sáng kiến một số biện pháp làm tốt công tác dạy nghề và hỗ trợ việc làm cho nông dân và lao động nông thôn tại huyện trần văn thời

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (107.66 KB, 10 trang )

1. Lý do chọn đề tài:
Trong thực tế quá trình chuyển dịch cơ cấu lao động nông thôn nói chung, lao động
nông nghiệp nói riêng, quan hệ tỷ lệ lao động theo ngành nghề luôn thay đổi theo chiều
hướng đa dạng hóa với sự đan xen giữa các ngành, trong đó lao động nông nghiệp kiêm
ngành nghề ngày càng tăng, lao động thuần nông ngày càng giảm cả về số lượng và tỷ trọng,
nhưng trình độ tay nghề của lao động nông thôn lại chưa có chuyển biến đáng kể. Hiện nay
tỷ lệ lao động nông thôn huyện Trần Văn Thời được đào tạo qua các lớp dạy nghề theo các
trình độ ngắn hạn và dài hạn cao hơn các năm trước, song còn thấp hơn so với yêu cầu
chuyển dịch cơ cấu kinh tế và lao động theo hướng sản xuất hàng hóa thời kỳ đẩy mạnh
công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn.
Với cương vị là Phó chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam huyện Trần Văn Thời, bản thân
luôn trăn trở cần phải làm như thế nào để làm tốt công tác dạy nghề và hỗ trợ việc làm cho
nông dân và lao động nông thôn nhằm giúp cho nông dân phát triển sản xuất không ngừng
nâng cao đời sống vật chất. Chính vì vậy mà tôi chọn đề tài “Một số biện pháp làm tốt công
tác dạy nghề và hỗ trợ việc làm cho nông dân và lao động nông thôn tại huyện Trần Văn
Thời.
2. Phạm vi triển khai thực hiện:
Sáng kiến được triển khai tại địa bàn huyện Trần Văn Thời.
3. Mô tả sáng kiến:
3.1. Sơ lược thực trạng về lao động việc làm tại huyện Trần Văn Thời:

1

Huyện Trần Văn Thời là huyện vùng sâu của tỉnh Cà Mau, có 45.576 hộ với 188.512
khẩu, nhân dân sống chủ yếu bằng nghề sản xuất nông nghiệp. Lao động trong độ tuổi là
128.321 lao động và số lao động trong độ tuổi có khả năng lao động là 111.867 lao động, số
lao động hàng năm tăng rất nhanh, phần lớn là lao động sống bằng nghề sản xuất nông
nghiệp, một bộ phận sống bằng nghề đánh bắt nuôi trồng thủy sản và dịch vụ. Cuối năm
2012, tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn huyện chiếm 8,5%; phần lớn số hộ nghèo nông thôn thuộc
diện thiếu tư liệu sản xuất, không có việc làm ổn định, lao động chủ yếu là lao động phổ

thông nên thu nhập còn hạn chế.
Do vậy, tạo việc làm và giải quyết việc làm, dạy nghề là một nhu cầu cần thiết không
thể thiếu được trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của huyện, ở thời điểm hiện tại và
những năm tiếp theo.
3.2. Những thuận lợi và khó khăn trong công tác dạy nghề và hỗ trợ việc làm cho
nông dân và lao động nông thôn tại huyện Trần Văn Thời:
- Thuận lợi:
+ Trong thời gian gần đây, được sự quan tâm chỉ đạo của Chính phủ, sự cố gắng của
các cấp, các ngành dạy nghề đã từng bước đổi mới và phát triển, đáp ứng ngày càng tốt hơn
nhu cầu nhân lực kỹ thuật trực tiếp phục vụ phát triển kinh tế-xã hội nói chung và của huyện
Trần Văn Thời nói riêng.
+ Được sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của các cấp lãnh đạo, tạo điều kiện thuận lợi cho
Hội Nông dân phối hợp chặt chẽ với Trung tâm dạy nghề triển khai kế hoạch đào tạo nghề
cho lao động nông thôn và phát huy công tác tạo nghề, tìm việc làm, tăng thu nhập cho
người lao động nông thôn.
2

