Giáo án Ngữ văn9từ tiết 91->100(08-09)

Ngày soạn:.........................
Ngày dạy:..........................
Tiết 91: Bàn về đọc sách.
(Chu Quang Tiềm)
I/Mục tiêu bài học:
*Giúp HS:-Hiểu đợc sự cần thiết của việc đọc sách và phơng pháp đọc sách qua
bài nghị luận sâu sắc,giàu tính thuyết phục của Chu Quang Tiềm.
-Từ đó liên hệ tới việc đọc cách của bản thân.
-Thấy đợc thái độ nghiêm tuc s của t/giả với việc đọc sách.
*Trọng tâm:Đọc hiểu cấu trúc văn bản, phân tíh phần 1.
II/Chuẩn bị:
- GV:Tài liệu tham khảo.Bảng phụ .câu hỏi trắc nghiệm
Bài soạn,Truyện ngắnSách và TôI đã học tập ntn của M.G...
- HS:Trả lời câu hỏi SGK.
IIITiến trình hoạt động:
1.KTBC:Phần bài soạn của HS
2.Bài mới
* Giới thiệu sơ lợc chơng trình HKII:Hoặc trao đổi về việc đọc sách của
cá nhân.
Hoạt động của GV và HS Nội dung
H/động 1:Giới thiệu tác giả ,tác phẩm
H:Chú ý phần chú thích ,em hãy cho
biết vài nét về t/giả ,tác phẩm?
->HS tự trả lời dựa vào phần c/thích
*Hoạt động 2:Hớng dẫn đọc và tìm
hiểu văn bản.
GV yêu cầu HS đọc rõ ràng,mạch lạc
nhng vẫn với giọng tâm tình nhẹ nhàng
nh lời trò chuyện.Chú ý các h/ảnh so
sánh
GV đọc 1 đoạn

Gọi HS đọc (1-2 HS)
I. Đọc - hiểu chú thích:
1.Đọc:
2.Tác giả, tác phẩm:
a.Tác giả:
-Gs-TS Ch Quang Tiềm(1897-1986)
-Nhà mĩ học,lí luận Văn Học lớn của
TQ.
b.Tác phẩm:
-TRích in cuốnDanh nhân TQ bàn
về niềm vui nỗi buồn của việc đọc
sách(Bắc Kinh-1995,GS Trần Đình Sử
dịch)
c.từ khó
HS khác nhận xét cách đọc của bạn
->GV nhận xét cách đọc.
H:Xác định kiểu văn bản?
H:Dựa vào yếu tố nào để xác dịnh dúng
tên kiểu loại VB này?
->Dựa vào hệ thống các l/điểm,cách lập
luận và tên VB để xác định tên VB để
x/định thể loại
H:Giải thích từ Học vấn Học thuật?
->Sgk
H:Xác định hệ thống các l/điểm?
->a,Học vấn không chỉ là....Thế giới
mới:Sự cần thiết và ý nghĩa của việc đọc
sách.
b,L/sử càng tiến lên...tự tiêu hao lực l-
ợng:Những khó khăn,nguy hại của việc

đọc sáchin tình trạng hiện nay.
C,đọc sách không cốt lấy nhiều-
>hết :Phơng pháp chọn sách và đọc
sách.
*Hoạt động3:H ớng dẫn tìm hiếu chi
tiết VB
H:đọc lại đoạn đầu?
H:Tác giả đã lí giải tầm quan trọng và
sự cần thiết của việc đọc sách đối với
mỗi con ngời ntn?
->đặt nó in mối quan hệ với học vấn của
con ng(Trả lời câu hỏi đọc sách để làm
gì?Vì sao phải đọc sách.
H:Mối quan hệ giữ đọc sách và học vấn
ra sao?(Học vấn là gì-Là thành quả tích
luỹ lâu dài của nhân loại.)
(Nhng tích luỹ bằng cách nào?-Tích
luỹ bằng sách và ở sách)
HVậy tác giả đã phân tích rõ LĐ 1
=trình tự lí lẽ nào?->
H:Nhận xét về cách lập luận của t/giả?
->Hợp lí lẽ,thấu tình đạt lí và kín đáo
sâu sắc.
=>Trên con đờng gian nan trau dồi học
vấn của con ng,đọc sách in tình trạng
hiện nay vẫn là con đờng q/trọng...đọc
sách là tự học...
*Kiểu văn bản:VB nghị luận (Lập luận
giải thích 1 vấn đề XH)
III Tìm hiểu VB:

