Kiểm toán dự án đầu tư xây dựng tại địa phương của kiểm toán nhà nước

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
--------o0o---------

NGUYỄN THÁI SƠN

KIỂM TOÁN DỰ ÁN ĐẦU TƢ XÂY DỰNG
TẠI ĐỊA PHƢƠNG CỦA KIỂM TOÁN NHÀ NƢỚC

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH

Hà Nội - Năm 2015


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
--------o0o---------

NGUYỄN THÁI SƠN

KIỂM TOÁN DỰ ÁN ĐẦU TƢ XÂY DỰNG
TẠI ĐỊA PHƢƠNG CỦA KIỂM TOÁN NHÀ NƢỚC

Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 60 34 04 10

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. ĐỖ HỮU TÙNG

XÁC NHẬN CỦA
CÁN BỘ HƢỚNG DẪN

XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ
CHẤM LUẬN VĂN

Hà Nội - Năm 2015


LỜI CẢM ƠN
Luận văn là kết quả quá trình học tập, nghiên cứu ở nhà trƣờng, kết hợp
với kinh nghiệm trong quá trình thực tiễn công tác, với sự cố gắng nỗ lực của
bản thân.
Lời đầu tiên tôi xin dành bày tỏ lòng biết ơn chân thành, sâu sắc tới
giảng viên - PGS.TS Đỗ Hữu Tùng là ngƣời trực tiếp hƣớng dẫn khoa học, đã
tận tình hƣớng dẫn cho tôi cả chuyên môn và phƣơng pháp nghiên cứu và chỉ
bảo cho tôi nhiều kinh nghiệm trong thời gian thực hiện đề tài.
Tôi xin chân thành cám ơn tới Lãnh đạo Kiểm toán Nhà nƣớc Khu vực
I; phòng Tổng hợp Kiểm toán Nhà nƣớc Khu vực I; các anh chị Kiểm toán
viên trong Ngành đã tạo điều kiện và giúp đỡ tôi trong quá trình thu thập dữ
liệu và cung cấp thông tin của luận văn.
Tôi xin chân thành cám ơn các thầy, cô giáo trong Trƣờng Đại học kinh
tế - Đại học Quốc gia Hà Nội và bạn bè đã giúp đỡ tôi trong quá trình học tập
cũng nhƣ trong quá trình hoàn thành luận văn này.
Sau cùng, tôi xin gửi lời biết ơn sâu sắc đến gia đình đã luôn tạo điều
kiện tốt nhất cho tôi trong suốt quá trình học cũng nhƣ thực hiện luận văn.
Mặc dù với sự nỗ lực cố gắng của bản thân, luận văn không tránh khỏi
những thiếu sót. Tôi mong nhận đƣợc sự góp ý chân thành của quý Thầy, quý
Cô, đồng nghiệp và bạn bè để luận văn đƣợc hoàn thiện hơn.
Hà Nội, ngày 30 tháng 08 năm 2015

Học viên

Nguyễn Thái Sơn


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số
liệu nêu trong luận văn là trung thực và có nguồn gốc rõ ràng.
Hà Nội, ngày 30 tháng 08 năm 2015
Học viên

Nguyễn Thái Sơn


MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT .................. Error! Bookmark not defined.
DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH ................................ Error! Bookmark not defined.
MỞ ĐẦU .................................................................................................................. 60
CHƢƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ DỰ ÁN ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ
BẢN VÀ KIỂM TOÁN DỰ ÁN ĐẦU TƢ XÂY DỰNG TẠI CÁC ĐỊA
PHƢƠNG ............................................................... Error! Bookmark not defined.
1.1. Tổng quan các tài liệu nghiên cứu trƣớc đây Error! Bookmark not defined.
1.1.1 Các nghiên cứu trƣớc đây ....................... Error! Bookmark not defined.
1.1.2 Nhận xét chung về các nghiên cứu trƣớc đâyError! Bookmark not defined.
1.2. Lý luận chung về dự án Đầu tƣ Xây dựng cơ bảnError! Bookmark not defined.
1.2.1 Khái niệm về dự án đầu tƣ xây dựng cơ bảnError! Bookmark not defined.

1.2.2 Đặc điểm chung và chu kỳ của dự án đầu tƣ Xây dựng cơ bảnError! Bookmark no
1.2.3. Phân loại dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản Error! Bookmark not defined.
1.2.4. Đặc trƣng của dự án XDCB và quá trình quản lý tác động đến kiểm

toán dự án đầu tƣ XDCB .................................. Error! Bookmark not defined.

