Vai trò của đoàn thanh niên cấp cơ sở trong việc đoàn kết, tập hợp thanh niên hiện nay

1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong bất cứ thời kì nào của lịch sử, thanh niên luôn được xem là rường cột
của nước nhà, là lực lượng xung kích trong các cuộc đấu tranh sinh tồn, cũng
như trong các cuộc đấu tranh cách mạng. Trong sự nghiệp đổi mới, lực lượng
thanh niên và công tác thanh niên càng trở lên quan trọng.
Đảng và Nhà nước ta khẳng định vai trò làm chủ và tiềm năng to lớn của
thanh niên trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ
nghĩa, Nghị quyết Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 4 (khoá
VII) chỉ rõ: "Sự nghiệp đổi mới có thành công hay không, đất nước bước vào thế
kỷ 21 có vị trí xứng đáng trên cộng đồng thế giới hay không, phần lớn tuỳ thuộc
vào lực lượng thanh niên; vào việc bồi dưỡng, rèn luyện thế hệ thanh niên; công
tác thanh niên là vấn đề sống còn của dân tộc, là một trong những nhân tố quyết
định sự thành bại của cánh mạng”.
Được xây dựng và trưởng thành qua các thời kì đấu tranh cách mạng, Đoàn
đã tập hợp được đông đảo thanh niên, phát huy chủ nghĩa anh hùng, cống hiến
xuất sắc cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo
vệ tổ quốc. Bước vào thời kì mới, Đoàn tiếp tục phát huy những truyền thống
quý báu của dân tộc và bản chất tốt đẹp của mình, kế tục trung thành, xuất sắc sự
nghiệp vẻ vang của Đảng và chủ tịch Hồ Chí Minh; thường xuyên bổ sung lực
lượng trẻ cho Đảng; tổ chức động viên, đoàn viên, thanh niên cả nước phấn đấu
trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và bảo vệ tổ quốc Việt
Nam XHCN.


2

Thanh niên là lực lượng xã hội hùng hậu, có sức khoẻ, có trình độ học vấn, có
tiềm năng sáng tạo, có khả năng tiếp cận và làm chủ khoa học hiện đại. Trong

giai đoạn cách mạng mới, với bối cảnh thế giới biến động phức tạp, trước những
thách thức to lớn của xu thế toàn cầu hoá về kinh tế, sự phát triển của kinh tế tri
thức, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX khẳng định: Thanh niên là lực lượng
xung kích cách mạng, là nguồn nhân lực quyết định thắng lợi của sự nghiệp công
nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.
Tuổi trẻ là lớp người nhiệt huyết, hăng say trong công việc, năng động và
nhiệt tình. Với xã hội đang thúc đẩy việc giao lưu với các nền văn hóa bên ngoài
thì nhu cầu giao lưu của thanh niên ngày cao. Tuy nhiên, trong tình hình khoa
học kỹ thuật ngày càng tiên tiến và phát triển, bằng các phương tiện truyền thông
rất phong phú và đa dạng một bộ phận thanh niên không tránh khỏi những lôi
kéo, dụ dỗ… khiến bản thân có xu hướng đua đòi theo các bạn, vướng vào
những tệ nạn, một số trường hợp vi phạm pháp luật…
Chính vì vậy, Đoàn thanh niên lúc này với vai trò là đại diện cho các đoàn
viên, chăm lo đời sống, bảo vệ lợi ích cho đoàn viên cần có những hành động,
chương trình cụ thể để đoàn kết, tập hợp thanh niên, tạo hứng thú để họ muốn
tham gia vào phong trào của Đoàn. Bên cạnh đó, Đoàn cần phải đổi mới cả về tổ
chức và phương thức hoạt động để thật sự năng động, trở thành lực lượng nòng
cốt cho đất nước. Để làm được điều đó, đòi hỏi Đoàn phải đoàn kết, tập hợp
được thanh niên để thanh niên đáp ứng được nhu cầu của sự nghiệp cách mạng
và công cuộc đổi mới.
Đồng thời, Đoàn thanh niên là tổ chức có mối liên hệ trực tiếp với thanh
niên, cần phải có các hoạt động nhằm thu hút sự tham gia của các đoàn viên để
xây dựng, củng cố đội ngũ thanh niên ngày càng lớn mạnh hơn nữa.


3

Vì vậy, việc nghiên cứu vai trò của Đoàn thanh niên nói chung và vai trò
của Phường Trường Thi nói riêng trong việc đoàn kết tập hợp thanh niên là rất
quan trọng, giúp ta nhận định đúng đắn về vai trò của Đoàn thanh niên và những

đoàn thể khác. Đồng thời cũng làm rõ hơn về thực trạng hoạt động của Đoàn
thanh niên Phường Trường Thi hiện nay.
Sau đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI (1986) nước ta chuyển từ nền kinh tế
tập trung quan liêu bao cấp sang nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa. Trong những chặng đầu của công cuộc đổi mới chúng ta gặp rất nhiều khó
khăn, trở ngại. Vì tương lai phát triển của cả dân tộc, Đảng và nhà nước ta đã đề
ra hàng loạt các chủ trương chính sách, các vấn đề cần được quan tâm thực hiện,
đặc biệt là vấn đề đoàn kết tập hợp thanh niên – những chủ nhân trẻ tuổi của đất
nước. Để thực hiện tốt công tác đoàn kết tập hợp thanh niên thì Đoàn cơ sở có
vai trò rất quan trọng. Chính vì vậy, tôi chọn đề tài “ Vai trò của Đoàn thanh niên
cấp cơ sở trong việc đoàn kết, tập hợp thanh niên hiện nay” qua khảo sát tại địa
bàn phường Trường Thi- thành phố Thanh Hóa – tỉnh Thanh Hóa.
2. Tổng quan đề tài nghiên cứu
Phân tích các chủ đề nghiên cứu có liên quan đến chuyên đề, chúng ta có thể
thấy các công trình sau:
- Cuốn “Thanh niên học sinh, sinh viên với sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện
đại hóa đất nước” của PTS Nguyễn Phương Hồng – NXB Chính trị Quốc gia
-1997. Cuốn sách đề cập đến việc tìm hiểu về vấn đề thanh niên hiện nay và kiến
nghị một số biện pháp thiết thực để phát huy tính tích cực của họ - đáp ứng yêu
cầu công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước.


