thức liên môn trong giờ học nói Tiếng
Anh để giáo dục cho học sinh về vấn đề ô nhiễm môi trường tại tỉnh nhà (Ninh
Bình) hiện nay.”
2. Mục tiêu dạy học:
 Kiến thức:
Giúp học sinh vận dụng các vấn đề thực tế cuộc sống đã học ở các môn Vật lý, Địa
lý, Sinh học, Công nghệ, Hóa học, GDCD và Tin học vào giờ học nói (Speaking)
bài 10 Tiếng Anh 11 “Nature in danger” (tạm dịch Thiên nhiên gặp nguy hiểm) để
nói (dưới hình thức kịch) về nguyên nhân, hậu quả và giải pháp cho vấn đề bảo vệ
môi trường tại Ninh Bình hiện nay. Cụ thể kiến thức của các môn học sẽ đạt được
trong dự án này là:
STT
Môn
1 Vật lý

Kiến thức học sinh có thể vận dụng được
- Điện và sử dụng điện trong đánh bắt cá
- Hiện tượng mao dẫn, thế năng, động năng dòng chảy
của nước gây ra sự bào mòn đất

2

Sinh học

- Sóng âm và ô nhiễm tiếng ồn
- Hệ sinh thái và mối tương quan giữa các loài
- Hô hấp ở động vật (các loài chim)
- Các nhân tố ảnh hưởng tới sinh trưởng và phát triển
động vật (nước, không khí, đất)
- Thuốc kích thích tăng trưởng, thuốc trừ sâu tác động tới

3

Hóa học

hóc môn thực vật
- Thành phần hóa học của không khí bị ô nhiễm (khí
CO2, CH4, CO, NH3, SO2, HCl)
2


- Thành phần hóa học nước ô nhiễm (chất thải hữu cơ, các
vi sinh vật gây bệnh, các chất dinh dưỡng thực vật, các
hóa chất hữu cơ tổng hợp, các hóa chất vô cơ, các chất
phóng xạ, chất độc hóa học)
- Độc tố trong đất (thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, thuốc kích
Địa lý

thích tăng trưởng)
- Vai trò của rừng đối với cuộc sống con người (nguồn
gien quý giá (cung cấp lâm thổ sản; điều hòa lượng nước
trên mặt đất; lá phổi xanh; chống xói mòn đất…)
- Vai trò của nước đối với sự sống trên trái đất, chu trình
nước trong tự nhiên
- Khí quyển, quá trình suy giảm tầng ôzôn, chất phóng xạ,

4

GDCD

hóa chất.
- Mỗi người phải có trách nhiệm bảo vệ môi trường
chung, bảo vệ môi trường chính là bảo vệ cuộc sống của

5

Tin học

chúng ta.
- Cách sử dụng MS – Word
- Cách sử dụng các công cụ tìm kiếm trên mạng

Ngoài ra, học sinh sử dụng từ vựng Tiếng Anh liên quan đến chủ đề môi trường nói
chung và ô nhiễm nói riêng trong sản phẩm kịch (role play) của mình
 Kĩ năng:
- Kỹ năng thu thập thông tin, quan sát và trình bày vấn đề.
- Kĩ năng liên kết kiến thức giữa các phân môn
- Kỹ năng hoạt động nhóm.
- Kỹ năng thuyết trình, đóng vai (role-play)
 Thái độ:
- Giáo dục học sinh bảo vệ môi trường, yêu thiên nhiên, yêu quê hương đất nước
- Rèn ý thức, tinh thần tham gia môn học.
- Yêu thích môn Tiếng Anh cũng như các môn khoa học khác như: Vật lý, Hóa
học, Địa lý, Giáo dục công dân…
3


