LỜI NÓI ĐẦU
Tiếp công dân trong giải quyết khiếu nại, tố cáo của tổ chức, cá nhân là trách
nhiệm của các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, là điểm khởi đầu của công tác
giải quyết khiếu nại, tố cáo, là một trong những khâu then chốt, góp phần giải quyết khiếu
nại, tố cáo có hiệu quả, nhằm mục đích an dân trong công tác quản lý nhà nước của các
cơ quan hành chính Nhà nước, qua đó góp phần bảo vệ lợi ích của tập thể, quyền và lợi
ích hợp pháp của công dân.
Trong thời gian qua công tác tiếp dân trong giải quyết khiếu nại, tố cáo ở Thanh tra
thành phố Long Xuyên đã đạt được những thành tích đáng kể, thông qua các hoạt động
này, nhiều vụ việc khiếu nại, tố cáo và những phản ánh, kiến nghị của người dân đã được
các cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết thỏa đáng và đáp ứng được phần lớn yêu
cầu của người dân, nhằm hướng tới mục tiêu xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ
nghĩa của dân, do dân, vì dân.
Tuy nhiên, tình hình khiếu nại, tố cáo hiện nay vẫn đang có chiều hướng ngày
càng gia tăng, số người trực tiếp đi khiếu nại, tố cáo ngày càng nhiều, tính chất khiếu nại,
tố cáo rất gay gắt và phức tạp, nhiều vụ việc khiếu nại, tố cáo tồn đọng và vượt cấp lên
trên; việc giải quyết còn chậm; tình trạng vi phạm pháp luật còn phổ biến.
Nguyên nhân của tình trạng trên là do việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố
cáo trong thời gian qua vẫn còn nhiều hạn chế, bất cập làm ảnh hưởng đến hiệu quả của
các hoạt động này. Sự yếu kém bất cập thể hiện trên nhiều mặt về tổ chức, quy trình, quy
định; công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ; chế độ chính sách; cơ sở vật chất. Mặt khác,
hiện nay còn quá nhiều thủ tục hành chính rườm rà hoặc trong quá trình thực hiện không
tuân thủ đúng trình tự, thủ tục pháp luật đã quy định, gây khó khăn, phiền hà cho công
dân cũng như cơ quan nhà nước khi xem xét, giải quyết. Từ tình trạng trên đòi hỏi, chúng
ta phải nghiên cứu tìm giải pháp để khắc phục nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác
tiếp dân trong tình hình mới.
Qua một thời gian tham gia học tập, nghiên cứu tại lớp Trung cấp chính trị - hành
chính tại Trường chính trị Tôn Đức Thắng, bản thân chọn đề tài: “Giải pháp nâng cao
hiệu quả hoạt động tiếp công dân tại Thanh tra thành phố Long Xuyên đến năm 2015
" để làm tiểu luận tốt nghiệp, vì nhận thấy rằng đây là một đề tài hay, đồng thời đề tài này
có liên quan trực tiếp đến nhiệm vụ được phân công của bản thân tại Thanh tra thành phố
Long Xuyên.
Đề tài được nghiên cứu, xem xét trên cơ sở thực trạng chung về tình hình tiếp công
dân trong giải quyết khiếu nại, tố cáo tại cơ quan Thanh tra thành phố Long Xuyên, tỉnh
An Giang; qua đó nhằm làm rõ những ưu điểm, hạn chế, tồn tại và nguyên nhân; đồng
thời đề xuất những giải pháp, kiến nghị cụ thể để nâng cao hiệu quả hoạt động này tại đơn
vị.
Do nội dung nghiên cứu có tính tổng hợp và khá nhạy cảm, song thời gian và khả
năng có hạn nên quá trình thực hiện tiểu luận sẽ không tránh khỏi những thiếu sót, rất
mong được sự cảm thông và đóng góp ý kiến của quý thầy cô để tiểu luận được hoàn
thiện tốt hơn.
Xin chân thành cảm ơn!
Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÔNG TÁC TIẾP DÂN
1.1. Những vấn đề chung về hoạt động tiếp công dân trong khiếu nại, tố cáo:
^
1
-í -í ~Y 1 - ĩ *
_ • Ạ
_ _ À
i »Ạ
ĩ
_
. _Ạ
_ _ 1 Ạ
ĩ
1 1_ • Ạ
ĩ
i Ạ
_ĩ_.
.1.1. Khái niệm về tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo:
-
Tiếp công dân là việc các cơ quan hành chính nhà nước, các đơn vị vũ
trang tổ chức tiếp nhận các thông tin, kiến nghị, phản ánh góp ý những vấn đề liên quan
đến chủ trương chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước, công tác quản lý của đơn
vị; tiếp nhận khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền giải quyết của Thủ trưởng cơ quan đơn
vị mình để xem xét ra quyết định, kết luận giải quyết hoặc trả lời cho công dân biết đúng
thời hạn quy định của pháp luật về giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân; hướng dẫn
công dân thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo đúng chính sách pháp luật, đúng cơ quan có
thẩm quyền để xem xét giải quyết.
-
Khiếu nại là việc công dân, cơ quan, tổ chức, cá nhân hoặc cán bộ, công chức
theo thủ tục quy định, đề nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét lại quyết
định hành chính, hành vi hành chính của cơ
nước,
quan hành chính nhà
của người có thẩm quyết trong cơ quan hành chính nhànước hoặc quyết định
kỷ luật cán bộ, công chức khi có căn cứ cho rằng quyết định hoặc hành vi đó là trái pháp
luật, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của mình (Điều 2, Luật Khiếu nại số
02/2011/QH13 ban hành ngày 11/11/2011).
-
Tố cáo là việc công dân theo thủ tục quy định báo cho cơ quan, tổ chức, cá
nhân có thẩm quyền biết về hành vi vi phạm pháp luật của bất cứ cơ quan, tổ chức, cá
nhân nào gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại lợi ích của nhà nước, quyền, lợi ích hợp
pháp của công dân, cơ quan, tổ chức (Điều 2, Luật Tố cáo số 03/2011/QH13 ban hành
ngày 11/11/2011).
1.1.2. Mục đích, đặc điểm và ý nghĩa của việc tiếp công dân trong giải quyết
khiếu nại, tố cáo:
*
Mục đích:
-
Tiếp nhận khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền giải quyết của Thủ trưởng cơ
quan hành chính nhà nước để xem xét, ra quyết định giải quyết khiếu nại, kết luận việc
giải quyết tố cáo, quyết định xử lý tố cáo và trả lời cho công dân biết theo đúng thời gian
quy định của pháp luật.
-
Hướng dẫn công dân thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo đúng quy định pháp
luật; góp phần tuyên truyền pháp luật về khiếu nại, tố cáo cho công dân.
*
Đặc điểm:
-
Một là, về phía nhà nước: Tiếp công dân là trách nhiệm của các cơ quan
nhà nước, bắt buộc các cơ quan nhà nước phải thực hiện.
