Nâng cao năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ khám chữa bệnh của Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec, Hà Nội

trƯờNG ĐạI HọC KINH Tế QUốC DÂN


phạm thị huyền trang
n âng cao năng lực cạnh tranh trong cung
ứng
dịch vụ khám chữa bệnh của bệnh viện đa
khoa
quốc tế vinmec, hà nội

Chuyên ngành: kinh tế phát triển

Ngời hớng dẫn khoa học:
PGS.TS lê huy đức


Hµ Néi - 2015


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn “Nâng cao năng lực cạnh tranh trong cung ứng
dịch vụ khám chữa bệnh của Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec, Hà Nội ” là kết
quả của quá trình học tập, nghiên cứu khoa học độc lập, nghiêm túc của bản thân,
không có sao chép từ công trình nghiên cứu nào khác. Tôi hoàn toàn chịu trách
nhiệm về những nhận xét đã đưa ra trong luận văn này.
Hà Nội, ngày tháng năm 2015
Tác giả luận văn

Phạm Thị Huyền Trang

LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên em muốn gửi lời cảm ơn tới quý thầy cô Đại học kinh tế Quốc
Dân, những người đã trực tiếp giảng dạy, truyền đạt những kiến thức bổ ích cho
em, đó chính là những nền tảng cơ bản để em hoàn thành bài luận văn này.
Em xin cảm ơn sâu sắc tới giảng viên PGS.TS Lê Huy Đức đã tận tình
quan tâm hướng dẫn, nhiệt tình chỉ bảo, giải đáp cho em những thắc mắc trong
quá trình nghiên cứu để em hoàn thành tốt bài luận văn này.
Em cũng xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo, các cán bộ, nhân viên, đặc
biệt là các anh chị trong bệnh viện Đa khoa Quốc Tế Vinmec đã tạo điều kiện,
giúp đỡ em được tìm hiểu tình hình cụ thể về môi trường làm việc của một doanh
nghiệp, dành thời gian chỉ bảo hướng dẫn và tạo mọi điều kiện thuận lợi để em
có thể hoàn thành bài luận văn này.
Hà Nội, ngày tháng năm 2015
Tác giả luận văn

Phạm Thị Huyền Trang


MỤC LỤC
BIỂU ĐỒ............................................................................................................. 16
1.Sự cần thiết của đề tài nghiên cứu......................................................................1
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu đề tài............................................................3
5. Phương pháp nghiên cứu đề tài........................................................................4
6. Một số đóng góp của luận văn...........................................................................4
6. Kết cấu của luận văn......................................................................................... 5
1.1 Dịch vụ khám chữa bệnh tại Bệnh viện............................................................6
1.1.1 Dịch vụ khám chữa bệnh của bệnh viện.........................................................6
1.1.2 Phân loại dịch vụ khám chữa bệnh của bệnh viện..........................................7
1.2 Cơ sở lý luận về cạnh tranh và năng lực cạnh tranh sản phẩm- dịch vụ...............7
1.2.1 Khái niệm về cạnh tranh và năng lực cạnh tranh............................................7

1.2.2. Các cấp độ về năng lực cạnh tranh...............................................................9
1.3. Năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch vụkhám chữa bệnh.........................11
1.3.1. Khái niệm về cạnh tranh và nâng cao năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch
vụkhám chữa bệnh............................................................................................ 11
1.3.2. Đặc điểm về cạnh tranh và nâng cao năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch
vụ khám chữa bệnh............................................................................................ 12
1.4. Các tiêu chí đánh giá năng lực cạnh tranh dịch vụ khám chữa bệnh.................12
1.4.1. Doanh Thu................................................................................................ 12
1.4.2. Thị phần................................................................................................... 12
1.4.3. Lợi nhuận................................................................................................. 13
1.4.4 Sự trung thành của khách hàng...................................................................14
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng tới nâng cao năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ
khám chữa bệnh................................................................................................ 14
1.5.1. Nhóm nhân tố bên ngoài...........................................................................14
1.5.2. Nhóm nhân tố bên trong nội bộ bệnh viện..................................................17
1.6. Các phương pháp đánh giá năng lực cạnh tranh trong việc cung ứng dịch vụ
khám chữa bệnh tại bệnh viện............................................................................18
1.6.1. Phương pháp tính chỉ số năng lực cạnh tranh.............................................18


1.6.2. Phương pháp ma trận hình ảnh cạnh tranh................................................23
1.7. Sự cần thiết phải nâng cao năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ khám
chữa bệnh của bệnh viện.................................................................................... 25
1.7.1. Đối với bệnh viện...................................................................................... 25
1.7.2. Đối với xã hội............................................................................................ 26
2.1. Tổng quan chung về Bv ĐKQT Vinmec...........................................................27
2.1.1. Giới thiệu về Bv ĐKQT Vinmec...................................................................27
2.1.1.1. Thông tin chung về doanh nghiệp............................................................27
2.1.1.2 Quá trình hình thành và phát triển của doanh nghiệp................................27
2.1.1.3 Sản phẩm dịch vụ của Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec..........................29

2.2.1.4 Thị trường khách hàng của bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec..................30
2.1.2 Cơ cấu tổ chức và nhân lực của bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec...............32
2.2.2.1 Cơ cấu tổ chức của bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec..............................32
2.1.2.2 Tình hình nhân lực của Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec........................34
2.1.3 Tình hình hoạt động của Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec.........................37
2.2 Thực trạng năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ khám chữa bệnh của
Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec......................................................................39
2.2.1 Tình hình cung ứng dịch vụ khám chữa bệnh của bệnh viện đa khoa quốc tế
Vinmec.............................................................................................................. 39
2.2.2 Năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ khám chữa bệnh của Bệnh viện đa
khoa quốc tế Vinmec.......................................................................................... 41
2.2.2.1. Doanh Thu............................................................................................. 42
2.2.2.2. Thị Phần................................................................................................. 43
2.2.2.3. Lợi nhuận............................................................................................... 44
2.2.2.4. Sự trung thành của khách hàng...............................................................46
2.2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ khám
chữa bệnh của Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec...............................................49
2.2.3.1. Nhóm nhân tố vĩ mô ..............................................................................49
2.2.3.2 Môi trường cạnh tranh............................................................................50
2.2.3.3 Nhân tố bên trong bệnh viện....................................................................50
2.3. Phân tích năng lực cạnh tranh trên cơ sở số liệu điều tra...............................54