+ Sự phối hợp chặt chẽ với Đảng ủy, Ủy ban nhân dân, Hội nông dân các xã, thị trấn và
chính quyền địa phương trong toàn huyện đã hoàn thành tốt công tác vận động, hướng
nghiệp, chiêu sinh các đối tượng tham gia học nghề, đặc biệt là nông dân và lao động nông
thôn.
- Khó khăn:
+ Nhóm lao động nông nghiệp thuần túy và nông nghiệp kiêm ngành nghề ở nông thôn
huyện Trần Văn Thời vừa chiếm tỷ trọng lớn lại vừa hạn chế về trình độ học vấn, tay nghề,
kỹ thuật, quản lý và kiến thức về sản xuất hàng hóa lớn theo xu thế hội nhập. Đại bộ phận là
lao động phổ thông, làm việc chủ yếu theo kinh nghiệm truyền thống kết hợp một phần kiến
thức khoa học - kỹ thuật theo phương pháp tự học, mang tính chắp vá, tự phát hoặc qua các
chương trình khuyến nông, khuyến ngư ngắn hạn…
+ Mặt khác, công tác đào tạo nghề cho nông nghiệp, nông thôn và hỗ trợ việc làm cho

nông dân chưa được các ngành, các cấp quan tâm đúng mức và đầu tư thỏa đáng, cụ thể là:
thiếu quy hoạch, kế hoạch đào tạo lao động nông nghiệp, nông thôn trong chiến lược 10
năm, kế hoạch 5 năm và kế hoạch hàng năm; thiếu kinh phí; thiếu cơ sở đào tạo, thiếu giáo
trình, cán bộ giảng dạy.
3.3. Một số biện pháp làm tốt công tác dạy nghề và hỗ trợ việc làm cho nông dân
và lao động nông thôn tại huyện Trần Văn Thời:
Theo tôi, công tác tổ chức dạy nghề và hỗ trợ việc làm cho nông dân và lao động nông
thôn tại huyện Trần Văn Thời muốn đạt hiệu quả cần có những biện pháp như sau:
Một là: Phát huy vai trò chủ đạo của các cấp Hội Nông dân trong công tác dạy
nghề và hỗ trợ việc làm cho nông dân và lao động nông thôn.
3

Trước tiên cần đổi mới tư duy, quan điểm nhận thức của cán bộ, hội viên, nông dân
về công tác dạy nghề và hỗ trợ việc làm cho nông dân phù hợp với yêu cầu thời kỳ đẩy mạnh
công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn.
Bên cạnh đó, các cấp Hội Nông dân trong huyện cần chủ động tăng cường phối hợp
hơn nữa trong việc tham gia các hoạt động dạy nghề và hỗ trợ việc làm nhằm giúp cho lao
động nông thôn có cơ hội và điều kiện để nâng cao năng lực hòa nhập với sự phát triển
chung của xã hội. Nhằm góp phần thực hiện thắng lợi chủ trương xã hội hóa công tác dạy
nghề và hỗ trợ việc làm của Đảng và Nhà nước. Thông qua hoạt động dạy nghề và hỗ trợ
việc làm sẽ góp phần đổi mới phương thức hoạt động và nâng cao vai trò, vị thế của tổ chức
Hội trong giai đoạn hiện nay.
Vì vậy, cần thiết phải đổi mới quan điểm nhận thức của cán bộ, hội viên, nông dân,
cần phải coi công tác dạy nghề và hỗ trợ việc làm cho nông dân và lao động nông thôn là
một nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của các cấp Hội nhằm thực hiện tốt Nghị quyết 7 (khóa
IX) của Ban Chấp hành Trung ương Đảng: “Hội Nông dân Việt Nam là một tổ chức chính
trị - xã hội đóng vai trò trung tâm, nòng cốt trong các phong trào nông dân và công cuộc xây
dựng nông thôn mới”.
Mặt khác, Hội cần phải đẩy mạnh hơn nữa công tác thông tin tuyên truyền, thuyết

phục hướng vào từng nhóm đối tượng lao động trong độ tuổi ở nông thôn để họ tự vươn lên,
thay đổi dần thói quen canh tác thuần nông, kém hiệu quả. Việc tuyên truyền, vận động nông
dân phải được thực hiện một cách đồng bộ và toàn diện, kết hợp nhiều hình thức tuyên
truyền, phù hợp với từng nhóm đối tượng có trình độ nhận thức khác nhau để lựa chọn
ngành, nghề sản xuất và phương pháp học nghề, chuyền nghề cho phù hợp.