-
Hai là, về phía công dân: Công dân đến cơ quan nhà nước để phản ánh,
kiến nghị, khiếu nại, tố cáo là quyền của công dân. Đây là quyền cơ bản của công dân
được Hiến pháp quy định. Điều 74 Hiến pháp năm 1992 quy định: “Công dân có quyền
khiếu nại, tố cáo với cơ quan nhà nước có thẩm quyền về những việc làm trái pháp luật
của cơ quan nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội, đơn vị vũ trang nhân dân hoặc bất
cứ cá nhân nào”.
*
Ý nghĩa:
-
Giúp cơ quan nhà nước có thẩm quyền biết được những việc làm trái pháp
luật của cơ quan mình hoặc của cơ quan, tổ chức khác và bất kỳ cá nhân nào trong xã hội.
Từ đó cơ quan nhà nước có thẩm quyền có biện pháp xử lý để đảm bảo trật tự, kỷ cương
xã hội, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chúc và công dân.
-
Giúp cơ quan nhà nước có thẩm quyền tiếp nhận những kiến nghị, phản ánh
của công dân. Đó là những kiến nghị, phản ánh từ thực tế cuộc sống nên nó có tác dụng
giúp cơ quan nhà nước có thẩm quyền thấy được những khiếm khuyết của mình, điều
chỉnh chính sách, pháp luật để phù hợp với cuộc sống và có hiệu quả trong xã hội. Ở khía
cạnh này, việc tiếp công dân của các cơ quan nhà nước đã trực tiếp giúp cơ quan, công
chức nhà nước nhận biết, tự sửa chữa, khắc phục những khiếm khuyết của mình với nghĩa
đầy đủ nhất, cho dù yêu cầu của người khiếu nại có được đáp ứng hay không.
-
Giúp cơ quan nhà nước có thẩm quyền hiểu được những tâm tư, nguyện
vọng của công dân đến khiếu nại, tố cáo nói riêng và tâm tư nguyện vọng của nhân dân
nói chung. Từ đó, cơ quan nhà nước có thẩm quyền có chính sách, biện pháp phù hợp hơn
để tuyên truyền, vận động, hướng dẫn, giúp đỡ công dân thực hiện quyền và nghĩa vụ của
mình hoặc điều chỉnh chính sách, pháp luật để phù hợp với nguyện vọng của nhân dân.
-
Giúp cơ quan nhà nước có thẩm quyền bảo đảm tốt hơn trong việc phát huy
quyền dân chủ của công dân. Đảng Cộng sản Việt Nam đã khẳng định: “Dân chủ xã hội
chủ nghĩa vừa là mục tiêu vừa là động lực của công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc, thể hiện mối quan hệ gắn bó giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân... Mọi đường lối,
chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước đều vì lợi ích của nhân dân, có sự tham
gia ý kiến của nhân dân”.
-
Tiếp công dân là bước đầu giải quyết khiếu nại tố cáo, là một khâu quan
trọng đầu tiên trong quá trình giải quyết khiếu nại tố cáo, góp phần không nhỏ vào việc
nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo.
1.1.3. Trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân đối với hoạt động tiếp
_
/
V
-
_
_
_
_
Ạ
ĩ
A1
1
•
ĩ
Ạ
•
ĩ
AẠ-
_
công dân trong giải quyết khiếu nại, tố cáo:
ĩ_
* Trách nhiệm tiếp công dân của người đứng đầu cơ quan, tổ chức:
-
Thủ trưởng cơ quan nhà nước, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp trực tiếp
tiếp công dân định kỳ như sau:
+ Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã mỗi tuần ít nhất một ngày;
+ Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện mỗi tháng ít nhất hai ngày;
+ Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh mỗi tháng ít nhất một ngày;
+ Thủ trưởng cơ quan nhà nước khác mỗi tháng ít nhất một ngày.
-
Việc tiếp công dân của Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp, Thủ trưởng cơ
quan nhà nước phải gắn với việc giải quyết khiếu nại thuộc thẩm quyền và chỉ đạo giải
quyết khiếu nại theo thẩm quyền của Thủ trưởng cơ quan nhà nước do mình quản lý.
-
Chánh thanh tra các cấp có trách nhiệm tổ chức tiếp công dân thường
xuyên theo quy định của pháp luật.
-
Người đứng đầu tổ chức khác có trách nhiệm trực tiếp tiếp công dân ít nhất
mỗi tháng một ngày.
-
Ngoài việc tiếp công dân định kỳ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp, người
đứng đầu cơ quan, tổ chức phải tiếp công dân khi có yêu cầu cấp thiết.
(Điều 61, Luật Khiếu nại ban hành ngày 11/11/2011)
r
r
* Trách nhiệm tiếp công dân của cán bộ tiếp dân:
-
Tiếp nhận khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân; phân loại và
chuyển đến người có thẩm quyền giải quyết theo quy định của pháp luật.
-
Hướng dẫn, giải thích cho công dân về chính sách, pháp luật có liên quan
đến nội dung yêu cầu của công dân.
-
Cán bộ tiếp công dân có quyền từ chối tiếp trong các trường hợp sau đây:
+ Người đến khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh về vụ việc đã được kiểm tra
xem xét và đã có quyết định hoặc kết luận giải quyết của cơ quan có thẩm quyền theo quy
định của pháp luật và đã được trả lời đầy đủ;
+ Người vi phạm quy chế tiếp công dân.
-
Người phụ trách trụ sở, địa điểm tiếp công dân trong phạm vi nhiệm vụ,
quyền hạn của mình có trách nhiệm theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc giải quyết khiếu nại,
tố cáo của người có thẩm quyền; xử lý theo thẩm quyền hoặc kiến nghị cơ quan có thẩm
quyền xử lý hành vi vi phạm pháp luật về khiếu nại, tố cáo của người có trách nhiệm
trong giải quyết khiếu nại, tố cáo
(Điều 62, Luật Khiếu nại ban hành ngày 11/11/2011).
* Trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền trong việc tiếp
nhận, giải quyết tố cáo:
-
Cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền trong phạm vi nhiệm vụ, quyền
hạn của mình có trách nhiệm tiếp người tố cáo, tiếp nhận và giải quyết tố cáo theo đúng
quy định của pháp luật; xử lý nghiêm minh người vi phạm; áp dụng biện pháp cần thiết
nhằm ngăn chặn thiệt hại có thể xảy ra, bảo đảm an toàn về tính mạng, sức khoẻ, tài sản,
danh dự, nhân phẩm, uy tín, việc làm, bí mật cho người tố cáo; bảo đảm quyết định xử lý
hành vi vi phạm bị tố cáo được thi hành nghiêm chỉnh và chịu trách nhiệm trước pháp luật
về quyết định xử lý của mình.
-
Cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết tố cáo có trách nhiệm
bố trí trụ sở tiếp công dân hoặc địa điểm tiếp công dân để tiếp nhận tố cáo, khiếu nại, kiến
nghị, phản ánh. Việc tổ chức tiếp công dân tại trụ sở tiếp công dân, địa điểm tiếp công dân
thực hiện theo quy định.
-
Cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm trong việc tiếp nhận, giải quyết tố
cáo mà không tiếp nhận, không giải quyết theo đúng quy định, thiếu trách nhiệm trong
việc tiếp nhận, giải quyết tố cáo hoặc cố ý giải quyết tố cáo trái pháp luật phải bị xử lý
nghiêm minh, nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường, bồi hoàn theo quy định của pháp luật.
