Đánh giá tác động của luật thuế bảo vệ môi trường đến hoạt động kinh doanh của việt nam trong giai đoạn hiện nay

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------

ĐÀO THỊ HUYỀN TRANG

ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG CỦA LUẬT THUẾ BẢO VỆ
MÔI TRƢỜNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG KINH DOANH
CỦA VIỆT NAM TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH

Hà Nội – 2015


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------

ĐÀO THỊ HUYỀN TRANG

ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG CỦA LUẬT THUẾ BẢO VỆ
MÔI TRƢỜNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG KINH DOANH
CỦA VIỆT NAM TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

Chuyên ngành : Quản trị kinh doanh
Mã số: 60 34 05

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN QUỐC VIỆT

Hà Nội – 2015


MỤC LỤC
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VÀ TỪ VIẾT TẮT ............................ i
DANH MỤC CÁC BẢNG .................................................................. ii
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ ............................................................ iii
MỞ ĐẦU ............................................................................................... 1
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ THUẾ BẢO VỆ MÔI
TRƢỜNG ........................................... Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 2: LUẬT THUẾ BẢO VỆ MÔI TRƢỜNG TẠI
VIỆT NAM ......................................... Error! Bookmark not defined.
2.1. Khái quát chung về Luật thuế bảo vệ môi trƣờng.Error! Bookmark not defined.

2.2. Nguyên tắc để xây dựng biểu khung thuế bảo vệ môi trƣờngError! Bookmark not defin
2.2.1. Các yếu tố ảnh hưởng của một số mặt hàng gây ô nhiễm môi trường

chủ yếu thuộc để đưa vào diện chịu thuế bảo vệ môi trường.Error! Bookmark not d

2.2.2. Đối tượng không chịu thuế bảo vệ môi trườngError! Bookmark not defined.

2.3. Biểu khung thuế quy định trong Luật thuế bảo vệ môi trƣờngError! Bookmark not de

2.4. Công cụ tác động để thực hiện Luật thuế bảo vệ môi trƣờngError! Bookmark not defin

CHƢƠNG 3: ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG CỦA LUẬT THUẾ

BẢO VỆ MÔI TRƢỜNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG KINH DOANH
CỦA VIỆT NAM TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAYError! Bookmark no
3.1. Đánh giá chung .......................................................... Error! Bookmark not defined.


3.2. Kinh nghiệm triển khai thực hiện thuế bảo vệ môi trƣờng ở các nƣớc trên
thế giới ................................................................................. Error! Bookmark not defined.
3.3. Kết quả dự kiến sẽ đạt đƣợc của Luật thuế bảo vệ môi trƣờng có hiệu lực
thi hành kể từ ngày 1/1/2012. ......................................... Error! Bookmark not defined.
3.3.1. Về chính sách thuế trong chiến lược cải cách hệ thống thuế giai
đoạn 2011-2020 và kế hoạch cải cách hệ thống thuế giai đoạn 2011- 2015
thì đối với thuế bảo vệ môi trường: .............. Error! Bookmark not defined.
3.3.2. Khuyến khích sản xuất, tiêu dùng hàng hóa thân thiện với môi
trường. ........................................................... Error! Bookmark not defined.
3.3.3. Thúc đẩy cải cách đổi mới công nghệ Error! Bookmark not defined.
3.3.4. Tác động về mặt kinh tế...................... Error! Bookmark not defined.
3.2.5. Tác động về mặt xã hội ....................... Error! Bookmark not defined.
3.2.6. Tác động về mặt môi trường............... Error! Bookmark not defined.
3.4. Kết quả đã đạt đƣợc của Luật thuế bảo vệ môi trƣờng sau khi thi hành cho
đến nay. ............................................................................... Error! Bookmark not defined.
3.4.1. Tác động đối với các chỉ tiêu kinh tế vĩ môError! Bookmark not defined.
3.4.2. Tác động đối với các ngành ................ Error! Bookmark not defined.
3.4.3. Tác động đối với phát thải khí CO2 ... Error! Bookmark not defined.

3.4.4. Tác động đối với phân tích thu nhập và đói nghèoError! Bookmark not defin
3.5. Khó khăn khi thực hiện Luật thuế bảo vệ môi trƣờngError! Bookmark not defined.


