Đánh giá hiện trạng và đề xuất giải pháp chống thất thoát nước trong hệ thống cấp nước thành phố sóc trăng

B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR

NG

B NÔNG NGHI P VÀ PTNT
I H C TH Y L I

---------------------------------------

PHAN QUANG KH I

ÁNH GIÁ HI N TR NG VÀ
XU T GI I PHÁP
CH NG TH T THOÁT N
C TRONG H TH NG C P N
THÀNH PH SÓC TR NG

LU N V N TH C S

Tp.H Chí Minh - 2015

C


L I CAM OAN
Tôi xin cam đoan lu n v n cao h c đ tài : "
XU T GI I PHÁP CH NG TH T THOÁT N
THÀNH PH

ÁNH GIÁ HI N TR NG VÀ

C TRONG H TH NG C P N

C

SÓC TR NG " theo quy t đ nh giao đ tài lu n v n s 1285/Q - HTL

ngày 29/8/2014 c a Tr
nhân tôi v i s h

ng

i h c Th y L i là cơng trình nghiên c u đ c l p c a cá

ng d n c a Ti n s

oàn Thu Hà.

Các s li u trích d n trong lu n v n là hồn tồn trung th c và có ngu n g c xu t x
rõ ràng.
Tp.H Chí Minh, ngày 29 tháng 6 n m 2015
H c viên

Phan Quang Kh i


L IC M

N

Trong quá trình nghiên c u, th c hi n đ tài lu n v n này, tôi đã nh n đ

c s giúp

đ , đ ng viên c a các th y cô giáo, các b n bè và đ ng nghi p. Tôi xin trân tr ng c m n
các th y cô giáo trong b môn K thu t Tài nguyên n
các cán b c a khoa ào t o Sau đ i h c c s 2 Tr

c, C p thoát n
ng

c, các th y cô và

i h c Th y L i đã giúp đ tơi

đ tơi có th hồn thành đ tài nghiên c u này.
Tôi xin g i l i c m n trân tr ng nh t đ n giáo viên h
ng

i đã h

ng d n TS. oàn Thu Hà,

ng d n tơi t n tình, t m và có nhi u góp ý q báu cho tơi trong q trình

nghiên c u.
Xin c m n Cơng ty TNHH MTV C p n

c Sóc Tr ng đã cung c p cho tôi các tài

li u c n thi t liên quan và t o đi u ki n giúp đ tơi hồn thành lu n v n này.

Do th i gian nghiên c u và trình đ chun mơn cịn h n ch nên đ tài này không
th tránh kh i nh ng thi u sót. R t mong nh n đ
c u này đ

c các ý ki n đóng góp đ đ tài nghiên

c hồn thi n h n.

M t l n n a, tôi xin trân tr ng c m n!
Tp. H Chí Minh, ngày 29 tháng 6 n m 2015
H c viên th c hi n

Phan Quang Kh i


1

M CL C
PH N M
U ............................................................................................8
1. Tính c p thi t c a đ tài ...............................................................................8
2. M c đích c a đ tài ......................................................................................9
3. N i dung nghiên c u ....................................................................................9
4. Cách ti p c n và ph ng pháp nghiên c u ................................................10
5. K t qu d ki n đ t đ c ...........................................................................12
Ch ng 1. T ng quan v l nh v c nghiên c u và ph ng pháp nghiên
c u .................................................................................................................13
1.1. Các nghiên c u v th t thoát n c trong h th ng c p n c đã th c hi n
trên th gi i ....................................................................................................13
1.1.1. Khái ni m l ng n c th t thốt .........................................................13

1.1.2. Khái qt tính hình th t thốt n c trên th gi i .................................13
1.1.3. Tình hình nghiên c u v th t thoát n c trên th gi i .........................14
1.2. Các nghiên c u v th t thoát n c trong h th ng c p n c Vi t
Nam.................................................................................................................15
1.2.1. T ng th hi n tr ng th t thoát n c trong các h th ng c p n c đơ th
Vi t Nam .....................................................................................................15
1.2.2. Tình hình nghiên c u v th t thốt n c Vi t Nam .........................17
1.3.T ng quan tình hình th t thốt n c thành ph Sóc Tr ng ..................18
1.3.1. Các lo i hình th t thốt n c có ngun nhân liên quan đ n y u t k
thu t (n c th t thốt) ....................................................................................18
1.3.2. Các lo i hình th t thốt n c có ngun nhân liên quan đ n y u t qu n
lý (n c th t thu).............................................................................................18
1.3.3. Các lo i hình th t thốt n c có nguyên nhân bên trong h th ng c p
n c vào nhà h s d ng n c (th t thoát sau th y l ng k c a h s d ng
n c) ...............................................................................................................19
1.3.4. Th t thoát n c t i nhà máy n c ........................................................19
1.4. Ph ng pháp nghiên c u th t thoát n c ................................................20
1.4.1. Ph ng pháp đi u tra thu th p và x lý đánh giá s li u, tài li u ........20
1.4.2. Ph ng pháp phân tích t ng h p th ng kê các s li u đã có ...............21
1.4.3. Ph ng pháp th c nghi m hi n tr ng ................................................21
1.4.4. Ph ng pháp đ nh l ng th t thoát n c trong đ tài nghiên c u áp
d ng ................................................................................................................22
Ch ng 2. ánh giá hi n tr ng th t thoát n c trong h th ng c p n c
thành ph Sóc Tr ng ....................................................................................23
2.1. c đi m c a khu v c nghiên c u ...... ..................................................23


2

2.1.1. c đi m đ a lý - t nhiên ...................................................................23

2.1.2. Hi n tr ng phát tri n kinh t xã h i .....................................................26
2.1.3. Hi n tr ng h t ng k thu t ..................................................................28
2.1.4. Khái quát quy ho ch phát tri n thành ph Sóc Tr ng đ n n m 2030...29
2.2. Hi n tr ng c a h th ng c p n c thành ph Sóc Tr ng ........................30
2.2.1. T ng th t ch c b máy Cơng ty TNHH MTV C p n c Sóc Tr ng.30
2.2.2. Hi n tr ng h th ng c p n c và ho t đ ng s n xu t kinh doanh n c
s ch c a Công ty TNHH MTV C p n c Sóc Tr ng ....................................32
2.2.3. Hi n tr ng m ng l i đ ng ng chuy n t i và phân ph i n c s ch
thành ph Sóc Tr ng .......................................................................................41
2.3. ánh giá hi n tr ng th t thoát n c trong h th ng c p n c thành ph
Sóc Tr ng .......................................................................................................44
2.3.1. Hi n tr ng th t thoát n c trên m ng l i đ ng ng chuy n t i và
phân ph i n c s ch thành ph Sóc Tr ng .....................................................44
2.3.2. Hi n tr ng th t thốt n c có ngun nhân liên quan đ n công tác qu n
lý tiêu th n c (n c th t thu) ......................................................................45
2.3.3. Hi n tr ng th t thoát n c t i các nhà máy n c trong h th ng c p
n c thành ph Sóc Tr ng ..............................................................................46
2.4. nh h ng c a các y u t đ n th t thoát n c trong h th ng c p n c
thành ph Sóc Tr ng .......................................................................................47
2.4.1. Y u t h n ch trong h th ng c p n c c a thành ph Sóc Tr ng .....47
2.4.2. Y u t t c đ đơ th hố và tác đ ng q t i đ i v i h th ng c p n c
thành ph Sóc Tr ng ......................................................................................51
2.5. Nh ng y u t h n ch trong công tác kh o sát thi t k và qu n lý v n
hành h th ng c p n c thành ph Sóc Tr ng ...............................................57
2.5.1. Tài li u c s thi t k ch a sát v i th c t ...........................................57
2.5.2. Nh ng h n ch v qu n lý v n hành m ng l i c p n c ...................59
Ch ng 3.
xu t gi i pháp ch ng th t thoát n c trong h th ng c p
n c thành ph Sóc Tr ng ..........................................................................60
3.1. C s xây d ng gi i pháp ch ng th t thoát n c ....................................60

