Quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường trung học cơ sở châu văn liêm, quận phú nhuận, thành phố hồ chí minh trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

LÊ THỊ MINH HUỆ

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN MÔN
Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ CHÂU VĂN LIÊM ,
QUẬN PHÚ NHUẬN , THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC HIỆN NAY

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

HÀ NỘI – 2015


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

LÊ THỊ MINH HUỆ

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN MÔN
Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ CHÂU VĂN LIÊM ,
QUẬN PHÚ NHUẬN , THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC HIỆN NAY

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Chuyên ngành: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Mã số: 60 14 01 14

GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN: PGS.TS. TRỊNH VĂN MINH

HÀ NỘI – 2015


LỜI CẢM ƠN
Với tình cảm chân thành và lòng biết ơn sâu sắc, em xin gửi lời cảm ơn
tới các Thầy giáo, Cô giáo, Cán bộ trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc
gia Hà Nội đã tận tình giảng dạy, tạo điều kiện giúp đỡ em hoàn thành
chương trình học tập và nghiên cứu.
Đặc biệt em xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc tới PGS.TS
Trịnh Văn Minh, người Thầy đã rất tận tâm, nhiệt tình hướng dẫn và giúp đỡ
em hoàn thành luận văn này.
Xin chân thành cảm ơn tới các đồng chí chuyên viên phòng Giáo dục
và Đào tạo quận Phú Nhuận, Ban Giám hiệu, Tổ trưởng chuyên môn, Giáo
viên mạng lưới các trường Trung học cơ sở trong quận và lời tri ân sâu sắc
tới các đồng chí trong Ban Giám hiệu, Tổ trưởng chuyên môn và Giáo viên
trường Trung học cơ sở Châu Văn Liêm cùng gia đình và bạn bè đã tạo điều
kiện, cộng tác và ủng hộ trong quá trình học tập, khảo sát, thu thập dữ liệu
liên quan đến luận văn.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng, song do điều kiện về thời gian, khả năng
nghiên cứu còn hạn chế, luận văn không tránh khỏi những thiếu sót. Kính
mong nhận được những ý kiến đóng góp, chỉ dẫn của các Thầy giáo, Cô giáo,
các bạn đồng nghiệp để luận văn được hoàn thiện hơn.
Xin trân trọng cảm ơn!
Hà Nội, ngày 15 tháng10 năm 2015
Tác giả

Lê Thị Minh Huệ

i

MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... i
DANH MỤC CÁC BẢNG ............................................................................. vi
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ ...................................................................... viii
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ .......................................................................... viii
MỤC LỤC ........................................................................................................ ii
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................... 1
2. Câu hỏi nghiên cứu: ...................................................................................... 2
3. Giả thuyết khoa học ...................................................................................... 3
4. Mục đích nghiên cứu:.................................................................................... 3
5. Khách thể và đối tượng nghiên cứu .............................................................. 3
6. Nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................................... 3
7. Giới hạn phạm vi nghiên cứu của đề tài ....................................................... 4
8. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................... 4
9. Ý nghĩa lý luận và ý nghĩa thực tiễn ............................................................. 5
10. Cấu trúc luận văn ........................................................................................ 5
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ
CHUYÊN MÔN Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TRONG BỐI
CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC HIỆN NAY.................................................. 6
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề .................................................................... 6
1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài............................................................ 7
1.2.1. Quản lý .................................................................................................... 7
1.2.2. Quản lý nhà trường ............................................................................... 11
1.2.3. Tổ chuyên môn ...................................................................................... 13
1.3. Trường trung học cơ sở trong hệ thống giáo dục quốc dân và hoạt động tổ
chuyên môn ở trường trung học cơ sở ............................................................ 14
1.3.1. Trường trung học cơ sở trong hệ thống giáo dục quốc dân .................. 14
ii

