Quy luật di truyền Menden

CÁC QUY LUẬT
DI TRUYỀN MENDEL


I. TIỂU SỬ CỦA MENDEL
CHA ĐẺ CỦA DI TRUYỀN HỌC

GREGOR MENDEL (1822 – 1884)





II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG
PHÁP NGHIÊN CỨU CỦA MENDEL

1.

ĐỐI TƯỢNG

•
•
•

Dễ trồng
Vòng đời ngắn
Tự thụ phấn


II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG
PHÁP NGHIÊN CỨU CỦA MENDEL

DÒNG THUẦN
X


II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG
PHÁP NGHIÊN CỨU CỦA MENDEL

2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

•
•
•
•
•

Tạo dòng thuần
Theo dõi sự di truyền từng tính trạng
Sử dụng toán xác suất thống kê
Kiểm tra các giả thuyết khoa học
Thể hiện kết quả thí nghiệm


II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG
PHÁP NGHIÊN CỨU CỦA MENDEL




III. CÁC QUY LUẬT DI TRUYỀN MENDEL

1. QUY LUẬT ĐỒNG NHẤT VÀ QUY LUẬT PHÂN LY TÍNH TRẠNG


III. CÁC QUY LUẬT DI TRUYỀN MENDEL

1. QUY LUẬT ĐỒNG NHẤT VÀ QUY LUẬT PHÂN LY TÍNH TRẠNG

TT

Kiểu hình P

F1

F2

Tỷ lệ F 2

1

Hạt trơn x nhăn

Trơn

5474 trơn : 1850 nhăn

2.96 : 1

2

Hạt vàng x xanh

Vàng

6022 vàng : 2001 xanh

3.01 : 1

3

Hoa đỏ tía x trắng

Đỏ tía

705 đỏ tía : 224 trắng

3.15 : 1

4

Quả đầy x quả có ngấn

Đầy

882 đầy : 299 có ngấn

2.95 : 1

5

Quả xanh x vàng

Xanh

428 xanh : 152 vàng

2.82 : 1

6

Hoa dọc thân x đỉnh

Dọc thân

651 dọc thân : 207 đỉnh

3.14 : 1

7

Thân cao x thấp

Cao

787 cao : 277 thấp

2.84 :1


III. CÁC QUY LUẬT DI TRUYỀN MENDEL

Quy luật đồng nhất:
“Khi lai 2 cơ thể bố mẹ thuần chủng khác nhau 1 cặp tính trạng
tương phản thì các cơ thể lai F1 chỉ biểu hiện tính trạng 1 bên, hoặc
của bố, hoặc của mẹ”.


III. CÁC QUY LUẬT DI TRUYỀN MENDEL

Quy luật phân ly tính trạng:
“Khi lai 2 cơ thể bố mẹ thuần chủng khác nhau 1 cặp tính trạng
tương phản thì thu được các cơ thể lai F1 đồng tính. Cho F1 tự thụ phấn
hoặc giao phấn thì F2 phân ly kiểu hình theo tỷ lệ xấp xỉ 3 trội : 1 lặn”.


III. CÁC QUY LUẬT DI TRUYỀN MENDEL

•

Thuyết giao tử thuần khiết:

“ F1 là cơ thể lai nhưng giao tử không lai”

•

Là cơ sở tế bào học cho sự di truyền các tính trạng bố mẹ cho con
cháu.


III. CÁC QUY LUẬT DI TRUYỀN MENDEL

SƠ ĐỒ LAI
Ptc:

AA (vàng)

Gp:

x

aa (xanh)

A

a

F1:

Aa (100% vàng)

F1 x F1:

Aa

GF1:

A, a

F2:

x

Aa
A, a

1AA (vàng) : 2Aa (vàng) : 1aa (xanh)


III. CÁC QUY LUẬT DI TRUYỀN MENDEL

CƠ CHẾ TÍNH TRỘI Ở GÓC ĐỘ PHÂN TỬ

AA = Aa

AA > Aa > aa

Aa > AA


III. CÁC QUY LUẬT DI TRUYỀN MENDEL

ĐIỀU KIỆN NGHIỆM ĐÚNG

Quy luật đồng nhất:

-

Bố mẹ thuần chủng
Mỗi gene quy định một tính trạng

Gen trội phải trội hoàn toàn


III. CÁC QUY LUẬT DI TRUYỀN MENDEL

ĐIỀU KIỆN NGHIỆM ĐÚNG

Quy luật phân ly tính trạng:

Ngoài 2 điều kiện của quy luật I còn có:

-

Sức sống các cơ thể đồng và dị hợp như nhau
Số lượng cá thể phải lớn
Tính trạng nghiên cứu phải ổn định


III. CÁC QUY LUẬT DI TRUYỀN MENDEL

2. QUY LUẬT PHÂN LY ĐỘC LẬP
Thế hệ

Kiểu hình hạt

Số lượng

Tỷ lệ F 2

Tỷ lệ F 2

(quan sát)

(kỳ vọng)

Ptc

Vàng, trơn x xanh, nhăn

-

-

-

F1

Vàng, trơn

-

-

-

F2

Vàng, trơn

315

9.84

9

Vàng, nhăn

101

3.16

3

Xanh, trơn

108

3.38

3

Xanh, nhanh

32

1.0

1

Tổng

556



III. CÁC QUY LUẬT DI TRUYỀN MENDEL

QUY LUẬT III
“Khi lai 2 bố mẹ thuần chủng khác nhau 2 hay nhiều cặp tính
trạng tương phản thì sự di truyền của cặp tính trạng này không phụ
thuộc vào sự di truyền của cặp trính trạng kia”


III. CÁC QUY LUẬT DI TRUYỀN MENDEL

SƠ ĐỒ LAI
Ptc: AABB (vàng, trơn) x
Gp:

AB

F1:

ab
AaBb (100% vàng, trơn)

F1 x F1: AaBb
GF1:

aabb (xanh, nhăn)

AB = ab = Ab = aB

x

AaBb
AB = ab = Ab = aB

F2: 9A-B- (vàng, trơn) : 3A-bb (vàng, nhăn) : 3 aaB-

(xanh, trơn) : 1aabb (xanh, nhăn)


III. CÁC QUY LUẬT DI TRUYỀN MENDEL

ĐIỀU KIỆN NGHIỆM ĐÚNG

Như quy luật II, ngoài ra còn có:
Các cặp gene quy định các cặp tính trạng nằm trên các cặp NST tương
đồng khác nhau và tác động riêng rẽ lên sự hình thành các tính trạng