Sáng kiến kinh nghiệm gvcn tổ chức các hoạt động để lớp đạt thành tích về học tập tốt và nề nếp tốt ở trường thpt

PHẦN I.
ĐẶT VẤN ĐỀ
Vào đầu năm học các trường THPT đều có thêm khối 10. Sự phân
chia lớp về: sĩ số, học lực, hạnh kiểm, số học sinh dân tộc cho mỗi lớp
tương đối đồng đều. Khi sơ kết học kỳ I hoặc tổng kết cả năm học, BGH
các trường thường tổng kết ở dạng : Tỉ lệ học sinh giỏi, khá, trung bình,
yếu và kém, kèm theo tỉ lệ học sinh đạt hạnh kiểm tốt, khá, trung bình và
yếu của từng lớp. BGH các trường thường không đưa ra bảng tổng hợp kết
quả học tập, nề nếp cho từng khối và cho toàn trường.
Báo cáo sơ kết, tổng kết như vậy các lớp không biết được lớp nào
tốt, khá về học tập, cũng như về nề nếp để các lớp trong khối phấn đấu
noi theo (ở đây cũng xin nói có một số trường tổng kết về các lớp đạt : Tốt,
khá về nề nếp). Nhà trường đã không quan tâm tới kết quả học tập và nề
nếp của lớp, chúng ta đã làm mờ đi sự phấn đấu của cá nhân học sinh, của
tập thể lớp, của GVBM dạy lớp đó đặc biệt là vai trò của GVCN.
Như đã nói ở trên các lớp đồng đều về mặt sĩ số, học lực, hạnh
kiểm, số HSDT việc xảy ra có tính chất ngẫu nhiên là : Có những lớp tốt,
khá, TB, yếu về mặt nọ mặt kia thậm chí cả hai. Nguyên nhân tại đâu ? Có
nhiều nguyên nhân nhưng nguyên nhân cơ bản là: Thầy – Trò. Chúng ta đã
biết trong thực tế giảng dạy : Thầy giỏi dạy trò kém kết quả chẳng là bao.
Thầy không giỏi dạy trò giỏi kết quả có thể : Tốt hoặc không tốt. Như vậy
thầy trò phải hòa hợp. Nói gì thì nói người thầy vẫn là yếu tố quyết định
đối với thành tích của một lớp. Ngoài vai trò của GVBM, GVCN biết cách
tổ chức để học sinh phấn đấu học tập và rèn luyện nề nếp đóng vai trò chủ

1


chốt. Việc đưa thành tích của các lớp quyết định đến thành tích chung của
trường.
Bởi vậy với đề tài “GVCN tổ chức các hoạt động để lớp đạt thành

tích về học tập tốt và nề nếp tốt ở trường THPT” là vấn đề đang được
các trường học (Tiểu học, THCS, THPT, Trung cấp, CĐ, ĐH, Học viện ...),
xã hội quan tâm.
Để đạt được kết quả cần giải quyết các mối quan hệ hai chiều của
các cặp quan hệ: GVCN với lớp; GVBM với lớp; GVCN với GVBM; HS
với HS; GVCN với gia đình HS. Trong đó mối quan hệ giữa GVCN với HS
của lớp là chủ đạo.

2


PHẦN II.
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI
Theo nghị quyết số 46/NQ – TW ngày 23/02/2005 của bộ chính trị nêu
rõ xây dựng con người Việt Nam hiện đại, cần xây dựng con người có 4
tiêu chuẩn sau :
1. Sức khỏe tốt : Biết cách rèn luyện thân thể, giữ gìn sức khỏe,

tích cực tham gia các phong trào vệ sinh, phòng bệnh, tránh các
tệ nạn xã hội.
2. Học tốt : Biết các tự học, phát huy trí sáng tạo, khả năng vận

dụng thực hành; có trình độ giáo dục theo độ tuổi.
3. Làm tốt : Biết lao động, có nghề; lao động giỏi, có sáng tạo.
4. Sống tốt : Cần kiệm, lành mạnh, trung thực, nhân nghĩa.