(Điều 5, Luật Tố cáo ban hành ngày 11/11/2011)
1.1.4. Quy trình tiếp công dân trong giải quyết khiếu nại, tố cáo:
Quy trình tiếp công dân giải quyết khiếu nại, tố cáo được thực hiện theo trình tự
các bước chủ yếu sau:
-
Tiếp xúc, xác định nhân thân của người khiếu nại, tố cáo, tính hợp pháp của
người đại diện theo pháp luật:
Khi tiếp người khiếu nại, tố cáo người tiếp công dân đề nghị người khiếu nại, tố
cáo giới thiệu họ tên, địa chỉ và xuất trình giấy tờ tùy thân, giấy giới thiệu (nếu có) để xác
định họ là người tự mình thực hiện hay là người đại diện.
Trường hợp cơ quan, tổ chức thực hiện khiếu nại thông qua người đại diện là
người đứng đầu cơ quan, tổ chức theo quy định thì người tiếp công dân đề nghị người đại
diện xuất trình giấy giới thiệu, giấy tờ tùy thân của người được đại diện. Nếu người đứng
đầu cơ quan, tổ chức ủy quyền cho người đại diện theo quy định của pháp luật để thực
hiện việc khiếu nại thì người tiếp công dân đề nghị người được ủy quyền xuất trình giấy
ủy quyền, giấy tờ tùy thân của người đó.
Riêng đối với tiếp người tố cáo, người tiếp công dân phải giữ bí mật họ tên, địa
chỉ, bút tích người tố cáo; không được tiết lộ những thông tin có hại cho người tố cáo; áp
dụng những biện pháp cần thiết để bảo đảm cho người tố cáo không bị đe dọa, trù dập, trả
thù.
-
Nghe, ghi chép nội dung khiếu nại, kiến nghị, phản ảnh và tiếp nhận thông
tin, tài liệu:
+ Khi người khiếu nại, tố cáo có đơn trình bày nội dung rõ ràng, đầy đủ theo quy
định thì người tiếp công dân cần xác định nội dung vụ việc, yêu cầu của người khiếu nại,
tố cáo để xử lý cho phù hợp. Nếu nội dung đơn khiếu nại, tố cáo không rõ ràng, chưa đầy
đủ thì người tiếp công dân đề nghị người khiếu nại, tố cáo viết lại đơn khiếu nại, tố cáo
hoặc viết bổ sung vào đơn khiếu nại, tố cáo về những nội dung chưa rõ, còn thiếu.
Nếu công dân đến trình bày trực tiếp thì người tiếp công dân ghi chép đầy đủ,
trung thực, chính xác nội dung khiếu nại do công dân trình bày; nội dung nào chưa rõ thì
đề nghị người khiếu nại, tố cáo trình bày thêm, sau đó đọc lại cho người khiếu nại, tố cáo
nghe và đề nghị họ ký tên hoặc điểm chỉ.
+ Khi người khiếu nại, tố cáo cung cấp các thông tin, tài liệu, bằng chứng có liên
quan đến khiếu nại, tố cáo thì người tiếp công dân phải kiểm tra tính hợp lệ của các tài
liệu đó. Sau khi đối chiếu tài liệu, bằng chứng do người khiếu nại, tố cáo cung cấp, người
tiếp công dân phải viết biên nhận ghi lại tên các tài liệu, bằng chứng đã nhận, tình trạng
tài liệu, bằng chứng và ký giao nhận tài liệu
-
Phân loại, xử lý khiếu nại, tố cáo theo thẩm quyền giải quyết:
Nếu khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền giải quyết của Thủ trưởng cơ quan và đủ
điều kiện theo quy thì người tiếp công dân phải làm các thủ tục tiếp nhận khiếu nại, tố
cáo, đơn và các thông tin, tài liệu kèm theo do người khiếu nại, tố cáo cung cấp (nếu có),
báo cáo với Thủ trưởng cơ quan để thụ lý trong thời hạn do pháp luật quy định.
Nếu khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền giải quyết nhưng không đủ các điều kiện
để thụ lý giải quyết thì người tiếp công dân căn cứ vào từng trường hợp cụ thể để trả lời
hoặc hướng dẫn cho người khiếu nại, tố cáo biết rõ lý do và bổ sung những thủ tục cần
thiết để thực hiện việc khiếu nại, tố cáo.
Trường hợp khiếu nại không thuộc thẩm quyền giải quyết của Thủ trưởng cơ quan
mình thì người tiếp công dân hướng dẫn người khiếu nại, khiếu nại đến đúng cơ quan có
thẩm quyền giải quyết theo quy định của pháp luật. Đối với tố cáo thì người tiếp công dân
làm thủ tục chuyển đơn và các tài liệu liên quan đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết
trong thời hạn quy định.
-
Vào sổ theo dõi.
Sau khi kiểm tra, đối chiếu các giấy tờ cần thiết và căn cứ vào đơn khiếu nại, tố
cáo hoặc nội dung trình bày của người khiếu nại, tố cáo những thông tin, tài liệu mà người
khiếu nại, tố cáo cung cấp, người tiếp công dân phải ghi vào sổ tiếp công dân hoặc nhập
vào phần mềm quản lý công tác tiếp công dân.
1.2. Quan điểm của Đảng trong hoạt động tiếp công dân giải quyết khiếu nại,
tố cáo:
- Quan điểm của Đảng đối với công tác tiếp dân từ lâu đã được đề cập, cụ thể: ngày
23/9/1989, Ban Bí thư ban hành Thông báo số 164-TB/TW về việc tiếp công dân và bảo
vệ Trụ sở tiếp công dân của Trung ương Đảng và Nhà nước, trong đó quy định Trụ sở tiếp
công dân của Trung ương Đảng, Quốc hội, Hội đồng nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng
(tại Hà Nội) được thành lập để “tiếp cán bộ, đảng viên, nhân dân lên Trung ương khiếu tố,
kiến nghị, phản ánh tình hình. Văn phòng Quốc hội và Hội đồng nhà nước, Hội đồng Bộ
trưởng cử cán bộ có năng lực, thẩm quyền đến Trụ sở để tiếp, xử lý phần việc thuộc cơ
quan mình”.
Trong Chỉ thị số 09/CT-TW ngày 06/3/2002 của Ban Bí thư về một số vấn đề cấp
bách cần thực hiện trong việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, trong đó quy
định: “Các cấp uỷ, chính quyền, đoàn thể các cấp phải đặc biệt quan tâm đến việc tiếp
dân, giải quyết đúng đắn, kịp thời khiếu nại, tố cáo của công dân, phát huy dân chủ đi đôi
với tăng cường kỷ cương, ngăn ngừa, khắc phục tình trạng công dân khiếu tố vượt cấp,
không đúng nơi quy định, gây mất trật tự nơi công sở hoặc nhà riêng các đồng chí lãnh
đạo, ảnh hưởng đến an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội.”