3. Đối tượng dạy học của dự án:
- Số lượng: 30
- Lớp: 11Tin

- Chương trình Tiếng Anh Cơ bản
Thuận lợi: Lực học của học sinh tương đối đồng đều, lớp học sôi nổi, phần lớn các
em thích tìm tòi, khám phá và yêu thích học môn Tiếng Anh.
Khó khăn: Đây là lần đầu tiên các em học sinh được làm quen với phương pháp
học tập theo dự án, do đó các em vẫn còn bỡ ngỡ, thời gian đầu nhiều em vẫn chưa
thực sự chủ động trong công việc.
Ngoài ra, thời gian thực hiện dự án trùng với rất nhiều lịch học bù chương trình của
các em, lớp học phải di chuyển thường xuyên địa điểm nên quá trình thực hiện dự
án gặp nhiều khó khăn.
4. Ý nghĩa của dự án
 Ý nghĩa thực tiễn đối với vấn đề ô nhiễm môi trường tỉnh nhà
Những năm gần đây, kinh tế - xã hội của tỉnh có bước phát triển nhanh theo hướng
công nhiệm hóa, hiện đại hóa. Tuy nhiên, sự phát triển kinh tế - xã hội với nhiều
khu công nghiệp – cụm công nghiệp gây hậu quả xấu cho môi trường, đặc biệt là
môi trường đất, nước, và không khí.
Môi trường nước
Môi trường nước khu vực thành phố Ninh Bình đang bị ô nhiễm nặng bởi chất hữu
cơ, amoniắc, H2S, nitrat... gây mùi rất nặng xung quanh khu vực, đặc biệt là vào
mùa hè. Nước sông Vân đoạt Vũng Trắm còn có dấu hiệu bị ô nhiễm kim loại nặng
và dầu mỡ. Lòng sông Đáy ngày càng nông dần do tiếp nhận các chất thải trực tiếp
xả vào dòng nước, gây cản trở giao thông đường thủy.
Môi trường không khí
4


Phần lớn các khu vực nội thị của tỉnh đang bị ô nhiễm bụi, tiếng ồn, khí thải độc
hại từ các cơ sở sản xuất thủ công, các phương tiện giao thông, cơ sở hạ tầng kém
chất lượng....
Tại một số khu vực như cảng Ninh Bình, phân xưởng sản xuất đất đèn, các lò đúc
thép trong khu vực nội thị... cùng với các tuyến đường giao thông xuống cấp chật

hẹp, mặt gồ ghề đọng đất bụi, hoạt động thi công nâng cấp các tuyến nội thị, hoạt
động xây dựng cơ sở hạ tầng, phương tiện giao thông cũ xả khí thải cũng đã gây ô
nhiễm môi trường không khí nghiêm trọng.
Môi trường đất
Kết quả điều tra, thống kê mới đây của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương
theo Quyết định số 1946 của Thủ tướng Chính phủ đã bổ sung Ninh Bình là một
trong những khu vực bị ô nhiễm môi trường đất với hàm lượng thuốc trừ sâu và
thuốc bảo vệ thực vật trong đất báo động.
Tỉnh Ninh Bình đã chủ động đưa ra nhiều giải pháp nhằm hạn chế ô nhiễm và kiểm
soát tốt chất lượng môi trường trên địa bàn. Tỉnh đã thành lập ban chỉ đạo chương
trình bảo vệ môi trường giai đoạn 2010-2015, luôn coi trọng tuyên truyền bảo vệ
môi trường tới người dân. Trong nhà trường, việc giáo dục cho học sinh tỉnh nhà có
ý thức bảo vệ môi trường là một điều hết sức quan trọng. Thông qua giáo dục, học
sinh được trang bị những kiến thức về môi trường, ý thức bảo vệ môi trường, năng
lực phát triển và xử lý các vấn đề môi trường, có thái độ thân thiện với môi trường;
góp phần hình thành nhân cách của người lao động mới, những người chủ tương lai
của tỉnh nhà.
 Ý nghĩa đối với thực tiễn dạy học:
- Giúp học sinh tiết kiệm được thời gian học tập mà vẫn mang lại hiệu quả nhận
thức cao, đặc biệt tránh được những biểu hiện cô lập, tách rời từng kiến thức.
- Học sinh được rèn luyện thói quen, tư duy nhận thức vấn đề một cách có hệ thống
và logic.
5


