bài giảng ngữ văn lớp 9 tiet 13 cac phuong cham hoi thoai tiep

TIẾNG VIỆT LỚP 9


Chúng ta sẽ làm gì
để cuộc sống tốt đẹp hơn ?
Xây một ngôi nhà… ?


Vun đắp gia đình hạnh phúc…?


Theo đuổi những ước mơ

Thành người nổi tiếng…


Cũng có thể chỉ là những điều
bình dị
Lúc ở bên một người
bạn thân…

Hay khi đông vui
náo nhiệt…


Mọi lúc, mọi nơi

Ngôn ngữ giao tiếp sẽ giúp ta
đạt được điều mong muốn.

Nhưng không phải lúc nào
giao tiếp cũng đạt hiệu quả…
• Những hình ảnh này gợi cho em nhớ
lại những chuyện cười dân gian nào?

• Các nhân vật trong đó đã phạm sai
lầm gì khi giao tiếp?


trong thực tế khi giao tiếp chúng
ta cần tuân thủ các phương
châm hội thoại


BÀI CŨ:
Đó là nh ững ph ương
châm h ội tho ại nào?


BÀI CŨ:
PHƯƠNG CHÂM VỀ LƯỢNG:
PHƯƠNG CHÂM VỀ CHẤT
PHƯƠNG CHÂM QUAN HỆ
PHƯƠNG CHÂM CÁCH THỨC
PHƯƠNG CHÂM LỊCH SỰ.


Ti ết 13:
CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI
( Tiếp theo)

BÀI TẬP:
Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:

Ch ào h ỏi
Anh chàng nọ ở nhà vợ tại một làng
quê, được người nhà dặn là phải luôn chào hỏi
mọi người xung quanh.
Một hôm anh ta ra đường và thấy một
người đang đốn cành trên một cây cao, liền ra
dấu gọi.
Người kia dừng việc lật đật trèo xuống, hỏi:
- Có chuyện gì thế?
- Có gì đâu ! Bác làm việc vất vả lắm phải không?


? Nhân vật chàng rể đã tuân thủ
phương châm hội thoại nào?
? Việc tuân thủ phương châm lịch
sự có phù hợp với tình huống
giao tiếp không? Vì sao?


Ghi nhớ (T. 36-SGK):
Việc vận dụng các phương châm hội
thoại cần phù hợp với đặc điểm của tình
huống giao tiếp. (Nói với ai? Nói khi nào?
Nói ở đâu? Nói để làm gì?)

Ví dụ 1:

An: -Cậu có biết bơi không?
Ba: - Biết chứ! Thậm chí còn bơi giỏi nữa.
An: - Cậu học bơi ở đâu vậy?
Ba: - Dĩ nhiên là ở dưới nước chứ còn ở
đâu.


Ví dụ 2:
Lợn cưới áo mới
Có anh tính hay khoe của. Một hôm, may được cái
áo mới, liền đem ra mặc, rồi đứng hóng ở cửa, đợi có ai
đi qua người ta khen. Đứng mãi từ sáng đến chiều chả
thấy ai hỏi gì cả, anh ta tức lắm.
Đang tức tối, chợt thấy một anh, tính cũng hay khoe,
tất tưởi chạy đến hỏi to:
- Bác có thấy con lợn cưới của tôi chạy qua đây không?
Anh kia liền giơ vạt áo ra, bảo:
- Từ lúc tôi mặc cái áo mới này, tôi chẳng thấy con lợn
nào chạy qua đây cả!


Ví dụ 3:

Quả bí khổng lồ


Ví dụ 4:

Người ăn xin


?Trong các VD, tình huống nào
phương châm hội thoại không được
tuân thủ?
? Theo em nguyên nhân nào dẫn tới các

nhân vật không tuân thủ các phương
châm hội thoại?


Ví dụ 5:

An: - Cậu có biết chiếc máy bay đầu tiên
được chế tạo vào năm nào
không?
Ba: - Đâu khoảng đầu thế kỷ XX


Ví dụ 6:

Nếu em là bác sỹ, khi nói với người mắc
bệnh nan y về tình trạng sức khoẻ của
người đó thì em sẽ nói như thế nào?


Ví dụ 7:
Tiền bạc chỉ là tiền bạc

Tiền bạc chỉ là phương tiện để sống chứ
không phải là mục đích cuối cùng của con
người.
Câu này còn có ý răn dạy: không nên
chạy theo tiền bạc mà bỏ qua nhiều thứ
khác quan trọng và thiêng trong cuộc sống


Ghi nhớ (T. 37)
Việc không tuân thủ các phương châm hội thoại có
thể bắt nguồn từ những nguyên nhân sau:
- Người nói vô ý, vụng về, thiếu văn háo giao tiếp;
- Người nói phải ưu tiên cho một phương châm hội
thoại hoặc một yêu cầu khác quan trọng hơn;
- Người nói muốn gây sự chú ý, để người nghe
hiểu câu nói theo một hàm ý nào đó.


Đọc mẩu chuyện sau và trả lời câu
hỏi:
Một cậu bé năm tuổi chơi quả
bóng nhựa trong phòng đọc sách của
bố. Quả bóng lăn vào ngăn dưới của
một kệ sách. Cậu bé tìm mãi không
ra, bèn hỏi bố. Ông bố đáp:
- Quả bóng nằm ngay dưới cuốn
“Tuyển tập truyện ngắn Nam Cao” kia
kìa.

Lời kết :

NẾU MUỐN THÀNH CÔNG

Hãy nắm chắc bí quyết của giao tiếp:
PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI.
Hãy vận dụng các phương châm hội thoại
một cách khéo léo, không cứng nhắc.
Chú ý đến tình huống giao tiếp.

• Và trong giao tiếp ta còn cần
điều gì nữa nhỉ…?
• Hãy suy nghĩ và trả lời vào tiết
sau nhé !