Văn Học 12 HKI B13

NGHỊ LUẬN VỀ MỘT BÀI THƠ, ĐOẠN THƠ
I – MỤC TIÊU:
- Cã kÜ n¨ng vËn dơng c¸c thao t¸c ph©n tÝch, b×nh ln, chøng minh, so s¸nh… ®Ĩ lµm bµi
nghÞ ln v¨n häc.
- BiÕt c¸ch lµm bµi v¨n nghÞ ln vỊ mét bµi th¬, ®o¹n th¬.
II – PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
III – TIẾN TRÌNH DẠY HỌC.
1. Ổn đònh lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
Dự kiến
Câu hỏi:
3. Bài mới
Nội dung Hoạt động dạy Hoạt động học
T.G
1 - T×m hiĨu ®Ị vµ lËp dµn ý
- Th¬ kh«ng chØ lµ sù th¨ng hao cđa c¶m xóc mµ cßn lµ kÕt
qu¶ cđa nh÷ng tr¶i nghiƯm, suy nghÜ cđa t/g. T×m hiĨu th¬,
v× vËy ph¶I cã nh÷ng c¸ch thøc vµ kØ n¨ng riªng. Bµi häc
"NghÞ ln vỊ mét bµi th¬, ®o¹n th¬" sÏ cung cÊp cho chóng
ta nh÷ng c¸ch thøc vµ kü n¨ng c¬ b¶n ®ã
§Ị 1 : Ph©n tÝch bµi “C¶nh khuya” cđa Hå ChÝ Minh.
a, T×m hiĨu ®Ị :
- N¾m ®ỵc hoµn c¶nh ra ®êi cđa bµi th¬.
- Ph©n tÝch t tëng vµ nghƯ tht cđa bµi th¬ trong hoµn
c¶nh s¸ng t¸c míi thÊy hÕt gi¸ trÞ cđa t¸c phÈm.
b, LËp dµn ý :
- Më bµi :
+ Bµi th¬ ra ®êi vµo nh÷ng n¨m ®Çu cđa cc kh¸ng chiÕn
chèng thùc d©n Ph¸p. §Þa ®iĨm lµ vïng chiÕn khu ViƯt B¾c.
Lóc nµy, Chđ tÞch Hå ChÝ Minh ®ang trùc tiÕp l·nh ®¹o
cc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p ®Çy gian khỉ nhng v« cïng

oanh liƯt cđa nh©n d©n ta.
- Th©n bµi :
+ H×nh ¶nh : Tr¨ng, hoa, c©y cỉ thơ, tiÕng si…
+ Nỉi bËt lªn trong bøc tranh thiªn nhiªn lµ ngêi chiÕn sÜ
c¸ch m¹ng nỈng lßng “lo nçi níc nhµ”. (cã thĨ so s¸nh,
trong th¬ cỉ, c¶nh ®Đp thêng ®i liỊn víi h×nh ¶nh ngêi Èn sÜ
l¸nh m×nh chèn thiªn nhiªn, xa l¸nh câi trÇn. Nhng trong
bµi, nỉi bËt trong khung c¶nh thiªn nhiªn Êy lµ h×nh
¶nh ngêi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng nỈng lßng “Lo nçi níc nhµ”.
+ ThĨ hiƯn trong th¬ lt §êng cïng víi h×nh ¶nh thiªn
nhiªn lµm cho bµi th¬ cã mµu s¾c cỉ ®iĨn nhng h×nh ¶nh
- Gv giíi thiƯu
- Gäi mét h/s ®äc ®Ị
- Bµi th¬ ra ®êi trong
hoµn c¶nh nµo ?
- Híng dÉn h/s sinh lËp
dµn ý b»ng c¸ch nªu c©u
hái
- Hoµn c¶nh s¸ng t¸c
cđa bµi th¬ ?
- VỴ ®Đp cđa nói rõng
®ªm tr¨ng khuya ®ỵc
miªu t¶ nh thÕ nµo ?
- Nh©n vËt tr÷ t×nh
trong bµi th¬ cã g× kh¸c
víi c¸c Èn sÜ trong th¬ cỉ
?
- V× sao l¹i nãi bµi th¬
- H/s chó ý l¾ng nghe
- H/s ®äc ®Ị