2.3.1 Phân tích năng lực cạnh tranh của Bệnh Viện Đa Khoa Quốc Tế Vinmec Hà Nội
dưới đánh giá của khách hàng............................................................................54
2.3.1.1. Đánh giá về cơ sở vật chất và công nghệ tại Bệnh viện đa khoa quốc tế
Vinmec.............................................................................................................. 55
2.3.1.1. Đánh giá về nguồn nhân lựctại Bệnh viện Đa khoa quốc tế Vinmec............56
2.3.1.2. Đánh giá về hoạt động marketing Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec........57
2.3.1.3. Đánh giá về giá cả tại Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec..........................58

2.3.1.4. Đánh giá về chất lượng dịch vụ tại Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec.......59
2.3.2. Phân tích năng lực cạnh tranh của Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec qua các
phương pháp đánh giá....................................................................................... 60
2.3.2.1. Phương pháp tính chỉ số năng lực cạnh tranh...........................................61
2.3.2.2. Phương pháp ma trận hình ảnh cạnh tranh..............................................61
2.4. Đánh giá chung về thực trạng năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ khám
chữa bệnh của Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec...............................................63
Trong giai đoạn 2012-2014, năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ KCB của
bệnh viên ĐKQT Vinmec có những ưu điểm và hạn chế nhất định, nội dung cụ thể
như sau:............................................................................................................ 63
2.4.1. Kết quả đạt được...................................................................................... 63
Thứ nhất, doanh thu của bệnh viện ĐKQT Vinmec tăng mạnh trong giai đoạn 20122014. Cụ thể: năm 2012 đạt 147.593 triệu đồng, đến năm 2014 là 757.423 triệu
đồng. Sự tăng doanh thu này là điều rất tốt, giúp tạo thêm quy mô vốn cho bệnh
viện................................................................................................................... 63
Thứ hai, sự trung thành của khách hàng tăng lên khi số lượng các bệnh nhân đến
khám ngày càng cao. Cụ thể: năm 2012 là 7.562 bệnh nhân, đến năm 2014 là 17.164
bệnh nhân. Điều này có được là do chất lượng khám chữa bệnh của bệnh viện ngày
càng tăng và tạo được uy tín, do đó đã làm cho sự trung thành của khách hàng ngày
càng được nâng cao. .......................................................................................... 63
3.1. Quan điểm phát triển của bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec Hà Nội..............66
3.2 Cơ sở để xác định một số phương hướng và giải pháp nhằm nâng cao năng lực
cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ khám chữa bệnh của Bệnh viện đa khoa quốc tế
Vinmec.............................................................................................................. 68
3.2.1 Định hướng chính sách phát triển của nhà nước..........................................68


3.2.2 Dự báo triển vọng dịch vụ khám chữa bệnh của Bệnh viện đa khoa quốc tế
Vinmec.............................................................................................................. 69
3.2.3 Cơ hội và thách thức đối với cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ khám chữa
bệnh của bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec.......................................................70

3.3.1. Phương hướng nâng cao năng lực cạnh tranh............................................71
3.3.2. Mục tiêu nâng cao năng lực cạnh tranh......................................................72
3.4. Giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ khám
chữa bệnh của Bệnh Viện Đa Khoa Quốc Tế Vinmec Hà Nội..................................72
3.4.1. Giải pháp tài chính.................................................................................... 72
3.4.2. Nhóm giải pháp về nguồn nhân lực............................................................74
3.4.3. Nhóm giải pháp về Marketing....................................................................75
3.4.4. Nhóm giải pháp về nâng cao dịch vụ khám chữa bệnh.................................76
3.4.5. Nhóm giải pháp về giá cả dịch vụ khám chữa bệnh......................................77
3.4.6. Nhóm giải pháp về công nghệ....................................................................78
Để góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec
Hà Nội, tác giả xin đưa ra hai hướng giải pháp với hai mục tiêu chính sau:............78
3.5 Một số kiến nghị với Bộ y tế trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh của dịch vụ
khám chữa bệnh tại bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec Hà Nội............................81
3.5.1. Một số kiến nghị với Nhà nước..................................................................81
3.5.2. Một số kiến nghị với Bộ y tế.......................................................................81


DANH MỤC VIẾT TẮT
BV
ĐKQT
KCB
NLCT
KH

Bệnh viện
Đa khoa quốc tế
Khám chữa bệnh
Năng lực cạnh tranh
Khách hàng

DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ
BẢNG
BIỂU ĐỒ............................................................................................................. 16
1.Sự cần thiết của đề tài nghiên cứu......................................................................1
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu đề tài............................................................3
5. Phương pháp nghiên cứu đề tài........................................................................4
6. Một số đóng góp của luận văn...........................................................................4
6. Kết cấu của luận văn......................................................................................... 5
1.1 Dịch vụ khám chữa bệnh tại Bệnh viện............................................................6
1.1 Dịch vụ khám chữa bệnh tại Bệnh viện............................................................6
1.1.1 Dịch vụ khám chữa bệnh của bệnh viện.........................................................6
1.1.1 Dịch vụ khám chữa bệnh của bệnh viện.........................................................6
1.1.2 Phân loại dịch vụ khám chữa bệnh của bệnh viện..........................................7
1.1.2 Phân loại dịch vụ khám chữa bệnh của bệnh viện..........................................7
1.2 Cơ sở lý luận về cạnh tranh và năng lực cạnh tranh sản phẩm- dịch vụ...............7
1.2 Cơ sở lý luận về cạnh tranh và năng lực cạnh tranh sản phẩm- dịch vụ...............7
1.2.1 Khái niệm về cạnh tranh và năng lực cạnh tranh............................................7
1.2.1 Khái niệm về cạnh tranh và năng lực cạnh tranh............................................7
1.2.2. Các cấp độ về năng lực cạnh tranh...............................................................9
1.2.2. Các cấp độ về năng lực cạnh tranh...............................................................9
1.3. Năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch vụkhám chữa bệnh.........................11
1.3. Năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch vụkhám chữa bệnh.........................11
1.3.1. Khái niệm về cạnh tranh và nâng cao năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch
vụkhám chữa bệnh............................................................................................ 11
1.3.1. Khái niệm về cạnh tranh và nâng cao năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch
vụkhám chữa bệnh............................................................................................ 11
1.3.2. Đặc điểm về cạnh tranh và nâng cao năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch
vụ khám chữa bệnh............................................................................................ 12

