VẬN ĐỘNG HÀNH LANG NGHỆ THUẬT THUYẾT PHỤC CHÍNH TRỊ

1

Vận động hành lang- nghệ thuật thuyết phục chính trị

VẬN ĐỘNG HÀNH LANG
NGHỆ THUẬT THUYẾT PHỤC CHÍNH TRỊ

Tác giả: Lionel Zetter


2

Vận động hành lang- nghệ thuật thuyết phục chính trị

HARRIMAN HOUSE LTD

3A Penns Road Petersfield Hampshire GU32 2EW
GREAT BRITAIN
Tel: +44 (0)1730 233870
Fax: +44 (0)1730 233880
Email:
Website: www.harriman-house.com

First published in Great Britain in 2008
Copyright © Harriman House Ltd
The right of Lionel Zetter to be identified as the author has been asserted in accordance with the
Copyright, Design and Patents Act 1988.

978-1-905641-69-1

British Library Cataloguing in Publication Data

A CIP catalogue record for this book can be obtained from the British Library.
All rights reserved; no part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or
transmitted in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording, or
otherwise without the prior written permission of the Publisher. This book may not be lent,
resold, hired out or otherwise disposed of by way of trade in any form of binding or cover other
than that in which it is published without the prior written consent of the Publisher.
We have done our utmost to contact all the necessary copyright holders prior to publication for
all photos and press clippings that are not owned by the author.
Printed and bound in Great Britain by Athenaeum Press Limited, Tyne & Wear.

Noresponsibilityforlossoccasionedtoanypersonorcorporatebodyactingor
refrainingtoactasaresultofreadingmaterialinthisbookcanbeacceptedby
thePublisher,bytheAuthor,orbytheemployeroftheAuthor.


3

Vận động hành lang- nghệ thuật thuyết phục chính trị

LỜI KHEN TẶNG
“Nếu bạn chỉ đọc duy nhất một cuốn sách về nghệ thuật vận động hành lang,
hãy chắc rằng đây chính là cuốn sách bạn cần. Chính bởi khả năng uyên bác của
ông về lĩnh vực này, ông đã được các công ty kinh doanh bầu chọn và trao giải “Cá
nhân xuất sắc hoạt động trong quan hệ xã hội”(PAP) năm 2008.
Francis Igham - Tổng giám đốc kiêm giảm đốc quản lí, hiệp hội tư vấn và quan hệ
công chúng.

“Một Cuốn sách đi đầu trong chủ đề vận động hành lang của 1 chuyên gia
lãnh đạo hàng đầu nước Anh - Lionel Zetter đã tiếp cận một cách toàn diện và sâu
sắc và viết sách bằng cả sự nhiệt tình và có trách nhiệm.Bạn làm việc trong lĩnh

vực PR (Quan hệ công chúng) hay PA (Quan hệ xã hội), trong nội các ,hay bạn là
nhà tư vấn hoặc có thể bạn là một khách hàng, thì đây chính cuốn sách dành cho
bạn.”
Elisabeth Lewis-Jones, giám đốc viện nghiên cứu về quan hệ công chúng.

“Thường thì quan hệ xã hội luôn bị giải thích một cách khó hiểu và nhàm
chán nhưng với chuyên gia hàng đầu Lionel Zetter, ông đã giải thích chúng bằng
những phân tích thông minh mà bất cứ ai, từ những người chuyên nghiệp dày dặn
kinh nghiệm cho đến những người chỉ tìm hiểu để thỏa trí tò mò muốn biết thêm
về ngành này, đều cần phải đọc.”
Robbie MacDuff, Giám đốc của PA, và Precise PA, chủ tịch của hiệp hội các
chuyên gia tư vấn về chính trị.

“ Đây sẽ là một cuốn cẩm nang mới cho những nhà vận động hành lang, là
kim chỉ nam của các chuyên gia nghiên cứu quan hệ xã hội.”


4

Vận động hành lang- nghệ thuật thuyết phục chính trị

Neil Sherlock, Partner Public Affairs, KPMG

“ Cuốn sách hay nhất về nghệ thuật vận động hành lang”
Iain Dale, Blogger và Chủ báo Total Politics

“ Nếu bạn cần mua một cuốn sách về chủ đề vận động hành lang thì đừng
chần chừ mà hãy mua ngay cuốn sách này.”
Jon McLeod- chủ tịch của công ty Weber Shandwick chuyên về quan hệ xã hội

“Loinel Zetter hiểu hơn hết thực tế của vấn đề vận động hành lang và tác
động của nó đến việc quản lý ở Anh. Đây là một phân tích rất tâm huyết và nghiêm
túc của một người am hiểu về lĩnh vực vận động hành lang, vì thế nó cần thiết cho
bất cứ ai muốn tìm hiểu Chính trị của Hoàng gia Anh thực sự hoạt động như thế
nào…”
Peter Bingle, Chủ tịch của Bell Pottinger Public Affairs

“ Với hiểu biết của tôi, cuốn sách này là cuốn sách duy nhất khai thác sâu,
rộng, và trên cả phạm vi địa lí. Tôi chắc chắn rằng cuốn sách này sẽ sớm trở thành
người bạn đồng hành với những người làm nghề vận động hành lang. Theo kinh
nghiệm của mình, tôi thấy cuốn sách này vừa thú vị lại vừa có tính thiết thực,cùng
với đó là mạng lưới các mối quan hệ của ông đã cùng ông đưa ra các bí quyết
chính xác và hữu ích từ những người cấp cao trong ngành vận động hành lang.”
Michael Burrell, Edleman
“ Định nghĩa sát nhất về hoạt động chính trị là cá nhân nào sở hữu cái gì, sở
hữu khi nào, ở đâu, và bằng cách nào. Cuốn sách tuyệt vời này sẽ chỉ cho bạn tất
cả.”
Edmund King, Chủ tịch Hiệp hội ô tô.


5

Vận động hành lang- nghệ thuật thuyết phục chính trị

“ Lionel xoay quanh các đề tài vận động hành lang từ các vấn đề cơ bản cốt
yếu như một cuốn sách cầm tay về các vấn đề công vụ cho đến các bài học về bí
quyết trong vận động hành lang mà các nhà vận động , các khách hàng, và cả các
nhà làm luật đều cần phải đọc”
Kevin, giám đốc chi nhánh của Fleishman Hillard của Anh tại Châu phi và Trung
Đông.

