Vận động hành lang tại mỹ và một số vấn đề đặt ra cho các doanh nghiệp việt nam xuất khẩu sang thị trường mỹ

1



B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC NGOI THNG
o0o

Công trình tham d Cuc thi
Sinh viên Nghiên cu Khoa hc trng i hc Ngoi thng 2013


Tên công trình
VN NG HẨNH LANG TI M VẨ
MT S VN  T RA CHO CÁC DOANH NGHIP VIT NAM
XUT KHU SANG TH TRNG M


Nhóm ngành: Kinh doanh và qun lý 3











Hà Ni, ngày 6 tháng 5 nm 2013

2



MC LC
LI NịI U 5
NI DUNG 7
Chng I: Tng quan v vn đng hành lang 7
1. Khái nim vn đng hành lang 7
1.1. Theo t đin 7
1.2. Di góc đ ca nhng nhƠ nghiên cu 7
1.3. Di góc đ ca các chuyên gia vn đng hƠnh lang 7
1.4. Theo quy đnh ca pháp lut 8
2. Vai trò ca vn đng hành lang 9
3. Lch s vn đng hành lang 11
4. Tác đng ca vn đng hành lang 14
4.1. Tác đng tích cc 14
4.2. Tác đng tiêu cc 16
Chng II: Thc trng hot đng vn đng hành lang ti M 18
1. Khái quát hot đng vn đng hành lang ti M 18
1.1. H thng chính tr, pháp lut ca M 18
1.2. Quá trình phát trin ca vn đng hƠnh lang ti M 28
1.3. Cách thc vn đng hƠnh lang ti M 31
2. Thc trng vn đng hành lang ti M 33
2.1. Chi phí cho vn đng hƠnh lang ti M 34
2.2. Nhng ch th đu t nhiu nht cho vn đng hƠnh lang ti M 35
2.3. Nhng công ty vn đng hƠnh lang hƠng đu ti M 35
3. Din bin mt s v vn đng hƠnh lang đin hình ti M. 37
3.1. Vn đng hƠnh lang ca doanh nghip dt may Trung Quc ti Hoa K. 37
3.2 Vn đng hƠnh lang cho v trƠn du ti vnh Mexico ca công ty du khi

Anh BP 47
3.3. Vn đng hƠnh lang trong v kin cá tra, cá basa ca Vit Nam 57
4. ánh giá chung v hot đng vn đng hành lang ti M. 64
Chng III: Mt s vn đ đt ra cho các doanh nghip Vit Nam xut khu sang
th trng M 66
1. Tng quan hot đng xut khu ca Vit Nam sang th trng M 66
1.1 Kim ngch xut khu ca Vit Nam sang th trng M giai đon 2007-2012
67
1.2 Nhng mt hƠng xut khu ch lc ca Vit Nam sang th trng M nm
2012 68
3



2. Nhng khó khn mƠ doanh nghip Vit Nam gp phi khi xut khu sang th
trng M 69
2.1. Khó khn t phía chính ph M trong vic ban hƠnh các đo lut, to ra các
hƠng rƠo nhm bo h sn xut trong nc trc hƠng nhp khu ca Vit
Nam. 69
2.2. Khó khn t phía các doanh nghip, hip hi M vƠ các nc xut khu
khác vƠo M có hƠng hóa cnh tranh vi hƠng xut khu ca Vit Nam vƠo M.
71
2.3 Khó khn do nng lc ca doanh nghip xut khu Vit Nam sang th
trng M 72
3.  xut mt s gii pháp liên quan đn hot đng vn đng hành lang 73
3.1. Gii pháp v mô 73
3.2. Gii pháp vi mô 78
KT LUN 80

4



DANH MC BNG
Bng 1: Mc chi tiêu hàng nm cho hot đng vn đng hành lang và s nhà vn
đng hành lang t nm 1998 đn 2012
Bng 2: Nhng ch th đu t nhiu nht cho vn đng hành lang ti M
Bng 3: Nhng công ty vn đng hành lang hàng đu ti M
Bng 4: Xp hng vn đng hành lang ti M theo lnh vc
Bng 5: Nhng t chc chi tiêu cho vn đng hành lang nhiu nht
Bng 6: Nhng ng c viên nhn đc nhiu đóng góp nht t BP nm 2011-2012
Bng 7: Kim ngch xut khu ca Vit Nam sang M giai đon 2007-2012
Bng 8: 10 mt hàng xut khu chính ca Vit Nam sang M nm 2012

DANH MC  TH
 th 1: Chi phí vn đng hành lang hàng nm ca BP t nm 1998 đn 2012
 th 2: Kim ngch xut khu Vit Nam-M giai đon 2007-2012


5



LI NịI U
Hin nay, M tr thành th trng xut khu ln nht và tim nng nht cho các
doanh nghip xut khu Vit Nam. Theo s liu ca Phòng Thng mi và Công nghip
Vit Nam (VCCI), kim ngch nhp khu ca M vào nm 2010 và 2011 ln lt là 1,935
t USD và 2,314 t USD, trong đó bn hàng chính là Trung Quc, xp v chí th nht,
chim 19.5 % kim ngch xut nhp khu ca M, th nhì là Canada (14,2%). Nm 2010,

tng kim ngch thng mi hai chiu gia Vit Nam và Hoa K đt 18,004 t USD, tng
gn 19,5% so vi cùng k nm trc. S liu nm 2010 cho thy, Vit Nam đng th 27
trong s các nc xut khu vào Hoa K. Nm 2011, kim ngch xut nhp khu ca Vit
Nam vi M đt hn 21,456 t USD, trong đó Vit Nam xut siêu hn 12 t USD.
Tuy nhiên, quan h thng mi gia Vit Nam và M vn còn tn ti nhiu khó
khn. Th nht, nn kinh t M đang gp phi thc thách ln: t l tht nghip cao, nm
2011 là 9,1%; n công ca Hoa K hin nay lên ti 15 nghìn t USD, lng n công M
trong thi k tng thng Obama đn nay còn nhiu hn c s n tích ly t thi k tng
thng George Washington cho ti thi k tng thng Bill Clinton …ó là mt trong s
nguyên nhân khin M đư tip tc thc hin nhiu bin pháp và rào cn thng mi nhm
bo h sn xut trong nc (đo lut Farm Bill, Lacey, gây nhiu khó khn trong v kin
tôm, cá tra, basa ca Vit Nam…). Thc t cho thy, M đư nhiu ln gây khó d cho
doanh nghip Vit Nam, có th k đn là các v kin chng bán phá giá, chng tr cp
đi vi nhng mt hàng nh túi nha PE, ng thép, thy sn…Và gn đây M gây khó
d cho các mt hàng các mt hàng nông sn.Vào tháng 11/2011, qu thanh long – mt
mt hàng nông sn đư phi mt đn 8 nm đ C quan Kim dch đng thc vt M
(APHIS) ca B nông nghip M cho phép trái cây Vit Nam tip cn th trng M vào
tháng 7/2003– bng dng b M cm thông quan vì cho là có d lng thuc bo v thc
vt vt quá mc cho phép. Tuy nhiên, theo đi din mt doanh nghip tham gia xut
khu mt hàng này, mc dù kt lun có lng tn d thuc nhng FDA (c quan qun lỦ
Thuc và thc phm M) li không quy đnh rõ gii hn t l bao nhiêu. iu đáng nói
là, trc đó M không h có quy đnh này… Khó khn hn na khi c quan qun lỦ
Thuc và thc phm M (FDA) đa ra lut mi v qun lỦ v sinh an toàn thc phm đi
vi hàng nông sn nhp khu, theo quy đnh đó thì 100% lô hàng thanh long s b kim
tra trc khi thông quan hay vì 10% trc đây. S vic này đư khin nhiu doanh nghip
ca ta chn gii pháp ngng xut khu thanh long, nh hng rt ln ti cuc sng ca
bà con nông dân, cng nh các doanh nghip xut khu thanh long ca Vit Nam. Nm
6

