THỰC TRẠNG GIẢNG dạy các môn lý LUẬN CHÍNH TRỊ ở TRƯỜNG đại học tây NGUYÊN NGUYÊN NHÂN và GIẢI PHÁP

THỰC TRẠNG GIẢNG DẠY CÁC MƠN
LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ Ở TRƯỜNG ĐẠI HỌC
TÂY NGUN. NGUN NHÂN VÀ GIẢI PHÁP
Nguyễn Thị Kim Hoa*

Trường Đại học Tây Ngun được thành lập ngày
11/11/1977 tại Thành phố Bn Ma Thuột, Tỉnh Đắk Lắk. Trải qua
37 năm hình thành và phát triển Trường đã đào tạo ra nguồn nhân
lực có chất lượng phục vụ cho nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội
trên cả nước nói chung và đặc biệt là vùng dun hải miền Trung và
Tây Ngun nói riêng. Hiện nay trường có 09 khoa đào tạo, với cao
đẳng 08 chun ngành, đại học 36 chun ngành, thạc sĩ 10 chun
ngành, tiến sĩ 02 chun ngành. Trường còn liên kết với hàng loạt
trường đại học trong và ngồi nước để đào tạo những ngành đang
cần thiết về nhân lực cho vùng Tây Ngun mà trường chưa đủ điều
kiện để đào tạo. Năm học 2014-2015 tổng sinh viên của trường trên
20.000.
Khoa Lý luận chính trị của Trường Đại học Tây Ngun
được thành lập năm 2002 trên cơ sở Bộ mơn Mác – Lênin với số
lượng cán bộ giảng dạy là 08 cán bộ. Khoa có nhiệm vụ giảng dạy
các mơn lý luận chính trị cho sinh viên trong tồn trường. Năm
2004 khoa được Bộ Giáo dục và Đào tạo cho phép đào tạo sinh viên
chun ngành giáo dục chính trị với khóa đầu tiên 78 sinh viên.
Năm 2007 khoa lại tiếp tục được Bộ cho phép đào tạo sinh viên
chun ngành triết học với 37 sinh viên. Tính đến nay số sinh viên
của khoa là 374. Như vậy, hiện tại khoa Lý luận chính trị khơng chỉ
giảng dạy các mơn lý luận chính trị cho sinh viên tồn trường mà
*

Thạc sĩ, Trường Đại học Tây Ngun.

KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA 2015

279


còn đào tạo hai chun ngành của khoa. Số lượng cán bộ giảng dạy
của khoa hiện là 22 cán bộ được phân bổ ở ba bộ mơn. Mơn Ngun
lý cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin 12 giảng viên, mơn Đường lối
cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam 05 giảng viên, mơn Tư
tưởng Hồ Chí Minh và Phương pháp 05 giảng viên. Trong ba bộ
mơn thì bộ mơn Ngun lý cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin gặp
nhiều khó khăn nhất trong q trình giảng dạy, bởi lẽ năm 2008 Bộ
Giáo dục và Đào tạo quyết định tích hợp ba mơn Triết học Mác –
Lênin, kinh tế chính trị Mác – Lênin, chủ nghĩa xã hội khoa học
Mác – Lênin thành 01 mơn. Năm đầu thực hiện chủ trương này
khoa phải mời nhiều giảng viên các trường bạn đến tham gia giảng
dạy vì bộ mơn lúc đó chỉ có 07 giảng viên, 03 giảng viên triết học,
02 giảng viên kinh tế chính trị, 02 giảng viên chủ nghĩa xã hội khoa
học nên khơng thể đảm đương hết được. Điều đáng nói là khơng
giảng viên nào đảm nhiệm cả mơn học mà chỉ dạy từng phần
chun ngành mà mình được đào tạo. Năm 2011 khoa đề nghị và
được nhà trường cho phép tách mơn những ngun lý cơ bản của
chủ nghĩa Mác – Lênin thành hai học phần là ngun lý 1: 2 tín chỉ
phần triết học, ngun lý 2: 3 tín chỉ gồm kinh tế chính trị và chủ
nghĩa xã hội khoa học. Từ khi tách mơn việc giảng dạy bớt khó
khăn hơn và hiện tại có 03 giảng viên đảm nhiệm trọn vẹn cả
ngun lý 1 và ngun lý 2. Mỗi giảng viên của khoa ngồi việc
đảm nhiệm các mơn học chung cho sinh viên tồn trường còn phải
dạy từ 3 đến 5 học phần chun ngành, vì vậy áp lực cơng việc rất
lớn. Bình qn mỗi giảng viên của khoa một năm giảng xấp xỉ 1000