“ Một cuốn sách tuyệt vời ! Khi ai đó muốn cập nhật thông tin để nhận biết
chúng tôi là ai, thực chất việc chúng tôi đang làm là gì, và tại sao chúng tôi lại có
giá trị. Đây là một cuốn sách chứa đựng rất nhiều thông tin, rõ ràng và tôi nghĩ đây
là cuốn cẩm nang sau cùng về vận động hành lang”
Gill Morris – Giám đốc quản lí của Connect Public Affairs

“ Đây là cuốn sách giải quyết các câu hỏi đặt ra vận động hành lang là gì, tại
sao chúng ta cần nó, người đóng vai trò chủ chốt là ai và làm thế nào cơ chế này
hoạt động. Lionel Zetter đã kết hợp thực tế chính xác, sự giải thích của các chuyên
gia, và những kinh nghiệm xương máu từ những người làm việc thực tế, tất cả
được gói gọn trong một cuốn sách rất đáng để đọc”
Tim Rycroft, Diageo


6

Vận động hành lang- nghệ thuật thuyết phục chính trị

ĐÔI ĐIỀU VỀ TÁC GIẢ
Lionel Zetter sinh ra ở Glasgow. Ông từng theo học trường quốc tế Mỹ,
trước khi chuyển tới Bekhamsted và học tại trường đại học Sussex. Ông nhận bằng
cử nhân danh dự chuyên ngành nghiên cứu lịch sử Châu Phi và Châu Á và bằng
thạc sĩ về nghiên cứu chiến lược. Ông cũng đã từng đi rất nhiều nơi từ Châu Âu
đến Châu Á, Châu Phi.
Trên mặt trận chính trị, ông đã từng làm việc ở cả Hạ viện và Thượng viện
cũng như Cơ quan trung ương của Đảng Bảo Thủ. Ông cũng từng giữ cương vị chủ
tịch Liên hiệp Đảng Bảo Thủ, chủ tịch chi nhánh, ban bầu cử và là ứng cử viên của
nghị viện.
Trong sự nghiệp chuyên môn của mình, Lionel là chủ tịch tập đoàn truyền

thông thông tin, và là thư kí của công ty về nghiên cứu chính trị và truyền thông
quốc tế. Ông tiếp tục trở thành giám đốc quản lí của công ty trách nhiệm hữu hạn
Parliamentary Monitoring Services và Political Wizard, và là phó chủ tịch công ty
trách nhiệm hữu hạn Dod’s Parliamentary Communications.
Ông cũng từng là chủ tịch tập đoàn nghiên cứu các vấn đề của chính phủ và
chủ tịch của CIPR- Viện Đặc quyền về quan hệ công chúng ( Chartered Institute of
Public Relations). Ông là hội viên của CIPR, tổ chức Royal society of Arts và cũng
là một thành viên của hiệp hội báo chí quốc gia.
Ông đã từng viết sách , diễn thuyết và giảng dạy trên nhiều lĩnh vực liên
quan đến các vấn đề chính trị và quan hệ xã hội. Hiện giờ, ông là nhà tư vấn làm
việc độc lập về các quan hệ xã hội, phó giám đốc của Quan hệ xã hội Châu Á Public Affairs Asia và giám đốc của diễn đàn doanh nghiệp.


7

Vận động hành lang- nghệ thuật thuyết phục chính trị

LỜI NÓI ĐẦU
Tôi đã tham gia vận động hành lang hơn 25 năm nay. Suốt quãng thời gian
này, tôi đã có cơ hội tiếp xúc và thu được nhiều kinh nghiệm trong ngành không
chỉ ở Westminster, hay Whitehall mà còn tại Edinburgh hay Cardiff và công việc
chính trị ở cả Bắc và Nam Ai-len. Tôi đã từng dành 5 năm làm việc liên quan đến
vận đông hành lang cấp địa phương tại Brussels, tại thủ đô Washington cũng như
một số thủ phủ của nhiều bang khác trên nước Mỹ. Suốt quãng thời gian này tôi đã
chứng kiến các quan chức chính phủ và các vị lãnh đạo nhậm chức rồi ra đi, chứng
kiến việc quan điểm chính trị hưng thịnh rồi tàn lụi, có khi những quan điểm này
cùng lúc biến mất và chắc chắn sẽ trở nên lạc hậu và thừa thãi. Nhưng, thật tình,
tiếng gọi của nền dân chủ không ngừng thôi thúc tôi. Tôi vẫn luôn hứng thú với
tình hình tỉ lệ bầu cử do các cá nhân riêng rẽ tại các hội trường của các ngôi làng
nhỏ hay tại trường học lại có thể tạo ra sự khác biệt trong việc điều hành của cả tổ

chức cộng đồng hay của đất nước. Kinh nghiệm bản thân đã thuyết phục tôi rằng
quan điểm của Winston Churchill là đúng khi ông đã mô tả nền dân chủ là hình
thức quản lí tồi nhất mà chính phủ từng có.”
Xét trên phạm vi toàn thế giới, tùy theo văn hóa và hệ thống chính trị khác
nhau mà mỗi nước có một cách riêng trong việc quản lí công – mỗi nước có cách
riêng để đưa ra các chính sách và ban hành pháp luật. Nhưng chung quy lại, yếu tố
quan trọng nhất trong điều hành ở mỗi quốc gia đó chính là yếu tố nhân dân, và
đặc trưng nhân văn cơ bản cũng như những động lực thì quốc gia nào cũng giống
nhau. Nói một cách đơn giản nhất, vận động hành lang ở đây chính là truyền thông
: thuyết phục để tất cả tiếng nói, các tranh luận được những người quyết định lắng
nghe và hiểu. Mặc dù, nhiều nội dung trong cuốn sách này có thể dễ chấp nhận và
áp dụng được trên nhiều phạm vi quyền hạn, nhưng vẫn cần có sự điều chỉnh trong
cách hoạt động để phù hợp với văn hóa từng địa phương.


8

Vận động hành lang- nghệ thuật thuyết phục chính trị

Các vấn đề của xã hội luôn được xem như một phát minh thời hiện đại và
quan điểm này hoàn toàn rất dễ hiểu. Thế kỉ 20 đặc biệt trong thời điểm diễn ra
những sự kiện quan trọng như chương trình kinh tế “ New Deal” của tổng thống
Roosevelt nhằm giải quyết khủng hoảng những năm 30 và thời kì hậu thế chiến thứ
hai đã đạt được bước tiến mới trong việc đưa vai trò hạn chế của chính quyền và
chính trị đến gần với đời sống nhân dân. Cho đến nay, mỗi ngày, những người hoạt
động chính trị và quan hệ cộng đồng đưa ra hàng nghìn quyết định có ảnh hưởng
tới đời sống của người dân do vậy việc vận động chính sách cũng dần có ảnh
hưởng lớn tới các hoạt động chính trị. Nhưng, trên thực tế, khái niệm “vận động
hành lang” không phải là khái niệm mới mà bản thân nó đã xuất hiện ngay từ thời
có khái niệm “đại biểu dân chủ” . Quyền để yêu cầu cải chính lại các mối bất hòa

