KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG THU MUA VÀ GIAO NHẬN GẠO XUẤT KHẨU TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN MECOFOOD
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (400.96 KB, 88 trang )
Le
BỘ TÀI CHÍNH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI CHÍNH – MARKETING
KHOA THUẾ - HẢI QUAN
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
ĐỀ TÀI:
HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG THU
MUA VÀ GIAO NHẬN GẠO XUẤT
KHẨU TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN
MECOFOOD
GVHD: …………………………
SVTH: TRẦN THỊ THU THẢO
LỚP: …………………………….
CHUYÊN NGÀNH: HẢI QUAN
KHÓA: … - HỆ: ĐẠI HỌC CHÍNH QUY
1
TP. HỒ CHÍ MINH, THÁNG 5 NĂM 2016
BỘ TÀI CHÍNH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI CHÍNH – MARKETING
KHOA THUẾ - HẢI QUAN
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
ĐỀ TÀI:
HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG THU
MUA VÀ GIAO NHẬN GẠO XUẤT
KHẨU TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN
MECOFOOD
GVHD: …………………………
SVTH: TRẦN THỊ THU THẢO
LỚP: …………………………….
CHUYÊN NGÀNH: HẢI QUAN
KHÓA: … - HỆ: ĐẠI HỌC CHÍNH QUY
2
TP. HỒ CHÍ MINH, THÁNG 5 NĂM 2016
LỜI CẢM ƠN
---------Trong suốt bốn năm học tập tại trường Đại học Tài chính – Marketing, dưới sự
hướng dẫn của thầy cô khoa Thuế - Hải quan, em xin chân thành cảm ơn quý thầy cô
đã tận tình giảng dạy, truyền thụ kiến thức cũng như kinh nghiệm trong học tập và
trong cuộc sống cho em trong thời gian em học tại trường
Em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến thầy Ngô Hồng Giang. Thầy đã hướng dẫn,
chỉ bảo, giúp em nhận ra những thiếu sót và hoàn thiện đề tài của mình trong quá
trình thực hiện đề tài.
Em cũng xin chân thành cảm ơn Ban giám đốc cùng với các cô chú, anh chị
trong Công ty đã tạo điều kiện thuận lợi cho em thực tập tại Công ty. Đặc biệt là anh
Phạm Thành Hưng ở phòng kinh doanh mặc dù công việc bận rộn nhưng vẫn hết
lòng giúp đỡ, cung cấp các tài liệu cần thiết và góp ý giúp em hoàn thành bài luận
văn của mình.
Tuy nhiên, do thời gian thực tập không dài và kiến thức bản thân còn hạn chế
nên không thể tránh khỏi những sai sót. Mong thầy cô bỏ qua và góp ý chân thành để
em nhận ra khuyết điểm và khắc phục.
Kính chúc quý thầy cô trong khoa Thuế - Hải quan cũng như Ban giám đốc và
cô chú, anh chị trong công ty cổ phần Mecofood dồi dào sức khỏe và thành công
trong công việc cũng như cuộc sống!
Em xin chân thành cảm ơn!
3
NHẬN XÉT CỦA ĐƠN VỊ THỰC TẬP
---------...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
..............., ngày........ tháng...... năm..........
4
TRƯỜNG ĐH TÀI CHÍNH-MARKETING CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
KHOA THUẾ - HẢI QUAN
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
BẢN NHẬN XÉT VÀ ĐÁNH GIÁ KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
(DÀNH CHO GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN)
HỌ VÀ TÊN: .................................................................MSSV.........................
CHUYÊN NGÀNH:.......................................................LỚP............................
ĐỀ TÀI:................................................................................................................
.............................................................................................................................
GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN:.............................................................................
NỘI DUNG KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP:
1.
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN:
2.
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
ĐÁNH GIÁ KHÓA LUẬN:
Điểm đánh giá quá trình (40%):……/10 (điểm)
Điểm bài viết KLTN (60%):………./10 (điểm)
Tổng điểm: ........................................./10 (điểm)
Tp. Hồ Chí Minh, ngày.......tháng.......năm............
GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN
(Ký và ghi rõ họ tên)
TRƯỜNG ĐH TÀI CHÍNH-MARKETING CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
KHOA THUẾ - HẢI QUAN
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
BẢN NHẬN XÉT VÀ ĐÁNH GIÁ KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
(DÀNH CHO GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN)
5
HỌ VÀ TÊN: .................................................................MSSV.........................
CHUYÊN NGÀNH:.......................................................LỚP............................
ĐỀ TÀI:................................................................................................................
.............................................................................................................................
GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN:...............................................................................