1.3.2 Hoạt động tổ chuyên môn ở trường trung học cơ sở ............................. 15
1.4. Quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường trung học cơ sở trong bối
cảnh đổi mới giáo dục hiện nay ...................................................................... 17
1.4.1. Những yêu cầu đổi mới quản lý hoạt động tổ chuyên môn trong bối
cảnh đổi mới giáo dục hiện nay ...................................................................... 18
1.4.2. Nội dung quản lý hoạt động tổ chuyên môn trong bối cảnh đổi mới giáo
dục hiện nay .................................................................................................... 20
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động tổ chuyên môn ................. 36
1.5.1. Yếu tố chủ quan .................................................................................... 36
1.5.2. Yếu tố khách quan ................................................................................. 39
TIỂU KẾT CHƢƠNG 1 ............................................................................... 40
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ CHUYÊN
MÔN Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ CHÂU VĂN LIÊM, QUẬN
PHÚ NHUẬN, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH .......................................... 41
2.1. Khái quát về phát triển kinh tế- xã hội và giáo dục quận Phú Nhuận,
thành phố Hồ Chí Minh................................................................................... 41
2.1.1. Vị trí địa lý quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh ........................ 41
2.1.2. Tình hình phát triển kinh tế- xã hội và giáo dục quận Phú Nhuận, thành
phố Hồ Chí Minh ............................................................................................ 41
2.2. Tình hình phát triển giáo dục trường Trung học cơ sở Châu Văn Liêm,
quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh ...................................................... 43
2.2.1. Đặc điểm Trường Trung học cơ sở Châu Văn Liêm ............................ 43
2.2.2. Thống kê số lượng giáo viên, tổ chuyên môn, cán bộ quản lý ở trường
trung học cơ sở Châu Văn Liêm, quận Phú Nhuận năm học 2014-2015 ....... 44
2.2.3. Kết quả học tập và hạnh kiểm của học sinh trường trung học cơ sở
Châu Văn Liêm, quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh .......................... 48
2.3. Giới thiệu khảo sát và kết quả khảo sát thực trạng .................................. 49
2.3.1. Thực trạng hoạt động tổ chuyên môn ở trường trung học cơ sở Châu

Văn Liêm, quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh ................................... 50
iii


2.3.2. Thực trạng quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường Trung học cơ sở
Châu Văn Liêm, quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh ......................... 56
2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình quản lý hoạt động tổ chuyên môn . 69
2.4.1. Yếu tố chủ quan .................................................................................... 69
2.4.2. Yếu tố khách quan ................................................................................. 69
2.5. Đánh giá khái quát những thành công, hạn chế ....................................... 70
2.5.1. Điểm mạnh ............................................................................................ 70
2.5.2. Điểm yếu ............................................................................................... 71
2.5.3. Thời cơ .................................................................................................. 72
2.5.4. Thách thức ............................................................................................. 73
TIỂU KẾT CHƢƠNG 2 ............................................................................... 74
CHƢƠNG 3: MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ
CHUYÊN MÔN

Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ CHÂU VĂN

LIÊM, QUẬN PHÚ NHUẬN, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH TRONG
BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC HIỆN NAY ........................................ 75
3.1. Định hướng đổi mới giáo dục hiện nay.................................................... 75
3.2. Những nguyên tắc đề xuât biện pháp ....................................................... 76
3.2.1. Đảm bảo tính đồng bộ ........................................................................... 76
3.2.2. Đảm bảo tính thực tiễn .......................................................................... 76
3.2.3. Đảm bảo tính khả thi ............................................................................. 76
3.2.4. Đảm bảo tính kế thừa, phát triển ........................................................... 76
3.2.5. Đảm bảo tính hiệu quả .......................................................................... 77
3.3. Một số biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường trung học cơ

sở Châu Văn Liêm, quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh ..................... 77
3.3.1. Biện pháp 1: Nâng cao nhận thức cho tổ trưởng chuyên môn và giáo
viên về vai trò, trách nhiệm và chủ trương đổi mới hoạt động của tổ chuyên
môn trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay............................................... 77
3.3.2. Biện pháp 2:Chỉ đạo xây dựng kế hoạch hoạt động của tổ chuyên môn80

iv


3.3.3. Biện pháp 3: Quản lý hoạt động dạy học ở các tổ chuyên môn theo yêu
cầu đổi mới giáo dục hiện nay ........................................................................ 82
3.3.4. Biện pháp 4: Quản lý đổi mới sinh hoạt chuyên môn trong các tổ
chuyên môn: .................................................................................................... 86
3.3.5. Biện pháp 5: Bồi dưỡng năng lực quản lý cho đội ngũ tổ trưởng chuyên
môn ............................................................................................................... 90
3.3.6. Biện pháp 6: Tăng cường kiểm tra- đánh giá hoạt động của tổ chuyên
môn. ............................................................................................................... 92
3.3.7. Các điệu kiện hỗ trợ thực thi các biện pháp .......................................... 95
3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp .............................................................. 96
3.5. Thăm dò tính cấp thiết, tính khả thi của các biện pháp đề xuất ............... 98
TIỂU KẾT CHƢƠNG 3 ............................................................................. 103
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................. 104
1. Kết luận ..................................................................................................... 104
2. Khuyến nghị .............................................................................................. 105
2.1. Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo thành phố Hồ Chí Minh ..................... 105
2.2. Đối với Phòng Giáo dục và Đào tạo quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí
Minh 105
2.3. Đối với trường trung học cơ sở Châu Văn Liêm, quận Phú Nhuận, thành
phố Hồ Chí Minh .......................................................................................... 106
TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 107

PHỤ LỤC ..................................................................................................... 109

v


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1:

Thống kê số lượng, chất lượng giáo viên năm học 2014-201544

Bảng 2.2:

