Chủ thể kinh doanh

BAỉI GIANG
MON: CHU THE KINH DOANH


T THANH THAO
GV. KHOA LU T TH NG M I

0936135274

CH NG 2ƯƠ
DOANH NGHIEÄP TÖ NHÂN
HOÄ KINH DOANH

I. DOANH NGHIEÄP TÖ NHAÂN
1. KHÁI NIỆM, ĐẶC ĐIỂM:
* Giai đoạn trước 1986: chưa có một VB nào quy
định
+ Miền Bắc, chưa thừa nhận hình thức DNTN
+ Miền Nam: Nền kinh tế TNCN được du nhập


* Giai đoạn sau 1986:
* Giai đoạn sau 1986:
+ NĐ 27-HĐBT ngày 09/03/1988 về chính sách đối
với cá thể - kinh tế tư doanh sản xuất công
nghiệp, dịch vụ công nghiệp, xây dựng, vận tải.
+ NĐ 170-HĐBT ngày 14/11/1988 về việc ban hành
quy định về chính sách đối với kinh tế cá thể, xí
nghiệp tư doanh trong nông, lâm, ngư nghiệp.


Luật DNTN 1990, Luật DN 1999, Luật DN 2005.

*Lưu ý: về thuật ngữ “DNTN”
*Lưu ý: về thuật ngữ “DNTN”
-
-
Báo chí:
Báo chí:
“
“
DNTN” = “DN thuộc thành phần kinh tế tư
DNTN” = “DN thuộc thành phần kinh tế tư
nhân” = “Doanh nghiệp dân doanh”?
nhân” = “Doanh nghiệp dân doanh”?
Nhầm lẫn?
Nhầm lẫn?
-
-
“DNTN” phân biệt “DNNN?
“DNTN” phân biệt “DNNN?
-
“
“
Doanh nghiệp cá nhân”
Doanh nghiệp cá nhân”
(Sole Proprietorship)
(Sole Proprietorship)
-

DNTN
DNTN
chỉ là một loai hình DN
chỉ là một loai hình DN
đặc thù thuộc
đặc thù thuộc
thành phần kinh tế tư nhân.
thành phần kinh tế tư nhân.

1.1.Khaùi nieäm DNTN


DNTN là DN do một cá nhân làm
chủ và tự chịu trách nhiệm bằng
toàn bộ tài sản của mình về mọi
hoạt động của DN.

1.2
1.2
Đặc điểm DNTN
Đặc điểm DNTN
1.2.1 Về Loại hình
1.2.1 Về Loại hình
:
:
DNTN là một loại hình DN
DNTN là một loại hình DN
tồn tại song
tồn tại song
song với các loại hình DN khác như cty

song với các loại hình DN khác như cty
TNHH, Cty CP, Cty HD, Cty NN,….
TNHH, Cty CP, Cty HD, Cty NN,….



1.2.2 V Chuû sôû höõuề

* DNTN là loại hình DN 1chủ
•
DN 1 chủ: DNTN, công ty TNHH 1 TV, DN
100% Vốn NN (KO chuyển đổi), công ty nhà
nước
•
Chủ SH dùng tài sản đầu tư vào hoạt động kinh
Chủ SH dùng tài sản đầu tư vào hoạt động kinh
doanh của DN, không có sự “hùn hạp” và chia
doanh của DN, không có sự “hùn hạp” và chia
sẻ
sẻ
•
Chủ SH vừa là người SH tài sản DN + người
quản lý
DN.
DN.

*Quan hệ lệ thuộc và gắn bó chặt chẽ
*Quan hệ lệ thuộc và gắn bó chặt chẽ

Nhận xét:
Nhận xét:
-
-
Thay đổi chủ:
Thay đổi chủ:
bán DNTN
bán DNTN
-
-
Chủ chết
Chủ chết
. Thừa kế: TS trong DN, không
. Thừa kế: TS trong DN, không
được thừa kế tư cách chủ SH DNTN?
được thừa kế tư cách chủ SH DNTN?
-
-
Chủ DNTN rơi vào các trường hợp bị
Chủ DNTN rơi vào các trường hợp bị
cấm
cấm
thành lập quản lý DN?
thành lập quản lý DN?