1.3.2. Đặc điểm về cạnh tranh và nâng cao năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch
vụ khám chữa bệnh............................................................................................ 12
1.4. Các tiêu chí đánh giá năng lực cạnh tranh dịch vụ khám chữa bệnh.................12


1.4. Các tiêu chí đánh giá năng lực cạnh tranh dịch vụ khám chữa bệnh.................12
1.4.1. Doanh Thu................................................................................................ 12
1.4.1. Doanh Thu................................................................................................ 12
1.4.2. Thị phần................................................................................................... 12
1.4.2. Thị phần................................................................................................... 12
1.4.3. Lợi nhuận................................................................................................. 13
1.4.3. Lợi nhuận................................................................................................. 13
1.4.4 Sự trung thành của khách hàng...................................................................14
1.4.4 Sự trung thành của khách hàng...................................................................14
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng tới nâng cao năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ
khám chữa bệnh................................................................................................ 14
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng tới nâng cao năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ
khám chữa bệnh................................................................................................ 14
1.5.1. Nhóm nhân tố bên ngoài...........................................................................14
1.5.1. Nhóm nhân tố bên ngoài...........................................................................14
1.5.2. Nhóm nhân tố bên trong nội bộ bệnh viện..................................................17
1.5.2. Nhóm nhân tố bên trong nội bộ bệnh viện..................................................17
1.6. Các phương pháp đánh giá năng lực cạnh tranh trong việc cung ứng dịch vụ
khám chữa bệnh tại bệnh viện............................................................................18
1.6. Các phương pháp đánh giá năng lực cạnh tranh trong việc cung ứng dịch vụ
khám chữa bệnh tại bệnh viện............................................................................18
1.6.1. Phương pháp tính chỉ số năng lực cạnh tranh.............................................18
1.6.1. Phương pháp tính chỉ số năng lực cạnh tranh.............................................18
1.6.2. Phương pháp ma trận hình ảnh cạnh tranh................................................23
1.6.2. Phương pháp ma trận hình ảnh cạnh tranh................................................23

1.7. Sự cần thiết phải nâng cao năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ khám
chữa bệnh của bệnh viện.................................................................................... 25
1.7. Sự cần thiết phải nâng cao năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ khám
chữa bệnh của bệnh viện.................................................................................... 25
1.7.1. Đối với bệnh viện...................................................................................... 25
1.7.1. Đối với bệnh viện...................................................................................... 25
1.7.2. Đối với xã hội............................................................................................ 26


1.7.2. Đối với xã hội............................................................................................ 26
2.1. Tổng quan chung về Bv ĐKQT Vinmec...........................................................27
2.1. Tổng quan chung về Bv ĐKQT Vinmec...........................................................27
2.1.1. Giới thiệu về Bv ĐKQT Vinmec...................................................................27
2.1.1. Giới thiệu về Bv ĐKQT Vinmec...................................................................27
2.1.1.1. Thông tin chung về doanh nghiệp............................................................27
2.1.1.1. Thông tin chung về doanh nghiệp............................................................27
2.1.1.2 Quá trình hình thành và phát triển của doanh nghiệp................................27
2.1.1.2 Quá trình hình thành và phát triển của doanh nghiệp................................27
2.1.1.3 Sản phẩm dịch vụ của Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec..........................29
2.1.1.3 Sản phẩm dịch vụ của Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec..........................29
2.2.1.4 Thị trường khách hàng của bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec..................30
2.2.1.4 Thị trường khách hàng của bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec..................30
2.1.2 Cơ cấu tổ chức và nhân lực của bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec...............32
2.1.2 Cơ cấu tổ chức và nhân lực của bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec...............32
2.2.2.1 Cơ cấu tổ chức của bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec..............................32
2.2.2.1 Cơ cấu tổ chức của bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec..............................32
2.1.2.2 Tình hình nhân lực của Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec........................34
2.1.2.2 Tình hình nhân lực của Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec........................34
2.1.3 Tình hình hoạt động của Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec.........................37
2.1.3 Tình hình hoạt động của Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec.........................37

2.2 Thực trạng năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ khám chữa bệnh của
Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec......................................................................39
2.2 Thực trạng năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ khám chữa bệnh của
Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec......................................................................39
2.2.1 Tình hình cung ứng dịch vụ khám chữa bệnh của bệnh viện đa khoa quốc tế
Vinmec.............................................................................................................. 39
2.2.1 Tình hình cung ứng dịch vụ khám chữa bệnh của bệnh viện đa khoa quốc tế
Vinmec.............................................................................................................. 39
2.2.2 Năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ khám chữa bệnh của Bệnh viện đa
khoa quốc tế Vinmec.......................................................................................... 41


2.2.2 Năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ khám chữa bệnh của Bệnh viện đa
khoa quốc tế Vinmec.......................................................................................... 41
2.2.2.1. Doanh Thu............................................................................................. 42
2.2.2.1. Doanh Thu............................................................................................. 42
2.2.2.2. Thị Phần................................................................................................. 43
2.2.2.2. Thị Phần................................................................................................. 43
2.2.2.3. Lợi nhuận............................................................................................... 44
2.2.2.3. Lợi nhuận............................................................................................... 44
2.2.2.4. Sự trung thành của khách hàng...............................................................46
2.2.2.4. Sự trung thành của khách hàng...............................................................46
2.2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ khám
chữa bệnh của Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec...............................................49
2.2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ khám
chữa bệnh của Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec...............................................49
2.2.3.1. Nhóm nhân tố vĩ mô ..............................................................................49
2.2.3.1. Nhóm nhân tố vĩ mô ..............................................................................49
2.2.3.2 Môi trường cạnh tranh............................................................................50
2.2.3.2 Môi trường cạnh tranh............................................................................50