đã được quy định trong Bản Đại Tuyên Ngôn các Quyền Tự Do (Magna Carta
Libertatum) và sau này là trong bản tuyên ngôn về các quyền của vương quốc
Anh. Kể từ khi các quan hệ xã hội đã đưa ra những quyết định có ảnh hưởng đến
sự tồn tại của những vấn đề khác thì nghệ thuật thuyết phục – hay còn gọi là “vận
động hành lang” đã bắt đầu có ảnh hưởng đến quyết định về các vấn đề công cộng
Việc đánh giá các chính trị gia hoàn toàn không khó, không phải bởi không có
thành viên nào trong xã hội dám sẵn sàng tự mình đánh đổ mình.
Tuy kinh nghiệm nhiều năm qua của tôi đã cho thấy một điều như vậy, trừ
một số trường hợp ngoại lệ mà tôi xin được giấu tên, còn lại hầu hết mọi người
tham gia vào chính trị nhờ sự thôi thúc bởi niềm đam mê làm việc trong ngành
dịch vụ công. Ở công ty phương tiện truyền thông toàn cầu 24/7 mà chúng tôi hiện
đang làm việc, thì các vấn đề chính trị rất rộng còn các chính trị gia lại phải đưa ra
quyết định dựa trên những thông tin hạn chế và thông qua một cách tiếp cận qua
loa. Cái khó thực chất lại nằm ở những chi tiết nhỏ nhưng thông thường , các nhà
chính trị không có thời gian hay nguồn tin cụ thể để đi sâu vào từng chi tiết.


9

Vận động hành lang- nghệ thuật thuyết phục chính trị

Tôi quen biết Lionel Zetter – tác giả của cuốn sách này, cũng bằng thời gian
tôi làm việc trong lĩnh vực các quan hệ xã hội. Ông là một người có tiếng trong
ngành và dường như được biết đến ở mọi hoạt động, nhưng lại luôn khiêm tốn đủ
để biết rằng ông không phải tự cao. Ông hiện đang làm việc tại trường cũ nhưng
ông luôn là người không bao giờ lo sợ khi phải nắm bắt những ý tưởng mới đang
nổi lên trong lĩnh vực các quan hệ xã hội. Chắc chắn rằng sẽ có những ý kiến bất
đồng với những gì tác giả viết. Ông sẽ lấy một số nhân vật đưa ra làm ví dụ, hay
những cách tiếp cận đối lập. Đó chắc chắn là sự thật và là một phần thú vị trong
các vấn đề cộng động. Như Bismarck đã nhận xét, chính trị là “nghệ thuật của

những điều có thể”. Không ai có thể đưa ra một quy định cụ thể cho các quan hệ xã
hội, Lionel là một người dạn dày kinh nghiệm trong nghề nhưng cũng không thể
tìm được hay dám tuyên bố là mình có thể tìm được một quy định cụ thể cho các
quan hệ xã hội.
Lionel có nhiều bạn bè trong ngành vận động hành lang trong khi đó, lĩnh vực các
quan hệ xã hội ở Anh không có nhiều những nhà ngoại giao có tài hay những
người dũng cảm dám đứng lên đấu tranh, có lẽ vì thế nếu thiếu ông có lẽ ngành này
hẳn mang màu sắc ảm đạm. Lionel sẽ luôn được nhớ đến như một vị thánh trong
ngành vận động hành lang; có người đã từng phát biểu trước Uỷ ban chọn lọc
Quốc Hội rằng có những cuộc vận động hành lang tốt và tồi cũng tựa như việc có
các quan hệ tình dục tốt và tồi, nhưng tôi nghĩ hầu hết chúng ta thà có quan hệ tình
dục tồi còn hơn không. Tôi hy vọng răng nỗ lực viết sách của Lionel chí ít có thể
đóng góp phần nào đó vào việc nâng cao chất lượng vận động hành lang!
Tôi chắc chắn rằng cuốn sách này sẽ là một cuốn sách giá trị lớn trong kho
tàng văn chương về lĩnh vực các quan hệ xã hội và nó sẽ là cuốn sách cần đọc
không chỉ với những người đang làm nghề hay những sinh viên học ngành chính
trị mà cho bất cứ ai đang tìm cách để tìm hiểu hay đơn giản là chỉ để nắm bắt sự
phát triển chóng mặt của nền kinh tế toàn cầu cực nhanh và hấp dẫn này. Cuốn


10

Vận động hành lang- nghệ thuật thuyết phục chính trị

sách này sẽ làm phá vỡ hình ảnh “ sương khói và hình ảnh trung thực” của các vấn
đề công cộng và đặt nền tảng cho những điều cơ bản cần thiết thực sự của nghệ
thuật mà chúng ta đang vận dụng- nghệ thuật của sự thuyết phục.
Jonathan Bracken
Partner and Head of Public Policy
Bircham Dyson Bell LL

LỜI CẢM ƠN
Khi bắt tay vào viết cuốn sách này, tôi chưa hề nghĩ tới khối lượng công việc
mà tôi cần phải làm, chưa bao giờ có dự án nào khiến tôi đam mê và ám ảnh như
vậy.
Tôi không thể hoàn thành dự án mà không có sự giúp đỡ của rất nhiều bạn
bè và những đồng nghiệp cùng làm trong ngành vận động hành lang. Và tôi xin gửi
lời cám ơn chân thành nhất tới Tim Wilson, Francis Ingham và Jon French, họ
chính là những người đã giúp tôi duyệt toàn bộ cuốn sách.
Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đặc biệt đến Steve Atack. Nếu không có sự giúp
đỡ của ông cũng như mạng lưới liên lạc quốc tế vô cùng lớn mà ông quen có, thì
dự án viết cuốn sách này khó mà có thể thực hiện được. Xin gửi lời cám ơn chân
thành tới Jonathan Bracken, ông chính là người đã động viên tôi tiếp tục công việc
khó khăn này và viết tặng tôi lời tựa đầu.

Tôi xin cám ơn Ian Twinn (Châu Âu), David Earnshaw (cũng ở Châu Âu),
John Ashford (Mỹ), Craig Hoy (Châu Á), John Macgill (xứ Scotland), Rosemary
Grogan (xứ Wales), Neil Johnston (Bắc Ai-len) and Chris Kelsey (London) đã giúp
tôi hoàn thành những chương tổng kết cuối và sẵn sàng cung cấp cho tôi lượng


11

Vận động hành lang- nghệ thuật thuyết phục chính trị

kiến thức quý giá và kinh nghiệm vận động hành lang thực tế tại những cơ quan
lập pháp.

Tôi cũng cần phải gửi tới gia đình tôi một lời cám ơn vì đã chịu dậy sớm và
mất đi những ngày cuối tuần khi tôi phải làm thông để kịp hạn xuất bản. Lời cám

ơn dành cho con trai tôi Alec đang theo học tại trường Chính trị và phương tiện
truyền thông đại chúng thuộc trường đại học quốc tế East Anglia. Alec đã giúp tôi
rất nhiều trong việc nghiên cứu, kiểm chứng thực tế, và biên soạn mục lục.

