Báo cáo thực tập tốt nghiệp kỹ thuật oto CÔNG TY FALCON SHIPPING

BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CÔNG TY FALCON SHIPPING

LỜI CẢM ƠN

Sau thời gian học tập và tìm hiểu các kiến thức về ô tô tại nhà trường, đây là lần
đầu tiên em được nhà trường tạo điều kiện cho đi thực tập thực tế bên ngoài. Đây là
thời gian mà em được thực tập thực tế, trau dồi lại những kiến thức mà mình đã được
học, chuẩn bị những kĩ năng cơ bản trước khi ra trường. Trong đợt thực tập này em đã
được học tập rất nhiều những công việc thực tế bên ngoài. So với quá trình học tập thì
thực tế bên ngoài có khá nhiều điều lạ đối với em , khi thực tập thì cũng có nhiều điều
chưa làm tốt, song em cũng đã có được những kinh nghiệm đáng học tập. Đó là những
qui trình về việc nhận xe, sữa chữa bảo dưỡng và các kiến thức chuyên môn khác về ô
tô.
Bài báo cáo thực tập này là những công việc hàng ngày em đã làm và ghi lại đầy
đủ, tuy nó có nhiều hạn chế nhưng cũng có khá nhiều điều mới mà bản thân em chưa
từng tìm được trong sách vở hay bất cứ một tại liệu nào.Bài báo cáo được thực hiện
trong một thời gian khá ngắn, mà công việc ở công ty thì khá nhiều vì vậy em không
thể trình bày một cách chi tiết mong thầy thông cảm.
Qua đây em xin chân thành cảm ơn nhà trường, khoa Động Lực trường ĐH Công
nghiệp Tp Hồ Chí Minh đã tạo điều kiện cho em được học tập, tiếp xúc thực bên
ngoài. Em xin chân thành cảm ơn thầy hướng dẫn ở khoa Động Lực , cùng ban giám
đốc và tập thể anh chị em trong công ty Falcon Shipping đã tận tình hướng dẫn, chỉ
bảo, giúp đỡ em hoàn thành tốt việc thực tập.

SVTH: ĐỖ DUY ĐĂNG

1

BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CÔNG TY FALCON SHIPPING

LỜI NÓI ĐẦU

Cùng với sự phát triển của các ngành công nghiệp khác thì ôtô luôn là ngành
công nghiệp chiếm vai trò quan trọng trong nền công nghiệp thế giới. Tại Việt Nam thì
ngành công nghiệp ô tô luôn là mục tiêu hàng đầu của nhà nước ta. Tuy nước ta chưa
thể sản xuất được một chiếc xe mang nhãn hiệu Việt Nam, song số lượng xe tiêu thụ,
số các nhà máy lắp ráp, các dự án đầu tư vào ngành công nghiệp ô tô vẫn chiếm một
số lượng lớn. Và theo dự định thì đến năm 2018 thi thuế nhập khẩu ô tô nguyên chiếc
sẽ giảm xuống còn 0% , điều này tạo điều kiện cho người tiêu dùng trên khắp cả nước
có thể sử dụng được ô tô cá nhân cho mỗi gia đình (thay vì thuế nhập khẩu là 200%
như hiện nay). Chính vì việc ô tô được sử dụng ngày càng nhiều nên các dịch vụ chăm
sóc khách hàng ngày càng trở nên cần thiết. Tuy nhiên số lượng các kĩ sư, công nhân
lành nghề vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu của xã hội. Vì vậy việc đào tạo các kĩ sư,
công nhân am hiểu về ô tô là điều cần thiết trong giai đoạn hiện nay. Do đó việc tiếp
xúc thực tế là vô cùng quan trọng nên nhà trường đã tạo điều kiện cho các sinh viên
chúng em có thời gian để tiếp xúc với công việc hiện tại bên ngoài. Chính vì vậy mà
nhà trường và khoa động lực đã tạo điều kiện để em thực tập tại công ty Falcon
Shipping.

SVTH: ĐỖ DUY ĐĂNG

2


BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CÔNG TY FALCON SHIPPING

NHẬN XÉT CỦA CÔNG TY:
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................

TP.HCM Ngày 18 tháng 04 năm 2011

SVTH: ĐỖ DUY ĐĂNG

3

BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CÔNG TY FALCON SHIPPING

NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN:
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
TP.HCM Ngày…..tháng…..năm 2010
GVHD

SVTH: ĐỖ DUY ĐĂNG

4


BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CÔNG TY FALCON SHIPPING

MỤC LỤC
I.GIỚI THIỆU VỀ CÔNG TY…………………………………………………….7
II. NỘI DUNG THỰC TẬP ……………………………………………………...19
III. MỘT SỐ QUY TRÌNH SỮA CHỮA THỰC TẾ…………………..…...… 26
1)Phương pháp tháo động cơ ………………………………………….…....26
2) Ráp động cơ ………………………………………………………….…....27
3) Phương pháp xác định chiều quay động cơ …………………………..…28
4) Phương pháp xác định xuppap cùng tên ……………………….………..29
5) Cân cam không dấu …………………………………………………….…30
6) Cân chỉnh khe hở xuppap :………………………………………………..30
IV. MỘT SỐ KINH NGHIỆM CHUẨN ĐOÁN ĐỘNG CƠ…………………….30
1.Chuẩn đoán theo tiếng ồn…………………………………………………….30
2.Chuẩn đoán động cơ theo màu khói và mùi khói …………………………..32
3. Các triệu chứng của động cơ diesel khi hư hỏng hệ thống nhiên liệu…...35
4. Các hư hỏng và chuẩn đoán của hệ thống làm mát ……………..……….37
4.1. Các hư hỏng………………………………………………………..…37
4.2. Chuẩn đoán ……………………………………………………..……38
5. Các hư hỏng của hệ thống khởi động …………………………..….…...40
V . CÁC DẠNG HƯ HỎNG VÀ CHUẨN ĐOÁN KHUNG GẦM……......…40
1. chuẩn đoán hệ thống truyền lực…………………………………….…40
2. chuẩn đoán hệ thống lái………………………………………..…..…..48