- Gắn kết được các kiến thức, kĩ năng và thái độ của các môn khoa học khác với
nhau làm cho học sinh yêu thích môn học hơn
5. Thiết bị dạy học, học liệu
- Đồ dùng dạy học:
+ Tranh ảnh, tư liệu về vấn đề ô nhiễm nước, không khí, đất tại Ninh Bình hiện

nay.
+ Tư liệu phương pháp dạy học tích hợp (thiết kế powerpoint)
- Các ứng dụng CNTT trong việc dạy và học của dự án: Khai thác tài liệu qua các
trang websites, soạn thảo văn bản, các chương trình thiết kế đồ họa (thiết kế đạo cụ
trong vở kịch)
6. Hoạt động dạy học và tiến trình dạy học
+ Mục tiêu:
- Giúp học sinh vận dụng các kiến thức thực tế đã học ở các môn Vật lý, Địa lý,
Sinh học, Hóa học, GDCD và Tin học vào giờ học nói Tiếng Anh để nói về vấn đề
bảo vệ môi trường nước, không khí, đất tại Ninh Bình hiện nay.
- Học sinh thể hiện sản phẩm thu được bằng vở kịch được diễn trước lớp từ đó giúp
học sinh phát huy khả năng thuyết trình, khả năng làm việc theo nhóm, nâng cao ý
thức tự giác và trách nhiệm của từng thành viên trong nhóm.
+ Cách tổ chức dạy học: Tổ chức cho học sinh làm việc theo nhóm.
+ Phương pháp dạy học: Lấy hoạt động của học sinh làm trung tâm, giáo viên
đóng vai trò hướng dẫn, trợ giúp cho học sinh.
+ Phương pháp kiểm tra đánh giá:
- Kiểm tra trực tiếp trên lớp thông qua các hoạt động của học sinh.
- Kiểm tra thông qua tiêu chí đánh giá các thành viên theo nhóm và đánh giá sản
phẩm của cả nhóm.
+ Hoạt động giáo viên và học sinh:
6


Thời gian
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Buổi 1
- Giới thiệu cho học sinh về học - Tìm hiểu về học theo dự án
Ngày

15/12/201
4

theo dự án

- Thảo luận tên dự án, các tiểu

- Hướng dẫn học sinh thảo luận chủ đề dưới sự hướng dẫn của
tên dự án “Vấn đề ô nhiễm môi giáo viên.
trường tại Ninh Bình hiện nay”, - Dưới sự hướng dẫn và hỗ trợ
xây dựng các tiểu chủ đề trên cơ của GV cùng thảo luận về các
sở định hướng của GV và các vấn vấn đề cần giải quyết của tiểu
đề HS có hứng thú, lựa chọn ba chủ đề, từ đó phác thảo đề cương
loại hình ô nhiễm môi trường điển nghiên cứu gồm 3 phần: nguyên
hình nhất tại Ninh Bình

nhân, hậu quả và giải pháp

- Phân nhóm và phân công dự án - Từng nhóm bầu trưởng nhóm,
cho từng nhóm dựa trên sở thích cùng thảo luận và thống nhất
nhưng vẫn đảm bảo sự đồng đều phân công nhiệm vụ cụ thể tìm
giữa các nhóm

tài liệu cho từng thành viên trong

Nhóm 1: Tìm hiểu tình trạng ô nhóm.
nhiễm không khí trên địa bàn HS làm việc cá nhân và nhóm
thành phố Ninh Bình (nhóm theo kế hoạch đã phân công. Dự
trưởng Nguyễn Xuân Tiến)

kiến kế hoạch thực hiện (4 tuần)