1. NỘI DUNG KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP:
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
2. NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN:
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
ĐÁNH GIÁ KHÓA LUẬN:
Điểm đánh giá quá trình (40%):……/10 (điểm)
Điểm bài viết KLTN (60%):………./10 (điểm)
Tổng điểm: ........................................./10 (điểm)
Tp. Hồ Chí Minh, ngày.......tháng.......năm............
GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN
(Ký và ghi rõ họ tên)
6
MỤC LỤC
7
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
8
Chữ viết tắt
BL
BCHTW
BVTV
C/O
CFI
CP
FCL
D/P
FOB
HACCP
KLTN
L/C
LCL
Mecofood
NQ
QĐ HĐQT
Stt
TTR
TW
VFA
VNĐ
9
Nguyên nghĩa
Bill of Lading: Vận đơn đường biển
Ban chấp hành trung ương
Bảo vệ thực vật
Certificate of Origin: Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa
Cost, Insurance, Freight: Tiền hàng, bảo hiểm, cước phí
Cổ phần
Full Container Load: Hàng xếp đủ một container
Document against Payment: Nhờ thu kèm chứng từ
Free On Board: Giao lên tàu
Hazard Analysis and Critical Control Points: Phân tích mối
nguy và điểm kiểm soát tới hạn
Khóa luận tốt nghiệp
Letter of Credit: Thư tín dụng
Less than Container Load: Hàng xếp không đủ một container
Mechanics Contruction and Foodstull Joint - StockCompany
Nghị quyết
Quyết định Hội đồng quản trị
Số thứ tự
Telegraphic Transfer Reimbursement: Chuyển tiền bằng điện
có bồi hoàn
Trung ương
Vietnam Food Association: Hiệp hội Lương thực Việt Nam
Việt Nam đồng
DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 2.1: Kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty CP Mecofood trong 3 năm gần
đây
2013
–
2015
.......................................................................................................................................
36
Bảng 2.2: Doanh thu xuất khẩu gạo của Công ty CP Mecofood trong giai đoạn từ
năm 2013 đến quý 1 năm 2016 ...................................................................................38
Bảng 2.3: Chi phí xuất khẩu gạo của Công ty CP Mecofood trong giai đoạn từ năm
2013 đến quý 1 năm 2016............................................................................................40
Bảng 3.1: Sản lượng gạo thu mua của Công ty CP Mecofood trong giai đoạn từ năm
2013 đến quý 1 năm 2016 ...........................................................................................43
Bảng 3.2: Một số nhà cung cấp của Công ty CP Mecofood .......................................45
Bảng 3.3 Sản lượng gạo xuất khẩu của Công ty CP Mecofood trong giai đoạn từ năm
2013 đến quý 1 năm 2016 ..........................................................................................47
Bảng 3.4: Kim ngạch gạo xuất khẩu của Công ty CP Mecofood trong giai đoạn từ
năm 2013 đến quý 1 năm 2016 ...................................................................................48
Bảng 3.5: Thị trường xuất khẩu gạo của Công ty CP Mecofood trong giai đoạn từ
năm 2013 đến quý 1 năm 2016 ...................................................................................49
Bảng 3.6: Giá gạo bình quân thống kê hàng năm của Công ty CP Mecofood ..........57
10
DANH MỤC SƠ ĐỒ, MÔ HÌNH
Hình
1.1:
Quy
trình
mua
hàng
trong
doanh
nghiệp
.......................................................................................................................................
10
Hình
1.2:
Quy
trình
giao
nhận
hàng
xuất
khẩu
.......................................................................................................................................
13
Hình
2.1:
Sơ
đồ
tổ
chức
bộ
máy
quản
lý
.......................................................................................................................................
32
Hình
3.1:
Một
số
loại
gạo
thông
dụng
cho
thị
trường
nội
địa
.......................................................................................................................................
56
11
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Hoạt động của các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh xuất khẩu gồm nhiều
khâu cơ bản, trong đó mua hàng là khâu đầu tiên, có ý nghĩa quan trọng ảnh hưởng
trực tiếp đến kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Vì vậy việc tổ chức tốt
công tác thu mua hàng sẽ giúp cho doanh nghiệp đạt được mục tiêu tối đa hóa lợi
nhuận. Công tác mua hàng mang ý nghĩa quan trọng vì hàng hóa đầu vào là nguyên
vật liệu cho sản xuất. Nguồn nguyên vật liệu đầu vào có đảm bảo thì quá trình sản
xuất kinh doanh của doanh nghiệp mới không bị gián đoạn, sản phẩm đạt chất lượng,
đầu ra cho sản phẩm cao. Nguyên vật liệu là đầu vào của quá trình sản xuất vì vậy
muốn đảm bảo đạt được lợi nhuận cao thì trước tiên doanh nghiệp phải đảm bảo
giảm chi phí nguyên vật liệu đầu vào đến mức thấp nhất. Chính vì thế việc tổ chức
tốt công tác thu mua nguyên vật liệu tại các doanh nghiệp là rất quan trọng.