3. chuẩn đoán hệ thống treo………………………………….……..…….50
4. chuẩn đoán hệ thống phanh……………………………………...…….55
VI. KINH NGHIỆM RÚT RA……………………………………………………65
VIII. TÀI LIỆU THAM KHẢO………………………………………….………66

SVTH: ĐỖ DUY ĐĂNG

5


BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

I.

CÔNG TY FALCON SHIPPING

GỚI THIỆU VỀ CÔNG TY:

Giới thiệu chung về công ty
Tên Công ty: Công ty cổ phần vận tải dầu khí Việt Nam.
Tiếng Anh:

VIETNAM PETROL SHIPPING JOINT STOCK

COMPANY
Tên viết tắt:

Falcon Shipping

Địa chỉ:

172A Nguyễn Đình Chiểu – Quận 3- TP. Hồ Chí Minh.

Điện thoại:

08 3930 0997

Fax:

08 3930 0995 – 08 3930 0996

Email:



Web:

www.falconship.com.vn

SVTH: ĐỖ DUY ĐĂNG

6


BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CÔNG TY FALCON SHIPPING

Công ty Vận tải Dầu khí Việt Nam, là doanh nghiệp Nhà nước thành viên của Tổng
Công ty Hàng hải Việt nam, được thành lập ngày 28/02/1995 theo Quyết định số

638/QĐ/TCCB của Bộ Giao
Thông Vận Tải. Năm 2006, Công ty Vận tải Dầu khí Việt Nam chuyển đổi thành Công
ty Cổ phần Vận tải Dầu khí Việt Nam theo Giấy phép đăng ký kinh doanh số
0300447310 do sở Kế hoạch Đầu tư Thànhphố Hồ Chí Minh cấp ngày 21/12/2006.
Chúng tôi không những là chủ tàu lớn ở Việt nam mà còn là Nhà khai thác tàu, thuê
tàu, môi giới hàng hải và đại lý tàu biển. Vận tải biển là ngành nghề kinh doanh chính
của chúng tôi, trọng tâm là vận tải hàng rời. Hiện tại, chúng tôi đang sở hữu đội tàu
hàng rời gồm 10 chiếc có trọng tải từ 15.000 DWT đến 65.000 DWT với tổng số tấn
trọng tải lên đến gần 390.000 DWT, lớn thứ hai trong tổng công ty hàng hải Việt Nam
và chúng tôi không ngừng đầu tư nâng cao tấn trọng tải và trẻ hóa đội tàu. Bên cạnh
đó, chúng tôi cung cấp tất cả các loại hình dịch vụ hàng hải như:
• Logistics & đại lý hàng hải.
• Lai dắt và sửa chữa tàu biển.
• Cung cấp trang thiết bị vật tư hàng hải.
• Cung cấp thuyền viên.
• Môi giới hàng hải.
• Thiết kế chế tạo và lắp đặt thiết bị nâng chuyển
• Xây dựng và khai thác bến phao và cảng biển.
• Vận Tải Đường bộ.
…
Chúng tôi còn là một trong 500 doanh nghiệp lớn nhất Việt nam do Công ty Truyền
thông Việt Nam tổ chức với sự tham gia đánh giá của các chuyên gia trong và ngoài
nước.
SVTH: ĐỖ DUY ĐĂNG

7


BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CÔNG TY FALCON SHIPPING

Với đội ngũ hơn 1.600 CB-NV-SQ-TV và tổng cộng 21 chi nhánh, công ty con và văn
phòng đại diện trên toàn quốc, chúng tôi luôn luôn đảm bảo cung cấp cho khách hàng
gần như trọn gói các loại hình dịch vụ hàng hải và ngày càng khẳng định vị thế của
mình trong ngành vận tải biển trong nước, trong khu vực cũng như thế giới.

SVTH: ĐỖ DUY ĐĂNG

8


BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CÔNG TY FALCON SHIPPING

II. NỘI DUNG THỰC TẬP
Thời gian
07-3-2011

Nhãn hiệu xe
TRANSINCO

SVTH: ĐỖ DUY ĐĂNG

Loại xe
10.2T -

Công việc
Thay nhớt

9


BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

Thời gian

08-3-2011

Nhãn hiệu xe

MERCEDES-BENZ

CÔNG TY FALCON SHIPPING

Loại xe

9.8T

-

Công việc
Thay lọc nhớt

-

Vệ sinh lọc gió

-

Bơm mỡ

-

Tăng bố thắng ( guốc phanh )

-

Thay bạc pittong máy nén khí .
Tháo két nước hàn lại

-

Bơm mỡ

-

Vệ sinh lọc gió

-

Chăm thêm cho động cơ 4L

nhớt , chăm dầu thắng và dầu trợ lực

MERCEDES-BENZ

5.8T

09-3-2011

Tăng guốc phanh

-

Bơm mỡ

-

Vệ sinh lọc gió

-

Thay cao su chân máy .