3.1.1. S n xu t và cung c p n c s ch ph i là ngành mang tính ch t kinh
doanh đ c thù ..................................................................................................60
3.1.2. C s c a vi c c i t o h th ng m ng l i c p n c thành ph Sóc
Tr ng ..............................................................................................................60
3.1.3 ng d ng cơng ngh thông tin trong thi t k và qu n lý ch ng th t thoát
n c ................................................................................................................64
3.1.4. M c tiêu và các gi i pháp c th ch ng th t thoát n c ......................86
3.2.
xu t gi i pháp ch ng th t thoát n c trong h th ng c p n c thành
ph Sóc Tr ng ................................................................................................96


3

3.2.1. Xác đ nh các thành ph n th t thoát n c .............................................96
3.2.2. Gi i pháp ch ng th t thoát n c t i bên trong nhà máy n c .............96
3.2.3. Gi i pháp ch ng th t thoát n c trên m ng l i đ ng ng chuy n t i
và phân ph i n c ..........................................................................................96
3.2.4. Gi i pháp ch ng th t thoát n c do nguyên nhân qu n lý (th t thu)
.........................................................................................................................97
3.2.5. Gi i pháp phân vùng tách m ng - m ng l i c p n c ........................99
3.2.6. Gi i pháp ng d ng ph n m m GIS và SCADA trong qu n lý v n hành
m ng l i c p n c ......................................................................................103
K T LU N VÀ KI N NGH ..................................................................105
TÀI LI U THAM KH O .........................................................................108
PH L C


4

DANH M C CÁC KÝ HI U, CH

Ký hi u

Ti ng Anh

Ti ng Vi t

Trách nhi m h u h n m t thành viên

TNHH MTV
GIS

VI T T T

Geographical Information System

H th ng thông tin đ a lý
Ph n m m mô ph ng th y l c

EPANET

m ng l
Benchmarking

ic pn

c

K thu t qu n tr c i thi n ho t đ ng kinh

doanh
TCXDVN

Tiêu chu n xây d ng Vi t Nam

BSCL

ng b ng sông C u Long

KCN
PVC

Khu công nghi p
Nh a d o cao phân t

Poly Vinyl Clorua

C s d li u

CSDL

DMZ

District Metered Zone

DMA

District meter areas

Vùng c p n

c

Khu v c c p n

c

GSM

Global system for Mobile

H th ng thông tin di đ ng

GPRS

General Packet Radio Service

D ch v d li u di đ ng

PLC

Programmable Logic Controller Thi t b đi u khi n l p

trình
SCADA

Supervisory control and

H th ng đi u khi n, giám sát và thu

Data Acquisition

th p d li u


5

DANH M C CÁC HÌNH NH VÀ HÌNH V
Hình 2.1 B n đ v trí Thành ph SócTr ng.
Hình 2.2 B n đ hành chính thành ph Sóc Tr ng.
Hình 2.3 S đ Quy ho ch s d ng đ t thành ph Sóc Tr ng.
Hình 2.4 S đ Quy ho ch đ nh h ng phát tri n không gian thàn ph Sóc Tr ng
Hình 2.5 Tr s Cơng ty TNHH MTV C p n c Sóc Tr ng.
Hình 2.6 Nhà máy n c Khu công nghi p An Nghi p
Hình 2.7 Dây chuy n cơng ngh x lý Nhà máy n c Khu công nghi p An Nghi p
Hình 2.8 Dây chuy n cơng ngh x lý Nhà máy n c S 1
Hình 2.9 Nhà máy n c S 1 - Cty C p n c Sóc Tr ng
Hình 2.10 C m x lý Nhà máy n c S 1- Cty C p n c Sóc Tr ng
Hình 2.11 V n phịng Xí nghi p C p n c Phú L i
Hình 2.12 C m x lý Nhà máy n c Phú L i
Hình 2.13 Dây chuy n công ngh x lý Nhà máy n c Phú L i
Hình 2.14 Nhà máy n c Sung inh - Cty C p n c Sóc Tr ng
Hình 2.15 Dây chuy n công ngh x lý Nhà máy n c Sung inh
Hình 2.16 Nhà máy n c Ph ng 7
Hình 2.17 C m x lý Nhà máy n c Ph ng 8
Hình 2.18 V n phịng Xí nghi p C p n c M Xuyên
Hình 3.1 C u t o van đi u áp s d ng cho đ ng ng c p n c
Hình 3.2 Van đi u áp s d ng cho đ ng ng c p n c
Hình 3.3: ng h n c lo i ph i h p - ki u M b ng con

Hình 3.4 Gi i thi u m t s lo i đ ng h n c hi n ph bi n trên th tr ng
Hình 3.5 S đ tính tốn th y l c M ng l i c p n c thành ph Sóc Tr ng
th hi n trên AutoCAD.
Hình 3.6 Nh p d li u thông s các đo n đ ng ng vào EPANET
Hình 3.7 Nh p d li u thơng s các nút vào EPANET
Hình 3.8 Nh p d li u thông s b m c p 2 vào EPANET
Hình 3.9 Nh p d li u thơng s b ch a vào EPANET
Hình 3.10 Nh p d li u ch đ tiêu th c a m ng l i c p n c vào EPANET
Hình 3.11 Nh p d li u đ ng đ c tính c a b m c p 2 vào EPANET
Hình 3.12 S d ng EPANET mô ph ng th y l c m ng l i c p n c thành ph
Sóc Tr ng
Hình 3.13 Xu t k t qu mô ph ng l u l ng và áp l c nút trên EPANET
Hình 3.14 Xu t k t qu mô ph ng l u l ng, v n t c và t n th t áp c a m ng
l i c p n c trên EPANET