Tôi kính gửi lời cám ơn của mình tới sự giúp đỡ và ủng hộ của nhà xuất bản
Harriman House, cụ thể là ông Myles Hunt và ông Suzanne Anderson.

Lời cám ơn sau cùng, tôi xin được gửi tới Doug Smith – người đã chỉ bảo tôi
rất nhiều về thế nào là vận đông hành lang.


12

Vận động hành lang- nghệ thuật thuyết phục chính trị

LỜI TỰA
Nếu chính trị, theo như triệu phú Jay Leno( nhà sản xuất các talkshow nổi
tiếng thuộc đài NBC)hằng bảo vệ, là chương trình kinh doanh cho những người
ngây thơ, còn sau này các vấn đề cộng đồng là quan hệ công chúng dành cho
những người chín chắn. Đó là việc quản lý các cuộc khủng hoảng liên tục,có được
tiềm năng rất lớn khi quản lí tôt - còn nếu việc quản lí yếu sẽ dẫn tới hậu quả sẽ
thật sự khôn lường.
Cuốn sách này được viết dành cho 3 nhóm người. Nhóm thứ 1 là những
người đang cân nhắc xem có nên làm việc trong lĩnh vực cộng đồng một cách
chuyên nghiệp, nhưng họ nhưng không chắc chắn về cái mà mình tham gia cũng
không biết phải làm thế nào để nhận được công việc PA đầu tiên của họ hoặc công
việc thực tập. Nhóm thứ 2 là nhóm những chuyên gia trong ngành quan hệ công
chúng nhưng họ thấy mình cần tìm hiểu hơn về các vấn đề cộng đồng để bồi dưỡng
kĩ năng và phục vụ thêm cho công việc chính của mình. Nhóm thứ 3 bao gồm
những chuyên gia trong lĩnh vực cộng đồng có kiến thức và kinh nghiệm nhưng

vẫn muốn tiếp tục đào sâu nghiên cứu và mở rộng chuyên môn.
Các học viên cũng như khách hàng đôi khi hiểu không đúng về thuật ngữ
vận động hành lang. Giới báo chí thường đánh đồng việc vận động hành lang với
việc nhơ bẩn và gắn nó với những ý nghĩa tiêu cực. Hiện nay, những thuật ngữ
thay thế như các vấn đề cộng đồng và những mối liên quan đến chính sách thường
được dùng phổ biến hơn. Tuy nhiên tôi vẫn có cảm giác rằng ngành này cần có hẳn
một tên riêng và tôi sẽ sử dụng trong suốt toàn bộ cuốn sách.
Đã từng có một số cuốn sách viết về vận động hành lang ở Anh, một vài
trong số đó chỉ bao quát trong phạm vi Westminster, trong khi những cuốn sách
khác bao quát cả sự phát triển nghị viện và Quốc hội. Những cuốn sách liên quan


13

Vận động hành lang- nghệ thuật thuyết phục chính trị

đến vận động hành lang tại Châu Âu và hàng loạt những cuốn sách dàn trải những
hoạt động ở Mĩ được phát hành với một số lượng lớn. Một sự lựa chọn những cuốn
sách này đã được đưa vào danh sách mục lục.
Ba cuốn sách là sự lựa chọn đặc biệt là Cuốn “Cẩm nang vận động hành
lang” do Politicos xuất bản năm 2000 đây có thể là những nỗ lực đầu tiên và
nghiêm túc nhất mà các nhà vận động hành lang có được sự bao quát hết về tình
trạng vận động hành lang tại Anh và Mĩ. Đây là cuốn sách xuất bản lớn nhất và vẽ
rõ nét nhất bối cảnh của vận động hành lang , tập trung vào công việc nội bộ và các
bộ trưởng.
Một cuốn sách gần đây của Stuart Thomson và Steve John đã được xuất bản
Kogan Page trang như là một phần của Văn hoá - Thông tin CIPR trong loạt thực
hành. Với tiêu đề các vấn đề cộng đồng trong thực hành – Cẩm nang hướng dẫn
thực hành vận động hành lang, cuốn sách xuất sắc này thực sự đã làm được chính
xác những gì đề cập trên trang bìa.

Mục cuối cùng trong vai trò cá nhân, tôi vinh dự đến với Conor McGrath
cùng cuốn sách "Vận động hành lang tại Washington, London và Brussels - Thuyết
phục truyền thông về các vấn đề chính trị, do tờ Edwin Mellen Press xuất bản là
một phần trong một loạt các nghiên cứu Khoa học Chính trị. Tập sách đồ sộ này
được nghiên cứu tỉ mỉ và cần được đặt ở vì trí xứng đáng trên kệ sách của những
nhà vận động hành lang.
Bên cạnh ba cuốn sách tuyệt vời này, vẫn còn một lượng ít các cuốn sách tập
trung vào những khía cạnh thực tế của vận động hành lang, hay so sánh và đối
chiếu để làm nổi bật hệ thống này Westminster, các cơ quan được phân cấp, Liên
minh Châu Âu, Mỹ, Châu Á và Trung Đông. Do đó tôi đã cố gắng để làm sáng tỏ
thêm về bối cảnh vận động hành lang ở Anh cũng như trên toàn thế giới.
Tôi đã có kinh nghiệm làm việc trong thế giới các vấn đề cộng đồng hơn ba
thập kỷ. Tôi đã làm việc trong Hạ viện và Thượng viện. Tôi đã làm việc trong Văn


14

Vận động hành lang- nghệ thuật thuyết phục chính trị

phòng Trung ương Đảng Bảo thủ và là chủ tịch hiệp hội của Đảng bảo thủ, chủ tịch
chi nhánh, đại lý bầu cử và ứng cử viên quốc hội. Tôi cũng từng là Chủ tịch Tập
đoàn Chính phủ giao, và chủ tịch của CIPR.Tôi cũng đã làm thư ký công ty Nghiên
cứu Chính trị & Truyền thông Quốc tế (PR + CI), là một trong những công ty
chuyên về vận động hành lang của Vương quốc Anh đầu tiên. Tôi cũng đã thành
lập, và bán, các công ty cung cấp dịch vụ giám sát, tình báo, xuất bản, tổ chức bỏ
phiếu và xây dựng chiến dịch. Tôi hiện đang hoạt động như một nhà tư vấn độc lập
về vấn đề công cộng ở Westminster, và tôi là phó chủ tịch của PublicAffairsAsia
(do tôi cùng với các đồng nghiệp của Craig Hoy, Mark O'Brien và Steve Atack
thành lập ) và là giám đốc của Diễn đàn Doanh nghiệp. Những kinh nghiệm bản
thân mà tôi rút ra được đều được truyền lại trong cuốn sách này.