1.Luận điểm 1:Sự cần thiết và ý nghĩa
của việc đọc sách.
-đọc sách là con đờng q/trọng của học
vấn.
-Học vấn đợc tích luỹ từ mọi mặt in h./
động học tập của con ng.
+Sách đã ghi chép cô đúc và lu truyền
mọi tri thức mọi thành tựu mà loài ng
tìm tòi...
+Sách trở thành kho tàng quí báu của di
sản tinh thần mà loài ng thu lợm,suy
ngẫm...
=>đọc sách là 1 con đờng tích luỹ, nâng
cao vốn tri thức.
3.Củng cố:
H:Những lời bàn in VB cho ta lời khuyên nào về việc đọc sách và chọn sách?
BTTN:Dòng nào sau đay thể hiện đúng và đầy đủ nhất nội dung của VB?
A.Những khó khăn và nguy hại của việc đọc sách in t/trạng hiện nay
B.ý nghĩa và tầm q/trọng cảu sách
C.PHơng pháp lựa chọn sách và đọc sách
D.Tầm q/tr của việc đọc và phơng pháp đọc sách.
4.Hớng dẫn về nhà:
-HS soạn tiếp 2 phần còn lại.
--------------------------------------------------------------------------
Ngày soạn:.........................
Ngày dạy:..........................
Tiết 92: Bàn về đọc sách.
(Chu Quang Tiềm)
I/Mục tiêu bài học:
*Giúp HS:-Hiểu đợc sự cần thiết của việc đọc sách và phơng pháp đọc sách qua

bài nghị luận sâu sắc,giàu tính thuyết phục của Chu Quang Tiềm.
-Từ đó liên hệ tới việc đọc cách của bản thân.
-Thấy đợc thái độ nghiêm tuc s của t/giả với việc đọc sách.
*Trọng tâm:Cách chọn và đọc sách.
II/Chuẩn bị:
- GV:Tài liệu tham khảo.Bảng phụ .câu hỏi trắc nghiệm
- HS:Trả lời câu hỏi SGK.
III.Tiến trình dạy học:
1.KTBC:Phân tích tầm quan trọng và ý nghĩa của việc đọc sách?
2.Bài mới:
Hoạt động của GV và HS Nội dung
H:đọc tiếp phần2,chú ý 2 đ/văn so
sánh:giống nh ăn uống giống nh đánh
trận
H:Cái hại đầu tiên của việc đọc sách
hiện nay,trong tình huống sách nhiều vô
kể là gì?
để minh chứng cho cái hại đó t/giả so
sánh biện thuyết ntn?
(Câu hỏi thảo luận)
H:EM có tán thành với luận chứng của
t/giả hay không?
->Tuỳ HS
H:ý kiến của em về những con mọt
sách?
->ng đọc rất nhiều.Họ không đáng yêu
mà đáng chê chỉ chúi mũi vào sách vở
chẳng chú ý đến chuyện khác...
H:Qua việc ph/tích cái hại của việc đọc
sách em nhận thấy lời khuyên nào của

t/giả?
H:Từ đó em có liên hệ gì đến việc đọc
sách của bản thân?
-.HS cần trung thực về tình trạng đọc
sách của mình.
GV;Bơi loạn in bể sách:sách tham khảo
không hỉ lãng phí tiền bạc t/gian công
sức nhiều khi còn tự hại mình.....
H:T/giả khuyên chúng ta nên chọn sách
ntn?
->HS tìm d/chứng in SGK
H:Em hiếu ntn về sách phổ thông và
2.Luận điểm 2:Khó khăn nguy hại hay
gặp của việc đọc sách hiện nay.
*Hại đầu tiên:sách nhiều khiến ng ta
không chuyên sâu....(ham đọc nhiều mà
khong thể dọc kĩ chỉ đọc qua,hời
hợt...nên đọng lại chẳng đợc bao nhiêu)
+SS cách đọc của ng xa:đọc kĩ,nghiền
ngẫm từng chữ,...
+Lối đọc ấy không chỉ vô bổ lãng phí(t)
và công sứcmà có khi còn mang hại(ss
với cách ăn uống vô tội vạ ăn tơi nuốt
sống...
*hại thứ 2:Sách quá nhiều nên dễ lạc h-
ớng,chọn lầm,chọn sai phải cuốn dách
nhạt nhẽo...
=>Không đọc sách lung tung mà cần có
mục đích cụ thể.
3.Luận điểm 3:Cách chọn sách và cách