1.3 Lý luận chung về kiểm toán dự án ĐTXD tại các địa phƣơngError! Bookmark not d
1.3.1 Khái niệm kiểm toán, Kiểm toán nhà nƣớcError! Bookmark not defined.
1.3.2 Sự hình thành và phát triển của KTNN Việt NamError! Bookmark not defined.

1.3.3 Nội dung kiểm toán dự án ĐTXD tại các địa phƣơngError! Bookmark not define
1.4 Các nhân tố tác động trực tiếp đến công tác kiểm toán dự án ĐTXD tại địa
phƣơng

..................................................... Error! Bookmark not defined.

CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Error! Bookmark not defined.
2.1. Định hƣớng phƣơng pháp nghiên cứu ..... Error! Bookmark not defined.
2.1.1. Phƣơng pháp phân tích và tổng hợp....... Error! Bookmark not defined.
2.1.2 Phƣơng pháp diễn giải............................. Error! Bookmark not defined.
2.1.3. Phƣơng pháp lôgíc ................................. Error! Bookmark not defined.


2.2. Cách thức thực hiện.................................. Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KIỂM TOÁN CỦA KIỂM TOÁN

NHÀ NƢỚC VỀ ĐẦU TƢ XÂY DỰNG TẠI ĐỊA PHƢƠNGError! Bookmark not defin

3.1. Các bƣớc trong quy trình một cuộc Kiểm toán dự án ĐTXDError! Bookmark not d

3.2. Thực trạng công tác kiểm toán dự án ĐTXD tại địa phƣơngError! Bookmark not d
3.2.1 Bƣớc chuẩn bị kiểm toán ........................ Error! Bookmark not defined.
3.2.2 Bƣớc thực hiện kiểm toán ....................... Error! Bookmark not defined.
3.2.3. Bƣớc lập và gửi báo cáo kiểm toán ........ Error! Bookmark not defined.

3.2.4. Bƣớc kiểm tra việc thực hiện kiến nghị kiểm toánError! Bookmark not defined.

3.3. Hạn chế công tác kiểm toán dự án ĐTXD tại địa phƣơng của KTNNError! Bookma
3.4. Nguyên nhân của những hạn chế trong công tác kiểm toán dự án ĐTXD
tại địa phƣơng ................................................... Error! Bookmark not defined.
3.5. Một số kết quả kiểm toán lĩnh vực ĐTXD do KTNN khu vực I thực hiện
(2011-2014) ...................................................... Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 4: ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG CHẤT

LƢỢNG CÔNG TÁC KIỂM TOÁN DỰ ÁN ĐTXD TẠI ĐỊA PHƢƠNGError! Bookmar

4.1 Một số quan điểm và định hƣớng phát triển Kiểm toán Nhà nƣớcError! Bookmark n
4.1.1 Chiến lƣợc phát triển Kiểm toán Nhà nƣớc (KTNN) đến năm 2020 phải
quán triệt các quan điểm sau ............................ Error! Bookmark not defined.
4.1.2 Mục tiêu phát triển KTNN đến năm 2020Error! Bookmark not defined.

4.1.3 Nội dung cơ bản của Chiến lƣợc phát triển KTNN đến năm 2020Error! Bookmark
4.2. Một số giải pháp nâng cao chất lƣợng kiểm toán lĩnh vực ĐTXD tại địa
phƣơng của KTNN ........................................... Error! Bookmark not defined.
4.2.1. Nhóm giải pháp về đào tạo, bồi dƣỡng nghiệp vụ kiểm toán lĩnh vực
ĐTXD cho kiểm toán viên ............................... Error! Bookmark not defined.
4.2.2. Giải pháp về hoàn thiện hệ thống quy trình, chuẩn mực và hồ sơ mẫu
biểu kiểm toán lĩnh vực ĐTXD ........................ Error! Bookmark not defined.

4.2.3. Nhóm giải pháp đổi mới tổ chức và hoạt động của Đoàn kiểm toánError! Bookma


4.2.4. Nhóm giải pháp tăng cƣờng quản lý hoạt động kiểm toánError! Bookmark not d
4.2.5. Một số giải pháp khác ............................ Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN ............................................................ Error! Bookmark not defined.