Đội ngũ cán bộ quản lý và tổ trưởng chuyên môn của trường
năm học 2014-2015 ................................................................ 45

Bảng 2.3:

Cơ cấu, số lượng tổ chuyên môn trong 3 năm ........................ 46

Bảng 2.4:

Kết quả giáo dục trường Trung học cơ sở Châu Văn Liêm
trong 3 năm (từ 2012-2015) .................................................... 48

Bảng 2.5:

Kết quả học sinh giỏi Quận và Thành phố trong 3 năm ......... 49

Bảng 2.6:

Kết quả khảo sát thực trạng xây dựng và triển khai, thực hiện
kế hoạch chuyên môn tổ, kế hoạch giảng dạy của giáo viên .. 51

Bảng 2.7:

Kết quả khảo sát thực trạng hoạt động dạy học ..................... 52

Bảng 2.8:

Kết quả khảo sát thực hiện đổi mới phương pháp dạy học và
đổi mới kiểm tra đánh giá ....................................................... 54

Bảng 2.9:

Kết quả khảo sát thực trạng sinh hoạt tổ chuyên môn ........... 55

Bảng 2.10:

Kết quả khảo sát thực trạng xây dựng mối quan hệ giữa tổ
chuyên môn với Ban Giám hiệu và các bộ phận khác trong
trường ...................................................................................... 56

Bảng 2.11:

Kết quả khảo sát chỉ đạo xây dựng và tổ chức thực hiện kế
hoạch của tổ chuyên môn ....................................................... 56

Bảng 2.12:

Kết quả khảo sát quản lý việc thực hiện chương trình ........... 58

Bảng 2.13:

Kết quả khảo sát quản lý giờ dạy trên lớp của giáo viên ........ 59

Bảng 2.14:

Kết quả khảo sát Quản lý công tác bồi dưỡng học sinh giỏi,
phụ đạo học sinh yếu, kém hướng dẫn nghiên cứu khoa học
cho học sinh ............................................................................ 60

Bảng 2.15:

Kết quả khảo sát về Quản lý việc thực hiện hồ sơ chuyên môn 61

Bảng 2.16:

Kết quả khảo sát về quản lý việc sử dụng thiết bị, đồ dùng dạy
học ở các tổ chuyên môn ........................................................ 62

vi


Bảng 2.17:

Kết quả khảo sát về Quản lý việc thực hiện đổi mới phương
pháp dạy học của các tổ chuyên môn ..................................... 63

Bảng 2.18:

Kết quả khảo sát Quản lý hoạt động dự giờ, thao giảng, hội
giảng........................................................................................ 64

Bảng 2.19:

Kết quả khảo sát về quản lý sinh hoạt tổ chuyên môn ........... 65

Bảng 2.20:

Kết quả khảo sát năng lực tổ trưởng chuyên môn và công tác
quy hoạch bổ nhiệm tổ trưởng. ............................................... 66

Bảng 2.21:

Kết quả khảo sát thực trạng quản lý công tác bồi dưỡng, tự bồi
dưỡng ở tổ chuyên môn .......................................................... 67

Bảng 2.22:

Kết quả khảo sát về công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động của
tổ chuyên môn và giáo viên .................................................... 68

Bảng 3.1:

Kết quả khảo sát về mức độ cấp thiết của các biện pháp ....... 99

Bảng 3.2:

Kết quả khảo sát về mức độ khả thi của các biện pháp….100

Bảng 3.3:

Sự tương quan giữa tính cấp thiết và tính khả thi các biện pháp 102

vii


DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
Biể u đồ 2.1:

So sánh kết quả giáo dục học sinh từ năm 2012 đến 2015 ..... 48

Biể u đồ 3.1:

So sánh tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp quản lý
hoạt động tổ chuyên môn ...................................................... 101

DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ
Sơ đồ 1.1:

Các chức năng quản lý ............................................................ 10

Sơ đồ 1.2:

Mười thành tố cấu thành nhà trường ...................................... 12

Sơ đồ 1.3:

Quy trình xây dựng kế hoạch tổ chuyên môn ......................... 23

Sơ đồ 3.1:

Sơ đồ tổ hợp mối quan hệ giữa các biện pháp ........................ 97

viii


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Hội nghị lần thứ 8, Ban Chấp hành Trung ương (khóa XI) thông qua
Nghị quyết về “Đổi mới căn bản, toàn diện Giáo dục và Ðào tạo, đáp ứng yêu
cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế". Nghị quyết đã đánh giá sâu sắ c
thực tra ̣ng giáo du ̣c nước ta : “Chấ t lươ ̣ng giáo du ̣c và đào ta ̣o chưa đáp ứng
yêu cầ u phát triể n , nhấ t là đào ta ̣o nguồ n nhân lực trình đô ̣ cao vẫn còn ha ̣n
chế ; chưa chuyể n ma ̣nh sang đáp ứng nhu cầ u của xã hô ̣i . Chưa giải quyế t tố t
mố i quan hê ̣ giữa tăng số lươ ̣ng quy mô với nâng cao chấ t lươ ̣ng