Hiện nay, môi trường kinh doanh ở nước ta ngày càng mở rộng tạo điều kiện
cho các doanh nghiệp phát triển, có thể tự do cạnh tranh lành mạnh. Bên cạnh đó với
sự phát triển của khoa học công nghệ, đặc biệt là sự phát triển trong công nghệ sản
xuất làm cho tình hình cạnh tranh ngày càng cao hơn. Muốn tồn tại và đứng vững
được trong môi trường cạnh tranh như hiện nay đòi hỏi doanh nghiệp không ngừng
hoàn thiện, đổi mới công tác tổ chức hoạt động sản xuất kinh doanh của mình và
trong đó công tác thu mua nguyên liệu đầu vào là khâu đầu tiên trong sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp cần được quan tâm.
Bên cạnh đó đầu ra cho sản phẩm cũng không kém phần quan trọng. Trong
thời đại toàn cầu hoá nền kinh tế, hội nhập kinh tế khu vực và quốc tế, mối liên hệ
giữa các quốc gia về kinh tế càng ngày càng gắn bó với nhau. Vì vậy để đứng vững
trên thị trường đòi hỏi các nước trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng phải
tăng cường hoạt động giao thương nhằm tạo mối quan hệ làm ăn lâu dài, góp phần
tăng thêm ngân sách cho quốc gia. Nhất là khi Việt Nam tham gia vào nhiều tổ chức
thế giới thì cơ hội giao thương với các quốc gia trong tổ chức ngày càng rộng rãi
“12”
nhưng đây cũng chính là thách thức để Việt Nam phát huy hết tất cả các lợi thế của
mình nhằm thu hút nhiều nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam giúp cho hoạt động
ngoại thương của Việt Nam phát triển.
Trong quá trình công nghiệp hoá hiện đại hoá thì nước ta hướng vào mục tiêu
là đẩy mạnh xuất nhập khẩu để đáp ứng nhu cầu của sự nghiệp công nghiệp hoá,
kiềm chế lạm phát, tăng thu nhập ngân sách và cải thiện đời sống người dân.
Hoạt động xuất nhập khẩu là quá trình đòi hỏi doanh nghiệp phải nắm vững
nghiệp vụ và trình độ chuyên môn, từ khâu giao dịch đàm phán đến khâu giao nhận
hàng hoá. Tất cả các khâu đều quan trọng, nó quyết định sự thành công hay không
của doanh nghiệp. Ở cấp độ doanh nghiệp, đặc biệt là với doanh nghiệp sản xuất kinh
doanh xuất khẩu nói riêng thì hoạt động giao nhận hàng hóa xuất khẩu có ý nghĩa
quan trọng đối với doanh nghiệp. Một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực,
mang về nguồn ngoại tệ lớn cho nước ta là gạo. Gạo luôn là mặt hàng xuất khẩu có
thế mạnh truyền thống của Việt Nam nói chung và doanh nghiệp kinh doanh sản xuất
xuất khẩu nói riêng. Tuy nhiên, gạo của Việt nam vẫn còn nhiều hạn chế như giống
lúa và chất lượng gạo chưa cao, công nghệ kỹ thuật áp dụng còn kém nên gạo xuất
khẩu chưa đáp ứng hết các yêu cầu của khách hàng.
Công ty cổ phần Mecofood là công ty hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực sản
xuất kinh doanh xuất khẩu gạo do đó công tác mua nguyên liệu lúa, gạo chiếm một
vị trí hết sức quan trọng trong hoạt động kinh doanh của công ty.Việc thực hiện tốt
công tác thu mua nguyên liệu đầu vào và hoạt động giao nhận sản phẩm đầu ra sẽ
đảm bảo cho hoạt động sản xuất kinh doanh xuất khẩu của Công ty được ổn định,
không bị gián đoạn. Hiện nay Công ty đã có những giải pháp nhằm nâng cao hiệu
quả của công tác thu mua lúa, gạo và hoạt động giao nhận gạo xuất khẩu thế nhưng
việc hoàn thiện quá trình thu mua lúa, gạo và hoạt động giao nhận gạo xuất khẩu tại
Công ty vẫn đang là một vấn đề cấp thiết.