4

- Cuốn sách “ Phong trào thanh niên với việc đào tạo nguồn nhân lực trẻ”
của TS. Trần Văn Miều – NXB Thanh niên Hà Nội – 2001. Cuốn sách đã đề cập
đến việc vận dụng chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh vào việc
phát động phong trào thanh niên, đồng thời nêu lên nhiệm vụ của thanh niên Việt
Nam trong thời kì CNH – HĐH và khẳng định phong trào thanh niên cùng với
các công trình nghiên cứu về thanh niên là trường học thực tế đào tạo nguồn

nhân lực trẻ.
- Tháng 3 năm 2006 nhà xuất bản chính trị Quốc gia đã xuất bản cuốn sách
“Xã hội học thanh niên” của GS.TS Đặng Cảnh Khanh. Cuốn sách là một công
trình khá toàn diện về thanh niên từ góc độ tiếp cận lí thuyết đến những nghiên
cứu thực nghiệm. Có thể xem đây là cơ sở xây dựng một cuốn giáo trình cho
giáo viên về sinh viên chuyên ngành xã hội học thanh niên. Đồng thời cuốn sách
cũng là tài liệu nghiên cứu có giá trị đối với những người làm công tác Đoàn và
phong trào thanh niên.
Tuy nhiên, do những giới hạn nhất định về chủ đề nghiên cứu nên những tác
phẩm nêu trên mặc dù đều mang tính chất lý luận sâu sắc, mang tính khái quát
cao và phần lớn là những đánh giá về công tác Đoàn trong những năm gần đây
nhưng vẫn còn thiếu tính cụ thể. Mặt khác, tình hình kinh tế - xã hội ở mỗi địa
phương cũng rất đa dạng đòi hỏi Đoàn thanh niên ở mỗi địa phương phải có
những phương pháp hoạt động cụ thể. Trên tinh thần tiếp thu và thừa kế những
nghiên cứu của các tác giả đi trước, đề tài “ Vai trò của Đoàn thanh niên cấp cơ
sở trong việc đoàn kết tập hợp thanh niên hiện nay”(Nghiên cứu trường hợp tại
phường Trường Thi – thành phố Thanh Hóa – tỉnh Thanh Hóa) sẽ cố gắng đi sâu
hơn về khía cạnh còn thiếu hụt đó, đồng thời cũng mạnh dạn đề xuất ý kiến có
thể giúp cho chính quyền địa phương có cái nhìn mới hơn về Đoàn thanh niên.


5

3. Ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn
3.1 Ý nghĩa khoa học
Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh là một thành viên trong hệ thống
chính trị- xã hội Việt Nam. Nên đề tài nghiên cứu cũng góp phần khẳng định vai
trò lịch sử và vị trí của Đoàn trong giai đoạn hiện nay, mang lại cái nhìn khoa
học hơn về Đoàn và phong trào Đoàn…Qua đây, đề tài cũng làm rõ thêm một số
lý thuyết, đưa ra những khái niệm, những quan điểm, hướng tiếp cận mới trong

việc phát huy sức mạnh của Đoàn thanh niên và việc đoàn kết tập hợp thanh niên
thành một khối thống nhất.
Xét về khía cạnh xã hội học cho thấy các phong trào thanh niên cũng là các
phong trào xã hội mà hiện nay các nghiên cứu đã có nhưng chưa đi sâu và cụ thể.
Vì vậy, đề tài này mở ra hướng mới cho các nhà nghiên cứu, đưa ra các giải pháp
thiết thực hơn cho việc đoàn kết tập hợp thanh niên, phát huy vai trò của cá nhân
và Đoàn cơ sở nói riêng và Đoàn thanh niên nói chung để xây dựng Đoàn vững
mạnh.
3.2 Ý nghĩa thực tiễn
Trong giai đoạn cách mạng mới của đất nước, việc huy động vai trò của các
tổ chức đoàn thể nhân dân là rất quan trọng, trong đó có Đoàn thanh niên.
Nghiên cứu này một phần giúp ta hiểu biết những hoạt động của Đoàn và đặc
biệt nghiên cứu việc đoàn kết tập hợp thanh niên nhằm đáp ứng những đòi hỏi
của thời đại, tìm ra giải pháp nâng cao hiệu quả và chất lượng phong trào thi đua,
tham mưu cho cơ sở Đoàn tại địa phương và có thể là cơ sở để định hướng chính
sách xây dựng đoàn kết thanh niên vững mạnh và Đoàn trở thành chỗ dựa vững
chắc cho thanh niên.


6

4. Mục tiêu nghiên cứu
- Tìm hiểu thực trạng, cơ cấu hoạt động của Đoàn thanh niên phường Trường
Thi- thành phố Thanh Hóa – Tỉnh Thanh Hóa.
- Tìm hiểu ý thức cuả các đoàn viên cơ sở trong việc tham gia các vào phong
trào hoạt động do đoàn thanh niên phát động, tổ chức.
- Tìm hiểu vai trò của Đoàn cơ sở trong việc đoàn kết tập hợp thanh niên từ
đó đưa ra những khuyến nghị và giải pháp nhằm tăng cường vai trò của Đoàn
Thanh niên cấp cơ sở trong việc đoàn kết, tập hợp thanh niên.
5. Đối tượng, khách thể, phạm vi nghiên cứu

5.1 Đối tượng nghiên cứu
Vai trò của Đoàn thanh niên cấp cơ sở trong việc đoàn kết tập hợp thanh niên
hiện nay.
5.2. Khách thể nghiên cứu
Đoàn viên phường Trường Thi – Thành phố Thanh Hóa
5.3. Phạm vi nghiên cứu
- Không gian: Phường Trường Thi – Thành phố Thanh Hóa
- Thời gian: Từ năm 2012 đến nay.
6. Phương pháp nghiên cứu
6.1 Phương pháp luận


7

Đề tài nghiên cứu dựa trên phương pháp luận Mac – Lênin - phép biện chứng
duy vật. Cụ thể là vấn đề đoàn kết tập hợp thanh niên được nhìn nhận xem xét,
đánh giá dựa trên quan điểm khách quan,quan điểm toàn diện, lịch sử cụ thể,
quan điểm phát triển, quan điểm con người, quan điểm giai cấp, cách tiếp cận hệ
thống,tiếp cận định hướng giá trị, hoạt động nhân cách… Các phương pháp phân
tích tổng hợp, logic lịch sử, quy nạp, diễn dịch cũng được sử dụng trong nghiên
cứu.
6.2 Phương pháp cụ thể
6.2.1 Phương pháp thu thập và phân tích tài liệu
Đề tài thực hiện dựa trên những tài liệu, số liệu thống kê, báo cáo sẵn có, liên
quan đến các vấn đề về vai trò của Đoàn với hoạt động đoàn kết tập hợp thanh
niên.
Nguồn tài liệu gồm: các đề tài nghiên cứu đã được công bố; các bài viết tham
luận, hội thảo;sách, báo; mạng Internet, các xuất bản phẩm của nhà nước. Các tư
liệu về địa phương do UBND thị trấn Trường Thi và Đoàn phường cung cấp.
6.2.2 Phương pháp phỏng vẩn bằng bảng hỏi