Gần đây tại Thông báo số 307-TB/TU ngày 10/02/2010 của Ban Bí thư Trung
ương yêu cầu trong thời gian sắp tới khẩn trương hoàn thiện ề án ổi mới công tác tiếp
công dân theo hướng nâng cao trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân người đứng đầu
đơn vị trong việc tiếp công dân từ địa phương, cơ sở gắn với giải quyết khiếu nại, tố cáo;
tăng cường kiểm tra, thanh tra trách nhiệm, giám sát, đôn đốc việc tiếp công dân; hoàn
thiện mô hình tổ chức, cơ chế phối hợp hoạt động trong công tác tiếp công dân, bố trí tiếp
công dân vừa tập trung ở trung ương và địa phương, vừa tiếp công dân tại các cơ quan
nhà nước theo quy định của pháp luật; tăng cường năng lực và điều kiện để nâng cao chất
lượng, hiệu quả công tác tiếp công dân tại trụ sở tiếp công dân ở trung ương theo hướng
tiếp công dân gắn với theo dõi, kiểm tra, đôn đốc, giải quyết khiếu nại, tố cáo; sớm kiện
toàn về tổ chức, cán bộ và có chính sách chế độ đãi ngộ đặc thù đối với cán bộ làm nhiệm
vụ tiếp công dân.
- Ở An Giang để tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác giải quyết khiếu nại
của công dân, Tỉnh ủy đã có Chỉ thị số 09-CT/TU ngày 25/9/2006 đưa ra một số chủ
trương nhằm nâng cao trách nhiệm và hiệu quả công tác đối thoại giải quyết khiếu nại:
Các cấp uỷ đảng, chính quyền quán triệt nhận thức về trách nhiệm, tạo sự chuyển biến
trong công tác giải quyết khiếu nại của công dân trong tình hình hiện nay; xác định đây là
nhiệm vụ trọng tâm để tập trung giải quyết. Tăng cường đối thoại giữa lãnh đạo địa
phương với người khiếu nại; kiện toàn, củng cố, nâng chất hoạt động của tổ chức hoà giải
cơ sở đủ mạnh và hoạt động có hiệu quả hơn. Các tranh chấp trong nhân dân phải được tổ
chức hoà giải ban đầu ngay tại khóm, ấp; giảm đến mức thấp nhất việc ra các quyết định
hành chính.
Trong Nghị quyết Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh An Giang lần thứ IX (nhiệm kỳ
2010 -2015), đã đưa ra một trong những giải pháp định hướng để phát huy dân chủ xã hội
chủ nghĩa là: “Thực hiện tốt cơ chế “một cửa”, “một cửa liên thông” công khai, minh
bạch các thủ tục hành chính. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, hiện đại hóa dịch
vụ công; xây dựng văn hóa công sở, trách nhiệm của người thi hành công vụ, tổ chức tốt
việc tiếp dân, đối thoại với dân; giải quyết kịp thời đơn thư khiếu nại, tố cáo”.
1.3. Cơ sở pháp lý trong hoạt động tiếp công dân giải quyết khiếu nại, tố cáo:
Nhằm thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng về công tác tiếp dân, Quốc hội,
Chính phủ, Thanh tra Chính phủ và UBND tỉnh An Giang đã ban hành các văn bản quy
phạm pháp luật, trong đó đưa ra những quy định đối với hoạt động tiếp công dân trong
giải quyết khiếu nại, tố cáo để làm căn cứ, cơ sở pháp lý thực hiện, cụ thể:
-
Ngày 07/8/1997 Chính phủ ban hành Nghị định số 89/CP về Quy chế tổ
chức tiếp công dân, đưa ra những quy định cụ thể về trách nhiệm của thủ trưởng các cơ
quan hành chính nhà nước, các cấp, các ngành và các đơn vị lực lượng vũ trang trong việc
tiếp nhận đơn thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo phản ánh kiến nghị của công dân. Quy
chế cũng quy định rõ cách thức tổ chức nơi tiếp công dân, số lượt tiếp theo tuần, tháng
của thủ trưởng các cơ quan đơn vị và tiêu chuẩn yêu cầu đối với người làm công tác tiếp
dân.
-
Sau khi Luật khiếu nại, tố cáo số 09/1998/QH10 ngày 02/12/1998 và Luật
sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật khiếu nại, tố cáo số 26/2004/QH11 ban hành ngày
15/6/2004, để tăng cường trách nhiệm của các cơ quan hành chính nhà nước trong công
tác giải quyết khiếu nại, tố cáo và tiếp công dân, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số
30/2004/QH11 về công tác giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực quản lý hành chính nhà
nước. Trên cơ sở đó Thủ tướng Chính phủ đã có Chỉ thị số 36/2004/CT-TTg ngày
27/10/2004 về việc chấn chỉnh và tăng cường trách nhiệm của các cơ quan hành chính
nhà nước trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Từ năm 2005 đến nay đã ban hành thêm nhiều văn bản quy định có liên quan đến
công tác tiếp công dân như:
+ Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật khiếu nại, tố cáo số 58/2005/QH11
ngày 29/11/2005;
+ Nghị định số 136/2006/NĐ-CP ngày 14/11/2006 của Chính phủ về Quy định chi
tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật khiếu nại, tố cáo và các Luật sửa đổi bổ
sung một số điều của Luật khiếu nại, tố cáo;
+ Quyết định số 858/QĐ-TTg ngày 14/6/2010 của Thủ tướng Chính phủ về phê
duyệt Đề án Đổi mới công tác tiếp công dân.
+ Thông tư số 07/2011/TT-TTCP ngày 28/8/2011 của Thanh tra Chính phủ về
hướng dẫn quy trình tiếp công dân;
+ Quyết định số 39/2007/QĐ-UBND ngày 14/8/2007 của UBND tỉnh An Giang
quy định về công tác tiếp dân, giải quyết tranh chấp và khiếu nại về đất đai.
+ Kế hoạch số 20/KH-UBND ngày 12/7/2010 của UBND tỉnh thực hiện Quyết
định số 858/QĐ-TTg ngày 14/6/2010 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt ề án ổi mới
công tác tiếp công dân.
- Bên cạnh đó, để phục vụ việc thực hiện chức năng giám sát của Quốc hội, vai trò
của đại biểu Quốc hội, trong nhiều văn bản pháp luật đã quy định về công tác tiếp công
dân của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Đại biểu Quốc hội như: Nghị quyết số
228NQ/UBTVQH10 quy định về trách nhiệm tiếp công dân của đại biểu Quốc hội; Nghị
quyết số 370/2003-NQ-UBTVQH11 ngày 17/3/2003; Nghị quyết số 695/2008/NQUBTVQH12 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số
370/2003/NQ-UBTVQH11 về việc thành lập Ban Dân nguyện đã quy định thẩm quyền,
trách nhiệm của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội trong công tác tiếp công dân đến khiếu nại,
tố cáo, kiến nghị, phản ánh. Uỷ ban Thường vụ Quốc hội với vai trò là cơ quan giám sát
của Quốc hội, tổ chức giám sát việc thực hiện pháp luật khiếu nại, tố cáo, qua đó đánh giá
về ưu và nhược điểm của công tác tiếp dân để từ đó đã đưa ra những kiến nghị giải pháp
nhằm tăng cường hiệu quả cho công tác tiếp dân.