Trong trường học đã có sẵn đội ngũ GV đạt tiêu chuẩn bốn tốt,
chúng ta sẽ đào tạo được các thế hệ trẻ học sinh: cao khỏe, tự học hay,
làm sáng tạo, sống văn minh.

Với một GV Toán được phân công làm chủ nhiệm lớp với khả
năng và nhiệm vụ của mình tôi thường tâm đắc hai tiêu chuẩn “học tốt”
và “sống tốt”, đây cũng là nội dung đề tài của tôi.
II. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ
Vào năm học mới BGH phân công GVCN, GV được phân công
GVCN lớp 10 thường chủ nhiệm lên lớp 11, 12.

3


Điều này như thế nào, thuận lợi hay khó khăn ? Nói rõ GVCN một
lớp từ lớp 10 đến lớp 12, đây là điều kiện thuận lợi để GV theo dõi lớp,
nắm được tâm sinh lý của học sinh, từ đó phát huy cái tốt, sửa chữa khuyết
điểm lớp sẽ đi lên. Nhưng nếu GVCN không nghiêm túc, HS nắm được
tính thầy, từ đó sinh tính ỉ lại, lợi dụng lòng vị tha của thầy mà lơi là học
tập, sinh hoạt nề nếp không đều, kết quả sẽ đi xuống.
Như vậy GVCN phải thực thi nhiệm vụ của mình phải biết chọn ra
những hoạt động nào quyết định đến học tập và rèn luyện nề nếp cho
nhóm đối tượng HS và cho từng HS.
Thông thường GVCN chỉ mong sao tổ chức lớp động viên HS đi học
đều, không bỏ tiết, nghỉ học phải có lí do, chấp hành nội quy của nhà
trường, quy định của đội cờ đỏ, của đoàn trường là được rồi. Vấn đề
tưởng chừng lớp nào cũng đạt được, nhưng thực tế có rất ít lớp đạt được
như vậy.
Nếu cứ dừng lại như kiểu trên. Nhiệm vụ của nhà trường nói chung,
GVCN nói riêng chưa được đáp ứng là bao. Với đề tài “GVCN tổ chức các
hoạt động để lớp đạt thành tích về học tập tốt và nề nếp tốt ở trường
THPT” đối với tôi thực sự quá sức nếu cùng một lúc thực hiện các nội
dung của tiêu chuẩn 4 tốt.
Trong đề tài này với nhiệm vụ GVCN tôi mới nghĩ tới một nội dung

của tiêu chuẩn học tốt và rèn luyện tốt đó là tổ chức cho HS biết cách tự
học, phát huy trí sáng tạo, khả năng vận dụng thực hành. Về sống tốt trong
nghị quyết thực chất là nề nếp tốt. GVCN tổ chức các hoạt động cho HS
rèn luyện để đạt các tiêu chuẩn sống tốt của nghị quyết.
Từ suy nghĩ đó tôi tiến hành các biện pháp sau đây :