6

Hình 3.15 Mơ ph ng th y l c khu v c Khu Cơng nghi p An Nghi p
Hình 3.16 Khách hàng đ u n i tê trái phép tr c đ ng h đo n c
Hình 3.17 Ví d v ng d ng GIS qu n lý m ng l i c p n c Cty CP
C p n c Gia nh thành ph H Chí Minh
Hình 3.18 Ví d v ng d ng GIS truy xu t thông tin m ng l i c p n c Cty CP
C p n c Gia nh
Hình 3.19 Gi i thi u Nguyên lý ho t đ ng c a thi t b SCADA
Hình 3.20 Gi i thi u H th ng thu th p và hi n th tín hi u SCADA online.
Hình 3.21 Gi i thi u H th ng SCADA giám sát và đi u khi n các van trên m ng
l i
Hình 3.22 Gi i thi u H th ng SCADA giám sát và đi u khi n trên màn hình

t i trung tâm đi u khi n t i v n phịng cơng ty c p n c.
Hình 3.23 Gi i thi u H th ng SCADA áp d ng cho tr m b m c p 2 s d ng
bi n t n
Hình 3.24 Gi i thi u H th ng SCADA áp d ng cho B l c x lý n c
Hình 3.25 Gi i thi u ng h Micronics siêu âm k p ngồi đ ng ng
Hình 3.26 Gi i thi u các thi t b kh ch đ i âm dị tìm rị r
Hình 3.27 Nghe kh ch đ i âm dị tìm rị r đ ng ng trên m t đ t
Hình 3.28 V trí l p đ t c m đ ng h h gia đình
Hình 3.29 V trí c m đ ng h h gia đình b ng p sâu
Hình 3.30 Ví d phân vùng m ng l i - Các ki u khu v c
Hình 3.31 Ví d phân vùng m ng l i
Hình 3.32 Ví d phân chia khu v c m ng l i


7

DANH M C CÁC B NG BI U

B ng 1-1: T l th t thoát n c s ch c a m t s n c trên th gi i
B ng 1-2: Hi n tr ng t l th t thoát n c s ch Vi t Nam
B ng 2-1: Hi n tr ng s d ng đ t khu v c nghiên c u
B ng 2-2: T ng h p chi u dài các lo i đ ng kính ng
B ng PL1-1: B ng H s
max, min
B ng PL1-2: B ng h s khơng đi u hịa gi trong ngày
B ng PL1-3: B ng Ch đ tiêu th các gi trong ngày c a thành ph Sóc Tr ng
B ng PL2-1: B ng l u l ng nút đ a vào mô ph ng th y l c
B ng PL2-2: B ng t ng h p chi u dài, đ ng kính ng đ a vào mơ ph ng th y l c
B ng PL 2-3: B ng s li u Tr m b m c p 2 t i các nhà máy n c cung c p n c
cho m ng l i

8

PH N M
1. TÍNH C P THI T C A

U

TÀI NGHIÊN C U

Trên trái đ t qu n c ng t đ c dùng đ c p n c ngày m t khan
hi m. S khan hi m đó x y ra là do dân s th gi i phát tri n quá nhanh, do
công nghi p phát tri n, do s gây ô nhi m ngu n n c và cu i cùng là do th t
thoát n c và s d ng n c lãng phí. Vì v y, b o v , gi gìn và khai thác s
d ng h p lý ngu n n c là m t chi n l c đ t ra cho nhi u qu c gia trên th
gi i.
Trong khi đó th c t hi n nay t l n c th t thoát trong h th ng c p
n c t i các đô th Vi t Nam đang trong tình tr ng báo đ ng.Hàng n m
l ng n c th t thoát trong h th ng c p n c c a các đô th trên th gi i nói
chung và Vi t Nam nói riêng r t l n (20 ÷ 40%) c ng v i các nguyên nhân
khác d n đ n tình tr ng thi u n c s d ng bu c các Công ty C p n c ph i
có các d án b sung ngu n n c đ đáp ng các nhu c u khác nhau c a đô
th . Kinh phí dành cho các d án tìm ki m khai thác, x lý và phân ph i n c
th ng r t l n, đơi khi khó th c hi n do ngu n n c khan hi m và do các y u
t khác. Vì v y ch ng th t thoát và ki m soát l ng n c th t thoát là m c
tiêu hàng đ u mang tính chi n l c đ i v i các n c trên th gi i nói chung
và Vi t Nam nói riêng [2].
T nhi u n m nay, v n đ ch ng th t thoát trong h th ng c p n c đô
th đã đ c nhi u Cơng ty trong và ngồi n c quan tâm t i và c ng đã đ t

đ c m t s k t qu . Tuy nhiên các đơ th Vi t Nam nói chung và Thành ph
Sóc Tr ng nói riêng, v i đ c thù v đi u ki n t nhiên, kinh t , xã h i và đ c
bi t là v m t quy ho ch ki n trúc xây d ng, k thu t và trình đ dân trí c ng
nh h th ng lu t pháp cịn ch a hồn ch nh. B i v y kinh nghi m và bi n
pháp ch ng th t thoát c a các n c áp d ng vào Vi t Nam nói chung và thành
ph Sóc Tr ng nói riêng trong th i gian qua là r t khó và ch d ng m c đ
các ph ng h ng, đ nh h ng là ch y u.
Các bi n pháp ch ng th t thoát n c c a các hãng ho c Cơng ty trong
và ngồi n c ch y u ch quan tâm đ n vi c cung c p trao đ i thi t b đo
l ng l ng n c khai thác và s d ng cho các h th ng c p n c hi n có,
ch a có m t nghiên c u c th nào đ c cơng b mang tính t ng quan đánh
giá th c tr ng, nguyên nhân th t thoát m t cách đ y đ và ki n ngh các bi n
pháp c th trong công tác thi t k quy ho ch, thi t k xây d ng và qu n lý
v n hành nh m gi i quy t v n đ ch ng th t thoát n c m t cách c b n và
b n v ng.
Hi n nay t l th t thoát n c trong h th ng c p n c thành ph Sóc
Tr ng theo báo cáo c a Cơng ty TNHH MTV C p N c Sóc Tr ng vào


9

kho ng 26 % , đây là m t t l th t thốt n c khơng nh , nó chính là y u t
nh h ng tiêu c c đ n ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a Công ty và là m i
quan tâm hàng đ u c a lãnh đ o Công ty trong th i gian qua [5].
M t khác theo Quy t đ nh s 2147/Q -TTg ngày 24/11/2010 c a Th
t ng Chính ph v phê duy t Ch ng trình Qu c gia ch ng th t thốt th t
thu n c s ch đ n n m 2025, m c tiêu gi m t l n c th t thốt th t thu bình
qn t 30% n m 2009 xu ng d i 15% vào n m 2025 c th nh sau [18],
[23]:
- n n m 2015 : T l TTTT n c s ch bình quân 25%

- n n m 2020 : T l TTTT n c s ch bình quân 18%
- n n m 2025 : T l TTTT n c s ch bình quân 15%
Vì v y vi c đ u t nghiên c u hi n tr ng th t thoát n c và tìm ra các
gi i pháp ch ng th t thoát n c đ t hi u qu cho h th ng c p n c c a thành
ph Sóc Tr ng là vô cùng c p thi t, đáp ng k p th i yêu c u th c ti n c a
lãnh đ o và CBCNV ngành c p n c Vi t Nam nói chung và c a Cty TNHH
MTV C p n c Sóc Tr ng nói riêng v vi c th c hi n m c tiêu qu n lý v n
hành s n xu t kinh doanh n c s ch đ t hi u qu cao nh t, nh m đáp ng nhu
c u đ c cung c p n c s ch ngày càng l n c a ng i s d ng n c trong
giai đo n hi n nay và trong th i gian t i.
T c s nêu trên h c viên th c hi n lu n v n v i đ tài : " ánh giá
hi n tr ng và đ xu t gi i pháp ch ng th t thoát n c trong h th ng c p
n c thành ph Sóc Tr ng".
2. M C ÍCH C A
TÀI
Trên c s đi u tra kh o sát th c t , đ ng th i phân tích đánh giá hi n
tr ng th t thốt n c trong h th ng c p n c thành ph Sóc Tr ng, nh m
m c đích :
- ánh giá hi n tr ng th t thoát n c trong h th ng c p n c thành ph
Sóc Tr ng t đó xác đ nh nguyên nhân gây ra th t thoát n c.
-Xây d ng c s khoa h c cho vi c ch ng th t thoát n c đ i v i h
th ng c p n c thành ph Sóc Tr ng.
- xu t các gi i pháp th c ti n ch ng th t thoát n c cho h th ng c p
n c thành ph Sóc Tr ng.
3. N I DUNG NGHIÊN C U
- ánh giá t ng quan khu v c nghiên c u và l nh v c nghiên c u.
- ánh giá hi n tr ng th t thoát n c c a h th ng c p n c thành ph
Sóc Tr ng, xác đ nh nguyên nhân.

