Nghiên cứu đề xuất phương án quy hoạch sử dụng đất trong xây dựng nông thôn mới xã tân chi huyện tiên du tỉnh bắc ninh đến năm 2020

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TƢ̣ NHIÊN
------------ ***-----------NGUYỄN ĐỨC NAM

NGHIÊN CỨU ĐỀ XUẤT PHƢƠNG ÁN QUY HOẠCH SỬ
DỤNG ĐẤT TRONG XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI XÃ
TÂN CHI - HUYỆN TIÊN DU - TỈNH BẮC NINH ĐẾN NĂM 2020

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC

HÀ NỘI, NĂM 2014


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TƢ̣ NHIÊN
------------ ***-----------NGUYỄN ĐỨC NAM

NGHIÊN CỨU ĐỀ XUẤT PHƢƠNG ÁN QUY HOẠCH SỬ
DỤNG ĐẤT TRONG XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI XÃ TÂN CHI HUYỆN TIÊN DU - TỈNH BẮC NINH ĐẾN NĂM 2020

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI
MÃ SỐ:60.85.01.03
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC:
TS. HOÀNG TUẤN HIỆP

HÀ NỘI, NĂM 2014

2

LỜI CAM ĐOAN
- Tôi xin cam đoan rằng, số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là
trung thực và chưa hề được sử dụng để bảo vệ một học vị nào.
- Tôi xin cam đoan rằng, mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đã
được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đều đã được chỉ rõ nguồn
gốc.
Tác giả luận văn

Nguyễn Đức Nam

3


LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành bản luận văn này, tôi đã nhâ ̣n đươ ̣c sự giúp đỡ tâ ̣n tình của:
- TS. Hoàng Tuấn Hiệp, viện Quy hoạch và Thiết kế Nông nghiệp - Bộ Nông
nghiệp và phát triển nông thôn - người đã trực tiếp hướng dẫn tôi trong suốt thời
gian thực hiện đề tài;
- Các thầy, cô giáo khoa Địa Lý, trường Đại học Khoa học tự nhiên – Đại
học Quốc gia Hà nội và các đồng nghiệp;
- UBND huyện Tiên Du, Phòng Tài nguyên Môi trường, Phòng Nông
Nghiệp huyện Tiên Du và UBND xã Tân Chi, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh.
Tôi xin chân thành cảm ơn tới các cá nhân , tâ ̣p thể và cơ quan nêu trên đã
giúp đỡ, khích lệ và tạo những điều kiện tốt nhất cho tôi trong quá trình thực hiện
đề tài này.
Một lần nữa tôi xin trân trọng cảm ơn!
Tác giả luận văn

Nguyễn Đức Nam

4


MỤC LỤC
Trang
Lời cảm ơn

4

Mục lục

5

Danh mục bảng

7

Danh mục hình

8

Danh sách chữ viết tắt

9

Mở đầu

10

Chƣơng 1 Tổng quan nghiên cứu

13

1.1 Cơ sở lý thuyết

13

1.1.1 Vai trò, ý nghĩa của sử dụng đất

13

1.1.2 Khái niệm và đặc điểm của QHSDĐ

14

1.1.3 Phân loại QHSDĐ

20

1.1.4 Căn cứ, mục tiêu, nội dung của QHSDĐ

23

1.2 Quy hoạc NTM

25

1.2.1 Một số khái niệm cơ bản

25

1.2.2 Đặc trưng của NTM

26

1.3 Cơ sở pháp lý về xây dựng NTM

31

1.4 Kinh nghiệm xây dựng NTM ở một số nước và ở Việt Nam

33

Chƣơng 2 Đánh giá điều kiện tự nhiên-KTXH xã Tân Chi
2.1 Điều kiện tự nhiên

44
44

2.1.1 Vị trí địa lý

44

2.1.2 Các nguồn tài nguyên

46

2.2 Thực trạng KTXH

48

2.3 Thực trạng phát triển các ngành kinh tế

48

2.4 Thực trạng Dân số, lao động, việc làm

50

2.5 Thực trạng phát triển

51

2.6 Đánh giá thực trạng phát triển KTXH

51

2.7 Hiện trạng sử dụng đất

54
5


2.8 Hiệu quả sử dụng đất

56

2.9 Tiềm năng sử dụng đất đai

57

Chƣơng 3 Đánh giá hiện trạng và đề xuất phƣơng án QHSDĐ xã Tân 60
Chi
3.1 Đánh giá hiện trạng theo tiêu chí NTM

