Thơ Nguyễn Đình Chiểu

Điếu Phan Thanh Giản
•
Non nước tan tành hệ bởi đâu
Dàu dàu mây bạc cõi Giao Châu
Ba triều công cán đôi hàng sớ
Sáu tỉnh cương thường một gánh thâu
Trạm bắc ngày trông tin nhạn vắng
Thành nam đêm quạnh tiếng chim sầu
Minh tinh chín chữ lòng son tạc
Trời đất từ đây mịt gió thu
Chạy Tây
•
Tan chợ vừa nghe tiếng súng Tây
Một bàn cờ thế phút sa tay
Bỏ nhà lũ trẻ lơ xơ chạy
Mất ổ bầy chim dáo dát bay
Bến Nghé của tiền tan bọt nước
Đồng Nai tranh ngói nhuốm màu mây
Hỏi trang dẹp loạn này đâu vắng ?
Nỡ để dân đen mắc nạn này!
Hồi 01
1. Trải xem mấy truyện chư gia,
Chuyên vì đạo học, soạn ra để
đời.
Dị đoan xưa đã bời bời,
Lại thêm đạo Phật, đạo trời,
lăng nhăng,
Thói đời nhiều việc băng xăng,
Đố ai biết đặng đạo hằng
người ta.
Đua nhau kỉnh chuộng đạo tà,

Một câu "quả báo", muôn nhà
đều tin.
5. Nói rằng: Trời, Phật, sách in,
Tội về địa ngục, phước lên
thiên đàng.
Có người về đạo Hòa Lan,
Năm đời truyền thói khoe
khoang cầu hồn.
Họ Hà, tên Mậu, người khôn,
Ở đời Hậu Tấn, Long môn quê
nhà.
Sáu mươi tuổi tác hầu già,
Tuy là giàu có, trong nhà không
con.
Rạng giồi một tấm lòng son,
Của tiền bố thí, không còn so
đo.
•
10. Vợ chồng giữ đạo bo bo,
Ơn trời ngỏ đặng chút cho
phước lành.
Hôm mai luống những đọc
kinh,
Amen! đức Chúa có linh chăng
là.
Liễu Thơ là vợ họ Hà,
Chiêm bao nằm thấy nguyệt sa
trên mình.
Tự nhiên có nghén thình lình,
Khiến ngươi Hà Mậu thấy tình

sanh nghi.
Nói rằng: Khí huyết già suy,
Hay đâu chửa nghén, e khi
bịnh gì ?
•
15. Sai người tìm rước danh y,
Anh em đồng đạo, tên Kỳ họ
Châu.
Châu Kỳ coi mạch hồi lâu,
Nói rằng: Chị mắc qủy đầu thai
đây.
Mậu rằng: Nhờ lượng ơn thầy,
Mạch kia đã hẳn, thuốc nầy ắt
hay.
Kỳ rằng: Để hốt thang này,
Qủy thai bịnh ấy từ đây trừ rồi.
Thuốc thang mấy tháng uống
bồi,
Càng thêm lớn bụng, gần hồi
sanh thai.
•
20. Họ Hà thấy vậy than
dài:
Tuổi già còn hãy mang tai
thế nầy ?
Kỳ rằng: Đó chẳng biết
đây,
Trải ba đời cũng làm thầy
vừa ba.
Châu Phan xưa thật chú

ta,
Trị thai có phép truyền gia
rất mầu.
Liễu nương qủy bịnh đã
lâu,
Xin cầu thầy khác, ngõ
hầu thay tay.
Ta nghe đồn phía Sơn
tây,
Rằng non Tùng lãnh có
thầy địa tiên.
•
25. Tên người là Lý Tri
Niên,
Thường ngày luyện thuốc
thần tiên Đan kỳ.
Ta xin ra sức đem đi,
Tới nơi cầu thuốc diệu y
rõ ràng.
Mậu rằng: Ta đạo Hòa
Lan,
Tiên là đạo khác, có màng
chi nhau.
Kỳ rằng: Sách đặt có câu:
"Tế sanh hoạt mạng" sách
đầu đạo y.
Làm thầy đâu có hẹp suy,
Bịnh đau thời cứu, đạo gì
tại sao ?