*
*Điều kiện trở thành chủ DNTN


Cá nhân? Tổ chức? Liên hệ các DN khác?

Hạn chế quyền thành lập DNTN:
+ Hạn chế 1: 1 CN = 1 DNTN Vì sao ?
-
tư cách của chủ DNTN gắn liền với DNTN
-
Nguyên tắc: “Một khối tài sản duy nhất không
Nguyên tắc: “Một khối tài sản duy nhất không
thể bảo đảm thanh toán hai nguồn trách
thể bảo đảm thanh toán hai nguồn trách
nhiệm vô hạn”
nhiệm vô hạn”


Lựa chọn khác? Chi nhánh; chủ DNTN có thể
thành lập các loại hình công ty…




VD1: Ông A thành lập DNTN A và được
VD1: Ông A thành lập DNTN A và được
cấp GCNĐKKD ngày 1/10/ 2008. Do kinh
cấp GCNĐKKD ngày 1/10/ 2008. Do kinh
doanh hiệu quả nên ông A quyết định đầu
doanh hiệu quả nên ông A quyết định đầu
tư vốn
tư vốn
để thành lập thêm

để thành lập thêm
một DNTN nữa?
một DNTN nữa?

VD2: Ông B thành lập DNTN B và được
VD2: Ông B thành lập DNTN B và được
cấp GCNĐKKD ngày 1/10/2008. Do DNTN
cấp GCNĐKKD ngày 1/10/2008. Do DNTN
B làm ăn không hiệu quả nên ông B quyết
B làm ăn không hiệu quả nên ông B quyết
định
định
giải thể
giải thể
DNTN B và sau đó đầu tư vốn
DNTN B và sau đó đầu tư vốn
thành lập một DNTN khác?
thành lập một DNTN khác?

+ Hạn chế 2: Chủ HKD ko được làm chủ
DNTN và ngược lại?
+
+
Hạn chế 3:
Hạn chế 3:
TVHD ko được làm chủ DNTN và
TVHD ko được làm chủ DNTN và
ngược lại (trừ các TVHD còn lại đồng ý)?
ngược lại (trừ các TVHD còn lại đồng ý)?
Điểm chung:

Chủ HKD = Chủ DNTN = TNHD = TN VÔ HẠN?

1.2.3. Tài sản và Chế độ trách nhiệm
-
DNTN ko có Tài sản riêng? Vì sao?
+ Ko có quyền năng SH
+ Chủ DN ko chuyển quyền SH
-
TN Vô hạn: Chủ DNTN tự chịu trách nhiệm
bằng toàn bộ TS của mình về mọi hoạt động của
DN, kể cả tài sản đầu tư vào DN và các tài hợp pháp
khác.

Ví dụ minh họa
Ví dụ minh họa
Ông A có tổng TS riêng: 10 TỶ.
-
5 tỷ gửi Ngân hàng
-
3 tỷ mua Biệt thự
-
1 tỷ mua xe Camry
-
500 tr cho bà B mượn
-
500 tr đầu tư thành lập sốp thời trang cao cấp
= DNTN B
3 năm sau…DNTN A bị TA tuyên bố PS
Nợ 11 tỷ?
Nợ 11 tỷ?

Vì sao Chủ DNTN có chế độ TN Vô Hạn?
Vì sao Chủ DNTN có chế độ TN Vô Hạn?
1. Chủ DN
1. Chủ DN
không phải chuyển
không phải chuyển
quyền sở hữu tài sản đầu
quyền sở hữu tài sản đầu
tư sang DN? Khác công ty?
tư sang DN? Khác công ty?
2.
2.
Không có sự tách bạch
Không có sự tách bạch
giữa tài sản đầu tư vào DN và
giữa tài sản đầu tư vào DN và
tài sản khác của chủ DN
tài sản khác của chủ DN
+
+
TS trong DN do chủ DN đầu tư
TS trong DN do chủ DN đầu tư
+ Chủ DN có quyền tăng hoặc giảm vốn đầu tư: trong mọi
+ Chủ DN có quyền tăng hoặc giảm vốn đầu tư: trong mọi
thời điểm, sự thay đổi về mức vốn kinh doanh đều có
thời điểm, sự thay đổi về mức vốn kinh doanh đều có
thể diễn ra
thể diễn ra
? Khác công ty?