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................... 63


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong những năm qua, với sự phát triển của nền kinh tế thị trƣờng định
hƣớng theo Xã hội Chủ nghĩa, nhiều địa phƣơng trên cả nƣớc đã tập trung
nhiều vào đầu tƣ xây dựng cơ sở hạ tầng làm nền tảng cho sự phát triển. Chi
đầu tƣ xây dựng cơ bản chiếm tỷ trọng khoảng 31%GDP cả nƣớc, theo báo
cáo của Tổng cục thống kê, trong những năm gần đây chi đầu tƣ xây dựng cơ
bản thuộc nguồn vốn NSĐP chiếm khoảng 52%-56% trong tổng số chi đầu tƣ
từ vốn NSNN hằng năm.
Với tỷ trọng lớn, chi đầu tƣ xây dựng cơ bản từ NSĐP đang là một
điểm nóng trong việc quản lý và sử dụng vốn đầu tƣ từ NSNN. Thực tế cho
thấy, trong những năm gần đây, việc phân cấp quản lý đầu tƣ xây dựng tại các
địa phƣơng đang ngày càng sâu rộng, chủ đầu tƣ ngày càng chịu trách nhiệm
cao trong quản lý đầu tƣ, các cơ quan quản lý nhà nƣớc đang giảm dần trách
nhiệm trong việc kiểm soát và thanh toán vốn đầu tƣ điều đó đã tạo ra những
kẽ hở không nhỏ trong việc quản lý vốn đầu tƣ từ NSNN. Bên cạnh đó, công
tác quản lý đầu tƣ chƣa đáp ứng đƣợc sự phân cấp này nhƣ trình độ quản lý,
năng lực cán bộ đã dẫn đến thất thoát, lãng phí ngân sách nhà nƣớc và gia
tăng tham ô, tham nhũng trong đầu tƣ tại các địa phƣơng làm giảm hiệu quả
sử dụng vốn đầu tƣ từ NSNN.
KTNN là một bộ phận trong quản lý kinh tế của Nhà nƣớc, là cơ quan
chuyên môn về lĩnh vực kiểm tra tài chính nhà nƣớc do Quốc hội thành lập,
hoạt động độc lập và chỉ tuân theo pháp luật, KTNN có chức năng kiểm toán
báo cáo tài chính, kiểm toán tuân thủ, kiểm toán hoạt động đối với cơ quan, tổ
chức quản lý, sử dụng ngân sách, tiền và tài sản nhà nƣớc.Với vai trò của
mình, kiểm toán nhà nƣớc luôn đặt ra câu hỏi làm thế nào để công tác kiểm
toán chi đầu tƣ xây dựng ngày càng nâng cao chất lƣợng, có hiệu quả trong

công tác phòng chống tham nhũng, hạn chế đƣợc các sai phạm trong đầu tƣ để
từ đó vốn NSNN đƣợc sử dụng một cách có hiệu quả. Chính vì vậy, qua quá
trình thực hiện kiểm toán tại các địa phƣơng trên cả nƣớc KTNN đã không
ngừng nghiên cứu tìm tòi, học hỏi rút kinh nghiệm qua từng đợt công tác
nhằm ngày càng nâng cao năng lực, trình độ của KTV nhằm đáp ứng đƣợc
công tác chuyên môn trong lĩnh vực kiểm toán đầu tƣ dự án.
Dựa trên những kinh nghiệm đúc rút ra từ thực tế kết hợp với việc tìm
tòi nghiên cứu để đƣa ra những giải pháp nhằm khắc phục những mặt còn hạn
chế trong quá trình kiểm toán dự án đầu tƣ tại NSĐP là rất cần thiết, giúp
KTNN hạn chế đƣợc rủi ro kiểm toán và nâng chất lƣợng kiểm toán. Chính vì
tầm quan trọng của nó nên tác giả quyết định đi sâu tìm hiểu, nghiên cứu về
đề tài “Kiểm toán dự án đầu tư xây dựng tại địa phương của Kiểm toán
Nhà nước”.
2. Mục tiêu nghiên cứu của luận văn
Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là đƣa ra các giải pháp nhằm nâng
cao chất lƣợng công tác kiểm toán dự án ĐTXD tại các địa phƣơng của kiểm
toán nhà nƣớc. Để đạt đƣợc mục tiêu, tác giả sẽ thực hiện một số công việc :
- Hệ thống hoá các vấn đề lý luận cơ bản về các nhân tố có ảnh hƣởng
tới việc công tác kiểm toán dự án đầu tƣ.
- Phân tích, đánh giá thực trạng về việc vận dụng quy trình kiểm toán
dự án đầu tƣ trong cuộc kiểm toán dự án ĐTXD tại các địa phƣơng và thực
trạng công tác kiểm toán dự án ĐTXD tại các địa phƣơng, đƣa ra những tồn
tại thực tế trong công tác kiểm toán.
- Xác định phƣơng hƣớng, mục tiêu và đề xuất một số ý kiến nhằm
nâng cao chất lƣợng kiểm toán dự án ĐTXD của cuộc kiểm toán ngân sách
địa phƣơng.