2010, sn lng thanh long xut sang M khong 850 tn, con s này tng khá mnh
trong 11 tháng đu nm 2011 khi vt 1.500 tn. Sn lng thanh long vào M tng
nhanh, và hin nay có thêm chôm chôm, sp ti na là nhưn, vi, theo nhiu Ủ kin, s là
mt trong nhng nguyên nhân đ phía M tip tc gia tng các bin pháp kim soát. ó
ch là mt trong s rt nhiu v doanh nghip xut khu ca Vit Nam b gây khó d khi
thâm nhp vào th trng M. Tuy nhiên nu các doanh nghip Vit Nam thay vì ch bit
cng nhc làm theo yêu cu k thut mà bên M đa ra thì chc chn s còn gp rt
nhiu khó khn trong tng lai, thay vì th nu doanh nghip Vit Nam ch đng đàm
phán, thng lng vi M đ đt đc mt tiêu chun k thut nhp khu thun tin
cho điu kin sn xut ca Vit Nam thì rõ ràng hàng hóa ca Vit Nam s thâm nhp
vào th trng M thun li hn nhiu. Nói cách khác, các doanh nghip Vit Nam đư
đn lúc phi bit cách làm th nào tác đng đn các nhà hoch đnh chính sách ca M đ
đt đc li ích cho doanh nghip mình. Cách làm đó, đư đc nhiu doanh nghip trên
th gii áp dng ti M, và đc bit đn vi tên gi là “vn đng hành lang".
Do đó, đ góp phn phát huy tim nng cng nh khc phc nhng khó khn đt
ra cho các doanh nghip Vit Nam xut khu sang th trng M, đ tài xin đc nghiên
cu vn đ “Vn đng hành lang ti M và mt s vn đ đt ra cho các doanh nghip
Vit Nam xut khu sang th trng M”.



7



NI DUNG
Chng I: Tng quan v vn đng hành lang
1. Khái nim vn đng hƠnh lang
1.1. Theo t đin

- Lobby (danh t) là hành lang  Ngh vin (a lobby politician: ngi hot đng
chính tr  hành lang hoc ngi hot đng chính tr  hu trng).
- Lobby (đng t) là vn đng  hành lang (đa ra hoc thông qua mt đo lut 
Ngh vin) hoc lui ti hành lang Ngh vin tranh th lá phiu ca ngh s.
- Vn đng hành lang là c gng gây nh hng đn suy ngh ca nhng nhà lp
pháp hay các quan chc chính quyn khác đ ng h hay phn đi mt vn đ c th, nh
vn đng hành lang đ bo v môi trng tt hn, vn đng hành lang chng li s gia
tng ca v khí ht nhân.
1.2. Di góc đ ca nhng nhà nghiên cu
- Vn đng hành lang (lobby) v ngha đen gc ting Anh, là hành lang rng ca
nhà Quc hi, là ni ch đi trong tin snh ca các khách sn hay toà nhà ln. Nhng
lobby còn có ngha bóng rt thông dng, đó là “vn đng ngi có chc, có quyn nhm
giúp mình đt đc mc đích gì đó v kinh t, chính tr, xã hi, ” .
- Vn đng hành lang ngha là n lc có ch Ủ đ gây nh hng đn các quyt
đnh chính tr thông qua nhiu hình thc vn đng nhm vào các nhà hoch đnh chính
sách.
- Nói mt cách đn gin, vn đng hành lang là thuyt phc ngi đc vn đng
ban hành chính sách theo ý mun ca ngi vn đng. Vn đ cn vn đng có th là mt
d lut hoc đn gin ch đ yêu cu ngh s tip xúc thng xuyên hn vi mt nhóm c
tri nào đó. Nói mt cách khái quát thì vn đng hành lang là đa ra chính kin ca mt
nhóm li ích đi vi mt chính sách ca Nhà nc và tác đng đ bin đi chính sách đó
theo nhu cu ca nhóm li ích.
1.3. Di góc đ ca các chuyên gia vn đng hành lang
- Vn đng hàng lang là vn đng giùm cho ngi khác v mt vn đ mà ngi
đó không hiu rõ đng đi nc bc, h không bit phi vn đng nh th nào, vn
đng ai đ đ đt đc ý nguyn ca h lên c quan lp pháp (theo Ann Sullivan, chuyên
viên vn đng hành lang  Washington).
8

- Vn đng hành lang có th đc hiu mt cách rt đc trng là hot đng nhm
to nh hng đn tin trình ban hành quyt đnh hoc có th mang mt ngha rng hn
th na.
- Vn đng hành lang là hot đng có h thng và đc thc hin mt cách không
chính thc đ tác đng đn nhng ngi có thm quyn ra quyt đnh. Tính không chính
thc  đây đc hiu rng, vn đng hành lang tuy không phi là mt th tc bt buc
ca quy trình ra chính sách, quyt đnh nhng li có tác dng b sung cho quá trình ra
chính sách, quyt đnh ca ngi có thm quyn. Bi l, vn đng hành lang mang đn
cho ngi có thm quyn cái nhìn toàn din, đa chiu vi đy đ thông tin, chng c
cng nh Ủ kin, kin ngh ca c tri và xã hi v vn đ đang đc xem xét, quyt đnh,
trên c s đó, h đa ra nhng quyt đnh có li cho xã hi, c tri hoc các nhóm li
ích,… Chính vì vy, có th nói vn đng hành lang là hot đng “hu trng”, nhng có
vai trò b sung, tác đng mnh m đn tt c các công đon ca quá trình ra quyt đnh.
1.4. Theo quy đnh ca pháp lut
- Vn đng hành lang là mt trong nhng hot đng hp pháp đ tip cn vi
Quc hi, các c quan ca Chính ph và chính quyn đa phng vì li ích ca công
chúng.
- Theo lut pháp ca bang Washington - M, thì vn đng hành lang và hành
đng vn đng hành lang là “c gng nh hng đn vic thông qua hoc bãi b bt k
d tho lut nào ca c quan lp pháp ca bang Washington hay s chp nhn hoc chi
b bt k lut l, tiêu chun, thu đa phng hay vn bn ca bt k c quan chính
quyn nào theo o lut th tc hành chính nhà nc, chng 34.05 RCW”. Cng theo
lut pháp ca bang này, d tho lut có ngha là các d tho lut, các ngh quyt, nhng
bn kin ngh, nhng bn sa đi, nhng s b nhim và nhng vn đ khác cha quyt
đnh hoc đc đ xut trong c hai vin ca c quan lp pháp, bao gm bt k vn đ gì
có th là đi tng hành đng ca c hai vin hay bt k u ban nào ca Ngh vin và
tt c nhng d tho lut và nhng ngh quyt đư đc c hai vin thông qua nhng đang
ch Thng đc bang phê chun.
Da trên đnh ngha này, vn đng hành lang bao gm nhng n lc đ ngn chn

vic đa ra Ngh vin nhng d tho lut làm nh hng không tt đn quyn li ca
thân ch và n lc nhm gây nh hng ti quyt đnh ca Thng đc bang.
9