2.2.3.3 Nhân tố bên trong bệnh viện....................................................................50
2.2.3.3 Nhân tố bên trong bệnh viện....................................................................50
2.3. Phân tích năng lực cạnh tranh trên cơ sở số liệu điều tra...............................54
2.3. Phân tích năng lực cạnh tranh trên cơ sở số liệu điều tra...............................54
2.3.1 Phân tích năng lực cạnh tranh của Bệnh Viện Đa Khoa Quốc Tế Vinmec Hà Nội
dưới đánh giá của khách hàng............................................................................54
2.3.1 Phân tích năng lực cạnh tranh của Bệnh Viện Đa Khoa Quốc Tế Vinmec Hà Nội
dưới đánh giá của khách hàng............................................................................54
2.3.1.1. Đánh giá về cơ sở vật chất và công nghệ tại Bệnh viện đa khoa quốc tế
Vinmec.............................................................................................................. 55
2.3.1.1. Đánh giá về cơ sở vật chất và công nghệ tại Bệnh viện đa khoa quốc tế
Vinmec.............................................................................................................. 55
2.3.1.1. Đánh giá về nguồn nhân lựctại Bệnh viện Đa khoa quốc tế Vinmec............56
2.3.1.1. Đánh giá về nguồn nhân lựctại Bệnh viện Đa khoa quốc tế Vinmec............56


2.3.1.2. Đánh giá về hoạt động marketing Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec........57
2.3.1.2. Đánh giá về hoạt động marketing Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec........57
2.3.1.3. Đánh giá về giá cả tại Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec..........................58
2.3.1.3. Đánh giá về giá cả tại Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec..........................58
2.3.1.4. Đánh giá về chất lượng dịch vụ tại Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec.......59
2.3.1.4. Đánh giá về chất lượng dịch vụ tại Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec.......59
2.3.2. Phân tích năng lực cạnh tranh của Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec qua các
phương pháp đánh giá....................................................................................... 60
2.3.2. Phân tích năng lực cạnh tranh của Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec qua các
phương pháp đánh giá....................................................................................... 60
2.3.2.1. Phương pháp tính chỉ số năng lực cạnh tranh...........................................61
2.3.2.1. Phương pháp tính chỉ số năng lực cạnh tranh...........................................61
2.3.2.2. Phương pháp ma trận hình ảnh cạnh tranh..............................................61
2.3.2.2. Phương pháp ma trận hình ảnh cạnh tranh..............................................61

2.4. Đánh giá chung về thực trạng năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ khám
chữa bệnh của Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec...............................................63
2.4. Đánh giá chung về thực trạng năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ khám
chữa bệnh của Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec...............................................63
Trong giai đoạn 2012-2014, năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ KCB của
bệnh viên ĐKQT Vinmec có những ưu điểm và hạn chế nhất định, nội dung cụ thể
như sau:............................................................................................................ 63
2.4.1. Kết quả đạt được...................................................................................... 63
2.4.1. Kết quả đạt được...................................................................................... 63
Thứ nhất, doanh thu của bệnh viện ĐKQT Vinmec tăng mạnh trong giai đoạn 20122014. Cụ thể: năm 2012 đạt 147.593 triệu đồng, đến năm 2014 là 757.423 triệu
đồng. Sự tăng doanh thu này là điều rất tốt, giúp tạo thêm quy mô vốn cho bệnh
viện................................................................................................................... 63
Thứ hai, sự trung thành của khách hàng tăng lên khi số lượng các bệnh nhân đến
khám ngày càng cao. Cụ thể: năm 2012 là 7.562 bệnh nhân, đến năm 2014 là 17.164
bệnh nhân. Điều này có được là do chất lượng khám chữa bệnh của bệnh viện ngày
càng tăng và tạo được uy tín, do đó đã làm cho sự trung thành của khách hàng ngày
càng được nâng cao. .......................................................................................... 63


3.1. Quan điểm phát triển của bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec Hà Nội..............66
3.1. Quan điểm phát triển của bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec Hà Nội..............66
3.2 Cơ sở để xác định một số phương hướng và giải pháp nhằm nâng cao năng lực
cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ khám chữa bệnh của Bệnh viện đa khoa quốc tế
Vinmec.............................................................................................................. 68
3.2 Cơ sở để xác định một số phương hướng và giải pháp nhằm nâng cao năng lực
cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ khám chữa bệnh của Bệnh viện đa khoa quốc tế
Vinmec.............................................................................................................. 68
3.2.1 Định hướng chính sách phát triển của nhà nước..........................................68
3.2.1 Định hướng chính sách phát triển của nhà nước..........................................68
3.2.2 Dự báo triển vọng dịch vụ khám chữa bệnh của Bệnh viện đa khoa quốc tế

Vinmec.............................................................................................................. 69
3.2.2 Dự báo triển vọng dịch vụ khám chữa bệnh của Bệnh viện đa khoa quốc tế
Vinmec.............................................................................................................. 69
3.2.3 Cơ hội và thách thức đối với cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ khám chữa
bệnh của bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec.......................................................70
3.2.3 Cơ hội và thách thức đối với cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ khám chữa
bệnh của bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec.......................................................70
3.3.1. Phương hướng nâng cao năng lực cạnh tranh............................................71
3.3.1. Phương hướng nâng cao năng lực cạnh tranh............................................71
3.3.2. Mục tiêu nâng cao năng lực cạnh tranh......................................................72
3.3.2. Mục tiêu nâng cao năng lực cạnh tranh......................................................72
3.4. Giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ khám
chữa bệnh của Bệnh Viện Đa Khoa Quốc Tế Vinmec Hà Nội..................................72
3.4. Giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ khám
chữa bệnh của Bệnh Viện Đa Khoa Quốc Tế Vinmec Hà Nội..................................72
3.4.1. Giải pháp tài chính.................................................................................... 72
3.4.1. Giải pháp tài chính.................................................................................... 72
3.4.2. Nhóm giải pháp về nguồn nhân lực............................................................74
3.4.2. Nhóm giải pháp về nguồn nhân lực............................................................74
3.4.3. Nhóm giải pháp về Marketing....................................................................75
3.4.3. Nhóm giải pháp về Marketing....................................................................75