, giữa da ̣y

chữ và da ̣y người . Chương trình, nô ̣i dung phương pháp da ̣y và ho ̣c la ̣c hâ ̣u ,
châ ̣m đổ i mới; cơ cấ u giáo du ̣c không hơ ̣p lý giữa các liñ h vực , ngành nghề
đào ta ̣o; chấ t lươ ̣ng giáo du ̣c toàn diê ̣n giảm sút , chưa đáp ứng đươ ̣c yêu cầ u
của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiê ̣n đa ̣i hóa...”
Để đáp ứng yêu cầ u đổ i mới căn bản và toàn diê ̣n giáo du ̣c , nâng cao
chất lượng giáo dục phải đổi mới đồng bộ. Trong đó, đổi mới công tác quản
lý giáo dục trong giai đoạn hiện nay là vấn đề cấp bách. Nói đến hoạt động
quản lý của nhà trường thì quản lý hoạt động chuyên môn là nền tảng cơ sở và
luôn đặt lên hàng đầu bởi vì hoạt động chuyên môn tác động trực tiếp tới chất
lượng dạy của giáo viên và học tập của học sinh.

Tổ chuyên môn là đơn vị cơ sở trực tiếp nhất đối với các hoạt động của
giáo viên, là nền tảng để tổ chức và triển khai thực hiện các hoạt động chuyên
môn một cách cụ thể và hiệu quả trong nhà trường phổ thông nói chung, nhà
trường trung học cơ sở nói riêng. Tổ chuyên môn có vai trò quan trọng trong
quá trình thực hiện đổi mới dạy và học của thầy và trò; trong đó, đặc biệt đổi
mới phương pháp dạy học và kiểm tra- đánh giá kết quả học tập của học sinh;
là “trung tâm” bồi dưỡng giáo viên nhằm giúp giáo viên nâng cao năng lực
chuyên môn nói chung và thực hiện tốt việc đổi mới phương pháp dạy học và

1


kiểm tra đánh giá nói riêng. Đồng thời, tổ chuyên môn là nơi quản lý trực tiếp
bồi dưỡng giáo viên về nhận thức, chuyên môn, nghiệp vụ; phát hiện ra những
điểm mạnh, điểm yếu, thuận lợi và khó khăn của từng giáo viên trong quá
trình giảng dạy và giáo dục. Là một bộ phận chủ yếu, giữ vai trò quyết định
trong công tác bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo
viên. Chỉ có ở tổ chuyên môn, giáo viên mới có điều kiện trực tiếp và thuận
lợi nhất để rèn luyện và từng bước nâng cao trình độ tay nghề của mình.
Hoạt động tổ chuyên môn ở trường Trung học cơ sở Châu Văn Liêm,
quận Phú Nhuận trong những năm qua có chuyển biến tích cực như đội ngũ
giáo viên và tổ trưởng chuyên môn được ổn định về số lượng, trình độ tay
nghề của giáo viên có nâng cao. Tuy nhiên, công tác quản lý hoạt động tổ
chuyên môn còn nhiều yếu kém, chưa được đồng bộ về cơ cấu, còn nhiều bất
cập trong hoạt động, các nội dung hoạt động của tổ chuyên môn còn mang
tính hình thức, chưa thực sự đi vào chiều sâu, chậm đổi mới nên chưa bắt kịp
với sự phát triển kinh tế- xã hội của nước ta trong xu thế hội nhập và toàn cầu
hóa.
Xuất phát từ những lý do trên, chúng tôi chọn đề tài nghiên cứu “Quản
lý hoạt độ ng tổ chuyên môn ở trƣờ ng Trung học cơ sở Châu Văn Liêm,

quâ ̣n Phú Nhuâ ̣n , thành phố Hồ Chí Mi nh trong bố i cảnh đổ i mới giáo
dục hiện nay”. Qua đề tài này, chúng tôi thực sự mong muốn đóng góp một
phần nhỏ bé của mình để nghiên cứu và đề xuất những biện pháp nhằm nâng
cao hiệu quả công tác quản lý hoạt động tổ chuyên môn của nhà trường, góp
phần nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên, nâng cao chất lượng dạy học ở
quận nhà, đáp ứng yêu cầu đổi mới hoạt động chuyên môn theo quy định của
Ngành trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay.
2. Câu hỏi nghiên cứu:
2.1 Thực trạng công tác quản lí hoạt động tổ chuyên môn tại trường
Trung học cơ sở Châu Văn Liêm, quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh
như thế nào?
2