Các hot đng vn đng hành lang bao gm vic lên k hoch, chun b, nghiên
cu, tìm kim thông tin có ch đnh, thc hin vn đng đúng thi đim, phi hp vi
hot đng vn đng ca nhng ngi khác. ó là quá trình giao tip bng vn bn hoc
bng li nói (bao gm c giao tip đin t) đi vi quan chc thuc c quan lp pháp,
hành pháp đc thc hin vi danh ngha là đi din cho khách hàng nhm thit lp, sa
đi hoc thông qua pháp lut Liên bang (bao gm c d tho lut); thit lp, sa đi hoc
thông qua quy tc Liên bang, quyt đnh ca Chính ph hoc bt k chng trình, chính
sách nào khác ca Chính ph Hoa K; qun lý thc thi chng trình, chính sách Liên
bang (bao gm c đàm phán, gii thng hoc qun lý mt hp đng, khon tr cp,
khon vay, giy phép); đ c hoc xác nhn cá nhân vào các v trí liên quan thuc thm
quyn ca Thng ngh vin.
Tuy nhiên, cng có quan đim tip cn vn đng hành lang t mt trái ca nó, theo
đó vn đng hành lang chính là vic dùng th lc ca tin bc đ vn đng hoc làm áp
lc đ Quc hi hoc các c quan nhà nc hành đng theo chiu hng phc v quyn
li riêng ca các nhà t bn. Nh vy, vn đng hành lang đc hiu là nhng hot đng
có tính h thng nhm tip cn, thuyt phc, gây nh hng, tác đng đn quá trình ra
quyt đnh ca c quan lp pháp, hành pháp, các ngh s, quan chc và nhng ngi có
thm quyn khác trong b máy nhà nc đ h ng h hoc không ng h chính sách,
d lut, chng trình, k hoch, hp đng, chng ch, s đ c, b nhim hoc mt vn
đ nào đó vì li ích ca cng đng, các nhóm li ích hoc ca cá nhân.
2. Vai trò ca vn đng hƠnh lang
Hot đng vn đng hành lang là quá trình kin ngh đn chính quyn đ gây nh
hng đn vic ra chính sách, quyt đnh. Vn đng hành lang theo đúng ngha đc ghi
nhn trong các vn bn pháp lut có mc đích rt trong sáng và có vai trò, tác dng tích

cc đn hot đng ca chính quyn nói chung và c th là quá trình hoch đnh chính
sách nói riêng. Vai trò ca vn đng hành lang th hin  các đim sau đây:
Th nht, vn đng hành lang là mt b phn chính đáng, hp pháp ca thit ch
dân ch. Quyn kin ngh ca nhân dân đi vi chính quyn đư tng đc ghi nhn trong
Hin chng Magna Carta (1215) ca nc Anh, trong rt nhiu các hip c liên quan
đn lãnh th thuc đa M, trong Tuyên ngôn đc lp ca nc M và trong các hin
pháp ca bang và Liên bang M thi k hu cách mng, bao gm c Bn Tuyên ngôn
10



nhân quyn. ây chính là c s đ hot đng vn đng hành lang dn đc tha nhn và
ngày càng phát trin (đc bit là  M và EU) nh là mt phn chính đáng, hp pháp ca
thit ch dân ch bt k nó do cá nhân công dân hay do các nhóm li ích tin hành. 
M, s tham gia ca công dân vào chính tr nói chung và quá trình ra quyt đnh nói riêng
là mt trong nhng đc trng ca h thng chính tr truyn thng M. Trên thc t, vn
đng hành lang  M đư và đang là mt vn đ mang tính chính tr - pháp lý - xã hi, có
tác đng mnh m đn Quc hi và Chính ph M trong tt c các công đon ca quá
trình xây dng pháp lut và hình thành chính sách đi ni, đi ngoi. S có mt hot
đng vn đng hành lang trong tt c các công đon ca quá trình hình thành chính sách
không ch th hin li ích t thân ca các t chc vn đng hành lang mà còn là nhu cu
chính đáng ca chính quyn, các nhà hot đng chính sách. Bi l, trong mi quan h vi
Quc hi và Chính ph, vn đng hành lang đng thi là s phn ánh, giám sát, kim
ch, đi trng ca các nhóm li ích và nhân dân đi vi các c quan công quyn. Hn th
na, vn đng hành lang mang đn cho ngi có thm quyn cái nhìn toàn din, đa chiu
vi đy đ thông tin, chng c cng nh Ủ kin, kin ngh ca c tri và xã hi v vn đ
đang đc xem xét, quyt đnh. Nu các ngh s mun đc tái c trong nhim k ti thì
vic làm hài lòng c tri là trách nhim ln nht đi vi h.  thc hin trách nhim này,
ngh s không ch đn thun chng minh s mn cán ca mình ti ngh trng hoc ti
đn v bu c mà còn thông qua lá phiu hoc tham lun bày t quan đim, phn ánh

nhng mi quan tâm ca c tri hoc phi bit cách gii thích tha đáng cho c tri v mt
hành đng b phiu bt thng nào đó ca mình. Mc dù các ngh s phi chu s ch đo
ca các nhóm đng phái trong H vin và Thng vin khi b phiu, song h vn phi
dành s quan tâm đáng k đn ý kin ca công lun và ca c tri ti các qun hay bang
ca mình. Nu mt ngh s nhn đc yêu cu ca mt s lng đáng k c tri v mt
vn đ nào đó, trong lúc ban lưnh đo đng yêu cu v này phi b phiu khác đi, thì ting
nói ca c tri thng chi phi kt qu b phiu cui cùng. Do đó, v bn cht, vn đng
hành lang là s chia s quyn lc gia Nhà nc và xã hi. S tha nhn v mt pháp lý
ca vn đng hành lang cng là s minh ho c th v tính đi din ca Quc hi M.
Th hai, vn đng hành lang giúp cho các ý nguyn ca c tri đn đc vi chính
quyn, mà c th là c quan lp pháp, mt cách nhanh chóng, rõ ràng, hiu qu nht.
Theo quy đnh ca pháp lut, bt k công dân, t chc hoc công ty nào đu có th đ đt
ý nguyn ca mình lên Quc hi. Tuy nhiên, tht là không thc t nu yêu cu mt v dân
11



biu, mt ngh s hay các nhân viên ca h dành thi gi đ nói chuyn vi tng c tri,
tng t chc hoc đoàn th hin din trong đn v bu c ca h. Hn na, không phi c
tri nào cng có kh nng chuyn ti đn ngh s nhng thông đip rõ ràng, chính xác,
ngn gn và đi thng vào ni dung, mc đích cn đt ti nhm thu hút s chú ý ca h.
Vì vy, các t chc, công ty hay các nhóm c tri có cùng li ích phi nh đn các nhà
vn đng hành lang. ây là nhng ngi ít nhiu gn bó vi hot đng  ngh trng,
có th dành thi gian đ tip xúc, tác đng đn các ngh s, có các mi quan h cng nh
kinh nghim trong vic vn đng các chính khách. Mt chuyên gia vn đng hành lang
có th nói thay cho nhiu ngi khi trình bày các quan đim chính sách trc Quc hi.
Chuyên gia vn đng hành lang cng bit s phi chun b ni dung thông đip nh th
nào, thông qua các phng thc gì đ có th gây sc ép hay tác đng có hiu qu đn các
ngh s. ây chính là cách bin bc xúc ca công chúng, ca c tri thành bc xúc ca
chính quyn đ tranh th s ng h ca chính quyn đi vi nhng vn đ mà c tri quan