Trên cơ sở sử dụng một bảng hỏi hoàn thiện, căn cứ vào hệ thống câu hỏi
được lựa chọn phù hợp với đề tài nghiên cứu. Phương pháp này giúp thu thập
được những thông tin cần thiết từ các cá nhân là khách thể nghiên cứu của đề tài.
Mẫu nghiên cứu sẽ được chọn theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên. Dung
lượng mẫu là 70 khách thể .
6.2.3 Phương pháp phỏng vấn sâu


8

Phương pháp nhằm khai thông tin theo chiều sâu góp phần làm rõ bản chất
của vấn đề nghiên cứu. Mặt khác, qua phỏng vấn sâu thông tin thu được không
những bổ sung cho phương pháp bảng hỏi mà còn giải thích được vai trò của
Đoàn trong việc đoàn kết tập hợp thanh niên.
6.2.4 Phương pháp quan sát
Đây là phương pháp nhằm bổ trợ cho tất cả các phương pháp trên, bằng
phương pháp này, chúng ta sẽ quan sát và ghi chép mọi thông tin liên quan đến
đối tượng nghiên cứu phù hợp với đề tài và mục tiêu nghiên cứu.
Bằng phương pháp này, cũng ta có thể thấy được trực tiếp thái độ và hành
động của khách thể, từ đó có thể so sánh từng nhóm khách thể với nhau để thấy
được thái độ của khách thể khi nói đến vai trò của Đoàn cơ sở trong việc đoàn
kết tập hợp thanh niên.
7. Giả thuyết nghiên cứu
- Vai trò của Đoàn thanh niên trong việc đoàn kết tập hợp thanh niên là rất
lớn.
- Việc tổ chức hoạt động Đoàn còn gặp nhiều khó khăn. Chính vì vậy,
công tác đoàn kết tập hợp thanh niên của Đoàn phường còn nhiều hạn chế.


9

8. Khung lý thuyết

Hoạt động của Đoàn
thanh niên cấp cơ sở

Nội dung
hoạt động

Phương
thức hoạt
động

Điều kiện kinh
tế - xã hội

Thanh niên

Ý thức tham gia hoạt động Đoàn

Hiệu quả của công tác đoàn
kết tập hợp thanh niên

Các mô
hình hoạt
động

Chính sách của
Đảng, Nhà
nước, Đoàn

thanh niên


10

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN
1. Các quan điểm vận dụng
1.1.1 Chủ nghĩa Mac – Lênin về đoàn kết tập hợp thanh niên
Khi bàn về thanh niên, Mác viết: “Những công nhân tiên tiến ý thức một cách
đầy đủ rằng, tương lai của giai cấp họ, qua đó cũng là tương lai của cả loài
người phụ thuộc hoàn toàn vào nhiệm vụ giáo dục thế hệ công nhân trẻ”.
Ăngghen đã chỉ ra rằng thanh niên không thể đứng ngoài chính trị, điều đó đòi
hỏi phải tổ chức họ lại, “Thanh niên vừa là khách thể vừa là chủ thể của giáo
dục” ,“Họ là đạo quân xung kích của giai cấp vô sản quốc tế và đội hậu bị của
Đảng”. Và tổ chức thanh niên cộng sản chính là tổ chức giúp Đảng tập hợp, giáo
dục thanh niên, là trường học cộng sản chủ nghĩa của thanh niên, là tổ chức đại
diện bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của thanh niên thông qua việc tham gia
vào quá trình quản lý nhà nước khi chính quyền thuộc về những người cộng sản.
Phát triển tư tưởng của Mác và Ăngghen về vai trò của thanh niên và vị trí,
vai trò của tổ chức Đoàn, Lênin cho rằng thanh niên là sinh lực chiến đấu của
Đảng. Người viết: “Người ta quan sát thấy thanh niên công nhân một khát vọng
nồng cháy không gì kìm hãm được sự vươn lên lý tưởng dân chủ và chủ nghĩa xã
hội. Sớm muộn thanh niên sẽ đến với chủ nghĩa xã hội nhưng bằng con đường
khác với cha anh họ”. Việc giáo dục thanh niên theo nguyên tắc thống nhất giữa
lý luận và thực tiễn cũng như việc kết hợp giữa giáo dục với lao động sản xuất,
là điều kiện cần thiết để giáo dục kỹ thuật toàn diện cho thế hệ trẻ.
Lê-nin đã nhiều lần nhận xét: Thanh niên chính là nguồn sinh lực của cách
mạng. Ông cho rằng thế hệ đang lớn lên của giai cấp vô sản, những sinh viên và

11

học sinh tiên tiến (thanh niên) – một bộ phận quan trọng của giới trí thức trẻ là
những người bạn đồng minh đáng tin cậy của giai cấp công nhân.
Vì vậy, cần xây dựng tổ chức Đoàn thực sự vững mạnh để hoàn thành những
nhiệm vụ đó.
1.1.2 Tư tưởng Hồ Chí Minh về đoàn kết tập hợp thanh niên
Một nội dung quan trọng trong tư tưởng Hồ Chí Minh về thanh niên và công
tác thanh niên là phải tổ chức thanh niên thành lực lượng chính trị hùng hậu
xung quanh Đảng. Tổ chức, tập hợp thanh niên là tạo điều kiện, môi trường để
giáo dục và ngược lại, phải tiến hành đào tạo, giáo dục thanh niên thông qua tổ
chức. Năm 1951, Người giải thích về ý nghĩa của huy hiệu Đoàn: “Huy hiệu của
thanh niên là tay cầm cờ đỏ sao vàng tiến lên”, “Ý nghĩa của nó là phải xung
phong, gương mẫu trong công tác, trong học hỏi, trong tiến bộ, trong đạo đức
cách mạng”. Như vậy, tính chất của tổ chức Đoàn được Người khẳng định rất rõ:
xung phong, gương mẫu. Hồ Chí Minh rất quan tâm đến việc phát triển Đoàn và
xây dựng tổ chức Đoàn vững mạnh. Trong việc phát triển Đoàn, Người chú
trọng cả số lượng và đặc biệt là chất lượng đoàn viên. Tháng 2-1961, Người nói:
“Tổ chức Đoàn phải rộng hơn Đảng… cố nhiên khi kết nạp đoàn viên cần phải
lựa chọn cẩn thận những thanh niên tốt”.
Có thể nói rằng Hồ Chí Minh luôn coi trọng việc xây dựng tổ chức Đoàn
thanh niên cộng sản vững mạnh làm tròn nhiệm vụ là cánh tay, đội hậu bị của
Đảng và việc xây dựng mặt trận đoàn kết, tập hợp thanh niên.
1.1.3 Quan điểm của Đảng, Nhà nước ta về đoàn kết, tập hợp thanh niên
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là tổ chức của những thanh niên tiên tiến, giác ngộ
lý tưởng cộng sản, phấn đấu vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, do Đảng


