Quản lý hoạt động dạy học theo hướng tích cực hóa hoạt động của học sinh trường tiểu học nguyễn trung ngạn quận 8 thành phố hồ chí minh

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC
________________

VÕ THANH LÂM

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
THEO HƢỚNG TÍCH CỰC HÓA HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
TRƢỜNG TIỂU HỌC NGUYỄN TRUNG NGẠN
QUẬN 8- THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Mã số: 60.14.01.14

HÀ NỘI - 2015


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC
_________________

VÕ THANH LÂM

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
THEO HƢỚNG TÍCH CỰC HÓA HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
TRƢỜNG TIỂU HỌC NGUYỄN TRUNG NGẠN
QUẬN 8- THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC

Mã số: 60 14 01 14

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN VĂN TẤN

HÀ NỘI - 2015


LỜI CẢM ƠN
Trong thời gian nghiên cứu và học tập tại Trường Đại học Giáo dục Đại học Quốc gia Hà Nội. Với tình cảm chân thành, tác giả luận văn xin được
bày tỏ lòng biết ơn tới:
-

Ban Giám hiệu, Phòng Đào tạo và Công tác sinh viên, Phòng Tổ

chức - Hành chính, các khoa, các trung tâm, thư viện và sự giảng dạy nhiệt
tình của các thầy giáo, cô giáo trong thời gian học tập và nghiên cứu.
-

Ban giám hiệu, các phòng ban chức năng và các khoa của trường

Đại học Quốc gia Hà Nội đã tạo mọi điều kiện để tôi được tham gia khóa học
này.
-

Gia đình, bạn bè và đồng nghiệp, những người luôn sát cánh động

viên và giúp đỡ tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận
văn.
-

Đặc biệt là sự hướng dẫn tận tình của TS. Nguyễn Văn Tấn người

đã hết lòng chỉ bảo, động viên và giúp đỡ tác giả trong quá trình học tập và
thực hiện luận văn để tác giả có thể hoàn thành luận văn này.
Do thời gian nghiên cứu có hạn, chắc chắn luận văn khó tránh khỏi
những hạn chế và khiếm khuyết. Tác giả mong nhận được sự chỉ dẫn và đóng
góp ý của thầy cô và đồng nghiệp để luận văn thêm hoàn thiện.
Hà Nội, tháng 10 năm 2015
Tác giả luận văn

Võ Thanh Lâm

i


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt

Viết đầy đủ

BCH-TW

Ban chấp hành Trung ương

BGH

Ban giám hiệu

CBQL

Cán bộ quản lý

CNH.HĐH

Công nghiệp hóa, hiện đại hóa

CSVC

Cơ sở vật chất

ĐDDH

Đồ dùng dạy học

ĐNGV

Đội ngũ giáo viên

GD-ĐT

Giáo dục và đào tạo

GDKNS

Giáo dục kỹ năng sống

GDNGLL

Giáo dục ngoài giờ lên lớp

GV TH

Giáo viên tiểu học

HĐDH

Hoạt động dạy học

HĐND

Hội đồng nhân dân

HS

Học sinh

PPDH

Phương pháp dạy học

QL

Quản lý

QLGD

Quản lý giáo dục

TCM

Tổ chuyên môn

TNTP

Thiếu niên Tiền phong

UBND

Ủy ban nhân dân

XHCN

Xã hội chủ nghĩa

ii


MỤC LỤC
Lời cảm ơn ......................................................................................................... i
Danh mục các chữ viết tắt ................................................................................. ii
Mục lục ............................................................................................................. iii
Danh mục các bảng ......................................................................................... vii
Danh mục các biểu đồ .................................................................................... viii
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu ..................................................................................... 4
3. Câu hỏi .......................................................................................................... 4
4. Giả thuyết khoa học ...................................................................................... 4
5. Khách thể nghiên cứu và đối tượng nghiên cứu ........................................... 5
6. Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài.................................................................... 5

7. Giới hạn, phạm vi nghiên cứu của đề tài. ..................................................... 5
8. Phương pháp nghiên cứu............................................................................... 6
9. Những đóng góp của đề tài ........................................................................... 6
10. Dự kiến cấu trúc của luận văn ..................................................................... 7
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
DẠY HỌC THEO HƢỚNG TÍCH CỰC HÓA HOẠT ĐỘNG
CỦA HỌC SINH TRƢỜNG TIỂU HỌC ..................................................... 8
1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ......................................................................... 8
1.1.1. Việc nghiên cứu quản lý hoạt động dạy học theo hướng tích cực
hóa hoạt động của học sinh trên thế giới........................................................... 8
1.1.2. Việc nghiên cứu quản lý hoạt động dạy học theo hướng tích cực
hóa hoạt động của học sinh ở Việt Nam ........................................................... 8
1.2. Một số vấn đề lý luận về quản lý hoạt động dạy học ở tiểu học.............. 11
1.2.1. Một số khái niệm cơ bản ....................................................................... 11
1.2.2. Quản lý hoạt động dạy học theo hướng tích cực hóa ở tiểu học........... 16
iii


1.2.3. Quản lý hoạt động dạy học của Hiệu trưởng ở trường Tiểu học
theo hướng tích cực hóa .................................................................................. 23
1.2.4. Mối quan hệ giữa Hiệu trưởng với các bộ phận liên quan trong
việc quản lý hoạt động dạy học ....................................................................... 28
1.2.5. Biện pháp quản lý hoạt động dạy học theo hướng tích cực hóa
của Hiệu trưởng trường Tiểu học .................................................................... 29
Tiểu kết chương 1............................................................................................ 31
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY
HỌC THEO HƢỚNG TÍCH CỰC HÓA HOẠT ĐỘNG CỦA
HỌC SINH TRƢỜNG TIỂU HỌC NGUYỄN TRUNG NGẠN
QUẬN 8 –THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH .................................................. 32
2.1. Khái quát về các đặc điểm Kinh Tế - Xã Hội, quận 8, Tp. Hồ Chí

