văn học 12 HK1 B3

TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP
Hồ Chí Minh
I – MỤC TIÊU :
- HiĨu ®ỵc nh÷ng nÐt kh¸i qu¸t vỊ sù nghiƯp v¨n häc, quan ®iĨm s¸ng t¸c vµ nh÷ng ®Ỉc
®iĨm c¬ b¶n trong phong c¸ch nghƯ tht cđa Hå ChÝ Minh
- ThÊy ®ỵc gi¸ trÞ nhiỊu mỈt vµ ý nghÜa to lín cđa b¶n “ Tuyªn ng«n ®éc lËp”
- HiĨu ®ỵc vỴ ®Đp t tëng vµ t©m hån t¸c gi¶ qua b¶n “ tuyªn ng«n ®éc lËp”
II – PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
III – TIẾN TRÌNH DẠY HỌC.
1. Ổn đònh lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
Dự kiến
Câu hỏi:
3. Bài mới
Nội dung Hoạt động dạy Hoạt động học
T.G
PhÇn mét: T¸c gi¶
I - Vµi nÐt vỊ tiĨu sư:
- HCM sinh ngµy 19-5-1890 trong mét gia ®×nh nhµ nho
yªu níc
- Quª: Lµng Kim Liªn (lµng sen), nay thc x· Kim Liªn,
hun Nam §µn, tØnh NghƯ An
- Sgk………….
- Hå ChÝ Minh - VÞ l·nh tơ vÜ ®¹i cđa d©n téc ViƯt Nam,
danh nh©n v¨n ho¸ thÕ giíi. Ngêi l·nh ®¹o toµn d©n giµnh
th¾ng lỵi trong hai cc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p
vµ ®Õ qc Mü x©m lỵc.
+ Bªn c¹nh sù nghiƯp c¸ch m¹ng vÜ ®¹i, Hå ChÝ Minh cßn
®Ĩ l¹i mét di s¶n v¨n häc q gi¸. Ngêi lµ nhµ v¨n , nhµ
th¬ lín cđa d©n téc
II - Sù nghiƯp v¨n häc

1, Quan niƯm s¸ng t¸c:
a, Hå ChÝ minh coi v¨n häc lµ mét vò khÝ chiÕn ®Êu lỵi
h¹i phơng sù cho sù nghiƯp c¸ch m¹ng. Quan ®iĨm nghƯ
tht nµy thĨ hiƯn râ trong hai c©u th¬ : “Nay ë trong th¬
nªn cã thÐp, - Nhµ th¬ còng ph¶i biÕt xung phong”.( C¶m
tëng ®äc “Thiªn gia thi”). VỊ sau, trong th gưi c¸c ho¹ sÜ
nh©n dÞp triĨn l·m héi ho¹ toµn qc1951, Ngêi l¹i kh¼ng
®Þnh : “V¨n ho¸ còng lµ mét mỈt trËn. Anh chÞ em lµ chiÕn
sÜ trªn mỈt trËn Êy”.
b, Hå ChÝ Minh lu«n coi träng tÝnh ch©n thËt vµ tÝnh
d©n téc cđa v¨n häc. TÝnh ch©n thËt lµ c¬ së cđa sù s¸ng
- Gäi h/s ®äc phÇn I lín
- Cho biÕt mét vµi nÐt
vỊ tiĨu sư vµ cc ®êi
cđa B¸c?
- Gäi H/s ®äc phÇn II
- Nªu nh÷ng nÐt chÝnh
vỊ quan ®iĨm s¸ng t¸c
nghƯ tht cđa Hå ChÝ
Minh?
- GVgi¶i thÝch kh¸i
niƯn "thÐp" vµ néi dung
"xung phong"®Ĩ thÊt
y/c míi cđa thêi ®¹i ®èi
víi nhµ v¨n. nhµ v¨n
còng lµ chiÕn sÜ
-Bác đặt ra yêu cầu gì
với Tp văn chương
- H/s ®äc bµi vµ tr¶
lêi c©u hái

