ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT MÔN HỌC Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin(Học phần 2).

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KHOA LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ
BỘ MÔN: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC-LÊNIN

ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT MÔN HỌC
Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin(Học phần 2).
Chương trình đào tạo: trình độ Cử nhân

.

Người biên soạn:
Giảng viên Hồ Quế Hậu

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, THÁNG 12 NĂM 2013


1)- Thông tin về giảng viên:
- Họ và tên: Hồ Quế Hậu
- Chức danh, học vị: Giảng viên thỉnh giảng, Tiến sĩ
- Nơi công tác: UBND Tỉnh Đồng Nai.
- Chức vụ: Phó trưởng ban chỉ đạo nông nghiệp, nông dân, nông thôn và xây dựng nông
thôn mới Tỉnh Đồng Nai.
- Điện thoại: 0919093157 Email:
2)- Thông tin về môn học:
- Tên học phần: Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin P2
- Mã môn học
- Số tín chỉ: 3
- Trình độ: cho sinh viên năm thứ: 1
- Loại môn học: Bắt buộc
- Điều kiện tiên quyết: SV học xong học phần 1: Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa
Mác – Lênin

- Phân bổ thời gian: giờ tín chỉ đối với các hoạt động
+Số tiết: 45 tiết
+ Số buổi: 11 buổi học(4 tiết/buổi)
+ Phân bổ thời gian:
* GV giảng lý thuyết và giải đáp thắc mắc: 44%= 18 tiết
* Thuyết trình nhóm:

36% = 16 tiết

* Thảo luận trên lớp:

13%= 6 tiết

* Ôn tập, kiểm tra, thi:

12%= 5 tiết

3) Mục tiêu của học phần:
- Kiến thức:Trang bị cho Sinh viên những kiến thức cơ bản học thuyết kinh tế của chủ
nghĩa Mác – Lênin về phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa và những lý luận về CNXH
của chủ nghĩa Mác – Lênin
- Kỹ năng; hình thành cho sinh viên kỹ năng sử dụng lý luận để phân tích các vấn đề kinh
tế,chính trị, xã hội, đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước trong thời
kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta và vận dụng nó để giải quyết những vấn đề thực
tiễn đồng thời bồi dưỡng các kỹ năng bổ trợ cho quá trình học tập và nghiên cứu khoa
học như: kỹ năng tóm tắc lý thuyết, thuyết trình, thảo luận, tư duy phản biện, làm việc
nhóm, nghiên cứu tài liệu, điều tra, phỏng vấn, xử lý và trình bày kết quả nghiên cứu nhỏ.


- Thái độ: môn học xây dựng cho sinh viên có tình yêu lao động, ghét bóc lột, bất công,

có niềm tin vào CNXH và lý tưởng cộng sản,
4) Mô tả vắn tắt nội dung học phần: Nội dung về những nguyên lý cơ bản của chủ
nghĩa mác – Lênin Phần 2 bao gồm: Học thuyết giá trị: lý luận về sản xuất hàng hóa, qui
luật giá trị; Học thuyết giá trị thặng dư: lý luận giá trị thăng dư và hình thái biểu hiện của
nó, lý luận về tích lũy, tuần hoàn và chu chuyển tư bản, lý luận về tái sản xuất và khủng
hoảng kinh tế; Học thuyết kinh tế về chủ nghĩa tư bản độc quyền và độc quyền nhà nước;
Lý luận của chủ nghĩa Mác- Lênin về CNXH
5) Nhiệm vụ của sinh viên:
- Phải dự lớp đầy đủ: Nếu vắng quá số buổi học qui định 20% sẽ không được dự thi.
- Phải nghiên cứu trước giáo trình,tài liệu và viết thu hoạch bài học và chuẩn bị các ý
kiến chưa hiểu kèm theo nộp cho giảng viên vào đầu mổi buổi học.
- Đọc các tài liệu có liên quan đến môn học theo sự hướng dẫn của giảng viên
- Tích cực tham gia các hoạt động trên lớp như: đặt câu hỏi, trả lời câu hỏi, phát biểu thảo
luận, thuyết trình.
- Tham gia làm việc nhóm theo chuyên đề thuyết trình và thực hiện đề tài nghiên cứu
khoa học nhỏ được phân công.
6) Tài liệu học tập:
- Sách, giáo trình chính:
+ Giáo trình Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin (Bộ giáo dục và đào
tạo)
+Tài liệu hướng dẫn ôn tập Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin (phần
2) - Đại học kinh tế TP HCM.
- Sách tham khảo:
+ Giáo trình KTCT Mác – Lênin ( Bộ giáo dục và đào tạo )
+ Giáo trình CNXH khoa học (Bộ giáo dục và đào tạo)
+ Văn kiện Đại hội Đảng VI, VII, VIII, IX, X, XI
7)