tâm.
Th ba, vn đng hành lang giúp mang nhng vn đ quan trng đn vi bàn hp
ca Ngh vin, góp phn làm cho quá trình quyt đnh thêm minh bch, dân ch. Nh vào
tính chuyên nghip hóa ca hot đng lobby, nhng vn đ ca các nhóm li ích trong xã
hi, bt k đó là nhóm đa s hay thiu s, đi din cho các li ích ph thông hay ch là
nhng li ích riêng l trong xã hi đu có th đc phn nh mt cách rõ ràng, chính xác
đn tai các nhà lp pháp. Các c quan có thm quyn không th hoàn toàn t do trong
vic hoch đnh chính sách mà h còn phi chu nhiu áp lc t các nhóm li ích trong xã
hi. Và vì vy, vn đng hành lang tr thành mt trong nhng cu ni, là kênh liên lc
gia các nhóm công chúng mà nó đi din vi chính quyn; đng thi làm cho quá trình
ra quyt đnh thêm minh bch hn.
3. Lch s vn đng hƠnh lang
Vn đng hành lang đư xut hin t xa xa, và có mt trng hp nói rng vn
đng hành lang là mt trong nhng vic làm chuyên nghip lâu đi nht trên th gii.
Tòa án ca nhng ngi Hy Lp và Ro-ma luôn có nhng nhà vn đng hành lang
thi xa hay lui ti, đó là nhng ngi tìm kim s đng thun ca thng ngh s và
nhng ngi bình dân La Mư đ thun theo hoc phn đi li nhng vn đ này sinh thi
gian y. Cung đin ca nhà Vua và các hoàng t thng cht ních các cn thn, chính
12



nhng cn thn này là ngi làm nhim v vn đng hành lang thi y. Nu nhng nhà
t bn không làm công tác vn đng vua King John, và ông không kí vào bn hin
chng Magna Carta ti Runnymede, thì ch đ dân ch ca Vng Quc Anh có l s
phát trin theo hng khác.
Ngi ta vn tranh cãi v ngun gc thc s ca vn đng hành lang nh mt
thut ng, nh mt cu trúc kinh doanh hay đi ngc li là mt hot đng mm do.
Nhng vn đ trc mt vn s còn gây tranh cãi là nhng ngun gc này nm  c
Weatminster hoc Washington. Tng có bn ghi li rng ngun gc ca thut ng này ra

đi ti Washington vào nhng nm 60 ca th k XIX. Nhng ngi mun ly đc s
nh hng ca tng thng Ulysses S Grant thng nhóm hp ti hành lang ca khách sn
Willard và c tìm cách thu hút s chú ý ca ngài đ ngài chú ý ti mt s lnh vc đc
bit. Th k XIX, vn đng hành lang  Washington đư phát trin đn mc mà đc cho
là tin thân ca ngành vn đng hành lang hin nay. Các thng ngh s cng nh h vin
s không ch hài lòng vi nhng nhà vn đng hành lang mà còn đc h cung cp thông
tin mt cách ngn gn chi tit v các vn đ din ra trong thi đim đó. Nhng ngi s
xut hin trc y ban Quc hi đc cung cp cho các mi quan h, son tho trc bài
nói, và tp luyn. Cho đn đu th k XIX, cùng vi vic Quc hi M cho phép công
dân tip xúc vi các ngh s đ vn đng h ng h hoc không ng h đi vi nhng
chính sách, d lut s hoc đang đc xem xét ti Ngh vin, hot đng vn đng hành
lang bt đu đc tha nhn rng rãi. T đó đư hình thành mt lp ngi hoc t chc
chuyên nghip gi vai trò trung gian, làm nhim v “con thoi” gia c tri hoc các nhóm
li ích vi các ngh s nhm tác đng đn nhng chính sách, d lut. Nhng ngi này
đc gi là các nhà vn đng hành lang (lobbyist). H hot đng vi mc đích trong sáng
và đc ghi nhn trong Hin pháp. Bng các cuc gp g chính thc hoc không chính
thc, vit th, kin ngh, gi đin thoi,… nhà vn đng hành lang tham gia vào quá trình
hình thành các quyt đnh ca ngh s đ h đa ra quyt đnh hoc ban hành chính sách
tt hn cho ngi hoc nhóm li ích mà mình đi din. Tuy nhiên, do hot đng vn
đng hành lang thng gn vi nhng cuc tip xúc cá nhân nên dn dn hot đng này
đư b bin tng. Trong không ít trng hp, vn đng hành lang đc miêu t nh mt
con “quái vt”, tìm mi cách lun lách vào các phòng, ban, hành lang ngh vin đ làm
lng đon Quc hi. Trc tình trng đó, Quc hi M đư ban hành nhiu đo lut đ
đa hot đng vn đng hành lang vào khuôn kh nh Lut đng kỦ đi din nc ngoài
13



nm 1938, Lut liên bang v hot đng vn đng hành lang nm 1946, Lut v công khai
hot đng vn đng hành lang nm 1995. Theo quy đnh ca các lut này thì mi cá

nhân, t chc vn đng hành lang phi đng kỦ hot đng vi Tng th kỦ Thng vin
và H vin, phi công khai danh sách khách hàng, công khai các cuc tip xúc và tin
công đc chi tr, Hot đng vn đng hành lang  Quc hi M do vy đư có
khuôn kh hn, tr thành ph bin và đc chp nhn nh mt ngh tt yu trong đi
sng chính tr. Chính vì vy, M đư tuyên b chc nch rng M chính là cái nôi sinh ra
ngành vn đng hanh lang, tuy nhiên, cng có mt li ngh tôn trng bn cht ca thut
ng vn đng hành lang cho rng ngun gc ca nó là  Westminster và không th không
k đn Members’Lobby hay hành lang trung tâm ca đin Westminster. Lp lun này
đc hình thành nm 1854, vì vy li tuyen b này có th có giá tr, do vy vn đng
hành lang đc coi là sinh ra  Westminster ch không phi  Willard Hotel. Dù thut
ng này có đc hình thành  đâu, nhng không ai ph nhn đc rng vic vn đng
hành lang thng mi có t chc có ngun gc t M.
Ti nhiu Ngh vin khác trên th gii, ngh vn đng hành lang cng đc tha
nhn rng rưi, đin hình nh vn đng hành lang  Ngh vin Châu Âu. Ph lc 9 ca
quy tc v th tc làm vic ca Ngh vin châu Âu quy đnh 10 đim v vn đng hành
lang. Theo đó, nhà vn đng hành lang đc cp giy phép ra vào khu vc làm vic ca
Ngh vin đ cung cp thông tin cho các ngh s nhm đt li ích riêng ca h hoc cho
bên th ba. Nhà vn đng hành lang phi tuyt đi tuân th đo đc và tiêu chun đi vi
nhà vn đng hành lang, không đc ly thông tin bng bt c hành đng không trung
thc nào, không đc tuyên b là có quan h chính thc vi Ngh vin khi làm vic vi
bên th ba và phi công khai các hot đng có tr tin công. Các ngh s cng phi làm
bn công b chi tit các hot đng ngh nghip và không đc nhn bt c quà biu hay
tin trong khi thi hành nhim v. Hin nay, ngi ta c tính hàng nm có khong 70.000
cuc liên lc cá nhân gia các thành viên Ngh vin Châu Âu và các nhóm li ích. Vào
nm 2000, khong 2.600 nhóm li ích đt vn phòng thng trc ti Brussels nhm tác
đng đn quy trình ra quyt đnh ca Ngh vin; trong đó, các Liên đoàn thng
mi châu Âu chim khong 1/3, c vn thng mi chim khong 1/5, các công ty, t
chc phi chính ph châu Âu chim khong 10%, đi din khu vc và t chc quc t
chim khong 5% và cui cùng là nhóm chuyên gia c vn chim 1%.
14