Nhóm 2: Tìm hiểu tình trạng ô Tuần 1: Tìm kiếm và thu thập tài
nhiễm nước tại sông Đáy, sông liệu
Vân Ninh Bình (nhóm trưởng Tuần 2: Phân tích và xử lý thông
Nguyễn Duy Tùng)

tin, nộp kịch bản

Nhóm 3: Tìm hiểu tình trạng ô Tuần 3: Dàn dựng kịch
nhiễm đất canh tác nông nghiệp tuần 4: Trình bày sản phẩm
trên địa bàn tỉnh Ninh Bình (kịch)
7


(nhóm trưởng Phạm Thế Trung và
Đỗ Thị Mai Khanh)
- Giáo viên hỗ trợ học sinh xây
dựng đề cương nghiên cứu về loại
hình ô nhiễm môi trường của mỗi
nhóm với 3 phần chính: nguyên
nhân, hậu quả và giải pháp
- GV cung cấp một số nguồn tài
nguyên giúp học sinh tìm kiếm
thông tin phù hợp với mục tiêu,
yêu cầu của dự án: thư viện,
Internet, khảo sát thực tế trong
Buổi 2

cộng đồng, phỏng vấn…

- Giúp đỡ học sinh về nội dung - Các thành viên trong từng

Ngày

của dự án.

22/12/201
4

nhóm thảo luận, trao đổi thông

- Cung cấp tiêu chí kiểm tra, đánh tin, hình ảnh sưu tầm được
giá các sản phẩm.

- Các nhóm lập dàn ý dưới dạng

- Gv kiểm tra thông tin thu thập sơ đồ về nguyên nhân, hậu quả
của các nhóm, đưa ra góp ý

và giải pháp cho từng loại hình ô
nhiễm đã được phân công dựa
trên những tư liệu đã thu được
(Phụ lục A)
- Xây dựng ý tưởng kịch bản dựa

Buổi 3

trên sơ đồ đã lập.
- GV nhận xét, góp ý nội dung vở - Các nhóm trình bày ý tưởng về

Ngày

kịch, gợi ý phân vai, đề xuất hỗ nội dung vở kịch, chỉnh sửa dựa

29/12/201

trợ chuẩn bị trang phục, đạo cụ.
8

trên góp ý của giáo viên và các


4

- Cùng học sinh thống nhất lại tiêu nhóm khác (Phụ lục B)
chí đánh giá sản phẩm

- Các nhóm phân vai kịch và

- Lên kế hoạch báo cáo sản phẩm.

chuẩn bị đạo cụ
- Các nhóm cùng giáo viên thống

Buổi 4

nhất tiêu chí đánh giá sản phẩm.
- Phát phiếu đánh giá cho học sinh - Các nhóm hoàn tất và trình bày

Ngày

(đánh giá thành viên trong nhóm sản phẩm (kịch) theo từng nhóm.

12/1/2015

và đánh giá chéo nhóm) (Phụ lục - Các nhóm cùng đánh giá sản
C)

phẩm.

- Tổ chức cho các nhóm trình bày
trước lớp.
Buổi 5

- Thu phiếu đánh giá
- Công bố kết quả dự án của từng - Học sinh ghi nhận kết quả của

Ngày

nhóm, khen thưởng cho những cá dự án.

14/1/2014

nhân và nhóm có kết quả hoàn - Hoàn thành phiếu điều tra
thành dự án xuất sắc (Phụ lục E)

- Có kế hoạch tiếp theo cho việc

- Phát phiếu điều tra lấy ý kiến về thực hiện các dự án mới trong
dạy học dự án liên môn (Phụ lục tương lai

D)
- Gợi ý cho học sinh hướng phát
triển tiếp theo của dạy học theo dự
án.
Những hoạt động chính trong dự án được tóm tắt trong clip nộp kèm hồ sơ dạy học.
7. Kiểm tra đánh giá kết quả học tập
Kiểm tra đánh giá kết quả học sinh dựa trên trung bình điểm các hình thức dưới
đây:
9