Cuốn sách này gồm có chín phần. Phần một giải quyết các vấn đề chung của
vận động hành lang - định nghĩa, lịch sử, đạo đức, quy định và tài trợ. Các phần
còn lại là một vài ngữ cảnh cụ thể.
Phần hai giải quyết với cơ chế thực sự của vận động hành lang. Có phần lý
do của việc vận động hành lang - tại sao các tổ chức lại đưa ra quyết định để vận
động. Ngoài ra còn có một phần tổng quan về các loại khác nhau chương trình vận
động lang hành, cũng như một số hướng dẫn để làm thế nào để có thể bắt tay vào
một nghề nghiệp trong vận động hành lang, và làm thế nào thành lập một công ty
tư vấn vận động hành lang.
Phần ba đề cập tới các công cụ không thể thiếu mà bất kỳ nhà vận động
hành lang hoạt động trong nội bộ các cơ quan, tổ chức hoặc thuộc tổ chức tư vấn
đều cần. Phần này bao gồm giám sát và tình báo, bỏ phiếu, quản lý quan hệ, vận
động trực tuyến, xây dựng liên minh và cách sử dụng phương tiện truyền thông.
Phần tiếp theo của cuốn sách bàn về việc vận động hành lang ở Westminster
và Whitehall gồm các dịch vụ công ở Whitehall, và cũng như các đảng phái chính
trị, Hạ viện và Thượng viện. Đây là những khía cạnh cốt lõi chủ yếu của cuốn


15

Vận động hành lang- nghệ thuật thuyết phục chính trị

sách.
Phần năm tập trung khai thác những vấn đề rộng hơn và bao quát bối cảnh
vận động ở các tổ chức khác trong phạm vi Vương quốc Anh bao gồm Nghị viện
Scotland, Nghị viện xứ Wales và Quốc Hội Bắc Ireland, Chính quyền Anh, và
chính quyền địa phương (cũng như các hiệp hội khác nhau thuộc chính quyền này
), Cơ quan định pháp và bộ máy tư pháp
Các tổ chức khác nhau của Liên minh châu Âu được đề cập trong phần 6. Ba
tổ chức chính là Ủy ban châu Âu, Nghị viện châu Âu và Hội đồng Bộ trưởng. Tuy

nhiên, cũng có phần khác EU (và một số phụ-EU) Cơ quan, và một số lời khuyên
trong cách dùng các công chức quốc gia và chính trị gia trong bối cảnh Liên Minh
Châu Âu.
Trong phần 7, chúng tôi đến với Hoa Kỳ- cái nôi của vận động hành lang.
Phần này đề cập đến Thượng viện và Hạ viện, và các cơ quan cấp bang. Điều quan
trọng là xem ngành vận động hành lang ở Mỹ đã phát triển như thế nào, thậm chí
bạn còn thấy được cách mặt khác trong ngành vận động hành lang. Người Mỹ
không chỉ phát minh ra vận động hành lang, mà còn phát triển nhiều kỹ thuật hiện
đang được áp dụng ở Vương quốc Anh và Liên minh châu Âu.
Chương áp chót đề cập tới các thị trường về vấn đề cộng đồng ở châu Á
đang phát triển nhanh mạnh. Lục địa khổng lồ này là nơi có quốc gia dân chủ lớn
nhất thế giới - Ấn Độ, và quốc gia có số dân lớn nhất thế giới - Trung Quốc.
Ngành các vấn đề cộng đồng đang bùng nổ trong khu vực này - đặc biệt là trong
Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), Nhật Bản, Trung Quốc và Ấn Độ.
Các quốc gia Châu Á có ngành này còn thuê cả những người dày dặn kinh nghiệm
trong nghề từ Vương quốc Anh và Hoa Kỳ, thuê các luật sư, và các cựu công chức
và chính trị gia tại địa phương. Các quốc gia này học hỏi được nhiều kinh nghiệm
từ Mỹ và châu Âu còn chúng tôi cũng học lại từ họ rất nhiều điều.
Cuối cùng, chương chín đề cập đến Trung Đông –các nhà vận động hành


16

Vận động hành lang- nghệ thuật thuyết phục chính trị

lang ở đây không cập nhật được hiệu quả, một phần vì ở đây thiếu dân chủ tự do
kiểu phương Tây. Tuy nhiên, khu vực này có hiều quốc gia giàu có và các tiểu
vương quốc Ả Rập thống nhất đang dẫn đầu trong các cuộc gia giàu có bằng cách
mở cửa cho các công ty phương Tây và đầu tư từ phương Tây. Ngành PR
đượcthiết lập một cách vững chắc ở Dubai, và vấn đề công cộng chắc chắn sẽ

không bị bỏ xa.
Cần nói một chút về vấn đề giới trong ngành này, tôi hoàn toàn thừa nhận sự
đóng góp mà các nữ vận động hành lang và các nữ chính trị đã thực hiện vai trò đại
diện của mình,và tôi đã cố gắng để cân bằng được tỉ lệ giới tính trong suốt cuốn
sách này. Tuy nhiên, ở một bài viết (chẳng hạn như của Tổng thống Mỹ) không có
sự xuất hiện của nữ giới nên tôi đã sử dụng cách viết tắt "anh".
Chắc chắn cuốn sách này phản ánh kinh nghiệm của riêng tôi, và nghiêng về
Westminster hơn. Tuy nhiên, Tôi cũng cố gắng đưa thêm cho các cơ quan phân cấp
đã xuất hiện và phát triển lên một tầm cao trong thập kỷ qua để tạo sự cân bằng.
Tôi hy vọng,tôi đã phản ánh được tác động toàn cầu của Liên minh châu Âu phát
triển trên chính trường thế giới. Cuối cùng, tôi bày tỏ tất cả lòng tôn kính với Hoa
Kỳ ở khía cạnh kinh tế, quân sự và siêu quyền lực trong ngành vận động hành lang,
và hướng đến châu Á với vai trò ngày càng quan trọng trong những thập kỷ tới.
Như tôi đã nói trong phần Lời cảm ơn của cuốn sách này tôi đã nhận được
sự giúp đỡ cực kì to lớn để có thể gắn kết các phần lại với nhau. Tuy nhiên bất kỳ
sai sót, (chắc chắn sẽ có một số lỗi) thì hãy cho đó là lỗi của tôi, chỉ mình tôi thôi.


17

Vận động hành lang- nghệ thuật thuyết phục chính trị

CHƯƠNG 1
Giới Thiệu về “Vận Động Hành Lang”
1.1Định Nghĩa
Ngay từ những chương đầu của cuốn sách mà chúng ta đi luôn vào định
nghĩa về “vận động hành lang” là rất khó, bởi đến bây giờ chưa có một định nghĩa
nào được cho là sát với thực tế. Theo ý kiến riêng tôi, định nghĩa đơn giản và trực
tiếp nhất là: “vận động hành lang” là một quá trình gây ảnh hưởng tới chính phủ và
cơ quan chính phủ bằng cách cung cấp thông tin về chương trình nghị sự chính

sách công.