4

Các hoạt động phối hợp dạy nghề và hỗ trợ việc làm cho nông dân và lao động nông
thôn của Hội thực hiện các chức năng và nhiệm vụ theo quy định của pháp luật, nhưng cũng
mang một số đặc thù hoạt động của đoàn thể chính trị - xã hội. Do đó, Hội cần phải có vai
trò và ảnh hưởng quan trọng đối với hoạt động sự nghiệp về dạy nghề và hỗ trợ việc làm cho
lao động nông thôn nói chung và nông dân nói riêng.
Không ngừng nâng cao năng lực cho cán bộ Hội làm công tác dạy nghề và hỗ trợ việc
làm cho nông dân. Thường xuyên phối hợp với Trung tâm dạy nghề làm tốt công tác đổi mới
nội dung giảng dạy cho phù hợp với đối tượng và thực tiễn. Trên cơ sở các tài liệu giảng dạy
đã được chuẩn hóa. Các nội dung, chương trình giảng dạy và thực hành luôn được bổ sung
những kiến thức mới cho phù hợp. Học viên học lý thuyết từng phần phải kết hợp với thực
hành tại các mô hình, cơ sở sản xuất. Đội ngũ cán bộ giảng dạy của hai ngành phải thường
xuyên cập nhập và bổ sung những thông tin về tiến bộ khoa học kỹ thuật nhằm làm cho nội
dung giảng dạy luôn theo kịp với tình hình thực tiễn tại địa phương. Đồng thời cần bổ sung
vào chương trình đào tạo một số nội dung có tính chất dự báo để các học viên chủ động tìm
hiểu và vận dụng khi học nghề.
Cần đa dạng hóa các hình thức dạy nghề và hỗ trợ việc làm cho nông dân và lao động
nông thôn của Hội Nông dân. Đối với đào tạo nghề trong các làng nghề: Chương trình đào
tạo tập trung vào những kiến thức chủ yếu cho việc phát triển làng nghề truyền thống với
máy móc và công nghệ hiện đại, phù hợp với đặc thù của từng làng nghề. Đồng thời có hình
thức đào tạo bồi dưỡng tay nghề và kiến thức kinh tế thị trường cho các chủ doanh nghiệp,
chủ nhiệm hợp tác xã, chủ trang trại, cán bộ hội cơ sở có kinh nghiệm, có kiến thức kinh tế

thị trường, có tâm huyết với lĩnh vực nông nghiệp, nông dân, nông thôn.