Minh ................................................................................................................ 32
2.1.1. Vị trí địa lí ..................................................................................... 32
2.1.2. Các điều kiện về kinh tế , văn hoá, xã hội .................................... 33
2.2. Khái quát về trường Tiểu học Nguyễn Trung Ngạn ................................ 36
2.3. Tổ chức khảo sát ...................................................................................... 37
2.3.1. Phương pháp khảo sát ................................................................... 37
2.3.2. Nội dung khảo sát ......................................................................... 37
2.3.3. Đối tượng khảo sát ........................................................................ 38
2.3.4. Tiến hành khảo sát ........................................................................ 38
2.4. Thực trạng hoạt động dạy học theo hướng tích cực hóa ở trường
Tiểu học Nguyễn Trung Ngạn ........................................................................ 38
2.4.1. Thực trạng hoạt động dạy theo hướng tích cực hóa của
giáo viên .......................................................................................................... 39
2.4.2. Đánh giá chung về thực trạng hoạt động dạy học theo
hướng tích cực hóa ......................................................................................... 45
2.5. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học theo hướng tích cực hóa
của hiệu trưởng trường Tiểu học Nguyễn Trung Ngạn .................................. 46
iv


2.5.1. Thực trạng việc quản lý phân công giảng dạy .............................. 46
2.5.2. Thực trạng quản lý việc thực hiện nội dung chương trình ........... 48
2.5.3. Thực trạng quản lý việc soạn bài chuẩn bị giảng dạy................... 49
2.5.4. Thực trạng quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học ............... 50
2.5.5. Thực trạng quản lý cơ sở vật chất, phương tiện và kỹ thuật
dạy học .................................................................................................... 52
2.5.6. Thực trạng quản lý việc kiểm tra đánh giá kết quả dạy học ......... 54
2.5.7. Thực trạng quản lý việc bồi dưỡng chuyên môn cho đội
ngũ giáo viên ........................................................................................... 56
2.6. Đánh giá chung thực trạng công tác quản lý hoạt động dạy học

của hiệu trưởng trường Tiểu học trên địa bàn quận 8 - Thành phố Hồ
Chí Minh ......................................................................................................... 57
2.6.1. Những mặt mạnh ........................................................................... 57
2.6.2. Những mặt yếu .............................................................................. 58
2.6.3. Nguyên nhân của những tồn tại trên ............................................. 58
Tiểu kết chương 2............................................................................................ 59
CHƢƠNG 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
THEO HƢỚNG TÍCH CỰC HÓA HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC
SINH TRƢỜNG TIỂU HỌC NGUYỄN TRUNG NGẠN QUẬN 8
– THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ................................................................. 60
3.1. Yêu cầu của việc đề ra các biện pháp nhằm tăng cường biện pháp
quản lý của đối với hoạt động dạy học theo hướng tích cực hóa hoạt
động của học sinh ............................................................................................ 60
3.1.1. Đảm bảo tính mục đích ................................................................. 60
3.1.2. Đảm bảo tính kế thừa và phát triển ............................................... 60
3.1.3. Đảm bảo tính đồng bộ ................................................................... 61
3.1.4. Đảm bảo tính khả thi ..................................................................... 62

v


3.2. Các biện pháp quản lý hoạt động dạy học theo hướng tích cực hóa
hoạt động của học sinh trường tiểu học Nguyễn Trung Ngạn, quận 8,
thành phố Hồ Chí Minh................................................................................... 62
3.2.1. Biện pháp 1: Nâng cao nhận thức của giáo viên về ý nghĩa
và tầm quan trọng việc dạy học theo hướng tích cực hóa hoạt
động của học sinh .................................................................................... 63
3.2.2. Biện pháp 2: Chỉ đạo tổ chức thực hiện đổi mới phương
pháp dạy học theo hướng tích cực hóa hoạt động của học sinh ............. 65
3.2.3. Biện pháp 3: Đổi mới kiểm tra dự giờ của giáo viên, kiểm

tra học tập của học sinh ........................................................................... 69
3.2.4. Biện pháp 4: Tổ chức tốt phong trào thi đua dạy tốt học tốt ........ 72
3.2.5. Biện pháp 5: Tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị cho
hoạt động dạy học tích cực hóa............................................................... 74
3.2.6. Biện pháp 6: Tăng cường nâng cao trình độ, năng lực
chuyên môn, năng lực quản lý cho đội ngũ cán bộ quản lý.................... 77
3.2.7. Mối quan hệ giữa các biện pháp ................................................... 79
3.3. Khảo nghiệm nhận thức về mức độ cần thiết và tính khả thi của
các biện pháp đã đề xuất ................................................................................. 80
Tiểu kết chương 3............................................................................................ 85
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................... 87
1. Kết luận ....................................................................................................... 87
2. Khuyến nghị ................................................................................................ 88
2.1. Với Hiệu trưởng trường Tiểu học Nguyễn Trung Ngạn .................. 88
2.2. Với đội ngũ giáo viên....................................................................... 89
2.3. Với Phòng Giáo dục và Đào tạo Quận 8.......................................... 89
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 90
PHỤ LỤC ....................................................................................................... 92

vi


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1:

Thực trạng thực hiện phân phối chương trình tiểu học ........... 399

Bảng 2.2:

Thực trạng về soạn bài chuẩn bị giảng dạy của giáo viên

tiểu học Nguyễn Trung Ngạn ................................................. 400

Bảng 2.3:

Thực trạng về việc đổi mới phương pháp dạy học của
giáo viên tiểu học Nguyễn Trung Ngạn được thể hiện
trong bảng sau ......................................................................... 422

Bảng 2.4:

Thực trạng về việc sử dụng phương tiện dạy học của
giáo viên tiểu học Nguyễn Trung Ngạn.................................. 434

Bảng 2.5:

Thực trạng việc quản lý phân công giảng dạy ........................ 477

Bảng 2.6:

Thực trạng quản lý việc thực hiện nội dung chương trình ..... 488

Bảng 2.7:

Thực trạng quản lý việc soạn bài chuẩn bị giảng dạy ............ 499

Bảng 2.8:

Thực trạng quản lý việc đổi mới các phương pháp dạy
học ........................................................................................... 511

Bảng 2.9:

Thực trạng cơ sở vật chất, phương tiện và kỹ thuật dạy
học trường Tiểu học Nguyễn Trung Ngạn ............................. 533

