NV9 (T14)

Tuần 14 Ngày dạy: 29/11
Tiết 66-67:
Nguyễn Thành Long
I- MỤC TIÊU CẦN ĐẠT.
Giúp HS:
- Cảm nhận được vẻ đẹp bình dò của các nhân vật trong truyện, nhất là
nhân vật anh thanh niên. Từ đó, thấu hiểu ý nghóa tư tưởng của truyện: công
việc đem lại ý nghóa, niềm vui cho con người.
- Biết phân tích những điểm đặc sắc trong nghệ thuật truyện: xây dựng
tình huống, miêu tả nhân vật từ nhiều điểm nhìn, kết hợp tự sự và trữ tình.
- Giáo dục HS lòng yêu thương những con người lao động thầm lặng và bản
thân yêu thích lao động.
- Rèn kó năng đọc, kể chuyện giàu chất trữ tình.
II-CHUẨN BỊ:
- HS: Chuẩn bò bài theo câu hỏi SGK
- GV: Chân dung tác giả Nguyễn Thành Long, tranh ảnh về Sa Pa.
III- TIẾN TRÌNH LÊN LỚP.
1. Kiểm tra bài cũ: - Trình bày tiểu sử Kim Lân.
- Nhân vật ông Hai gợi cho em suy nghó gì về người
nông dân Việt nam trong kháng chiến chống Pháp?
2. Giới thiệu bài: Trong cuộc sống có những lúc tưởng chừng như lặng lẽ,
âm thầm nhưng thực ra luôn sôi động. Qua “Lặng lẽ Sa Pa”, Nguyễn Thành
Long muốn đề cập đến những con người miệt mài lao động khoa học rất âm
thầm mà khẩn trương vì lợi ích của đất nước và vì cuộc sống của con người.
3. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy học:
Hoạt động của GV-HS Nội dung
* Hoạt động 1: Giới thiệu tác giả, tác phẩm,
đọc, tìm hiểu bố cục.
HS: Tìm hiểu về tác giả và hoàn cảnh sáng tác.
GV: Hướng dẫn đọc: chậm, cảm xúc lắng sâu;
Kết hợp kể tóm tắt với đọc.

? Hãy nhận xét về cốt truyện và tình huống
cơ bản trong “Lặng lẽ Sa Pa”. Tác phẩm này,
theo lời tác giả là “một bức chân dung”, đó là
bức chân dung của nhân vật nào trong truyện ?
HS: Cốt truyện đơn giản, kể lại cuộc gặp gỡ giữa
ông họa só già, cô kó sư và anh thanh niên làm
I. Tìm hiểu chung:
1/ Tác giả: sgk
2/ Tác phẩm: Viết nhân
chuyến đi thực tế Lào
Cai(1970), in trong tập Giữa
trong xanh
3/ Đọc- chú thích:

LẶNG LẼ SA PA
Hoạt động của GV-HS Nội dung
công tác khí tượng trên đỉnh Yên Sơn trong
chuyến đi nghỉ trước khi về hưu của ông họa só.
GV: Kiểm tra vài từ trong chú thích SGK.
? Truyện được kể theo ngôi thứ mấy? Điểm
nhìn trần thuật được đặt vào nhân vật nào? Tác
dụng của lối kể này?
HS: - Ngôi kể thứ 3
- Điểm nhìn trần thuật: ông họa só
- Tác dụng: câu chuyện có vẻ đẹp chân thực,
khách quan.
GV: Truyện chia làm mấy đoạn? Nội dung?
* Hoạt động 2: Tìm hiểu chi tiết tác phẩm.
GV: Anh thanh niên có điểm gì độc đáo?
HS: Anh dần hiện ra từ đối thoại, suy nghó của

các nhân vật khác trong cuộc gặp gỡ chốc lát.
GV: Hoàn cảnh sống, công tác của anh như thế
nào?
? Công việc của anh làm gì? Công việc đó giúp
ích gì cho mọi người?
? Hàng ngày anh làm việc vào những giờ nào?
Thời tiết ra sao?
? Anh thanh niên quen với bác lái xe trong
trường hợp nào?
? Mặc dù sống một mình nhưng anh có cảm
thấy cô đơn không? Cái gì đã giúp anh vượt qua
được hoàn cảnh ấy?
? Anh có cách vượt khó và suy nghó như thế
nào về công việc?
? Suy nghó này của anh cho thấy anh là người
như thế nào?
? Vì sao anh sống một mình nhưng không cảm
thấy cô đơn buồn tẻ?
? Xung quanh còn có gì nữa để làm đẹp cho
cuộc sống và tính cách nhân vật?
? Theo em, nét đẹp đáng chú ý nhất ở nhân
vật này là gì ? Nhận xét về quan hệ của anh với
mọi người? Điều đó có ý nghóa gì? (Thảo luận).
HS: Tìm chi tiết: mời khách lên nhà, tặng hoa
cho cô gái, nhắc cô quên khăn, tặng làn trứng
nhưng lại không tiễn đưa với lí do đến giờ lên
4/ Bố cục: 3 đoạn
II- Đọc – hiểu văn bản.
1. Nhân vật anh thanh
niên .