3.5.1. Thực hiện chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước.Error! Bookmark no
3.5.2. Tác động của 8 nhóm hàng thuộc đối tượng chịu thuế của Luật thuế

bảo vệ môi trường đến doanh nghiệp và người tiêu dùngError! Bookmark not defin

KẾT LUẬN ........................................ Error! Bookmark not defined.
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................. 3


DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VÀ TỪ VIẾT TẮT
BVMT

Bảo vệ môi trường

BVTV

Bảo vệ thực vật

CGE

Computable General Equilibrium (mô hình tổng
thể có thể tính toán được )

DANIDA

Dự án Hỗ trợ Phát triển Quốc tế của Đan Mạch

GDP

Tổng sản phẩm quốc nội

GTGT

Giá trị gia tăng

GTZ

Dự án Hợp phần nền tài chính công của Đức

HCFC

Hydro-clo-flo-cacbon

KTMT

Kịch bản không thực hiên Luật thuế bảo vệ môi
trường

MtC

Triệu tấn cacbon

OECD

Tổ chức hợp tác và phát triển kinh tế

SAM

Social Accounting Matrix (ma trận kế toán xã
hội)

TMT

Kịch bản thực hiên Luật thuế bảo vệ môi trường

i


DANH MỤC CÁC BẢNG
STT

Bảng

Nội dung

Trang

1

Bảng 2.1

Đặc điểm và tác động của các công cụ kinh tế

19

2

Bảng 3.1

Tỷ trọng sản lượng của các ngành trong tổng
sản lượng nội địa năm 2007 của mô hình

40

3

Bảng 3.2

Thuế suất thuế môi trường trong các phương
án

42

4

Bảng 3.3

Tác động lên toàn nền kinh tế vĩ mô (không
bao gồm yêu tố lạm phát)

42

5

Bảng 3.4

Số thu dự kiến năm 2012

43

6

Bảng 3.5

Tác động lên phúc lợi hộ gia đình (%)

45

7

Bảng 3.6

Tác động đến các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô (tính
theo giá cố định) ( tỷ lệ % thay đổi của TMT
so với KTMT)

49

8

Bảng 3.7

Tác động đối với các ngành: thay đổi so với
KTMT theo giá so sánh (%)

54

9

Bảng 3.8

Tính toán thay đổi phát thải khí CO2 trong

giai đoạn 2012-2013

56

10

Bảng 3.9

Tác động đối với đói nghèo trong thời kỳ
2012 – 2013 (%)

58

ii


DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ
Nội dung

STT

Hình

1

Hình 3.1

Tốc độ tăng trưởng GDP hàng năm 20112013(% so với năm trước)

48

Hình 3.2

Tỷ trọng của nhiên liệu hóa thạch sử dụng
trong 10 ngành Sử dụng nhiều nhiên liệu hóa
thạch năm 2011 (% than và xăng dầu được sử
dụng trong sản xuất)

52

Hình 3.3

Tỷ trọng của than sử dụng trong 10 ngành sử
dụng nhiều than năm 2011 (% than được sử
dụng trong sản xuất)

53

4

Hình 3.4

Tỷ trọng của xăng dầu sử dụng trong 10
ngành sử dụng nhiều xăng dầu năm 2011 (%
xăng dầu được sử dụng trong sản xuất)

54

5

Hình 3.5

Chỉ số GINI giai đoạn 2011 - 2013

60

2

3

iii

Trang


MỞ ĐẦU
Tính cấp thiết của đề tài
Trong những năm vừa qua, cùng với sự phát triển kinh tế và đô thị hóa,
mức độ ô nhiệm môi trường tại Việt Nam cũng ngày càng tăng. Trong quá
trình công nghiệp hóa – hiện đại hóa và duy trì tăng trưởng bền vững, việc
giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường ngày càng trở thành vấn đề cấp thiết
không chỉ đối với nước ta mà đã trở thành vấn đề toàn cầu. Nhận thức thấy
bảo vệ môi trường là việc hết sức cần thiết, Việt Nam đã thực hiện thông qua
nhiều biện pháp khác nhau, bao gồm các biện pháp hành chính và biện pháp
kinh tế, nhằm thay đổi nhận thức và hành vi của các chủ thể có khả năng tác
động tiêu cực đến môi trường. Các biện pháp hành chính bao gồm kiểm tra,
giám sát, ban hành các tiêu chuẩn môi trường…. Bên cạnh các biện pháp nêu
trên, Việt Nam đã ban hành Luật thuế bảo vệ môi trường. Đây là lần đầu tiên
Luật thuế bảo vệ môi trường được ban hành tại nước ta, một câu hỏi lớn đặt ra
là thế nào để Luật thuế bảo vệ môi trường phát huy hiệu quả, tức là dung hòa