Một quy trình hoạch định chính sách không chỉ bao gồm những nhà lập pháp
và những người làm dịch vụ công. Trong một chiến dịch lớn mang tính cạnh tranh
cần gây ảnh hưởng tới các cơ quan điều hành, tổ chức phi chính phủ bán độc lập,
những nhà lãnh đạo, chính phủ địa phương, và cơ quan truyền thông đại chúng.
Những nhóm này có tác động trực tiếp tới quy trình hoạch định chính sách và quá
trình cung cấp thông tin, và gây ảnh hưởng mà tôi nói tới đây được cho là “vận
động hành lang”.

Việc gây ảnh hưởng tới quá trình hoạch định chính sách có thể diễn ra ở
nhiều giai đoạn khác nhau với những mục đích khác nhau. Yếu tố căn bản nhất của
vận động hành lang là tác động tới việc ra hạn chiến dịch, và nguồn lực ủng hộ cho
chiến dịch đó. Nếu chiến dịch gây ảnh hưởng này đơn thuần cho các chính sách thì
việc tiếp cận cần phải được thực hiện ngay từ giai đoạn đầu của chiến dịch và
người sẽ thực hiện việc vận động hành lang có thể sẽ là các viện sĩ, những nhóm
chuyên gia cố vấn, hoặc những nhà vận động nội bộ. Nếu là chiến dịch để thay đổi


18

Vận động hành lang- nghệ thuật thuyết phục chính trị

dự luật mà đã được dự thảo rồi, thì những công ty tư vấn vận động hành lang
chuyên nghiệp đa khách hàng sẽ có 1 cơ hội lớn hơn để được tham gia dự thảo.
Một quá trình vận động hành lang tốt là phải biết tiếp cận ngay từ giai đoạn
đầu của quá trình hoạch định chính sách, nghĩa là có những nhóm chuyên gia tư
vấn để bảo vệ ý tưởng của bạn, hoặc có thể can thiệp ở giai đoạn duyệt chính sách
khi mà tất cả các chính Đảng đang trong giai đoạn tranh giành phiếu bầu. Nói cách
khác là sử dụng phương tiện truyền thông để thay đổi nhận thức cộng đồng về một

vấn đề, qua đó gián tiếp tác động tới những quan chức trong Đảng và những chính
trị gia những người đang muốn lấy thêm phiếu ủng hộ hay giữ nguyên mức phiếu
ủng hộ.
Lời khuyên của tác giả:
Trong vận động hành lang, tôi rút ra được 1 vài nguyên tắc vàng; một trong
số các nguyên tắc đó là thời điểm bạn tiếp cận quá trình đưa ra chính sách càng
sớm, thì cơ hội thành công càng cao, và còn có thể giúp giảm bớt chi phí. Khi bạn
đưa ra quan điểm của mình với những công chức ở tầm trung ngay từ giai đoạn đầu
thì gần như là không mất chi phí và có thể tiết kiệm khoản chi phí đó để duy trì
việc tư vấn vận động hành lang trong những giai đoạn tiếp theo.
Khi nói về vận động hành lang, các nhà báo thường có ý ám chỉ những
người tư vấn vận động hành lang đa khách hàng và thường cố ý đưa ra những bình
luận theo hướng tiêu cực. Bởi vì trong quá khứ đã từng có một vài nhà vận động cư
xử không đúng mực nhưng đó chỉ là một bộ phận mà thôi, và chính số ít những vụ
bê bối này luôn bị lôi ra phơi bày mỗi khi nhà báo cầm bút viết về một khía cạnh
nào đó của chủ đề này. Có thể vì họ cảm thấy rằng chỉ có nhà báo mới có ảnh
hưởng trực tiếp tới việc đưa ra chính sách công, và họ ghen tị với những ảnh
hưởng mà các nhà vận động có thể có và thực sự tạo nên.


19

Vận động hành lang- nghệ thuật thuyết phục chính trị

Tại Anh, hiện nay có 75 công ty tư vấn vận động đa khách hàng. Xấp xỉ hai
phần ba trong số họ thuộc Hiệp Hội tư vấn về chính trị chuyên nghiệp(APPC) số
còn lại thuộc Hiệp hội Tư vấn quan hệ cộng đồng (PRCA). Trong số này, cũng có
nhiều cá nhân thuộc Viện Đặc quyền về quan hệ cộng đồng(CIPR) và thuộc một
nhóm trong nhánh này là Nhóm các vấn đề chính phủ (GAG). Tất cả những công
ty này làm việc theo hệ thống tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp mà những quy định

của hệ thống này sẽ được bàn trong phần sau.

Thế giới nhỏ của những công ty tư vấn vận động hành lang thậm chí cũng có
sự phân chia. Một vài công ty - chủ yếu là các công ty nhỏ hơn –chỉ chuyên thực
hiện việc vận động hành lang. Những công ty khác thì là một nhánh của quan hệ xã
hội hoặc là những công ty PR lớn hơn. Nói cách khác, chúng là một bộ phận của
các công ty quảng cáo – nhiều trong số đó là chi nhánh của những công ty mẹ ở
Mỹ. Dường như đây là một cuộc cách mạng trong cách làm việc ở Anh, với những
công ty chuyên về quan hệ xã hộido 1 cá nhân hoặc 2,3 đối tác vấn động hành lang
thành lập. Rồi chúng được gộp vào cơ quan tư vấn vận động lớn hơn hoặc được sát
nhập vào một cơ quan tư vấn PR muốn thành lập chi nhánh về quan hệ xã hội. Sau
một vài năm thì quá trình này được đảo ngược lại từ đầu, với những nhà vận động
hành lang chủ chốt tách ra để thành lập những cơ quan tư vấn độc lập do họ làm
chủ từ.
Ông Karl Milner đã ước tính có khoảng từ 600 đến 700 nhà vận động hành
lang làm việc tại các cơ quan tư vấn ở Mỹ. Những cá nhân này thường gia nhập
các công ty tư vấn thông qua thời gian làm các công việc nội bộ hoặc làm việc tại
một trong 2 nghị viện. Nói cách khác, họ có thể làm việc cho một trong những
Đảng phái chính trị ở cả cấp cao cho đến cấp địa phương. Họ đã bị công ty tư vấn
vận động hành lang đa khách hàng hấp dẫn vì ở đó, họ có cơ hội để làm việc với
một số lượng lớn khách hàng và các chiến dịch, vì vậy họ được đào tạo và thu


20

Vận động hành lang- nghệ thuật thuyết phục chính trị

được rất nhiều kinh nghiệm quý báu. Ngày trước, những nhà vận động làm công
việc tư vấn cũng nhận được mức lương rất cao, cho dù bây giờ công việc này
không còn cần thiết nữa.