12

sáng lập và lãnh đạo. Đoàn là đội dự bị tin cậy của Đảng, lực lượng xung kích
cách mạng, là trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên Việt Nam, là người
trực tiếp giúp Đảng thực hiện nhiệm vụ công tác thanh niên, phát động và tổ
chức phong trào hành động cách mạng của thanh niên, là cầu nối giữa thanh niên
với Đảng, là người trực tiếp phụ trách Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh.
Xây dựng Đoàn vững mạnh là nhiệm vụ cần thiết và quan trọng.
Cùng với việc coi trọng xây dựng Đoàn vững mạnh, Đảng cũng coi trọng việc
xây dựng, củng cố và mở rộng mặt trận đoàn kết, tập hợp thanh niên. Văn kiện
Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X đã khẳng định: "Thu hút rộng rãi thanh niên,
thiếu niên và nhi đồng vào các tổ chức do Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí
Minh làm nòng cốt và phụ trách". Nghị quyết Hội nghị lần thứ 4 Ban chấp hành
trung ương Đảng (Khóa VII) về công tác thanh niên cũng khẳng định: "… mở
rộng và củng cố mặt trận đoàn kết, tập hợp thanh niên".
Xây dựng và củng cố mặt trận tập hợp, đoàn kết thanh niên do Đoàn Thanh
niên Cộng sản Hồ Chí minh làm nòng cốt là một quan điểm sáng tạo, độc đáo
của Đảng Cộng sản Việt Nam về công tác thanh niên, phù hợp với đặc điểm,
điều kiện của cách mạng nước ta; có ý nghĩa to lớn củng cố tính bền vững của
khối Đại đoàn kết toàn dân tộc.
1.2 Các lý thuyết vận dụng
1.2.1 Lý thuyết cấu trúc chức năng
E.Durkheim cho rằng xã hội muốn tồn tại và phát triển thì phải dựa trên
những cơ sở giá trị chung. Theo ông có hai loại giá trị cơ bản: xã hội phải được
kiểm soát để xã hội có trật tự thì mới tồn tại, phát triển được và xã hội phải đoàn
kết.


13

Quan điểm đoàn kết và kiểm soát xã hội được xây dựng trên sự đồng thuận và
sự hài hòa. Cơ sở của trật tự xã hội này nằm trong mạng lưới của “hệ thống giá

trị”. Sự đồng thuận về hệ thống giá trị có nghĩa là mọi người trong xã hội nhất
định đều nhất trí với nhau về một cái gì đó là tốt, là quá trình mong ước…
Với lý thuyết cấu trúc chức năng, nếu coi thanh niên là một bộ phận của xã
hội thì mỗi bộ phận lại có chức năng riêng cùng tạo nên một xã hội ổn định.
1.2.2 Lý thuyết hành động xã hội
Theo lý thuyết hành động xã hội thì hành động được xem là mọi hình thức
của hành vi được điều khiển bởi động cơ, hành vi thể hiện một sự thay đổi trạng
thái của sự vật được điều khiển theo tiền động cơ. Hoạt động điều khiển hành vi
trong các môi trường vật thể biểu tượng và xã hội nhờ các chương trình tiến hóa
xã hội. Theo Max Weber, hành động được chia thành: hành động phù hợp với
mục đích, hành động phù hợp với giá trị, hành động truyền thống và hành động
cảm xúc. Hoặc có thể chia thành hành động có tính hợp lý về giá trị và hành
động có tính hợp lý về mục tiêu.
Hành động xã hội của cá nhân thường hướng theo một chuẩn mực nhất định,
bởi xã hội là một hệ thống kiềm chế theo mẫu được thể chế hóa. Cá nhân có thể
sáng tạo và đổi mới nhưng cá nhân vẫn do xã hội tạo ra và hành động được thể
hiện trong những mối quan hệ theo khuôn mẫu với những người khác. Do vậy
hành động xã hội không thể tách khỏi kiểm soát xã hội.
Như vậy việc tổ chức các phong trào của Đoàn thanh niên phải tính đến động
cơ của đoàn viên thanh niên, phải huy động được sức mạnh sáng tạo, nét riêng
của các tiểu văn hóa (của từng cá nhân), đồng thời phải có sự thống nhất, đồng
lòng thì mới đạt được hiệu quả cao.


14

1.3 Các khái niệm
1.3.1 Khái niệm vai trò
Theo từ điển Tiếng Việt: Vai trò là tác dụng, chức năng của ai hoặc cái gì
trong sự hoạt động, sự phát triển chung của một tập thể, một tổ chức .