2.2 Những biện pháp nào giúp cho quản lí hoạt động tổ chuyên môn ở
trường Trung học cơ sở Châu Văn Liêm quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí
Minh đạt hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường.
3. Giả thuyết khoa học
Công tác quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường Trung học cơ sở
Châu Văn Liêm quận Phú Nhuận trong những năm gần đây có nhiều thành
quả đáng khích lệ. Tuy nhiên, trong quá trình quản lý vẫn còn những điều
chưa phù hợp và bất cập. Nếu đề xuất được hệ thống các biện pháp quản lý
dựa trên cơ sở khoa học và phù hợp với điều kiện thực tiễn của địa phương
và quận nhà, thì sẽ nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ chuyên môn của nhà
trường, góp phần nâng cao được chất lượng dạy học ở trường Trung học cơ sở
Châu Văn Liêm, Quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh.
4. Mục đích nghiên cứu:
Trên cơ sở lí luận và khảo sát, đánh giá thực trạng công tác quản lý
hoạt động tổ chuyên môn ở trường Trung học cơ sở Châu Văn Liêm quâ ̣n Phú
Nhuâ ̣n, đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn nhằm nâng

cao hiệu quả hoạt động dạy học của nhà trường, phù hợp với bối cảnh đổi mới
giáo dục hiện nay.
5. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
5.1. Khách thể nghiên cứu: Hoạt động tổ chuyên môn ở trường Trung
học cơ sở Châu Văn Liêm, quâ ̣n Phú Nhuâ ̣n
5.2. Đối tượng nghiên cứu: Quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở
trường Trung học cơ sở Châu Văn Liêm, quâ ̣n Phú Nhuâ ̣n, thành phố Hồ Chí
Minh
6. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được mục đích nghiên cứu đề ra như trên, đề tài sẽ tập trung vào
các nhiệm vụ sau:
-

Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở

trường Trung học cơ sở.
3


-

Khảo sát, đánh giá thực trạng hoạt động tổ chuyên môn và quản lý

hoạt động tổ chuyên môn ở trường Trung học cơ sở Châu Văn Liêm, quận
Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh
-

Đề xuất các biện pháp quản lý đối với hoạt động của tổ chuyên

môn ở trường Trung học cơ sở Châu Văn Liêm, quận Phú Nhuận phù hợp

với bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay
-

Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của biện pháp đề xuất.

7. Giới hạn phạm vi nghiên cứu của đề tài
-

Đối tượng khảo sát:

+ Đội ngũ cán bộ quản lý: 34 người (bao gồm: Chuyên viên Phòng
Giáo dục, Ban Giám hiệu các trường Trung học cơ sở công lập quận Phú
Nhuận, Ban Giám hiệu trường Trung học cơ sở Châu Văn Liêm, tổ trưởng,
phó chuyên môn và giáo viên mạng lưới các trường trong quận)
+ Đội ngũ giáo viên trường Trung học cơ sở Châu Văn Liêm: 33 giáo
viên
-

Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 10/2014 đến tháng 10/2015

8. Phƣơng pháp nghiên cứu
8.1 Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
Thu nhập thông tin, phân tích, tổng hợp, khái quát hóa các công trình
nghiên cứu, các quan điểm, đường lối giáo dục của Đảng, Nhà nước và của
Ngành nhằm xây dựng cơ sở lý luận cho đề tài.
8.2 Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
-

Phương pháp điều tra bằng bảng câu hỏi, phỏng vấn: Phiếu khảo sát

(dành cho cán bộ quản lý, giáo viên)
-

Phương pháp phân tích và tổng kết kinh nghiệm thực tiễn giáo dục

-

Phương pháp chuyên gia để khảo sát cơ sở thực tiễn và thăm dò tính

cấp thiết, khả thi của các biện pháp quản lý được đề xuất
8.3 Phƣơng pháp thống kê toán học để xử lý số liệu
-

Lập hồ sơ, biểu bảng, biểu mẫu, kiểm chứng tính khả thi.
4


-

Thống kê so sánh, phân tích trường hợp điển hình.

9. Ý nghĩa lý luận và ý nghĩa thực tiễn
-

Nghiên cứu đề tài là cơ hội hệ thống hóa, phân tích lý luận về quản

lý hoạt động của tổ chuyên môn ở trường Trung học cơ sở; đáp ứng yêu cầu
đổi mới chương trình, sách giáo khoa sau 2015 của Ngành
-

Trên cơ sở tìm hiểu thưc trạng quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở

trường Trung học cơ sở Châu Văn Liêm, quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí
Minh và đề xuất hệ thống các biện pháp có cơ sở khoa học và thực tiễn; góp
phần quản lý hoạt động tổ chuyên môn trong nhà trường, phù hợp với bối
cảnh đổi mới giáo dục hiên nay.
10. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, tài liệu tham khảo và phụ
lục, nội dung luận văn được trình bày trong 3 chương:
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về quản lí hoạt động tổ chuyên môn ở trường
Trung học cơ sở trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay.
Chƣơng 2: Thực trạng hoạt động của tổ chuyên môn và quản lý hoạt
động của tổ chuyên môn trường Trung học cơ sở Châu Văn Liêm, quâ ̣n Phú
Nhuâ ̣n, thành phố Hồ Chí Minh.
Chƣơng 3: Biện pháp quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường
Trung học cơ sở Châu Văn Liêm, quâ ̣n Phú Nhuâ ̣n , thành phố Hồ Chí Minh
trong bố i cảnh đổ i mới giáo du ̣c hiê ̣n nay.