10

-Xây d ng c s khoa h c cho các gi i pháp ch ng th t thoát n c trong
h th ng c p n c.
- xu t gi i pháp ch ng th t thoát n c trong h th ng c p n c thành
ph Sóc Tr ng.
4. CÁCH TI P C N VÀ PH
NG PHÁP NGHIÊN C U
4.1. Cách ti p c n :
-Ti p c n t ng h p liên ngành :
D a trên hi n tr ng và đ nh h ng phát tri n kinh t - xã h i, hi n tr ng
quy ho ch xây d ng và phát tri n đơ th ... T đó có cái nhìn t ng h p v tính
hình th t thốt n c đ i v i h th ng c p n c thành ph Sóc Tr ng.
-Ti p c n k th a có ch n l c, c p nh t b sung:
Hi n nay vi c nghiên c u ch ng th t thoát c ng đã đ c các công ty c p
n c trên th gi i và trong n c quan tâm đ u t th c hi n. Vi c k th a có
ch n l c các k t qu nghiên c u đ ng th i có c p nh t các s li u th c t có
liên quan s giúp đ tài có đ nh h ng gi i quy t v n đ m t cách khoa h c
h n.
-Ti p c n th c ti n :
Thu th p các s li u đ a ph ng, Công ty C p n c Sóc Tr ng, kh o
sát th c đ a nh m xác đ nh rõ hi n tr ng th c t v th t thoát n c, v các
nguyên nhân th t thoát n c và các d ng th t thoát n c trên đ a bàn thành
ph Sóc Tr ng.
Các s li u th c ti n s giúp đánh giá m t cách th c t t ng quan v hi n
tr ng ho t đ ng s n xu t qu n lý v n hành h th ng c p n c và hi n tr ng
th t thoát n c c a h th ng c p n c thành ph Sóc Tr ng, t đó đ xu t các
gi i pháp kh c ph c.
-Ti p c n các ph ng pháp, công c hi n đ i trong nghiên c u :
tài này d ki n s ng d ng khai thác ph n m m GIS và EPANET k t

h p thi t b SCADA, là các ph n m m và thi t b chuyên dùng hi n đ i s
d ng công ngh thông tin ph i h p công ngh truy n thông đ v n hành qu n
lý ch ng th t thoát n c.
4.2. Ph

ng pháp nghiên c u :
th c hi n m c tiêu và n i dung nghiên c u đ ra, trong lu n án đ
xu t s d ng các ph ng pháp nghiên c u sau :
+ Ph ng pháp k th a.
+ Ph ng pháp đi u tra thu th p và x lý đánh giá s li u, tài li u.
+ Ph ng pháp phân tích t ng h p th ng kê các s li u đã có.
+ Ph ng pháp ng d ng mơ hình mơ ph ng Epanet k t h p th c
nghi m đo đ c t i hi n tr ng.


11

+ Ph
+ Ph

ng pháp xây d ng b n đ GIS qu n lý m ng l
ng pháp chuyên gia.

ic pn

c.

+ Ph ng pháp k th a
Nghiên c u ti p thu và s d ng có ch n l c k t qu nghiên c u và thành
t u khoa h c công ngh c a các tác gi trong và ngoài n c đã nghiên c u v

nh ng v n đ có liên quan đ n ch ng th t n c trong th i gian v a qua và
hi n nay.
+ Ph ng pháp đi u tra thu th p và đánh giá
- Thu th p s li u v tình hình th t thốt n c và các lo i th t thoát n c
đ i v i m ng l i c p n c thành ph Sóc Tr ng nói riêng và Vi t Nam nói
chung.
- Thu th p các tài li u v hi n tr ng m ng l i c p n c thành ph Sóc
Tr ng bao g m quy mô công su t, b n đ , s đ nguyên lý, c u trúc m ng và
các thi t b trên m ng ph c v cho kinh doanh và qu n lý v n hành.
- Thu th p các tài li u v qu n lý m ng l i nh : hình th c và bi n pháp
qu n lý k thu t c a Công ty TNHH MTV C p n c Sóc Tr ng. C c u, ch c
n ng và nhi m v c a các đ n v tr c thu c.
- Thu th p các bi n pháp và kinh nghi m ch ng th t thoát c a m t s
Cơng ty trong n c và ngồi n c.
- Thu th p các s li u v tình hình phát tri n quy ho ch c a thành ph
Sóc Tr ng qua các giai đo n, tình hình đơ th hố c a thành ph Sóc Tr ng.
- Thu th p các s li u ph n ánh tình hình qu n lý đô th hi n nay c a
thành ph Sóc Tr ng.
- Thu th p các s li u thu c v c s thi t k m ng l i c p n c đô th .
+ Ph ng pháp phân tích t ng h p th ng kê các s li u đã có
Vi c nghiên c u th t thốt n c có liên quan đ n nhi u y u t nh k
thu t, kinh t , xã h i..., có tác đ ng r ng rãi đ n cu c s ng c a c ng đ ng trên
đ a bàn r ng l n vì v y vi c phân tích t ng h p là c n thi t đ i v i nghiên c u
này.
+ Ph ng pháp s d ng các mơ hình mơ ph ng
tài này ng d ng khai thác ph n m m EPANET mô ph ng ho t đ ng
v n hành m ng l i c p n c k t h p th c nghi m đo đ c t i hi n tr ng và
k t h p thi t b SCADA, là các ph n m m và thi t b chuyên dùng hi n đ i s
d ng công ngh thông tin ph i h p truy n thông đ v n hành qu n lý ch ng
th t thoát n c.

+ Ph ng pháp xây d ng b n đ GIS qu n lý m ng l i c p n c
tài đ xu t ng d ng ph n m m GIS xây d ng b n đ v i các thơng
tin thu c tính đ qu n lý v n hành m ng l i c p n c, qu n lý ch ng th t
thoát n c.


12

+ Ph ng pháp chuyên gia
Có s tham gia đóng góp ý ki n c a các chuyên gia v l nh v c nghiên
c u v ch ng th t thốt n c.
5. K T QU D

KI N

T

C

1.Phân tích, đánh giá t ng quan chung v l nh v c nghiên c u và khu v c
nghiên c u.
2. ánh giá hi n tr ng và nguyên nhân th t thoát n c trong h th ng c p
n c thành ph Sóc Tr ng.
3.
xu t gi i pháp c th nh m ch ng th t thoát n c trong h th ng
c p n c thành ph Sóc Tr ng.