3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Đối tƣợng nghiên cứu của luận văn: Dựa vào hệ thống lý luận và thực
tiễn về công tác kiểm toán dự án đầu tƣ xây dựng tại các địa phƣơng của
KTNN trong thời gian qua, trên cơ sở phân tích thực trạng và tồn tại một số
cuộc kiểm toán thuộc địa bàn của KTNN Khu vực I thực hiện từ đó tìm ra
một số giải pháp nhằm nâng cao chất lƣợng công tác kiểm toán dự án đầu tƣ
xây dựng từ NSNN tại các địa phƣơng của kiểm toán nhà nƣớc trong thời
gian tới. Vì vậy, đề tài sẽ đi sâu vào nghiên cứu và phân tích thực trạng trong
từng khâu của quy trình kiểm toán dự án đầu tƣ XDCB vào cuộc kiểm toán dự
án đầu tƣ xây dựng tại các địa phƣơng và thực trạng công tác kiểm toán để
nêu ra nguyên nhân và các tồn tại làm ảnh hƣởng đến chất lƣợng cuộc kiểm
toán.
Phạm vi nghiên cứu của luận văn: Nghiên cứu một cách có hệ thống
những yếu tố tác động đến cuộc kiểm toán dự án ĐTXD tại các địa phƣơng.
Từ đó, rút ra những tồn tại, những yếu tố làm giảm chất lƣợng của cuộc kiểm
toán dự án đầu, để đƣa có những giải pháp tích cực nhằm nâng cao chất lƣợng
trong kiểm toán dự án ĐTXD tại các địa phƣơng của KTNN.
Câu hỏi nghiên cứu:
Làm thế nào nâng cao chất lƣợng công tác kiểm toán dự án đầu tƣ xây
dựng tại các địa phƣơng.
Phƣơng pháp nghiên cứu: Trong nghiên cứu này, tác giả không sử dụng
một phƣơng pháp nhất định nào mà sẽ tổng hợp giữa phƣơng pháp định lƣợng
và định tính.
Với phƣơng pháp định lƣợng thì sau khi thu thập số liệu sẽ tổng hợp và
sử dụng phần mềm exel để tổng hợp.


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Tài chính, 2011. Thông tư số 19/2011/TT-BTC của Bộ Tài chính quy
định về quyết toán dự án hoàn thành thuộc nguồn vốn nhà nước do Bộ

Tài chính ban hành. Hà Nội, tháng 02 năm 2011.
2. Chính phủ, 2009. Nghị định số 12/2009/NĐ-CP của Chính Phủ về quản
lý dự án đầu tư xây dựng công trình. Hà Nội, tháng 03 năm 2009.
3. Chính phủ, 2009. Nghị định số 112/2009/NĐ-CP của Chính phủ về quản
lý chi phí đầu tư xây dựng công trình. Hà Nội, tháng 12 năm 2009.
4. Vƣơng Đình Huệ, 2004. Giáo trình Kiểm toán. Hà Nội: Nhà xuất bản
Tài chính.
5. Kiểm toán Nhà nƣớc, 2010. Quyết định 06/2010/QĐ-KTNN ban hành
Chuẩn mực Kiểm toán Nhà nước. Hà Nội, tháng 11 năm 2010.
6. Kiểm toán Nhà nƣớc, 2012. Quyết định 1817/QĐ-KTNN ban hành Quy
chế làm việc của Kiểm toán Nhà nước. Hà Nội, tháng 12 năm 2012.
7. Kiểm toán Nhà nƣớc, 2012. Quyết định 07/2012/QĐ-KTNN ban hành
Quy chế tổ chức và hoạt động của Đoàn kiểm toán nhà nước. Hà Nội,
tháng 6 năm 2012.
8. Kiểm toán Nhà nƣớc, 2013. Quyết định 04/2013/QĐ-KTNN ban hành
Quy trình kiểm toán Dự án đầu tư xây dựng công trình. Hà Nội, tháng 4
năm 2013.
9.