- Hoàn cảnh sống, công tác:
+ Một mình trên đỉnh Yên
Sơn cao 2600 mét.

+ Đo gió, đo mưa, đo nắng,
tính mây, đo chấn động mặt
đất Công việc đòi hỏi tỉ mỉ,
chính xác, đúng giờ.
+ Gian khổ, đơn độc.
- Vượt khó:
+ Ý thức về công việc và
lòng yêu nghề: “Khi ta làm
việc. . . buồn đến chết mất”.
+ Biết tổ chức cuộc sống (đọc
sách, trồng hoa, nuôi gà…).
- Nét đẹp:
+ Chân tình, cởi mở.
+ Chu đáo và khiêm tốn
→
Nhân vật tự bộc lộ nét
đáng yêu, đáng quý qua nhận
xét, suy nghó của nhân vật

Hoạt động của GV-HS Nội dung
ốp…  Là sự cởi mở, chân tình, ân cần chu đáo
và rất khiêm tốn. Tác giả đã phác họa chân
dung nhân vật chính với những nét đẹp về tinh
thần, tình cảm, cách sống và những suy nghó về
cuộc sống, về ý nghóa của công việc
→

Tiêu biểu
cho lớp người lao động trẻ.
GV: Nhận xét nghệ thuật khắc họa tính cách
nhân vật?
HS: Cuộc gặp gỡ ngắn ngủi, nhân vật tự bộc
bạch tự nhiên những nét đẹp tính cách, tâm
hồn, tình cảm…
GV: Anh thanh niên hỏi cô gái “Cũng đoàn viên
phỏng” cho thấy điều gì?
HS: Sự đồng cảm về lí tưởng sống những
thanh niên ba sẵn sàng thời chống Mó( những
năm 70) sẵn sàng đi bất cứ đâu, làm bất cứ việc
gì khi Tổ quốc cần.

* Tìm hiểu các nhân vật khác.
? Nhân vật ông họa só đóng vai trò gì trong
truyện?
? Tình cảm, thái đôï của ông khi tiếp xúc trò
chuyện với anh thanh niên?
? Ông họa só suy nghó gì về nghề nghiệp? Về
nghệ thuật? Về cuộc sống con người? ( chi tiết
trang 186)
? Em hiểu gì về sự nhọc quá của ông họa só?
Từ “nhọc” thuộc phương ngữ nào?(PN Bắc Bộ)
? Em cảm nhận thế nào về ông họa só?
? Bác lái xe là người như thế nào? Nếu thiếu
nhân vật bác lái xe câu chuyện sẽ ra sao?
? Cuộc gặp gỡ bất ngờ với anh thanh niên đã
để lại trong cô những ấn tượng tình cảm gì?
 Hiểu thêm quan niệm về nghề nghiệp, cuộc

sống. Kiểm nghiệm lại việc từ bỏ mối tình thở
học trò là đúng đắn Tìm thấy hướng đi cho
mình.
? Đưa NV cô kó sư vào truyện có tác dụng nghệ
thuật gì?( Thoát khỏi dáng dấp một bút kí đi
đường; Sự đồng cảm của thế hệ, lí tưởng của
khác.
→
Tiêu biểu cho những con
người mới sống có lý tưởng:
âm thầm cống hiến và vui
với công việc.

2. Các nhân vật khác.
- Ông họa só: nhạy cảm, tài
hoa, say mê sáng tạo.
- Bác lái xe: vui tính, biết
quan tâm tới người khác.
- Cô kỹ sư : vừa tốt nghiệp,
hồn nhiên, ý tứ, kín đáo sẵn
sàng nhận nhiệm vụ ở vùng
cao Tìm thấy lẽ sống,
hướng đi cho mình.