4


III. CÁC BIỆN PHÁP TIẾN HÀNH
Khi được phân công chủ nhiệm lớp tôi tiến hành công việc phân loại
HS (học lực, hạnh kiểm, đoàn viên, HS có hoàn cảnh khó khăn...) và chọn
ra đội ngũ cán bộ lớp.
Những buổi sinh hoạt cuối tuần của những tuần đầu năm học ngoài
việc đánh giá nhận xét về học tập, thực hiện nề nếp của HS trong tuần
GVCN đọc nhiệm vụ của học sinh ở trường THPT.
Học sinh có những nhiệm vụ sau đây :
“1. Kính trọng thầy giáo, cô giáo, cán bộ nhân viên nhà trường; đoàn
kết giúp đỡ lẫn nhau trong học tập, rèn luyện; thực hiện điều lệ nội quy
nhà trường; chấp hành pháp luật của Nhà nước;
2. Thực hiện nhiệm vụ học tập, rèn luyện theo chương trình, kế
hoạch giáo dục của nhà trường;
3. Rèn luyện thân thể, giữ gìn vệ sinh cá nhân, giữ gìn bảo vệ môi
trường;
4. Tham gia các hoạt động tập thể của trường, của lớp, Đoàn thanh
niên Cộng sản Hồ Chí Minh, giúp đỡ gia đình và tham gia công tác xã hội.
5. Giữ gìn, bảo vệ tài sản của nhà trường, nơi công cộng; góp phần
xây dựng, bảo vệ và phát huy truyền thống của nhà trường.”(1)
Để thực hiện được các nhiệm vụ trên các em cần phải có động cơ,
phương pháp học tập tốt và rèn luyện tốt vì vậy tôi đã tiến hành tổ chức

các hoạt động sau :
• Tổ chức các hoạt động để lớp đạt thành tích về học tập tốt.

5


• Tổ chức các hoạt động để lớp đạt thành tích về nề nếp tốt.
• Khen thưởng và kỉ luật.
1.ĐiTềổ
chức các hoạt động để lớp đạt thành tích về học tập tốt
u 38. Nhiệm vụ của học sinh, Điều lệ trường THPT, Số: 07/2007/QĐ-BGD&ĐT

(1)

Để lớp đạt thành tích về học tập thì mỗi thành viên trong lớp phải có
ý thức về học tập và phải biết giúp đỡ lẫn nhau trong học tập. Vì vậy tôi
tổ chức các hoạt động sau :
1.1. Tổ chức các hoạt động giúp học sinh tự học
Để nêu cao tinh thần tự giác học tập của HS, sau khi cho HS học
xong nhiệm vụ của HS ở trường THPT tôi nêu nhiệm vụ cho tất cả HS để
buổi sinh hoạt tuần sau thảo luận là: Hãy tìm những lời khuyên cho việc
học tập ở trên lớp, ở nhà của mình có hiệu quả (có thể xin lời khuyên từ
anh, chị, bạn bè hoặc tìm thông tin trên đài, báo, internet...).
Buổi sinh hoạt lớp tuần sau tôi cho các nhóm, các tổ tự thảo luận rồi
cho cả lớp thảo luận (thư kí lớp ghi lại các lời khuyên) và đã rút ra được
các lời khuyên sau :
1)

Nghe giảng trên lớp, nắm trắc bài giảng và cách ghi nhớ lâu

(Nguyễn Văn Thưởng - HS 11A4 - trường THPT Trường Chinh);
2)

Cần biết cách ghi những trọng tâm của bộ môn, ghi chú cẩn

thận (Trần Thị Thùy Dung - HS 11A4 - trường THPT Trường Chinh);
3)

Cần vạch kế hoạch học tâp, biết phân chia công việc, lập

danh sách những việc cần làm trong ngày (Võ Thị Cẩm Chi – HS 11A4 trường THPT Trường Chinh);
4)

Luôn học tại bàn (Nguyễn Thị Loan – HS 11A4 - trường THPT

Trường Chinh);

6


5)

Sử dụng thời gian rảnh rỗi hợp lí (Võ Ngọc Thái – HS 11A4 -

trường THPT Trường Chinh);
6)

Đọc thêm tài liệu tham khảo (Hoàng Kim Lân – HS 11A4 -

trường THPT Trường Chinh);

7)

Học vào lúc bạn cảm thấy có lợi nhất cho môn học (Bùi Thị

Huyền Trang - HS 11A4 - trường THPT Trường Chinh);
8)

Cho mọi người biết thời gian làm việc của bạn (Lê Văn Vẽ -

HS 11A4 - trường THPT Trường Chinh);
9)

Ngủ ngon giấc, nghỉ ngơi hợp lí, đừng lo lắng không đâu

(Ksơr H’ Mát – HS 11A4 - trường THPT Trường Chinh);
10)

Ôn lại kiến thức mỗi ngày (Lô Thị Quyên – HS 11A4 - trường

THPT Trường Chinh);
11)

Học một cách chủ động chứ không thụ động và biết đặt mục
tiêu vừa sức (GVCN).

