Luận văn thạc sỹ: Tăng cường quản lý cho vay tiêu dùng tại Agribank chi nhánh tỉnh Nghệ An

Trờng Đại học KINH Tế QuốC DÂN
------------

lê xuân tú

tăng cờng quản lý cho vay tiêu dùng
tại agribank chi nhánh tỉnh nghệ an
Chuyên ngành: kinh tế chính trị

Ngời hớng dẫn khoa học:
ts. đỗ thị kim hoa

Hà Nội - 2015


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu riêng của cá nhân. Những số
liệu nêu trong luận văn là trung thực và được sự đồng ý của Ngân hàng No&PTNT
Việt Nam - chi nhánh tỉnh Nghệ An.
Tác giả

Lê Xuân Tú


LỜI CẢM ƠN
Tôi xin trân trọng cảm ơn TS. Đỗ Thị Kim Hoa – cô giáo đã tận tình hướng
dẫn tôi trong quá trình nghiên cứu. Tôi xin trân trọng cảm ơn các thầy cô Phòng
Quản lý đào tạo & sau đại học; các thầy cô Khoa Kinh tế chính trị; Ban Giám đốc
cùng toàn thể đồng nghiệp Ngân hàng No&PTNT Việt Nam - Chi nhánh Nghệ An
đã giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi để tôi có thể hoàn thành luận văn của mình.
Tác giả

Lê Xuân Tú


MỤC LỤC
MỤC LỤC........................................................................................................
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT.....................................................
Đối tượng nghiên cứu: Đề tài chủ yếu phân tích hoạt động quản lý
cho vay tiêu dùng tại Agribank chi nhánh Nghệ An........................3
Phạm vi nghiên cứu: Đề tài được thực hiện nghiên cứu tại Văn
phòng chính và các chi nhánh Agribank trên địa bàn tỉnh Nghệ
An trên cơ sở các số liệu trong 5 năm từ năm 2010 đến năm 2014.3
4. Phương pháp tiếp cận và nghiên cứu............................................3
1.1.2.3. Phân loại cho vay tiêu dùng.....................................................11
2.1.3.1. Hoạt động huy động vốn..........................................................37
2.1.3.2 Hoạt động sử dụng vốn.............................................................39
2.1.3.3. Kết quả kinh doanh..................................................................45
6. Phân kỳ hạn trả nợ................................................................................49
8. Thu hồi nợ.............................................................................................50
Kiểm tra hồ sơ vay vốn của khách hàng, thẩm định và lập báo cáo
thẩm định cho vay.................................................................................57
Tùy trường hợp cụ thể, cán bộ tín dụng yêu cầu khách hàng cung cấp
hoá đơn chứng từ hoặc bảng kê chứng từ có liên quan, phù hợp với
mục đích vay vốn để kiểm tra trước khi giải ngân.................................65
Theo dõi và kiểm tra khoản vay: Cán bộ được giao theo dõi khoản vay
có trách nhiệm theo dõi, đôn đốc việc trả nợ gốc, lãi của khách hàng
đầy đủ, đúng kỳ. Các khoản nợ đến hạn đều phải lập thông báo gửi
cho khách hàng trước 05 ngày làm việc so với ngày đến hạn nợ..........66
Căn cứ vào chương trình, kế hoạch kiểm tra, kiểm soát; kết quả chấm
điểm xếp hạng khách hàng; các báo cáo tài chính; quá trình trả nợ

(bao gồm gốc, phí và lãi); các dấu hiệu bất thường của khách hàng, cán
bộ tín dụng thực hiện kiểm tra sau khi cho.............................................66
Thu nợ gốc, lãi tiền vay và phí.....................................................................
Thực hiện xử lý nợ.........................................................................................


Thanh lý hợp đồng và giải chấp tài sản bảo đảm..................................66
Quy định về thiết lập hồ sơ và thẩm định tín dụng...........................72
Về quản lý tín dụng, thu hồi nợ vay, giám sát và sử lý tín dụng.......72
Về lãi suất cho vay và phí cho vay.......................................................72


DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT
Agribank
ATM
CVTD
QLCVTD
EDC
IPCAS
NHNo&PTNT
NHTM
NHTMCP
NHNN
POS
VPBank
Vietcombank
CIF
RRTD

Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn

Máy rút tiền tự động
Cho vay tiêu dùng
Quản lý cho vay tiêu dùng
Thiết bị đọc thẻ, chấp nhận thẻ
Hệ thống thanh toán và kế toán khách hàng
Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn
Ngân hàng thương mại
Ngân hàng thương mại cổ phần
Ngân hàng Nhà nước
Thiết bị chấp nhận thẻ
Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng
Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam
Thông tin khách hàng
Rủi ro tín dụng


DANH MỤC BẢNG
MỤC LỤC........................................................................................................
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT.....................................................
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT.....................................................
Đối tượng nghiên cứu: Đề tài chủ yếu phân tích hoạt động quản lý
cho vay tiêu dùng tại Agribank chi nhánh Nghệ An........................3
Phạm vi nghiên cứu: Đề tài được thực hiện nghiên cứu tại Văn
phòng chính và các chi nhánh Agribank trên địa bàn tỉnh Nghệ
An trên cơ sở các số liệu trong 5 năm từ năm 2010 đến năm 2014.3
4. Phương pháp tiếp cận và nghiên cứu............................................3
1.1.2.3. Phân loại cho vay tiêu dùng.....................................................11
2.1.3.1. Hoạt động huy động vốn..........................................................37
Bảng 2.1: Tình hình huy động của NHNo&PTNT chi nhánh tỉnh
Nghệ An giai đoạn 2010-2014........................................................37