Bảng 2.10:

Thực thực trạng quản lý việc kiểm tra đánh giá kết quả
dạy học của trường Tiểu học Nguyễn Trung Ngạn .................. 55

Bảng 2.11:

Thực trạng quản lý việc bồi dưỡng chuyên môn cho giáo
viên .......................................................................................... 566

Bảng 3.1:

Tổng hợp kết quả khảo nghiệm về mức độ cần thiết các
biện pháp ............................................................................... 8081

Bảng 3.2:

Tổng hợp kết quả khảo nghiệm về tính khả thi của các
biện pháp .................................................................................. 83

vii


DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
Bảng 3.1:

Tính cần thiết của các biện pháp quản lý dạy học theo
hướng tích cực hóa hoạt động của học sinh .............................. 83

Bảng 3.2:

Tính khả thi của các biện pháp quản lý dạy học theo
hướng tích cực hóa hoạt động của học sinh.............................. 84

Bảng 3.3:

Mức độ tương quan giữa tính cần thiết và tính khả thi
của các biện pháp quản lý dạy học theo hướng tích cực
hóa hoạt động của học sinh ....................................................... 85

viii


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
1.1. Xuất phát từ vai trò của hoạt động dạy học theo hướng tích cực
hóa hoạt động của học sinh trường tiểu học.
Khi nhân loại bước vào thế kỷ XXI, đó cũng chính là lúc mà khoa học
dần dần trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp, nền kinh tế tri thức đóng vai
trò quan trọng và giáo dục là nhân tố hàng đầu cần thiết cho sự phát triển bền
vững của các quốc gia. Tuy nhiên, nhìn lại cuộc điều tra tổng thể nhằm đánh
giá toàn diện sự nghiệp giáo dục của nước ta, do chính phủ ký với quỹ
UNESCO tiến hành vào đầu năm 1991, cho thấy "Nền giáo dục nước ta đang
đứng trước thử thách to lớn, có khoảng cách quá xa so với nền giáo dục các
nước nên rất hạn chế trong việc thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội". Chúng

ta sẽ phát triển và hội nhập với thế giới như thế nào khi mà bắt đầu ở một xuất
phát điểm quá thấp như thế?
Nghị quyết 29/NQTW về đổi mới căn bản toàn diện giáo dục Việt Nam
có ghi “ Xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý là khâu then chốt”,
“Quản lý là nguyên nhân của mọi nguyên nhân” một trong những nội dung
đổi mới giáo dục thì đổi mới PPDH là khâu đột phá.
Sau một thời gian dài tiến hành đổi mới nền giáo dục Việt Nam, nhìn
lại vấn đề này, bên cạnh việc ghi nhận những thành tựu đạt được, Đại hội
Đảng toàn quốc lần thứ XI đã nhận định: “Chất lượng giáo dục và đào tạo
chưa đáp ứng yêu cầu phát triển, nhất là đào tạo nguồn nhân lực trình độ cao
vẫn còn hạn chế; chưa chuyển mạnh sang đào tạo theo nhu cầu của xã hội.
Chưa giải quyết tốt mối quan hệ giữa tăng số lượng, quy mô với nâng cao
chất lượng, giữa dạy chữ và dạy người”, mặt khác, “Chương trình, nội dung,
phương pháp dạy và học lạc hậu, đổi mới chậm; cơ cấu giáo dục không hợp lý
giữa các lĩnh vực, ngành nghề đào tạo; chất lượng giáo dục toàn diện giảm
sút, chưa đáp ứng được yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá.
1


Như vậy, công cuộc đổi mới toàn diện giáo dục, đến lúc này, đã được định
hướng rất rõ ràng và là nhiệm vụ cấp bách trong giai đoạn hiện nay.
Trong các nội dung đổi mới về giáo dục, việc đổi mới phương pháp dạy
học là một yêu cầu bức thiết, bởi vì đối với mọi hoạt động, phương pháp là
một phạm trù hết sức quan trọng, có tính chất quyết định mà có người đã ví
nó vừa là bánh lái, vừa là chiếc la bàn để giúp cho một con tàu đi đúng hướng.
Quá trình dạy học cũng vậy, muốn thành công phải có phương pháp tốt, phù
hợp với mục tiêu, nội dung chương trình, đối tượng và điều kiện dạy học. Đã
có rất nhiều công trình nghiên cứu về đổi mới phương pháp dạy học, trong đó,
nghiên cứu đổi mới phương pháp dạy học trên cơ sở tiếp cận hệ thống, tiếp
cận nhân cách, tiếp cận họat động, thuyết dạy học cộng tác, tư tưởng công

nghệ dạy học,... được vận dụng và phổ biến.
Sự phát triển kinh tế - xã hội trong bối cảnh toàn cầu hoá đặt ra những
yêu cầu mới đối với người lao động, do đó cũng đặt ra những yêu cầu mới
cho sự nghiệp giáo dục thế hệ trẻ và đào tạo nguồn nhân lực. Một trong những
định hướng cơ bản của việc đổi mới giáo dục là chuyển từ nền giáo dục mang
tính hàn lâm, kinh viện, xa rời thực tiễn sang một nền giáo dục chú trọng việc
hình thành năng lực hành động, phát huy tính chủ động, sáng tạo của người
học. Định hướng quan trọng trong đổi mới PPDH là phát huy tính tích cực, tự
lực và sáng tạo, phát triển năng lực hành động, năng lực cộng tác làm việc của
người học. Đó cũng là những xu hướng quốc tế trong cải cách PPDH ở nhà
trường phổ thông.
Nghị quyết Hội nghị Trung ương 8 khóa XI về đổi mới căn bản, toàn
diện giáo dục và đào tạo nêu rõ: “Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy
và học theo hướng hiện đại; phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và vận
dụng kiến thức, kỹ năng của người học; khắc phục lối truyền thụ áp đặt một
chiều, ghi nhớ máy móc. Tập trung dạy cách học, cách nghĩ, khuyến khích tự
học, tạo cơ sở để người học tự cập nhật và đổi mới tri thức, kỹ năng, phát
triển năng lực. Chuyển từ học chủ yếu trên lớp sang tổ chức hình thức học tập
2


đa dạng, chú ý các hoạt động xã hội, ngoại khóa, nghiên cứu khoa học. Đẩy
mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy và học”. Để
thực hiện tốt mục tiêu về đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT theo Nghị quyết
số 29-NQ/TW, cần có nhận thức đúng về bản chất của đổi mới phương pháp
dạy học theo định hướng phát triển năng lực người học và một số biện pháp
đổi mới phương pháp dạy học theo hướng này.
1.2. Xuất phát từ thực tế quản lý hoạt động dạy học theo hướng tích
cực hóa hoạt động của học sinh trong trường tiểu học Nguyễn Trung Ngạn
quận 8 - Thành phố Hồ Chí Minh.

