Bài 2: Cân bằng hóa học

C©n b»ng ho¸ häc
Bµi gi¶ng dµnh cho häc sinh
líp 11 THPT (2 tiÕt)

Cân bằng hoá học
I. Phản ứng 1 chiều, phản ứng thuận nghịch và cân
bằng hoá học.
II. Hằng số cân bằng hoá học.
III. Sự chuyển dịch cân bằng.
IV. Các yếu tố ảnh hưởng đến cân bằng hoá học.
V. ý nghĩa của tốc độ phản ứng và cân bằng hoá học
trong sản xuất hoá học.

Cân bằng hoá học
I. Phản ứng 1 chiều, phản ứng thuận nghịch và
cân bằng hoá học.
1.Phản ứng một chiều.
Là phản ứng mà chỉ xảy ra theo 1 chiều mà
không xảy ra theo chiều ngược lại trong cùng
điều kiện.
2KClO
3
2KCl + 3O
2
MnO
2
t
0
VD:

I. Phản ứng 1 chiều, phản ứng thuận
nghịch và cân bằng hoá học.
2. Phản ứng thuận nghịch.
Là phản ứng mà có thể xảy ra theo 2 chiều trái
ngược nhau trong cùng 1 điều kiện.
VD:
Cl
2
+ H
2
O HCl + HClO

I. Phản ứng 1 chiều, phản ứng thuận
nghịch và cân bằng hoá học.
3. Cân bằng hoá học.
H
2
+ I
2
2HI
Trước PƯ: 0,500 0.500 mol
Sau PƯ: 0,107 0,107 0,768 mol
430
0
C:
2HI H
2
+ I
2
Trước PƯ: 1,000 mol

Sau PƯ: 0,107 0,107 0,768 mol
T=const: số mol các chất được giữ nguyên
Cân bằng hoá học: v
th
=v
ngh

I. Phản ứng 1 chiều, phản ứng thuận
nghịch và cân bằng hoá học.
3. Cân bằng hoá học.
Cân bằng hoá học là cân bằng động.
Cân bằng hoá học là trạng thái của phản ứng
thuận nghịch khi tốc độ phản ứng thuận
bằng tốc độ phản ứng nghịch.

II. H»ng sè c©n b»ng ho¸ häc.
1. C©n b»ng trong hÖ ®ång thÓ.
XÐt hÖ c©n b»ng:
N
2
O
4
(k) 2NO
2
(k) ë 25
0
C

Nång ®é ban ®Çu,
M

Nång ®é ë tr¹ng
th¸i c©n b»ng, M
tØ sè nång
®é lóc c©n
b»ng
[N
2
O
4
]
0
[NO
2
]
0
[N
2
O
4
] [NO
2
]
[NO
2
]
2
[N
2
O
4

]
0,6700 0,0000 0,6430 0,0547 4,65.10
-3
0,4460 0,0500 0,4480 0,0457 4,66.10
-3
0,5000 0,0300 0,4910 0,0475 4,60.10
-3
0,6000 0,0400 0,5940 0,0523 4,60.10
-3
0,0000 0,2000 0,0898 0,0204 4,63.10
-3

1. C©n b»ng trong hÖ ®ång thÓ.
[NO
2
]
2
[N
2
O
4
]
≈ 4,63.10
-3
ë 25
0
C
H»ng sè c©n b»ng
N
2

O
4
(k) 2NO
2
(k)
K=
[NO
2
]
2
[N
2
O
4
]
= 4,63.10
-3
ë 25
0
C
[NO
2
], [N
2
O
4
]: nång ®é lóc c©n b»ng (mol/l)

1. C©n b»ng trong hÖ ®ång thÓ.
Tæng qu¸t:

aA + bB cC + dD
K=
[C]
c
.[D]
d
[A]
a
.[B]
b
K=f(t
0
)