3.4.4. Nhóm giải pháp về nâng cao dịch vụ khám chữa bệnh.................................76
3.4.4. Nhóm giải pháp về nâng cao dịch vụ khám chữa bệnh.................................76
3.4.5. Nhóm giải pháp về giá cả dịch vụ khám chữa bệnh......................................77
3.4.5. Nhóm giải pháp về giá cả dịch vụ khám chữa bệnh......................................77
3.4.6. Nhóm giải pháp về công nghệ....................................................................78
3.4.6. Nhóm giải pháp về công nghệ....................................................................78
3.5 Một số kiến nghị với Bộ y tế trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh của dịch vụ

khám chữa bệnh tại bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec Hà Nội............................81
3.5 Một số kiến nghị với Bộ y tế trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh của dịch vụ
khám chữa bệnh tại bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec Hà Nội............................81
3.5.1. Một số kiến nghị với Nhà nước..................................................................81
3.5.1. Một số kiến nghị với Nhà nước..................................................................81
3.5.2. Một số kiến nghị với Bộ y tế.......................................................................81
3.5.2. Một số kiến nghị với Bộ y tế.......................................................................81

BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 2.1 Cơ cấu khách hàng của bệnh viện theo khu vực địa lý năm 2014...Error:
Reference source not found
Biểu đồ 2.2 Cơ cấu khách hàng của bệnh viện theo loại hình bảo hiểm y tế năm....Error:
Reference source not found
Biểu đồ 2.3 Cơ cấu khách hàng người nước ngoài năm 2014 Error: Reference source
not found
Biểu đồ 2.4 Lợi nhuận và tỷ suất lợi nhuận của BV trong giai đoạn từ năm 2012-2014
.............................................................Error: Reference source not found


1

MỞ ĐẦU
1. Sự cần thiết của đề tài nghiên cứu
Hiện nay, nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân nước ta ngày càng tăng
về số lượng và chất lượng như dịch vụ chăm sóc sức khỏe chất lượng cao, chăm sóc
sức khỏe tại nhà…. Để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của người dân, các bệnh
viện công và tư nhân ngày càng được thành lập nhiều hơn hoặc được mở rộng hơn,
số lượng và chất lượng của các dịch vụ khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế ngày càng
được nâng cao. Nhưng những điều đó chỉ mới đáp ứng được một phần nào nhu cầu
khám chữa bệnh của người dân và dịch vụ khám chữa bệnh trong các cơ sở y tế còn

rất nhiều bất cập.
Bên cạnh đó, để bảo vệ và nâng cao sức khỏe của người dân Việt Nam, Chính
phủ Việt Nam đã ban hành các chính sách quan trọng làm hành lang pháp lý toàn
diện và đáp ứng kịp thời với sự phát triển nhanh chóng của kinh tế xã hội, hiện nay
Bộ Y tế đang phối hợp với các Bộ, ngành và các tổ chức liên quan xây dựng Luật
Khám chữa bệnh với mục tiêu mang lại những điều kiện chăm sóc sức khỏe ngày
một tốt hơn cho người dân Việt Nam. Ngoài ra, Nhà nước cũng thực hiện việc tăng
kinh phí để đầu tư cơ sở hạ tầng trang thiết bị; quan tâm đến việc tăng cường phát
triển nguồn nhân lực…Đây là những dự án này đã góp phần quan trọng trong việc
nâng cấp bệnh viện tại Việt Nam, tăng cường thêm nguồn lực để mua sắm trang
thiết bị và nâng cao năng lực cho cán bộ y tế.
Tuy nhiên, sự tăng cường vốn, nhân lực thường chỉ tập trung vào các bệnh
viện lớn nên khiến các bệnh viện tuyến trung ương đều luôn trong tình trạng quá

tải mà vẫn chưa đáp ứng được hết nhu cầu KCB của người dân. Nhu cầu của
người dân về số lượng và chất lượng thì ngày một tăng cao, trong khi số lượng
đội ngũ y bác sĩ và thiết bị y tế thì hạn chế khiến chất lượng KCB của các bệnh
viện công còn nhiều hạn chế. Đây cũng là một trong những nguyên nhân chính
giúp cho sự ra đời ngày càng nhiều các bệnh viện tư, được đầu tư hơn về trang thiết bị


2
máy móc hiện đại và nghiệp vụ phục vụ nhằm đáp ứng được tốt hơn nhu cầu chăm sóc
sức khỏe của người dân.
Mặc dù nhu cầu KCB là rất lớn nhưng các bệnh viện tư nhân hay bệnh viện
quốc tế vẫn không thoát khỏi được quy luật cạnh tranh của thị trường. Nỗi lo về sự
cạnh tranh với các bệnh viện công giá rẻ hay các bệnh viện tư tương tự buộc bệnh
viện Vinmec phải tạo ra được sự khác biệt của mình so với các đối thủ cạnh tranh.
Muốn làm được điều đó thì việc nâng cao NLCT trong có ý nghĩa vô cùng quan
trọng đối với một bệnh viện. Qua đó, nhờ các biện pháp nâng cao NLCT trong KCB

giúp Vinmec cạnh tranh tốt với những bệnh viện khác.
Tất cả những điều trên cho thấy NLCT của BV ĐKQT Vinmec còn nhiều hạn
chế. Xuất phát từ những thực tiễn đã nêu trên và thấy được sự cần thiết của việc
nâng cao NLCT trong KCB với bệnh viện nên em đã quyết định chọn đề tài: “Nâng
cao năng lực cạnh tranh trong cung ứng dịch vụ khám chữa bệnh của Bệnh viện
đa khoa quốc tế Vinmec, Hà Nội.”
2. Tổng quan về tình hình nghiên cứu đề tài
Đề tài nâng cao NLCT đã được một số tác giả tiếp cận ở các góc độ, phạm vi, đối
tượng nghiên cứu khác nhau. Một số công trình nghiên cứu tiêu biểu liên quan đến đề
tài này trong thời gian vừa qua như:
Tác giả NCS.Hà Thanh Hải (2009) với đề tài luận văn “Nâng cao năng lực
cạnh tranh của khách sạn Việt Nam trong thời gian tới”; NCS.Vũ Hùng Phương
(2008) với đề tài “Nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành giấy Việt Nam trong
điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế””; NCS. Đỗ Thị Tố Quyên (2014) với đề tài
“Đầu tư nâng cao năng lực cạnh tranh của ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại
thươngViệt Nam”.
Xét về mặt cấu trúc: Trong tác phẩm của mình, các tác giả đã đưa ra những
khái niệm cơ bản về NLCT, các yếu tố ảnh hưởng đến NLCT. Đồng thời, các tác
giả cũng đưa ra các tiêu chí đánh giá NLCT của ngành. Tuy nhiên, hiện nay, chưa
có luận văn nào đề cập đến việc nâng cao NLCT của bệnh viện ĐKQT Vinmec.
Bên cạnh đó, về phương pháp phân tích: các tác giả mới chỉ dựa trên số liệu