13

CH

NG 1

T NG QUAN V L NH V C NGHIÊN C U
VÀ PH
NG PHÁP NGHIÊN C U
1.1. Các nghiên c u v th t thoát n c trong h th ng c p n c đã th c
hi n trên th gi i.
1.1.1. Khái ni m l ng n c th t thốt
Trên th gi i hi n có nhi u cách đ nh ngh a khác nhau v l ng n c
th t thoát.
L ng n c th t thoát là đ chênh l ch gi a l ng n c c p vào h
th ng và l ng n c đ c s d ng th c t vào các m c đích sinh ho t bao
g m n c n u ng, sinh ho t c a con ng i và n c ph c v các m c đích
sinh ho t cơng c ng c a đô th .[9]
nh ngh a theo cách này th c ch t là s phân bi t l ng n c s d ng
có ích và s rị r vơ ích.
Th t thốt n c là v n đ ln đi li n v i m i h th ng c p n c, g n
li n v i quá trình s n xu t và kinh doanh n c s ch. C ng có th hi u r ng
th t thoát n c là m t t t y u, vì khơng th có m t h th ng đ ng ng tuy t
đ i kín đ đ m b o không m t m t gi t n c nào, c ng nh toàn b l ng
n c đã đ c s n xu t ra đ u s ph i thu đ c ti n...
C th gi i đ u đã ph i ch p nh n đi u này và luôn ph n đ u đ đ t
đ c m t t l th t thoát n c th p nh t. T l th t thoát n c c ng là ch s
đ đánh giá m c đ c a h th ng c p n c, trình đ c a d ch v . N c b th t
thoát nhi u là s thi t h i l n cho s n xu t kinh doanh, là m i quan tâm l n
c a t t c m i ng i. Chính vì v y t l th t thốt n c ln đ c quan tâm
và kh ng ch .[25]
Trong h th ng c p n c, th t thốt n c có th x y ra t t c các

h ng m c cơng trình nh khai thác, v n chuy n n c thơ, rị r các b ch a
và b x lý và th t thoát trong m ng l i c p n c.
Th t thoát n c đ c chia thành 2 lo i [9]:
-Th t thoát do nguyên nhân "k thu t" th ng g i là n c rị r hay
n c th t thốt c h c.
-Th t thoát t nguyên nhân "qu n lý" th ng g i là n c th t thu.
1.1.2. Khái qt tính hình th t thốt n c trên th gi i
Trên th gi i hi n nay tình tr ng th t thoát n c là r t ph bi n và đang
là m t v n đ h t s c nóng b ng đ i v i các công ty qu n lý và v n hành
cung c p n c s ch. Tình hình th t thoát n c ph bi n đ n n i h u nh
b t
k qu c gia nào và t t c các công ty cung c p n c s ch, ch có đi u là th t


14

thoát n c di n ra v i các m c đ khác nhau tùy thu c vào ph ng th c và
ph ng ti n trang thi t b qu n lý h th ng c p n c c a m i qu c gia. Theo
s li u th ng kê báo cáo (t ngu n: En.wipedia.org.wiki. Non Revenue
Water; 07/2013) tình hình t l th t thốt n c s ch c a m t s n c trên th
gi i đ c khái quát b ng 1.1 nh sau :
B ng 1.1 T l th t thoát n c s ch c a m t s n c trên th gi i
TT
1
2
3
4
5
6
7

8
9
10
11
12
13
14

Khu v c
Singapore
an M ch
Nh t
Phía ông Manila, Philippine
Phía ông Manila, Philippine
BangKok, Thái Lan
Pháp
Dahaka, Bangladesh
Chile
Phía ông Jakarta, Indonesia
Phía Tây Jakarta, Indonesia
Phía Tây Jakarta, Indonesia
Amman , Jordani
Mexico

T l th t thốt
5%
6%
7%
63%
11%

25%
26%
29%
34%
39%
57%
39%
34%
51%

T i th i đi m

2007
1997
2011
2012
2005
2010
2006
2011
1998
2011
2010
2003

1.1.3. Tình hình nghiên c u v ch ng th t thốt n c trên th gi i
Hi n nay trên th gi i vi c nghiên c u v th t thoát n c s ch đã và
đang đ c nhi u qu c gia đ u t nghiên c u, trong đó các qu c gia nh Pháp,
an M ch, Bulgaria, Nh t B n, Singapore, Philippine là nh ng n c đã đ c
đ u t r t nhi u v tài chính và k thu t cơng ngh đ nh m gi m t i đa l ng

n c s ch b th t thốt trong q trình qu n lý và s d ng [23].
Các cơng trình nghiên c u khoa h c v th t thoát n c và ch ng th t
thoát n c tiêu bi u nh :
+"Gi m thi t h i trong h th ng c p n c" c a các tác gi : Kalinkov,
G.Vladov, V.Radoramov thu c tr ng
i h c Ki n trúc - Xây d ng Sofia
Bulgaria, trong đó các tác gi t p trung nghiên c u m c đ th t thoát n c
v i khái ni m "Dòng ch y đêm" và đ a ra gi i pháp ch ng th t thoát n c
cho th tr n Vidin v i gi i pháp k thu t "cân b ng n c" và phân vùng
DMA, k t qu đã đ t đ c theo tác gi là gi i pháp phù h p v i đ a ph ng
và đã có k t qu v i vi c làm gi m t l th t thoát n c c a H th ng c p
n c th tr n Vidin t 30% xu ng còn 26% [26].


15

+ “Công ngh GIS qu n lý m ng l i và gi m th t thoát trong ngành
c p n c” do Cty ENVIDAN - DHI an M ch th c hi n, trong đó t p trung
nghiên c u các gi i pháp qu n lý th t thốt n c b ng cơng ngh thơng tin
v i ph n m m GIS qu n lý tài s n m ng l i đ ng ng truy n t i và phân
ph i n c, theo Cty ENVIDAN - DHI an M ch thì nghiên c u này đã đ c
áp d ng thành công t i an M ch góp ph n h tr cho các nhà qu n lý h
th ng cung c p n c s ch trong cơng tác ch ng th t thốt n c đ t hi u qu
[3].
Trong th i gian qua h u h t các n c trên th gi i nh các n c nêu
trên đ u đã th c hi n các công vi c nh m m c tiêu gi m th t thoát n c s ch
nh sau [23]:
+Bên c nh các k ho ch ki m tra và s a ch a, vi c đ i m i các ng c
và thay th các ng d n n c b ng các ng thép khơng g là u tiên chính.
Bi n pháp này thành công trong vi c gi m l ng l n n c rò r trong 50 n m