-

Thay ắc nhíp .

-

Tháo rotin thước lái ra xiết lại

cho khỏi lỏng
Thay bơm nước

10-3-2011
TRANSINCO

10.2

11-3-2011
MERCEDES-BENZ
9.8T

14-3-2011

-

MERCEDES-BENZ

9.8T

-

Bơm mỡ

-

Vệ sinh lọc gió
Thay cao su chân máy.

-

Châm dầu trợ lực

-

Khắc phục chảy nhớt phốt cốt

máy.
-

Bơm mỡ

-

Thay nước két nước (cho 1 lon

chất chống xét vào)
Tăng guốc phanh
-

Tháo vệ sinh xylanh thắng do

piston thắng bị kẹt.
-

Kiểm tra tiếng kêu ở hệ thống

lái.
SVTH: ĐỖ DUY ĐĂNG

10


BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

Thời gian

15-3-2011

Nhãn hiệu xe

TRANSINCO

CÔNG TY FALCON SHIPPING

Loại xe

10.2

-

Công việc
Thay 2 đầu rootin.

-

Thay nhớt

-

Thay lọc nhớt

-

Bơm mỡ
Tăng guốc phanh

-

Bơm mỡ

-

Thay nhớt

-

Kiểm tra két nước .

-

Thay cuppen cơ cấu điều khiển

ly hợp bằng thủy lực có trợ lực khí nén

16-3-2011

17-3-2011

21-3-2011

22-3-2011

MERCEDES-BENZ

MERCEDES-BENZ

9.8T

9.8T

TRANSINCO

10.2T

MERCEDES-BENZ

5.8T

-

Thay bạc máy nén

-

khí

-

Thay nhớt

-

Thay lọc nhớt.

-

Kiểm tra bơm dầu.

-

Bơm mỡ
Thay nhớt

-

Thay lọc nhớt.

-

Tăng guốc phanh

-

Điều chỉnh độ căng dây curoa

máy nén khí , máy phát điện.
Thay ắc nhíp .
-

Thay cao su ống giảm chấn.
Thay mâm ép li hợp.

-

Thay đĩa ma sát.

-

Thay cuppen cơ cấu điều khiển

ly hợp bằng thủy lực có trợ lực khí nén
23 -3-2011

MERCEDES-BENZ

5.8T

-

Thay cuppen xy lanh bánh sau (

do bị xì dầu )
SVTH: ĐỖ DUY ĐĂNG

Chỉnh lại khe hở giữa guốc
11


BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

Thời gian

24-3-2011

Nhãn hiệu xe

MERCEDES-BENZ

CÔNG TY FALCON SHIPPING

Loại xe

9.8T

Công việc
phanh và trống phanh.
-

Xả gió xy lanh bánh xe .
Đại tu động cơ .

-

Tháo rời động cơ ra khỏi xe

bằng cẩu .
Tháo bơm PE đưa đến thợ cân
bơm .
25-3-2011

MERCEDES-BENZ

9.8T

Tháo nắp máy cốt cam , cốt

máy , cacte
-

Vệ sinh sạch sẽ các chi tiết rồi

đưa dến thợ cơ khí gia công lại cho
chính xác .
Nhận các chi tiết về ráp lại .

28-3-2011

MERCEDES-BENZ

9.8T

-

Cân cam , chỉnh khe hở xuppap

-

Ráp bơm PE và cân bơm .

-

Ráp động cơ trở lại xe

-

Cho nhớt vào động cơ rồi kích

hoạt cần bơm tay và cho nổ máy .
Thay bộ bạc pittong máy nén
khí .

29-3-2011

MERCEDES-BENZ

9.8T

-

Vệ sinh lọc gió

-

Tăng bố thắng.

-

Xả gió cơ cấu điều khiển ly hợp

bằng thủy lực có trợ lực khí nén .
-

Chăm thêm cho động cơ 4L

nhớt , chăm dầu thắng và dầu trợ lực .
Thay 2 cặp phuộc (ống giãm

chấn ) trước sau
30-3-2011

1-4-2014

TRANSINCO

TRANSINCO

5.8T

10.2T

-

Thay 2 rô tin

-

Thay cuppen xylanh bánh sau (

do bị xì dầu )
Thay nhớt
-

SVTH: ĐỖ DUY ĐĂNG

Thay lọc nhớt
12

BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

Thời gian

4-4-2011

Nhãn hiệu xe

TRANSINCO

CÔNG TY FALCON SHIPPING

Loại xe

10.2T

-

Công việc
Chỉnh lại góc đặt bánh xe.

-

Vệ sinh kim phun dầu.

-

Vệ sinh lọc gió
Thay nhớt 18L

-

Thay lọc nhớt.

-

Thay cao su chân máy

-

Thay cuppen cơ cấu điều khiển

ly hợp bằng thủy lực có trợ lực khí nén
-

Xả gió cơ cấu điều khiển ly hợp

bằng thủy lực có trợ lực khí nén .

5-4-2011

MERCEDES-BENZ

Vệ sinh lọc gió
Vệ sinh kim phun dầu.

-

Thay cuppen xylanh bánh sau

( do bị xì dầu )
5.8T

-

Xúc két nước.

-

Vệ sinh lọc gió

-

Thay ổ bi côn 4 bánh

-

Bơm mỡ
Dớt bánh đà , thay chấu mâm ép

ly hợp , thay đĩa ma sát .