tiết, cá biệt có giảng viên trên 1000 tiết. Trong khi đó giảng viên trẻ
phải thay nhau đi học để nâng cao trình độ chun mơn, hiện khoa
có 18 thạc sĩ, 04 cử nhân, trong đó có 03 giảng viên chính, 05 giảng
viên đang học nghiên cứu sinh. Với một khối lượng cơng việc đồ sộ
như vậy, nên hàng năm khoa vẫn phải mời thỉnh giảng tham gia
giảng dạy để tạo điều kiện cho giảng viên trẻ đi học. Khoa cũng xác
định việc mời giảng chỉ là giải pháp tình thế vì các thầy cơ thỉnh
giảng đến giảng dạy theo cách thức cuốn chiếu, học cả ngày nên sự
tiếp thu của sinh viên bị hạn chế, sinh viên mệt mỏi khi phải học
liên tục, ảnh hưởng khơng nhỏ đến sức khỏe và chất lượng. Khoa
Lý luận chính trị của Trường Đại học Tây Ngun là một trong
những khoa có khối lượng giờ dạy lớn nhất trong tồn trường, ngồi
giảng dạy khoa còn tổ chức kiến tập, thực tập sư phạm, thực tế

280

ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP. HCM

BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO


chun mơn cho sinh viên chun ngành, hướng dẫn chun đề,
khóa luận tốt nghiệp. Các giảng viên dù phải dạy nhiều nhưng vẫn
tham gia nghiên cứu khoa học, viết bài cho các tạp chí trong và
ngồi nước, biên soạn bài giảng, tài liệu tham khảo phục vụ cho
việc học tập của sinh viên. Hàng năm bình qn có khoảng 03 đề tài
nghiên cứu khoa học cấp trường, 3 đến 5 bài cho tạp chí, 2 đến 3 bài
giảng, tài liệu tham khảo, tổ chức từ 1 đến 2 hội thảo khoa học. Có
thể nói qua 12 năm hình thành và phát triển khoa Lý luận chính trị
Trường Đại học Tây Ngun đã trưởng thành vượt bậc trên mọi

phương diện. Số giảng viên được bổ sung qua từng năm mạnh lên
cả về lượng và chất, đáp ứng được u cầu nâng cao chất lượng đào
tạo trong thời kỳ hội nhập. Sinh viên chun ngành tốt nghiệp ra
trường được xã hội chấp nhận và phần lớn đều có việc làm ổn định,
đúng chun mơn. Sở dĩ việc giảng dạy các mơn lý luận chính trị ở
Trường Đại học Tây Ngun đạt được những thành tích như trên là
do một số ngun nhân cơ bản sau đây:
Thứ nhất, Lãnh đạo trường quan tâm sâu sát đến việc dạy và
học các mơn lý luận chính trị, thường xun tổ chức đối thoại với
giảng viên và sinh viên nhằm tháo gỡ những vướng mắc trong q
trình giảng dạy và học tập.
Thứ hai, có sự phối hợp nhịp nhàng giữa khoa Lý luận chính
trị với các Khoa, Phòng, Ban trong trường nên khi xuất hiện những
vấn đề bất cập đã kịp thời giải quyết.
Thứ ba, Khoa chủ động trong chương trình, kế hoạch đào tạo
nên khơng bị động khi nội dung, chương trình thay đổi.
Thứ tư, đội ngũ giảng viên có trách nhiệm, giàu nhiệt huyết,
được đào tạo bài bản và đạt chuẩn.
Ngồi những thuận lợi và thành tích mà Khoa Lý luận chính
trị Trường Đại học Tây Ngun đã đạt được trong thời gian qua thì
việc giảng dạy các mơn lý luận chính trị vẫn gặp phải những khó
khăn và bất cập sau:
Một là, đội ngũ cán bộ giảng dạy còn thiếu ở tất cả các mơn
học và phần lớn đều là giảng viên trẻ mới được tuyển dụng nên kinh
nghiệm giảng dạy chưa nhiều, khả năng vận dụng thực tiễn vào
giảng dạy còn hạn chế, bài giảng nặng về lý thuyết dễ gây nên sự
nhàm chán.
Hai là, khoảng cách tuổi tác giữa các giảng viên trong khoa
q xa, những thầy cơ có kinh nghiệm giảng dạy phần lớn đã và sắp
KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA 2015