- Chó ý vµo sgk, tãm
t¾t nh÷ng nÐt c¬ b¶n
vỊ cc ®êi cđa l·nh
tơ HCM
- H/s ®oc bµi vµ chó
ý sgk ®Ĩ tr¶ lêi c©u
hái
- Cã ba quan ®iĨm
chÝnh
- V¨n ch¬ng ph¶i coi
träng tÝnh ch©n thùc
t¹o nghƯ tht. Ngêi nh¾c nhë nghƯ sÜ “nªn chó ý ph¸t
huy cèt c¸ch d©n téc”vµ ®Ị cao sù s¸ng t¹o, “chí gß bã hä
vµo khu«n, lµm mÊt vỴ s¸ng t¹o”.
c, Khi cÇm bót, Hå ChÝ Minh lu«n xt ph¸t tõ mơc
®Ých, ®èi tỵng tiÕp nhËn ®Ĩ qut ®Þnh néi dung vµ
h×nh thøc cđa t¸c phÈm. Ngêi lu«n ®Ỉt c©u hái : “ViÕt
cho ai?” (®èi tỵng), “ViÕt ®Ĩ lµm g×” (mơc ®Ých), Sau ®ã
míi qut ®Þnh : “ViÕt c¸i g×?”(néi dung) vµ”ViÕt thÕ
nµo?” (h×nh thøc). T theo tõng trêng hỵp cơ thĨ, Ngêi ®·
vËn dơng ph¬ng ch©m ®ã theo nh÷ng c¸ch kh¸c nhau. V×
thÕ , nh÷ng t¸c phÈm cđa Ngêi ch¼ng nh÷ng cã t tëng s©u
s¾c, néi dung thiÕt thùc mµ cßn cã h×nh thøc nghƯ tht
sinh ®éng, ®a d¹ng.
Ph¬ng ch©m s¸ng t¸c cđa B¸c nãi trªn còng gi¶i thÝch
v× sao trong tríc t¸c cđa Ngêi cã nh÷ng bµi v¨n, bµi th¬ lêi
lÏ n«m na, gi¶n dÞ, dƠ hiĨu nhng bªn c¹nh ®ã l¹i cã nh÷ng
t¸c phÈm ®¹t tíi tr×nh ®é nghƯ tht cao, phong c¸ch ®éc
®¸o.
2, Di s¶n v¨n häc:

a- V¨n chÝnh ln :
- Kh¸t väng gi¶i phãng d©n téc khái ¸ch n« lƯ cđa thùc d©n
®· thu hót phÇn lín t©m hut cđa Hå ChÝ Minh vµo thĨ
lo¹i v¨n chÝnh ln.
- Nh÷ng t¸c phÈm ®ỵc viÕt víi mơc ®Ých ®Êu tranh chÝnh
trÞ, tiÕn c«ng trùc diƯn kỴ thï, thøc tØnh vµ gi¸c ngé qn
chóng hc thĨ hiƯn nh÷ng nhiƯm vơ c¸ch m¹ng cđa d©n
téc qua nh÷ng chỈng ®êng lÞch sư.
- Nh÷ng bµi v¨n chÝnh ln xt hiƯn thêng xuyªn trªn c¸c
tê b¸o “Ngêi cïng khỉ”, “Nh©n ®¹o”.
+ Tiªu biĨu nhÊt cho v¨n chÝnh ln cđa B¸c lµ “B¶n ¸n
chÕ ®é thùc d©n Ph¸p”. Cn s¸ch ®· tè c¸o ®anh thÐp téi
¸c cđa thùc d©n Ph¸p ®èi víi nh©n d©n c¸c níc thc ®Þa.
+ T¸c phÈm tiªu biĨu cho v¨n ch¬ng chÝnh ln cđa Hå
ChÝ Minh cßn lµ b¶n “ Tuyªn ng«n ®éc lËp”. §ã lµ mét
v¨n kiƯn lÞch sư träng ®¹i. ®ång thêi lµ mét ¸ng v¨n chÝnh
ln mÉu mùc…
b- Trun vµ kÝ :
+ Trong thêi gian ho¹t ®éng ë Ph¸p, ngoµi nh÷ng t¸c phÈm
chÝnh ln, Ngun ¸i Qc cßn s¸ng t¸c mét sè trun
ng¾n, kÝ, tiĨu phÈm, sau nµy ®ỵc tËp hỵp trong tËp “Trun
vµ kÝ”.
+ §ã lµ nh÷ng trun viÕt b»ng tiÕng Ph¸p ®¨ng b¸o ë Pa-
ri nh Pa-ri, Lêi than v·n cđa bµ Trng Tr¾c, Con ngêi biÕt
mïi hun khãi, §ång t©m nhÊt trÝ, Vi hµnh, Nh÷ng trß lè
hay lµ Va-ren vµ Phan Béi Ch©u
- Néi dung: V¹ch trÇn bé mỈt x¶o tr¸, tµn ¸c, bÞp bỵm cđa
bän thùc d©n, ch©m biÕm bé mỈt nhu nhỵc ¬n hÌn cđa vua
quan phong kiÕn, béc lé lßng yªu níc nång nµn vµ tinh
thÇn tù hµo trun thèng bÊt kht cđa d©n téc VN