5


CHƢƠNG 1:
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TỔ
CHUYÊN MÔN
Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TRONG BỐI CẢNH
ĐỔI MỚI GIÁO DỤC HIỆN NAY
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
Nâng cao chất lượng hoạt động chuyên môn trong nhà trường là vấn đề
quan trọng, được nhiều nhà khoa học trên thế giới, trong đó có Việt Nam
quan tâm nghiên cứu. Các tác giả đã dành nhiều công sức tìm hiểu, nghiên

cứu hoạt động thực tiễn tại các cơ sở giáo dục, tìm ra nhiều biện pháp quản lý,
trong đó có quản lý hoạt động chuyên môn, sao cho hiệu quả nhất, nhằm nâng
cao chất lượng giáo dục của nhà trường.
Hoạt động của tổ chuyên môn là một hoạt động thiết yếu, chủ lực cho
tất cả hoạt động giáo dục trong nhà trường. Mọi công tác chuyên môn được
bàn bạc, thống nhất và đi đến thực hiện đều phải thông qua sinh hoạt giữa các
thành viên trong tổ, vai trò quản lý của tổ trưởng góp phần không ít vào việc
đảm bảo hiệu quả hoạt động đúng theo tiến độ của kế hoạch đã được xây
dựng, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường.
Ở Việt Nam đã có nhiều công trình nghiên cứu, chủ yếu về mặt lý luận
như quản lý và chức năng quản lý, về tiêu chuẩn và các phẩm chất cần có của
người quản lý, về vai trò của hiệu trưởng, về sự liên hệ giữa khoa học quản lý
và khoa học khác, cũng có những công trình nghiên cứu riêng về chân dung
người hiệu trưởng trường học, có thể kể đến là các công trình của các tác giả
như: Đặng Quốc Bảo, Nguyễn Thị Mỹ Lộc, Nguyễn Ngọc Quang, Hà Sỹ Hồ,
Nguyễn Văn Lê, Lê Tuấn,...Trong các công trình đó, các tác giả đã nhấn
mạnh vai trò của quản lý trong việc thực hiện mục tiêu giáo dục.
Nghiên cứu công tác quản lý nhà trường nói chung và quản lý hoạt
động tổ chuyên môn trong nhà trường nói riêng là một trong những nội dung
quan trọng và cần thiết, nhằm nâng cao chất lượng dạy và học trong nhà
trường, đã có rất nhiều công trình, nhiều đề tài nghiên cứu. Riêng ở trường
6


Đại học giáo dục- Đại học quốc gia Hà Nội đã có nhiều nghiên cứu quản lý
chuyên môn ở nhiều khía cạnh khác nhau như: quản lý hoạt động dạy học,
quản lý công tác bồi dưỡng chuyên môn,…phân bố ở các bậc học từ Tiểu học,
Trung học cơ sở, Trung học phổ thông đến các Trung tâm Giáo dục thường
xuyên. Gần đây có các công trình nghiên cứu về Biện pháp quản lý tổ chuyên
môn ở các trường Tiểu học của tác giả Hoàng Phương An, hay Biện pháp chỉ

đạo của hiệu trưởng đối với tổ chuyên môn ở trường Trung học phổ thông của
tác giả Giang Thị Thu Hà, Quản lý hoạt động tổ chuyên môn ở trường Trung
học phổ thông Đồng Bành, tỉnh Lạng Sơn, tác giả Hoàng Mạnh Hùng; Quản
lý hoạt động của tổ chuyên môn ở trường Trung học cơ sở Vân Hà, Đông
Anh, Hà Nội, tác giả Lê Quang Hoa Quản lý hoạt động của tổ chuyên môn
đáp ứng yêu cầu phát triển năng lực dạy học cho giáo viên ở Trường Trung
học phổ thông Nam Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên của Nguyễn Thị
Khuyên.…nhưng chủ yếu nghiên cứu ở các trường thuộc khu vực Hà Nội
Thành phố Hồ Chí Minh, đối với các cơ sở giáo dục phổ thông, nhất là
bậc Trung học cơ sở có rất ít công trình, chuyên đề, bài viết, tham luận về các
vấn đề quản lý hoạt động tổ chuyên môn. Đặc biệt, năm học 2014-2015, là
năm học đầu tiên triển khai thực hiện “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và
đào tạo”, với chủ trương đổi mới hoạt động tổ chuyên môn trong nhà trường
chưa được nghiên cứu nhiều, chưa có đề tài nào đề cập đến vấn đề này một
cách cụ thể.
Xuất phát từ thực tế trên, chúng tôi cho rằng quản lý hoạt đô ̣ng tổ
chuyên môn ở trường Trung học cơ sở Châu Văn Liêm , quâ ̣n Phú Nhuâ ̣n ,
thành phố Hồ Chí Minh trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay là vấn đề
cấp thiết, cần được nghiên cứu nghiêm túc nhằm góp phần nâng cao chất
lượng giáo dục, đào tạo của nhà trường.
1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài
1.2.1. Quản lý
Xuất phát từ những góc độ nghiên cứu khác nhau, rất nhiều học giả
7