3
thứ cấp của các cơ sở qua các năm để đánh giá NLCT của cơ quan, mà chưa đi sâu
nghiên cứu và chưa sử dụng số liệu sơ cấp thông qua việc thực hiện khảo sát ý kiến
của nhân viên về chất lượng dịch vụ. Do đó, khi đánh giá NLCT thì kết quả chưa
cao. Bởi tâm lý, sự đánh giá, nhìn nhận của nhân viên về NLCT mới có quyền quyết
định đến sự phát triển của cơ quan, tổ chức.
Trong nghiên cứu của mình, tác giả sẽ tập trung nghiên cứu, trình bày một

cách hệ thống nội dung về NLCT của bệnh viện bao gồm: khái niệm, đặc điểm, vai
trò, các chỉ tiêu đánh giá, các phương pháp đánh giá NLCT. Đồng thời, trên cơ sở
nghiên cứu lý luận cơ bản, tác giả thực hiện đánh giá, phân tích thực trạng NLCT
của bệnh viện ĐKQT Vinmec và thực hiện phỏng vấn trực tiếp nhân viên. Từ đó,
tác giả đưa ra đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hơn nữa NLCT trong dịch vụ
KCB tại bệnh viện ĐKQT Vinmec.
3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là: nâng cao NLCT trong cung ứng dịch vụ
KCB của Bệnh viện đa khoa quốc tế (BVĐKQT) Vinmec.
Để thực hiện được mục tiêu nói trên đề tài cần thực hiện 3 nhiệm vụ sau:
+ Hệ thống hóa một số vấn đề lý luận cơ bản về cạnh tranh và NLCT.
+ Phân tích, đánh giá môi trường cạnh tranh, thực trạng NLCT và các yếu tố
ảnh hưởng tới NLCT trong cung ứng dịch vụ KCB tại BVĐKQT Vinmec trong thời
gian qua.
+ Đề xuất các giải pháp và kiến nghị cơ bản nhằm nâng cao NLCT trong cung
ứng dịch vụ KCB của BVĐKQT Vinmec.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu đề tài
Đối tượng nghiên cứu của đề tài: NLCT trong ung ứng dịch vụ KCB của BV
ĐKQT Vinmec.
Phạm vi nghiên cứu:
- Không gian: Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec.
- Thời gian: Thực trạng cung ứng dịch vụ KCB của Bv ĐKQT Vinmec trong 2
năm gần đây là năm 2013 và năm 2014 từ đó định hướng đề xuất giải pháp nhằm


4
hoàn thiện việc nâng cao NLCT trong cung ứng dịch vụ KCB tại BVĐKQT Vinmec
cho giai đoạn 2015 đến 2016 .
- Phạm vi nội dung: đề tài tập trung nghiên cứu các vấn đề lý luận và thực tiễn
liên quan đến việc nâng cao NLCTcủa BVĐKQT Vinmec.

5. Phương pháp nghiên cứu đề tài
Tác giả sử dụng phương pháp định tính để nghiên cứu. Số liệu được tác giả
thu thập bao gồm số liệu sơ cấp và thứ cấp:
- Số liệu sơ cấp: thông qua việc phỏng vấn, phát phiếu điều tra, đánh giá của
nhân viên trong việc thực hiện nâng cao NLCT của bệnh viện ĐKQT Vinmec. Cụ
thể: tác giả đã thực hiện phỏng vấn, phát phiếu trực tiếp cho 200 nhân viên thông
qua lấy phiếu ý kiến của họ.
- Số liệu thứ cấp: báo cáo của bệnh viện ĐKQT Vinmec giai đoạn 2013-2014.
Để đạt được mục tiêu nghiên cứu đề tài, luận văn kết hợp sử dụng nhiều
phương pháp nghiên cứu, bao gồm:
- Phương pháp nghiên cứu khoa học cụ thể như:
 Phương pháp thống kê, tổng hợp, so sánh, quy nạp, phân tích, hệ thống,...:
thu thập thông tin, dữ liệu lưu trữ về thực trạng cung ứng dịch vụ KCB tại Bv
ĐKQT Vinmec rồi phân tích các dữ liệu bằng cách so sánh kết quả hoạt động kinh
doanh của bệnh viện. Từ đó thấy được những lợi thế so sánh về cung ứng dịch vụ
cũng như năng lực cung ứng dịch vụ KCB tại Vinmec. Qua đó đánh giá thành công,
hạn chế về NLCT và nguyên nhân. Đồng thời đề xuất các giải pháp và kiến nghị cơ
bản nhằm hoàn thiện việc nâng cao NLCT trong cung ứng dịch vụ KCB của
BVĐKQT Vinmec.
 Phương pháp khảo sát, điều tra: Nhằm bổ sung thông tin, dữ liệu, phục vụ
nghiên cứu đề tài: thông tin tình hình cung ứng dịch vụ KCB của một số bệnh viện
lớn, lợi thế của Vinmec, các yếu tố và các nguồn lực cho phát triển… Ngoài ra,
trong quá trình nghiên cứu, em có tiến hành lấy ý kiến chuyên gia để bổ sung cho
các lập luận về định hướng và giải pháp hoàn thiện việc nâng cao NLCT trong cung
ứng dịch vụ KCB của BVĐKQT Vinmec.
6. Một số đóng góp của luận văn