2.1.3.2 Hoạt động sử dụng vốn.............................................................39
Bảng 2.2: Quy mô tín dụng của NHNo&PTNT tỉnh Nghệ An.......40
2.1.3.3. Kết quả kinh doanh..................................................................45
6. Phân kỳ hạn trả nợ................................................................................49
8. Thu hồi nợ.............................................................................................50
Kiểm tra hồ sơ vay vốn của khách hàng, thẩm định và lập báo cáo
thẩm định cho vay.................................................................................57
Tùy trường hợp cụ thể, cán bộ tín dụng yêu cầu khách hàng cung cấp
hoá đơn chứng từ hoặc bảng kê chứng từ có liên quan, phù hợp với
mục đích vay vốn để kiểm tra trước khi giải ngân.................................65
Theo dõi và kiểm tra khoản vay: Cán bộ được giao theo dõi khoản vay
có trách nhiệm theo dõi, đôn đốc việc trả nợ gốc, lãi của khách hàng
đầy đủ, đúng kỳ. Các khoản nợ đến hạn đều phải lập thông báo gửi
cho khách hàng trước 05 ngày làm việc so với ngày đến hạn nợ..........66
Căn cứ vào chương trình, kế hoạch kiểm tra, kiểm soát; kết quả chấm
điểm xếp hạng khách hàng; các báo cáo tài chính; quá trình trả nợ


(bao gồm gốc, phí và lãi); các dấu hiệu bất thường của khách hàng, cán
bộ tín dụng thực hiện kiểm tra sau khi cho.............................................66
Thu nợ gốc, lãi tiền vay và phí.....................................................................
Thực hiện xử lý nợ.........................................................................................
Thanh lý hợp đồng và giải chấp tài sản bảo đảm..................................66
Quy định về thiết lập hồ sơ và thẩm định tín dụng...........................72
Về quản lý tín dụng, thu hồi nợ vay, giám sát và sử lý tín dụng.......72
Về lãi suất cho vay và phí cho vay.......................................................72


Trờng Đại học KINH Tế QuốC DÂN
------------

lê xuân tú

tăng cờng quản lý cho vay tiêu dùng
tại agribank chi nhánh tỉnh nghệ an
Chuyên ngành: kinh tế chính trị

Ngời hớng dẫn khoa học:
ts. đỗ thị kim hoa

Hà Nội - 2015


i

TÓM TẮT LUẬN VĂN
1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
Cho vay tiêu dùng là một trong những hình thức cho vay của các ngân hàng
thương mại, là hoạt động mang lại nhiều lợi nhuận cao cho ngân hàng thương mại
nhưng cũng chứa đựng nhiều rủi ro nhất.
Trong những năm qua, Agribank đã có nhiều giải pháp nhằm nâng cao
hiệu quả trong quản lý cho vay tiêu dùng nhằm mở rộng thị trường với các chương
trình marketing, cho ra đời các sản phẩm tiêu dùng mới (cho vay thấu chi, vay mua
sắm…); các chính sách về kiểm soát rủi ro trong cho vay tiêu dùng; chính sách
lãi suất nhằm tăng cường huy động vốn; chính sách nâng cao chất lượng nhân lực
làm công tác quản lý cho vay tiêu dùng; chính sách lương thưởng nhằm khuyến
khích hiệu quả làm việc và năng suất lao động… tuy nhiên thị phần tín dụng của
Agribank chưa cao so với tiềm năng của nó, lợi nhuận đem lại từ hoạt động cho
vay tiêu dùng trong tổng lợi nhuận của Chi nhánh còn nhỏ.
Ngoài ra, hiện nay cũng chưa có một nghiên cứu hay báo cáo nào đánh giá

về thực trạng quản lý cho vay tiêu dùng của Agribank chi nhánh tỉnh Nghệ An.
Cũng như chỉ ra được những hạn chế tồn tại trong quản lý cho vay tiêu dùng của
Chi nhánh trong những năm vừa qua.
Xuất phát từ những lý do và thực tế như trên, luận văn “Tăng cường quản lý
cho vay tiêu dùng tại Agribank chi nhánh tỉnh Nghệ An” sẽ vận dụng cơ sở lý
luận và kinh nghiệm thực tiễn về cho vay tiêu dùng, với hy vọng sẽ mở ra một
hướng đi mới cho sự phát triển cho vay tiêu dùng của Agribank Việt Nam nói
chung và của Chi nhánh tỉnh Nghệ An nói riêng, đồng thời đề xuất các giải pháp
khắc phục những khó khăn gặp phải trong quản lý cho vay tiêu dùng và đẩy mạnh
tăng trưởng cho vay tiêu dùng tại Chi nhánh một cách phù hợp và khoa học.
2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI
Trên cơ sở tìm hiểu thực trạng quản lý cho vay tiêu dùng Agribank chi
nhánh tỉnh Nghệ An, để từ đó thấy được những hạn chế gặp phải và làm cơ sở để


ii

đề xuất giải pháp nhằm tăng cường quản lý hoạt động cho vay tiêu dùng ở
Agribank chi nhánh tỉnh Nghệ An nói riêng và làm cho Chi nhánh ngày càng
phát triển, trở thành các ngân hàng thương mại hàng đầu tại Nghệ An trong hoạt
động cho vay nói chung.
3. KẾT CẤU CỦA ĐỀ TÀI
Ngoài phần mục lục; danh mục tài liệu các bảng biểu, tài liệu tham khảo; phần
mở đầu và phần kết luận, nội dung của luận văn được chia thành 3 chương:
Chương 1. Cơ sở lý luận và kinh nghiệm thực tiễn về quản lý cho vay tiêu
dùng của Ngân hàng thương mại.
Chương 2. Thực trạng quản lý cho vay tiêu dùng của Agribank chi nhánh tỉnh
Nghệ An.
Chương 3. Phương hướng và giải pháp tăng cường quản lý cho vay tiêu dùng
tại Agribank chi nhánh tỉnh Nghệ An.