- NghƯ tht: X©y dùng t×nh hng trun ®éc ®¸o, h×nh t-
ỵng sinh ®éng, nghƯ tht trÇn tht linh ho¹t, giäng v¨n
- Bác đặt ra yêu cầu gì ø
®èi víi người nghệ só?
- Em hiĨu v¨n chÝnh
ln cđa B¸c nh thÕ
nµo?
- Néi dung vµ tinh thÇn
chđ u trong nh÷ng
t¸c phÈm chÝnh ln
cđa B¸c lµ g×?
- LÊy vd
- KĨ tªn mét sè trun
kÝ tiªu biĨu cđa Hå ChÝ
Minh?
- Néi dung s¸ng t¸c cđa
thĨ lo¹i trun vµ kÝ?
- NghƯt tht ?
vµ tÝnh d©n téc cđa
v¨n häc
- Trao ®ỉi, th¶o ln
vµ tr¶ lêi
- Khi viÕt Ngêi lu«n
®Ỉt ra c©u hái: “ViÕt
cho ai?” (®èi tỵng),
“ViÕt ®Ĩ lµm g×”
(mơc ®Ých), Sau ®ã
míi qut ®Þnh :
“ViÕt c¸i g×?”(néi
dung) vµ”ViÕt thÕ

nµo?” (h×nh thøc).
- Suy nghÜ, tr¶ lêi
- Kh¸t väng gi¶i
phãng d©n téc khái
¸ch n« lƯ cđa thùc
d©n
Nh÷ng t¸c phÈm ®ỵc
viÕt víi mơc ®Ých ®Êu
tranh chÝnh trÞ, tiÕn
c«ng trùc diƯn kỴ
thï, thøc tØnh vµ gi¸c
ngé qn chóng ...
- “B¶n ¸n chÕ ®é thùc
d©n Ph¸p”, “ Tuyªn
ng«n ®éc lËp”.
- Dùa vµo sgk vµ hiĨu
biÕt thªm liƯt kª mét
sè t/p chÝnh
- Lêi than v·n cđa bµ
Trng Tr¾c, Con ngêi
biÕt mïi hun khãi,
§ång t©m nhÊt trÝ, Vi
hµnh...
- Suy nghÜ, tr¶ lêi.
- Suy nghÜ, tr¶ lêi
th©n th…
c- Th¬ ca :
-Th¬ ca cđa Hå ChÝ Minh ®ỵc in trong c¸c tËp : "NhËt kÝ
trong tï" (viÕt n¨m 1942 – 1943), xt b¶n n¨m1960,
Th¬ Hå ChÝ Minh (1967), vµ Th¬ ch÷ H¸n Hå ChÝ Minh