MERCEDES-BENZ
6-4-2011

-

9.8T

-

Thay cuppen cơ cấu điều khiển

ly hợp bằng thủy lực có trợ lực khí nén
-

Xả gió cơ cấu điều khiển ly hợp

bằng thủy lực có trợ lực khí nén .
Tay lái nặng

7-4-2011

8-4-2011

TRANSINCO

MERCEDES-BENZ

SVTH: ĐỖ DUY ĐĂNG

5.8T

9.8T

-

Thay bơm trợ lực lái.

-

Tăng bố thắng

-

Bơm mỡ

-

Vệ sinh lọc gió

-

Thay bánh răng hộp số .

-

Vệ sinh lọc gió
13


BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

Thời gian

11-4-2011

Nhãn hiệu xe

MERCEDES-BENZ

CÔNG TY FALCON SHIPPING

Loại xe
-

Công việc
Vệ sinh kim phun dầu .

-

Xúc két nước , châm nước va

cho chất chống xét vào .
9.8T

-

Chăm thêm cho động cơ 4L

nhớt , chăm dầu thắng và dầu trợ lực

12-4- 2011

13-4-2011

TRANSINCO

MERCEDES-BENZ

5.8T

-

Bơm mỡ

-

Vệ sinh lọc gió
Cà bố thắng sau.

-

Tăng thắng tay

-

Xả gió hệ thống phanh.

-

Kiểm tra hệ thống lái

-

Bơm mỡ

-

Vệ sinh lọc gió

-

Thay lọc dầu
Châm dầu trợ lực lái

-

Thay cuppen cơ cấu điều khiển

ly hợp bằng thủy lực có trợ lực khí nén
9.8T

-

Xả gió cơ cấu điều khiển ly hợp

bằng thủy lực có trợ lực khí nén .

14-4-2011

TRANSINCO

10.2T

-

Bơm mỡ

-

Vệ sinh lọc gió
Thay ống giãm chấn

-

Thay dây curoa

-

Thay bạc máy nén khí .

-

Chăm thêm cho động cơ 4L

nhớt , chăm dầu thắng và dầu trợ lực
lái .

SVTH: ĐỖ DUY ĐĂNG

-

Bơm mỡ

-

Vệ sinh lọc gió

14


BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CÔNG TY FALCON SHIPPING

IV. MỘT SỐ QUY TRÌNH SỮA CHỮA THỰC TẾ
1)Phương pháp tháo động cơ .
1.1 Xả nhớt và nước
1.2 Tháo các dây cần điều khiển bơm PE và khóa dầu lại .
1.3 Tháo các bộ phận bên ngoài như : bơm PE , máy khởi động , máy phát,ống
góp hút thoát,ống bô , lọc nhớt , báo nhớt , két nước , bơm nước , quạt gió .
-cẩu động cơ ra ngoài
1.4 Tháo bulong chân máy , đặt động cơ ở vị trí thích hợp , vệ sinh sạch sẽ bên
ngoài trước khi tháo .
1.5 Tháo ráp nấp qui lát nếu động cơ có kiểu xuppap treo thì ta phải tháo trục cò
mổ , ta nới lỏng các vít điều chỉnh khe hở xuppap .
1.6 Rút đệm đẩy ra trước khi tháo nấp máy .
1.7 Dùng nụ nới lỏng các đai ốc từ ngoài vào trong theo hình xoán ốc hay đan
chéo , tháo ra một vòng sau đó dùng chìa khóa hay cần quay tay mở cho nhanh .
1.8 Quay cốt máy để biết tử điểm thượng cua xilanh số một , đánh dấu trên
bánh đà hay puly cốt máy nếu chưa có
SVTH: ĐỖ DUY ĐĂNG

15


BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CÔNG TY FALCON SHIPPING

1.9 Tháo ngàm quay cốt máy và cảo puly cốt máy ra ngoài tháo cacte phan bố
và cạcte liên kết nếu có
1.10 Quan sát và xác định lại dấu cân cam cho chính xác . nếu động cơ có kiểu
xuppap đặt ta dùng cảo ép lò xo xuppap để lấy chén chận , chốt chận lò xo
xuppap ra ngoài đánh dấu xuppap hút và xuppap thoát theo thứ tự thì nổ .
1.11 Tháo bánh đà ra khỏi cốt máy dùng gỗ kê và lật máy lại tháo cacte nhớt
1.12 Tháo các ống dẫn nhớt bơm nhớt lọc nhớt
1.13 Tháo trục chân giữ cốt cam và đem cốt cam ra ngoài , tháo bạc lót ra.
1.14 Nếu đệm đẩy xuppap có thể lấy ra sau khi đã tháo cốt cam thì cốt cam nên
lấy ra sau cùng và chỉ rút cốt cam ra được sau khi đã kéo đệm đẩy lên phía trên
đua đẩy.
1.15 Tháo nắp đậy thanh truyền và đẩy thanh truyền , piston , bạc xec măng ra
khỏi lòng xilanh .
1.16 Tháo theo từng cạp song hành và đánh dấu thanh truyền , piston khi tháo
theo chiều thứ tự tháo ráp
1.17 Trước khi đẩy piston bạc xec măng ra khỏi long xi lanh ta phải ráp nón
thanh truyền bulong lên giá đúng chiều và thứ tự tháo ráp .
1.18 Tháo bợ trục cốt máy phải đánh dấu theo chiều ráp .
1.19 khiên cốt máy ra ngoài đặt lên giá đỡ chuẩn bị sẵn .
1.20 Ráp bợ trục cốt máy lại và ở thân máy dùng tay vặn các đinh vít .
1.21 Dùng cảo cảo bạc xec măng khỏi piston để bạc theo thứ tự và chiều lấp
trên một miếng giấy cứng có soi lỗ sẵn .
1.22 Sau khi các bộ phận được tháo ra rửa sạch bằng dầu , rồi rửa lại bằng
nước thổi gió nén lại cho sạch đặt thứ tự lại và lập kế hoạch sửa chửa phục hồi
thay mới .
2) Ráp động cơ .
Sau khi các chi tiết được sửa chữa , phục hồi thay mới ta ráp động cơ theo thứ
tự ngược với lúc tháo và cần chú ý các đặc điểm sau :