Tiêu chuẩn đánh giá sinh viên:

-Dự lớp đầy đủ, viết thu hoạch bài học, hoạt động trên lớp(thảo luận, phát biều ý
kiến):trọng số 10% số điểm. Thang điểm 10. Giảng viên theo dõi trên lớp và đánh giá
tổng hợp cả hai mặt số lượng và chất lượng.
- Bài tập: trọng số 10% số điểm. Thang điểm 10. Giảng viên cho đề bài 2 buổi học/1 đề
bài, 5 đề bài/học phần.
-Thuyết trình chuyên đề và báo cáo kết quả nghiên cứu khoa học nhỏ theo nhóm: trọng số
10% số điểm. Thang điểm 10. Mỗi nhóm trong cả học phần có 1 lần thuyết trình chuyên
đề hoặc 1 đề tài nghiên cứu khoa học nhỏ. Họp nhóm bình xét phân loại thành viên bằng


phiếu kín thành hai mức trong đó mức 1 không quá 40% số thành viên;các thành viên có
mức 1 và có hoạt động tích cực trong quá trình trình bày, giải đáp câu hỏi cho nhóm có
mức điểm cao hơn những thành viên còn lại.
-Kiểm tra giữa học phần: trọng số 20% số điểm (đề mở)
-Thi kết thúc học phần: trọng số 50% số điểm (do bộ môn ra đề)
8) Thang điểm: theo học chế tín chỉ.
9) Nội dung chi tiết học phần:
Buổi
1 (4t)

Nội dung giảng dạy
Chuyên đề 1: Học thuyết giá tri

- Điểm danh

I.Sản xuất hàng hóa:

- Phân nhóm

I.1 Điều kiện ra đời và tồn tại của sản

xuất hàng

- Giới thiệu học
phần

I.2 Ưu thế của sản xuất hàng hóa

- Hướng dẫn đề
tài thuyết trình
và
đề
tài
nghiên
cứu
nhỏ của toàn
học phần.

II.Hàng hoá:
II.1 Hàng hóa và hai thuộc tính của hàng
hóa.
II.2Tính hai mặt của lao động sản xuất
hàng hóa
II.3 Lượng giá trị hàng hóa và các nhân
tố ảnh hưởng đến lượng giá trị hàng hoá
2(4t)

Hoạt động của
GV

III.Tiền tệ:

III.1 Nguồn gốc ra đời và bản chất của
tiền tệ
III.2 Các chức năng của tiền tệ

Hoạt động của
SV
- Nghe giảng,đặt
câu hỏi.

- Giảng bài phần
I và II/CĐ1.
- Cho bài tập lần
1 CĐ1
- Nghe nhóm 1 - Nhóm 1 thuyết
thuyết trình đề
trình
đề tài
tài phần III/
phần III/ CĐ1,
CĐ1, đánh giá,
SV đánh giá, đặt
cho điểm.
câu hỏi.

III.3 Qui luật lưu thông tiền tệ và lạm
phát.