Vai trò xã hội của một người có nghĩa là người đó phải đảm nhận hay thể
hiện đầy đủ các hành vi, nghĩa vụ, hệ thống chuẩn mực trên cơ sở vị thế của
người đó. Đồng thời họ cũng nhận được những quyền lợi xã hội tương ứng với
việc thực hiện vai trò của họ. Mỗi cá nhân có vô vàn vai trò, có bao nhiêu mối
quan hệ xã hội thì có bấy nhiêu vai trò xã hội. Vị thế và vai trò của cá nhân trong
xã hội bắt nguồn từ vị trí kinh tế, chính trị, xã hội của họ, từ địa vị của các cá
nhân thuộc các giai cấp và các nhóm xã hội khác mà quy định nên.
Chính vì vây, Đoàn thanh niên có vai trò rất quan trọng, đặc biệt trong việc
đoàn kết tập hợp thanh niên hiện nay,Đoàn có hoạt động tốt, có các phương pháp
và nội dung mới mẻ thì mới thu hút được nhiều thanh niên để hiệu quả hoạt động
đoàn cao. Như thế vai trò mới ngày càng được tăng cường và củng cố.
1.3.2 Khái niệm thanh niên
Thanh niên là một khái niệm có thể được hiểu và định nghĩa theo nhiều cách.
Tùy thuộc vào nội dung tiếp cận, góc độ nhìn nhận hoặc cấp độ đánh giá mà
người ta đưa ra các định nghĩa khác nhau về thanh niên.
Từ góc độ xã hội học,thanh niên được xem là một nhóm xã hội của những
người mới lớn. PGS.TS Phạm Hồng Tung, khi nghiên cứu về lối sống của thanh
niên cho rằng:” tuổi thanh niên là độ tuổi quá độ từ trẻ con sang người lớn trong
cuộc đời mỗi người” Nhà khoa học này cũng khẳng định: đây là một nhóm động,


15

không ổn định, nó như một dòng chảy, thường xuyên đón nhận những thành viên
mới và chia tay với những người đã trưởng thành, vượt quá phạm vi lứa tuổi của
nhóm.
Từ góc độ tâm lý học, thanh niên là một độ tuổi, ở giữa lứa tuổi trẻ em và tuổi
trưởng thành. Ở giai đoạn này, sự phát triển về thể chất đạt đến đỉnh cao, tuy
nhiên, các yếu tố tâm lý mới được định hình và ổn định một cách tương đối.
Thanh niên có sự khác biệt lớn về nhiều mặt (tuổi, nơi sinh sống, nghề

nghiệp…), do đó, các đặc điểm tâm lý của thanh niên rất phong phú, đa dạng,
tuy nhiên, chúng có một tính chất chung, đó là tính trẻ. Tính trẻ được thể hiện ở
sự năng động, nhiệt huyết, chấp nhận mạo hiểm, giàu mơ ước và hoài bão lớn,
thích cái mới, thích giao lưu, học hỏi và mong muốn có những đóng góp cho xã
hội để khẳng định bản thân.
Ở Việt Nam có một thời gian khá dài tuổi thanh niên được hiểu gần như đồng
nhất với tuổi đoàn viên (15 đến 28 tuổi). Ngày nay do điều kiện kinh tế, chính
trị, xã hội phát triển, thời gian học tập, đào tạo cơ bản của tuổi trẻ dài thêm, cùng
với nhiều đặc điểm khác mà chúng ta cho thanh niên là những người trong độ
tuổi từ 16 đến 30. Tuy nhiên cần phải phân biệt rõ tuổi đoàn viên và tuổi thanh
niên. Theo điều lệ Đoàn thì Đoàn là một tổ chức chính trị xã hội của thanh niên,
bao gồm những thanh niên ưu tú trong độ tuổi 15 đến 30. Hết tuổi đoàn viên
theo quy định, người đoàn viên đó vẫn có thể tự nguyện tiếp tục sinh hoạt trong
tổ chức Đoàn hoặc tham gia vào Hội liên hiệp thanh niên và các hoạt động khác
của Đoàn và phong trào thanh niên đến 35 tuổi.
1.3.3 Khái niệm đoàn kết tập hợp
Trong từ điển Tiếng Việt đưa ra khái niệm:


16

Đoàn kết là sự liên kết thành một khối thống nhất hoạt động vì một mục đích
chung. Tập hợp là từ nhiều chỗ, nhiều nơi khác nhau tập trung lại để làm một
việc gì đó (nói về số đông). Nói chung đoàn kết tập hợp là một xu hướng khách
quan, liên kết các thành viên trong cùng một tổ chức hoạt động vì một mục đích
của xã hội trong mọi hoàn cảnh lịch sử. Đoàn kết, tập hợp là yếu tố quan trọng
để tránh những mâu thuẫn, xung khắc kìm hãm sự phát triển xã hội.
1.3.4 Khái niệm Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh
Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh là tổ chức chính trị xã hội của thanh niên
Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện. Đoàn bao

gồm những than niên tiên tiến, phấn đấu vì mục tiêu lý tưởng của Đảng là độc
lập dân tộc gắn liền chủ nghĩa xã hội, vì dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng,
dân chủ, văn minh.
Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là đội dự bị tin cậy của Đảng Cộng
sản Việt Nam, là lực lượng xung kích cách mạng, là trường học xã hội chủ nghĩa
của thanh niên, đại diện chăm lo và bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng của
tuổi trẻ; phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh; là lực lượng nòng
cốt chính trị trong phong trào thanh niên và trong các tổ chức thanh niên Việt
Nam.
Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là thành viên của hệ thống chính
trị, hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và Pháp luật của nước Cộng hoà Xã
hội chủ nghĩa Việt Nam. Đoàn phối hợp với các cơ quan nhà nước, các đoàn thể
và tổ chức xã hội, các tập thể lao động và gia đình chăm lo giáo dục, đào tạo và
bảo vệ thanh thiếu nhi; tổ chức cho đoàn viên, thanh niên tích cực tham gia vào
việc quản lý nhà nước và xã hội.


17

1.3.5 Khái niệm Đoàn cơ sở
Đoàn cơ sở là nền tảng của Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh được
thành lập theo địa bàn dân cư, theo ngành nghề, theo đơn vị học tập, công tác và
đơn vị cơ sở trong lực lượng vũ trang nhân dân. Đoàn cơ sở là đơn vị cấp dưới
trực tiếp hoạt động với đoàn viên, thanh niên.
Nhiệm vụ của tổ chức Đoàn cơ sở: “Đại diện, chăm lo và bảo vệ lợi ích chính
đáng của cán bộ, đoàn viên thanh thiếu nhi; Tổ chức các hoạt động, tạo môi
trường giáo dục, rèn luyện đoàn viên, thanh thiếu nhi nhằm góp phần thực hiện
các nhiệm vụ chính trị - kinh tế - văn hóa – xã hội – quốc phòng an ninh của địa
phương và đơn vị; phối hợp với chính quyền địa, các đoàn thể và các tổ chức
kinh tế, xã hội làm tốt công tác thanh niên, tích cực chăm lo xây dựng Đoàn, xây