2.1 Các bọng nước đã thông sạch
2.2 Lọc nhớt và các đường nhớt đã thông sạch
SVTH: ĐỖ DUY ĐĂNG

16


BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CÔNG TY FALCON SHIPPING

2.3 Bôi trơn một lớp nhớt mỏng lên các bề mặt ma sát trước khi lắp ráp .
2.4 Xuppap , lò xo xuppap , chén chận , chốt chận phải được đặt đúng thứ tự
theo đặc điểm động cơ .
2.5 Piston ráp đúng thứ tự chiều lắp ráp ( rãnh chống giãn nỡ phải ráp theo
chiều đi xuống của động cơ )
2.6 xéc mang phải ráp đúng vị trí của mỗi loại và miệng cắt phải đều trên vòng
tròn
2.7 Thanh truyền , bạc lót phải ráp đúng thứ tự và chiều lắp ráp .
2.8 Nắp máy , bulong , thanh truyền , bợ trục cốt máy , bánh trớn phải xiết đúng
lực qui định của nhà chế tạo .
2.9 Cốt cam , sên cam ,cốt máy phải ráp đúng dấu qui định ghi trên bánh răng .
2.10 xiết nắp máy làm nhiều lần theo hình xoắn ốc hay đan chéo từ trong ra
ngoài .
2.11 Sau khi đã lắp ráp xong ta gắn động cơ lên kệ hay giàn và dùng tay quay
để thử máy nặng hay nhẹ và có vướng gì không .
2.12 Điều chỉnh khe hở xuppap và kiểm tra dấu cân cam
2.13 Cân cam theo qui định .
2.14 Kiểm tra hệ thống nhiên liệu , bôi trơn , làm mát .
2.15 Cho động cơ chạy thử bên ngoài , điều chỉnh cho êm rồi mới ráp lên xe .

khi động cơ chạy thử ta phải kiểm tra thật kỹ hệ thống làm mát và hệ thống bôi
trơn .
3) Phương pháp xác định chiều quay động cơ .
- Chúng ta có rất nhiều phương pháp xác định chiều quay động cơ . tùy theo
trường hợp cụ thể mà ta có thể áp dụng một trong các phương pháp sau.
a) căn cứ vào dấu mũi tên trên bánh đà :
- Thông thường trên bánh đà của một động cơ bất kỳ người ta có biểu thi dấu
mũi tên để xác định chiều quay đông cơ
b) Căn cứ vào dấu đánh lửa sớm hoặc phun dầu sớm :

SVTH: ĐỖ DUY ĐĂNG

17


BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CÔNG TY FALCON SHIPPING

- Nếu trên thân máy có khắc vạch chia độ và trên buli có vạch một dấu . Dấu 0 0
biểu thị vị trí ĐCT ,+450,+100 biểu thị góc đánh lửa ( hay phun dầu ) sớm trước
ĐCT , dấu -50 ,

-100 biểu thị góc đánh lửa ( hay phun dầu ) trễ .

Như vậy căn cứ vào dấu trên thì chiều của động cơ là chiều kim đồng hồ .
- Nếu trên buli hoặc bánh đà có hai dấu thì một dấu là ĐCT dấu còn lại F là thời
điểm đánh lửa ( hay phun dầu ) sớm . Nếu biết trước một trong hai dấu này thì
chiều quay của động cơ là chiều mà DLS đi trước rồi sau đó đến ĐCT.
c) Căn cứ vào xupap :

- Căn cứ vào ống góp xác định xuppap hút và thải của xilanh số một . Quay trục
khuỷu chiều quay đúng của động cơ là chiều mà xuppap thải vừa đóng lại
xuppap hút vừa mở ra (cuối thải đầu hút ).

d) Căn cứ vào xuppap :
- Do chuyển động của cam ngắt điện có liên hệ tới trục khuỷu. Do đó nếu biết
dược chiều quay của cam ngắt điện thì ta xác định được chiều quay của trục
khuỷu . Chiều quay của cam ngắt điện là chiều mà cam đá cựa vít búa từ trong
ra ngoài .
e) Căn cứ vào quạt gió :
- Trong quá trình làm việc lượng gió làm mát động cơ gồm hai phần do tốc độ
của xe tạo ra và do cánh quạt cung cấp .
- Nếu biết được chiều quay của quạt gió chúng ta xác định được chiều quay của
trục khuỷu
Chú ý : ở động cơ tỉnh tại chiều quay của quạt gió luôn luôn là chiều cánh quạt
hút từ ngoài vào trong .
4) Phương pháp xác định xuppap cùng tên :
a) Căn cứ vào ống góp hút :
- Nếu động cơ một xilanh thì xem xuppap nào thông với bộ chế hòa khí là
xuppap hút còn lại là thải .
- Đối với động cơ nhiều xilanh xuppap nào thông với đường ống nạp là xuppap
hút xuppap nào thông với đường ống thải là xuppap thải .
SVTH: ĐỖ DUY ĐĂNG