? Khác công ty?
+ Chủ DN vừa là người sử dụng TS + vừa là người quản
+ Chủ DN vừa là người sử dụng TS + vừa là người quản
lý
lý



Vì sao …TN Vô Hạn?
Vì sao …TN Vô Hạn?
(tt)
(tt)
3.
3.
Quyền tự quyết
Quyền tự quyết
của chủ SH: tối đa
của chủ SH: tối đa
* Góc độ tổ chức, quản lý:
* Góc độ tổ chức, quản lý:
Chủ SH là người quản
Chủ SH là người quản
lý, điều hành DN, đại diện theo PL, toàn quyền
lý, điều hành DN, đại diện theo PL, toàn quyền
quyết định cơ cấu tổ chức
quyết định cơ cấu tổ chức

Góc độ tài chính:
Góc độ tài chính:

linh hoạt? Khác công ty?
linh hoạt? Khác công ty?
+ Đầu tư vốn
+ Đầu tư vốn
+ Tăng giảm vốn
+ Tăng giảm vốn
+ Sử dụng lợi nhuận
+ Sử dụng lợi nhuận
+ Bán, cho thuê
+ Bán, cho thuê
Nguyên tắc
Nguyên tắc
: “ QUYỀN = NGHĨA VỤ ”
: “ QUYỀN = NGHĨA VỤ ”

Ý nghĩa: Qui chế TN VÔ HẠN:
Ý nghĩa: Qui chế TN VÔ HẠN:

K
K
iềm chế khả năng
iềm chế khả năng
tẩu tán tài sản
tẩu tán tài sản
của chủ
của chủ
DN, làm cho chủ DN có trách nhiệm hơn
DN, làm cho chủ DN có trách nhiệm hơn
với DN và với nghĩa vụ trả nợ của mình

với DN và với nghĩa vụ trả nợ của mình

Đảm bảo
Đảm bảo
khả năng thanh toán nợ
khả năng thanh toán nợ
của chủ
của chủ
DN cũng như đảm bảo quyền lợi cho các cá
DN cũng như đảm bảo quyền lợi cho các cá
nhân, tổ chức khi có quan hệ với DNTN?
nhân, tổ chức khi có quan hệ với DNTN?



1.2.4. Về Tư cách pháp lý
DNTN không có tư cách pháp nhân (duy nhất)
Chứng minh?
- Điều, khoản nào?
- Không thỏa mãn các yếu tố PN Đ84 BLDS?
+ Được thành lập hớp pháp?
+ Có cơ cấu tổ chức chặt chẽ?


+
+ Có TS độc lập và tự chịu trách nhiệm?
+ Nhân danh mình tham gia các quan hệ PL:
quan hệ hợp đồng, quan hệ tố tụng?

1.2.5. DNTN không được phát hành

1.2.5. DNTN không được phát hành
mọi loại
mọi loại
chứng khoán
chứng khoán

Chứng khoán? (cổ phiếu, trái phiếu…)
Chứng khoán? (cổ phiếu, trái phiếu…)

Vì sao?
Vì sao?
-
-
DNTN chỉ là hình thức cá nhân KD nhân danh
DNTN chỉ là hình thức cá nhân KD nhân danh
DN
DN
-
-
Bản chất lệ thuộc của DN vào chủ DN: kém công
Bản chất lệ thuộc của DN vào chủ DN: kém công
khai, minh bạch?
khai, minh bạch?
-
-
Điều kiện tài chính trong phát hành Chứng
Điều kiện tài chính trong phát hành Chứng
khoán…
khoán…

2. Quyền và nghĩa vụ của Chủ DNTN?
2.1.Quản lý, điều hành

Chủ DN có toàn quyền quyết định cơ cấu tổ chức,
quản lý DN, đại diện theo PL của DN

Chủ DN có toàn quyền q.định đối với tất cả hoạt
động KD của DN, việc giao kết các hợp đồng thương
mại, tuyển dụng lao động…

Trực tiếp
hoặc t
hoặc thuê giám đốc? Ai chịu TN?