c bit ti Anh ngay t thp k 60 và ch yu là  thp k 70 ca th k XX, hot
đng vn đng hành lang  Anh phn ln là hot đng ri rc và không đc kim soát.
Nm 1979, đi th ca Margaret Thatcher dng nh là du hin ca s ni lên ca
ngành vn đng hành lang và đ phô trng mi quan h ca h và nh hng ca h vi
b máy chính ph. Nhng công ty nh Ian Greer Associates và PR+CI (ni mà tác gi đư
tng làm vic trong thp k 80 ca th k 20) luôn nhn mnh v nhng mi quan h bn
vng ca h vi quan chc ca ng bo th. Còn nhng công ty khác nh Gifford Jeger
Weeks (GJW) có nhiu mi quan h vi đa ng. Theo đó, mà ngành vn đng hành
lang thành công rng rãi, và ha hn môt s phát trin sâu rng trong tng lai sp ti.
Bên cnh đó, cng có nc t chi vn đng hành lang vì bt ngun t nhn thc
không thc t v dân ch. Lut Le Chapelier ca Pháp ngày 14 tháng 6 nm 1791 cm
các nhóm li ích tham gia vào din đàn chính tr. Quan h gia Nhà nc và công dân
phi là quan h trc tip và nó không đc các tp đoàn t nhân trung gian xen vào.
Chính vì vy, pháp lut ca Pháp cho đn nay vn có th thy s thiu coi trng các
nhóm li ích. iu 3 ca Hin pháp nm 1958 quy đnh: “Ch quyn quc gia thuc v
nhân dân thông qua các đi biu hoc ngh viên và trng cu ý dân. Không b phn ngi
dân hay cá nhân nào đc chim ly”.
Dù đc tha nhn hay không thì vn đng hành lang vn là mt thc t không
th thiu trong đi sng chính tr, nó phát trin “đng hành” cùng vi s phát trin ca
h thng chính tr ti mi quc gia.
4. Tác đng ca vn đng hƠnh lang
Bt k vic gì cng có tính hai mt và vn đng hành lang không phi ngoi l.
Vn đng chính sách nói chung và vn đng chính sách thng mi nói riêng có nhiu
tác đng tích cc đn mt vài nhóm li ích nhng cng có không ít tác đng tiêu cc.
4.1. Tác đng tích cc
Không phi ngu nhiên mà  nhiu nc trên th gii vn đng hành lang đư và đang
tr nên rm r vi đ mc đ, quy mô, làm tn kém rt nhiu tin ca, công sc. Trên

thc t, li ích mà h thu đc t các hot đng này là rt ln xng đánh vi công sc và
ngun lc h b ra.
Vn đng hành lang nói chung có mt s tác đng tích cc tiêu biu sau:
15



- Ngi dân thng đc tham gia vào quá trình lp pháp to nên tính dân ch. Dân
ch đc coi là mt trong nhng vn đ rt quan trng trên th gii. Lobby to điu kin
d dàng đ ngi dân đc đóng góp Ủ kin vi các đi biu quc hi là mt thành t
giúp ngi dân t ý thc đc quyn dân ch ca mình. Hn th na, mt quc gia dân
ch s to đc cái nhìn thin cm t bên ngoài;
- Quá trình lp pháp nhn đc nhiu lung thông tin phong phú, nhiu chiu to nên
tính hiu qu và thit thc cho các vn bn chính sách. Nhng nhà lp pháp không phi là
nhng ngi trc tip sng và cm nhn rõ ràng nht đi sng xã hi mà là nhng ngi
dân thng. Bi l đó, thông tin mà xư hi dân ch cng cp thông qua hot đng lobby
thng là thit thc và có cht lng;
- Vn đng hành lang xóa đi phn nào khong cách vn d khá xa l gia nhng viên
chc nhà nc vi ngi dân, tng cng mi quan h gia nhà nc vi xã hi dân s,
mang đn s đng thun cao. Ngi dân có c hi tip cn và đa thông tin đn nhà lp
pháp, nhà lp pháp lng nghe và thu hiu, đng thun vi ngi dân - đây là điu to
nên s gn gi mà lobby mang li;
- Riêng đi vi các ch th vn đng, vic vn đng hành lang thành công mang đn
cho h nhng li ích đư đc tính toán trc hoc bo v li ích hin thi ca h. ó
cng chính là mc đích trc tip ca hot đng lobby;
- Hot đng lobby gia các quc gia cng góp phn tng cng mi quan h tt đp
gia các quc gia. S đàm phán, trao đi thông tin thng xuyên gia các quc gia thông
qua lobby giúp các quc gia hiu hn v nhau và to môi trng quc t nng đng, hòa
hp, tránh đc s xung đt không đáng có.
Xét đn trng hp vn đng chính sách thng mi, các doanh nghip, hip hi, ch

th ca lobby s nhn đc mt s tác đng tích cc di đây:
- Th nht, hot đng kinh doanh ca doanh nghip có th đc h tr mt cách
mnh m nh chính sách thng mi ca nhà nc mà doanh nghip đư vn đng. Hot
đng thng mi quc t ca doanh nghip chu s điu chnh ca các chính sách thng
mi quc t liên quan trc tip nh thu quan, l phí, hàng rào k thut, kim dch…
hoc gián tip nh kh nng tip cn th trng ni đa ca hàng hóa, dch v cnh tranh
nc ngoài. Bng vn đng chính sách thng mi quc t, quan đim và quyn li ca
doanh nghip đc c quan có thm quyn bit đn và có th cân nhc trong quá trình
hoch đnh, đàm phán chính sách liên quan, t đó kh nng doanh nghip có th kinh
16



doanh thun li và thu đc nhiu li ích trong tng lai đc nâng cao. Nói cách khác,
bng cách này doanh nghip có th nhn đc s h tr chính sách trong tng lai đ
kinh doanh thun li;
- Th hai, chin lc kinh doanh trong ngn, trung hay dài hn ca doanh nghip
đc thc hin tt hn vi các thông tin v chính sách trong tng lai. Tham gia vn
đng chính sách, doanh nghip mt mt phi tìm hiu k các xu hng chính sách liên
quan, mt khác cng góp phn vào vic to hình cho chính sách mi. Vì vy, doanh
nghip có rt nhiu thông tin giá tr đ có th hoch đnh chính sách kinh doanh ca mình
trong tng lai sát nht có th vi các chính sách liên quan s áp dng;
- Th ba, hình nh ca doanh nghip và thông tin ca ngành đc qung bá và tuyên
truyn rng rãi trong công chúng. Các chin dnh vn đng chính sách thng din ra
không ch vi nhng hot đng hoch đnh, ký kt hay thc thi các cam kt quc t mà
còn đc thc hin gián tip thông qua áp lc to ra bi các đn v thông tn báo chí. Và
cng thông qua kênh này, hình nh và quyn li ca doanh nghip hay ngành đc công
chúng bit đn, chia s nu lp lun ca doanh nghip đ sc thuyt phc. Tính trong dài
hn thì đây là s qung bá rng khp và có hiu qu trong chin lc marketing ca
doanh nghip.