60

3.2 Xây dựng phương án QHSDĐ

60

3.2.1 Các chỉ tiêu phát triển kinh tế

60

3.2.2 Dự báo tiềm năng, định hướng phát triển

61

3.2.3 Diện tích các loại đất phân bổ

66

3.2.4 Phương án QHSDĐ theo tiêu chí NTM xã Tân Chi đến năm 2020 68
3.2.5 Diện tích các loại đất phải thu hồi trong kỳ quy hoạch

76

3.2.6 Phân kỳ quy hoạch

76

3.2.7 Kế hoạch sử dụng đất hàng năm

80

3.2.8 Đánh giá hiệu quả

83

3.2.9 Các biện pháp và giải pháp

84

Kết luận và kiến nghị

86

Tài liệu tham khảo

88

Phụ lục

91

6

DANH MỤC BẢNG
Trang
Bảng 01:

Tổng hợp các chỉ tiêu kĩ thuật

33

Bảng 02:

Các tiêu chí nông thôn mới

40

Bảng 03:

Tình hình phân bổ dân cư và đất ở

50

Bảng 04:

Hiện trạng một số kênh mương chính của xã Tân Chi

52

Bảng 05:

Hiện trạng sử dụng đất

54

Bảng 06:

Tổng hợp hiện trạng các công trình công cộng

56

Bảng 07:

Tổng hợp đánh giá theo tiêu chí nông thôn mới của xã Tân Chi

60

Bảng 08:

Dự báo dân số

61

Bảng 09:

Chỉ tiêu sử dụng đất

62

Bảng 10:

Chỉ tiêu sử dụng đất công trình công cộng

63

Bảng 11:

Quy mô diện tích công trình công cộng

64

Bảng 12:

Diện tích cơ cấu nông nghiệp

66

Bảng 13:

Quy hoạch theo tiêu chí nông thôn mới

68

Bảng 14:

Diện tích, cơ cấu đất nông nghiệp đến năm 2015

77

7


DANH MỤC HÌNH

Trang
Hình 01:

Vị trí địa lý xã Tân Chi

44

Bản đồ Hiện trạng sử dụng đất xã Tân Chi năm 2010
Bản đồ Quy hoạch sử dụng đất xã Tân Chi đến năm 2020

8


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt

Chữ đầy đủ

CNH – HĐH

Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa

UBND

Ủy ban nhân dân

HĐND

Hội đồng nhân dân

CTCC

Công trình công cộng

CN

Công nghiệp

NN

Nông nghiệp

TTCN

Tiểu thủ công nghiệp

HTX

Hợp tác xã

TNMT

Tài nguyên và môi trường

NNPTNT

Nông nghiệp và phát triển nông thôn

NTM

Nông thôn mới

QHSDĐ

Quy hoạch sử dụng đất

9


MỞ ĐẦU
Nền kinh tế Việt Nam đang trên con đường đổi mới, hội nhập quốc tế và đã
có những thay đổi rõ rệt. Để phát triển kinh tế - xã hội của đất nước có nhiều vấn đề
cần thiết phải đặt ra, trong đó có vấn đề quy hoạch kế hoạch sử dụng đất.
Đặc biệt, Việt Nam đang trên đường phấn đấu thực hiện chủ trương xây
dựng thôn mới hoàn thành đến năm 2020. Thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ 7
của Ban Chấp hành Trung ương khóa X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn số
26-NQ/TW ngày 05/08/2008 đã nêu mục tiêu tổng quát về xây dựng nông thôn mới
là: “Xây dựng nông thôn mới có kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội hiện đại; cơ cấu
kinh tế và các hình thức tổ chức sản xuất hợp lý, gắn nông nghiệp với phát triển
nhanh công nghiệp, dịch vụ, đô thị theo quy hoạch; xã hội nông thôn ổn định, giàu
bản sắc văn hóa dân tộc; dân trí được nâng cao, môi trường sinh thái được bảo vệ;
hệ thống chính trị ở nông thôn dưới sự lãnh đạo của Đảng được tăng cường”.
Theo Quyết định 491/QĐ-TTg ngày 16/4/2009 của Thủ tướng Chính phủ về
việc Ban hành bộ tiêu chí Quốc gia về nông thôn mới thì công tác lập quy hoạch là
tiêu chí số 1 trong 19 tiêu chí về nông thôn mới được ban hành.
Quy hoạch xây dựng nông thôn mới được phê duyệt là cơ sở để các cấp đảng,
chính quyền, nhân dân tổ chức thực hiện xây dựng nông thôn mới, CNH – HĐH
phù hợp với tiến trình phát triển của đất nước. Đây là việc làm hết sức cần thiết và
cấp bách làm cơ sở cho việc xây dựng xã Tân Chi - Huyện Tiên Du - tỉnh Bắc Ninh