đọc sách đúng đắn,có hiệu quả.
a)Cách chọn sách:
-Chọn cho tinh,không cốt lấy nhiều
-đọc kĩ
-Phủ nhận cách đọc chỉ trang trí
=>Tìm đọc những cuốn sách thật có giá
trị,cần thiết với bản thân.Chọn có
MĐ,có định hớng rõ ràng.
-Chọn sách nên hớng vào 2 loại:sách
phổ thông và sách chuyên môn.
b)Cách đọc:
sách chuyên môn?
GV chuyển:
H:Cách đọc đúng đắn nên ntn?
->
H:Tác hại của việc đọc hời hợt đợc t/g
chế giễu ra sao?
->Nh ng cõi ngựa qua chợ,mắt hoa ý
loạn,tay không mà về...
H:Vì saot/giả lại đặt vấn đề đọc để có
k/thức phổ thông?
->các loại học giả cũng không thể bỏ
qua đọc để có k/thức phổ thông.Vì các
môn học có liên quan đến nhau.đó là
y/cầu bắt buộc đối với HS....
H:Nhận xét về cách trình bày lí lẽ của
t/giả?
->phân tích cụ thể,bằng giọng điệu tâm
tình chuyện trò để chia sẻ k/nghiệm
thành công thất bại in th/tế.

H:Từ đó em thu nhận đợc gì từu những
lời khuyên này?
H:Qua VB hãy rút ra những nét đắc sắc
về nghệ thuật?
H:Qua VB rút ta bài học cho bản thân
về đọc sách?
H:Đọc ghi nhớ
GV đa ra bài tập
Gợi ý:Đv khoảng 7 câu.
-đọc kĩ,đọc đi đọc lại nhiều lần,đến
thuộc lòng
-đọc với sự say mê,ngẫm nghĩ sâu
xa,trầm ngâm tích luỹ..
-đoc- hiểu.Có nhiều cách đọc:đọc to,đọc
thành tiếng,đọc thầm....
-đọc để có kiến thức phổ thông
=>Đọc sách đâu chỉ là viẹc học tập tri
thức ,đó còn là chuyện rèn luyện tính
cách,chuyện làm ng.
IV.Tổng kết:
1,Nghệ thuật:
-NGhị luận giải thách;LĐ rõ ràng
-Lập luậ chắt chẽ
-Ss hình ảnh thú vị
-Bố cục chặt chẽ,hợp lí
2.Nội dung(Bài học)
*Ghi nhớ/SGK
V.Luyện tập:
BT:Viết Đv nêu cảm nghĩ của em khi
học xong VB.

3.Củng cố:
H:Những lời bàn in VB cho ta lời khuyên nào về việc đọc sách và chọn sách?
BTTN:Dòng nào sau đay thể hiện đúng và đầy đủ nhất nội dung của VB?
A.Những khó khăn và nguy hại của việc đọc sách in t/trạng hiện nay
B.ý nghĩa và tầm q/trọng cảu sách
C.PHơng pháp lựa chọn sách và đọc sách
D.Tầm q/tr của việc đọc và phơng pháp đọc sách.
4.Hớng dẫn về nhà:
-Học phần ghí nhớ
-Đọc lại và suy ngẫm các LĐ,các lí lẽ.Cách lập luận mà t/giả đa ra
-Chuẩn bị bài Khởi ngữ
--------------------------------------------------------------------------
Ngày soạn:.........................
Ngày dạy:..........................
Tiết 93: Khởi ngữ
I/Mục tiêu:
-Giúp HS nắm đợc khái niệm về Khởi ngữ
-Rèn luyện kĩ năng nhận diện KN và vận dụng KN in khi nói và viết.
*Trọng tâm: Khái niệm Khởi ngữ.
II/Chuẩn bị:
GV:Các dạng bài tập.
HS: Đọc trớc bài.
III/Tiến trình hoạt động:
1.KTBC:
2.Bài mới:
Hoạt động của GV và HS Nội dung
*Hoạt động 1:hớng dẫn tìm hiểu đặc
điểm công dụng của KN in câu
*GV đa VD a,b c trang 7-SGK->Yêu
cầu HS đọc