4. NỘI DUNG CÁC CHƯƠNG
Chương 1. Cơ sở lý luận và kinh nghiệm thực tiễn về quản lý cho vay tiêu
dùng của Ngân hàng thương mại
Trong chương này luận văn đã nghiên cứu những vấn đề cơ bản về ngân hàng
thương mại và các nghiệp vụ cơ bản, trong đó đưa ra quan niệm, phân loại cho vay
tiêu dùng và quản lý cho vay tiêu dùng của các ngân hàng thương mại:
Cho vay tiêu dùng là một hình thức cấp tín dụng, qua đó ngân hàng cho khách
hàng là cá nhân hay hộ gia đình vay một lượng tiền nhất định để mua hàng hóa hay
dịch vụ sử dụng vào mục đích tiêu dùng. Vay tiêu dùng là một nguồn tài chính quan
trọng giúp cá nhân và hộ gia đình trang trải nhu cầu về nhà ở, mua sắm phương
tiện đi lại, đồ dùng gia đình hay những chi tiêu cho nhu cầu giáo dục, y tế, du lịch,
… mà không phục vụ trực tiếp cho mục đích sản xuất kinh doanh
Quản lý cho vay tiêu dùng là hoạt động của ngân hàng thương mại thông qua
các phương pháp và công cụ nhằm tăng số dư tín dụng, thực hiện cấp tín dụng tiêu
dùng một cách an toàn và đạt hiệu quả tối ưu.
♦ Đối tượng quản lý cho vay tiêu dùng


iii

Quản lý cho vay tiêu dùng được các ngân hàng thương mại tập trung như: quản
lý trước khi cho vay, quản lý trong quá trình cho vay, và quản lý sau khi cho vay
♦ Mục tiêu trong quản lý cho vay của Ngân hàng thương mại:
Một là, tăng trưởng bền vững lợi nhuận: Đây là mục tiêu hàng đầu mà quản
lý cho vay của NHTM phải hướng tới. Hoạt động tín dụng vẫn là nghiệp vụ kinh
doanh mang lợi nhuận lớn nhất của NHTM.
Hai là, gắn phát triển thị phần với kiểm soát tín dụng, hạn chế rủi ro, hoàn
vốn cho vay:
Muốn cạnh tranh trong hoạt động cho vay phải mở rộng đầu tư, phát triển thị
phần. Nhưng mở rộng đầu tư mà không kiểm soát được thì sẽ không thu hồi được

vốn đầu tư, dẫn tới thua lỗ và xa hơn là phá sản.
♦ Nhân tố ảnh hưởng đến quản lý cho vay tiêu dùng
- Văn bản pháp luật liên quan đến tín dụng ngân hàng thương mại
Hoạt động cho vay dựa trên pháp lý, hệ thống các văn bản chính sách đúng
đắn là cơ sở pháp lý để tiến hành hoạt động tín dụng có hiệu quả và sẽ có tác dụng
kính thích các tổ chức cá nhân thực hiện tốt các qui định chính sách luật pháp của
Nhà nước.
- Mức độ cạnh tranh trong lĩnh vực ngân hàng
Cùng với sự phát triển kinh tế sự ra đời của nhiều tổ chức tín dụng dẫn đến
cạnh tranh trong hoạt động kinh doanh dịch vụ ngân hàng ngày càng khốc liệt. Các
NHTM thường dễ dãi bỏ qua nhiều thủ tục qui định trong hoạt động của mình nhằm
lôi kéo khách hàng khiến cho các NHTM dễ gặp phải rủi ro tổn thất tiềm ẩn.
- Sự hợp tác, trung thực, hiểu biết của khách hàng
Trình độ văn hóa, uy tín, đạo đức của khách hàng vay cũng là một nhân tố
quan trọng vì nó ảnh hưởng đến tính chính xác, trung thực trong thông tin mà họ
cung cấp cho cán bộ tín dụng của ngân hàng.
- Nội lực của ngân hàng thương mại
Một là, Chiến lược kinh doanh dài hạn của Ngân hàng
Hai là, Bộ máy tổ chức


iv

Ba là, Năng lực và phẩm chất của cán bộ liên quan đến điều hành quản lý
Bốn là, Công nghệ và cơ sở vật chất phục vụ quản lý cho vay tiêu dùng
♦ Sự cần thiết phải tăng cường quản lý cho vay tiêu dùng
Một là, Góp phần ổn định kinh tế vĩ mô
Hai là, Nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động cho vay của ngân hàng.
Ba là, nhằm đưa cơ chế quản lý cho vay hiệu quả của NHTM nước ta hội nhập với
chuẩn mực quốc tế, thúc đẩy hội nhập của ngành Ngân hàng vào hệ thống toàn cầu.