qua.
+Bi n đ i khí h u s tác đ ng đ n các ngu n n c, vi c ng n ng a rò
r n c đ đ m b o tiêu th t i đa các ngu n n c có gi i h n đ c khai thác
ngày càng tr nên quan tr ng. Vi c ng n ng a rò r ngang b ng v i vi c phát
tri n ngu n n c m i.
+ M c tiêu t ng quát là s d ng t t nh t các ngu n n c có gi i h n,
đ thích ng v i bi n đ i khí h u, và ng n ng a các th m h a gây ra b i rò r
n c, nh thi u ngu n c p n c, lún và n t v m t đ ng do dòng ch y n c
ng m, n c tràn vào các tòa nhà.
Bên c nh k ho ch ki m tra và s a ch a, vi c đ i m i các ng c và
thay th các ng d n n c thép tráng k m b ng các ng thép khơng g là u
tiên chính.
Các bi n pháp c th bao g m :
- Rò r d i đ t: Rò r đ c phát hi n b ng cách s d ng c m
bi n/máy dò/máy phát hi n rò r đi n t , máy siêu âm. L ng rị r ti m n ng
đ c d đốn b ng cách s d ng các d ng c đo đ c dòng ch y r i vào ban
đêm.
+ Thay th ng và nâng c p v t li u ng: T gang đúc sang gang đúc
d o đ i v i đ ng ng phân ph i do v t li u này có đ c ng cao h n và kh
n ng ch u đ ng đ t t t h n; t ng chì sang thép không g cho các ng cung
c p d i các đ ng cơng c ng.
+ Ki m sốt các ng d ch v : chi m 97% t ng l ng s a ch a rị r ,
do đó ng n ng a s m rò r là thi t y u
+Thành l p nhi u Trung tâm ào t o và Phát tri n K thu t: Trung
tâm này đã và đang đóng góp vào vi c ng n ng a rị r thơng qua nghiên c u
và phát tri n các ch ng trình qu n lý qu n lý h th ng c p n c.


16

+ H th ng máy tính hóa: Tính tốn và t ng h p thơng tin v rị r .
Các s li u thu th p đ c bao g m nguyên nhân, chi ti t t ng tr ng h p s a
ch a, và chi phí s a ch a.
+Trung tâm V n hành Cung c p N c c a Thành ph qu n lý t t c
các s li u liên quan đ n cung c p n c thơng qua h th ng máy tính hóa
giám sát và đi u khi n các ho t đ ng 24 gi trong ngày, 7 ngày trong tu n.
Trung tâm này đ m b o ngu n c p n c n đ nh t các nhà máy làm s ch và
các tr m cung c p n c. H th ng này đóng góp vào vi c qu n lý hi u qu c
vi c cung c p n c và ho t đ ng c a các Tr m b m cung c p n c.
V i các bi n pháp nh trên và th i gian th c hi n b t đ u t nh ng
n m 1980 thì cho đ n hi n nay ph n l n các qu c gia này đã làm gi m đ c
t l th t thoát n c xu ng m c bình quân < 15%.
1.2. Các nghiên c u v th t thoát n c trong h th ng c p n c Vi t
Nam
1.2.1. T ng th hi n tr ng th t thoát n c trong các h th ng c p n c đô
th Vi t Nam
C ng nh nhi u qu c gia khác trên th gi i t i Vi t Nam trong th i gian
v a qua và hi n nay tình hình th t thốt n c s ch đã và đang là v n đ quan
tâm hàng đ u và th ng xuyên c a các c p chính quy n và c a c quan qu n
lý h th ng c p n c. M t khác di n bi n tình tr ng th t thốt n c s ch t i
m t s đơ th trên c n c luôn m c cao, th c s đã gây b c xúc trong c ng
đ ng dân c , b i vì ngu n n c s ch thì b th t thốt đi trong khi đó thì nhu
c u c n đ c cung c p n c s ch c a ng i dân thì ngày càng l n, h n n a
ngu n n c thì khơng ph i là vơ t n và vô cùng quý báu.
Theo báo cáo th ng kê c a C c H t ng k thu t -B Xây d ng Vi t
Nam thì hi n tr ng th t thoát n c s ch Vi t Nam có th khái quát theo
b ng 1.2 nh sau [2]:
B ng 1.2 Hi n tr ng t l th t thoát n c s ch Vi t Nam
S
TT

1
2
3
4
5

T l th t thoát n
s ch (%)
> 30%
25% - 30%
18% - 25%
15% - 18%
27% - 28%

c

S t nh / thành ph
12
23
18
5
C n

c

L

ng n c th t thoát,
th t thu (m3/ngày)
1.028.000

572.054
212.900
56.754
1.869.708


17

Nh v y có th th y r ng bình quân c n c ta t l th t thoát n c
m c 27% - 28% đây là m c đ khá cao, và l ng n c th t thoát th t thu m i
ngày th t s quá l n.
H qu c a nó là s t n th t v kinh t cho các đ n v s n xu t kinh
doanh n c s ch nói riêng và c a tồn xã h i nói chung.
1.2.2. Tình hình nghiên c u v th t thốt n c Vi t Nam
T i Vi t Nam vi c nghiên c u v th t thoát n c đã có t trên 20 n m
qua, trong đó t p trung ch y u vào công vi c đi u tra đánh giá t ng th hi n
tr ng th t thốt n c t i các đơ th , nghiên c u v nguyên nhân th t thoát và
h u h t các đ n v qu n lý c p n c đã và đang xây d ng ch ng trình hành
đ ng cho cơng tác ch ng th t thốt n c.
Th i gian qua đã có m t s cơng trình nghiên c u v th t thoát n c và
đ xu t các gi i pháp ch ng th t th t thoát n c c a các nhà khoa h c trong
n c nh :
+ "Bi n pháp k thu t ch ng th t thoát cho m ng l i c p n c đô th
Hà N i" c a tác gi Lê M nh Hà - Khoa ô th - Tr ng i h c Ki n trúc
Hà N i đ c báo cáo vào n m 1998, n i dung nghiên c u t p trung vào vi c
phân tích nguyên nhân th t thoát n c và đ xu t gi i pháp ch ng th t thoát
n c cho m ng l i c p n c thành ph Hà N i, v i gi i pháp k thu t phân
vùng đ ki m soát áp l c - l u l ng và tìm ki m phát hi n th t thoát n c
cho các khu nhà . Theo tác gi k t qu nghiên c u đã đ c áp d ng cho H
th ng c p n c khu nhà CB-CNV Nhà máy gi y Bãi B ng - V nh Phú và đã

đ t đ c k t qu nh t đ nh [9].
+ Báo cáo nghiên c u gi i pháp k thu t - cơng ngh nh m ch ng th t
thốt cho h th ng cung c p n c s ch thành ph H Chí Minh c a tác gi
Võ Anh Tu n - Tr ng i h c Ki n trúc thành ph H Chí Minh, đ c đ ng
trên t p chí Phát tri n Khoa h c & Công ngh t p 16, s M1-2013. N i dung
nghiên c u t p trung vào vi c đ xu t gi i pháp ch ng th t thoát n c cho
m ng l i c p n c thành ph H Chí Minh và áp d ng c th cho vùng An
i n thu c Qu n 2, v i gi i pháp s d ng thi t b thu sóng lan truy n âm đ
phát hi n rị r và phân vùng tách m ng đ ki m sốt rị r , đ ng th i đ xu t
gi i pháp phòng ch ng rò r ch đ ng cho h th ng c p n c thành ph H
Chí Minh. K t qu đ t đ c theo báo cáo c a tác gi là đã làm gi m t l th t
thoát n c c a khu v c nghiên c u t 34,02% vào n m 2011 xu ng còn
11,51% vào n m 2012, đây là m t con s r t tích c c trong cơng tác ch ng
th t thốt n c Vi t Nam [27].