sớm đạt các tiêu chí xã nông thôn mới.
Với các mục tiêu: cụ thể hoá quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế xã hội của
huyện Tiên Du nói riêng và của tỉnh Bắc Ninh nói chung, đáp ứng yêu cầu phát
triển kinh tế xã hội gắn với quá trình hiện đại hoá nông thôn về sản xuất nông
nghiệp, công nghiệp, phát triển đô thị, dịch vụ; nâng cao, đầu tư xây dựng hệ thống
mới các công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội; phát triển các khu dân cư mới;
cải tạo, chỉnh trang làng xóm cũ, bảo đảm không gian cảnh quan; góp phần giữ gìn
các bản sắc văn hoá; bảo vệ môi trường sinh thái của địa phương; phục vụ cho công
tác quản lý, kiểm soát phát triển, tôi chọn và thực hiện đề tài “Nghiên cứu đề xuất
10


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Tuấn Anh (2012), Kinh nghiệm xây dựng nông thôn mới ở một số nước trên
thế giới. Truy cập ngày 21/1/2013 từ />2. Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X (2008), Nghị quyết số 26-NQ/TW,
ngày 05/8/2008 của về nông nghiệp, nông dân, nông thôn.
3. Bộ Xây dựng (2009), Thông tư số 31/2009/TT-BXD ngày 10/9/2009 về Ban
hành Tiêu chuẩn quy hoạch xây dựng nông thôn.
4. Bộ Xây dựng (2009), Thông tư số 32/2009/TT-BXD ngày 10/9/2009 về Ban
hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về quy hoạch xây dựng nông thôn.
5. Bộ Giao thông vận tải (2009), Quyết định số 2933/BGTVT-KHĐT ngày
11/5/2009 hướng dẫn tiêu chí nông thôn mới trong lĩnh vực giao thông nông thôn.
6. Bộ Nông nghiệp và PTNT (2009), Thông tư 54/2009/TT-BNNPTNT ngày
21/8/2009 hướng dẫn thực hiện Bộ tiêu chí Quốc gia về nông thôn mới.
7. Bộ Xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, bộ Tài nguyên và
Môi trường (2011), Thông tư liên tịch 13/2011/TTLT-BXD-BNNPTNT-BTN&MT
ngày 28/10/2011.
8. Bộ xây dựng (2010), Thông tư số 17/TT-BXD ngày 30/9/2010 hướng dẫn
xác định và quản lý chi phí quy hoạch xây dựng và quy hoạch đô thị.
9. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (2010), Thông tư số 07/2010/TTBNNPTNT ngày 08/02/2010 về việc hướng dẫn quy hoạch phát triển sản xuất nông

nghiệp cấp xã theo bộ tiêu chí quốc gia về nông thôn mới.
10. Bộ Văn hóa thông tin và Ủy ban Thể dục Thể thao (2007), Thông tư liên tịch
số 22/2007/TTLT-BVHTT-UBTDTT ngày 4/7/2007 về việc hướng dẫn tổ chức và hoạt
động của trung tâm văn hóa thể thao xã phường thị trấn.
11. Bộ xây dựng (2010), Thông tư số 09/2010/TT-BXD ngày 4/8/2010 của quy
định việc lập nhiệm vụ, đồ án quy hoạch và quản lý quy hoạch xây dựng xã nông
thôn mới.
11


12. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (2010), Sổ tay hướng dẫn xây
dựng nông thôn mới cấp xã , NXB Lao động, Hà Nội.
13. Bộ Y tế (2011), Quyết định 3447 ngày 22/9/2011 Về việc ban hành Bộ tiêu
chí quốc gia về y tế xã giai đoạn 2011-2020.
14. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (2013), Thông tư 41 ngày
04/10/2013 về hướng dẫn thực hiện Bộ tiêu chí quốc gia về NTM.
15. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Kế hoạch đầu tư, Bộ Tài
chính (2014), Thông tư liên tịch hướng dẫn một số nội dung thực hiện quyết định
800 ngày 4/6/2010 của Thủ tướng Chính phủ.
16. Ban chỉ đạo Trung ương chương trình MTQG XD NTM (2014), Thông báo số

134 ngày 31-3-2014 của Văn Phòng Chính phủ về kết luận Của Phó Thủ tướng tại
cuộc họp tổng kết công tác của Ban chỉ đạo Trung ương Chương trình mục tiêu
quốc gia xây dựng nông thôn mới năm 2013 và phương hướng nhiệm vụ năm 2014.
17. Chính phủ (2008), Nghị quyết số 24/2008/NQ-CP ngày 28/10/2008 về Chương
trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW ngày 05/8/2008 Hội
nghị lần thứ 7 BCH Trung ương Đảng Khoá X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn.

18. Chính phủ (2005), Nghị định số 08/2005/NĐ-CP ngày 24/01/2005 về Quy
hoạch xây dựng.

19. Nguyễn Quang Dũng (2010), Nghiên cứu hỗ trợ xây dựng mô hình phát
triển nông thôn dựa vào cộng đồng làm cơ sở cho việc đề xuất chính sách xây dựng
nông thôn mới trong điều kiện của Việt Nam, Viện quy hoạch và thiết kế nông
nghiệp.
20. Cù Ngọc Hưởng (2006), Lý luận, thực tiển và các chính sách xây dựng
nông thôn mới Trung Quốc, Trung Tâm Phát Triển Nông Thôn Dự Án Mispa. Hà
Nội.
21. Nguyễn Hữu Ngữ (2010), Bài giảng QHSD đất, Đại học Nông Lâm, Đại
học Huế.
22. Quốc Hội (2003), Luật Xây dựng.
23. Quốc Hội (2003), Luật Đất đai.

12


24. Quốc Hội (2013), Luật Đất đai
25. Quốc Hội (2005), Luật Bảo vệ môi trường.
26. Quốc Hội (2009), Luật quy hoạch đô thị.
27. Thủ tướng Chính phủ (2009), Quyết định số 491/QĐ-TTg ngày 16/4/2009
về việc ban hành Bộ Tiêu chí Quốc gia về Nông thôn mới.
28. Thủ tướng Chính phủ (2010), Quyết định số 800/2010/QĐ-TTg ngày
04/06/2010 Phê duyệt Chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng nông thôn mới
giai đoạn 2010- 2020.
29. Thủ tướng Chính phủ (2010), Quyết định số 193/QĐ-TTg ngày 02/2/2010
phê duyệt Chương trình rà soát quy hoạch xây dựng nông thôn mới.
30. Thủ tướng Chính phủ (2010), Thông tư liên tịch số 26/TTLT-BNNPTNTBKHĐT-BTC ngày 13/04/2011 hướng dẫn một số nội dung thực hiện Quyết định số
800/TTg ngày 4/6/2010 phê duyệt chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông
thôn mới giai đoạn 2010-2020.
31. Thủ tướng Chính phủ (2013), Quyết định 342 ngày 20/2/2013 về sửa đổi
một số tiêu chí của Bộ tiêu chí quốc gia về NTM.

32. UBND tỉnh Bắc Ninh (2013), Báo cáo Tình hình thực hiện chương trình
MTQG xây dựng nông thôn mới tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2010 – 2020.

13