Một thập kỷ đã trôi qua, chúng ta đã tiến hành đổi mới toàn diện giáo
dục với định hướng phát triển bền vững giáo dục tiểu học ở Việt Nam và đã
đạt được một số thành tựu nhất định. Tuy nhiên, trong thực tế dạy học, muốn
quản lý hoạt động dạy học theo hướng tích cực hóa như thế nào để tạo được
động lực cho người học tham gia tích cực vào quá trình dạy học hoàn toàn
không đơn giản nhất là khi người học ở lứa tuổi tiểu học với những nét đặc
điểm tâm lý rất riêng và điều này đặc biệt rất cần đến sự tác động của cũng
nhà quản lý. Trên cả nước cũng như tại thành phố Hồ Chí Minh, nhiều lớp tập
huấn được mở ra; những buổi hội thảo, các chuyên đề liên tục được tổ chức;
chỉ riêng phương pháp học nhóm đã có nhiều cuộc tranh luận và làm báo chí
tốn khá nhiều giấy mực. Mặc dù vậy hiệu quả của việc quản lý hoạt động dạy
học theo định hướng tích cực hóa hoạt động của học sinh vẫn còn rất nhiều
điều cần bàn luận.
Quận 8 nằm ở vùng ven, phía tây nam thành phố Hồ Chí Minh, bị chia
cắt bởi nhiều kênh rạch. Trên danh nghĩa, quận 8 thuộc nội thành nhưng lại là
một quận bán nông thôn, bán thành thị. Dân cư hội tụ từ nhiều vùng miền,
trong đó đa số là người lao động nghèo đến từ các vùng quê. Tốc độ phát triển
về kinh tế xã hội chưa đạt như các quận huyện bạn, Trong điều kiện khó khăn
đó, tập thể giáo viên trường tiểu học Nguyễn Trung Ngạn quận 8 cũng đã có
những nổ lực giảng dạy, đồng thời đội ngũ cán bộ cũng tiến hành nhiều giải
3


pháp quản lý hoạt động dạy học theo hướng tích cực hóa hoạt động của học
sinh nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đáp ứng yêu cầu
của ngành và của xã hội trong giai đoạn hiện nay. Việc vận dụng các giải
pháp quản lý hoạt động dạy học theo hướng tích cực hóa hoạt động của học
sinh chưa đạt hiệu quả như mong muốn. Vậy thì giải pháp nào để nhà quản lý
tác động một cách có hiệu quả đến việc quản lý hoạt động dạy học theo
hướng tích cực hóa hoạt động của học sinh. Đó là một câu hỏi lớn đang rất

cần lời giải đáp.
Nhận thức được yêu cầu bức thiết này, trong thời gian qua, đã có một
số ý kiến về vấn đề quản lý hoạt động dạy học theo hướng tích cực hóa hoạt
động của học sinh như thế nào cho có hiệu quả. Tuy nhiên các ý kiến đó chỉ
nhằm triển khai việc vận dụng nội dung một số văn bản liên quan hoặc mang
tính tổng kết, chưa tạo thành hệ thống nghiên cứu hoàn chỉnh.
Vì vậy, tôi lựa chọn đề tài: Quản lý hoạt động dạy học theo hướng
tích cực hóa hoạt động của học sinh trường Tiểu học Nguyễn Trung Ngạn
quận 8 - Thành phố Hồ Chí Minh nhằm mục đích nâng cao chất lượng dạy
học trong nhà trường tiểu học.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lí luận và phân tích đánh giá thực trạng quản lý
hoạt động dạy học theo hướng tích cực hóa hoạt động của học sinh ở trường
tiểu học, đề xuất biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng dạy học theo
hướng tích cực hóa hoạt động của học sinh ở trường tiểu học Nguyễn Trung
Ngạn quận 8 - Thành phố Hồ Chí Minh.
3. Câu hỏi
Cần phải có biện pháp quản lý hoạt động dạy học nào để tích cực hóa
hoạt động của học sinh và nâng cao chất lượng dạy học trong nhà trường tiểu
học?
4. Giả thuyết khoa học

4


Thực tế quản lý hoạt động dạy học ở trường tiểu học Nguyễn Trung
Ngạn quận 8 - Thành phố Hồ Chí Minh đã đạt được kết quả nhất định. Nhưng
đứng trước yêu cầu đổi mới giai đoạn hiện nay thì yêu cầu quản lý hoạt động
dạy học theo hướng tích cực hóa hoạt động của học sinh còn nhiều bất cập.
Nếu đề xuất và tổ chức thực hiện các biện pháp quản lý hoạt động dạy học

theo hướng tích cực hóa hoạt động của học sinh một cách phù hợp với yêu
cầu đổi mới giáo dục, với điều kiện và hoàn cảnh cụ thể hiện nay thì sẽ nâng
cao được chất lượng dạy học của nhà trường.
5. Khách thể nghiên cứu và đối tƣợng nghiên cứu
5.1. Khách thể nghiên cứu
Hoạt động dạy học theo hướng tích cực hóa hoạt động của học sinh ở
trường tiểu học.
5.2. Đối tượng nghiên cứu
Quản lý hoạt động dạy học theo hướng tích cực hóa hoạt động của học
sinh trường tiểu học Nguyễn Trung Ngạn quận 8 - TP. Hồ Chí Minh.
6. Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
6.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về hoạt động dạy học và quản lý hoạt
động dạy học theo hướng tích cực hóa hoạt động của học sinh trường tiểu
học.
6.2. Khảo sát đánh giá thực trạng hoạt động dạy học và quản lý hoạt
động dạy học theo hướng tích cực hóa hoạt động của học sinh trường tiểu học
Nguyễn Trung Ngạn quận 8 - Thành phố Hồ Chí Minh.
6.3. Đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động dạy học theo hướng tích
cực hóa hoạt động của học sinh ở trường tiểu học Nguyễn Trung Ngạn quận 8
- Thành phố Hồ Chí Minh.
Khảo nghiệm khoa học về tính cần thiết và khả thi của biện pháp quản lý
hoạt động dạy học theo hướng tích cực hóa hoạt động của học sinh ở trường
tiểu học Nguyễn Trung Ngạn quận 8 - Thành phố Hồ Chí Minh.
7. Giới hạn, phạm vi nghiên cứu của đề tài.
5