Tóm lại, công tác tiếp dân là một việc vô cùng quan trọng, có ý nghĩa vô cùng sâu
sắc. Nó thể hiện quan điểm “Lấy dân làm gốc” của Đảng và Nhà nước ta, vừa giúp cơ
quan nhà nước giải quyết có hiệu quả các khiếu nại, tố cáo của công dân; đồng thời giúp
Nhà nước nắm được tình hình thực hiện chính sách, pháp luật của Nhà nước; ổn định trật
tự, an ninh, chính trị, phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương. Tạo dựng niềm tin vào
Đảng và Nhà nước trong nhân dân, đảm bảo thực hiện quyền dân chủ thực sự trên thực
tiễn.
Chương 2
THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG TIẾP CÔNG DÂN Ở THANH
TRA THÀNH PHỐ LONG XUYÊN TRONG THỜI GIAN QUA
2.1.
Đặc điểm tình hình chung:
2.1.1. Đặc điểm về tự nhiên, kinh tế - xã hội:
Thành phố Long Xuyên nằm bên bờ hữu ngạn sông Hậu, Bắc giáp huyện Châu
Thành, Nam giáp quận Thốt Nốt (thành phố Cần Thơ), Đông giáp huyện Lấp Vò (tỉnh
Đồng Tháp) và huyện Chợ Mới, Tây giáp huyện Thoại Sơn. Thành phố có diện tích tự
nhiên 115,34km2, dân số 282.603 người, mật độ 2.450 người/km 2, gồm 13 đơn vị hành
chính (11 phường, 2 xã) với 96 khóm ấp.
Thành phố Long Xuyên được công nhận là đô thị loại II từ năm 2009, có vai trò
đặc biệt quan trọng về địa lí - kinh tế chính trị đối với tỉnh An Giang, khu vực đồng bằng
sông Cửu Long. Nằm trên dòng sông Hậu thuộc vùng hạ lưu của hệ thống sông MeKong
giàu tiềm năng phát triển văn hóa, đất đai, nguồn nước, thủy sản, phát triển kinh tế thương
mại, dịch vụ - du lịch. Là đô thị nằm trên trục hành lang kinh tế đô thị quốc tế và quốc
gia; đường thủy: sông Hậu nối các nước tiểu vùng sông MeKong với biển Đông; đường
bộ: có Quốc lộ 91 nối thành phố Cần Thơ - Long Xuyên với thủ đô Nông-Pênh
(Campuchia) và khung đường xuyên Á.
Năm 2012, danh mục đầu tư xây dựng của thành phố có 180 công trình, gồm 124
công trình chuyển tiếp, 56 công trình mới. Ước tính cuối năm 2012, có 24 công trình hoàn
thành, 33 công trình đang thi công, 23 công trình đang chỉ định thầu, 29 công trình đang
thẩm định, trình duyệt; 43 công trình đang lập hồ sơ; 27 công trình chưa lập hồ sơ và 01
công trình chờ giải phóng mặt bằng. Đây là điều kiện để phát triển đô thị, nhưng cũng là
một trong những nguyên nhân phát sinh khiếu nại tố cáo, vì có liên quan trực tiếp đến
việc quản lý và sử dụng đất đai.
Với đặc điểm tự nhiên, xã hội đó nên tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã
hội trên địa bàn thành phố Long Xuyên tương đối phức tạp, phát sinh nhiều mâu thuẫn,
tranh chấp trong nội bộ nhân dân, gây không ít khó khăn cho công tác quản lý ở địa
phương. Bên cạnh đó, theo xu thế chung trong giai đoạn hiện nay, thành phố Long Xuyên
đang đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá, đầu tư phát triển kinh tế, mở rộng đường
xá, khu đô thị, khu dân cư, xây dựng khu công nghiệp. nên các vấn đề xã hội phát sinh
nhiều hơn, với tính chất và mức độ ngày càng phức tạp hơn; do đó việc tiếp công dân giải
quyết khiếu nại, tố cáo là một trong những lĩnh vực được cấp ủy và chính quyền các cấp
nói chung và cơ quan Thanh tra thành phố nói riêng đặc biệt quan tâm trong tình hình
hiện nay.
2.1.2. Đặc điểm về cơ cấu tổ chức:
Về cơ cấu tổ chức của Thanh tra thành phố Long Xuyên hiện nay gồm 02 Tổ
chuyên môn, nghiệp vụ: Tổ Kinh tế - Xã hội và Tổ thanh tra giải quyết Khiếu nại - Tố
cáo. Trong đó, Tổ thanh tra giải quyết Khiếu nại - Tố cáo là bộ phận chủ yếu chịu trách
nhiệm tham mưu thực hiện chức năng tiếp công dân, xử lý đơn thư do 01 đồng chí là Phó
Chánh Thanh tra phụ trách, thực hiện những nhiệm vụ, cụ thể:
-
Giúp Ban lãnh đạo quản lý công tác tiếp dân, xử lý đơn thư. Theo dõi việc
nhận đơn và kết quả giải quyết tất cả các đơn khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền. Thụ lý
phúc tra các đơn khiếu nại thuộc thẩm quyền giải quyết của Chủ tịch UBND thành phố.
-
Theo dõi kết quả thi hành các quyết định giải quyết khiếu nại, tranh chấp
có hiệu lực pháp luật; lập kế hoạch và tổ chức thực hiện thanh tra trách nhiệm việc thực
hiện các quy định của pháp luật về công tác giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo đối với
Chủ tịch Ủy ban nhân dân các phường, xã trên phạm vi toàn thành phố.
-
Hướng dẫn, kiểm tra, tổng hợp báo cáo định kỳ và đột xuất lĩnh vực tiếp
dân, xử lý đơn thư khiếu tố, thi hành quyết định giải quyết khiếu nại, tranh chấp có hiệu
lực pháp luật trên phạm vi toàn thành phố.
2.2. Những kết quả và nguyên nhân của hoạt động tiếp công dân trong
ĩ
Ạ
J
1
ĩ
1 .
•
Ạ
ĩ
i Ạ
_ f _
J i .
Ạ *
giải quyết khiếu nại, tố cáo thời gian qua:
2.2.1. Kết quả đạt được:
Lãnh đạo Thanh tra thành phố luôn xác định công tác tiếp công dân là khâu đầu
tiên trọng yếu trong giải quyết khiếu nại, tố cáo của đơn vị, do đó kể từ khi Luật khiếu
nại; Luật tố cáo ra đời, đơn vị đã tổ chức thành lập bộ phận tiếp dân, xây dựng quy chế,
quy trình hoạt động và đầu tư trang thiết bị, phương tiện phục vụ cho công tác tiếp dân.
Việc thực hiện ề án đổi mới công tác tiếp công dân theo Kế hoạch số 20/KHUBND ngày 12/7/2010 của UBND tỉnh An Giang đã được triển khai quán triệt trong đơn
vị; xây dựng nội quy, quy chế tiếp dân cụ thể, rõ ràng, chi tiết hơn, công khai lịch tiếp dân
tại đơn vị, tạo điều kiện thuận lợi cho công dân đến khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh.