- Nộp bài thu
hoạch
phần

- Giảng bài phần
III/CĐ1 và IV/
IV Qui luật giá trị.
IV/ CĐ1
CĐ1
IV.1 Nội dung và yêu cầu của qui luật giá - Giải đáp thắc
giảng
trị.
mắc chuyên đề - Nghe
phần IV/ CĐ1 ,
1
IV.2 Tác dụng của qui luật giá trị.
đặt câu hỏi
- Cho câu hỏi
chuẩn bị thảo
luận
phần
I/CĐ2
3(4t)

Chuyên đề 2: Học thuyết giá tri thặng
dư

- Nộp bài thu
hoạch phần I và


I.Sự chuyển hóa tiền tệ thành tư bản:
I.1 Công thức chung của tư bản.
I.2 Mâu thuẩn công thức chung của tư

bản

II/CĐ2
- Chủ trì thảo
luận trên lớp
phần I/CĐ2

I.3 Hàng hóa sức lao động.

- Nộp bài tập lần
1
- Thảo luận trên
lớp phần I/CĐ2

II. Quá trình sản xuất giá trị thặng dư
trong chủ nghĩa tư bản:
II.1 Sự thống nhất giữa quá trình sản xuất - Nghe nhóm 2 - Nhóm 2 thuyết
ra giá trị sử dụng và quá trình sản xuất ra
thuyết
trình
trình chuyên đề
giá trị thặng dư
chuyên
đề
phần II/CĐ2,SV
phần II/CĐ2,
đánh giá,đặt câu
II.2 Tư bản bất biến, tư bản khả biến, bản
đánh giá, cho
hỏi.

chất của tư bản,
điểm.
II.3 Tỷ suất và khối lượng giá trị thặng
- Cho bài tập lần
dư
2 CĐ2
II.4 Hai phương pháp sản xuất giá trị
- Giải đáp thắc
thặng dư
mắc phần I và
II.5 Sản xuất giá trị thặng dư: qui luật
II/CĐ2
kinh tế tuyệt đối của CNTB
4(4t)

III.Tiền công trong CNTB.
III.1 Bản chất của tiền công.
III.2 Các hình thức cơ bản của tiền công
III.3. Tiền công danh nghĩa, tiền công
thực tế, các hân tố ảnh hưởng đến tiền
công
IV. Tích lũy tư bản:
IV.1 Thực chất và động cơ của tích luỹ
tư bản

- Nghe nhóm 3
- Nộp bài thu
thuyết trình đề
hoạch phần III
tài phần

và IV/CĐ2
III/CĐ2, đánh - Nhóm 3 thuyết
giá, cho điểm.
trình đề tài phần
- Giảng bài phần
III/CĐ2,SV
IV/ CĐ2
đánh giá,đặt câu
hỏi.
- Giải đáp thắc
mắc phần III
và IV/CĐ2

IV.2 Tích tụ và tập trung tư bản

- Nghe
giảng
phần IV/ CĐ2 ,
đặt câu hỏi

IV.3 Cấu tạo hữu cơ của tư bản
5(4t)

V.Các hình thức biểu hiện giá trị thặng
dư và Các hình thái tư bản.
VI.1 Chi phí sản xuất tư bản chủ nghĩa,
lợi nhuận và tỷ suất lợi nhuận
VI.2 Lợi nhuận bình quân và giá cả sản
xuất
VI.3 Sự phân chia giá trị thặng dư giữa

các tập đoàn tư bản
Chuyên đề 3: Học thuyết quá trình lưu
thông tư bản và tái sản xuất tư bản xã

- Giảng bài phần - Nộp bài thu
V/ CĐ2
hoạch
phần
V/CĐ2
và
- Nghe nhóm 7
I/CĐ3
và 8 báo cáo
kết quả nghiên
cứu đề tài
nghiên cứu ,
đánh giá, cho
điểm.
- Giải đáp thắc

- Nghe
giảng
phần V/ CĐ2 ,
đặt câu hỏi
- Nộp bài tập lần
2
- Hai nhóm báo


hội.