H:Xác định chủ ngữ in những câu chứa
từ ngữ in đậm?
->a,CN trong câu cuối là từu anh thứ
2
b,CN là từ giàu
c,CN là từ chúng ta

I.Đặc điểm và công dụng của khởi
ngữ trong câu.
1.Ví dụ:
a) Nghe gọi,con bé giật mình,tròn mắt
nhìn.
Nó ngơ ngác,lạ lùng.Còn anh,anh/
không ghìm nổi xúc động.
b)Giàu ,tôi/ cũng giàu rồi.
Câu hỏi thảo luận
H:Phân biệt các từ ngữ in đậm với chủ
ngữ?
(Về vị trí ? Về quan hệ với vị ngữ?)
->Về vị trí:Các từ in đậm đứng trớc CN
Về quan hệ với VN:Các từ ngữ in
đậm không có q/hệ chủ-vị với VN.
H:Có thể thêm những q/hhệ từ nào trớc
các từ ngữ in đậm nói trên?
->VD: q/hhệ từvề,với
GV: Ngời ta gọi những từ ngữ in đậm
là khởi ngữ
H:Vậy qua đó em hiểu thế nào là
kh/ngữ?
->Phần ghi nhớ trong SGK

GV:Giới thiệu thêm khởi ngữ ng/ta còn
gọi là đề ngữ hay thành phần khởi ý.
H:đọc nội dung ghi nhớ?
GV nhấn mạnh rõ 2 đắc điểm tách rời
in
phần ghi nhớ.
H:Y/cầu HS đặt câu có chứa KN
Hoạt động2:Hớng dẫn luyện tập
H:HS nêu y/cầu BT1
H:đọc từng phần và xá định khởi ngữ ở
mỗi câu?

H:Nêu y/cầu BT2
Gọi 1 HS mỗi HS làm 1 phần
c)Về các văn thể trong lĩnh vực văn
nghệ,chúng ta/ có tin ở tiếng ta,không
sợ nó thiếu giàu và đẹp.
=>Khởi ngữ đứng trớc CN.
*Ghi nhớ:SGK
II.Luyện tập:
Bài tập1:Tìm KN trong các đoạn trích
a) Điều này.....
b)Đối với (chúng mình)
c)Một mình
d)Làm khí tợng
e)Đối với chúng cháu
Bài tập 2:Chuyển phần in đậm trong câu
thànhKN
a)Anh ấy làm bài cẩn thận lắm.
->Chuyển:Làm bài ,anh ấy cẩn thận

lắm.
b)Tôi hiểu rồi nhng tôi cha giải đợc
-Chuyển: Hiểu thì tôi hiểu rồi,nhng giải
thì tôi cha giải đợc
3.Củng cố:
BTTN:1.NHận định nào sau đây không đúng về KN?
A.KN là thành hần câu đứng trớc CN
B.KN nêu lên đề tài đợc nói đến trong câu
C. KN là th/phần chính của câu.
D.KN còn đợc gọi là đề ngữ.
2.So sánh nào không chính xác về KN?
A.KN không bao giờ đứng cuối câu còn CN thì có thể
B.TRớc KN có thể thêm từ về,đối với,còn CN thì không thể
C.CN có thể là cụm CN-VN,còn KN thì không thể.
4 .H ớng dẫn về nhà:
-Học thuộc phần ghi nhớ
-Tìm những câu văn có chứa KN(5 câu)
-Chuẩn bị bài :Phân tích và tổng hợp
--------------------------------------------------------------------------
Ngày soạn:.........................
Ngày dạy:..........................
Tiết 94:Phân tích và tổng hợp
I/.Mục tiêu:
-Giúp HS nắm đợc:
+Khái niệm phép phân tích và tổng hợp.
+Hiểu và biết vận dụng các phép phân tích ,tổng hợp khi làm văn nghị luận.
+Tích hợp với văn bản Bàn về đọc sách với văn CM, giải thích.
II/.Chuẩn bị:
GV:Nội dung bài, các bài tập.
HS:Đọc trớc bài.