Sau khi đã tổng kết được một số lời khuyên tôi cho cả lớp ghi lại và
áp dụng.
1.2. Tổ chức hoạt động giúp HS sáng tạo trong học tập
Tôi cũng đưa thêm một số gợi ý để sáng tạo trong học tập như sau:
1. Suy nghĩ độc lập và thắc mắc trước những câu trả lời “đã được

chấp nhận”. Tự học là chính, học ở thầy là phụ....
2. Đặt những câu hỏi “tốt” để khám phá những chân trời khoa học và
gây bí cho thầy. Tự mình tìm ra câu trả lời cho những câu hỏi dễ.
3. Nhìn một vấn đề từ nhiều khía cạnh khác nhau.
4. Đối mặt với những vấn đề không thể giải quyết được, tức là
những câu hỏi hoặc câu đố chưa có câu trả lời chính xác cần suy nghĩ sâu
hơn.

7


Ở trường THPT ngoài việc học tập một cách độc lập chúng ta cần
phải biết cộng tác trong học tập để giúp đỡ nhau cùng đạt mục đích chung.
Hoạt động mang tính hợp tác không chỉ giúp các em hoàn thiện kĩ năng ngôn
ngữ mà còn phát triển tư duy sáng tạo, kĩ năng giao tiếp và tinh thần hợp tác
trong các hoạt động tập thể.
1.3. Tổ chức các hoạt động giúp HS tích cực trong học tập
Cuối cùng tôi đã tiến hành chia lớp ra thành các nhóm mỗi nhóm gồm
4 học sinh. Đầu tiên tôi cho học sinh chọn nhóm với những gợi ý : Các bạn
ở gần nhà nhau hoặc ở gần nhà trọ. Thực tế một số nhóm không đều về
học lực và hạnh kiểm. Đối với các nhóm không đều tôi tiến hành chia lại
nhóm và phân tích cho các em hiểu rằng : Chúng ta cần chia các nhóm cho
đồng đều, nhóm nào cũng có người giỏi môn này, môn kia để bổ trợ, phát
huy những điểm mạnh, khắc phục điểm yếu, giúp đỡ lẫn nhau, cùng nhau
hoàn thiện.
Quy định : HS trong một nhóm ngồi gần nhau, 2 em cùng bàn làm
nhóm nhỏ, mỗi nhóm tự cử nhóm trưởng, nhóm trưởng của từng bộ môn.
Trong lớp chia thành 4 tổ, tổ nào cũng có nhóm khá, TB, yếu về cả 2 mặt
học lực và hạnh kiểm. Ngoài ra tôi cũng lập thêm một số nhóm có cùng
môn học yêu thích, cùng khối thi (nhóm học tập ở nhà).

Để các nhóm làm việc hiệu quả tôi hướng dẫn một số kĩ năng cần
rèn luyện để làm việc như sau :
1. Lắng nghe : đây là kĩ năng quan trọng nhất. Các thành viên trong
nhóm phải biết lắng nghe ý kiến của nhau. Kĩ năng này phản ánh sự tôn
trọng ý kiến giữa các thành viên trong nhóm. Lắng nghe là kĩ năng mà người
nghe phải tiếp nhận thông tin từ người nói, phân tích, tư duy theo hướng