4.2. Tác đng tiêu cc
Lobby có th dn đn tham nhng. Hot đng vn đng hành lang có th din ra mt
cách công khai cng có th là nhng bui gp bí mt.  đt đc mc đích ca mình,
ngi vn đng hành lang phi chim đc cm tình, nim tin t nhng nhà lp pháp.
Nu lp lun là thuyt phc, ngôn ng là chính xác, cách trình bày là rõ ràng thì nhà vn
đng hành lang s có th d dàng đt đc điu mình mong mun. Tuy nhiên, thc t
không ging nh lỦ thuyt. Trong trng hp, nhà vn đng có đi th cnh tranh hoc
lp lun không đ đ lay chuyn ngi ra quyt đnh, các nhà vn đng hành lang tìm
đn mt phng án khác đó là tin. Con ngi kinh t ca các nhà lp pháp rt khó đ b
qua khon tin này và tham nhng din ra.
i kèm vi tham nhng s là s bóp méo thông tin. Gi s đ thuyt phc đc ngi
ra quyt đnh cn mt lng thông tin nht đnh trong đó lng thông tin sai lch có th
đc thay th bi tin trong hot đng tham nhng nói trên. Rõ ràng kh nng thuyt
phc bi lp lun ca các nhà hot đng hành lang càng ít, tham nhng càng nhiu thì
17



tính sai lch ca thông tin càng tng. Chính sách đc xây dng bi thông tin b bóp méo
s dn đn bt công xư hi.
Nhng ngi chu tác đng ca chính sách đc ban hành có s tham gia ca lobby
có th s chu thit thòi. iu bt bình đng này là tt yu bi khi đư lobby cho mt chính
sách nào đó, nhà vn đng hành lang đư bao gm li ích ca mình trong khi mâu thun
li ích gia các nhóm li ích khác nhau là không tránh khi. c bit vi mt b phn
dân chúng nghèo, không có ting nói, không đ kh nng c v hiu bit ln tài chính đ
t bo v mình, s thit thòi càng tr nên sâu sc.
Kt lun: Hin nay, cùng vi s phát trin toàn din v mi mt ca th gii, hot
đng lobby đang tr thành không th thiu trong hot đng lp pháp. Các vn bn pháp
lut v vn đng hành lang đc ban hành góp phn làm gim bt nhng tác đng tiêu
cc đc đ cp  trên và tng cng, tô đm cho nhng điu tích cc mà lobby to ra.

18



Chng II: Thc trng hot đng vn đng hành lang ti M
1. Khái quát hot đng vn đng hƠnh lang ti M
1.1. H thng chính tr, pháp lut ca M
Vn đng hành lang chính tr chuyên nghip đc phát minh mt cách hiu qu 
M. Sau đây, đ tài s nghiên cu cu trúc b máy chính quyn ti M nhm rút ra đc
cách thc đ vn đng hành lang ti M:
- Hin pháp
C cu chính tr và lp pháp hin hành  M đc áp dng cho mt h thng mà
trong đó các quyn lc ca tng thng đư đc giám sát bi Quc hi và toàn b h
thng đc giám sát bi c quan t pháp. Quc hi đc chia thành Thng vin và H
vin, và hai chính ng (ng Cng hòa và ng Dân ch) và thng kim soát mt
trong hai hoc gi cng v Ch tch. Nhiu quyn lc đc dành riêng cho c quan lp
pháp nhà nc trong mt cu trúc liên bang thc s.
Hin pháp quy đnh rt chi tit vai trò tng ng ca các t chc. Trong hin pháp
có quy đnh sau:
• Mc 1 – Ngành lp pháp: Vai trò, các thành viên quy trình bu c Thng vin;
H vin, và quá trình lp pháp đc nêu ra.
• Mc 2 - Ngành hành pháp: Quy trình bu c tng thng đc thit lp, cùng
vi các chi tit v quyn hành pháp ca tng thng và mi quan h vi Quc hi.
• Mc 3 - Ngành hành pháp: Quy trình bu c tng thng đc thit lp, cùng
vi các chi tit v quyn hành pháp ca tng thng và mi quan h vi Quc hi.
Mi tu chính hin pháp đu tiên, tt c đc phê chun nm 1791đc
bit đn là Tuyên ngôn Nhân quyn. Trong đó tu chính đu tiên là:
• Tu chính mt: T do tôn giáo, t do ngôn lun, t do báo chí và t do kin ngh

Quc hi.
Trong Tuyên ngôn Nhân quyn, Tu chính đu tiên là rt quan trng cho tt c các
nhà vn đng hành lang M. Nó không nhng đm bo t do tôn giáo, mà c t do báo
chí, t do ngôn lun và quyn kin ngh Quc hi. iu này, có hiu lc đi vi điu l
ca mt nhà vn đng hành lang.
- Tng thng
Quyn hn ca tng thng bao gm (không phi là tt c) mt s quyn sau:
• Lut pháp: Là ngi hoch đnh chính ca chính sách công, Tng thng là ngi khi
xng chính ca lut pháp. Tng thng trình bày bài din vn State of the Union ca
19



mình cho Quc hi, phác tho nhng u tiên lp pháp ca mình.Ông cng gi mt thông
báo hàng nm cho Quc hi cng nh các thông đip đc bit.
• Lut pháp - quyn ph quyt: Tng thng có th ph quyt bt k đo lut nào
ca Quc hi.
• Sc lnh: Tng thng có th ban hành mt s quy đnh và hng dn cho các c
quan liên bang mà không cn s phê duyt ca Quc hi.
• ng chính tr: Cui cùng, l d nhiên, trong thi đim hin ti, Tng thng là
ngi đng đu ca mt trong hai ng chính tr và điu này mang đn cho tng thng
các mc đ khác nhau ca quyn lc trong c hai phái và c quc gia.
Ngoài s chun xác v quy phm pháp lut và hin pháp, chc chn mc đ
ph bin ca mt tng thng cng có nh hng trc tip đn quan h ca tng thng vi
Quc hi. Nu mt tng thng ni ting và có s phiu cao, s ít có kh nng Quc hi
hành x mt cách phá ri công khai.
Nu không phi là giám đc điu hành mt công ty ln ca M hoc mt nhân vt
ngoi giao, chính tr cp cao thì vic vn đng hành lang Tng thng M là không th.
Tuy nhiên, trong nhng nm gn đây, Tng thng M đụ thit lp Vn phòng liên
lc ca Quc hi, có nhim v là đm bo u tiên chính sách ca tng thng đc ban

hành. Vn phòng này có th tip cn và h  đó đ giao dch. Nu h ngh rng cá nhân,
pháp nhân nào đó có mt khi phiu ln có th cung cp cho c hai Vin, h s vui v
lng nghe đ xut ca cá nhân, pháp nhân đó.
- Thng vin
Nh chúng ta đư thy nhng ngi d tho hin pháp Hoa K đư la chn
cho mt c quan lp pháp lng vin. Không có nghi ng rng  M Thng vin có uy
tín hn đáng k hn so vi H vin. H có đc quyn t chi các đng nghip ca h 
H vin. Mi bang Hoa K đc đi din vi hai thng ngh s . ng viên phi trên 30
tui, là công dân Hoa K ít nht trong 9 nm qua, và phi c trú  bang mà h ra tranh
c. H đc bu vi nhim k sáu nm, 1/3 thng ngh s s đc bu c li c hai nm
mt ln. Không bao gi có hai thng ngh s đi din cho cùng mt bang tái tranh c
nhim k sáu nm trong cùng mt nm. Tuy nhiên, đôi khi hai thng ngh s cùng đc
chn, khi mt ngi va đc b nhim vào mt v trí do ngi tin nhim cht hoc t
chc. Trong trng hp nh th này, các Thng ngh s đc ch đnh phi tham gia
cuc bu c k tip cho nhim k hai hoc bn nm còn li.
20