Đảm bảo chế độ tiếp dân thường xuyên, theo lịch và tiếp đột xuất. Trình tự, thủ tục tiếp
dân được đăng ký vào sổ, cập nhật theo dõi hồ sơ kết quả xử lý giải quyết trên máy vi
tính; thực hiện công tác xử lý đơn, chuyển, trả và hướng dẫn đơn đúng quy định; theo dõi
đôn đốc, trả lời kết quả giải quyết cho công dân.
Trong năm 2012, số lượt tiếp dân của Thanh tra thành phố liên quan đến lĩnh vực
khiếu nại, tố cáo, quy trình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, chính sách xã hội
cũng tăng hơn so với cùng kỳ, chủ yếu người dân hỏi thăm tiến độ giải quyết đơn và hỏi
hướng dẫn đơn yêu cầu chính sách xã hội.
- Tiếp dân thường xuyên tại đơn vị: Đã tiếp 173 người và 04 tập thể (với 11 người)
là các hộ dân thuộc khu vực giải tỏa dự án xây dựng Cơ sở hạ tầng Khu Tây sông Hậu và
Kè bờ sông Hậu bảo vệ khu vực Tỉnh ủy, nội dung: Chủ yếu nhắc đơn giải quyết khiếu
nại về đất đai; phản ánh quy trình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, xin mua nền
nhà; xin hỗ trợ tiền bồi thường, tranh chấp đất đai, xây dựng nhà làm ảnh hưởng nhà lân
cận và nhắc đơn chính sách xã hội...
- Tiếp dân của lãnh đạo: Đã tiếp 82 người và 02 tập thể (với 16 người) thuộc khu
dân cư Thoại Ngọc Hầu - Cồn Phó Quế và Kè bờ sông Hậu bảo vệ khu vực Tỉnh ủy, nội
dung chủ yếu: Hỏi kết quả giải quyết khiếu nại về chính sách bồi thường do giải tỏa di
dời, kiến nghị kiểm tra quy trình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhắc đơn giải
quyết chính sách xã hội, tranh chấp đất đai và tố cáo cán bộ địa chính UBND phường Mỹ
Bình không xem xét hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
- Tiếp dân theo định kỳ của Chủ tịch UBND thành phố: Chủ tịch UBND thành phố
cùng với các ngành có liên quan đã tiếp được 258 người và 07 lượt tập thể (với 92 người)
là các hộ gửi đơn chính sách xã hội. Nội dung khiếu nại về chính sách bồi thường, xin
hoán đổi nền tái định cư thuộc dự án giải tỏa Nhà Văn hoá - Lý Thái Tổ năm 1995, xin
nhận tiền bồi hoàn bổ sung thuộc khu vực Kè bờ sông Hậu bảo vệ khu vực Tỉnh ủy, phản
ánh quy trình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, xin hợp thức hoá quyền sử dụng
đất, tranh chấp đất đai, phản ánh việc xây dựng không đúng quy cách và kiến nghị việc
công ty tư nhân để vật dụng dễ cháy gần nhà ở của người dân..
Thông qua hoạt động tiếp dân người cán bộ trực tiếp đối thoại, lắng nghe ý kiến,
bám sát tìm hiểu, tiếp thu nội dung khiếu kiện, phản ánh kiến nghị; giải thích về các chính
sách, pháp luật, xem xét thêm các chế độ hỗ trợ, nền tái định cư. chủ động tham mưu đề
xuất hướng giải quyết với lãnh đạo cơ quan chỉ đạo xử lý kịp thời không để phát sinh
“điểm nóng”. Nhiều vụ việc khiếu nại được kết thúc tại buổi tiếp dân sau khi được cán bộ
giải thích, vận động, hòa giải cho các bên đương sự.
Kết quả tiếp dân đã phục vụ tốt cho công tác lãnh đạo, điều hành công việc của
đơn vị, nắm được tâm tư nguyện vọng của công dân trong quá trình thực hiện các chủ
trương, chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước; kiểm tra, giám sát cấp dưới, làm rõ
những kiến nghị, phản ảnh, giải quyết kịp thời quyền lợi chính đáng của công dân.
Bên cạnh đó, đơn vị đã thực hiện niêm yết công khai bảng nội quy tiếp dân và lịch
tiếp dân định kỳ của lãnh đạo. Phân công cán bộ tiếp dân có phẩm chất, đạo đức, có trình
độ chuyên môn nghiệp vụ, có kiến thức pháp luật, nhạy bén, linh hoạt trong tiếp dân. Nơi
tiếp dân luôn đảm bảo sạch sẽ, bàn ghế đầy đủ gọn gàng, ngăn nắp, có thiết bị máy lạnh,
máy tính, máy in, đường truyền Internet truy cập các dữ liệu,. bảo đảm tốt các điều kiện
cần thiết phục vụ cho công tác tiếp công dân.
2.2.2. Nguyên nhân:
-
Đạt được những kết quả nêu trên là do thời gian qua công tác tiếp công dân
luôn được sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của Thành ủy, lãnh đạo UBND thành phố và của
lãnh đạo Thanh tra thành phố.
tiếp dân.
-
Sự nhiệt tình, năng nổ, trách nhiệm của cán bộ được phân công công tác
Công tác tuyên truyền, vận động của chính quyền, đoàn thể từng bước đã
phát huy hiệu quả, tạo sự đồng thuận cao trong công tác giải quyết khiếu nại dối với nhân
dân.
-
Theo xu thế thời đại, nhận thức pháp luật của nhân dân ngày càng cao, hạn
chế việc bị lôi kéo, xúi giục.
2.3. Những hạn chế và nguyên nhân của hoạt động tiếp công dân trong quyết
khiếu nại, tố cáo thời gian qua:
2.3.1. Những hạn chế:
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác tiếp dân trong giải quyết khiếu nại, tố
cáo vẫn còn tồn tại những hạn chế sau:
-
Chất lượng cán bộ tham gia công tác tiếp dân chưa ngang tầm với nhiệm
vụ, thời gian công tác trong ngành chưa nhiều nên chưa có kinh nghiệm trong việc tiếp
dân giải quyết khiếu nại, tố cáo; chưa được trang bị kiến thức pháp luật đầy đủ. Do đó
chưa giải thích đúng và rõ ràng, thấu đáo cho người dân về chế độ chính sách, pháp luật
của Nhà nước liên quan đến giải quyết khiếu nại, tố cáo; đôi khi còn giải thích một cách
chủ quan theo cách nghĩ của mình, thiếu tính thuyết phục tạo cho người dân tâm lý thắc
mắc, chưa được giải thích một cách thỏa đáng.
-
Thời hạn giải quyết khiếu nại, tố cáo quy định chưa phù hợp cho nên hầu
hết các vụ giải quyết khiếu nại, tố cáo đều quá thời hạn luật định, dẫn đến người dân tiếp
tục đến bộ phận tiếp dân yêu cầu trả lời kết quả giải quyết.
-
Công tác phối hợp tuyên truyền, phổ biến pháp luật về khiếu nại, tố cáo
thời gian qua mặc dù đã được tăng cường nhiều, tuy nhiên chưa được thường xuyên, liên
tục do hạn chế kinh phí thực hiện.