18

Tình hình th c hi n các ch ng trình cơng tác ch ng th t thốt n c
Vi t Nam trong th i gian qua th hi n qua các ho t đ ng sau đây [2]:
+Chính ph đã ra Quy t đ nh s 2147/Q -TTg phê duy t Ch ng trình
Qu c gia ch ng th t thoát th t thu n c s ch đ n n m 2025 t m nhìn đ n n m
2050.
+Chính ph đã ra Quy t đ nh s 577/Q -TTg thành l p Ban ch đ o
Ch ng trình Qu c gia ch ng th t thoát th t thu n c s ch.
+Các t nh thành trong c n c đã l p
c ng ch ng th t thoát th t thu
n c s ch giai đo n đ n n m 2025 g i v Ban ch đ o Trung ng.
+B Xây d ng, B Tài chính, B Nông nghi p & Phát tri n Nông thôn đã
ra thông t liên t ch v giá n c s ch có tính đ n y u t gi m th t thoát th t

thu n c s ch.
+C c H t ng k thu t-B Xây d ng đã t ch c 03 cu c h i th o trong
n m 2013 v nâng cao n ng l c và chia s kinh nghi m ch ng th t thoát th t
thu n c s ch t i 03 mi n B c, Trung, Nam.
+C c H t ng k thu t-B Xây d ng đã th c hi n công tác Benchmarking
thu th p các d li u c a các Công ty C p n c Vi t Nam t n m 2011.
+C c H t ng k thu t-B Xây d ng đã th c hi n trang Web chuyên đ
liên quan đ n ch ng th t thoát th t thu n c s ch đ trao đ i thông tin trên c
n c.
+Hi n nay t i thành ph Hà N i, thành ph H Chí Minh, thành ph
Vinh, thành ph V ng Tàu, t nh Bình D ng đang tri n khai đ u t th c hi n
d án gi m th t thoát n c s ch.
Tuy nhiên đánh giá chung nhi u đ a ph ng còn lúng túng trong cơng tác
ch ng th t thốt th t thu n c s ch.
H u h t các t nh thành đ u cịn khó kh n v tài chính đ th c hi n cơng
tác ch ng th t thốt, th t thu n c s ch.
Nói chung s quan tâm và m c đ h tr c a chính quy n các đ a
ph ng đ i v i cơng tác ch ng th t thốt th t thu n c s ch còn khá khiêm
t n.
1.3. T ng quan tình hình th t thốt n c thành ph Sóc Tr ng
Th t thốt n c thành ph Sóc Tr ng có th khái qt qua các lo i
hình th t thoát n c sau đây :
1.3.1. Các lo i hình th t thốt n c có ngun nhân liên quan đ n y u t
k thu t (n c th t thoát)
Th t thoát c h c hay do rò r x y ra d i 2 d ng: th y đ c và không
th y đ c.
i v i m ng l i c p n c th t thoát c h c đ c chia ra 2 khu
v c khác nhau là th t thoát trên m ng truy n d n phân ph i ngoài ph do
Cơng ty C p n c Sóc Tr ng qu n lý và th t thoát h th ng c p n c trong

19

nhà, trong ngõ ho c trong vùng c p n c nh sau m t van hay m t đ ng h
ph c v mà l ng rò r này không đ c ph n ánh trên đ ng h đo n c.
1.3.2. Các lo i hình th t thốt n c có nguyên nhân liên quan đ n y u t
qu n lý (n c th t thu)
Th t thốt do qu n lý và hình th c n c đ c s d ng, song Công ty
C p n c Sóc Tr ng khơng thu đ c ti n. N c th t thoát do qu n lý phân
thành 2 d ng:
- S d ng b t h p pháp.
- N c đã đ c h dùng n c s d ng mà đ n v c p n c không thu
đ c ti n :
1.3.3. Các lo i hình th t thốt n c có ngun nhân bên trong h th ng
c p n c vào nhà h s d ng n c (th t thoát sau th y l ng k c a h s
d ng n c)
H th ng c p n c bên trong là h th ng đ c gi i h n trong ph m vi
c a c quan, doanh nghi p, xí nghi p, tr ng h c, khu t p th , m t nhà hay
m t h dùng n c. Hi n nay t n t i hai hình th c: có đ ng h t ng hay khơng
có đ ng h . Rò r h th ng c p n c bên trong bao g m rò r
ng, m i
n i, van khoá, b ch a, két trên m i và rò r các thi t b v sinh, các vòi
n c đ c l p mà ng i s d ng khơng có ý th c ti t ki m. Th t thoát c h c
h th ng bên trong đ c p v i các đ i t ng ch a l p đ ng h đo ho c có
đ ng h song l ng n c rị r khơng đ c ph n ánh qua đ ng h và có các
nguyên nhân sau:
- Trên th tr ng l u hành nhi u lo i thi t b v sinh ch t l ng kém.
n v thi công h th ng bên trong th ng không ph i là đ n v
chuyên ngành, công tác ki m tra ch t l ng, th áp l c h u nh không ti n
hành.

- Các b n c ng m th ng xây d ng kín, tuy n thốt tràn c ng kín b i
v y khi van phao khơng đóng kín gây rị r là khơng theo dõi đ c.
- Các chi ti t ng qua móng, qua t ng và khe co giãn x lý không t t.
1.3.4. Th t thoát n c t i các nhà máy n c
Trong tr m x lý c p n c t i các nhà máy n c th t thốt n c có th
x y ra t t c các h ng m c cơng trình nh khai thác, v n chuy n n c thơ,
rị r các b ch a và b x lý và th t thốt trong q trình x c n b l ng, x
r a b l c [8].
L ng th t thoát bình quân trong h th ng c p n c c a các đơ th
Vi t Nam nói chung là r t l n (20%- 35%), trong khi nhu c u cung c p n c
s ch ngày càng t ng cao, vì v y d n đ n tình tr ng thi u n c ho c có n i cịn
khơng có n c đ s d ng. Tr c th c tr ng này h u h t đ n v qu n lý


20

ngành cung c p n c ph i th c hi n nhi u d án đ u t h th ng c p n c
nh m b sung ngu n n c s ch đ đáp ng nhu c u khác nhau c a c đô th
và nông thôn. Tuy nhiên ngu n kinh phí đ u t cho các d án x lý và phân
ph i n c th ng r t l n. Do đó ch ng th t thoát n c và ki m soát đ c
l ng n c th t thốt ln là m c tiêu u tiên mang tính chi n l c đ i v i
các đơ th Vi t Nam nói chung và c a thành ph Sóc Tr ng nói riêng.
Theo báo cáo c a Công ty TNHH MTV C p N c Sóc Tr ng t l th t
thốt n c trong h th ng c p n c thành ph Sóc Tr ng hi n nay vào
kho ng 26 % , đây là m t t l th t thốt n c khơng nh , nó chính là y u t
nh h ng tiêu c c đ n ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a Công ty và là m i
quan tâm hàng đ u c a lãnh đ o Công ty trong th i gian qua.
Cơng ty C p N c Sóc Tr ng đã và đang tri n khai th c hi n các cơng
tác ch ng th t thốt n c nh :
+Thành l p T chuyên trách Ch ng th t thoát n c tr c thu c Ban