(1990).
+ NhËt kÝ trong tï( Ngơc trung nhËt kÝ) lµ mét tËp nhËt kÝ
b»ng th¬ ®ỵc viÕt trong thêi gian Ngêi bÞ giam cÇm trong
nhµ tï Qc d©n ®¶ng t¹i Qu¶ng T©y Trung Qc tõ mïa
thu n¨m 1942 ®Õn mïa thu n¨m 1943.
- Gi¸ trÞ hiƯn thùc vµ gi¸ trÞ nh©n ®¹o.
- Bøc ch©n dung tù ho¹ tinh thÇn Hå ChÝ Minh.
+ Ngoµi NhËt kÝ trong tï cßn ph¶i kĨ ®Õn mét sè chïm th¬
Ngêi s¸ng t¸c ë ViƯt B¾c tõ n¨m 1941 ®Õn n¨m 1945 vµ
trong thêi k× kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p.
3 Phong c¸ch nghƯ tht :–
- Phong c¸ch nghƯ tht Hå ChÝ Minh ®éc ®¸o, ®a d¹ng.
- §ã lµ sù hoµ hỵp gi· bót ph¸p cỉ ®iĨn vµ hiƯn ®¹i, gi÷a
chÊt tr÷ t×nh vµ chÊt thÐp, gi÷a sù trong s¸ng gi¶n dÞ vµ sù
hµm sóc, s©u s¾c.
+ V¨n chÝnh ln: ng¾n gän xóc tÝch, t duy s¾c s¶o, lËp
ln chỈt chÏ, ®anh thÐp, b»ng chøng ddayf søc thut
phơc, giµu tÝnh ln chiÕn vµ ®a d¹ng vỊ bót ph¸p
+ Trun, kÝ cđa HCM nh×n chung rÊt hiƯn ®¹i, thĨ hiƯn
tÝnh chiÕn ®Êu m¹nh mÏ vµ nghƯ tht trµo phóng s¾c bÐn,
th©m thóy cđa ph¬ng §«ng, hµi híc hãm hØnh cđa ph¬ng
T©y
+ Th¬ ca lµ thĨ lo¹i thĨ hiƯn s©u s¾c nhÊt phong c¸ch nghƯ
tht cđa HCM. Th¬ ngêi cã thĨ chia lµm hai lo¹i: Nh÷ng
bµi ca nh»m mơc ®Ých tuyªn trun c¸ch m¹ng thêng gi¶n
dÞ méc m¹c, mang mµu s¾c d©n gian hiƯn ®¹i võa dƠ thc,
dƠ nhí võa cã t¸c ®éng trùc tiÕp vµo t©m hån t×nh c¶m ng-
êi ®äc
III - KÕt ln:
+ V¨n th¬ Hå ChÝ Minh lµ di s¶n tinh thÇn v« gi¸, lµ mét

bé phËn g¾n bã h÷u c¬ víi sù nghiƯp c¸ch m¹ng vÜ ®¹i cđa
Ngêi.
+ T×m hiĨu v¨n th¬ cđa B¸c, ngêi ®äc thc nhiỊu thÕ hƯ
sÏ t×m thÊy nh÷ng bµi häc cao q.
* Ghi nhí: sgk
- KĨ tªn nh÷ng tËp th¬
cđa B¸c?
- Em hiĨu g× vỊ phong
c¸ch nghƯ tht Hå ChÝ
Minh?
- LÊy dÉn chøng ®Ĩ
ph©n tÝch
- GV dïng “ Tuyªn
ng«n ®éc lËp”..®Ĩ
chøng minh
- GV ph©n tÝch “Vi
hµnh” ®Ĩ lµm nỉi bËt
phong c¸ch trun ng¾n
cđa HCM
- GV ®äc mét sè c©u
th¬ tuyªn trun c¸ch
m¹ng, vµ mét sè bµi th¬
trong “NhËt kÝ trong tï”
®Ĩ minh chøng
- Gäi h/s ®äc phÇn kÕt
ln sgk
- Gäi h/s ®äc ghi nhí
- H/s liƯt kª
-"NhËt kÝ trong tï"
- Th¬ Hå ChÝ Minh

- "Nguyªn tiªu",
"§èi ngut", "C¶nh
khuya", "Tin th¾ng
trËn"…
- Suy nghÜ, tr¶ lêi
- LÊy dÉn chøng vµ
chó ý nghe ph©n tÝch,
chøng minh
- H/s ®oc bµi vµ tù
kÕt bµi
- H/s ®oc ghi nhí vµ
chÐp bµi
IV – Củng cố – dặn dò :
- Hệ thống lại kiến thức bài học.
- Về nhà xem lại bài học, t×m thªm tµi liƯu vỊ B¸c ®Ĩ ®äc. Chuẩn bò bài mới cho buổi
sau
PHÊ DUYỆT
Lý ThÞ Hång
Ngày tháng năm
Giáo viên
Nguyễn Thò Hương