Vào lúc bt đu ca mi k hp, Thng vin hp đ phê duyt b nhim
các v trí cao cp khác nhau:
• Lưnh đo ng đa s: Nh tên ca nó ám ch, đây là ngi lưnh đo ca ng vi đa
s gh trong Thng vin. Ông/bà ta có quyn lc đáng k trong vic b nhim và pháp
lut, nhng vì không có gii hn thi gian cho các cuc tranh lun ti Thng vin,
ông/bà ta phi da trên s hp tác và thin chí ca thng ngh s c hai bên đ hot đng
hiu qu.
• Ngh s đc trách k lut ng đa s: v trí này cng đc bu. Ngh s này phi c
gng đ ti đa hóa s tham gia, và thuyt phc các thng ngh s đn phc tùng đng
li ca ng.
• Lưnh đo ng thiu s: ngi này kt hp vi lưnh đo ng Ngh s này phi c

gng đ ti đa hóa s tham gia, và thuyt phc các thng ngh s đn phc tùng đng
li ca ng.
• Lưnh đo ng thiu s: ngi này kt hp vi lưnh đo ng đa s đ đm bo rng
li ích ca bên thiu s không b b qua. Nu ng ca ch tch thuc bên thiu s ti
Thng vin thì Lưnh đo ng thiu s cng hot đng nh là ngi phát ngôn ca
ông/bà ta trong ngh vin.
• Ngh s đc trách k lut ng thiu s: v trí này cng đc bu bi các thng ngh s
ca ng thiu s. ngh s này kt hp vi viên chc ca ng đa s đ đm bo rng
các th tc t tng ca Thng vin thc hin trn tru.
Thng ngh s rt ci m và thng xuyên chun b b phiu chng li đng li
ca ng. Cách tt nht đ tip cn h là thông qua thành viên ca h.
- H vin
Có 435 thành viên H vin. Trong khi  Thng vin, mi bang đ c hai v
trí bt k kích thc và dân s, các v trí trong H vin đc phân b theo quy mô
dân s. iu này đc da trên các cuc tng điu tra đc t chc hàng nm. Tuy
nhiên, theo hin pháp mi bang đc quyn có ít nht mt đi din, bt k bang đó
nh nh th nào.
Thành viên Chính thc ca H vin đc gi là thành viên Quc hi. iu
này rõ ràng là khó hiu, bi c hai vin cùng đc bit đn là Quc hi. Vì vy h
thng đc gi là đi din, hoc các dân biu Quc hi. Trong khi, Thng ngh
s đc bu mt nhim k sáu nm, các dân biu đc bu vi nhim k hai nm
21



ti mt thi đim. H phi ít nht 25 tui vào ngày bu c, đư là mt công dân Hoa
K ít nht by nm, và là c dân ca bang mà h mun đi din.
V trí cp cao: Ging nh Thng vin có mt s v trí cp cao trong H vin đc
quyt đnh bi phiu bu ca các cuc hp kín ca ng vào đu ca mi Quc hi mi.
ó là:

• Din gi: Ngi phát ngôn, Nh mt cán b lưnh đo, có nh hng to ln đi
vi các th tc t tng ca H vin.
• Lưnh t dân biu ng đa s: Là ngi ng h và phát ngôn chính ca ng chim đa
s. H điu phi Chng trình xây dng lut, pháp lnh ca ng vi Ngi phát ngôn,
và liên kt vi các lưnh đo ng thiu s.
• Dân biu đc trách k lut ca ng đa s: ging nh Ngh s đc trách k lut ca
ng Thng vin, chc nng ca ông/bà ra đm bo rng phn ln c tri ng tham gia
b phiu và Chng trình xây dng lut, pháp lnh đc ch đo thông qua các Vin thp
hn.
• Lưnh t dân biu ng thiu s: Lãnh t này thng tìm cách đ có quan h tt vi các
đi tác ln ca mình. iu này là do nn chính tr M phn ln là s đng thun  mt
mc đ cao cp, nhng cng bi vì các v trí có th đc đo ngc trong mt thi gian
ngn.
• Dân biu đc trách k lut ca ng thiu s: Dân biu này cng tìm kim mi quan h
làm vic tt vi các đi tác ln ca mình. Khi mi quan h gia các bên b phá v trong
mt Quc hi cm giác tht bi có th b truyn tip  k tip theo.
Nh vi Thng vin, cách tt nht đ có đc mt Dân biu là thông qua
các thành phn ca h 1 đc bit ghi nh rng h có đ đc tái đc c hai nm
mt ln. Tuy nhiên, U ban chính sách, có th cung cp mt con đng thay th
kh thi.
- y ban
C hai vin ca Quc hi có cu trúc y ban vng chc. T cách lưnh đo
và t cách thành viên luôn đc đòi hi. Th tc t tng ca y ban đc thông
báo rng rãi trên báo chí và truyn hình, và nhn đc s quan tâm ln. Nht là khi
h s ca mt quan chc nhà nc cp cao đc b nhim đư qua kim tra nh là
mt phn ca quá trình phê chun ca Quc hi.
U ban ca c hai Vin đóng vai trò quan trng trong vic rà soát pháp lut,
22

xây dng chính sách và rà soát các b nhim. Thit lp mi quan h vi các y
ban có liên quan là rt quan trng cho dù đó là vi ch tch, hay vi các viên chc bình
thng, các nhân viên hoc các nhà nghiên cu.
y ban bao gm:
+ Thng vin y ban
+ y ban H vin
+ y ban kt hp
- Pháp ch
Nh đư đ cp phía tren, mc mt ca hin pháp Hoa K trao tt c các quyn lp
pháp cho Quc hi (Thng vin và H vin) . C hai đu có quyn bình đng đ to lp
và thông qua pháp lut, hn là d tho lut đc lp ra đ quyên tin. Nh trng hp ti
Westminster – ch H vin có quyn lc đ đ ra
các d tho lut vi mt mc đích nâng cao doanh thu.
Mc dù H vin có quyn lc duy nht đ đ ra d tho lut nâng cao doanh
thu, Thng vin có th sa đi các d tho đó. iu này có ngha là h có sc
mnh đ nâng cao doanh thu cho các d án c th ch đn gin bng cách sa đi
vào d tho ca H vin.
Quc hi đư đc trao thm quyn duy nht v lp pháp theo hin pháp, đng lc
cho s lp pháp bt ngun t nhiu ngun khácnhau.Ch tch thông qua v trí ca mình
nh là lưnh đo ca mt trong các ng chính rõ ràng là có kh nng đ đm bo rng
pháp lut mà ông mong mun hoc yêu cu đc đa ra. Mt s đ xut đn t các chi
nhánh điu hành ca chính ph bao gm các phòng ban và các c quan. Nh đư đc ghi
nhn, Tng thng trình bày bài din vn State of the Union ca mình trong đó, trong đó
ông vch ra nhng đ xut ca mình cho pháp lut. Nhng đ ngh này sau đó đc chn
bi Thng ngh s hoc Dân biu là thành viên ca ng chính tr ca tng thng. Khi
điu này xy ra, pháp lut đc cho là đư đc gii thiu theo yêu cu.
Tuy nhiên, có nhiu ngun Ủ tng cho pháp lut. Chúng bao gm các tiu
bang, Vin chính sách, các tp đoàn, các nhóm áp lc, các nhân viên Quc hi, và
nhà vn đng hành lang. S lng d tho lut trình lên c hai Vin trong sut quá

trình mt nm có th rt ln nhng ch có khong 10% thc s vt qua tt c các
giai đon cn thit và tr thành lut.
Nh đư nói, pháp lut có th đc trình lên c hai Vin. Mi d tho lut
23