♦ Kinh nghiệm về quản lý cho vay tiêu dùng của một số ngân hàng thươn
mại: Luận văn đã nghiên cứu kinh nghiệm về quản lý cho vay tiêu dùng của Ngân
hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) và đặc biệt là kinh nghiệm của
Ngân hàng Vietcombank là đơn vị có chức năng và nhiều đặc điểm giống Ngân
hàng Agribank, từ đó rút ra một số bài học có thể áp dụng cho Ngân hàng Agribank
chi nhánh tỉnh Nghệ An.
Chương 2. Thực trạng quản lý cho vay tiêu dùng của Agribank chi nhánh
Nghệ An.
Trong chương này luận văn đã giới thiệu về quá trình hình thành và phát triển,
hệ thống tổ chức bộ máy của Ngân hàng Agribank chi nhánh tỉnh Nghệ An.
Luận văn đã trình bày chi tiết và cụ thể về tình hình quản lý cho vay tiêu dùng
tại chi nhánh:
- Áp dụng quy trình tín dụng mới
- Thực trạng thực hiện quản lý: trước khi cho vay tiêu dùng, trong quá trình cho
vay tiêu dùng và sau cho vay tiêu dùng
- Thực trạng phương thức và công cụ thực hiện quản lý cho vay tiêu dùng tại
Agribank chi nhánh Nghệ An
- Kiểm tra kiểm soát thực hiện cho vay tiêu dùng
Sau khi trình bày tình hình quản lý cho vay tại chi nhánh một cách có hệ
thống, sử dụng số liệu từ năm 2010 đến năm 2014 luận văn đã rút ra được nhận xét
về những kết quả đạt được, những hạn chế và nguyên nhân của những tồn tại đó.
♦ Những kết quả đạt được
Một là, Phương thức cho vay đa dạng


v

Hai là, Quy trình cho vay mới được chia thành nhiều bước nhỏ, trình bày rõ ràng
dễ hiểu, quy định rõ công việc của từng bộ phận tác nghiệp trong quá trình cho vay.
Ba là, Đánh giá về cán bộ tín dụng, cùng với Quy trình tín dụng mới, CBTD

được bố trí làm những công việc theo đúng khả năng chuyên môn; Hệ thống đo
lường của Ngân hàng đã tiến tới phù hợp với thông lệ quốc tế.
Bốn là, Hạ thấp rủi ro về tín dụng,quy định mức cấp tín dụng tối đa cho các
chi nhánh dựa trên bộ tiêu chí đánh giá về hoạt động của các chi nhánh.
Năm là, Quy trình cho vay mới đã tách nghiệp vụ giải ngân vốn vay và thu nợ
ra khỏi phòng tín dụng và giao cho phòng kế toán, giúp cán bộ tín dụng có nhiều
thời gian cho công tác thẩm định.
Sáu là, Nghiệp vụ giải ngân được quản lý chặt chẽ, trước đây việc giải ngân
hầu hết là cho khách hàng vay được nhận tiền mặt rồi tùy ý sử dụng tiền vay.
♦ Những hạn chế và nguyên nhân hạn chế
Một là, Một số công việc còn chồng chéo
Hai là, Các quy định, quy trình cho vay mới làm phát sinh nhiều chứng từ nội
bộ giữa các bộ phận liên quan, làm tăng thời gian thực hiện nghiệp vụ.
Ba là, Về công tác thẩm định trước khi cho vay
Chất lượng thẩm định khách hàng, phương án sản xuất kinh doanh còn
nhiều hạn chế, chưa phản ánh đúng thực tế khả năng tài chính của khách hàng
cũng như hiệu quả thực sự của dự án vay.
Bốn là, Về điều kiện tài sản đảm bảo cho vay
Năm là, Về lãi suất cho vay
Lãi suất cho vay đang còn cứng nhắc, chưa có sự linh hoạt.
Sáu là, Về công tác kiểm tra, kiểm soát
Việc kiểm, kiểm soát hoạt động sử dụng vốn của khách hàng chưa thực sự đầy đủ.
Từ những hạn chế trên luận văn đã đi sâu phân tích nguyên nhân của những
hạn chế

Chương 3. Phương hướng và giải pháp tăng cường quản lý cho vay tiêu


vi

dùng tại Agribank chi nhánh Nghệ An.
Trong chương này luận văn đã đánh giá bối cảnh kinh tế xã hội địa phương,
triển vọng phát triền ngành ngân hàng có ảnh hưởng đến sự phát triển của Ngân
hàng Agribank Việt Nam nói chung và Agribank chi nhánh tỉnh Nghệ An nói riêng.
Luận văn đưa ra những định hướng và mục tiêu phát triển của Agribank chi
nhánh tỉnh Nghệ An:
Với chức năng, nhiệm vụ của mình cùng định hướng phát triển ngành ngân
hàng, Agribank chi nhánh tỉnh Nghệ An luôn xác định mục tiêu chung như sau:
“Tiếp tục giữ vững vai trò chủ đạo trong đầu tư tín dụng và dịch vụ ngân hàng trên
thị trường tài chính nông thôn, đồng thời chú trọng thị trường đô thị, luôn mãi là
người bạn đồng hành thủy chung và tin cậy của hàng vạn hộ sản xuất và doanh
nghiệp. Đổi mới toàn diện và nâng cao chất lượng các mặt hoạt động, bảo đảm an
toàn, hiệu quả”.
Từ mục tiêu chung đó chi nhánh xác định mục tiêu, định hướng cụ thể trong
hoạt động kinh doanh như sau:
- Về nguồn vốn: Đẩy mạnh công tác Huy động vốn cả nội tệ và ngoại tệ tại địa
phương với nhiều hình thức huy động, đa dạng hóa sản phẩm, điều hành lãi suất
linh hoạt.
- Về Tín dụng: lấy địa bàn nông nghiệp nông thôn và kinh tế hộ là đối tượng
phục vụ chủ yếu. Đồng thời chú trọng mở rộng kinh doanh trên địa bàn thành phố,
thị xã, khu công nghiệp tập trung, doanh nghiệp nhỏ. Trong mở rộng tín dụng luôn
xác định tăng trưởng dư nợ phải trên cơ sở tăng trưởng nguồn vốn ổn định và đảm
bảo chất lượng tín dụng.
- Tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát nội bộ, đổi mới công tác tổ chức
quản trị điều hành, công tác tiếp thị nhằm củng cố và nâng cao hiệu quả hoạt động
kinh doanh hướng đến mục tiêu an toàn vốn, lợi nhuận và đảm bảo thu nhập cho
cán bộ nhân viên của chi nhánh.
Từ những định hướng và mục tiêu cụ thể đó xác định phương hướng quản lý