Với tầm quan trọng của việc thu mua nguyên vật liệu xuất khẩu và hoạt động
giao nhận xuất khẩu, trên cơ sở lý luận đã được học tại trường kết hợp với cơ sở thực
“13”
tế quan sát được tại Công ty cổ phần Mecofood cùng với sự hướng dẫn của thầy Ngô
Hồng Giang và sự giúp đỡ của anh chị trong công ty em chọn đề tài “HOÀN THIỆN
HOẠT ĐỘNG THU MUA VÀ GIAO NHẬN GẠO XUẤT KHẨU TẠI CÔNG TY
CỔ PHẦN MECOFOOD”.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Phân tích thực trạng hoạt động thu mua và giao nhận gạo xuất khẩu tại công ty
cổ phần Mecofood, qua đó đánh giá điểm mạnh yếu đưa ra những đề xuất, kiến nghị
góp phần hoàn thiện hoạt động thu mua và giao nhận gạo xuất khẩu của công ty
3. Đối tượng nghiên cứu
Các báo cáo tài chính và số liệu thống kê về tình hình thu mua và giao nhận
gạo xuất khẩu của công ty cổ phần Mecofood từ năm 2013 đến quý 1 năm 2016. Các
yếu tố tác động đến quá trình thu mua và giao nhận gạo xuất khẩu của công ty.
Các giải pháp hoàn thiện hoạt động thu mua và giao nhận gạo xuất khẩu của
công ty.
4. Phạm vi nghiên cứu
Phương pháp phân tích tổng hợp: thu thập có chọn lọc dữ liệu từ nhiều nguồn
khác nhau như thông tin từ công ty, các thông tư, quyết định pháp luật của nhà nước
về những vấn đề liên quan đến hoạt động thu mua và giao nhận hàng xuất nhập khẩu,
từ sách vở, internet,…
Phương pháp so sánh, đối chiếu: xem xét, tìm hiểu sự khác biệt giữa lý luận
với thực tiễn để củng cố kiến thức đã biết và rút ra kinh nghiệm cho bản thân.
5. Phương pháp nghiên cứu
Về mặt không gian phạm vi nghiên cứu của đề tài là hoạt động thua mua và
giao nhận của doanh nghiệp sản xuất kinh doanh xuất khẩu, cụ thể là hoạt động thu
mua và giao nhận gạo xuất khẩu tại công ty cổ phần Mecofood.
Về mặt thời gian, đề tài sẽ nghiên cứu về hoạt động thu mua và giao nhận của
Công ty cổ phần Mecofood trong giai đoạn từ năm 2013 đến quý 1 năm 2016.
“14”
6. Kết cấu của đề tài
Mở đầu
Chương 1: Lý luận chung về hoàn thiện hoạt động thu mua và giao nhận gạo
xuất khẩu.
Chương 2: Giới thiệu khái quát về đặc điểm kinh tế, tổ chức của công ty cổ
phần Mecofood.
Chương 3: Hoạt động thu mua và giao nhận gạo xuất khẩu tại công ty cổ phần
Mecofood.
Chương 4: Phương hướng hoạt động, một số giải pháp chủ yếu nhằm hoàn
thiện hoạt động thu mua và giao nhận gạo xuất khẩu.
Kết luận
“15”
CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ HOÀN THIỆN HOẠT
ĐỘNG THU MUA VÀ GIAO NHẬN GẠO XUẤT KHẨU
1.1 Khái niệm
1.1.1 Xuất khẩu
Xuất khẩu là hoạt động đưa các hàng hóa và dịch vụ từ một quốc gia nhất định
ra ngoài quốc gia đó nhằm mục đích tìm kiếm lợi nhuận. Xuất khẩu phản ánh mối
quan hệ thương mại, buôn bán giữa các quốc gia trong phạm vi khu vực và thế giới.
1.1.2 Thị trường
Thị trường là sự kết hợp giữa cung và cầu trong đó những người mua và
những người bán bình đẳng cùng cạnh tranh. Số lượng người mua, người bán nhiều
hay ít phản ánh quy mô của thị trường lớn hay nhỏ. Việc xác định nên mua hay nên
bán hàng hóa dịch vụ với khối lượng và giá cả bao nhiêu do cung cầu quyết định.
1.1.3 Thị trường xuất khẩu
Thị trường xuất khẩu là tổng thể các mối quan hệ tác động qua lại giữa các
thương nhân ở các quốc gia khác nhau nhằm mục đích mua bán hàng hóa và dịch vụ.