5

Tăng cường các hoạt động phối hợp trong công tác dạy nghề và hỗ trợ việc làm cho
nông dân và lao động nông thôn. Chương trình phối hợp cần chú ý đến việc dạy những nghề
có tính phổ thông, thu hút nhiều lao động xã hội như: May mặc, cơ khí nhỏ, điện dân dụng,
thú y, chăn nuôi, nuôi trồng, bảo quản và chế biến các sản phẩm, nông, ngư, lâm nghiệp, các
ngành tiểu thủ công nghiệp, quản lý kinh tế, quản lý trang trại... Công tác phối hợp cần chú
trọng đến việc tham gia các chương trình, dự án mục tiêu quốc gia, quốc tế về lao động và
việc làm, các dự án nâng cao chất lượng lao động trong nông nghiệp nhằm dạy nghề, chuyền
nghề, chuyển giao khoa học kỹ thuật cho nông dân và lao động nông thôn.
Hai là: Tăng cường vai trò của Nhà nước.
Để tạo điều kiện cho các cấp Hội Nông dân trong toàn huyện phát huy vai trò tích cực
trong công tác dạy nghề và hỗ trợ việc làm cho nông dân theo hướng trên, theo tôi cần tăng
cường vai trò của Nhà nước trên các mặt: Cơ chế chính sách, đầu tư đối với lao động việc
làm và dạy nghề ở nông thôn.
Cần đổi mới quan điểm và chính sách của Nhà nước về lao động và đào tạo nghề cho
người lao động trong nông nghiệp, nông thôn phù hợp với yêu cầu của sự nghiệp công
nghiệp hóa, hiện đại hóa, chuyển dịch cơ cấu kinh tế và lao động xã hội nhất thiết phải gắn
với nội dung đào tạo nguồn nhân lực trong nông nghiệp và nông thôn. Theo tôi, đã đến lúc
Nhà nước cần đưa nội dung đào tạo nghề cho nông dân và lao động nông thôn và thợ thủ
công ở nông thôn, hỗ trợ việc làm cho nông dân vào chiến lược và kế hoạch phát triển kinh
tế - xã hội của đất nước trong các thời kỳ, có đầu tư thỏa đáng về cán bộ, cơ chế, chính sách
và tài chính. Các chương trình đào tạo nghề công tác khuyến nông như hiện nay là cần thiết
nhưng chưa đủ cả về quy mô, tính chất và phạm vi. Do vậy, cần nâng cao chương trình đào
6

tạo bồi dưỡng nghề cho nông nghiệp, nông thôn và hỗ trợ việc làm cho nông dân thành
chương trình trọng tâm, ngang tầm với vị trí của nó trong chiến lược phát triển nguồn nhân
lực cho công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn.
Cần bổ sung và hoàn thiện quy hoạch sản xuất nông nghiệp hàng hóa, các làng nghề
làm căn cứ cho việc thực hiện kế hoạch, đầu tư về đào tạo, bồi dưỡng nghề nghiệp cho người
lao động. Để quy hoạch, điều trước tiên cần điều tra, khảo sát toàn bộ trình độ nghề lao động
trong nông nghiệp và các làng nghề nông thôn, phân bổ chi tiết theo ngành, nghề, sản phẩm,
trình độ hiện nay, bao gồm cả làng nghề truyền thống và làng nghề mới theo tiêu chí rõ ràng.
Khảo sát toàn diện và chính xác, các ngành chức năng phải tính toán lại quan hệ cung cầu
nguồn nhân lực theo từng ngành nông nghiệp và phi nông nghiệp ở nông thôn làm căn cứ
cho kế hoạch đào tạo nguồn lao động 5 năm và hàng năm. Quy hoạch và kế hoạch sản xuất
nhất thiết phải gắn với nhu cầu của thị trường trong và ngoài tỉnh, thị trường ngoài nước
theo nguyên tắc: lấy thị trường làm căn cứ, gắn với quy hoạch và kế hoạch phát triển kinh tế
- xã hội của cả nước nói chung, huyện Trần văn Thời nói riêng, nhất là quy hoạch phân bổ,
sử dụng và đào tạo nguồn lao động theo từng ngành nghề nông nghiệp, phi nông nghiệp và
theo trình độ.
Theo tôi, Nhà nước cần tăng cường cơ sở vật chất, đội ngũ cán bộ giảng dạy, bổ sung
chương trình, máy móc thiết bị cho trung tâm dạy nghề. Thực hiện đào tạo theo nhu cầu của
doanh nghiệp, các hợp tác xã, dịch vụ, các làng nghề với hệ thống ngành nghề phù hợp. Cần
tổ chức lại hệ thống đào tạo nghề cho nông nghiệp, nông thôn theo hướng tập trung.
Mặt khác, Nhà nước cần dành một phần ngân sách thỏa đáng đầu tư cho Trung tâm
dạy nghề và hỗ trợ việc làm cho nông dân vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn, vùng
có đông đồng bào dân tộc sinh sống, vùng căn cứ cách mạng, để bồi dưỡng nông dân các
7