18


BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CÔNG TY FALCON SHIPPING

b) Căn cứ vào cấu tạo và bố trí :
- Nếu chúng ta nhìn thấy được xuppap , thì xuppap nào có đường kính lớn là
xuppap hút , xuppap có đường kính bé là xuppap thải .
- Căn cứ vào cơ cấu xoay của xuppap để làm kín nếu cơ cấu nào có bố trí cơ
cấu xoay thì nó là xuppap thải .
- xuppap nào bố trí gần bugi nhất là xuppap thải
c) Căn cứ vào chiều quay của động cơ :
- Xác định từng cặp xuppap của từng xilanh một , quay cốt máy theo đúng
chiều quay ,nếu xuppap nào vừa đóng lại là xuppap thải, xuppap nào vừa mở ra
là xuppap hút.
- chú ý : nếu động cơ diesel hai thì có cùng xuppap thì tất cả các xuppap là
xuppap thải , trong cùng một xilanh người ta có thể bố trí nhiều xuppap .
5) Cân cam không dấu :
- Ví Dụ : cân cam cho động cơ 4 xilanh ,thứ tự công tác của động cơ là 1-3-4-2
(máy 1 và 4 song hành , máy 2 và 3 song hành )
- Tháo sên cam ra
- Quay cốt máy cho pittông 1 ở ĐCT( cuối nén dầu nổ , cuối xả đầu hút ) .
- Quay cốt cam cho hai xuppap máy 1 cưỡi nhau ( tức là máy 1 đang ở cuối xả
đầu hút )
- Suy ra máy 4 đang ở cuối nén đầu nổ
- Gắn sên cam lại .
6) Cân chỉnh khe hở xuppap :
- Ví Dụ : cân chỉnh khe hở xuppap cho động cơ 4 xilanh , thứ tự công tác của
động cơ là
1-3-4-2 (máy 1 và 4 song hành , máy 2 và 3 song hành ) , góc lệch công tác
là 1800
- Quay cốt máy đúng chiều cho hai xuppap máy 1 cưỡi nhau , chỉnh máy 4 vì
đang ở cuối nén đầu nổ ( khe hở xuppap xả lớn hơn khe hở xuppap hút )
- Dựa vào thứ tự công tác và góc lệch công tác cân chỉnh cho các máy còn lại .

SVTH: ĐỖ DUY ĐĂNG

19


BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CÔNG TY FALCON SHIPPING

IV. MỘT SỐ KINH NGHIỆM CHUẨN ĐOÁN ĐỘNG CƠ.
1.Chuẩn đoán theo tiếng ồn
Qui trình:
Cho động cơ chạy không tải, phát hiện tiếng gõ bất thường theo các vùng.
Cho động cơ làm việc ở chế độ toàn tải và 2/3 mức độ tối đa của số vòng quay,
phát hiện tiếng gõ bất thường cho các vùng.
Các vùng nghe tiếng gõ:
Vùng 1: bao gồm tiếng gõ của xupáp, con đội, trục cam, âm thanh phát ra nhỏ, đặc
biệt rõ khi động cơ ở chế độ không
Nguyên nhân:
• Khe hở lớn giữa đuôi xupáp và cam hay con đội.
• Ổ đỡ và trục cam có khe hở lớn.
• Mòn biên dạng cam
Vùng 2: bao gồm tiếng gõ của séc măng, piston với xi lanh, chốt đầu nhỏ, đầu nhỏ và
bạc đầu nhỏ thanh truyền, đặc biệt rõ khi động cơ làm việc ở chế độ thay đổi tải trọng.
Vị trí tiếng gõ tương ứng với vị trí bố trí trong xi lanh.
Nguyên nhân:
• Khe hở lớn giữa piston và séc măng, hay có thể đã bị gãy séc măng.
• Khe hở giữa piston và xi lanh lớn, có thể do mòn phần đáy dẫn hướng piston.
Mòn nhiều xi lanh. Khe hở giữa chốt đầu nhỏ, đầu nhỏ và bạc đầu nhỏ thanh
truyền…

Vùng 3: bao gồm tiếng gõ của trục khuỷu với bạc đầu to, âm thanh phát ra trầm, đặc
biệt rõ khi động cơ làm việc với chế độ thay đổi tải trọng.
Nguyên nhân:
• Hư hỏng bạc đầu to với trục khuỷu: mòn bạc, cháy bạc do thiếu dầu bôi trơn.
• Bị xoay định vị bạc biên, mòn, méo cổ trục…
Vùng 4: bao gồm tiếng gõ của trục khuỷu với bạc cổ trục chính, âm thanh phát ra trầm
nặng, nghe rõ ở mọi chỗ dọc theo chiều dài trục khủyu, đặc biệt rõ khi động cơ làm
việc ở chế độ thay đổi tải trọng, và cả khi số vòng quay lớn.
Nguyên nhân:
SVTH: ĐỖ DUY ĐĂNG