-
Lượng đơn khiếu nại, tố cáo tiếp nhận không thuộc thẩm quyền phải xử lý
hằng năm tương đối cao do một số bộ phận người dân chưa nhận thức đúng quyền dân
chủ trong khiếu nại, tố cáo, dẫn đến khiếu nại, tố cáo tràn lan gây mất thời gian phải xử
lý, giải quyết, nhất là trong lĩnh vực tranh chấp đất đai liên quan đến bồi thường, giải tỏa,
tái định cư.
-
Ý thức chấp hành pháp luật cũng như sự hiểu biết về pháp luật của một bộ
phận người khiếu nại, tố cáo còn hạn chế, phần nào ảnh hưởng đến công tác tuyên truyền,
vận động, giải thích của người cán bộ tiếp dân gặp khó khăn.
2.3.2. Nguyên nhân:
Những hạn chế, tồn tại trong hoạt động tiếp công dân giải quyết khiếu nại nêu trên
do tác động bởi những nguyên nhân chủ yếu sau:
-
Một số văn bản pháp luật hiện hành quy định về giải quyết khiếu nại, tố cáo
còn chồng chéo, mâu thuẫn, chưa tạo được thống nhất trong các quy định. Cơ chế giải
quyết khiếu nại, tố cáo chưa đảm bảo đầy đủ tính khách quan, công khai, dân chủ trong
quá trình giải quyết; trình tự, thủ tục tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo chưa cụ thể, rõ
ràng, còn phức tạp, chưa tạo sự thuận lợi cho công dân; chưa gắn trách nhiệm của người
đứng đầu trách nhiệm cơ quan nhà nước trong việc tổ chức tiếp công dân.
-
Cơ chế, chính sách thực hiện bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà
nước thu hồi đất để xây dựng cơ sở hạ tầng ở các dự án giá bồi thường quá thấp so với giá
thực tế... Quá trình triển khai và thực hiện quy trình thu hồi đất, giải phóng mặt bằng công
trình, dự án chưa tốt, thiếu công khai, dân chủ bàn bạc, để người dân thông suốt, thống
nhất trước khi tiến hành... dẫn đến người bị thu hồi đất phát sinh khiếu nại, tố cáo.
-
Cơ chế giải quyết tranh chấp đất đai và giải quyết khiếu nại hiện nay còn
phức tạp cả về thẩm quyền giải quyết cũng như trình tự thủ tục giải quyết, thậm chí còn
gây phiền hà cho công dân; về thời hiệu, thời hạn đều không phù hợp với tình hình thực
tiễn, chính vì thế nên khó thực hiện, khiến người dân thường xuyên đến bộ phận tiếp dân
phản ảnh, yều cầu xem xét.
-
Thời hạn giải quyết khiếu nại, tố cáo còn chậm, kéo dài so với quy định.
-
Cán bộ được phân công làm công tác tiếp dân còn hạn chế về năng lực,
kinh nghiệm trong tiếp dân cũng như trong giải quyết khiếu nại, tố cáo. Chế độ chính
sách cho người làm công tác tiếp dân chưa thỏa đáng trong tình hình hiện nay.
-
Công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật về khiếu nại, tố cáo ở nhiều nơi
chưa sâu rộng, chưa được thường xuyên, chưa có biện pháp và hình thức phù hợp với
thực tiễn.
-
Ngoài ra, cũng có nguyên nhân từ phía các cơ quan trung ương phối hợp
chưa tốt trong công tác tiếp dân, giám sát khiếu nại, tố cáo của công dân. Mặt khác, về
phía người dân, do nhận thức pháp luật còn hạn chế nên khiếu nại, phản ánh chưa đúng
hoặc do kẻ xấu lợi dụng lôi kéo, kích động, thúc đẩy khiếu kiện.
2.4. Một số kinh nghiệm:
-
Trước hết phải quán triệt đầy đủ, đúng ý nghĩa và tầm quan trọng của công
tác tiếp dân gắn liền với giải quyết khiếu nại, tố cáo để giữ vững an ninh chính trị, trật tự
an toàn xã hội, nhằm tạo điều kiện thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
-
Chủ động rà soát các vụ khiếu nại tồn đọng và thống kê kịp thời các vụ
khiếu nại, tố cáo mới phát sinh để đề ra biện pháp xử lý, giải quyết dứt điểm, không để
khiếu nại kéo dài vượt cấp diễn ra tại bộ phận tiếp công dân.
-
Những vụ việc khiếu nại đông người, phải có biện pháp đồng bộ để tập
trung giải quyết; tăng cường đẩy mạnh công tác đối thoại, tuyên truyền, vận động, thuyết
phục người dân chấp hành chính sách pháp luật.
-
Tăng cường vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu nơi xảy ra khiếu nại,
tố cáo. Đồng thời, tăng cường công tác hoà giải cơ sở; làm tốt hơn nữa công tác tuyên
truyền phổ biến pháp luật, đi sâu tuyên truyền Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, Luật Đất đai
và một số văn bản pháp luật có liên quan.
Tóm lại, từ kết quả, hạn chế và nguyên nhân đạt được, cho thấy hoạt động tiếp dân
trong giải quyết khiếu nại, tố cáo ở đơn vị đã có sự chuyển biến tích cực, cơ bản đã đi vào
nề nếp và hoạt động có hiệu quả, góp phần cho việc giữ gìn trật tự an ninh chính trị và an
toàn xã hội ở các địa phương. Tuy nhiên, hoạt động này còn bộc lộ những hạn chế, tồn tại
cần tìm ra những giải pháp, biện pháp chấn chỉnh, khắc phục, tháo gỡ nhằm đưa hoạt
động tiếp dân giải quyết khiếu nại, tố cáo tại đơn vị ngày càng hoàn thiện cả về chất và
lượng; từng bước đáp ứng với yêu cầu và nhiệm vụ trong giai đoạn hiện nay và trong
những năm tiếp theo.
Chương 3
MỤC TIÊU VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TIẾP
CÔNG DÂN Ở THANH TRA THÀNH PHỐ LONG XUYÊN ĐẾN
NĂM 2015
3.1.
Mục tiêu:
Phấn đấu đến năm 2015 công tác xử lý đơn thư luôn đạt trên 90% lượng đơn thư
tiếp nhận mới phát sinh hàng năm và trên 95% lượng đơn thư tồn đọng kéo dài chưa xử
lý, giải quyết xong. Thực hiện có hiệu quả việc đổi mới tiếp công dân theo Quyết định số
858/QĐ-TTg ngày 14/6/2010 của Thủ tướng Chính phủ và Kế hoạch số 20/KH-UBND
ngày 12/7/2010 của UBND tỉnh An Giang. Hoạt động tiếp công dân ngày càng nâng cao
về chất lượng, thái độ phục vụ; môi trường thân thiện, đảm bảo sự hài lòng, thỏa đáng của
công dân khi đến phản ảnh, kiến nghị.
Hướng dẫn công dân thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo đúng quy định pháp luật;
góp phần tuyên truyền pháp luật về khiếu nại, tố cáo cho công dân.
Tăng cường hiệu quả công tác tiếp công dân tại đơn vị; nâng cao nhận thức, phân
công công tác tiếp dân có đủ phẩm chất và năng lực đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ; tạo điều
kiện thuận lợi cho công dân thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh.