đc đa ra di hình thc mt lá th cho bit ngun gc ca nó (S - Thng vin
và HR - H vin) và s th t (Nh vy nó có th là S99 hoc HR 101). Các loi
vn bn pháp luât:
• D tho lut cá nhân: Chúng liên quan đn khiu ni mà mt công dân có th có
v chính ph mà không th đc gii quyt bi tòa án. Ging vi bt k d tho
lut khác,chúng phi đc gii thiu bi mt thng ngh s hoc Dân biu.
Trng hp này vô cùng him.
• D tho lut công khai: Phn ln d tho lut là thuc nhóm náy. Không ging
nh Westminster là không có d tho lut ca chính ph hoc cá nhân, nhng
mt d tho lut rõ ràng có c hi tt hn hoc tin trin nu chúng có s h tr
ca nhóm đa s.
Cng nh d tho lut cá nhân và công khai còn có các ngh quyt. Có ba
loi Ngh quyt:
• Ngh quyt hn hp: Chúng có tên gi ca riêng mình HJRs và SJRs. Ging
nh mt d tho lut chúng cn phi đc thông qua bi c hai Vin và đc s
chp thun ca tng thng. Chúng thng đc dùng đ cp phép thanh toán c
th ca các qu liên bang, hoc thm chí đ đ xut sa đi hin pháp 1 trong
trng hp đó h cn 2/3 đa s trong c hai Vin.
• Ngh quyt đng thi: Chúng cng có tên ca riêng mình là HConRes và
SConRes. Chúng thng đc dùng đ th hin quan đim – chúng không đc
trình lên tng thng và không có hiu lc pháp lut. Tuy nhiên, chúng cn phi
đc thông qua bi c hai Vin.
• Ngh quyt đn gin: Tên ca chúng là HRs hoc SRS. Ging vi ngh quyt

đng thi, chúng đc s dng đ bày t quan đim 1 nhng trong trng hp này
là ca 1 trong hai vin.
Mc dù ngh quyt đng thi, ngh quyt đn gin không có hiu lc pháp
lut, nhng chúng có th đc s dng đ hn ch quyn hn ca Quc hi. Vì
vy, ngh quyt đng thi đc s dng đ hn ch Quc hi vi mt gii hn
ngân sách và ngh quyt đn gin đc dung đ gii quyt tranh cãi v v d tho
lut.
Ging nh hu ht các c quan lp pháp, có mt quá trình lâu dài và phc
tp mà tt c các vn bn lut phi thông qua ti Quc hi trc khi nó đc trình
24



lên Tng thng ký và tr thành lut. Di đây là các giai đon lp pháp mà các d
tho lut phi đi qua trong hai vin ca Quc hi:
• Giai đon mt: d tho lut đc trình lên Thng vin hay H vin bi mt
thành viên ca Quc hi. Sau đó nó đc đa đn mt y ban thích hp. Nu y
ban không thông qua thì nó tr thành d lut cht. ây là nhng gì xy ra vi hu
ht các d tho lut.
• Giai đon hai: Nu y ban quyt đnh tin hành d tho lut, thì h s t chc
mt cuc điu trn, m ca cho công chúng. Các nhân chng đc gi đn, gm t các
phòng ban, c quan đi din cho các ngành hành pháp.
• Giai đon ba: d tho lut nh ban đu đc gii thiu hoc đư đc sa đi bi y
ban sau đó đc tho lun và b phiu.
• Giai đon bn: Nu đc chp thun, nó s đc trình lên vin khác (tc là,
Vin khác so vi nhà nó đc trình lên ban đu).
• Giai đon nm: D lut này sau đó giao cho y ban có liên quan trong
Vin đó. Mt ln na, nó có th đc phê duyt hoc sa đi.
• Giai đon sáu: sau đó nó đc tho lun và biu quyt. Mt ln na, sa đi cng
có th đc tho lun và biu quyt.

• Giai đon by: Nu có bt k sa đi thc hin  vin th hai thì d lut s đc
đa lên hi ngh y ban ca các thành viên ca c hai Vin đ gii quyt bt k s
khác bit và báo cáo phiên bn cui cùng cho c hai Vin.
• Giai đon tám: C hai vin sau đó phi b phiu và thông qua d lut trong phiên
hp toàn th.
• Giai đon chín: Nu đc s chp thun ca c hai Vin d tho lut sau đó trình
lên tng thng đ phê duyt, hoc ph quyt.
• Giai đon mi: Nu tng thng chp thun d lut, nó s tr thành mt đo lut
và có hiu lc ngay lp tc hoc vào mt ngày quy đnh. Nu tng thng ph quyt
d lut, quyn ph quyt ca tng thng có th b bãi b bi đa s hai phn ba ca c hai
Vin. Nu tng thng không làm gì, d tho luts t đng tr thành mt đo lut sau
mi ngày.
Các thành viên ca Quc hi thng b sung điu khon thêm vào d tho lut.
ây là nhng sa đi mà không cn phi có bt k liên quan đn d tho lut. H có th
th đa vào mt s thay đi lut pháp mà không cn gii thiu mt d lut hoàn toàn mi
25



hoc đó có th là mt n lc đ có đc tài tr cho mt d án quan trng (thng đc
gi là “pork barrel” ch nhng d án béo b dành cho tng đa phng mà chính ph liên
bang phi tài tr, mà mi dân biu có th mang li cho c tri  đa phng ông ta đ ly
đim và ly phiu). Tuy nhiên, Ngoài ra, h có th là mt n lc đ phá hng mt d lut
bng cách b sung mt điu khon không th chp nhn đc đi vi đa s ca Thng
ngh s hoc các Thành viên ca H vin.
Cn chú ý đn y ban Lut pháp ngh vin Hoa K . Các thành viên ca
Quc hi, ngi có v trí trong ban này có quyn lc đ quyt đnh d án lut nào
đc tho lun, phân b và hn ch tranh lun thi gian tho lun đ xác đnh các
loi sa đi s đc cho phép.
Các nhà vn đng hành lang nên bit rng các thành viên ca Quc hi s gp g

vi c tri ca h và đáp ng vi nhng Ủ tng và mi quan tâm đn t bang ca h.
Cách tt nht đ có đc mt sa đi cho d lut là thông qua quá trình sa đi  y
ban. ó là ni mà các d tho lut thc s đc vit bi vì các cuc tranh lun sàn
thng b gii hn.
- Tài chính
Nh chúng ta đư thy Quc hi theo hin pháp M có sc mnh ca mt
“hu bao”. Tuy nhiên, trong thc t trách nhim cho ngân sách đc chia s gia
nhng ngi điu hành (ch tch) và c quan lp pháp (Quc hi). S điu hành
chung gia các ch tch và hai vin ca Quc hi trong bi cnh này đc gi là
quá trình ngân sách.
Chi tiêu đc phân chia gia chi tiêu tùy ý và bt buc. Nói chung chi tiêu
tùy ý ch có hiu lc trong thi gian ngn (thng là mt nm), và đc cp phép
bi mt D tho phân b ngân sách ca y ban phân b ngân ca c hai Vin. chi
tiêu Bt buc có hiu lc dài hn và đư đc cp phép bi ca pháp lut trc đó.
Tr giúp y t cho ngi nghèo và an ninh xã hi thuc th loi này.
Quá trình ngân sách là mt quá trình phc tp, liên quan đn c hai vin ca
Quc hi, Tng thng, mt s vn phòng và các c quan khác.
Quc hi có mt h thng đc gi là "ch đnh đu t 1 earmarking", theo
đó Thng ngh s, Dân biu có th c gng đ có đc các khon tin quy đnh ca
lng tin phân b cho mt t chc hay d án c th. “Ch đnh đu t mm –
solf earmarks" (thng đc thy trong các báo cáo y ban) không có hiu lc