trong và ngoài nước đã đưa ra giải thích không giống nhau về quản lý. Cho
đến nay, vẫn chưa có một định nghĩa thống nhất về quản lý. Đặc biệt là kể từ
thế kỷ 21, các quan niệm về quản lý lại càng phong phú. Các trường phái
quản lý học đã đưa ra những định nghĩa về quản lý như sau:

Theo F.W Taylor (1856-1915), là một trong những người đầu tiên khai
sinh ra khoa học quản lý và là “cha đẻ của thuyết quản lý theo khoa
học”[8,tr28], tiếp cận quản lý dưới góc độ kinh tế - kỹ thuật đã cho rằng:
Quản lý là hoàn thành công việc của mình thông qua người khác và biết được
một cách chính xác họ đã hoàn thành công việc một cách tốt nhất và rẻ nhất.
Theo Henrry Fayol (1841-1925), là người đầu tiên tiếp cận quản lý theo
quy trình và là người có tầm ảnh hưởng to lớn trong lịch sử tư tưởng quản lý
từ thời kỳ cận - hiện đại tới nay, quan niệm rằng: Quản lý là một tiến trình
bao gồm tất cả các khâu lập kế hoạch, tổ chức, phân công điều khiển và kiểm
soát các nỗ lực của cá nhân, bộ phận và sử dụng có hiệu qủa các nguồn lực
vật chất khác của tổ chức để đạt được mục tiêu đề ra.
- Các tác giả Harol Koontz, Cyril O’Donnell, Heinz Weihrich cho rằng
“Quản lý là một hoạt động thiết yếu, nó đảm bảo những nỗ lực cá nhân nhằm
đạt được các mục đích của nhóm. Mục tiêu của mọi nhà quản lý là nhằm hình
thành môi trường trong đó con người có thể đạt được các mục đích của nhóm
với thời gian, tiền bạc, vật chất và sự bất mãn cá nhân ít nhất.” [15, Tr.69]
- C.Mác đã xem quản lý là kết quả tất yếu của quá trình phát triển lao
động xã hội. Ông viết: “Tất cả mọi lao động xã hội trực tiếp hay lao động
chung nào, tiến hành trên quy mô tương đối lớn, thì ít nhiều cũng đều cần đến
một sự chỉ đạo để điều hành những hoạt động cá nhân và thực hiện những
chức năng chung, phát sinh từ sự vận động của toàn bộ cơ thể sản xuất khác
với sự vận động của những khí quan độc lập của nó. Một người độc tấu vĩ
cầm tự điều khiển lấy mình, còn một dàn nhạc thì cần phải có một nhạc
trưởng“ [17, tr.34].
Theo tác giả Nguyễn Quốc Chí và Nguyễn Thị Mỹ Lộc thì: Quản lý là
8


tác động có định hướng, có chủ đích của chủ thể quản lý (người quản lý) đến
khách thể quản lý (người bị quản lý) trong một tổ chức nhằm làm cho tổ chức