1.1.4 Thu mua hàng xuất khẩu
Thu mua hàng xuất khẩu là hoạt động đầu tiên nhằm tạo ra yếu tố đầu vào một
cách đầy đủ, kịp thời, đồng bộ, đúng quy cách, chủng loại, chất lượng, phù hợp với
nhu cầu của khách hàng và kế hoạch bán ra của doanh nghiệp; là các hoạt động
nghiệp vụ của các doanh nghiệp sau khi xem xét, tìm hiểu về chủ hàng và cùng với
chủ hàng bàn bạc, thoả thuận điều kiện mua bán, thực hiện các thủ tục mua bán,
thanh toán và các nghiệp vụ giao nhận, vận chuyển nhằm tạo nên lực lượng hàng hoá
tại doanh nghiệp với số lượng, chất lượng đáp ứng các nhu cầu của dự trữ, bán hàng
phục vụ cho khách hàng với chi phí thấp nhất.
1.1.5 Giao nhận hàng xuất khẩu
Giao nhận là tập hợp các nghiệp vụ liên quan đến quá trình vận tải nhằm thực
hiện việc di chuyển hàng hóa từ nơi gửi tới nơi nhận hàng. Giao nhận bao gồm việc
thực hiện hàng loạt các công việc liên quan đến quá trình chuyên chở như: đóng gói,
“16”
lưu kho, đưa hàng ra cảng, làm thủ tục gởi hàng, xếp hàng lên tàu, chuyển tải hàng
hoá ở dọc đường, dỡ hàng ra khỏi tàu và giao hàng cho người nhận…Như vậy giao
nhận thực chất là tổ chức quá trình chuyên chở và giải quyết các thủ tục liên quan
đến quá trình chuyên chở đó.
1.1.6 Người giao nhận
Người giao nhận là người thực hiện các dịch vụ giao nhận theo sự ủy thác của
khách hàng hoặc người chuyên chở. Người giao nhận có thể là chủ hàng khi tự đứng
ra thực hiện các công việc giao nhận cho hàng hóa của mình, là chủ tàu khi chủ tàu
thay mặt người chủ hàng thực hiện các dịch vụ giao nhận, công ty xếp dỡ hay kho
hàng, người giao nhận chuyên nghiệp hay bất kỳ người nào khác có đăng ký kinh
doanh dịch vụ giao nhận hàng hóa.
1.2 Vai trò của hoạt động thu mua và giao nhận hàng xuất khẩu đối
với doanh nghiệp
1.2.1 Vai trò của hoạt động thu mua hàng xuất khẩu đối với doanh
nghiệp
Mua hàng sẽ giúp cho doanh nghiệp có hàng hoá trong tay và bán ra thị
trường. Với chức năng mua hàng sản xuất bán thành phẩm doanh nghiệp luôn mong
muốn phấn đấu để mua được hàng hoá với chi phí thấp nhất, có thể thoả mãn và đáp
ứng một cách tốt nhất nhu cầu của khách hàng để thu hút khách hàng về phía mình.
Mục đích kinh doanh của doanh nghiệp là tối đa hóa lợi nhuận do đó phải tính đến
mua hàng với số lượng và giá cả hợp lý tránh tình trạng hàng thừa hay thiếu đều
không tốt cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Mua hàng góp phần nâng cao khả năng cạnh tranh cho doanh nghiệp trên thị
trường. Điều này thể hiện chi phí mua hàng của doanh nghiệp sẽ làm cho giá đầu vào
trên một đơn vị cao và từ đó làm cho giá bán cao.
Mua hàng đảm bảo đủ lượng hàng bán ra cho khách hàng theo đúng yêu cầu
của họ. Đối với doanh nghiệp khi mua hàng nếu mua phải hàng kém chất lượng, kém
phẩm chất, mẫu mã, chủng loại, kích cỡ không phù hợp, lỗi mốt thì khách hàng sẽ
không chấp nhận những sản phẩm đó. Mà khách hàng đã không chấp nhận những
sản phẩm đó thì hoạt động kinh doanh không đạt hiệu quả. Mục đích của doanh
“17”
nghiệp là phải làm sao để khách hàng cảm thấy hài lòng về sản phẩm của mình để
thu hút khách hàng. Mua hàng phù hợp với yêu cầu của khách hàng, phù hợp với yêu
cầu kinh doanh giúp cho hoạt động kinh doanh tiến hành thuận lợi, kịp thời, đẩy
nhanh được tốc độ lưu chuyển hàng hoá, giúp giữ chữ tín và nâng cao hiệu quả kinh
doanh.
Mua hàng là một trong những khâu quan trọng nhằm thúc đẩy quá trình sản
xuất, lưu thông hàng hoá, tạo ra lợi nhuận trong kinh doanh, nâng cao đời sống cán
bộ công nhân viên, tạo điều kiện tiếp thu khoa học kỹ thuật của thế giới.
1.2.2 Vai trò của hoạt động giao nhận hàng xuất khẩu đối với doanh
nghiệp
Giao nhận hàng xuất khẩu là một bộ phận nằm trong khâu lưu thông phân
phối. Nó là một mắc xích nối liền sản xuất và tiêu dùng. Hoạt động giao nhận tạo
điều kiện cho hàng hóa của doanh nghiệp lưu thông nhanh chóng, an toàn và tiết
kiệm.