7.1. Giới hạn về đối tượng nghiên cứu
Một số biện pháp quản lý hoạt động dạy học theo hướng tích cực hóa
hoạt động của học sinh ở trường tiểu học Nguyễn Trung Ngạn quận 8 - Thành

phố Hồ Chí Minh.
7.2. Giới hạn về địa bàn nghiên cứu
Trường tiểu học Nguyễn Trung Ngạn quận 8 - TP. Hồ Chí Minh.
7.3. Giới hạn về khách thể khảo sát gồm 03 nhóm khách thể:
- Nhóm 1: Cán bộ quản lý trường tiểu học Nguyễn Trung Ngạn.
- Nhóm 2: Giáo viên trường Tiểu học Nguyễn Trung Ngạn.
- Nhóm 3: Chuyên viên phòng Giáo dục, Hiệu trưởng, tổ trưởng chuyên
môn và giáo viên các trường tiểu học trong quận 8.
8. Phƣơng pháp nghiên cứu
8.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý thuyết
Phân tích, tổng hợp, hệ thống hoá, phân loại tài liệu nhằm tìm hiểu và
xây dựng cơ sở lý luận cho vấn đề nghiên cứu.
8.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp phỏng vấn.
- Phương pháp điều tra.
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm.
- Phương pháp quan sát.
8.3. Nhóm phương pháp xử lý số liệu: sử dụng các công thức toán
thống kê như số trung bình cộng, tần xuất, hệ số tương quan... để định lượng
kết quả nghiên cứu.
9. Những đóng góp của đề tài
- Góp phần hoàn thiện cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học và
dạy học tích cực.
- Phát hiện thực trạng dạy học và quản lý hoạt động dạy học theo
hướng tích cực hóa hoạt động của học sinh trường tiểu học Nguyễn Trung
Ngạn quận 8 - TP. Hồ Chí Minh.
6


- Đề xuất biện pháp cần thiết, khả thi quản lý hoạt động dạy học theo

hướng tích cực hóa hoạt động của học sinh trường tiểu học Nguyễn Trung
Ngạn quận 8 - TP. Hồ Chí Minh.
- Tài liệu tham khảo cho CBQL nói chung và CBQL trường tiểu học
nói riêng.
10. Dự kiến cấu trúc của luận văn
Luận văn ngoài phần mở đầu, kết luận, kiến nghị, danh mục tài liệu
tham khảo, phụ lục còn gồm có 3 chương.
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học theo hướng tích
cực hóa hoạt động của học sinh trường tiểu học.
Chƣơng 2: Thực trạng quản lý hoạt động dạy học theo hướng tích cực
hóa hoạt động của học sinh ở trường tiểu học Nguyễn Trung Ngạn quận 8 Thành phố Hồ Chí Minh.
Chƣơng 3: Biện pháp quản lý hoạt động dạy học theo hướng tích cực
hóa hoạt động của học sinh ở trường tiểu học Nguyễn Trung Ngạn quận 8 Thành phố Hồ Chí Minh.

7


CHƢƠNG 1:
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
THEO HƢỚNG TÍCH CỰC HÓA HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
TRƢỜNG TIỂU HỌC
1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Việc nghiên cứu Quản lý hoạt động dạy học theo hướng tích
cực hóa hoạt động của học sinh trên thế giới
Với quan điểm giáo dục cho tất cả - tất cả cho giáo dục, các quốc gia
phát triển trên thế giới luôn luôn thực hiện cải cách giáo dục khi mà nền kinh
tế xã hội có sự chuyển đổi. Thực tiễn cải cách giáo dục (trong đó có đổi mới
quản lý giáo dục và đổi mới quản lý nhà trường) ở một số quốc gia phát triển
cho thấy giáo dục đã đáp ứng được yêu cầu phát triển kinh tế xã hội.
Nhà cải cách giáo dục Thuỵ Sĩ, phát triển các phương pháp giáo dục

nhằm thúc đẩy khả năng của trẻ mà ngày nay, hầu hết các nguyên tắc của ông
đã được đưa vào sử dụng trong hệ thống giáo dục tiểu học. Trong thế kỷ XIX,
mô hình giáo dục bắt buộc được vận dụng ở nhiều quốc gia, trong đó có cả
Mỹ và Nhật, mô hình này đặt nặng kỹ năng tổ chức và quản lý lớp học của
người thầy, xem nó như là một thành tố không thể thiếu của quá trình vận
dụng các phương pháp dạy học. Hiện nay, trên thế giới, rất nhiều công trình
nghiên cứu về đổi mới phương pháp dạy học và các giải pháp quản lý nhằm
hỗ trợ hoạt động đổi mới phương pháp dạy học vẫn đang được tiếp tục thực
hiện. Ví dụ công trình nghiên cứu về “Cấu trúc tạo nhóm hợp tác” có thể vận
dụng cho học sinh mọi lứa tuổi của tiến sĩ Spencer Kagan (Mỹ)…
Trong xu thế hội nhập và toàn cầu hoá, nền giáo dục nước ta đang tiếp
nhận, tiếp thu có chọn lọc những vấn đề trên sao cho phù hợp với thực tiễn và
tính chất, nguyên lý của giáo dục Việt Nam.
1.1.2. Việc nghiên cứu Quản lý hoạt động dạy học theo hướng tích
cực hóa hoạt động của học sinh ở Việt Nam
8