Cũng như việc chuyển đổi công việc từ nghị viện và ngành dân chính sang
công tác tư vấn vận động hành lang, cũng có một vòng chuyển đổi giữa công tác tư
vấn và đội ngũ làm việc nội bộ. Những công ty lớn và các tổ chức đã nhận thấy
rằng đôi khi việc chuyển đổi này sẽ tiết kiệm hơn khi vừa có thể làm giám đốc
ngân hàng từ các tổ chức tư vấn mà vẫn có toàn bộ thời gian làm việc nội bộ. Tuy
nhiên, họ thường giữ lại cả những tư vấn viên với mức lương thấp hoặc với những
điều kiện đặc biệt khi họ đang cần người.

Theo tính toán của Karl Milner, tỉ lệ người hoạt động trong 1 công ty hoặc tổ
chức gấp 4 lần người hoạt động tư vấn. Tỉ lệ này sẽ đưa tổng số người vận động
hành lang làm việc ở Anh lên mức 3500 đến 4000. Không chỉ có sự phân chia ra 2
nhánh : nhánh 1 là thuộc nhóm tư vấn và nhánh 2 thuộc nhóm công ty hoặc tổ
chức, mà còn chia thêm một nhánh nhỏ trong nhánh 2, đó là nhóm những người
làm việc về các vấn đề thương mại( cho các doanh nghiệp) và nhóm làm việc cho
các tổ chức phi lợi nhuận. Những tổ chức sau có thể là tổ chức từ thiện, nhóm
người gây sức ép (với chính phủ), tổ chức thương mại, các hiệp hội thương mại,
hoặc hội đồng chuyên môn.

Kể từ khi các phương tiện truyền thông đại chúng gán cho tên gọi “nhà vận
động hành lang” một cái nghĩa nặng nề, tiêu cực, thì những người hoạt động trong
các công ty hoặc tổ chức cụ thể đã buộc phải chấp nhận chuyển nghề - từ chịu
trách nhiệm quan hệ xã hộisang công việc của 1 nghị sĩ, hay sang chịu trách nhiệm
các vấn đề liên quan đến chính phủ. Đối với mục đích của cuốn sách, tôi thích gọi


21

Vận động hành lang- nghệ thuật thuyết phục chính trị

nhanh là các nhà vận động hành lang và công việc “vận động hành lang”, một phần
là vì nó khúc chiết và 1 phần cũng vì tôi muốn nó thể hiện nỗ lực của tôi trong việc
lấy lại ý nghĩa đúng đắn cho thuật ngữ này.
Lời khuyên của những người cộng tác:
Công việc cuả ngành quan hệ xã hội là đưa ra giải pháp. Một vấn đề đang
“hot”, được nhắm đến nhiều nhất và đang gây tranh cãi nhiều nhất cũng vẫn sẽ thất
bại nếu trước mắt, bạn không đưa ra được một cách làm có hiệu quả. Bạn cần nắm
chắc nhu cầu của người nghe và biết rõ đối tượng được nói đến, tuy nhiên rất nhiều
chiến dịch chỉ đơn giản phản ánh nguyện vọng bằng cách than vãn và chỉ trích các
chính sách chứ không đưa ra một giải pháp thay thế mang tính xây dựng. Bạn (làm
việc nội bộ) hoặc khách hàng của bạn( những người tư vấn) được cho là những
chuyên gia mà bạn không thể giải quyết được bài toán tại sao không có ai muốn
làm việc cho bạn. Những giải pháp có khi chỉ đơn giản là yêu cầu một sự thay đổi
trong cách hành xử hay phức tạp hơn là yêu cầu về ban hành pháp lí. Chỉ khi bạn
hiểu điều này thì bạn có thể bắt đầu xây dựng chiến lược – xác định người nghe,
thông điệp, đồng minh tiềm năng….vv…

Bạn có thể khoa trương rât nhiều nhưng khi những người phục vụ công hỏi :
“ anh định giải quyết vấn đề này như thế nào?” thì bạn phải đưa ra được một câu
trả lời thực tế và có thể đưa vào thực hiện.
Tiến Sĩ Stuart Thomson – Tư vấn viên các vấn đề cộng đồng, Bircham Dyson Bell.

1.2

Lịch sử
Vận động hành lang đã xuất hiện từ thời xa xưa, và có một trường hợp nói

rằng vận động hành lang là một trong những việc làm chuyên nghiệp lâu đời nhất

22

Vận động hành lang- nghệ thuật thuyết phục chính trị

trên thế giới. Khi một cá nhân hoặc một nhóm các cá nhân, sử dụng quyền lực điều
hành xã hội, thì sẽ có những cá nhân khác hoặc nhóm cá nhân khác cố gắng thuyết
phục họ sử dụng quyền lực theo một cách riêng biệt. Vận động hành lang vừa là tự
nhiên vừa là tất yếu.

Tòa án của những người Hy Lạp và Ro-ma luôn có những nhà vận động
hành lang thời xưa hay lui tới, đó là những người tìm kiếm sự đồng thuận của
thượng nghị sĩ và những người bình dân La Mã để thuận theo hoặc phản đối lại
những vấn đề nảy sinh thời gian ấy. Cung điện của nhà Vua và các hoàng tử
thường chật ních các cận thần, chính những cận thần này là người làm nhiệm vụ
vận động hành lang thời ấy. Nếu những nhà tư bản không làm công tác vận động
vua King John, và ông không kí vào bản hiến chương Magna Carta tại
Runnymede, thì chế độ dân chủ của Vương Quốc Anh có lẽ sẽ phát triển theo
hướng khác.

Người ta vẫn tranh cãi về nguồn gốc thực sự của vận động hành lang như
một thuật ngữ, như một cấu trúc kinh doanh hay đối ngược lại là một hoạt động
mềm dẻo. Những vẫn đề trước mắt vẫn sẽ còn gây tranh cãi là những nguồn gốc
này nằm ở cả Westminster or Washington.
Từng có bản ghi lại rằng nguồn gốc của thuật ngữ này ra đời tại Washington
vào những năm 60 của thế kỉ 19. Những người muốn lấy được sự ảnh hưởng của
tổng thống Ulysses S Grant thường nhóm họp tại hành lang của khách sạn Willard
và cố tìm cách thu hút sự chú ý của ngài để ngài chú ý tới một số lĩnh vực đặc biệt.
sau khi tổng thống Grant đã qua mệt mỏi với việc gây chú ý của họ và nhìn họ
chẳng khác gì những kẻ vận động hành lang đáng khinh miệt.
Trên thực tế, bản chất hoạt động hành lang ở Mỹ khác xa với hoạt động vận

động tổng thống Grant tại khách sạn Willard. Người ta ghi lại rằng năm 1792 (chỉ


23

Vận động hành lang- nghệ thuật thuyết phục chính trị

3 năm sau khi bản hiến pháp liên bang của Mỹ được thông qua) binh lính người
Virginia thuộc Quân đội Lục Địa đã đề cử ông William Hull làm công tác vận
động hành lang để đòi khoản bồi thường bổ sung cho thời gian họ phục vụ chiến
tranh trong suốt thời kì chiến tranh cách mạng Mỹ.

