Trợ giúp người nghèo nhập cư thành phố hà nội tiếp cận thông tin dịch vụ xã hội qua phương pháp công tác xã hội nhóm (điển cứu tại phường phúc xá quận ba đình thành phố hà nội)

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
------------

NGUYỄN THỊ HUỆ

TRỢ GIÚP NGƯỜI NGHÈO NHẬP CƯ THÀNH PHỐ
HÀ NỘI TIẾP CẬN THÔNG TIN DỊCH VỤ XÃ HỘI
QUA PHƯƠNG PHÁP CÔNG TÁC XÃ HỘI NHÓM
(Điển cứu tại phường Phúc Xá- quận Ba Đình- thành phố Hà Nội)

LUẬN VĂN THẠC SĨ CÔNG TÁC XÃ HỘI

Hà Nội – 2015


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
------------

NGUYỄN THỊ HUỆ

TRỢ GIÚP NGƯỜI NGHÈO NHẬP CƯ THÀNH PHỐ
HÀ NỘI TIẾP CẬN THÔNG TIN DỊCH VỤ XÃ HỘI
QUA PHƯƠNG PHÁP CÔNG TÁC XÃ HỘI NHÓM
(Điển cứu tại phường Phúc Xá- quận Ba Đình- thành phố Hà Nội)
Chuyên ngành: Công tác xã hội
Mã số: 60 90 01 01

LUẬN VĂN THẠC SĨ CÔNG TÁC XÃ HỘI

Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS. Bùi Thị Xuân Mai

Hà Nội – 2015


MỤC LỤC
MỤC LỤC................................................................................................................... 3
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ................................................................................... 7
DANH MỤC BẢNG BIỂU ....................................................................................... 8
LỜI MỞ ĐẦU ....................................................... Error! Bookmark not defined.
1. Lý do chọn đề tài .......................................... Error! Bookmark not defined.
2. Tổng quan vấn đề nghiên cứu. ................ Error! Bookmark not defined.
3. Ý nghĩa nghiên cứu ...................................... Error! Bookmark not defined.
3.1. Ý nghĩa khoa học .......................................... Error! Bookmark not defined.
3.2. Ý nghĩa thực tiễn .......................................... Error! Bookmark not defined.
4. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu .......... Error! Bookmark not defined.
4.1. Mục đích nghiên cứu .................................. Error! Bookmark not defined.
4.2. Nhiệm vụ nghiên cứu ................................. Error! Bookmark not defined.
5. Đối tượng, khách thể nghiên cứu ........... Error! Bookmark not defined.
5.1. Đối tượng nghiên cứu ................................ Error! Bookmark not defined.
5.2. Khách thể nghiên cứu ................................ Error! Bookmark not defined.
6. Phạm vi nghiên cứu..................................... Error! Bookmark not defined.
7. Câu hỏi nghiên cứu ...................................... Error! Bookmark not defined.
8. Giả thuyết nghiên cứu ................................ Error! Bookmark not defined.
9. Phương pháp nghiên cứu ......................... Error! Bookmark not defined.
9.1. Phương pháp phân tích tài liệu ............. Error! Bookmark not defined.
9.2. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi.. Error! Bookmark not defined.
9.3. Phương pháp phỏng vấn sâu .................. Error! Bookmark not defined.
9.4. Phương pháp thảo luận nhóm ............... Error! Bookmark not defined.
9.5. Phương pháp quan sát .............................. Error! Bookmark not defined.

9.6. Phương pháp xử lý số liệu SPSS ............ Error! Bookmark not defined.
10. Kết cấu của đề tài....................................... Error! Bookmark not defined.
CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CTXH NHÓM TRỢ GIÚP NGƯỜI NGHÈO
NHẬP CƯ TIẾP CẬN THÔNG TIN DỊCH VỤ XÃ HỘIError!
defined.

Bookmark

not


1.1. Một số khái niệm công cụ ...................... Error! Bookmark not defined.
1.1.1.Khái niệm nghèo và người nghèo ...... Error! Bookmark not defined.
1.1.2.Khái niệm di cư, nhập cư. ...................... Error! Bookmark not defined.
1.1.3.Khái niệm dịch vụ xã hội, thông tin dịch vụ xã hộiError! Bookmark not
defined.
1.1.4.Khái niệm Công tác xã hội, Công tác xã hội nhóm.Error! Bookmark not
defined.
1.1.5.Khái niệm trợ giúp.................................... Error! Bookmark not defined.
1.1.6.Khái niệm trợ giúp người nghèo nhập cư tiếp cận thông tin dịch vụ xã hội
qua phương pháp Công tác xã hội nhóm ... Error! Bookmark not defined.
1.2. Một số lý thuyết được vận dụng trong nghiên cứuError! Bookmark not
defined.
1.2.1.Thuyết Nhu cầu của Maslow ................ Error! Bookmark not defined.
1.2.2.Lý thuyết Hệ thống ................................... Error! Bookmark not defined.
1.2.3.Lý thuyết Thay đổi xã hội ...................... Error! Bookmark not defined.
1.3. Tổng quan địa bàn nghiên cứu (Phường Phúc Xá- quận Ba Đình- Hà Nội)
................................................................................ Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 ..................................... Error! Bookmark not defined.
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG TRỢ GIÚP NGƯỜI NGHÈO NHẬP CƯ PHƯỜNG