*Trọng tâm: Khái niệm phép phân tích và tổng hợp.
III/Tiến trình hoạt động:
1.KTBC:Phần ch/bị
2.Bài mới:
Hoạt động của GV vá HS Nội dung
*H/động1:Hớng dẫn HS hình thành k/n
về phép lập luận ph/tích tổng hợp
GV :Chiếu phần VBTrang phục/9
Y/cầu HS dọc
H:Bài văn đã nêu những dẫn chứng gì về
trang phục?Vì saokhông ai làm cái
điều phi lí nh t/giả nêu ra?Việc không
làm đó cho thấy những quy tắc nào in ăn
mặc của con ngời?
->HS tìm in phần VB
->Tự suy luận trả lời
H:Qua những d/chứng,tác giả đã rít ra
nhận xét về vấn đề gì?
->V/đề ăn mặc chỉnh tề,cụ thể đó là
sự đồng bộ,hài hoà giữa quần áo với
giày tất... trong trang phục của con ngời.
H:Chỉ 2 luận điểm chính in VB?
I.Tìm hiểu phép lập luận phân tích
và tổng hợp.
*.Ví dụ:Trang phục/9
1.Tìm hiểu phân tích:
*Vấn đề:Ăn mặc chỉnh tề....
*Hai luận điểm chính:
-TR/phục phải phù hợp với h/cảnh tức
là tuân thủ những qui tắc ngầm mang

tính văn hoá XH
H:Để xác lập 2 LĐ trên ,t/giả dùng phép
lập luận nào?Cụ thể ra sao?
H:Các ý p/tích trên t/giả đã dùng phép
nghệ thuật nào?
->Nêu giả thiết,so sánh,đối chiếu
->sau khi P/tích=những d/cứng cụ thể
t/giả chỉ ra 1qui tắc ngầmchi phối
cách ăn mặc của con ng ,đó là VHXH.
H:Các P/tích trên làm rõ cho nhận định
nào của t/giả?
->ăn mặc cho ra sao phải phù hợp với
h/cảnh riêng của mình và h/c chung ở
nơi công cộng.
H:Câu Ăn mặc cho ra sao cũng phải
phù hợp với h/c riêng của mình và
h/c ....có phải là câu tổng hợp các ý đã
p/tích ở trên không?Và có thâu tóm các
ý in từng d/chứng cụ thể nêu trên
không?
H:để chốt lại vấn đè ,t/giả dùng phép lập
luận nào?->
H:Phép lập luận đó thờng đặt ở vị trí nào
in VB?->
H:Vậy vai trò của phép P/tích và tổng
hợp đối với bài văn nghị luận ntn?
(Phép PT giúp ta hiểu v/đề cụ thể ntn?
Phép tổng hợp giúp khái quát v/đề
ntn?)
=>

H:Đọc ghi nhớ?
*H/động 2:Hớng dẫn HS làm bài tập
H:Nêu y/cầu BT1/10.Chú ý phần gợi ý
H:đọc VB?
HT/giả đã ph/t ntn để làm sáng tỏ
LĐHọc vấn kh chỉ là chuyện đọc
sách,nhng đọc sách vẫn là 1 con đờng
q/trọng của học vấn
-Tr/phục phải phù hợp với đặc điểm ,tức
là giản di và hài hoà với môi trờng
x/quanh.
*Phép lập luận phân tích,cụ thể là:
+LĐ1:Ăn cho mình mặc cho ngời
-Cô gái 1 mình in hang sâu.....móng tay
-Anh th/niên đi tát nớc.....phẳng tắp.
-Đi đám cới không thể......lấm bùn
-Đi dự đám tang......nói cời oang oang
+LĐ2:Y phục xứng kì đc
-Dù mặc đẹp đến đâu.......tựu xấu đi mà
thôi
-Xa nay,cái đẹp bao giờ.....môi trờng.
2.Phép tổng hợp:Câu cuối.Thế mới
biết ,trang phục hợp VH,hợp đạo
đức,hợp m/trờng mới là trang phục
đẹp.
3.Vai trò :
+Phép lập luận PT giúp ta hiểu sâu sắc
các khía cạnh khác nhau của trang phục
đối với từng ng,trong từng h/cảnh cụ
thể.