- Mỗi cá nhân tự đánh giá ý thức, năng lực làm việc, hợp tác nhóm của bản thân và
các thành viên trong nhóm thông qua phiếu đánh giá (thang điểm 10). (Phụ lục C)
- Các nhóm đánh giá chất lượng sản phẩm (kịch) của nhóm bạn thông qua phiếu
đánh giá nhóm (thang điểm 10). (Phụ lục C)
- Đánh giá của giáo viên (thang điểm 10)
Ngoài ra sau khi học sinh hoàn thành dự án, các em hoàn thành phiếu điều tra lấy ý
kiến về dạy học dự án liên môn (kỹ năng, thái độ học sinh đạt được cũng như thái
độ các em đối với phương pháp dạy học dự án liên môn) (Phụ lục D)
8. Các sản phẩm của học sinh
Có 3 sản phẩm của 3 nhóm học sinh là 3 vở kịch nói được quay clip
 Dự án nhóm “Free Birds”
Sản phẩm (vở kịch): Ô nhiễm không khí thành phố - hiện tại và tương lai
 Dự án nhóm “Water”
Sản phẩm (vở kịch): Nước và con người
 Dự án nhóm “Three Soils”
Sản phẩm (vở kịch): Hãy cứu dất – tài nguyên quý giá của con người
Mỗi sản phẩm (vở kịch) được gửi kèm kịch bản được xây dựng bằng Tiếng Anh
(có bản dịch tiếng Việt kèm theo)
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ

Dự án được tiến hành trong bốn tuần với bốn buổi gặp mặt chính. Tuần đầu, các
em học sinh được chia nhóm, tìm kiếm, thu thập tài liệu dưới sự gợi ý và hỗ trợ của
giáo viên. Tuần hai, các em gặp nhau tại lớp học để lập dàn ý dưới dạng sơ đồ tư
duy về nguyên nhân, hậu quả và giải pháp cho từng loại hình ô nhiễm, từ đó lên ý
tưởng vở kịch. Sau khi hoàn thành dàn ý, các em phân vai kịch và chuẩn bị đạo cụ.
Các vở kịch được trình bày trước lớp vào tuần bốn, được đánh giá bới các thành
viên trong nhóm và chéo nhóm. Cuối cùng, các em hoàn thành phiếu điều tra lấy ý
10


kiến đối với dạy học dự án liên môn. Đa số các em đều ghi nhận đã phát triển
những kỹ năng và thái độ học tập tích cực; mong muốn tham gia những dự án học
tập tiếp theo.
Nhóm tác giả nhận thấy rằng dạy tích hợp trong bộ môn tiếng Anh là điều hết sức
cần thiết bởi nó đem lại kết quả tốt đẹp không những cho người học mà còn cả với
người dạy. Vai trò của giáo viên không còn là người truyền thụ kiến thức mà là
người tổ chức, kiểm tra, định hướng học sinh. Giáo viên các bộ môn liên quan có
điều kiện và chủ động hơn trong sự phối hợp, hỗ trợ nhau trong dạy học, cùng xây
dựng các chủ đề tích hợp liên môn. Các thầy cô giáo phải đọc nhiều hơn, hiểu biết
sâu sắc hơn.
Phương pháp dạy tích hợp, liên môn là một chủ trương mới do đó khó tránh khỏi
giáo viên ban đầu có thể có chút khó khăn do việc phải tìm hiểu sâu hơn những
kiến thức thuộc các môn học khác cũng như xây dựng ý tưởng tích hợp liên môn.
Dưới đây là những đề xuất nhóm tác giả đưa ra với mong muốn áp dụng rộng rãi
hơn nữa phương pháp học tập tích hợp liên môn vào thực tế giảng dạy.
1. Các thầy cô giáo ở các bộ môn khác nhau có thể trao đổi về nội dung, hình thức
và phương pháp tổ chức dạy học; cùng dự giờ, rút kinh nghiệm và góp ý với nhau
để nâng cao hiệu quả dạy học. Với chương trình hiện hành, các thầy cô cùng trao
đổi để xây dựng các chủ đề tích hợp, liên môn gồm các nội dung kiến thức trong
mối liên quan với nhau, bảo đảm cho học sinh vận dụng được tổng hợp các kiến