TIẾT 2
Hoạt động của GV-HS Nội dung
thanh niên Việt nam một thời đánh Mó)
? Hai nhân vâït phụ xuất hiện gián tiếp là
những nhân vật nào? Có tác dụng gì?
* Thảo luận:

- Những nhân vật phụ và anh thanh niên trong
“Lặng lẽ Sa Pa” đã thể hiện chủ đề tư tưởng
truyện như thế nào ?
GV: Truyện ngợi ca những con người lao động
như anh thanh niên và cái thế giới những con
người như anh. Tác giả muốn nhắn tới người
đọc: “Trong cái lặng im của Sa Pa. . . có những
con người làm việc và lo nghó như vậy cho đất
nước”.
* Hoạt động 3: hướng dẫn tổng kết.
- HS đọc ghi nhớ SGK
- Truyện có sự kết hợp các yếu tố trữ tình, bình
luận với tự sự. Hãy chỉ ra các chi tiết tạo nên
chất trữ tình của tác phẩm ? Nêu tác dụng của
chất trữ tình đó ?
? Tại sao các nhân vật lại không được gọi tên
cụ thể?
 Tác giả muốn vô danh họ, bình thường hóa
họ, muốn nói rằng đó là những con người lao
động bình thường, phổ biến, thường gặp trong
quần chúng nhân dân ta trên khắp mọi nẻo
đường đất nước.
* Hoạt động 4: Hướng dẫn về nhà.
- Viết đoạn văn phát biểu cảm nghó về anh
thanh niên hoặc ông họa só.
- Chuyển ngôi kể và diểm nhìn sang NV cô kó
sư, viết lại ngắn gọn cuộc gặp gỡ giữa 3 người
- Soạn bài: Xem trước các đề bài trong SGK
chuẩn bò cho bài viết số 3
- Các nhân vật phụ khác:

đang ngày đêm miệt mài,
cống hiến thầm lặng, hi sinh
tuổi trẻ, hạnh phúc cá nhân
góp phần xây dựng đất nước.
→
Góp phần làm nổi bật chủ
đề tư tưởng: “Trong cái lặng
im của Sa Pa. . . có những
con người làm việc và lo nghó
như vậy cho đất nước”.
III. Tổng kết- luyện tập:
- Nội dung( ghi nhớ SGK)
- Nghệ thuật:
* Luyện tập:
- Chất trữ tình:
+ Cảnh thiên nhiên đẹp, thơ
mộng ở SaPa
+ Cuộc sống, công việc thầm
lặng của nhân vật
+ Cuộc gặp gỡ giữa các nhân
vật.
- Chủ đề: Ca ngợi những con
người lao động XHCN tự giác
và ý thức rõ về sự cống hiến
chân chính cho đát nước.

Tuần 14 Ngày dạy:6/12
Tiết 68, 69
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
Giúp HS:

- Biết vận dụng những kiến thức đã học để thực hành viết một bài văn tự sự có
sử dụng các yếu tố miêu tả nội tâm và nghò luận.
- Rèn kó năng diễn đạt trình bày…
II. CHUẨN BỊ:
- GV: chọn đề kiểm tra phù hợp tình hình học sinh
- HS: đọc trước các đề trong SGK
III. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY- HỌC:
1. Kiểm tra bài cũ:
2. Bài mới:
* Hoạt động 1: GV chép đề bài lên bảng
ĐỀ BÀI: Hãy kể về một lần em trót xem nhật kí của bạn.
* Hoạt động 2: GV hướng dẫn HS làm bài
$ Gợi ý:
- Nội dung chính là kể lại mình đã trót xem nhật kí riêng của bạn như thế
nào?(lúc nào, ở đâu, diễn ra như thế nào, bạn có biết không, có ai thấy không, đã đọc dược
những gì, có nói cho người khác biết nội dung nhật kí của bạn hay không…)
- Nội dung két hợp các yếu tố miêu tả nội tâm và lập luận: miêu tả những suy nghó, tình
cảm của mình sau khi trót hành động như trên(ân hận, xấu hổ như thế nàò, những suy nghó,
dằn vặt, trăn trở… và rút ra bài học cho mình)
$ Dàn bài:
1. Mở bài: - Giới thiệu sự việc: xem nhật kí riêng của bạn.
- Nhân vật: chính em
- Tình huống xảy ra câu chuyện: ở đâu?... khi nào?...
2. Thân bài: Kể lại diễn biến câu chuyện theo một trình tự nhất đònh, thực chất là trả lời
câu hỏi: câu chuyện đã diễn ra như thế nào?
Diễn biến của sự việc:
a) Sự việc khởi đầu(mở đầu): thấy quyển vở đẹp có bìa cứng trong hộc bàn của bạn…
b) Sự việc mâu thuẫn( thắt nút): diễn biến nội tâm: vừa nhớ lời dạy của cô không được tò
mò xem thư hoặc nhật kí của người khác, vừa tò mò muốn xem bạn viết nhwngc gì trong
đó…

c) Sự việc phát triển: giở vở nhật kí của bạn ra xem… thấy ghi những chuyện, những cảm
nghó riêng tư của các bạn về trường lớp, về các bạn…
d) Sự việc cao trào( mở nút): đem những chuyện bạn viết kể cho lớp nghe, gây mất đoàn
kết, cãi cọ, xô xát…

VIẾT BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 3
VĂN TỰ SỰ