Kiểm toán Nhà nƣớc, 2012. Quyết định 1530/QĐ-KTNN ban hành Quy
định trình tự lập, thẩm định, phê duyệt và tổ chức thực hiện kế hoạch
kiểm toán của cuộc kiểm toán do Kiểm toán Nhà nước thực hiện. Hà
Nội, tháng 9 năm 2012.

10. Kiểm toán Nhà nƣớc, 2008. Quyết định 03/2008/QĐ-KTNN ban hành
Quy định trình tự lập, thẩm định, xét duyệt và phát hành báo cáo kiểm
toán của Kiểm toán Nhà nước. Hà Nội, tháng 2 năm 2008.


11. Kiểm toán Nhà nƣớc, 2012. Quyết định 01/2012/QĐ-KTNN ban hành

Hệ thống mẫu biểu hồ sơ kiểm toán. Hà Nội, tháng 3 năm 2012.
12. Kiểm toán Nhà nƣớc, 2012. Quyết định 1223/QĐ-KTNN ban hành Quy
trình kiểm tra thực hiện kiến nghị kiểm toán của Kiểm toán Nhà nước.
Hà Nội, tháng 7 năm 2012.
13. Kiểm toán Nhà nƣớc, 2012. Báo cáo Kiểm toán năm 2011. Hà Nội,
tháng 8 năm 2012.
14. Kiểm toán Nhà nƣớc, 2013. Báo cáo Kiểm toán năm 2012. Hà Nội,
tháng 8 năm 2013.
15. Kiểm toán Nhà nƣớc, 2014. Báo cáo Kiểm toán năm 2013. Hà Nội,
tháng 8 năm 2014.
16. Kiểm toán Nhà nƣớc Khu vực I, 2012. Báo cáo kiểm toán Ngân sách,
tiền và tài sản nhà nước thành phố Hà Nội. Hà Nội, tháng 10 năm 2013.
17. Kiểm toán Nhà nƣớc Khu vực I, 2013. Báo cáo kiểm toán Ngân sách,
tiền và tài sản nhà nước thành phố Hà Nội. Hà Nội, tháng 10 năm 2014.
18. Từ Quang Phƣơng, 2014. Giáo trình Quản lý dự án. Hà Nội: Nhà xuất
bản Đại học Kinh tế Quốc dân.
19. Quốc hội CHXHCN Việt Nam, 2005. Luật Kiểm toán nhà nước số
37/2005/QH11. Hà Nội, tháng 6 năm 2005.
20. Quốc hội CHXHCN Việt Nam, 2014. Luật Xây dựng số 50/2014/QH13..
Hà Nội, tháng 6 năm 2014.
21. Quốc hội CHXHCN Việt Nam, 2013. Luật Đấu thầu số 43/2013/QH13.
Hà Nội, tháng 11 năm 2013.
22. Vũ Khánh Toàn, 2010. Bám sát mục tiêu kiểm toán, xác định cụ thể nội
dung từng cuộc kiểm toán nhằm nâng cao chất lƣợng kiểm toán và rút
ngắn thời gian phát hành Báo cáo kiểm toán. Tạp chí kiểm toán, số 112,
trang 46-47.


23. Vũ Khánh Toàn, 2012. Thực trạng và giải pháp nâng cao chất lượng
kiểm toán lĩnh vực chi đầu tư XDCB các địa phương do Kiểm toán Nhà

nước khu vực I thực hiện. Hà Nội, tháng 4 năm 2012.
24. Kiểm toán Nhà nƣớc Khu vực I, Báo cáo kiểm toán Ngân sách, tiền và
tài sản nhà nước, tỉnh Vĩnh Phúc năm 2013. Hà Nội, tháng 7 năm 2014.
25. Nguyễn Anh Tú, 2013. Thực trạng và giải pháp nâng cao chất lượng
kiểm toán Báo cáo quyết toán dự án đầu tư đường giao thông nhóm A
do kiểm toán nhà nước thực hiện. Luận văn Thạc sỹ, Trƣờng Đại học
Kinh tế quốc dân Hà Nội.
26. Thịnh Văn Vinh và Mai Vinh, 2012. Giáo trình kiểm toán Đầu tư xây
dựng cơ bản và Ngân sách. Hà Nội: Nhà xuất bản Tài chính.
27. Mai Vinh, 2008. Hoàn thiện nội dung, quy trình kiểm toán đầu tư xây
dựng cơ bản trong kiểm toán ngân sách nhà nước. Hà Nội: Nhà xuất
bản Tài chính.