+Phép LL tổng hợp giúp ta hiểu ý nghĩa
VH và đặc điểm cảu cách ăn mặc,nghĩa
là khong thể ăn mặc 1 cách tuỳ tiện,cẩu
thả nh 1 ssố ng lầm tởng đó là sở thích
và quyền bất khả xâm phạm của mình.
*Ghi nhớ:Tr:10
II.Luyện tập:
BT1:Tìm hiẻu kĩ năng phân tích
VBBàn về đọc sách
,phân tích LĐHọc vấn không chỉ là
việc...
-học vấn là thành quả tích luỹ của nhân
H:Tìmđọc đoạnLí do phảI chọn sách
để đọc?
BT4:VN
H:Qua đó,em hiểu PH/t có vai trò ntn
trong LL?
+Trong VB nghi luận,PT là 1 thao tác
bắt buộc mang tính tất yếu bởi nếu kh
có PT thì không lấmngs tỏ LĐ và kh thể
thuyết phục ng đọc và ng nghe
+MĐ của PT và TH là giúp ng đọc,ng
nghe nhận thức đúng,hiểu đúng về vấn
đề,do đó nếu đã có PT thì đơng nhiên
phải có TH và ngợc lại.Nói cách khác
PT và TH luôn có mqhệ bện chứng để
làm nên hồn vía cho VB NL
loại để lu giữ và truyền lại cho đời sau.
-Bất kì ai muốn phát triển học thuật
cũng phải bắt đầu từ kho tàng quí báu

đợc lu giữ in sách;Nừu kh mọi sự b/đầu
sẽ là con số không...
-Đọc sách là hởng thụ thành quả về tri
thức và k/nghiệm hàng năm của nhân
loại,đó là tiền đề cho sự ph/triển học
thuật của mọi ng.
BT2:Tác giả đã ph/tích những lí do phải
chọn sách để đọc ntn?
1.Bất cứ lĩnh vực học ván nào cũng có
sách chất đầy th viện,do đó phải biết
chọn sách để đọc
2.Phải chọn những cuốn sáchcơ bản
đích thựcđể đọc ,không đọc những
cuốn sách vô thởng vô phạt
3.Đọc sách cũng nh đánh trận,cầnphải
đánh vào thành trì kiên cố,đánh bại
quân địch tinh nhuệ....;tức là phải đọc
những cái cơ bản nhất,cần thiết nhất
cho công việc và c/sống của mình.
BT3:Tác giả đã ph/tích tầm q/trọng của
đọc sách ntn?
-Tham đọc nhiều mà chỏi liếc qua cốt
là để khoe khoang là mình đã đọc nhiều
sách nọ sách kia thì chẳng khác gì
chuồn chuồn đạp nớc....thể hiện phẩm
chất tầm thờng thấp kém.
-Đọc ít mà đọc kĩ thì sẽ tập thành nếp
nghĩ sâu xa,trầm ngâm tích luỹ tởng t-
ợngtự do đến mức làm thay đổi khí chất
-Có 2 loại sách cần đọc là sách về kiến

thức PT và sách về kiến thức chuyên
ngành...
3.Củng cố:
H:Nhắc lại vai trò của phép PT và TH?
H:Ph/tích là gì?tổng hợp là gì?
BTTN:Dòng nào nói đúng nội dung cơ bản của phép LLPT?
A,Dùng lí lẽ để làm sáng tỏ v/đ nhằm th/phục ng đọc
B,Giới thiệu đặc điểm nội dung vàh/thức của SV,HT
C,TRình bày từng bộ phận,ph/diện của v/đ nhằm chỉ ra nội dung bên trong của
SVHT
D,Dùng dẫn chứng để KĐ v/đ là đúng đắn.
4.Hớng dẫn về nhà:
-Học và nắm chắc phép PTTH