Quản lí hoạt động dạy học môn sinh học theo hướng tích hợp ở trường THPT chuyên thái bình

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

PHẠM TRUNG KIÊN

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
MÔN SINH HỌC THEO HƯỚNG TÍCH HỢP
Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CHUYÊN THÁI BÌNH

LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

HÀ NỘI – 2015

1


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

PHẠM TRUNG KIÊN

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
MÔN SINH HỌC THEO HƯỚNG TÍCH HỢP
Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CHUYÊN THÁI BÌNH

LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Chuyên ngành: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Mã số: 60 14 01 14

Cán bộ hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Đặng Quốc Bảo

HÀ NỘI – 2015

2


MỤC LỤC

Lời cảm ơn ......................................................................................................... i
Danh mục viết tắt ............................................................................................... ii
Mục lục.............................................................................................................. iii
Danh mục các bảng ........................................................................................... vii
Danh mục các biểu đồ, hình, sơ đồ .....................................................................viii
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
MÔN SINH HỌC Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG……………..

4

1.1. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu ………………………………............

4

1.2. Một số khái niệm cơ bản ………………………………………………

6

1.2.1. Quản lý ………………………………………………………………

6

1.2.2. Quản lý giáo dục……………………………………………………..

9

1.2.3. Quản lý nhà trường …………………………………………………..

10

1.2.4. Tích hợp………………………………………………………...........

14

1.3. Trường THPT trong hệ thống giáo dục quốc dân………………………

15

1.3.1. Vị trí trường THPT…………………………………………………...

15

1.3.2. Vai trò của trường trung học phổ thông………………………...........

15

1.3.3. Mục tiêu của giáo dục phổ thông và mục tiêu giáo dục THPT………

15

1.3.4. Nhiệm vụ và quyền hạn của trường trung học phổ thông……………

16

1.3.5. Vai trò, nhiệm vụ và quyền hạn của CBQL trường THPT…………..

17

1.4. Đổi mới dạy và học ở Trường THPT trong bối cảnh hiện nay…..........

18

1.4.1. Đổi mới GD&ĐT theo hướng tiếp cận năng lực và hội nhập……….

18

1.4.2. Dạy và học theo hướng tích hợp…………………………………….

20

1.4.3. Quản lý hoạt động dạy học theo hướng tích hợp……………………

21

1.5. Quản lý hoạt động dạy học môn Sinh học theo hướng tích hợp ở
Trường THPT……………………………………………………………….

23

1.5.1. Kế hoạch hóa việc thực hiện mục tiêu môn học bám sát vào quan
điểm tích hợp……………………………………………………………….
1.5.2. Tổ chức triển khai kế hoạch thực hiện hoạt động dạy học môn Sinh

3

25


học theo hướng tích hợp ở trường THPT…………………………………...

30

1.5.3. Chỉ đạo giáo viên giảng dạy và học sinh học tập các nội dung tích
hợp trong Sinh học………………………………………………………….

31

1.5.4. Giám sát, kiểm tra kết quả dạy - học theo hướng tích hợp của thầy và
trò……………………………………………………………………………

33

1.5.5. Cung ứng các điều kiện phục vụ cho hoạt động dạy học môn Sinh
học theo hướng tích hợp…………………………………………………….

33

Tiểu kết chương 1 …………………………………………………………..

36

Chương 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC

MÔN SINH HỌC THEO HƯỚNG TÍCH HỢP TẠI TRƯỜNG THPT
CHUYÊN THÁI BÌNH……………………………………………………

37

2.1. Khái quát về thành phố Thái Bình …………………………………….

37

2.1.1. Đặc điểm tự nhiên và kinh tế – xã hội……………………………….

37

2.1.2. Về phát triển giáo dục………………………………………………..

37

2.2. Quá trình phát triển của trường THPT Chuyên Thái Bình……...........

38

2.2.1. Đặc điểm tình hình trường THPT Chuyên……………………...........

38

2.2.2. Một số kết quả các hoạt động giáo dục những năm gần đây…............

38

2.2.3. Tình hình đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục và giáo viên của trường

THPT Chuyên Thái Bình…………………………………….......................

40

2.2.4. Cơ sở vật chất của nhà trường……………………………………….

44

2.3. Thực trạng hoạt động giảng dạy môn Sinh học của giáo viên và hoạt
động học tập môn Sinh học của học sinh………………………...................

44

2.3.1. Thực trạng hoạt động giảng dạy môn Sinh học của giáo viên……….

45

2.3.2. Thực trạng hoạt động học tập môn Sinh học của học sinh………….

50

2.4. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học tại trường THPT Chuyên Thái
Bình……………………………………………………………...................

53

2.4.1. Thực trạng quản lý hoạt động dạy của giáo viên bộ môn Sinh học….

53

2.4.2. Quản lý hoạt động học của học sinh theo hướng tích hợp………….

66

2.5. Đánh giá tổng quát thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn Sinh
học theo hướng tích hợp tại trường trung học phổ thông Chuyên Thái
Bình……………………………………………………………..................

4

67


2.5.1. Mặt mạnh……………………………………………………………

67

2.5.2. Hạn chế………………………………………………………………

69

2.5.3: Thuận lợi…………………………………………………………….

70

2.5.4. Khó khăn…………………………………………………………….

71

2.5.5. Nguyên nhân…………………………………………………………

71

Tiểu kết chương 2 …………………………………………………………..

72

Chương 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN
SINH HỌC THEO HƯỚNG TÍCH HỢP TẠI TRƯỜNG THPT
CHUYÊN THÁI BÌNH……………………………………………………

73

3.1. Những nguyên tắc trong việc đề xuất biện pháp………………………

73

3.1.1. Đảm bảo tính đặc thù môn học………………………………………

73

3.1.2. Đảm bảo tính kế thừa…………………………………………...........

73

3.1.3. Đảm bảo tính đồng bộ của các biện pháp……………………………

73

3.1.4. Đảm bảo tính thực tiễn của các biện pháp……………………...........

73

3.1.5. Đảm bảo tính khả thi của các biện pháp……………………………..

74

3.2. Biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Sinh học theo hướng tích
hợp trong giai đoạn hiện nay……………………………………………….

74

3.2.1. Biện pháp 1: Hướng dẫn tổ chuyên môn lập kế hoạch và triển khai
kế hoạch dạy học theo hướng tích hợp……………………………………...

75

3.2.2. Biện pháp 2: Đôn đốc GV tổ chức HĐDH môn học có nề nếp kỷ
cương theo định hướng tích hợp……………………………………………

76

3.2.3. Biện pháp 3: Chỉ đạo GV lựa chọn phương pháp dạy học bộ môn
theo hướng tích hợp có hiệu quả……………………………………………

77

3.2.4. Biện pháp 4: Thường xuyên thúc đẩy GV kiểm tra, đánh giá kết quả
học tập của học sinh theo hướng tích hợp, kịp thời biểu dương GV làm tốt
và chấn chỉnh GV làm chưa tốt……………………………………………..

80

3.2.5. Biện pháp 5: Đổi mới hoạt động học tập của học sinh theo hướng
gắn liền lí luận và thực tiễn………................................................................

82

3.2.6. Biện pháp 6: Hoàn thiện CSVC-TBDH phục vụ tốt cho giảng dạy
theo hướng tích hợp ………………………………………………………..

83

3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp đề xuất……………………………….

87

5