- Nhí l¹i kiÕn thøc
®· häc ë THCS ®Ĩ tr¶
lêi
- Suy nghÜ, tr¶ lêi
- Bµi th¬ ra ®êi vµo
nh÷ng n¨m ®Çu cđa
cc kh¸ng chiÕn
chèng thùc d©n Ph¸p
- Trao ®ỉi, th¶o ln
vµ tr¶ lêi.
- Tr¨ng, hoa, c©y cỉ
thơ, tiÕng si
- Suy nghÜ, tr¶ lêi
- H×nh ¶nh thiªn
nh©n vËt tr÷ t×nh “lo nçi níc nhµ” ®· lµm cho bµi th¬ mang
tÝnh hiƯn ®¹i.
+ Nh÷ng h×nh ¶nh th¬ ®Đp trong s¸ng, gỵi c¶m, bµi th¬ t¸i
hiƯn sinh ®éng vỴ ®Đp nói rõng ViƯt B¾c vµo ®ªm tr¨ng
khua yªn tÜnh.
+ C¶m nhËn ®ỵc tÊm lßng yªu níc th¬ng d©n cđa B¸c.
- KÕt bµi :
+ Sù hµi hoµ gi÷a t©m hån ngƯ sÜ vµ ý chÝ chiÕn sÜ trong bµi
th¬.
§Ị 2 : Ph©n tÝch ®o¹n th¬ trong bµi “ ViƯt B¾c” cđa Tè
H÷u.
a,T×m hiĨu ®Ị :
+ Th¸ng 10 n¨m 1954, Trung ¬ng §¶ng vµ chÝnh phđ rêi
chiÕn khu ViƯt B¾c vỊ Hµ Néi.
+ Trong hoµn c¶nh chia tay c¸n bé vỊ xu«i...
b, LËp dµn ý :

- Më bµi :
+ Giíi thiƯu bµi th¬, ®o¹n th¬.
- Th©n bµi : Chia ®o¹n th¬ lµm 2 phÇn :
+ T¸c gi¶ nhí l¹i quang c¶nh chiÕn ®Êu s«i nỉi, hµo hïng
cđa cc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p ë ViƯt B¾c.
+ NiỊm vui khi tin tøc chiÕn th¾ng tõ mäi miỊn ®Êt níc
tiÕp nèi b¸o vỊ.
+ Ph©n tÝch :
- NghƯ tht ®iªu lun thĨ th¬ lơc b¸t d©n téc.
- C¸ch dïng tõ ng÷, h×nh ¶nh th¬. biƯn ph¸p nghƯ tht tu
tõ; Giäng th¬ s«i nỉi, hµo hïng.
- ChØ qua mét ®o¹n th¬ ng¾n, Tè H÷u ®· thĨ hiƯn ®ỵc
kh«ng khÝ cđa cc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p cđa
nh©n d©n ta mét c¸ch cơ thĨ, sinh ®éng.
- KÕt bµi :
+ §o¹n th¬ ®· thĨ hiƯn thµnh c«ng c¶m høng ngỵi ca cc
kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p cđa nh©n d©n ta.
2, Ghi nhí :
3 - Lun tËp :
Ph©n tÝch ®o¹n th¬ trong bµi th¬ “Trµng giang” cđa Huy
CËn.
võa cã tÝnh chÊt cỉ ®iĨn,
võa hiƯn ®¹i?
- NhËn ®Þnh vỊ gi¸ trÞ t
tëng vµ nghƯ tht cđa
bµi th¬ ?
- Híng dÉn h/s t×m hiĨu
®Ị sè hai
- Gäi h/s ®äc d0o¹n th¬
- Hoµn c¶nh ra ®êi bµi

th¬ “ViƯt B¾c” ?
- Giíi thiƯu bµi th¬ ?
- Chia ®o¹n th¬ ?
- Ph©n tÝch ?
- H×nh thµnh ý kÕt bµi ?
- Gäi h/s ®äc ghi nhí
- Híng dÉn h/s lËp dµn
ý
nhiªn lµm cho bµi
th¬ cã mµu s¾c cỉ
®iĨn nhng h×nh ¶nh
nh©n vËt tr÷ t×nh “lo
nçi níc nhµ” ®· lµm
cho bµi th¬ mang tÝnh
hiƯn ®¹i.
- Suy nghÜ, tr¶ lêi
- H/s ®äc bµi
- Th¸ng 10 n¨m
1954, Trung ¬ng §¶ng
vµ chÝnh phđ rêi chiÕn
khu ViƯt B¾c vỊ Hµ
Néi.
- Chia lµm hai ®o¹n
- NhËn xÐt vỊ nghƯ
tht
- C¸ch dïng tõ ng÷,
h×nh ¶nh
- Néi dung cđa ®o¹n
th¬
- Mçi h/s viÕt mét

kÕt bµi hoµn chØnh
- H/s ®äc vµ chÐop
bµi
- Nhí l¹i bµi gi¶ng
v¨n líp 11 ®Ĩ lµm bµi
IV – Củng cố – dặn dò :
- Hệ thống lại kiến thức bài học.
- Về nhà xem lại bài học, lµm bµi tËp cßn l¹i. Chuẩn bò bài mới cho buổi sau
PHÊ DUYỆT
Lý ThÞ Hång
Ngày tháng năm
Giáo viên
Nguyễn Thò Hương