I.Qúa trình lưu thông của tư bản
I.1.Tuần hoàn của tư bản
I.2 Chu chuyển của tư bản
I.3. Tư bản cố định và tư bản lưu động

mắc phần
IV/CD92 và
I/CĐ2
- Cho câu hỏi
chuẩn bị thảo
luận phần
III/CĐ3

cáo kết quả
nghiên cứu đề
tài
nghiên
cứu ,SV đánh
giá,đặt câu hỏi.
- Tự nghiên cứu
phần I/CĐ2

- Cho bài tập lần
3 CĐ3
6(4t)

II.Tái sản xuất xã hội tư bản
II.1 Khái niệm
II.2 Tái sản xuất giản đơn
II.3 Tái sản xuất mở rộng

- Nghe nhóm 4
thuyết trình đề
tài phần
II/CĐ3, đánh
giá, cho điểm.

II.3 Lý luận của Lê-Nin về tái sản xuất xã - Nghe nhóm 9
báo cáo kết
hội.
quả nghiên
III. Khủng hoảng kinh tế trong chủ
cứu đề tài,
nghĩa tư bản
đánh giá, cho
điểm.
III.1 Bản chất ,nguyên nhân Khủng
hoảng kinh tế trong chủ nghĩa tư bản
- Chủ trì thảo
III.2 Tính chu kỳ trong Khủng hoảng
kinh tế trong chủ nghĩa tư bản

luận trên lớp
phần III/CĐ3
- Giải đáp thắc
mắc phần II và
III/CĐ3

7(4t)

Chuyên đề 4: Học thuyết kinh tế về
CNTB độc quyền và độc quyền nhà
nước
I.Chủ nghĩa tư bản độc quyền:
I.1 Bước chuyển biến từ chủ nghĩa tư bản
từ cạnh tranh tự do sang CNTB độc
quyền
I.2 Những đặc điểm kinh tế cơ bản của
chủ nghĩa tư bản độc quyền
I.3 Sự hoạt động của qui luật giá trị và
qui luật thặng dư trong giai đoạn CNTB
độc quyền
II.Chủ nghĩa tư bản độc quyền nhà
nước

- Nộp bài thu
hoạch
phần
II/CĐ3
và
III/CĐ3
- Nhóm 4 thuyết
trình
đề tài
phần II/CĐ3,SV
đánh giá,đặt câu
hỏi.
- Nhóm báo cáo
kết quả nghiên
cứu đề tài, SV

đánh giá,đặt câu
hỏi.
- Thảo luận trên
lớp phần
III/CĐ3

- Cho bài tập lần - Nộp bài tập lần
4 chuyên đề
3
4,5
- Nộp bài thu
hoạch
phần
I/CĐ4
và
II/CĐ4
- Nghe nhóm 5
thuyết trình đề - Nhóm 5 thuyết
trình đề tài phần
tài phần
I/CĐ4,SV đánh
I/CĐ4, đánh
giá,đặt câu hỏi.
giá, cho điểm.
- Nghe giảng bài
phần II/ CĐ4 ,
đặt câu hỏi
- Giảng bài phần
II/ CĐ4

II.1 Nguyên nhân hình thành và bản chất - Ôn tập + giải
của chủ nghĩa tư bản độc quyền nhà nước
đáp thắc mắc


8(4t)

II.2 Những biểu hiện chủ yếu của CNTB
độc quyền nhà nước.

kiểm tra giữa
kỳ

III. Những nét mới trong sự phát triển
của chủ nghĩa tư bản hiện đại

- Nghe nhóm 10
báo cáo kết
quả nghiên
cứu đề tài,
đánh giá, cho
điểm.