8


tích cực và phản hồi bằng thái độ tôn trọng những ý kiến người nói dù đó là
ý kiến hoàn toàn trái ngược với quan điểm của bản thân.
2. Chất vấn : Qua cách thức mỗi người đặt câu hỏi, chúng ta có thể
nhận biết mức độ tác động lẫn nhau, khả năng thảo luận, đưa ra vấn đề
cho các thành viên khác của họ. Chúng ta cần hiểu rằng “Trong tranh luận,
người có ý kiến phản biện với ý kiến của mình là họ đang không đồng
quan điểm với ý kiến mà mình nêu chứ không phải họ đang chê bai con
người mình”.
3. Thuyết phục : Các thành viên phải trao đổi, suy xét những ý tưởng đã
đưa ra đồng thời họ phải biết tự bảo vệ và thuyết phục người khác đồng
tình với ý kiến của mình.
4. Tôn trọng : Mỗi thành viên trong nhóm phải tôn trọng ý kiến của
người khác thể hiện qua việc động viên, hỗ trợ nhau, nỗ lực biến chúng
thành hiện thực.
5. Trợ giúp : Các thành viên phải biết giúp đỡ lẫn nhau vì trong một
nhóm có người mạnh lĩnh vực này nhưng người khác sẽ mạnh lĩnh vực
khác, nhiều khi vấn đề mà nhóm đang giải quyết cần kiến thức ở nhiều
lĩnh vực, mức độ và đòi hỏi nhiều kĩ năng khác nhau. “Một cây làm chẳng
nên non, ba cây chụm lại nên hòn núi cao”.
6. Chia sẻ : Các thành viên đưa ra ý kiến chia sẻ kinh nghiệm của mình

khi gặp các tình huống tương tự trước đó.
7. Chung sức : Cả nhóm cần phải hiểu được mục đích của cả nhóm
cần đạt được là gì và có cùng chung khao khát hoàn thành nó. “Hãy tưởng
tượng, chúng ta đang ở trên cùng một con thuyền, tất cả cùng phải chèo
thuyền để đưa con thuyền về đích”.

9


8. Nếu học nhóm ở nhà thì trước khi học các thành viên phải chuẩn bị
nội dung, kế hoạch cụ thể.
Để các nhóm có điều kiện học tập ở nhà tôi cũng trao đổi với phụ
huynh khi họp hội cha mẹ HS hoặc đến nhà.
1.4. Tổ chức các hoạt động theo dõi kiểm tra
Sau khi các nhóm đã ổn định tôi ghi lại sơ đồ lớp, sơ đồ các nhóm,
đặc điểm của từng nhóm, từng thành viên trong nhóm và đưa cho các
GVBM. Tôi đã phối hợp với các GVBM để thực hiện các công việc sau :
- Cùng thực hiện các tác động sư phạm đồng bộ đối với HS và tập
thể HS.
- Theo dõi thường xuyên ý thức và kết quả học tập của từng học
sinh, từng nhóm HS nói riêng cả lớp nói chung với từng môn học.
- Dự giờ, quan sát ý thức, hứng thú học tập và thăm dò phát hiện
những khó khăn của HS trong học tập (mỗi môn 1 tiết/ 1 tháng).
- Trao đổi với GVBM về những HS có hoàn cảnh khó khăn trong học
tập và rèn luyện, đồng thời tiếp thu ý kiến của GVBM.
- Phản ánh với GVBM những nguyện vọng của HS và đề suất với
GVBM giúp lớp tổ chức trao đổi
kinh nghiệm học tập.
- Ngoài những hoạt động học tập ở trên lớp theo yêu cầu của từng bộ
môn, tôi đề nghị GVBM giao thêm bài tập về nhà (bài tập theo nhóm), có

hưỡng dẫn cách thực hiện và kiểm tra kết quả đạt được, có thể cho điểm
cả nhóm. Nhờ GVBM quan tâm hơn đến những nhóm yếu, nhóm có HS cá
biệt, có kế hoạch bồi dưỡng HS khá, giỏi.
- Khi các nhóm làm việc ở nhà, tôi đã đề xuất với thầy cô bộ môn
đến từng nhóm để quan sát và hỗ trợ, theo dõi hoạt động của từng nhóm để

10