Đặc điểm của thương mại quốc tế là người mua và người bán ở hai nước khác
nhau. Sau khi ký kết hợp đồng mua bán, người bán thực hiện nghĩa vụ giao hàng, để
hàng hóa đến được tay người mua cần phải thực hiện các công việc liên quan đến
quá trình chuyên chở như đưa hàng ra cảng, làm thủ tục gửi hàng, xếp hàng lên tàu,
chuyển tải hàng hóa ở dọc đường, dở hàng ra khỏi tàu và giao cho người nhận…các
công việc đó là giao nhận. Nên giao nhận hàng hóa phục vụ đắc lực cho quá trình
xuất nhập khẩu, là khâu quan trọng trong thực hiện hợp đồng mua bán ngoại thương.
1.3 Các tiêu chí đánh giá hoạt động thu mua và giao nhận hàng xuất
khẩu
1.3.1 Tiêu chí đánh giá hoạt động thu mua
Mua hàng là khâu đầu tiên và cơ bản nhất của hoạt động kinh doanh, là điều
kiện để hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp tồn tại và phát triển. Để đánh giá
hoạt động mua hàng có hiệu quả hay không ta dựa vào các tiêu chí: chi phí mua
hàng, chất lượng hàng hóa và độ an toàn cho đầu ra của hàng hóa.
“18”
a. Chi phí mua hàng
Trong kinh doanh những hàng hóa chất lượng ngang nhau nhưng nếu giá bán
thấp hơn sẽ được khách hàng lựa chọn đầu tiên tạo điều kiện cho hàng hóa tiêu thụ
nhanh hơn. Muốn hàng hóa bán ra với giá cả thấp hơn nhưng doanh nghiệp vẫn thu
được lợi nhuận thì doanh nghiệp phải mua hàng hóa đó với chi phí thấp nhất. Chi phí
mua hàng không chỉ thể hiện ở giá bán mà còn thể hiện ở chổ mua hàng ở đâu, của
ai, số lượng bao nhiêu,…để chí phí giao dịch, đặt hàng, vận chuyển là thấp nhất.
Doanh nghiệp nên mua hàng với số lượng lớn để được giảm giá và giảm chi phí vận
chuyển, chi phí đặt hàng và nhiều loại chi phí khác.
b. Chất lượng mặt hàng
Chất lượng mặt hàng là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến tiêu thụ và khả năng
cạnh tranh thành công của các doanh nghiệp. Hàng hóa phải có chất lượng đảm bảo
nhu cầu của khách hàng. Hiện nay trong điều kiện cung luôn lớn hơn cầu, chất lượng
của hàng hóa cần đáp ứng tốt nhất một nhu cầu nào đó của khách hàng và doanh
nghiệp có thể thu được nhiều lợi nhuận nhất hơn là chất lượng mà doanh nghiệp đạt
được cao nhất khi sử dụng các yếu tố đầu vào để tạo ra sản phẩm đó nhưng chưa đáp
ứng được nhu cầu của khách hàng một cách tốt nhất.
c. Độ an toàn cho đầu ra của hàng hóa
Độ an toàn cho đầu ra của hàng hóa: hàng hóa mua phải đủ số lượng tránh tình
trạng thừa hoặc thiếu làm ứ đọng hàng hóa hoặc gián đoạn kinh doanh làm ảnh
hưởng đến lưu thông hàng hóa. Hàng hóa phải đáp ứng nhu cầu của khách hàng,
doanh nghiệp có tồn tại hay không phụ thuộc vào khách hàng vì khách hàng là người
mua sản phẩm của doanh nghiệp.
Các tiêu chí trên không phải lúc nào cũng thống nhất với nhau. Ví dụ xảy ra
mâu thuẫn chi phí mua hàng và chất lượng, chất lượng hàng hóa tốt thì chi phí mua
hàng phải cao và ngược lại; hoặc giữa chi phí mua hàng và độ an toàn cho đầu ra của
hàng hóa, chi phí mua hàng thấp nhưng hàng hóa không đáp ứng được nhu cầu của
khách hàng làm cho hàng hóa bị tồn kho và ngược lại. Vì vậy khi đánh giá hoạt động
mua hàng có hiệu quả hay không cần đặt chúng trong tổng thể các tiêu chí của doanh
nghiệp và tùy từng trường hợp cụ thể đánh giá kết quả mua hàng của doanh nghiệp.