3.2.
ĩ
Một số giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động tiếp công dân trong
Ạ J 1 1. • Ạ
ĩ
ĩ
.J Ạ _ r _ _
giải quyết khiếu nại, tố cáo:
3.2.1. Tăng cường vai trò lãnh đạo của chi bộ, của lãnh đạo cơ quan trong
hoạt động tiếp công dân, xử lý đơn thư. Tăng cường trách nhiệm của lãnh đạo và
cán bộ, đảng viên trong công tác tiếp dân.
- Toàn thể cán bộ, công chức trong đơn vị phải nhận thức mục đích, ý nghĩa của
công tác tiếp dân. Lãnh đạo cấp ủy và cơ quan luôn coi trọng công tác tiếp dân là nhiệm
vụ chính trị của cơ quan, là nhiệm vụ quan trọng trong chương trình, kế hoạch của đơn vị.
Tập trung việc lãnh đạo, chỉ đạo, xử lý giải quyết đơn thư sau khi tiếp nhận một cách triệt
để và xem đây là một trong những nhiệm vụ thường xuyên, trọng yếu với việc kết hợp
giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân nhằm hạn chế đến mức thấp nhất lượng
đơn thư tồn đọng. ồng thời, tăng cường vai trò của lãnh đạo trong mối liên hệ, tác động
với cơ quan cấp trên để tạo sự quan tâm xuyên suốt của cấp cơ quan trên đối với việc xin
ý kiến, thông qua hồ sơ kịp thời, nhanh chóng, đảm bảo thời hạn giải quyết theo luật định.
-
Việc kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động của cơ quan phải gắn với việc
đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ của người đứng đầu cơ quan trong công tác tiếp dân,
xử lý đơn thư, qua đó tăng cường vai trò trách nhiệm của người lãnh đạo và hiệu quả thực
hiện nhiệm nhiệm cán bộ làm công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư.
-
Duy trì và nâng cao chất lượng trực tiếp công dân định kỳ của lãnh đạo đơn
vị theo quy định, không kể việc tiếp công dân theo yêu cầu, nhiệm vụ đột xuất. Không cử
người không có thẩm quyền giải quyết công việc làm nhiệm vụ tiếp công dân thay mình.
-
Việc tiếp công dân phải gắn liền với việc giải quyết các khiếu nại, tố cáo,
kiến nghị, phản ánh. Đối với các trường hợp khiếu nại, tố cáo đông người, gay gắt, phức
tạp, kéo dài, lãnh đạo đơn vị có biện pháp chỉ đạo, giải quyết kịp thời, không để phát sinh
thành điểm nóng.
-
Phân định trách nhiệm rõ ràng, cụ thể của cán bộ tiếp công dân, tránh đùn
đẩy, xảy ra tiêu cực, lãng tránh trách nhiệm.
3.2.2. Nâng cao nhận thức, công tác tiếp công dân trong nội bộ đơn vị; tăng
cường sự phối hợp, đa dạng hóa hình thức tiếp dân, đối thoại:
-
Tăng cường tổ chức quán triệt đầy đủ, sâu sắc quan điểm, đường lối của
Đảng, pháp luật của Nhà nước về công tác tiếp công dân của cán bộ, công chức nói chung
và cán bộ trực tiếp làm công tác tiếp công dân nói riêng thông qua các cuộc họp sinh hoạt
chi bộ lệ kỳ, sinh hoạt chuyên đề về công tác tiếp công dân của chi bộ hoặc lồng ghép
trong các cuộc họp, hội nghị sơ kết, tổng kết của cơ quan.
-
Đa dạng hóa và vận dụng linh hoạt các hình thức và phương thức tiến hành
trong tiếp công dân:
-
Phát huy có hiệu quả công tác phối, kết hợp với các cơ quan, tổ chức, đoàn
thể, mặt trận tổ chức, cơ quan báo chí, đài phát thanh truyền hình ở địa phương. để thực
hiện tốt công tác đối thoại, vận động, tuyên truyền, thuyết phục người dân chấp hành chủ
trương, chính sách, pháp luật trong giải quyết khiếu nại, tố cáo; đồng thời bảo vệ quyền
và lợi ích hợp pháp của công dân.
3.2.3. Nâng cao trình độ, chuyên môn; phẩm chất đạo đức cho cán bộ tiếp
công dân, xử lý đơn:
-
Thường xuyên đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn, trao dồi kinh nghiệm nghiệp
vụ chuyên môn, kỹ năng ứng xử, giao tiếp; tiếp cận các phương pháp quản lý, xử lý đơn
thư tiến bộ. Cán bộ làm công tác tiếp dân nhất thiết phải được trang bị kiến thức về tâm
lý, pháp luật, tra cứu văn bản, quy trình tiếp dân.
-
Nâng cao phẩm chất, đạo đức nghề nghiệp; tác phong làm việc năng động,
thái độ ứng xử đúng mực, có văn hóa với người dân đến khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản
ánh.
3.2.4. Hoàn thiện tổ chức, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của bộ phận
i
ĩ
»Ạ
.
_
Ạ
1 Ạ
tiếp công dân:
-
Tăng cường lực lượng cho bộ phận Tiếp dân - xử lý đơn để đảm đương tốt
nhiệm vụ, trách nhiệm được giao trong tình hình mới.
-
Kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế
các văn bản quy phạm pháp luật không phù hợp với thực tiễn; xem xét, xử lý trách nhiệm
của tập thể, cá nhân vi phạm quy chế tiếp công dân.
- Tổng hợp tình hình, kết quả công tác tiếp dân giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến
nghị, phản ánh, báo cáo định kỳ và đột xuất với lãnh đạo đơn vị và cơ quan cấp trên.
thư:
3.2.5. Hoàn thiện và đảm bảo thực hiện quy trình tiếp công dân, xử lý đơn
Xây dựng và thực hiện có hiệu quả Quy trình tiếp công dân, xử lý đơn thư khiếu
nại, tố cáo theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008. Trình tự các bước thực hiện của quy trình phải
đảm bảo theo quy định mới tại Thông tư số 07/2011/TT-TTCP ngày 28/8/2011 của Thanh
tra Chính phủ về hướng dẫn quy trình tiếp công dân, phù hợp với đặc điểm hoạt động của
đơn vị.
Phải cụ thể hoá, chi tiết hóa các giai đoạn trước, trong và sau của quy trình từ tiếp
xúc, xác định nhân thân của người khiếu nại, tố cáo, tính hợp pháp của người đại diện
theo pháp luật; nghe, ghi chép nội dung khiếu nại, kiến nghị, phản ảnh và tiếp nhận thông
tin, tài liệu; phân loại, xử lý khiếu nại, tố cáo theo thẩm quyền giải quyết đến công việc
vào sổ theo dõi, lưu trữ. Qua đó, sẽ làm quá trình tiếp công dân, xử lý đơn thư có tính hệ
thống chặt chẽ, có khoa học, dễ thực hiện; đồng thời phục vụ cho việc thanh tra, kiểm tra,
giám sát được thuận lợi.
KIẾN NGHỊ - KẾT LUẬN