281


nghỉ hưu, điều này đã tạo ra sự hụt hẫng giữa các thế hệ. Số giảng
viên của khoa hiện nay đều trên dưới 30 tuổi.
Ba là, từ năm 2012 đến nay giảng viên của khoa khơng được
đi tham quan, thực tế, học tập trao đổi kinh nghiệm với các trường
đại học trong và ngồi nước, do đó tính thiết thực của bài giảng
cũng bị hạn chế.
Bốn là, do phải giảng dạy nhiều và kiêm nhiệm các cơng việc
khác nên giảng viên ít áp dụng phương pháp giảng dạy tích cực,
phần lớn vẫn sử dụng phương pháp truyền thống nên chất lượng giờ
dạy chưa cao.
Để nâng cao hơn nữa chất lượng giảng dạy các mơn lý luận
chính trị ở Trường Đại học Tây Ngun trong thời gian tới, cần phải
có những giải pháp cụ thể, thiết thực, đồng bộ.
Thứ nhất, xây dựng nhận thức đúng đắn cho các cấp quản lý,
giảng viên và sinh viên về tầm quan trọng và ý nghĩa khoa học thực
tiễn của các mơn lý luận chính trị trong sự nghiệp đổi mới và hội
nhập quốc tế. Giảng viên lý luận chính trị ngồi việc phải được đào
tạo bài bản, có hệ thống, đúng chun ngành đề có chun mơn tốt,
thì còn phải có tâm huyết, nhiệt tình, trách nhiệm chính trị cao, lập
trường vững vàng, kiên định.
Để bài giảng có sức thuyết phục, đòi hỏi giảng viên phải hiểu
biết rộng, nắm bắt được thực tiễn, biết kết hợp giữa lý luận và thực
tiễn. Để làm được điều đó, Bộ cần có sự hướng dẫn cụ thể, cập nhật
về chương trình tập huấn, kế hoạch nghiên cứu thực tế của giảng
viên giảng dạy lý luận chính trị. Nhà trường phải tạo điều kiện, có
chính sách phù hợp để giảng viên giảng dạy lý luận chính trị đi tập

huấn và nghiên cứu thực tế có hiệu quả.
Thứ hai, phải đổi mới chương trình, nội dung, phương pháp
dạy và học, phương pháp thi, kiểm tra theo hướng hiện đại. Chương
trình giảng dạy các mơn lý luận chính trị vừa khai thác và giúp sinh
viên nắm được những ngun lý cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin,
đường lối cách mạng của Đảng vừa phải có tính hiện đại, tính cập
nhật với tình hình trong nước và thế giới. Phương pháp dạy học phải
kết hợp nhiều hình thức, người dạy làm nhiệm vụ thiết kế là chủ
yếu, việc học, tự nghiên cứu của sinh viên sẽ tăng lên nhiều. Đối với
các mơn lý luận chính trị thì sêmina là khâu hết sức quan trọng hình
thành cho sinh viên là những giáo viên tương lai kỹ năng giao tiếp,
kỹ năng tổ chức lớp học theo nhóm ở bậc phổ thơng.

282

ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP. HCM

BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO


Thứ ba, Bộ Giáo dục và Đào tạo nên duy trì kinh phí 494 cho
trường (từ năm 2012 đến nay Trường Đại học Tây Ngun khơng
được cấp kinh phí này) để tổ chức và triển khai các hoạt động
chun mơn cho giảng viên và sinh viên như: bồi dưỡng chun
mơn, tham quan, thực tế, hội thảo, thi sinh viên giỏi các mơn lý luận
chính trị, thi báo cáo viên giỏi... Qua các hoạt động này trình độ của
giảng viên sẽ được nâng lên, sinh viên sẽ ham thích học tập các mơn
lý luận chính trị.
Thứ tư, Bộ Giáo dục và Đào tạo nên xem xét việc tích hợp ba
mơn học triết học Mác – Lênin, kinh tế chính trị Mác – Lênin, chủ

nghĩa xã hội khoa học Mác – Lênin thành mơn ngun lý cơ bản có
phù hợp khơng, nếu khơng thì trả về như hiện trạng. Đây là ba mơn
khoa học có liên quan đến nhau nhưng khơng thể là một. Có thể
giảm tải nội dung từng mơn học nhưng vẫn là ba mơn, vì như vậy
giảng viên sẽ khơng gặp khó khăn khi giảng dạy các mơn học này,
sinh viên thuận lợi hơn trong q trình học tập.

KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA 2015

283