Mặc dù ở Việt Nam, khoa học quản lý tuy được nghiên cứu muộn
nhưng cũng đạt được những thành tựu nhất định. Trước hết phải nói đến quan
điểm về của các tư tưởng giáo dục tiên tiến và vận dụng sáng tạo phương
pháp luận của triết học Mác - Lê Nin, Người đã để lại cho chúng ta những nền
tảng lý luận về: vai trò của giáo dục, định hướng phát triển giáo dục, mục đích
dạy học, các nguyên lý dạy học, các phương thức dạy học, vai trò của quản lý
và cán bộ quản lý giáo dục,... Hệ thống tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh
về giáo dục có giá trị rất cao trong quá trình phát triển lý luận dạy học, lý luận
giáo dục của nền giáo dục Cách mạng Việt Nam.
Các quan điểm hiện đại về lý luận dạy học đều khẳng định, bản chất
của các PPDH tiên tiến mà chúng ta đang tiếp cận là sự thay đổi vai trò của
thầy và trò trong hoạt động dạy và học, trong đó trò là chủ thể chứ không phải

“người ngoài cuộc” còn thầy sẽ là người tổ chức, dẫn dắt, cố vấn và tổng hợp
ý kiến để giờ học diễn ra đúng hướng, đạt mục tiêu.
Thay vì chỉ tập trung ngồi nghe thầy thuyết trình, ở đây, trò sẽ được
tăng cường tính tự chủ và tự lập, phát triển khả năng tư duy, kỹ năng trình
bày, hùng biện, chia sẻ, hợp tác, tổng hợp tài liệu…, thầy nêu ra vấn đề, còn
việc giải quyết vấn đề đó như thế nào là việc của trò, chính trò tự mình tìm
cách giải quyết vấn đề và qua đó rút ra cho mình những tri thức mình cần, chứ
không phải tự động tiếp thu những kiến thức mà thầy áp đặt.
Trong hoạt động dạy – học mới, thời lượng sẽ dành nhiều hơn cho thảo
luận, làm việc nhóm và tự đọc sách. Trong giờ học, trò sẽ chủ động phát biểu,
trao đổi, góp ý, họ cũng có cơ hội đưa ra chính kiến của mình về vấn đề được
nêu ra, được bộc lộ quan điểm, được tranh luận, bảo vệ cho quan điểm của
bản thân…
Đổi mới phương pháp dạy học đang thực hiện bước chuyển từ chương
trình giáo dục tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực của người học, nghĩa
là từ chỗ quan tâm đến việc HS học được cái gì đến chỗ quan tâm HS vận
dụng được cái gì qua việc học. Để đảm bảo được điều đó, phải thực hiện
9


chuyển từ phương pháp dạy học theo lối "truyền thụ một chiều" sang dạy cách
học, cách vận dụng kiến thức, rèn luyện kỹ năng, hình thành năng lực và
phẩm chất. Tăng cường việc học tập trong nhóm, đổi mới quan hệ giáo viên học sinh theo hướng cộng tác có ý nghĩa quan trọng nhằm phát triển năng lực
xã hội. Bên cạnh việc học tập những tri thức và kỹ năng riêng lẻ của các môn
học chuyên môn cần bổ sung các chủ đề học tập tích hợp liên môn nhằm phát
triển năng lực giải quyết các vấn đề phức hợp.
Đó là việc thực hiện đổi mới về tư duy, phương thức và cơ chế quản lý
nhà trường. Đổi mới quản lý nhà trường là ở chỗ quản lý lấy nhà trường làm
cơ sở. Đây là một xu thế tất yếu của sự đổi mới quản lý nhà trường. Chính vì
vậy, đã có nhiều nhà khoa học, nhà quản lý giáo dục nghiên cứu về quản lý

giáo dục, quản lý trường học để tìm ra các biện pháp quản lý có hiệu quả.
Trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lê Nin và tư tưởng Hồ Chí
Minh, làm kim chỉ nam cho các nhà khoa học Việt Nam tiếp cận QLGD, quản
lý trường học, quản lý HĐDH. Bằng sự tổng hoà các tri thức của QLGD, Giáo
dục học, Tâm lý học, Xã hội học, Kinh tế học,... các nhà khoa học đã thể hiện
trong các công trình nghiên cứu của mình một cách khoa học về các khái
niệm quản lý, QLGD, quản lý trường học, quản lý HĐDH cùng các chức
năng, nguyên tắc, phương pháp quản lý,... Năm 2001, Viện Khoa học GD
Việt Nam đã cho xuất bản tuyển tập Giáo dục học - Một số vấn đề lý luận và
thực tiễn của tác giả Hà Thế Ngữ (1929-1990)[20]. Qua việc trình bày về đối
tượng nghiên cứu và cấu trúc của khoa học QLGD, khái niệm cơ bản của lý
luận QLGD, những nguyên tắc QLGD, quản lý nhà trường và những quy luật
của giáo dục,... tác giả Hà Thế Ngữ đã để lại nhiều tri thức về phương pháp
luận nghiên cứu có giá trị cao trong QLGD và quản lý HĐDH. Ngoài ra, còn
rất nhiều công trình nghiên cứu, giáo trình, bài giảng về quản lý, QLGD, quản
lý HĐDH của các tác giả: Đặng Vũ Hoạt, Nguyễn Lân, Nguyễn Cảnh Toàn,
Nguyễn Quang Uẩn, Đặng Quốc Bảo, Phạm Khắc Chương,... và một số luận
văn của các đồng nghiệp đi trước. Trong thời gian gần đây, nhiều nhà khoa
10


học đã quan tâm nghiên cứu về chất lượng giảng dạy ở tiểu học và đã có một
số chuyên đề, đề tài gần gũi với đề tài chúng tôi nghiên cứu như:
Tác giả Nguyễn Văn Lê và Đỗ Hữu Tài với chuyên đề “Quản lý trường
học” nghiên cứu về việc nâng cao trình độ, nghiệp vụ quản lý của Hiệu trưởng
các trường phổ thông, dạy nghề và trung học chuyên nghiệp. [16]
Tác giả Nguyễn Thị Ân với chuyên đề “Giáo dục tiểu học: Thực trạng
và giải pháp” nghiên cứu về thực trạng và giải pháp giảng dạy Tiếng Việt của
đội ngũ giáo viên tiểu học…[1]. Trong các chuyên đề và đề tài nêu trên, các
nhà nghiên cứu quan tâm đến việc nâng cao nghiệp vụ quản lý của hiệu