Thế kỉ 19, vận động hành lang ở Washington đã phát triển đến mức mà được
cho là tiền thân của ngành vận động hành lang hiện nay. Các thượng nghị sĩ cũng
như hạ viện sĩ không chỉ hài lòng với những nhà vận động hành lang mà còn được
họ cung cấp thông tin một cách ngắn gọn chi tiết về các vấn đề diễn ra trong thời
điểm đó. Những người sẽ xuất hiện trước Ủy ban Quốc Hội được cung cấp cho các
mối quan hệ, soạn thảo trước bài nói, và tập luyện.

Cho đến đầu thế kỉ 20, việc vận động hành lang tại Mỹ đã phát triển xa hơn
cùng với sự ra đời của phương tiện thông tin mới như đài và công nghệ mới như
máy điện báo. Nó đã giúp cho ngành vận động hành lang tại Mỹ bắt đầu tiến tới
những bước cơ bản của chiến dịch mà ngày nay vẫn nằm ở trung tâm của ngành
vận động hành lang.

Năm 1928, Thượng viện đã dự thảo ban hành một dự luật yêu cầu những
người vận động hành lang phải đăng kí với thư kí của thượng viện và thư kí của Hạ
viện, tuy nhiên Nghị viện đã ngăn cản điều luật này và chỉ đến đầu năm 1946 khi
Quốc Hội thông qua Quy Định về Hoạt Động Vận động hành lang thì điều luật này
mới được thông qua. Điều luật này chỉ ra rằng bất cứ người nào hoặc tổ chức nào

cố gắng “trực tiếp hoặc gián tiếp gây ảnh hưởng tới việc thông qua hoặc ngăn cản
bất cứ việc ban hành pháp lí nào do Quốc Hội Hợp Chủng Quốc Hoa Kì đưa ra
đểu phải đăng kí chi tiết với ( bao gồm cả mức lương và khoản chi phí) với các
quan chức của của cả hai Viện.


24

Vận động hành lang- nghệ thuật thuyết phục chính trị

Chính vì vậy, Mỹ đã tuyên bố chắc nịch rằng Mỹ chính là cái nôi sinh ra
ngành vận động hành lang, tuy nhiên, cũng có một lối nghĩ tôn trọng bản chất của
thuật ngữ vân động hành lang cho rằng nguồn gốc của nó là ở Westminster và
không thể không kể đến Members’ Lobby hay hành lang trung tâm của điện
Westminster. Lập luận này được hình thành năm 1854, vì vậy lời tuyên bố này có
thể có giá trị, do vậy vận động hành lang được coi là sinh ra ở Westminster chứ
không phải ở Willard Hotel

Dù thuật ngữ này có được hình thành ở đâu, nhưng không ai phủ nhận được
rằng việc vận động hành lang thương mại có tổ chức có nguồn gôc tại Mỹ. Trên
thực tế, nhà vận động hành lang của Mỹ đầu tiên được thừa nhận là trung tá
Christopher Powell, ông đã bắt đầu công việc của ngay sau chiến tranh thế giới thứ
hai. Công ty của trung tá Powell - Watney và Powell – đã được một cựu chiến binh
khác mua vào khoảng những năm 60 của thế kỉ 20.
Traverse-Healy vạch ra nguồn gốc thực sự của ngành vận động hành lang tại
Anh đến cuộc chiến thắng đậm của Đảng lao động năm 1945. Người đứng đầu
Đảng lao động, ông Clement Attlee lf người làm thây đổi bối cảnh chính trị của
nước Anh, thành lập trung tâm dịch vụ sức khỏe quốc gia và thực hiện quốc hữu
hóa toàn bộ ngành công nghiệp Anh. Nỗ lực này của lãnh đạo Đảng lao động nhằm
quốc hữu hóa ngành công nghiệp đường của Anh chính là tiền để ra đời cho cái mà

Traverse-Healy gọi là chiến dịch về quan hệ công chúng mang tính chính trị đầu
tiên của Anh – cùng với nỗ lực đi tiên phong của ông Cube bảo vệ thành công hoài
bão quốc hữu hóa chính phủ.

Chiến thắng của Đảng Lao Động năm 1945 chắc chắn tạo điều kiện cho
Đảng lên nắm quyền thay thế vai trò của chính phủ tại Anh. Nếu Đảng bảo thủ


25

Vận động hành lang- nghệ thuật thuyết phục chính trị

không lên nắm quyền thì cũng sẽ là Đảng Lao Động chứ không phải Đảng Tự Do
đang trong thời kì suy thoái lên nắm quyền. Chính điều này đã thuyết phục những
người làm ăn lớn ở Anh cần có một tổ chức nhằm bảo vệ mình chống lại những kế
hoạch quốc hữu hóa trong tương lai, chống lại thuế má cao và những quy định chặt
chẽ. Kết quả là sự ra đời của những hiệp hội như Liên Minh Kinh Tế và Mục Đích
của Công nghiệp – và xuất hiện ngành vận động hành lang được công nhận tại
Vương quốc Anh.

Trong thập kỉ 60 và chủ yếu là ở thập kỉ 70 của thế kỉ 20, hoạt động vận
động hành lang ở Anh phần lớn là hoạt động rời rạc và không được kiểm soát.
Năm 1979, đối thủ của Margaret Thatcher dường như là dấu hiện của sự nổi lên
của ngành vận động hành lang và để phô trương mối quan hệ của họ và ảnh hưởng
của họ với bộ máy chính phủ. Những công ty như Ian Greer Associates và PR+CI (
nơi mà tác giả đã từng làm việc trong thập kỉ 80 của thế kỉ 20) luôn nhấn mạnh về
những mối quan hệ bền vững của họ với quan chức của Đảng bảo thủ. Còn những
công ty khác như Gifford Jeger Weeks (GJW) có nhiều mối quan hệ với đa Đảng.
Theo đó, mà ngành vận động hành lang thành công rộng rãi, và hứa hẹn môt sự
phát triển sâu rộng trong tương lai sắp tới.

Nhưng đến năm 1994, thì tất cả đều bị khựng lại khi tờ Guardian đã cho phát
hành một loạt chứng cớ làm choáng váng chính quyền Đảng bảo thủ và cuối cùng
dẫn đến việc Ian Greer Associates phải đóng cửa. Việc ông Greer đã ủng hộ ra mặt
các ứng cử viên của Đảng bảo thủ trong thời gian bầu cử đã phá vỡ quy định của
Nghị viện. Ông cũng đã thừa nhận đã chi cho Ủy ban Nghị viện để giới thiệu về
việc kinh doanh mới. Tuy nhiên, những câu chuyện của tờ Guardian không liên
quan tới những người không giữ chức vụ quan trọng trong Nghị viện mà nhằm vào
các bộ trưởng chính phủ. Mohamed al Fayed chủ sở hữu công ty bách hóa cao cấp