20


BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CÔNG TY FALCON SHIPPING

• Hư hỏng trong phần bạc cổ trục khuỷu với trục khuỷu: mòn bạc, cháy bạc do
thiếu dầu bôi trơn.
• Bị xoay định vị bạc biên, mòn, méo cổ trục.
• Mòn căn dọc trục khuỷu.
• Lỏng ốc bắt bánh đà…
Vùng 5: bao gồm tiếng gõ của các cặp bánh răng dẫn động trục cam, âm thanh phát ra
đều, nghe rõ ở mọi chế độ tải trọng động cơ.
Nguyên nhân:
• Mòn các cặp bánh răng cam.
• Ổ đỡ trục bánh răng hỏng. Các loại động cơ khác nhau sẽ có các vùng nghe
tiếng gõ khác nhau, vì vậy muốn chẩn đoán đúng phải nắm vững kết cấu các loại động
cơ ngày nay bố trí trên ô tô, tìm hiểu các quy luật của sự cố và rèn luyện khả năng

phân biệt tiếng gõ tốt (kinh nghiệm).
Tiếng ồn quá trình cháy
Đối với động cơ xăng khi góc đánh lửa sớm không đúng gây ra tiếng ồn khác
nhau. Đánh lửa muộn máy nóng, tiếng nổ êm đồng thời có thể có tiếng nổ trong
ống xả. Đánh lửa sớm quá nghe tiếng nổ ròn đanh, nếu kích nổ nghe có tiếng rít
rất chói tai như tiếng kim loại miết trên nền cứng.
2.Chuẩn đoán động cơ theo màu khói và mùi khói
a. Màu khí xả động cơ diesel:
• Màu nâu nhạt: máy làm việc tốt, quá trình cháy triệt để.
• Màu nâu sẫm chuyển đen: máy quá thừa nhiên liệu.
• Màu xanh nhạt (liên tục hay không liên tục) một vài xi lanh không làm việc.
• Màu trắng: máy thiếu nhiên liệu hay nhiên liệu lẫn nước, rò rỉ nước vào buồng
đốt do các nguyên nhân khác nhau.
• Màu xanh đen: dầu nhờn lọt vào buồng đốt do hư hỏng séc măng, piston, xi
lanh.
b. Màu khí xả động cơ xăng:
• Không màu hay xanh nhạt: động cơ làm việc tốt.
SVTH: ĐỖ DUY ĐĂNG

21


BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CÔNG TY FALCON SHIPPING

• Màu trắng: động cơ thiếu nhiên liệu, hay thừa không khí do hở đường nạp,
buồng đốt.
• Màu xanh đen hay đen: hao mòn lớn trong khu vực séc măng, piston, xi lanh,
dầu nhờn lọt vào buồng đốt.

c. Màu khí xả động cơ xăng hai kỳ:
Tương tự động cơ xăng, ngoài ra còn lưu ý đến nguyên nhân pha trộn dầu nhờn vào
nhiên liệu.
• Màu xanh đen: tỷ lệ trộn dầu nhờn lớn quá quy định.
• Màu trắng nhạt: tỷ lệ trộn dầu nhờn nhỏ dưới quy định.
Việc xác định chất lượng động cơ thông qua màu khí xả có thể đánh giá chất lượng
động cơ nhất là hệ thống cung cấp nhiên liệu và đánh lửa. Khi đánh giá chung tình
trạng kỹ thuật cần tham khảo các thông số khác.
d. Màu chấu bugi
• Chấu bugi có màu gạch non (hồng): động cơ làm việc tốt.
• Chấu bugi có màu trắng: thiếu nhiên liệu.
• Chấu bugi có màu đen: thừa nhiên liệu.
• Chấu bugi có màu đen và ướt dầu: dầu nhờn không cháy hết do mòn séc
măng-xi lanh, bó kẹt séc măng, gãy séc măng, hay hiện tượng lọt dầu qua ống dẫn
hướng xu páp. Khi tải định mức nếu tốt thì khí thải không màu hoặc màu nhạt.

3. Các triệu chứng của động cơ diesel khi hư hỏng hệ thống nhiên liệu
a. Động cơ không khởi động được
Không có nhiên liệu vào xi lanh
Không có nhiên liệu trong thùng chứa.
Khoá nhiên liệu không mở, đường ống tắc.
Tay ga chưa để ở vị trí cung cấp nhiên liệu, hoặc bị kẹt.
Lọc dầu bị tắc.
Trong đường ống có không khí.
Van của bơm chuyển đóng không kín.
SVTH: ĐỖ DUY ĐĂNG

22

BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CÔNG TY FALCON SHIPPING

Van cao áp đóng không kín, bị kẹt.
Piston bị kẹt.
Lò xo piston bị gãy.
Cặp piston xi lanh bơm bị mòn nghiêm trọng.
Vành răng bị lỏng không kẹp được ống xoay.
Kim phun bị kẹt hoặc lỗ phun tắc.
Có nhiên liệu vào nhiều trong buồng cháy
Vòi phun bị kẹt, mòn mặt côn đóng không kín.
Lò xo vòi phun yếu, gãy.
Có không khí trong đường ống cao áp
Rò rỉ nhiên liệu ở đường cao áp
Trong nhiên liệu có nước, hoặc bị biến chất
Điều chỉnh thời điểm phun không đúng
b. Động cơ khi nổ có khói đen hoặc xám
Do nhiên liệu cháy không hết.
Thừa nhiên liệu: Lượng nhiên liệu không đồng đều trong các nhánh bơm, nhiên liệu
phun muộn quá, động cơ bị quá tải.
Thiếu không khí: Sức cản đường thải lớn, bị tắc ống thải, gây ra khí sót nhiều. Sức
cản đường ống hút lớn do lọc không khí tắc, khe hở xupáp lớn làm xupáp mở không
hết.
Chất lượng phun tồi: do vòi phun, do nhiêu liệu sai loại hoặc không đúng phẩm
chất.
c. Động cơ khi nổ có khói xanh
Do lọt dầu bôi trơn vào buồng cháy.
d. Động cơ khi nổ có khói trắng
Có thể có xi lanh không nổ.