Giám đ c Công ty, v i ch c n ng nhi m v là t ng h p s li u v th t thốt
n c trên tồn b h th ng c p n c c a Công ty và đ ng th i x lý s c
th t thoát n c trên m ng l i c p n c.
+C i t o m ng l i phân ph i n c.
+Ki m đ nh và thay th th y l ng k c a h s d ng n c.
Các công tác này b c đ u c ng đem l i hi u qu nh t đ nh nh ng
ch a cao, t l th t thốt n c v n cịn khá cao, xu t phát t tình hình th c t
này h c viên đã đ xu t v i Ban giám đ c Cơng ty C p N c Sóc Tr ng cho
phép nghiên c u th c hi n đ tài " ánh giá hi n tr ng và đ xu t gi i pháp
ch ng th t thoát n c trong h th ng c p n c thành ph Sóc Tr ng"
nh m m c đích góp ph n làm gi m t l th t thoát n c trong h th ng c p
n c thành ph Sóc Tr ng trong th i gian t i đây.
1.4. Ph ng pháp nghiên c u thoát thoát n c :
1.4.1. Ph ng pháp đi u tra thu th p và x lý đánh giá s li u, tài li u.
Thu th p s li u và tài li u:
- Thu th p s li u v tình hình th t thốt n c và các lo i th t thoát n c
đ i v i m ng l i c p n c thành ph Sóc Tr ng nói riêng và Vi t Nam nói
chung.
- Thu th p các tài li u v m ng l i c p n c thành ph Sóc Tr ng hi n
nay bao g m quy mô công su t, b n đ , s đ nguyên lý, c u trúc m ng và
các thi t b trên m ng ph c v cho kinh doanh và qu n lý v n hành.
- Thu th p các tài li u v qu n lý m ng l i nh : hình th c và bi n pháp
qu n lý k thu t c a Công ty C p N c Sóc Tr ng.C c u, ch c n ng và
nhi m v c a các đ n v tr c thu c.


21

- Thu th p các bi n pháp và kinh nghi m ch ng th t thoát c a m t s
Công ty C p N c trong n c và ngoài n c.

- Thu th p các s li u v tình hình phát tri n quy ho ch c a thành ph
Sóc Tr ng, tình hình đơ th hố c a thành ph Sóc Tr ng.
- Thu th p các s li u ph n ánh tình hình qu n lý đô th hi n nay c a
thành ph Sóc Tr ng.
- Thu th p các s li u thu c v c s thi t k m ng l i c p n c thành
ph Sóc Tr ng.
1.4.2. Ph ng pháp phân tích t ng h p th ng kê các s li u đã có.
Vi c nghiên c u th t thốt n c có liên quan đ n nhi u y u t nh k
thu t, kinh t , xã h i..., có tác đ ng r ng rãi đ n cu c s ng c a c ng đ ng trên
đ a bàn r ng l n vì v y vi c phân tích t ng h p là c n thi t đ i v i nghiên c u
này.
Trên c s phân tích t ng h p các s li u thu th p đ c, t đó đánh giá
th c tr ng th t thoát n c c a h th ng c p n c thành ph Sóc Tr ng. T
th c tr ng trên, n i dung nghiên c u s đi sâu phân tích nh h ng đ n th t
thốt n c d i các góc đ khác nhau nh : thi t k và qu n lý v n hành cơng
trình, nh h ng c a các y u t quy ho ch xây d ng và qu n lý đơ th nh m
tìm ra ngun nhân và bi n pháp gi m thi u th t thoát n c.
1.4.3. Ph ng pháp th c nghi m hi n tr ng
Nh m đi u tra kh o sát th c tr ng th t thoát n c t i thành ph Sóc
Tr ng địi h i ph i t ch c đo đ c th c nghi m t i hi n tr ng, bao g m các
công tác nh sau :
-Phân chia khu v c kh o sát th c nghi m b ng vi c kh ng ch các van
có s n đ cơ l p khu v c nghiên c u.
-L p đ t thi t b đo đ c áp l c và l u l ng.
-S d ng thi t b dò sóng siêu âm.
-Thu th p và c p nh t các s li u đo đ c t i hi n tr ng.
- i chi u k t qu th c nghi m t i hi n tr ng v i k t qu mô phõng
th y l c trên ph n m m tính tốn th y l c Epanet, t đó th c hi n hi u ch nh
cho sát v i th c ti n v n hành m ng l i c p n c c a thành ph Sóc tr ng .
Trong các ph ng pháp trình bày nêu trên thì ph ng pháp th c

nghi m hi n tr ng k t h p ph ng pháp t ng h p x lý s li u th ng kê cho
k t qu kh quan trong n i dung đ tài nghiên c u này.
C th ph ng pháp đ c t ch c th c hi n nh sau :
+Qua ki m tra đ i chi u so sánh k t qu đo đ c áp l c th c t t i hi n
tr ng trên m ng l i phân ph i v i k t qu mô ph ng th y l c m ng l i


22

c p n c thành ph Sóc Tr ng t đó đ xu t ph ng pháp nghiên c u đánh
giá và phát hi n khu v c th t thoát n c.
+B ng vi c so sánh k t qu đo áp l c v i k t qu mơ ph ng th y l c
trên máy tính nh n th y khu v c Khu công nghi p An Nghi p có di n bi n
b t th ng v áp l c và l u l ng.
+Trên c s này xác đ nh ch n khu v c Khu công nghi p An Nghi p
đ cô l p, t đó đánh giá th t thốt n c b ng ph ng pháp phân vùng tách
m ng l p đ t van và th y l ng k đ d dàng ki m soát l ng n c th t
thốt trong q trình th c nghi m.
+Theo dõi và đo đ c áp l c th c t t i 02 th i đi m (cao đi m s d ng
n c và th p đi m s d ng n c) trên t t c các đi m nút đ a vào tính tốn
mơ ph ng th y l c.
+Ch y ch ng trình mơ ph ng th y l c b ng ph n m m EPANET.
+ i chi u và so sánh k t qu mô phõng th y l c tr s áp l c t i các
nút v i k t qu đo đ c áp l c các nút ngoài th c t t i hi n tr ng.
+So sánh k t qu chu n thu (s m3 n c thu đ c ti n c a phịng kinh
doanh cơng ty C p N c Sóc Tr ng cung c p) v i k t qu mô ph ng l u
l ng tiêu th quy v nút nh m tìm ra đ c s b t h p lý v l u l ng tiêu
th , áp l c v n hành khu v c t đó suy ra khu v c nghiên c u là có th t
thốt hay khơng.
1.4.4. Ph ng pháp đ nh l ng n c th t thoát trong đ tài nghiên c u áp

d ng
Nh m đánh giá đ nh l ng m t cách chính xác l ng n c th t thoát
h c viên s d ng ph ng pháp sau đây :
+
i v i l ng n c th t thoát trên m ng l i phân ph i: L y k t qu
t ng l ng n c qua các th y l ng k t ng c a các Nhà máy n c trong
thành ph Sóc Tr ng tr đi k t qu t ng chu n thu đ c l ng n c s ch qua
các Th y l ng k t i các h s d ng n c.
Và đây chính là l ng n c th t thốt mà Cty C p N c Sóc Tr ng đã
phát ra m ng l i nh ng không thu đ c ti n.
+ i v i l ng n c th t thoát bên trong nhà máy n c: (Ch y u th t
thốt nhi u trong q trình r a l c). Do các nhà máy n c ch a có trang b
th y l ng k trên đ ng ng c p n c vào r a l c, nên vi c đánh giá đ nh
l ng n c th t thoát t i bên trong các nhà máy n c ch th c hi n tính tốn
trên c s công su t thi t b b m r a l c và th i gian r a l c khơng h u ích.