vii

cho vay tiêu dùng tại Agribank chi nhánh tỉnh Nghệ An.
Thứ nhất, tăng cường quản lý cho vay tiêu dùng theo hướng thích ứng với quá
trình hội nhập quốc tế trong lĩnh vực ngân hàng tài chính.
Thứ hai, tăng cường quản lý cho vay tiêu dùng theo hướng phục vụ nhu cầu
khách hàng cá nhân cho thấy sự biến chuyển lớn trong nhận thức về tầm quan
trọng của đối tượng khách hàng cá nhân với sự phát triển của NHNo&PTNT
Việt Nam.
Thứ ba, Tăng cường quản lý cho vay tiêu dùng theo hướng chú trọng khai
thác tối đa nền tảng Công nghệ thông tin hiện đại.
Từ đó luận văn đưa ra một số giải pháp nhằm tăng cường quản lý cho vay tiêu
dùng tại Agribank chi nhánh tỉnh Nghệ An.
1, Tiếp tục cải tiến quy trình cho vay
Quy trình cho vay hiện nay đang được áp dụng tại Agribank tỉnh Nghệ An
được xây dựng khá khoa học và chặt chẽ. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện từ
khâu tiếp nhận hồ sơ, thẩm định hồ sơ, quyết định cho vay và kiểm tra sử dụng vốn,
thu hồi vốn sau khi cho vay vẫn còn lỏng lẻo.
2, Nhóm giải pháp về tổ chức thực hiện quản lý cho vay tiêu dùng
- Đa dạng hóa phương thức cho vay tiêu dùng: Hiện nay, chi nhánh mới chỉ
thực hiện cho vay tiêu dùng theo phương thức trực tiếp mà chưa chú trọng đến
phương thức gián tiếp. Điều này sẽ bỏ qua một lượng lớn những khách hàng có nhu
cầu vay tiêu dùng mà ái ngại đến Ngân hàng.
- Thí điểm một số sản phẩm cho vay mới với vai trò hướng dẫn tiêu dùng cho
cộng đồng dân cư
Sản phẩm mới làm đa dạng hơn danh mục sản phẩm kinh doanh của chi
nhánh, đáp ứng nhu cầu mới phát sinh của khách hàng, từ đó tăng tính cạnh tranh,
tăng vị thế, uy tín và hình ảnh của Chi nhánh trên thị trường.
- Tăng cường quản lý hoạt động cho vay tiêu dùng
Chú trọng mở rộng và đa dạng hóa đối tượng cho vay

Nâng cao dư nợ cho vay tiêu dùng bền vững


viii

Hoàn thiện và đẩy mạnh hoạt động Marketing trong cho vay tiêu dùng
3, Tăng cường kiểm tra, kiểm soát quản lý cho vay tiêu dùng
Cho vay tiêu dùng có rủi ro cao. Đối tượng cho vay tiêu dùng đa dạng, nhiều
khoản vay nhưng có giá trị nhỏ, cho vay tiêu dùng thường cho vay tín chấp là chủ
yếu, khó kiểm soát mục đích sử dụng vốn. Vì vậy cần tăng cường kiểm tra, kiểm
soát quản lý cho vay tiêu dùng.
4, Giải pháp về công nghệ và cơ sở vật chất liên quan đến quản lý cho vay
tiêu dùng
Công nghệ ngân hàng của Việt Nam còn rất lạc hậu so với công nghệ Ngân
hàng thế giới, không đáp ứng được sự mở rộng quy mô hoạt động của Ngân hàng.
Vì vậy, trong môi trường cạnh tranh khốc liệt như hiện nay, việc hiện đại hóa công
nghệ Ngân hàng sẽ mang lại cho Ngân hàng nhiều thuận lợi, đặc biệt trong việc
phát triển các sản phẩm dịch vụ Ngân hàng hiện đại, có điều kiện nâng cao năng
suất lao động.
5, Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực
Con người luôn là tâm điểm trong mọi hoạt động của xã hội, của nền kinh tế
mà đặc biệt là của ngành Ngân hàng, chất lượng nguồn nhân lực ảnh hưởng trực
tiếp tới hoạt động kinh doanh, hoạt động tín dụng nói chung và hoạt động CVTD
nói riêng.