vùng này có kiến thức về sản xuất nông nghiệp trong cơ chế thị trường, từng bước chuyển
đổi cơ cấu kinh tế và lao động từ sản xuất nhỏ lẻ manh mún, sang sản xuất hàng hóa. Giải
pháp về vốn là rất quan trọng bởi vì muốn phát triển nông sản hàng hóa, các trang trại, các
làng nghề theo hướng công nghiệp hóa rất cần vốn để đầu tư vào công tác đào tạo, bồi

dưỡng nghề cho người lao động nông nghiệp, nông thôn cả về văn hóa và nghiệp vụ.
4. Kết quả, hiệu quả mang lại khi áp dụng sáng kiến:
Khi áp dụng một số biện pháp nêu trên tôi nhận thấy trong năm 2013 các cấp Hội
Nông dân trong huyện đã làm tốt công tác thu hút người học đạt và vượt chỉ tiêu trên giao:
Kết quả đã đào tạo được 89 lớp với 4.673 lao động so với năm 2012 tăng 1.426 lao động
(các lớp Kỹ thuật trồng nấm rơm, nuôi tôm quảng canh cải tiến, kỹ thuật sinh sản cá sặc rằn,
kỹ thuật nuôi cá bống tượng, trồng thanh long ruột đỏ, kỹ thuật trồng dưa hấu …).
Đơn cử đã phối hợp đào tạo nghề tại địa bàn các xã, thị trấn như: thị trấn Trần Văn
Thời, xã Trần Hợi, xã Khánh Hưng, xã Khánh Bình Tây, xã Khánh Bình Tây Bắc, xã Khánh
Bình Đông, xã Khánh Bình, xã Phong Lạc… về kỹ thuật sinh sản và nuôi cá sặc rằn, kỹ
thuật nuôi tôm quảng canh cải tiến, kỹ thuật nuôi cá bống tượng, kỹ thuật trồng thanh long
ruột đỏ, kỹ thuật trồng dưa hấu đã được nhân rộng. Lượng tôm cá được chế biến thành khô
để xuất đi tiêu thụ trong và ngoài tỉnh…cơ bản lao động nông thôn đối với việc học nghề đã
chuyển đổi ngành nghề, năng xuất, sản lượng thu được trong các hộ dân thực hiện mô hình
được nâng lên rõ rệt. Tỷ lệ hộ nghèo năm 2012 là 8,5%, cuối năm 2013 chỉ còn 6,28% giảm
2,22% so với năm 2012.
Đã làm thay đổi nhận thức các học viên tạo động lực thúc đẩy học viên đam mê học
nghề. Làm thay đổi tập quán sản xuất cũ thay vào đó là việc ứng dụng các tiến bộ khoa học
8

kỹ thuật làm tăng năng xuất kinh tế. Tạo việc làm tại địa phương từ những tiềm năng sẵn có,
tạo ra nguồn lao động có tay nghề cho các địa phương góp phần đảm bảo an sinh xã hội.
5. Đánh giá về phạm vi ảnh hưởng của sáng kiến:
Sáng kiến này không chỉ áp dụng trong phạm vi huyện Trần Văn Thời mà còn áp
dụng trong toàn tỉnh Cà Mau, cả nước nhằm nâng cao chất lượng toàn diện về công tác dạy
nghề và hỗ trợ việc làm cho nông dân và lao động nông thôn.
6. Kiến nghị, đề xuất:
Ủy ban nhân dân huyện cấp kinh phí hoạt động thường xuyên cho công tác tuyên
truyền các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước có liên quan đến lĩnh vực dạy nghề

và hỗ trợ việc làm cho nông dân và lao động nông thôn.
Hỗ trợ tiền tàu xe cho tất cả các đối tượng tham gia học nghề để thu hút lực lượng lao
động nông thôn tham gia học nghề nhiều hơn.
Cần bổ sung giáo viên cơ hữu đối với một số nghề: Chăn nuôi thú y, nghề chế biến
thủy sản, nghề trồng nấm…

Ngày 19 tháng 12 năm 2013
Xác nhận

Người viết

của Thủ trưởng đơn vị

9

Nguyễn Đức Thanh

10

sáng kiến một số biện pháp làm tốt công tác dạy nghề và hỗ trợ việc làm cho nông dân và lao động nông thôn tại huyện trần văn thời

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về