2.2. Đối với tài chính DN:
2.2. Đối với tài chính DN:



Nguồn vốn hoạt động của DN do chủ DN đầu tư và
Nguồn vốn hoạt động của DN do chủ DN đầu tư và
có nghĩa vụ đăng ký chính xác số vốn đầu tư,
có nghĩa vụ đăng ký chính xác số vốn đầu tư,

Ghi chép đầy đủ vào sổ kế toán và BCTC của DN
Ghi chép đầy đủ vào sổ kế toán và BCTC của DN

Giảm vốn đầu tư xuống thấp hơn vốn đã đăng ký
Giảm vốn đầu tư xuống thấp hơn vốn đã đăng ký
phải đăng ký với cơ quan DNKD.

phải đăng ký với cơ quan DNKD.

Quyết định việc sử dụng lợi nhuận sau thuế và
Quyết định việc sử dụng lợi nhuận sau thuế và
thực hiện các nghĩa vụ tài chính khác.
thực hiện các nghĩa vụ tài chính khác.

2.3. Quyền cho thuê DN
a.Khái niệm:
Cho thuê DN là việc chủ DN chuyển giao
quyền chiếm hữu và sử dụng toàn bộ DN
cho người khác trong một thời gian nhất
định để thu một khoản tiền gọi là tiền thuê.

* Đối tượng thuê: toàn bộ DN?
* Đối tượng thuê: toàn bộ DN?
HAI QUAN ĐIỂM: NHẬN XÉT?
HAI QUAN ĐIỂM: NHẬN XÉT?

Là mọi yếu tố gắn liền với DN
Là mọi yếu tố gắn liền với DN
(tài sản nợ, tài sản
(tài sản nợ, tài sản
có, các mối quan hệ giao dịch và cả uy tín, năng lực
có, các mối quan hệ giao dịch và cả uy tín, năng lực
của chủ DN)
của chủ DN)
?
?


Bao gồm TS hữu hình và TS vô hình
Bao gồm TS hữu hình và TS vô hình
(nhà xưởng,
(nhà xưởng,
máy móc, nguồn nhân lực, vốn, kể cả những vấn đề
máy móc, nguồn nhân lực, vốn, kể cả những vấn đề
liên quan đến “thương hiệu” của DN đó)?
liên quan đến “thương hiệu” của DN đó)?

* Ai có quyền thuê DNTN?
* Ai có quyền thuê DNTN?





Mọi tổ chức, cá nhân có nhu cầu?
Mọi tổ chức, cá nhân có nhu cầu?

Là Cá nhân không thuộc các trương hợp bị
Là Cá nhân không thuộc các trương hợp bị
cấm quản lý DN?
cấm quản lý DN?

Chủ DNTN A thuê DNTN B?
Chủ DNTN A thuê DNTN B?

1 Cá nhân thuê cùng lúc nhiều DNTN?
1 Cá nhân thuê cùng lúc nhiều DNTN?

Hệ quả khi thuê?
Hệ quả khi thuê?

Không thay đổi chủ sở hữu của DNTN?
Không thay đổi chủ sở hữu của DNTN?



Về trách nhiệm: chủ DN (người cho thuê)
Về trách nhiệm: chủ DN (người cho thuê)
vẫn phải chịu trách nhiệm trước pháp luật?
vẫn phải chịu trách nhiệm trước pháp luật?

Quan hệ: chủ DN và người thuê: HĐ thuê?
Quan hệ: chủ DN và người thuê: HĐ thuê?

HĐ THUÊ DNTN: Cần lưu ý?
HĐ THUÊ DNTN: Cần lưu ý?



Đ
Đ
ối tượng cho thuê,
ối tượng cho thuê,

Tiền thuê,
Tiền thuê,

Trách nhiệm cụ thể của các bên với

Trách nhiệm cụ thể của các bên với
nhau?
nhau?

Thời hạn hiệu lực của hợp đồng thuê
Thời hạn hiệu lực của hợp đồng thuê