dựng các Hội của thanh niên và Đội Thiếu niên Tiền phongg Hồ Chí Minh, tích
cực tham gia xây dựng, bảo vệ Đảng và chính quyền” (Khoản 4, Điều 16- Điều
lệ Đoàn – Khóa VIII)
Quyền hạn của Đoàn cơ sở: “Kết nạp đoàn viên mới, quản lý đoàn viên, tiếp
nhận, chuyển sinh hoạt Đoàn, giới thiệu cán bộ, đoàn viên vào quy hoạch đào
tạo, sử dụng cán bộ của Đảng, Nhà nước, các đoàn thể và các tổ chức kinh tế xã hội; Tổ chức các hoạt động, các phong trào nhằm đoàn kết, tập hợp thanh
niên đáp ứng nhu cầu, lợi ích chính đáng, hợp pháp của tuổi trẻ, liên kết, phối
hợp với các ngành, các đoàn thể, các tổ chức kinh tế - xã hội, huy động cộng
đồng, tạo sức mạnh đồng bộ trong công tác thanh thiếu nhi; Tổ chức các hoạt
động tự tạo việc làm và thu nhập cho cán bộ, đoàn viên thanh niên, tạo nguồn
kinh phí cho hoạt động của Đoàn trong khuôn khổ của pháp luật, được sử dụng
con dấu hợp pháp” (Khoản 4, Điều 17)
CHƯƠNG 2:


18

THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CỦA ĐOÀN THANH NIÊN CẤP CƠ SỞ
TRONG VIỆC ĐOÀN KẾT TẬP HỢP THANH NIÊN
2.1. Đôi nét về tình hình thanh niên hiện nay và những vấn đề đặt ra cho
Đoàn thanh niên cấp cơ sở
2.1.1. Đôi nét về tình hình thanh niên hiện nay
*Về lý tưởng cách mạng
Hơn hai mươi năm qua trong tiến trình đổi mới và phát triển đất nước, nhất là
sau 15 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khoá VII), tình hình thanh niên
và công tác thanh niên ở nước ta đã có những chuyển biến tích cực. Tuy nhiên,
bước vào thời kỳ phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa,
thời kỳ toàn cầu hoá và hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, bên cạnh
những mặt tích cực là chính, thì những mặt tiêu cực của kinh tế thị trường, của
toàn cầu hoá cũng đang tác động vào thanh niên nhanh nhất, nhiều nhất, với tư

cách là bộ phận nhạy cảm nhất trong cộng đồng dân tộc. Vì vậy, tiếp tục bồi
dưỡng lý tưởng cách mạng cho thanh niên, phát huy cao nhất vai trò, sức mạnh
của thanh niên trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội
chủ nghĩa hiện nay, đang là vấn đề quan trọng và cần thiết hơn bao giờ hết.
Trước hết, cần khẳng định rằng thanh niên Việt Nam là lớp người luôn
năng động, sáng tạo, hăng hái ủng hộ và đi đầu thực hiện công cuộc đổi mới do
Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo. Trong thanh niên, ngày càng xuất hiện nhiều tài
năng trẻ, những tấm gương cá nhân và tập thể xuất sắc trên các lĩnh vực. Vai trò
xung kích của thanh niên thể hiện trên nhiều lĩnh vực, nhất là khoa học - công
nghệ, công nghiệp quốc phòng, bảo đảm an ninh chính trị…Nhiều thanh niên đã
nhanh chóng tiếp cận với các ngành nghề mới như: viễn thông, dầu khí, hàng


19

không, công nghệ thông tin, điện tử tin học, công nghệ vật liệu mới, công nghệ
sinh học…Trong nông thôn, lực lượng lao động trẻ đóng vai trò chủ yếu trong
việc tiếp thu và áp dụng khoa học kỹ thuật mới, tạo bước phát triển vượt bậc
trong nông nghiệp. Thanh niên cũng là lực lượng đi đầu trong các phong trào
tình nguyện giúp đỡ nhân dân khắc phục thiên tai bão lũ, phong trào hiến máu
nhân đạo, phong trào xoá mù chữ cho học sinh và đồng bào các dân tộc thiểu
số…
Mặt khác, thông qua các hoạt động thực tiễn, niềm tin của thanh niên vào
sự lãnh đạo của Đảng ngày càng được củng cố và tăng cường. Thái độ và ý thức
chính trị của thanh niên được nâng lên với xu hướng ngày càng tích cực. Phần
lớn thanh niên đã tiếp nối truyền thống hào hùng của dân tộc, của Đảng, nêu cao
lòng yêu nước, ý thức xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa;
sẵn sàng hy sinh vì sự nghiệp cách mạng. Đa số thanh niên đồng ý phấn đấu cho
mục tiêu “ Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh” và mong
muốn đất nước không thua kém các nước trên thế giới. Nhiều thanh niên đã kiên

trì phấn đấu, rèn luyện, trưởng thành; sống có đạo đức, nhân cách, tri thức, sức
khoẻ, tư duy năng động và hành động sáng tạo được kết nạp vào Đảng cộng sản
Việt Nam.
Tuy nhiên, một bộ phận không nhỏ thanh niên sống thiếu lý tưởng, giảm
sút niềm tin, ít quan tâm đến tình hình đất nước, thiếu ý thức chấp hành pháp
luật, sống thực dụng, xa rời tryền thống văn hoá dân tộc, chưa nhận thức được
vai trò trách nhiệm của thanh niên đối với đất nước và dân tộc mình. Nhiều thanh
niên tốt nghiệp các trường đại học, cao đẳng năng lực thực hành yếu, thiếu kiến
thức và kỹ năng trong hội nhập kinh tế quốc tế, ngại về làm việc ở nông thôn,
vùng sâu, vùng xa. Một số thanh niên hiểu hời hợt, thậm chí không biết gì về


20

truyền thống dân tộc. Một số khác còn biểu hiện lệch lạc, cơ hội, hám lợi, bất
hiếu với ông bà, cha mẹ…
*Về đạo đức, lối sống
Đa số thanh niên nước ta hiện nay có phẩm chất tốt, tôn trọng các chuẩn
mực đạo đức xã hội, giá trị văn hóa truyền thống dân tộc, có ý thức công dân,
chấp hành pháp luật, tích cực tham gia các phong trào, hoạt động đoàn thể, xung
kích, sáng tạo, tình nguyện vì cộng đồng; sống có nghĩa tình, luôn biết quan tâm,
giúp đỡ người khác, tinh thần tương thân tương ái đã được khơi dậy, trở thành xu
hướng chủ đạo lôi cuốn và thu hút giới trẻ. Nhiều tấm gương thanh niên vượt
qua khó khăn của bản thân, gia đình để vươn lên thành những người hữu ích;
không ít thanh niên dám đấu tranh quyết liệt với các hiện tượng tiêu cực và tệ
nạn xã hội; tỏ thái độ lo lắng, băn khoăn trước các hiện tượng tiêu cực và tệ nạn
xã hội; bất bình trước những sai phạm của cán bộ, đảng viên thoái hóa, biến chất,
vi phạm pháp luật. Phần lớn thanh niên hiện nay có đời sống văn hóa, tinh thần
phong phú, nhu cầu giải trí lành mạnh, lên án những hoạt động giải trí không
lành mạnh, không phù hợp với thuần phong, mỹ tục của dân tộc.