PHÚC XÁ- BA ĐÌNH- HÀ NỘI TIẾP CẬN THÔNG TIN DỊCH VỤ XÃ HỘI.Error!
Bookmark not defined.
2.1. Thực trạng đời sống xã hội của người nghèo nhập cư khu vực
phường Phúc Xá- quận Ba Đình- thành phố Hà NộiError! Bookmark not
defined.
2.1.1.Về độ tuổi ..................................................... Error! Bookmark not defined.
2.1.2.Về trình độ văn hóa/chuyên môn ...... Error! Bookmark not defined.
2.1.3.Về thu nhập bình quân và công việc . Error! Bookmark not defined.
2.1.4.Về nguồn gốc và đặc điểm nhập cư ... Error! Bookmark not defined.
2.1.5.Về đăng ký hộ khẩu thường trú/ giấy tạm trú . Error! Bookmark not
defined.


2.2. Thực trạng, nhu cầu trợ giúp trong cuộc sống của người nghèo nhập
cư tại khu vực phường Phúc Xá- quận Ba Đình- thành phố Hà NộiError!
Bookmark not defined.
2.2.1.Thực trạng, nhu cầu các điều kiện sống cơ bản (nhà ở, điện, nước sinh
hoạt,…) .................................................................. Error! Bookmark not defined.
2.2.2.Thực trạng, nhu cầu chăm sóc sức khỏeError! Bookmark not defined.
2.2.3.Thực trạng, nhu cầu vui chơi giải trí . Error! Bookmark not defined.
2.3. Thực trạng sử dụng phương pháp Công tác xã hội nhóm nhằm trợ
giúp người nghèo nhập cư tiếp cận thông tin dịch vụ xã hội. ...... Error!
Bookmark not defined.
2.3.1.Thực trạng tiếp cận thông tin dịch vụ xã hội của người nghèo nhập cư
phường Phúc Xá- Ba Đình- Hà Nội. ............... Error! Bookmark not defined.
2.3.2.Thực trạng hỗ trợ người nghèo nhập cư tại địa phương tiếp cận thông tin
dịch vụ xã hội thông qua các hoạt động Công tác xã hội nhóm ............ Error!
Bookmark not defined.
2.3.3.Thực trạng đội ngũcán bộ xã hội tham gia hỗ trợ hoạt động nhóm cho
người nghèo nhập cư tiếp cận thông tin dịch vụ xã hội.Error! Bookmark not

defined.
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ..................................... Error! Bookmark not defined.
CHƯƠNG 3. THỬ NGHIỆM MÔ HÌNH CÔNG TÁC XÃ HỘI NHÓM HỖ TRỢ
NGƯỜI NGHÈO NHẬP CƯ PHƯỜNG PHÚC XÁ- BA ĐÌNH- HÀ NỘI TIẾP CẬN
THÔNG TIN DỊCH VỤ XÃ HỘI ......................... Error! Bookmark not defined.
3.1. Tiến trình Công tác xã hội nhóm hỗ trợ người nghèo nhập cư.Error!
Bookmark not defined.
3.1.1.Giai đoạn 1: Chuẩn bị và thành lập nhómError! Bookmark not defined.
3.1.2.Giai đoạn 2: Lập kế hoạch hoạt động Error! Bookmark not defined.
3.1.3.Giai đoạn 3: Tập trung hoạt động....... Error! Bookmark not defined.
3.1.4.Giai đoạn 4: Lượng giá và kết thúc hoạt động . Error! Bookmark not
defined.
3.2. Xây dựng và huy động nguồn lực ........ Error! Bookmark not defined.


3.2.1.Đội ngũ cán bộ xã hội/ cán bộ chuyên trách .... Error! Bookmark not
defined.
3.2.2.Nhóm nòng cốt ........................................... Error! Bookmark not defined.
3.2.3.Huy động, kết nối nguồn lực bên ngoàiError! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 ..................................... Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN ............................................................ Error! Bookmark not defined.
KHUYẾN NGHỊ .................................................... Error! Bookmark not defined.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .............. Error! Bookmark not defined.
PHỤ LỤC ............................................................... Error! Bookmark not defined.
PHỤ LỤC 1: PHIẾU THU THẬP THÔNG TINError! Bookmark not defined.
PHỤ LỤC 2: KẾT QUẢ KHẢO SÁT- MỘT SỐ HOẠT ĐỘNG NHÓM ĐÃ TRIỂN
KHAI TRÊN ĐỊA BÀN PHƯỜNG PHÚC XÁ- BA ĐÌNH- HÀ NỘI ......... Error!
Bookmark not defined.