“19”
1.3.2 Tiêu chí đánh giá hoạt động giao nhận
Hoạt động giao nhận tạo điều kiện cho hàng hóa của doanh nghiệp lưu thông
nhanh chóng, an toàn và tiết kiệm. Để đánh giá hoạt động giao nhận hàng hóa có
hiệu quả hay không ta dựa vào các tiêu chí chi phí giao nhận và thời gian giao nhận.
a. Thời gian giao nhận
Thời gian giao nhận ít giúp doanh nghiệp giảm thiểu những chi phí không
đáng có, giành thời gian nghiên cứu đầu tư vào các dự án khác góp phần tăng doanh
thu cho doanh nghiệp.
b. Chi phí giao nhận
Chi phí giao nhận thấp góp phần giảm tổng chi phí xuất khẩu hàng hóa, giúp
tạo dựng và nâng cao sức cạnh tranh của hàng hóa xuất khẩu trên thị trường quốc tế.
Thời gian giao nhận ít và chi phí thấp chứng tỏ hoạt động giao nhận của doanh
nghiệp đạt hiệu quả góp phần phát triển hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
“20”
1.4 Quy trình thu mua
Xác định nhu cầu mua hàng
Tìm kiếm và lựa chọn nhà cung cấp
Thương lượng và đặt hàng
Đánh giá kết quả thu mua
Theo dõi và kiểm tra quá trình giao nhận hàng hóa
Phù hợp
Không phù hợp
Hình 1.1: Quy trình mua hàng trong doanh nghiệp
Nguồn: Phòng kinh doanh
1.4.1 Xác định nhu cầu mua hàng
Để xác định được nhu cầu mua hàng của mình doanh nghiệp cần tìm hiểu mua
cái gì, số lượng bao nhiêu và chất lượng như thế nào.
Để trả lời cho câu hỏi mua cái gì? Doanh nghiệp cần phải nghiên cứu tìm hiểu
xem khách hàng của mình cần gì, để đáp ứng nhu cầu của khách hàng và làm thỏa
mãn nhu cầu của họ. Nghiên cứu thị trường giúp doanh nghiệp xác định được khách
hàng của mình cần gì cũng như xác định được tổng lượng cung của từng khu vực,
“21”
từng chủng loại để lựa chọn chủ hàng, phương thức mua hàng phù hợp, đảm bảo số
lượng, loại hàng mua, thời gian mua hàng phù hợp với kế hoạch sản xuất và bán ra
của doanh nghiệp, tạo lợi nhuận hiệu quả.
Số lượng hàng cần mua. Để có được quyết định lượng hàng sẽ mua trong từng
lần, doanh nghiệp phải dựa vào diễn biến của thị trường, tốc độ tiêu thụ sản phẩm và
xem xét lượng hàng thực tế của doanh nghiệp. Tổng lượng hàng mua vào của doanh
nghiệp bằng tổng các lượng hàng mua vào của từng mặt hàng.
Chất lượng như thế nào? Doanh nghiệp phải đưa ra mục tiêu chất lượng đối
với hàng hóa mua vào. Hàng hóa mua vào phải đáp ứng một cách tốt nhất một nhu
cầu nào đó của khách hàng và doanh nghiệp có thể thu được nhiều lợi nhuận nhất.
Doanh nghiệp cũng cần chú ý đến yêu cầu cơ cấu, chủng loại, mẫu mã của hàng hóa.
1.4.2 Tìm kiếm và lựa chọn nhà cung cấp
Doanh nghiệp có thể tìm kiếm những nhà cung cấp bằng nhiều cách. Doanh
nghiệp có thể tìm thông qua: hội chợ, triển lãm, đơn thư chào hàng, chương trình
quảng cáo của nhà cung cấp, hội nghị khách hàng,…
Trước khi ra quyết định lựa chọn nhà cung cấp doanh nghiệp phải đánh giá
được khả năng của họ trong việc cung ứng hàng hóa cho doanh nghiệp. Việc lựa
chọn nhà cung cấp với giá rẻ nhất cũng như với chi phí vận tải nhỏ nhất ảnh hưởng
không nhỏ tới giá thành sản phẩm, làm tăng lợi nhuận. Vì vậy việc lựa chọn nhà
cung cấp có ý nghĩa rất quan trọng đối với nhà quản trị.
Để chọn nhà cung cấp tốt doanh nghiệp cần phải:
-
Lựa chọn nhà cung cấp thích hợp bằng cách đưa ra các chỉ tiêu gắn liền với
mục tiêu mua hàng đã xác định.
-
Phân tích, đánh giá các nhà cung cấp đảm bảo các nhà cung cấp được chọn
đạt các yêu cầu đề ra.
-
Quản lý nhà cung cấp được chọn đảm bảo họ luôn giao hàng đúng chất
lượng, kịp thời gian với giá cả hợp lý.