Tuy nhiên, đạo đức, lối sống của một bộ phận thanh thiếu niên còn lệch
lạc, đề cao hưởng thụ, sống thực dụng, ích kỷ, đua đòi, xa hoa lãng phí, sùng bái
thần tượng thái quá, ít quan tâm đến cộng đồng và những người xung quanh.
Một bộ phận thanh thiếu niên thiếu ý thức rèn luyện, không tích cực tham gia các
hoạt động Đoàn, Hội, Đội, các phong trào và hoạt động tập thể do nhà trường,
địa phương tổ chức; lười học tập, lao động, không dám đấu tranh với sai trái, tiêu
cực, thờ ơ, vô cảm trước nỗi đau của người khác, ích kỷ, bất hiếu với cha mẹ,
thiếu trách nhiệm với cộng đồng, thiếu quan tâm đến tình hình đất nước; một bộ
phận thanh thiếu niên mắc tệ nạn xã hội, vi phạm pháp luật.


21

* Về lao động, việc làm, nghề nghiệp và thu nhập
Hiện nay, Thanh niên là lực lượng lao động lớn của xã hội và là nguồn lực
quan trọng cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Hằng năm có
khoảng 1,3 - 1,7 triệu thanh niên bước vào tuổi lao động. Dưới tác động của cuộc
khủng hoảng kinh tế toàn cầu, thực trạng việc làm của thanh niên trong thời gian
gần đây diễn biến khá phức tạp. Tình trạng thất nghiệp, thiếu việc làm trong
thanh niên ngày một gia tăng.
Vì vậy, Đảng và Nhà nước cần quan tâm đào tạo, tổ chức việc làm và hỗ trợ dạy
nghề để phát triển năng lực cho thanh niên, khơi dậy tiềm năng trong họ.
* Vấn đề tệ nạn xã hội, tình trạng phạm pháp của thanh niên
Tình hình tệ nạn xã hội, phạm pháp trong thanh niên đang là vấn đề nổi
cộm trong xã hội, đáng chú ý là tệ nạn ma túy, mại dâm…
Về tệ nạn ma túy, hiện nay số thanh niên vướng vào chiếm tỷ lệ cao. So
với trước đây, những người nghiện ma túy chủ yếu là người hút thuốc phiện và
người lớn tuổi ở vùng cao, nhưng ngày nay chủ yếu là thanh niên và dùng các
độc tố thông qua tiêm chích, hít, uống (thuốc lắc)… Tệ nạn này làm tiêu tốn của
cải quốc gia nói chung và gia đình nói riêng, nó cướp đi sinh mạng nhiều người

và làm suy yếu bộ phận thanh niên, mang mầm bệnh HIV/AIDS cho xã hội…
Về tệ nạn mại dâm nay phát triển ở mọi nơi, tập trung ở các thành phố lớn,
số lượng thanh niên vướng vào tệ nạn này cũng rất lớn, tệ nạn này giờ đã lan
sang học đường, lôi kéo một bộ phận những học sinh, sinh viên… Đây là tệ nạn
nguy hiểm, là nơi phát tán các mầm bệnh như HIV/AIDS, giang mai, lậu… và
một số bệnh xã hội khác thông qua con đường mại dâm. Tệ nạn này gây băng
hoại đạo đức xã hội, phá vỡ hạnh phúc gia đình, là nguy cơ tăng các vụ phạm tội.


22

Như vậy, ngày nay khi kinh tế ngày càng phát triển thì kéo theo đó là
những hậu quả mà ta không lường trước được. Chính vì vậy, trước tình trạng
trên, các cơ quan chức năng, đoàn thể trong xã hội cần có những biện pháp để
phòng, ngừa những tệ nạn trên, đoàn kết tập hợp thanh niên trong một khối nhất
định để kéo họ ra khỏi những cám rỗ của xã hội.
2.1.2 Những vấn đề đặt ra cho Đoàn thanh niên cấp cơ sở hiện nay
Đoàn thanh niên cấp cơ sở là tổ chức sát với thanh niên nhất và có vai trò
đoàn kết tập hợp thanh niên. Chính vì vậy, đặt ra cho Đoàn cấp cơ sở phải đẩy
mạnh chức năng giáo dục cho đoàn viên, thanh niên trong cơ sở mình; nâng cao
hoạt động nhằm thu hút thanh niên tham gia.
Đoàn cơ sở phải làm tốt công tác thanh niên, đoàn kết tập hợp được thanh
niên thì đoàn cấp cơ sở mới phát huy được vai trò của mình và tạo được lòng tin
cho thanh niên. Ngược lại, muốn thanh niên tin cậy và cuốn hút theo đoàn thì
đoàn phải thực hiện tốt nhiệm vụ mà đoàn cơ sở cần phải có.
2.2 Tình hình kinh tế - xã hội của Phường Trường Thi
2.2.1 Về kinh tế
Theo báo cáo “tình hình thực hiện phát triển kinh tế -xã hội” năm 2015
của UBND phường cho thấy: Tốc độ tăng trưởng kinh tế ước đạt 19 %.
Dịch vụ thương mại có nhiều khởi sắc do nền kinh tế thế giới đã có dấu

hiệu phục hồi và phát triển, trên địa bàn phường chủ yếu là các tiểu thương, kinh
doanh buôn bán nhỏ lẻ tại khu vực chợ và một số địa điểm trung tâm của
phường.
2.2 Về văn hóa – xã hội