5
- Hệ thống hóa và luận giải rõ hơn cơ sở lý luận cơ bản về cạnh tranh, NLCT

trong cung ứng dịch vụ KCB của bệnh viện. Xác định các yếu tố ảnh hưởng đến
NLCT trong cung ứng dịch vụ KCB, đề ra phương pháp xác định chỉ số NLCT
trong cung ứng dịch vụ KCB.
- Phân tích kinh nghiệm thành công và thất bại về nâng cao NLCT trong cung
ứng dịch vụ KCB tại bệnh viện ở một số nước trên thế giới, đánh giá rút ra bài học
kinh nghiệm cho bệnh viện Vinmec và khả năng vận dụng kinh nghiệm đó vào thực
tiễn của Vinmec.
- Đánh giá được thực trạng NLCT trong cung ứng dịch vụ KCB tại Vinmec,
xác định chỉ số đo lường NLCT trong cung ứng dịch vụ KCB của Bv ĐKQT
Vinmec trên cơ sở đó đặt ra các vấn đề cần phải giải quyết.
- Xây dựng một số quan điểm và các giải pháp hoàn thiện để nâng cao NLCT
trong cung ứng dịch vụ KCB của Vinmec hiện nay cho tới các năm tiếp theo.
6. Kết cấu của luận văn
Chương 1: Một số vấn đề lý luận cơ bản về nâng cao NLCT trong cung ứng
dịch vụ KCB của Bệnh viện
Chương 2: Thực trạng về NLCT trong cung ứng dịch vụ KCB của BVĐKQT
Vinmec.
Chương 3: Phương hướng và giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao NLCT trong
cung ứng dịch vụ KCB của BVĐKQT Vinmec.


6

CHƯƠNG 1
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ NÂNG CAO
NĂNG LỰC CẠNH TRANH TRONG CUNG ỨNG
DỊCH VỤ KHÁM CHỮA BỆNH CỦA BỆNH VIỆN
1.1 Dịch vụ khám chữa bệnh tại Bệnh viện
1.1.1 Dịch vụ khám chữa bệnh của bệnh viện
Hiện nay, dịch vụ là một trong ba ngành trụ cột của nền kinh tế Việt Nam, bao

gồm: nông nghiệp, công nghiệp và dịch vụ. Do đó, để hiểu về dịch vụ, cần quan tâm
đến khái niệm của loại ngành này. Có một số khái niệm về dịch vụ, cụ thể như sau:
Theo cách hiểu phổ biến thì “Dịch vụ là một hoạt động mà sản phẩm của nó là
vô hình. Nó giải quyết các mối quan hệ với khách hàng hoặc với tài sản do khách
hàng sở hữu mà không có sự chuyển giao quyền sở hữu”.
Theo Kotler & Armtrong, dịch vụ là những hoạt động hay lợi ích mà doanh
nghiệp có thể cống hiến cho khách hàng nhằm thiết lập, củng cố và mở rộng những
quan hệ và hợp tác lâu dài với khách hàng.
Theo ISO 8402 thì “Dịch vụ là kết quả tạo ra do các hoạt động tiếp xúc giữa
người cung ứng và khách hàng và các hoạt động nội bộ của người cung ứng để đáp
ứng nhu cầu của khách hàng”.
Bên cạnh đó, theo Luật khám chữa bệnh, khái niệm việc khám chữa bệnh
được định nghĩa là: “ Khám bệnh là việc hỏi bệnh, khai thác tiểu sử bệnh, thăm
khám thực thể, khi cần thiết thì chỉ định làm xét nghiệm cận lâm sàng, thăm dò
chức năng để chuẩn đoán và chỉ định phương pháp điều trị phù hợp đã được công
nhận. Chữa bệnh là việc sử dụng phương pháp chuyên môn kỹ thuật đã được công
nhận và thuốc đã được phép lưu hành để cấp cứu, điều trị, chăm sóc, phục hồi chức
năng cho người bệnh”.
Như vậy dịch vụ khám chữa bệnh tại các bệnh viện là một hoạt động xã hội
mà hoạt động này đã xảy ra trong mối quan hệ trực tiếp giữa người bệnh và đại diện


7
(cụ thể là bác sĩ chuyên khoa) của các bệnh viện, nhằm giúp cho người bệnh được
cứu chữa kịp thời.
1.1.2 Phân loại dịch vụ khám chữa bệnh của bệnh viện
Dịch vụ khám chữa bệnh của bệnh viện hiện nay có nhiều loại hình đa dạng.
Do đó, việc phân loại dịch vụ KCB là rất cần thiết. Nội dung cụ thể các cách phân
loại như sau:
* Phân loại theo chủ thể thực hiện dịch vụ bao gồm:

Chủ thể Nhà nước bao gồm các bệnh viện của nhà nước, do chủ yếu là kinh
phí từ nhà nước. Do đó, đây là những bệnh viện có uy tín nên dịch vụ khám chữa
bệnh mang tính chất xã hội.
Các bệnh viện cổ phần, tư nhân do các cá nhân làm chủ và tự chịu trách nhiệm
trước pháp luật nên việc kinh doanh phụ thuộc lớn vào việc khám chữa bệnh cho
khách hàng. Do đó, dịch vụ KCB này là tự nguyện.
* Phân loại theo mục đích KCB:
Theo cách phân loại này, ta có dịch vụ KCB vì lợi nhuận và dịch vụ KCB phi
lợi nhuận.
1.2 Cơ sở lý luận về cạnh tranh và năng lực cạnh tranh sản phẩm- dịch vụ
1.2.1 Khái niệm về cạnh tranh và năng lực cạnh tranh
a. Khái niệm cạnh tranh
Cạnh tranh là điều kiện sống còn của mỗi doanh nghiệp, và là một đặc trưng
cơ bản của nền kinh tế hàng hóa. Có một số định nghĩa về cạnh tranh như sau:
Theo Mác thì: “Cạnh tranh là sự ganh đua, đấu tranh gay gắt giữa các nhà tư
bản để giành giật những điều kiện thuận lợi trong sản xuất và tiêu thụ hàng hóa để
thu hút được lợi nhuận siêu ngạch”.
Theo Wikipedia thì: " Cạnh tranh (kinh tế) là sự ganh đua giữa các chủ thể
kinh tế (nhà sản xuất, nhà phân phối, bán lẽ, người tiêu dùng, thương nhân…) nhằm
giành lấy những vị thế tạo nên lợi thế tương đối trong sản xuất, tiêu thụ hay tiêu
dùng hàng hóa, dịch vụ hay các lợi ích về kinh tế, thương mại khác để thu được
nhiều lợi ích nhất cho mình."