trưởng, cán bộ quản lý các trường phổ thông, dạy nghề, trung học chuyên
nghiệp, cao đẳng và đưa ra các giải pháp chung nhằm nâng cao chất lượng
giảng dạy. Việc đưa ra các giải pháp quản lý còn tùy theo điều kiện thực tế
của mỗi vùng miền, của từng nhà trường cụ thể thì mới có tính khả thi cao.
1.2. Một số vấn đề lý luận về quản lý hoạt động dạy học theo hƣớng tích
cực ở tiểu học
1.2.1. Một số khái niệm cơ bản
1.2.1.1. Quản lý
Quản lý vừa là một khoa học, vừa là nghệ thuật trong việc điều khiển
một hệ thống xã hội. Nó đóng vai trò vô cùng quan trọng trong đời sống con
người. Thuật ngữ “Quản lý” được định nghĩa theo nhiều kiểu khác nhau trên
cơ sở những cách tiếp cận khác nhau: Ở Việt Nam, một số tác giả cũng đưa ra
các định nghĩa khác nhau về thuật ngữ “quản lý”.
Theo tác giả Phạm Minh Hạc: “Quản lý là tác động có mục đích, có kế
hoạch của chủ thể quản lý đến tập thể người lao động nói chung, nhằm thực
hiện những mục tiêu dự kiến”.[12]
Theo tác giả Đặng Vũ Hoạt và tác giả Hà Thế Ngữ thì: “Quản lý là một
quá trình định hướng, quá trình có mục tiêu. Quản lý là một quá trình tác
động đến hệ thống nhằm đạt được những mục tiêu nhất định. Những mục tiêu
này đặc trưng cho trạng thái mới của hệ thống mà người quản lý muốn”. [20]
11


Trên cơ sở những định nghĩa nêu trên, ta có thể hiểu khái niệm quản lý
như sau: Quản lý là một quá trình đạt đến mục tiêu của tổ chức bằng cách vận
dụng các hoạt động (chức năng) kế hoạch hóa, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra.
1.2.1.2. Quản lý giáo dục
Quản lý giáo dục theo nghĩa tổng quan là hoạt động quản lý, điều hành,
phối hợp các lực lượng xã hội nhằm đẩy mạnh công tác giáo dục - đào tạo thế
hệ trẻ theo yêu cầu phát triển xã hội. Ngày nay với sứ mệnh phát triển giáo

dục thường xuyên, công tác giáo dục không chỉ giới hạn ở thế hệ trẻ mà cho
mọi người.
Theo tác giả Trần Kiểm “Quản lý giáo dục thực chất là những tác động
của chủ thể quản lý vào quá trình giáo dục( được tiến hành bởi tập thể giáo
viên và học sinh, với sự hỗ trợ đắc lực của các lực lượng xã hội) nhằm hình
thành và phát triển toàn diện nhân cách học sinh theo mục tiêu đào tạo của
nhà trường”. [13- tr38]
Từ những quan điểm nói trên có thể nêu định nghĩa về QLGD: QLGD
là một quá trình tác động có định hướng, có kế hoạch của người làm công tác
QLGD làm cho hệ thống GD -ĐT vận hành theo nguyên lý giáo dục của Đảng
nhằm thực hiện đổi mới công tác GD-ĐT thế hệ trẻ đáp ứng với sự phát triển
của xã hội.
1.2.1.3. Quản lý nhà trường
Theo tác giả Phạm Minh Hạc “Quản lý nhà trường là thực hiện đường
lối lãnh đạo của Đảng trong phạm vi trách nhiệm của mình, tức là đưa nhà
trường vận hành theo nguyên lý giáo dục, để tiến tới mục tiêu giáo dục, mục
tiêu đào tạo đối với ngành giáo dục, với thế hệ trẻ và với từng học sinh”. [12]
Công tác quả lý giảng dạy là quản lý quá trình dạy của giáo viên và quá
trình học của học sinh. Đây là hai quá trình thống nhất gắn bó hữu cơ với
nhau. Quản lý hoạt động dạy của giáo viên thực chất là việc thực hiện các
nhiệm vụ của đội ngũ giáo viên và của từng giáo viên. Quản lý nhà trường do
chủ thể quản lý bên trong nhà trường bao gồm các hoạt động: quản lý giáo
12


viên, quản lý học sinh, quản lý quá trình dạy học - giáo dục, quản lý cơ sở vật
chất trang thiết bị dạy học, quản lý tài chính trường học, quản lý mối quan hệ
giữa nhà trường với cộng đồng. Như vậy, việc quản lý nhà trường phải quản
lý tốt chất lượng nhằm đảm bảo được mục tiêu đào tạo ở cấp học, bậc học đó.
1.2.1.4. Quản lý hoạt động dạy học theo hướng tích cực