III.1 Những đặc điểm của CNTB hiện đại
III.2 Những nét mới trong sự phát triển
của chủ nghĩa tư bản hiện đại.
III.3 Vai trò, hạn chế và xu hướng vận
động của chủ nghĩa tư bản.

- Nghe nhóm báo

cáo kết quả
nghiên cứu đề
tài, đánh giá,
cho điểm.
- Tự nghiên cứu
phần III/CĐ4
Kiểm tra giữa ky
(Đề mở)

9(4t)

Chuyên đề 5: Sứ mệnh lich sử của giai
cấp công nhân và cách mạng XHCN
I. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân
I.1 GCCN và sứ mệnh lịch sử
I.2 Những điều kiện khách quan qui định
SMLS của GCCN

- Nghe nhóm 6
thuyết trình đề
tài phần
I/CĐ5, đánh
giá, cho điểm.

- Nộp bài thu
- Cho bài tập lần
hoạch
phần
5 chuyên đề

I/CĐ4
và
6,7
II/CĐ4

I.3 Vai trò của Đảng cộng sản trong quá
trình thực hiện SMLS của GCCN

- Nghe giảng bài
phần II/ CĐ5 ,
đặt câu hỏi

II. Cách mạng XHCN

- Nộp bài tập lần
4

II.1 CM XHCN và nguyên nhân
II.2 Mục tiêu, động lực và nội dung của
cuộc CM XHCN
III.3 Liên Minh giai cấp công nhân và
nông dân
III.Hình thái kinh tế - xã hội cộng sản
chủ nghĩa
III.1 Xu thế tất yếu của sự ra đời hình
thái KT – XH CSCN

- Nhóm 6 thuyết
trình đề tài phần
I/CĐ5,SV đánh

giá,đặt câu hỏi.

- Giảng bài phần
II/ CĐ5
- Cho câu hỏi
chuẩn bị thảo
luận phần I/CĐ6
- Giải đáp thắc
mắc CĐ5

III.2 Các giai đoạn phát triển của hình
thái KT – XH CSCN
10(4t)

Chuyên đề 6: Những vấn đề chính tri
– xã hội có tính qui luật trong tiến
trình CM XHCN

- Chủ trì thảo
luận trên lớp
phần I/CĐ6

- Nộp bài thu
hoạch phần I và
II/CĐ6

I. Xây dựng nhà nước XHCN và nền
dân chủ XHCN

- Nghe hai

- Thảo luận trên
nhóm 11 và 12
lớp phần I/CĐ6


I.1 Nhà nước XHCN
I.2 Nền dân chủ XHCN
II.Xây dựng nền văn hoá XHCN.
I.1 Khái niệm.
II.2 Tính tất yếu
III.3 Nội dung và phương thức
11(4t)

báo cáo kết
quả nghiên
cứu đề tài
nghiên cứu 2,
đánh giá, cho
điểm.

- Hai nhóm báo
cáo kết quả
nghiên cứu đề
tài nghiên cứu
2,SV
đánh
giá,đặt câu hỏi.

- Giải đáp thắc
mắc Phần I và

II/CĐ6

- Tự nghiên cứu
phần II/CĐ6

III.Giải quyết vấn đề dân tộc và tôn giáo - Giảng bài
III.1 Vấn đề dân tộc trong CNXH

- Hướng dẫn ôn
tập thi cuối kỳ

III.2 Vấn đề tôn giáo trong CNXH
Chuyên đề 7: CNXH hiện thực và triển
vọng.

- Nộp bài thu
hoạch
phần
III/CĐ6 và CĐ7
- Nghe giảng bài ,
đặt câu hỏi

I.CNXH hiện thực và sự khủng hoảng
mô hình CNXH xô-viết
II.Triển vọng của CNXH
TP. HCM, ngày 20 tháng 12 năm 2013
Phê duyệt của Khoa/Bộ môn

Người biên soạn

(Ký và ghi rõ họ tên, chức danh)

TS Hồ Quế Hậu.