8
Theo cuốn kinh tế học của P.Samuelson thì: “Cạnh tranh là sự kình địch giữa
các doanh nghiệp cạnh tranh với nhau để giành KH, thị trường”.
Theo nhà kinh tế học Michael Porter của Mỹ thì: "Cạnh tranh (kinh tế) là
giành lấy thị phần. Bản chất của cạnh tranh là tìm kiếm lợi nhuận, là khoản lợi
nhuận cao hơn mức lợi nhuận trung bình mà doanh nghiệp đang có. Kết quả quá

trình cạnh tranh là sự bình quân hóa lợi nhuận trong ngành theo chiều hướng cải
thiện sâu dẫn đến hệ quả giá cả có thể giảm đi."
Ngoài ra, còn có rất nhiều cách diễn đạt khác nhau về khái niệm cạnh tranh.
Từ các định nghĩa trên ta có thể tiếp cận khái niệm, đặc điểm về cạnh tranh như sau:
Thứ nhất, khi nói đến cạnh tranh chính là nói đến sự ganh đua nhằm mục tiêu
giành lấy phần thắng của nhiều chủ thể cùng tham dự nhằm thu được lợi ích nhiều
nhất cho mình.
Thứ hai, mục đích trực tiếp của cạnh tranh chính là một đối tượng cụ thể nào đó
mà các bên đều muốn giành giật có được (ví dụ như một cơ hội, một dự án, KH .. ) với
mục đích cuối cùng là kiếm được phần lợi nhuận cao.
Thứ ba, cạnh tranh diễn ra trong một điều kiện môi trường cụ thể, có những
ràng buộc chung mà các chủ thể tham gia phải tuân thủ như: đặc điểm của sản
phẩm, thị trường, những điều kiện pháp lý ràng buộc, các thông lệ kinh doanh ...
Thứ tư, trong quá trình cạnh tranh các chủ thể tham gia có thể sử dụng nhiều
công cụ khác nhau như: cạnh tranh bằng đặc tính cũng như chất lượng của sản
phẩm dịch vụ, hay cạnh tranh bằng giá bán của sản phẩm dịch vụ; hoặc cạnh tranh
bằng nghệ thuật tiêu thụ sản phẩm; cũng có thể là cạnh tranh nhờ dịch vụ bán hàng
tốt; hay cạnh tranh thông qua hình thức tiện ích trong thanh toán ...
b. Khái niệm về năng lực cạnh tranh
Trong quá trình nghiên cứu về cạnh tranh, người ta đã sử dụng khái niệm
NLCT. NLCT được xem xét ở nhiều góc độ khác nhau như NLCT quốc gia, NLCT
doanh nghiệp, NLCT của sản phẩm và dịch vụ.
NLCT được hiểu là vị thế của doanh nghiệp trên thị trường mục tiêu vượt qua
đối thủ cạnh tranh để thu hút KH về phía mình. NLCT là một yếu tố quan trọng để
đánh giá sức mạnh cạnh tranh của mỗi doanh nghiệp bởi đó là yếu tổ tổng hợp của


9
các lợi thế doanh nghiệp có được từ môi trường kinh doanh hay chính từ bản thân
nội lực doanh nghiệp.

Như vậy, NLCT của doanh nghiệp trước hết được tạo ra từ chính nội bộ hay
thực lực của doanh nghiệp. Đó là các yếu tố nội hàm của mỗi doanh nghiệp, không
chỉ tính bằng các tiêu chí về công nghệ, tổ chức quản trị doanh nghiệp, tài chính,
nhân lực,... một cách riêng biệt mà cần đánh giá để so sánh với các đối thủ cùng
hoạt động trên cùng một lĩnh vực, trong cùng một thị trường. Trên cơ sở đó, muốn
tạo nên NLCT đòi hỏi doanh nghiệp cần tạo được lợi thế so sánh với đối thủ của
mình. Nhờ vậy, doanh nghiệp có thể thỏa mãn tốt hơn những đòi hỏi của KH cũng
như lôi kéo được KH từ đối thủ cạnh tranh.
Theo từ điển thuật ngữ chính sách thương mại thì: “Sức cạnh tranh là năng lực
của một doanh nghiệp, một ngành, một quốc gia không bị doanh nghiệp khác,
ngành khác đánh bại về năng lực kinh tế” (University of Adelaide, 1997).
1.2.2. Các cấp độ về năng lực cạnh tranh
NLCT được xem xét ở những góc độ khác nhau như: NLCT quốc gia, NLCT
ngành, NLCT doanh nghiệp, NLCT của sản phẩm và dịch vụ
a. NLCT quốc gia
Theo Diễn đàn kinh tế thế giới - WEF thì NLCT của quốc gia phụ thuộc
vào 12 tiêu chí và được xếp theo thứ tự sau: thể chế, hệ thống của cơ sở hạ tầng,
sự ổn định kinh tế vĩ mô, hệ thống về y tế và giáo dục phổ thông, trình độ của
giáo dục đại học, hiệu quả của thị trường hàng hóa dịch vụ, hiệu quả của thị
trường lao động, mức độ phát triển của thị trường tài chính, mức độ sẵn sàng của
công nghệ, quy mô của thị trường, mức độ phát triển của môi trường kinh doanh
và mức độ của sự sáng tạo.
WEF xếp hạng NLCT của Việt Nam trong năm 2010 đứng thứ 59 trong số 133
quốc gia được xếp hạng toàn cầu, nghĩa là tăng tới 16 bậc so với năm 2009.
b. Năng lực cạnh tranh ngành
Theo Tổ chức hợp tác và phát trển kinh tế, năng lực cạng tranh của ngành
được định nghĩa như sau: “Năng lực cạnh tranh của ngành là khả năng của ngành
trong việc tạo ra việc làm và thu nhập cao hơn trong điều kiện cạnh tranh quốc tế”.