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

CTXH

Công tác xã hội

NVCTXH

Nhân viên Công tác xã hội

UBND

Ủy ban nhân dân

TP

Thành phố

BHYT

Bảo hiểm y tế

SKSS

Sức khỏe sinh sản

KHHGĐ

Kế hoạch hóa gia đình

CNH- HĐH

Công nghiệp hóa- Hiện đại hóa

THCS

Trung học cơ sở

THPT

Trung học phổ thông

TC/ CĐ/ ĐH

Trung cấp/ Cao đẳng/ Đại học

LĐ TBXH

Lao động Thương binh Xã hội

NGO

Các tổ chức phi chính phủ


DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 2.1: Đặc điểm của người nghèo nhập cư Phúc Xá- Ba Đình- HN . Error!
Bookmark not defined.
Bảng 2.2: Nguồn gốc và đặc điểm nhập cư của người nghèo nhập cư ... Error!
Bookmark not defined.

phường Phúc Xá- Ba Đình- Hà Nội ................ Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.3: Thực trạng Hộ khẩu/ Đăng ký Tạm trú của người nghèo nhập cưphường
Phúc Xá- Ba Đình- Hà Nội ............................. Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.4. Thực trạng nhà ở của người nghèo nhập cư .. Error! Bookmark not
defined.
Phường Phúc Xá- Ba Đình- Hà Nội................ Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.5: Thực trạng tiếp cận dịch vụ y tếcủa người nghèo nhập cư ..... Error!
Bookmark not defined.
phường Phúc Xá- Ba Đình- Hà Nội ................ Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.6: Thực trạng tiếp cận dịch vụ giáo dục của người nghèo nhập cưphường
Phúc Xá- Ba Đình- Hà Nội ............................. Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.7: Thực trạng học tập của con/ em hộ nghèo nhập cưError! Bookmark
not defined.
Phường Phúc Xá- Ba Đình- Hà Nội................ Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.8: Các hoạt động trong thời gian rảnh rỗi của người nghèo nhập cư phường
Phúc Xá- Ba Đình- Hà Nội ............................. Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.9: Thực trạng tiếp cận thông tin qua phương pháp CTXH nhóm của người
nghèo nhập cư Phúc Xá- Ba Đình- Hà Nội..... Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.10: Nội dung sinh hoạt nhóm của người nghèo nhập cưError! Bookmark
not defined.
phường Phúc Xá- Ba Đình- Hà Nội ................ Error! Bookmark not defined.


Bảng 2.11: Lợi ích của việc tham gia sinh hoạt nhóm người nghèo nhập cư phường
Phúc Xá- Ba Đình- Hà Nội ............................. Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.12: Mức độ mong muốn có hoạt động cung cấp thông tin dịch vụ xã hội
cho người nghèo nhập cư Phúc Xá- Ba Đình- Hà Nội ................................... 77
Bảng 2.13: Cán bộ xã hội/ người chuyên trách trong hỗ trợ sinh hoạt nhóm người
nghèo nhập cư phường Phúc Xá- Ba Đình- Hà NộiError! Bookmark not defined.
Biểu 2.1: Thực trạng nhà vệ sinh của người nghèo nhập cư phường Phúc Xá, Ba

Đình, Hà Nội ................................................... Error! Bookmark not defined.
Biểu 2.2: Mức độ đủ điện, nước sinh hoạt của người nghèo nhập cư ..... Error!
Bookmark not defined.
Phường Phúc Xá- Ba Đình- Hà Nội................ Error! Bookmark not defined.
Biểu 2.3: Mong muốn hỗ trợ trong tiếp cận dịch vụ nhà ở, điện, nước sinh hoạt của
người nghèo nhập cư phường Phúc Xá- Ba Đình- Hà NộiError! Bookmark not
defined.
Biểu 2.4: Mong muốn hỗ trợ trong vui chơi, giải trí của người nghèo nhập cư
phường Phúc Xá- Ba Đình- Hà Nội ................ Error! Bookmark not defined.
Biểu 2.5: Mong muốn về phương pháp tổ chức sinh hoạt nhóm người nghèo nhập
cư phường Phúc Xá- Ba Đình- Hà Nội ........... Error! Bookmark not defined.
Biểu 2.6: Các hoạt động hỗ trợ tiếp nhận thông tin dịch vụ xã hội cho người nghèo
nhập cư Phúc Xá- Ba Đình- Hà Nội ............... Error! Bookmark not defined.