thức đó một cách hợp lí để giải quyết các vấn đề trong học tập, trong cuộc sống,
đồng thời tránh việc học sinh phải học lại nhiều lần cùng một nội dung kiến thức ở
các môn học khác nhau.
2. Khi xây dựng giáo án của từng tiết học trong môn tiếng Anh, giáo viên sẽ dễ
dàng nhận thấy nội dung của bài học ấy liên quan đến các kiến thức nào để từ đó
xây dựng giáo án theo hướng tích hợp, khai thác, mở rộng các kiến thức ở môn học
11


khác. Bài học có nội dung liên quan đến cuộc sống dưới đáy biển như Unit 9
Undersea World …. ở lớp 10, các thầy cô giáo có thể khai thác về vị trí, đặc điểm
hệ động thực vật… của biển Việt Nam trong môn địa lý hay sinh vật. Bài học về
công trình kiến trúc văn hóa, lịch sử như Unit 16 Wonders of the world ở lớp 12,
giáo viên có thể tích hợp vào đó kiến thức về lịch sử, địa lý hay mỹ thuật. Công
trình ấy do ai xây dựng? ở đâu? thuộc quốc gia nào? có vị trí địa lý ra sao?... Hay
công trình ấy có liên quan đến sự kiện, nhân vật lịch sử nào? hoặc nó có những nét
đẹp gì nổi bật về kiến trúc, mỹ thuật đáng cho người ta ghi nhớ?... Bài học liên
quan tới các nguồn năng lượng trong Unit 11 Sources of Ennergy ở lớp 11 sẽ thú vị
và bớt “hàn lâm” hơn với các thuật ngữ về nguồn năng lượng khi tích hợp nguyên
lý hoạt động trong môn vật lý, ảnh hưởng hóa học, sinh học của các nguồn năng
lượng cũ … Ngay cả môn công nghệ, với Unit 5 Technology and you ở lớp 10, giáo
viên cũng có thể tích hợp vào các kiến thức về tin học, văn hóa trong sử dụng mạng
xã hội. Chắc chắn tiết học sẽ hết sức sinh động khi các vấn đề về mail, chat,
facebook, instagram… được đề cập tới.
3. Giáo viên đã được tập huấn, bồi dưỡng về các phương pháp dạy học theo hướng
phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo, rèn luyện phương pháp tự học của học
sinh nhưng công tác quản lý, chỉ đạo, công tác thi, đánh giá kết quả học tập chưa
tạo thuận lợi cho họ áp dụng các phương pháp này. Nay các cấp quản lý giáo dục
và nhà trường cần phải tạo điều kiện hơn nữa cho giáo viên phát huy sáng tạo.
Đồng thời với việc tổ chức tốt các hoạt động tập huấn, bồi dưỡng giáo viên, cần

phải động viên, khích lệ kịp thời các nhân tố mới, mặc dù lúc đầu có thể đó chưa
phải đã là những cá nhân, giải pháp thật sự có kết quả tốt vì “ngày đầu chưa quen”.
Trên đây là những kiến nghị từ nhóm tác giả thực hiện dự án “Vận dụng kiến thức
liên môn trong giờ học nói Tiếng Anh để giáo dục cho học sinh về vấn đề ô nhiễm
12


môi trường tại tỉnh nhà (Ninh Bình) hiện nay.” Chúng tôi rất mong nhận được các ý
kiến đóng góp quý báu của ban giám khảo và các quý thầy cô.

TÀI LIỆU THAM KHẢO
/>%8Dc+theo+d%E1%BB%B1+%C3%A1n
thuc-giuaphat-trien-kinh-te-voi-o-nhiem-moi-truong-o-ninh-binh.html
/> /> />
13


14