KẾT LUẬN


ix

Trong hoạt động kinh doanh của NHTM thì tín dụng là khoản mục mang lại
lợi nhuận cao nhất, đây là hoạt động chủ yếu, đa dạng và cũng tiềm ẩn rất nhiều rủi
ro. Vì vậy, Ngân hàng không chỉ quan tâm đến mở rộng tín dụng mà còn phải chú
trọng đến chất lượng tín dụng, quản trị rủi ro tín dụng. Trong những năm tới, cùng
với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế nước ta, thu nhập người dân ngày càng
được nâng cao, đời sống vật chất và tinh thần được cải thiện, do đó nhu cầu tiêu
dùng trong nền kinh tế cũng gia tăng không ngừng, tạo điều kiện để phát triển cho
vay tiêu dùng.
Trong những năm gần đây, hệ thống NHTM nói chung và chi nhánh
NHNo&PTNT tỉnh Nghệ An nói riêng, hoạt động cho vay tiêu dùng ngày càng
phát triển và thu được nhiều kết quả đáng khích lệ, tuy nhiên bên cạnh đó vẫn
còn những tồn tại, hạn chế nhất định. Vì vậy việc đưa ra và thực hiện những giải
pháp nhằm tăng cường quản lý cho vay tiêu dùng là một yêu cầu cần thiết đối
với các ngân hàng.
Qua nghiên cứu thực trạng phát triển CVTD tại chi nhánh NHNo&PTNT tỉnh
Nghệ An, luận văn đã đạt được một số kết quả nhất định:
Thứ nhất: Đã giúp hiểu rõ hơn, toàn diện hơn những vấn đề lý luận cơ bản
về CVTD, vai trò CVTD và sự cần thiết phải phát triển CVTD đối với hoạt động
kinh doanh của Ngân hàng thương mại.
Thứ hai: Thông qua việc nghiên cứu,phân tích, đánh giá thực trạng phát triển
CVTD tại chi nhánh NHNo&PTNT tỉnh Nghệ An, đã thấy được những kết quả đạt
được, đồng thời cũng chỉ ra được những tồn tại và nguyên nhân của những tồn tại
đó mà chi nhánh cần khắc phục.
Thứ ba: Luận văn đã đề xuất một số giải pháp với chi nhánh nhằm khắc phục
những tồn tại đó, cũng như những kiến nghị đối với NHNN và với NHNo&PTNT
Việt Nam.


Trờng Đại học KINH Tế QuốC DÂN
------------

lê xuân tú

tăng cờng quản lý cho vay tiêu dùng
tại agribank chi nhánh tỉnh nghệ an
Chuyên ngành: kinh tế chính trị

Ngời hớng dẫn khoa học:
ts. đỗ thị kim hoa

Hà Nội - 2015


1

LỜI MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thông Việt Nam (Agribank) được
thành lập từ 26/3/1988, là một ngân hàng lâu đời và được biết đến như là một ngân
hàng hàng đầu ở Việt Nam trong cho vay phát triển nông nghiệp, có nhiều kinh
nghiệm trong thanh toán biên mậu,....
Là ngân hàng thương mại lớn nhất tại tỉnh Nghệ An cả về vốn, tài sản và
mạng lưới hoạt động; trong những năm qua, dưới áp lực cạnh tranh với các NHTM
khác, Agribank đã không ngừng nâng cao năng lực tài chính, đổi mới công nghệ
ngân hàng, nâng cao năng lực quản trị điều hành, mở rộng và nâng cao chất lượng
sản phẩm dịch vụ ngân hàng để đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của khách
hàng, gia tăng khả năng cạnh tranh. Cùng với sự phát triển của các sản phẩm
dịch vụ ngân hàng khác, hoạt động cho vay tiêu dùng tại Agribank chi nhánh
Nghệ An đã có bước phát triển đáng kể cả về dư nợ cho vay, số lượng khách hàng
và hiệu quả hoạt động mang lại. Tuy nhiên, so với tiềm năng, lợi thế vốn có của

mình thì hoạt động cho vay tiêu dùng của Agribank chi nhánh Nghệ An vẫn chưa
tương xứng với tiềm năng, lợi thế ấy. Vì vậy, phát triển cho vay tiêu dùng là một
vấn đề cần được đặt ra để Chi nhánh khai thác hết tiềm năng, thế mạnh của
mình nhằm mở rộng hoạt động kinh doanh, giảm thiểu rủi ro và gia tăng lợi nhuận
trong hoạt động kinh doanh.
Trong những năm qua, Agribank đã có nhiều giải pháp nhằm nâng cao
hiệu quả trong quản lý cho vay tiêu dùng nhằm mở rộng thị trường với các chương
trình marketing, cho ra đời các sản phẩm tiêu dùng mới (cho vay thấu chi, vay mua
sắm…); các chính sách về kiểm soát rủi ro trong cho vay tiêu dùng; chính sách
lãi suất nhằm tăng cường huy động vốn; chính sách nâng cao chất lượng nhân lực
làm công tác quản lý cho vay tiêu dùng; chính sách lương thưởng nhằm khuyến
khích hiệu quả làm việc và năng suất lao động… tuy nhiên thị phần tín dụng của


2

Agribank chưa cao so với tiềm năng của nó, lợi nhuận đem lại từ hoạt động cho
vay tiêu dùng trong tổng lợi nhuận của Chi nhánh còn nhỏ bé.
Ngoài ra, hiện nay cũng chưa có một nghiên cứu hay báo cáo nào đánh giá
về thực trạng quản lý cho vay tiêu dùng của Agribank chi nhánh Nghệ An. Cũng
như chỉ ra được những hạn chế tồn tại trong quản lý cho vay tiêu dùng của Chi
nhánh trong những năm vừa qua.
Với những lý do và thực tế như trên, luận văn “Tăng cường quản lý cho vay
tiêu dùng tại Agribank chi nhánh tỉnh Nghệ An” sẽ vận dụng cơ sở lý luận và
kinh nghiệm thực tiễn về cho vay tiêu dùng, với hy vọng sẽ mở ra một hướng đi
mới cho sự phát triển cho vay tiêu dùng của Agribank Việt Nam nói chung và của
Chi nhánh Nghệ An nói riêng, đồng thời đề xuất các giải pháp khắc phục những
khó khăn gặp phải trong quản lý cho vay tiêu dùng và đẩy mạnh tăng trưởng cho
vay tiêu dùng tại Chi nhánh một cách phù hợp và khoa học.
2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài

Mục tiêu chung
Trên cơ sở tìm hiểu thực trạng quản lý cho vay tiêu dùng Agribank chi
nhánh Nghệ An, để từ đó thấy được những hạn chế gặp phải và làm cơ sở để đề
xuất giải pháp nhằm tăng cường quản lý hoạt động cho vay tiêu dùng ở Agribank
chi nhánh Nghệ An nói riêng và làm cho Chi nhánh ngày càng phát triển, trở
thành các ngân hàng thương mại hàng đầu tại Nghệ An trong hoạt động cho vay
tiêu dùng nói chung.
Mục tiêu cụ thể
Để đạt được mục tiêu chung nói trên, luận văn có các mục tiêu cụ thể như sau:
- Hệ thống cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý cho vay tiêu dùng trong các
ngân hàng thương mại, bài học kinh nghiệm quản lý cho vay tiêu dùng cho
Agribank chi nhánh Nghệ An.
- Phân tích thực trạng quản lý cho vay tiêu dùng của Agribank chi nhánh
Nghệ An.
- Xác định những tồn tại, hạn chế trong quản lý cho vay tiêu dùng và những nhân
tố ảnh hưởng tới hiệu quả cho vay tiêu dùng tại Chi nhánh trong những năm qua Đề


3

xuất giải pháp nhằm tăng cường quản lý cho vay tiêu dùng cho Agribank chi nhánh
Nghệ An nhằm giải quyết những hạn chế gặp phải trong quản lý cho vay tiêu dùng. Đề
xuất phương hướng và giải pháp khắc phục trong quản lý cho vay tiêu dùng.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu: Đề tài chủ yếu phân tích hoạt động quản lý cho vay
tiêu dùng tại Agribank chi nhánh Nghệ An.
Phạm vi nghiên cứu: Đề tài được thực hiện nghiên cứu tại Văn phòng chính
và các chi nhánh Agribank trên địa bàn tỉnh Nghệ An trên cơ sở các số liệu trong 5
năm từ năm 2010 đến năm 2014.
4. Phương pháp tiếp cận và nghiên cứu

Phương pháp luận nền tảng là phương pháp luận duy vật biện chứng, chủ
nghĩa duy vật lịch sử.
Các phương pháp nghiên cứu cụ thể: Thu thập thông tin, tài liệu thứ cấp từ các
công trình luận văn, luận án, các bài báo, các sách xuất bản có liên quan đến chủ để
nghiên cứu.
Thu thập tài liệu, báo cáo hàng năm của Agribank chi nhánh Nghệ An.
Sau khi thu thập thông tin sẽ tiến hành tổng hợp theo các phương pháp tổng
hợp thống kê: Sắp xếp, phân tổ, hệ thống các biểu bảng thống kê và đồ thị với các
chỉ tiêu số lượng và chất lượng phù hợp với đề tài nghiên cứu.
5. Tổng quan về tình hình nghiên cứu đề tài
Trong thời gian qua đã có một số đề tài nghiên cứu vấn đề về hoạt động cho
vay của các NHTM như: “Giải pháp phát triển cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng
nông nghiệp và phát triển nông thôn chi nhánh Nghệ An” – tác giả Hoàng Anh
Tuấn; “ Tăng cường quản lý tín dụng tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương
Việt Nam chi nhánh Hạ Long” – tác giả Nguyễn Thị Hải Anh; “ Giải pháp tăng
cường công tác quản lý cho vay đối với các doanh nghiệp tại ngân hàng TMCP
Việt Nam Thương Tín chi nhánh Hà Nội” – tác giả Nguyễn Thị Hà; “Phát triển cho
vay tiêu dùng tại Sở giao dịch 1-Ngân hàng Công thương Việt Nam “ – tác giả Đỗ
Thị Thúy Vân; “Mở rộng cho vay ngắn hạn tại Sở giao dịch Ngân hàng Đầu tư và
phát triển Việt Nam” – tác giả Chu Văn.


4

Các đề tài trên chủ yếu nghiên cứu về những vấn đề liên quan đến nghiệp vụ
cho vay cụ thể. Song cho đến nay vẫn chưa có đề tài nào nghiên cứu về quản lý cho
vay tiêu dùng. Với những diễn biến của nền kinh tế nước ta trong giai đoạn hiện nay
và xu hướng tất yếu của phát triển cho vay tiêu dùng thì việc nghiên cứu và đề ra
những giải pháp tăng cường quản lý cho vay của hệ thống NHTM là một nhu cầu cấp
bách cả về lý luận và thực tiễn.