Có nước trong nhiên liệu.
Động cơ không phát huy được công suất
SVTH: ĐỖ DUY ĐĂNG

23


BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CÔNG TY FALCON SHIPPING

Cung cấp nhiên liệu vào động cơ không đủ: Lọc, đường ống thấp áp tắc, có
không khí lọt vào đường thấp áp, bơm chuyển bị yếu, van khống chế áp suất trong
bơm cao áp chỉnh thấp quá, piston xi lanh bơm cao áp mòn, không đồng đều lượng
nhiên liệu giữa các nhánh bơm, góc lệch cung cấp giữa các nhánh bơm không đúng,
điều chỉnh số vòng quay làm việc của điều tốc thấp hơn qui định, có rò rỉ nhiên liệu
trên đường cao áp, đường ống cao áp bị bẹp, thân kim phun mòn nghiêm trọng.
Chất lượng phun nhiên liệu không đúng yêu cầu: Không đảm bảo độ phun tơi,
phân bố hạt nhiên liệu không đúng trong không gian buồng cháy.
Thời điểm phun không đúng: Cặp piston xilanh mòn, đặt bơm không đúng dấu,
lắp không đúng dấu cặp bánh răng truyền động. Chỉnh góc lệch giữa các nhánh không
đúng.
Qui luật phun nhiên liệu sai: Cặp piston xi lanh mòn nhiều, chiều cao con đội
chỉnh sai, cam mòn, lỗ phun bị tắc, độ nâng kim phun không đúng, dùng sai loại vòi
phun.
e. Động cơ làm việc không ổn định
Có hiện tượng bỏ máy hoặc nổ không đều: Có xi lanh không được cấp nhiên
liệu. Có không khí trong đường ống nhiên liệu. Điều kiện cháy không đảm bảo.
Hiện tượng máy rú liên hồi: Piston bơm cao áp bị kẹt, vít kẹp vành răng bị lỏng,
lò xo quả văng điều tốc không đều.

Tốc độ máy tăng cao quá: Ốc hạn chế tốc độ chỉnh sai, thanh răng bị kẹt, mức
dầu trong điều tốc cao.
Có tiếng gõ: Do chỉnh sớm góc phun sớm.
4. Các hư hỏng và chuẩn đoán của hệ thống làm mát .
4.1. Các hư hỏng.
a. Đóng cặn
Khi sử dụng dung dịch làm mát không đúng hoặc động cơ làm việc lâu ngày sẽ
tạo cặn trong thân, nắp máy và két nước làm mát.
b. Hư hỏng bơm nước

SVTH: ĐỖ DUY ĐĂNG

24


BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP

CÔNG TY FALCON SHIPPING

Mòn bi trục bơm, làm cánh bơm có khả năng chạm vào vỏ gây mòn vẹt, giảm
lưu lượng và áp suất nước cung cấp, hở bộ phận bao kín khiến nước rò rỉ ra ngoài.
c. Hư hỏng quạt gió
Đối với loại quạt được truyền động trực tiếp, hư hỏng là sự cong vênh cánh
quạt do va chạm trong quá trình làm việc hay tháo lắp không cẩn thận gây ra hoặc dây
đai bị chùng.
Đối với loại quạt truyền động gián tiếp qua khớp điện từ hoặc khớp nối thủy
lực, sự hư hỏng ở các khớp này như rò rỉ dầu làm giảm mô men truyền lực, hoạt động
không tốt của bộ phận cảm biến nhiệt độ, khiến quạt làm việc kém chính xác.
e. Hư hỏng két nước
Các ống dẫn, ống tản nhiệt có thể bị tắc, nứt, thủng.

Tắc van áp suất, chân không dẫn đến sai lệch áp suất điều chỉnh.
Van hằng nhiệt làm việc không chính xác do độ đàn hồi thân van và cơ cấu
cánh van làm việc kém, do các chất dãn nở chứa trong hộp van bị rò rỉ, dẫn đến hiện
tượng van không mở hay mở không đủ gây nóng máy khi động cơ hoạt động ở công
suất cao. Có trường hợp van không đóng kín khi nhiệt độ còn thấp gây tổn thất nhiệt.
4.2. Chuẩn đoán .
a. Động cơ quá nhiệt
Chất làm mát thiếu hoặc bẩn.
Đai chùng.
Nắp áp suất bị hỏng.
Bộ tản nhiệt hoặc bình ngưng bộ điều hòa không khí bị nghẹt.
Van hằng nhiệt bị kẹt, đóng.
Quạt bị kẹt.
Công tắc hoặc động cơ quạt điện bị hư.
Sự lưu thông chất làm nguội bị cản trở.
b. Động cơ không đạt đến nhiệt độ làm việc, khởi động chậm
Van hằng nhiệt mở hoặc không hoạt động.
SVTH: ĐỖ DUY ĐĂNG

25