a) Khái niệm hoạt động dạy học theo hướng tích cực: Hoạt động dạy
học theo hướng tích cực bao gồm hoạt động dạy của người thầy và hoạt động
học của học sinh. Hai hoạt động này có sự gắn kết chặt chẽ, mật thiết với
nhau, tồn tại cho nhau và vì nhau. Hoạt động dạy học gồm hai hoạt động cơ
bản sau:
* Hoạt động dạy theo hướng tích cực của giáo viên: Hoạt động dạy là
hoạt động của thầy tổ chức, điều khiển hoạt động học tập, giúp người học lĩnh
hội tri thức, rèn luyện kĩ năng, kĩ xảo và những giá trị theo mục tiêu giáo dục
đề ra. Hoạt động dạy học bao gồm việc giáo viên tổ chức, điều khiển, hướng
dẫn, đề ra các yêu cầu, điều chỉnh công việc truyền đạt, nhận thức học tập của
học sinh, đảm bảo mối liên hệ ngược thông qua kiểm tra đánh giá kết quả.
* Hoạt động học của học sinh là hoạt động đặc trưng của loài người, có
ý thức, có đối tượng nhằm mục đích lĩnh hội tri thức, kĩ năng, kĩ xảo, những
giá trị và phương thức tự học, hành động và phát triển bản thân. Thực chất
hoạt động học là quá trình người học lĩnh hội tri thức dưới sự hướng dẫn của
thầy nhằm biến đổi bản thân, để hình thành và hoàn thiện nhân cách của
mình.
* Quá trình dạy - học là quá trình nhận thức, nó không chỉ coi trọng nội
dung kiến thức mà còn phải trú trọng phương pháp dạy của thầy và học của
trò, do đó, đổi mới nội dung luôn kết hợp chặt chẽ với đổi mới phương pháp,
phù hợp với sự đổi mới mục tiêu, nhiệm vụ dạy học trong từng giai đoạn phát
triển của xã hội.
* Hoạt động dạy - học theo hướng tích cực là một quá trình tác động
qua lại giữa việc giảng dạy của thầy và hoạt động nhận thức của trò, quá trình
13


này là thống nhất và không tách rời, chính vì vậy, việc đổi mới dạy học cần
tiến hành đồng thời trên các mặt: quan niệm nhận thức, nội dung tri thức và
phương pháp dạy - học của cả thầy và trò.

* Mối quan hệ biện chứng giữa hoạt động dạy và hoạt động học. Hoạt
động dạy học mang tính chất hai chiều, gồm hoạt động dạy và hoạt động học,
là hai mặt của một quá trình có mối liên hệ ngược, tác động qua lại và bổ sung
cho nhau. Do vậy chỉ có sự phối hợp thống nhất biện chứng giữa người dạy
và người học thì hoạt động dạy mới đạt kết quả.
b) Hoạt động dạy học diễn ra trong quá trình dạy học. Quá trình dạy
học là một hệ thống toàn vẹn, cân bằng gồm các thành tố mục đích, nội dung
phương pháp, hình thức tổ chức dạy học, các phương tiện điều kiện dạy học
và kết quả dạy học. Trong đó có ba thành tố quan trọng đó là: Khái niệm khoa
học được truyền đạt (nội dung kiến thức), thông qua hoạt động dạy và hoạt
động học. Các thành tố ấy luôn tương tác với nhau, quy định lẫn nhau tạo nên
cấu trúc chức năng quá trình dạy học toàn vẹn nhằm thực hiện nhiệm vụ dạy
học.
Quá trình dạy học có ba thành tố:
- Khái niệm khoa học: Là nội dung bài dạy, chương trình, sách giáo
khoa là mục tiêu phải đạt - đầu vào.
- Hoạt động dạy gồm hai chức năng là điều khiển và truyền đạt có vai
trò chủ đạo (khoa học, sáng tạo).
- Hoạt động học gồm hai chức năng đó là: tự điều khiển và lĩnh hội. Có
vai trò chủ động (tự giác, tích cực, tự lực, sáng tạo) là kết quả - đầu ra. Hoạt
động dạy học diễn ra trong quá trình dạy học: đi từ mục đích dạy học, nội
dung chương trình dạy học, hình thức tổ chức, phương pháp dạy học, các
phương tiện điều kiện dạy học và cuối cùng là sản phẩm của quá trình dạy
học.
Ở trường Tiểu học, công việc chính của giáo viên là dạy học, là giáo
dục học sinh. Để thực hiện tốt nhiệm vụ của người giáo viên, đồng thời giúp
14


họ làm tròn nhiệm vụ của mình thì công tác quản lý được đặt ra ở đây như

một tất yếu khách quan.
Các quan điểm hiện đại trong lý luận dạy học đều thống nhất ở một
điểm, là: cần từng bước biến quá trình đào tạo thành tự đào tạo, chuyển đổi
dần vai trò, lấy người thầy là trung tâm sang việc lấy học trò làm trung tâm.
Công cuộc đổi mới giáo dục, cải tiến nội dung chương trình, sách giáo khoa…
chỉ thực sự thành công khi mà, các quan niệm, nhận thức và những phương
pháp dạy học được đổi mới theo định hướng phát huy tính tích cực, tự lập và
sáng tạo của nó.
c) Quản lý hoạt động dạy học theo hướng tích cực: Quản lý hoạt động
dạy học theo hướng tích cực là quá trình truyền thụ kiến thức của đội ngũ giáo
viên và quá trình lĩnh hội kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo của học sinh và quản lý
các điều kiện vật chất, kỹ thuật, phương tiện phục vụ hoạt động dạy học.
Trước hết quản lý hoạt động dạy học theo hướng tích cực là phải quản
lý tốt hoạt động dạy của người thầy thể hiện ở các khâu thực hiện chương
trình, các loại hồ sơ, bài soạn, bài giảng, dự giờ thăm lớp, rút kinh nghiệm,
thực hiện đánh giá kết quả dạy học thông qua việc chấm chữa bài, cho điểm
theo hướng dẫn của các cơ quan giáo dục cấp trên. Bên cạnh đó quản lý hoạt
động học tập của trò là một yêu cầu không thể thiếu trong quản lý quá trình
dạy học nhằm tạo ra ý thức tốt trong học tập để lĩnh hội kiến thức, hình thành
kỹ năng, kỹ xảo trên cơ sở đó xây dựng nền nếp học tập và phương pháp học
tập đúng đắn nhằm đạt chất lượng và hiệu quả cao nhất.
1.2.1.5. Tính tích cực hoạt động của học sinh
Tính tích cực trong hoạt động nhận thức của học sinh là một hiện tượng
sư phạm biểu hiện ở sự cố gắng hết sức cao về nhiều mặt trong hoạt động
nhận thức của trẻ nói chung. Tính tích cực hoạt động học tập là sự phát triển ở
mức độ cao hơn trong tư duy, đòi hỏi một quá trình hoạt động "bên trong" hết
sức căng thẳng với một nghị lực cao của bản thân, nhằm đạt được mục đích là
giải quyết vấn đề cụ thể nêu ra.
15