6. Những đóng góp của luận văn
Góp phần hệ thống hoá các vấn đề lý luận cơ bản về hoạt động của ngân
hàng thương mại, hoạt động quản lý tín dụng tiêu dùng ở các ngân hàng thương mại
hiện nay.
Là báo cáo đầu tiên đánh giá được thực trạng quản lý tín dụng tiêu dùng
ở Agribank chi nhánh Nghệ An.
Sử dụng phương pháp nghiên cứu định lượng để đánh giá chất lượng quản lý
tín dụng tiêu dùng tại Chi nhánh.
Đưa ra các giải pháp nhằm khắc phục các hạn chế gặp phải và tăng cường
quản lý tín dụng tiêu dùng tại Chi nhánh từ đó góp phần nâng cao hiệu quả quản lý
hoạt động tín dụng tiêu dùng, làm tăng trưởng lợi nhuận của Ngân hàng
Agribank chi nhánh Nghệ An.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mục lục; danh mục tài liệu các bảng biểu, tài liệu tham khảo; phần
mở đầu và phần kết luận, nội dung của luận văn được chia thành 3 chương:
Chương 1. Cơ sở lý luận và kinh nghiệm thực tiễn về quản lý cho vay tiêu
dùng của Ngân hàng thương mại
Chương 2. Thực trạng quản lý cho vay tiêu dùng của Agribank chi nhánh
Nghệ An.
Chương 3. Phương hướng và giải pháp tăng cường quản lý cho vay tiêu dùng
tại Agribank chi nhánh Nghệ An.


5

CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN
VỀ QUẢN LÝ CHO VAY TIÊU DÙNG CỦA NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI
1.1. Ngân hàng thương mại và cho vay tiêu dùng của

ngân hàng thương mại
1.1.1. Ngân hàng thương mại: Quan niệm và các nghiệp vụ cơ bản
1.1.1.1. Khái niệm
Ngân hàng thương mại đã hình thành, tồn tại và phát triển gắn liền với sự phát
triển của kinh tế hàng hoá. Sự phát triển của hệ thống ngân hàng thương mại đã có
tác động rất lớn và quan trọng đến quá trình phát triển của nền kinh tế hàng hoá,
ngược lại kinh tế hàng hoá phát triển mạnh mẽ đến giai đoạn cao của nó – kinh tế
thị trường – thì ngân hàng thương mại cũng ngày càng được hoàn thiện và trở thành
những định chế tài chính không thể thiếu được.
Luật các tổ chức tín dụng: NHTM là tổ chức tín dụng được thực hiện toàn bộ
hoạt động ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác có liên quan vì mục tiêu lợi
nhuận theo quy định của Luật Các tổ chức tín dụng và các quy định khác của pháp
luật. (Nghị định số 59/2009/NĐ-CP của Chính phủ về tổ chức và hoạt động của
NHTM)
Theo Luật Ngân hàng nhà nước: Hoạt động ngân hàng là hoạt động kinh
doanh tiền tệ và dịch vụ ngân hàng với nội dung thường xuyên là nhận tiền gửi và
sử dụng số tiền này để cấp tín dụng, cung ứng dịch vụ thanh toán.
Như vậy ngân hàng thương mại là định chế tài chính trung gian quan trọng
vào loại bậc nhất trong nền kinh tế thị trường. Nhờ hệ thống định chế này mà các
nguồn tiền vốn nhàn rỗi sẽ được huy động, tạo lập nguồn vốn tín dụng to lớn để có
thể cho vay phát triển kinh tế.


6

Từ đó có thể nói bản chất của ngân hàng thương mại được thể hiện qua các
điểm sau:
Thứ nhất, Ngân hàng thương mại là một tổ chức kinh tế
Thứ hai, Ngân hàng thương mại hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực tiền tệ
tín dụng và dịch vụ ngân hàng

1.1.1.2. Các nghiệp vụ của ngân hàng thương mại
Ngân hàng thương mại là một tổ chức trung gian tài chính, hoạt động kinh
doanh trên lĩnh vực tiền tệ. Hoạt động kinh doanh của ngân hàng cũng giống như một
doanh nghiệp thương mại, đều hướng đến mục đích cuối cùng là tối đa hóa lợi nhuận.
Ngân hàng thương mại tìm kiếm lợi nhuận bằng cách đi vay và cho vay lại. So với
các doanh nghiệp thương mại dịch vụ khác thì hàng hóa của ngân hàng thương mại là
một hàng hóa đặc biệt, đó là tiền vốn, nó chịu tác động bởi quan hệ cung – cầu vốn
trên thị trường tiền tệ. Đồng thời ngân hàng cũng đa dạng hóa các hình thức cho vay
nhằm phân tán giảm thiểu rủi ro. Với vị thế kinh doanh Ngân hàng Thương mại thực
hiện các dịch vụ trung gian hưởng hoa hồng. Ngày nay, thệ thống Ngân hàng thương
mại phát triển mạnh mẽ, tham gia sâu rộng vào tất cả các lĩnh vực kinh tế xã hội. Sự
đa dang hóa các nghiệp vụ kinh doanh đã làm cho ngân hàng trở thành một tổ chức
kinh doanh không thể thiếu trong tiến trình phát triển kinh tế.
Nghiệp vụ nguồn vốn
Đây là nghiệp vụ cơ bản của ngân hàng thương mại. Trong nghiệp vụ này
ngân hàng thương mại sử dụng các công cụ và biện pháp cần thiết mà pháp luật cho
phép để huy động các nguồn tiền nhàn rỗi trong xã làm nguồn vốn tín dụng để cho
vay đối với nền kinh tế. Ngân hàng nhân các khoản tiền gửi của khách hàng dưới
hình thức tiền gửi không kỳ hạn, tiền gửi tiết kiệm và các hình thức khác. Ngân
hàng nhận tiền gửi của cá nhân, của tổ chức và các doanh nghiệp. Ngân hàng phải
hoàn trả gốc và lãi cho khách khi đến hạn hoặc khi khách hàng có nhu cầu đến rút
tiền ở ngân hàng. Có thể nói rằng nghiệp vụ huy động nguồn vốn là nghiệp vụ có ý
nghĩa đối với bản thân ngân hàng cũng như đối với xã hội.
Nghiệp vụ sử dụng vốn