23

Các hoạt động văn hóa, thông tin, thể dục thể thao, truyền thanh được đẩy
mạnh, tập trung tuyên truyền nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế xã hội của Đất
nước, địa phương như: tuyên truyền cuộc vận động xây dựng nông thôn mới.
Thường xuyên tuyên truyền trên hệ thống loa truyền thanh của phường và
vận động nhân dân thực hiện tốt các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật
của Nhà nước; Kế hoạch xây dựng tuyến đường Trường Thi kiểu mẫu; các Chỉ
thị: 01, 04, 06, 08, 09 của Ban Thường vụ Thành uỷ và Nghị quyết số 05 của
Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố. Duy trì tiếp âm chương trình Đài truyền
thanh thành phố đúng thời gian quy định.
Gia đình văn hoá đạt 92%, gia đình thể thao đạt 68%, gia đình ông bà cha
mẹ mẫu mực con cháu hiếu thảo đạt 82%.
Tiếp tục đẩy mạnh công cuộc vận động “ Học tập và làm theo tấm gương
đạo đức Hồ Chí Minh”, “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu
dân cư”, trong đó tập trung nâng cao chất lượng xây dựng làng văn hóa, gia đình
văn hóa. Hiện nay trong toàn phường có 98% gia đình có các phương tiện nghe
nhìn và phương tiện liên lạc.
Như vậy, tình hình kinh tế, văn hóa, xã hội của phường Trường Thi tương
đối phát triển. Đây cũng chính là tiền đề để phát triển các phong trào của các tổ
chức chính trị xã hội trong đó có Đoàn thanh niên.
2.3 Các chính sách của Đảng, Nhà nước, Đoàn Thanh niên
Cùng với sự phát triển của đất nước, của công tác Đoàn và phong trào
thanh thiếu nhi, thái độ và ý thức chính trị của thanh niên có chuyển biến tích

cực. ý thức lập thân, lập nghiệp của thanh niên cao hơn trước. Lòng nhân ái, tính
tích cực chính trị - xã hội và tinh thần xung phong, tình nguyện của thanh thiếu
nhi ngày càng được khơi dậy mạnh mẽ. Tâm thế, năng lực hội nhập quốc tế của
thanh niên tự tin và chủ động hơn. Vai trò, vị trí của thanh niên trong xã hội tiếp


24

tục được đề cao và nhận được sự quan tâm nhiều hơn của Đảng, Nhà nước và xã
hội.
Tuy nhiên, cùng với sự chuyển đổi nhanh của cơ cấu kinh tế và quá trình
hội nhập kinh tế quốc tế, thanh niên đứng trước nhiều khó khăn, thách thức, đó
là: trình độ học vấn, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, kiến thức kinh tế, quản lý,
kiến thức pháp luật và ý thức chấp hành luật pháp của thanh niên nhìn chung còn
thấp; xu hướng chạy theo bằng cấp, nhận thức lệch lạc về học nghề, chọn nghề,
định hướng nghề nghiệp còn khá phổ biến trong thanh niên. Lao động chưa qua
đào tạo, tình trạng thất nghiệp, thiếu việc làm, hoặc việc làm không ổn định và
thu nhập thấp vẫn là vấn đề bức xúc của thanh niên; không ít thanh niên thụ
động, ỷ lại, chưa tích cực vươn lên tự tạo việc làm, còn ngại khó, ngại khổ, ngại
về nông thôn, miền núi công tác. Sức khỏe thể chất của thanh niên còn thấp so
với khu vực và thế giới; tệ nạn xã hội, đặc biệt là tệ nạn ma tuý và tình trạng lây
nhiễm HIV trong thanh niên đang diễn ra phức tạp. Một bộ phận thanh niên thiếu
ý thức rèn luyện, nhận thức chính trị kém, chưa xác định được lý tưởng sống
đúng đắn, sống thực dụng, thụ động, thờ ơ, ngại tham gia vào các hoạt động
chính trị - xã hội, vi phạm pháp luật, tin vào những điều mê tín dị đoan.
Mục tiêu chung: "Tăng cường bồi dưỡng lòng yêu nước và ý thức công
dân, lý tưởng và đạo đức cách mạng, bản lĩnh chính trị và văn hoá cho thanh
thiếu nhi; xây dựng Đoàn vững mạnh; tích cực chăm lo bảo vệ quyền và lợi ích
hợp pháp của thanh niên; phát huy tiềm năng to lớn của thế hệ trẻ Việt Nam
xung kích "Sớm đưa nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển", phấn đấu cùng

toàn Đảng, toàn dân thực hiện thắng lợi công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước
vì mục tiêu Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh".


25

Ngoài ra, Đoàn chú trọng việc chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng và
Xây dựng tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh vững mạnh; mở rộng mặt trận tập
hợp, đoàn kết thanh niên; tích cực tham gia xây dựng Đảng và chính quyền nhân
dân.
2.4. Tổ chức của Đoàn thanh niên cấp cơ sở trong việc đoàn kết, tập hợp
thanh niên
2.4.1 Một số vấn đề chung về tổ chức của Đoàn thanh niên cấp cơ sở
Đoàn thanh niên cơ sở nói chung và Chi đoàn nói riêng là tổ chức tế bào
của Đoàn, đơn vị có từ 3 – 8 thành viên có thể thành lập một chi đoàn, dưới chi
đoàn còn có những phân đoàn. Chi đoàn được thành lập theo địa bàn dân cư:
Khu phố, tổ dân phố, đường phố, thôn xóm… các chi đoàn khối cơ quan
phường, xã và chi đoàn giáo viên các trường học của phường, xã. Số lượng Ban
chấp hành theo quy định của Ban Thường vụ Trung ương Đoàn.
Nhiệm vụ của tổ chức cơ sở Đoàn: Đại diện, chăm lo và bảo vệ lợi ích hợp
pháp, chính đáng của cán bộ, đoàn viên, thanh thiếu nhi; Tổ chức các hoạt động,
tạo môi trường giáo dục, rèn luyện đoàn viên, thanh thiếu nhi nhằm góp phần
thực hiện các nhiệm vụ chính trị, kinh tế, văn hoá - xã hội, quốc phòng, an ninh
của địa phương, đơn vị; Phối hợp với chính quyền, các đoàn thể và các tổ chức
kinh tế - xã hội làm tốt công tác thanh niên, chăm lo xây dựng Đoàn, tích cực
xây dựng cơ sở Đoàn, Hội, Đội ở địa bàn dân cư, tham gia xây dựng, bảo vệ
Đảng và chính quyền.
Quyền hạn của tổ chức cơ sở Đoàn: Kết nạp đoàn viên mới, quản lý đoàn
viên, tiếp nhận, chuyển sinh hoạt Đoàn; giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng bồi
dưỡng, kết nạp; giới thiệu cán bộ, đoàn viên vào quy hoạch đào tạo, sử dụng cán