được những lợi ích mâu thuẫn nhau: bảo vệ môi trường nhưng làm sao không
tổn hại đến người dân, không tác động xấu đến tính cạnh tranh của doanh
nghiệp và cả nền kinh tế. Luật thuế bảo vệ môi trường có hiệu lực thực hiện
kể từ ngày 1/1/2012, mặc dù mới được ban hành nhưng Luật thuế mới này đã
có những tác động cơ bản đến hành vi người dùng, cũng như nhà sản xuất,
việc đánh giá những tác động từ Luật thuế bảo vệ môi trường là cần thiết.
Trên cơ sở phân tích thực tế, đánh giá, em đã lựa chọn phân tích bước đầu tác
động của Luật thuế bảo vệ môi trường đến hoạt động kinh tế xã hội với tên đề
tài luận văn là: “Đánh giá tác động của Luật thuế bảo vệ môi trường đến hoạt
động kinh doanh của Việt Nam trong giai đoạn hiện nay”.

1


Mục đích nghiên cứu của đề tài:
- Tìm hiểu Luật thuế bảo vệ môi trường
- Đánh giá được các tác động của Luật thuế bảo vệ môi trường đến hoạt
động kinh doanh của Việt Nam trong giai đoạn hiện nay
Đối tƣợng và Phạm vi nghiên cứu của đề tài:
- Luật thuế bảo vệ môi trường của các nước trên thế giới.
- Luật thuế bảo vệ môi trường số 57/2010/QH12 ngày 15/11/2010.
Phƣơng pháp nghiên cứu của đề tài:
- Điều tra, khảo sát và thu thập các dữ liệu, số liệu tại các cơ quan Trung
ương, địa phương.
- Tổng hợp và phân tích dựa trên số liệu thu thập được.
- Kế thừa các nghiên cứu đã có.
Nội dung luận văn: gồm 3 chương
Chương I. Tổng quan về luật thuế môi trường
Chương II: Luật thuế bảo vệ môi trường hiện nay tại Việt Nam
Chương III: Tác động của Luật thuế bảo vệ môi trường đến hoạt động

kinh doanh của Việt Nam trong giai đoạn hiện nay

2


TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tiếng Việt
1, Báo cáo đánh giá của ETV2 (2009), Tờ trình chính sách Các ưu đãi về môi
trường ở Việt Nam và đánh giá các khoản thu hiện hành liên quan đến
môi trường ở Việt Nam, Hà Nội.
2, Bộ Tài nguyên và Môi trường (2010), Báo cáo môi trường quốc gia 2010,
Hà Nội.
3, Bộ Tài chính (2012), Luật thuế bảo vệ môi trường số 57/2010/QH12, Bộ
Tài chính, Hà Nội.
4, Bộ Tài chính (2010), Dự án Luật thuế bảo vệ môi trường (Tài liệu phục vụ
kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XII, Bộ Tài chính, Hà Nội.
5, Bộ Tài chính (2011), Chiến lược cải cách hệ thống thuế giai đoạn 20112020 và kế hoạch cải cách hệ thống thuế giai đoạn 2011-2015, Nhà xuất
bản Tài chính, Hà Nội.
6, Bộ Tài chính (2014), Cơ sở lý luận và thực tiễn hoàn thiện chính sách thuế
sau khi gia nhập WTO, Hà Nội.
7, (2012), Nghị định 67/2011/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết và
hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thuế bảo vệ môi trường, Hà
Nội.
8, (2012), Nghị định 69/2012/NĐ-CP của Chính phủ về việc sửa đổi, bổ sung
Khoản 3 Điều 2 Nghị định 67/2011/NĐ-CP ngày 08/08/2011 của Chính

3


phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật thuế

bảo vệ môi trường, Hà Nội.
9, (2012), Thông tư 159/2012/TT-BTC của Bộ Tài chính về việc sửa đổi, bổ
sung Thông tư 152/2011/TT-BTC ngày 11/11/2011 hướng dẫn thi hành
Nghị định 67/2011/NĐ-CP ngày 08/08/2011 của Chính phủ quy định chi
tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật thuế bảo vệ môi trường,
Hà Nội.
10, (2012), Thông tư 152/2011/TT-BTC của Bộ Tài chính về việc hướng dẫn
thi hành Nghị định 67/2011/NĐ-CP ngày 08/08/2011 của Chính phủ quy
định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật thuế Bảo vệ
môi trường, Hà Nội.
Website
11, />
4