-
Phát triển và duy trì các nguồn cung cấp bền vững.
“22”
1.4.3 Thương lượng và đặt hàng
Sau khi đã tìm kiếm và lựa chọn được nhà cung cấp thích hợp doanh nghiệp
tiến hành thương lượng và đặt hàng để kí kết hợp đồng mua bán với họ.
Doanh nghiệp thương lượng với nhà cung cấp các ràng buộc về số lượng hàng
hóa, chủng loại hàng hóa, chất lượng hàng hóa, giá cả, các điều kiện liên quan đến
việc mua hàng, các biện pháp xử lý nếu vi phạm hợp đồng và để có thể đi đến sự
thỏa thuận chung thì hai bên sẽ phân chia các ràng buộc với nhau.
Sau khi đã thương lượng thành công, doanh nghiệp tiến hành kí kết hợp đồng
hay đơn hàng bằng văn bản. Doanh nghiệp tiến hành đặt hàng với các nhà cung cấp
bằng một trong các hình thức: kí kết hợp đồng mua bán, đơn đặt hàng, hóa đơn bán
hàng.
1.4.4 Thực hiện và đánh giá kết quả
Trong quá trình giao nhận hàng doanh nghiệp cần đôn đốc các nhà cung cấp
nhanh chóng giao hàng tránh tình trạng hàng đến chậm ảnh hưởng đến hoạt động
kinh doanh của doanh nghiệp. Giám sát xem bên cung cấp có thực hiện đúng các
điều kiện ghi trong hợp đồng không. Hàng hóa nhập kho phải nghiệm thu cẩn thận,
kiểm tra chất lượng, số lượng hàng hóa. Sau khi làm thủ tục nhập hàng hoá xong
người quản lí kho hàng kí vào biên bản nhập hàng, kho giữ một bản, kế toán giữ một
bản, gửi một bản cho người cung cấp, đến đây quá trình thu mua kết thúc.
Sau khi hợp đồng thu mua kết thúc, doanh nghiệp nên tổ chức đánh giá kết
quả mua hàng. Cơ sở của việc đánh giá là những mục tiêu mua hàng đã được xác
định cũng như mục tiêu bán hàng và mục tiêu tài chính của doanh nghiệp. Nếu nhà
cung cấp đáp ứng được các nhu cầu của sản xuất kinh doanh để đầu vào được ổn
định thì quyết định mua hàng của doanh nghiệp có kết quả và hiệu quả. Ngược lại,
nhà cung cấp không đáp ứng được thì quyết định mua hàng của doanh nghiệp là sai
lầm và doanh nghiệp phải tìm kiếm nhà cung cấp mới và khắc phục những sai sót.
“23”
1.5 Quy trình xuất khẩu
Trong quy trình giao nhận hàng xuất khẩu gồm nhiều bước có quan hệ chặt
chẽ với nhau bước trước là cơ sở để thực hiện các bước tiếp theo. Để quy trình giao
nhận hàng xuất khẩu được tiến hành thuận lợi thì làm tốt công việc ở các bước là cần
thiết. Thông thường một quy trình giao nhận hàng xuất khẩu gồm một số bước sau:
Nghiên cứu thị trường tìm kiếm đối tác
Đóng gói bao bì hàng xuất khẩu và kẻ kí mã hiệu hàng hóa
Kiểm tra chất lượng hàng hóa
Thuê phương tiện vận tải
Làm thủ tục hải quan
Giao hàng lên tàu
Khiếu nại và giải quyết khiếu nại nếu có
Thủ tục thanh toán
Đàm phán ký kết hợp đồng
Đàm phán ký kết hợp đồng
“24”
Hình 1.2: Quy trình giao nhận hàng xuất khẩu
Nguồn: www.customs.gov.vn
1.5.1 Nghiên cứu thị trường tìm kiếm đối tác
Nghiên cứu thị trường là điều kiện tiên quyết đối với bất kỳ doanh nghiệp nào
muốn tham gia vào thị trường nước ngoài. Thị trường nước ngoài có nhiều sự khác
biệt so với thị trường trong nước cho nên đối với các doanh nghiệp sản xuất kinh
doanh xuất khẩu thì việc nghiên cứu thị trường là rất quan trọng.
Khi nghiên cứu thị trường các doanh nghiệp sẽ tìm hiểu về quy mô, cơ cấu, sự
vận động của thị trường, các nhân tố ảnh hưởng đến thị trường như môi trường cạnh
tranh, chính trị pháp luật, khoa học công nghệ, môi trường văn hóa xã hội, tập quán
mua hàng và những thói quen ảnh hưởng đến hành vi mua hàng của người tiêu dùng.
“25”