vận hành đạt được mục đích của tổ chức” [8, tr.9]
Tác giả Nguyễn Ngọc Quang cho rằng: “Quản lý là tác động có mục
đích, có kế hoạch của chủ thể quản lý đến những người lao động nói chung là
khách thể quản lý nhằm thực hiện được những mục tiêu dự kiến. [22, tr.25]
Tác giả Phạm Viết Vượng định nghĩa: “Quản lý là sự tác động có ý
thức của chủ thể quản lý lên đối tượng quản lý nhằm chỉ huy, điều hành,
hướng dẫn các quá trình xã hội và hành vi của cá nhân hướng tới mục đích
hoạt động chung và phù hợp với quy luật khách quan”. [26, tr.205].
Theo tâm lý học: “Quản lý là sự kết hợp giữa quản và lý. Quản bao
gồm sự coi giữ, điều khiển, trông nom, theo dõi. Lý được hiểu là lý luận và sự
phân biệt phải trái, sự sửa sang, sắp xếp, thanh lý, sự dự đoán công việc tạo ra
thiết chế hành động để đưa hệ thống vào phát triển”. Do đó, nếu người quản
lý chỉ chú trọng chăm lo “quản”, xem nhẹ lý thì tổ chức sẽ bị trì trệ, bảo thủ,
chậm phát triển; nếu chỉ quan tâm “lý” thì tổ chức sẽ phát triển không bền
vững. Vì vậy, trong “quản” phải có “lý” và trong “lý” phải có “quản”. Có như
vây, tổ chức mới phát triển bền vững và trạng thái cân bằng động.
Theo quan điểm hệ thống, quản lý là sự tác động có tổ chức, có định
hướng của chủ thể quản lý lên đối tượng quản lý nhằm sử dụng có hiệu quả
các tiềm năng, cơ hội của hệ thống để đạt được mục tiêu đặt ra trong điều kiện
biến đổi của môi trường.
Như vậy, tuy có nhiều cách tiếp cận khác nhau, song có thể nói rằng:
Quản lý là quá trình tác động có kế hoạch, có chủ đích, hợp qui luật của chủ
thể quản lý đến đối tượng quản lý, nhằm sử dụng có hiệu quả các tiềm năng,
các cơ hội của tổ chức, đưa tổ chức đạt đến mục tiêu đã xác định.
Lao động quản lý là một dạng lao động đặc biệt, gắn với lao động tập
thể và là kết quả của sự phân công lao động xã hội, nhưng lao động quản lý
lại có thể phân chia thành một hệ thống các dạng hoạt động xác định mà theo
9

đó chủ thể quản lý có thể tác động vào đối tượng quản lý. Các dạng hoạt động
xác định này được gọi là các chức năng quản lý.
Chức năng của quản lý là hình thức biểu hiện sự tác động có chủ định của
chủ thể quản lý lên đối tượng quản lý. Có thể hiểu chức năng quản lý là một nội
dung cơ bản của quá trình quản lý, là việc làm không thể thiếu được của chủ thể
quản lý. Một số nhà nghiên cứu cho rằng trong mọi quá trình quản lý, người
cán bộ quản lý phải thực hiện một dãy chức năng quản lý kế tiếp nhau một
cách lôgic, bắt đầu từ lập kế hoạch rồi tổ chức thực hiện, chỉ đạo thực hiện và
cuối cùng là kiểm tra đánh giá. Quá trình này được tiếp diễn một cách tuần
hoàn và được gọi là chu trình quản lý. Ta có thể hiểu chu trình quản lý gồm
các chức năng cơ bản sau:
Sơ đồ 1.1: Các chức năng quản lý
Kế hoạch
hóa

Kiểm tra

Thông tin
quản lý

Tổ chức

Chỉ đạo

- Chức năng kế hoạch hoá: Đây được coi là chức năng chỉ lối làm cho
tổ chức phát triển theo kế hoạch. Trong quản lý, đây là căn cứ mang tính pháp
lý quy định hành động của cả tổ chức.
- Chức năng tổ chức: Là thiết lập mối quan hệ, liên hệ giữa con người
với con người, giữa các bộ phận riêng rẽ thành một hệ thống thống nhất.
- Chức năng chỉ đạo: Đây là quá trình tác động qua lại giữa chủ thể

quản lý và mọi thành viên trong tổ chức nhằm giúp phần thực hiện hoá các
10


mục tiêu đề ra.
- Chức năng kiểm tra: Nhằm đánh giá việc thực hiện các mục tiêu đề
ra, điều cần lưu ý là khi kiểm tra phải theo chuẩn. Cuối cùng, tất cả các chức
năng trên đều cần đến yếu tố thông tin. Thông tin đầy đủ, kịp thời, cập nhật,
chính xác là một căn cứ để nhà quản lý điều hành bộ máy của mình
Tuy các chức năng trên kế tiếp nhau nhưng chúng thực hiện đan xen
nhau, hỗ trợ, bổ sung cho nhau. Vì vậy, quản lý là quá trình đạt đến mục tiêu
của tổ chức bằng cách vận dụng các hoạt động (chức năng) kế hoạch hóa, tổ
chức, chỉ đạo (lãnh đạo) và kiểm tra. [8;tr.9]
1.2.2. Quản lý nhà trường
1.2.2.1 Nhà trường
Theo xu hướng xây dựng xã hô ̣i ho ̣c tâ ̣p với mu ̣c tiêu xã hô ̣i đề ra thì
nhà trường được mở rộng với khái niệm “ Nhà trường là thiết chế chuyên biệt
của xã hội thực hiện chức năng giáo dục và đào tạo cho người học nhằm thực
hiện mục tiêu giáo dục nhà nước đã đề ra”
Khi tiế p câ ̣n dưới góc nhiǹ chức năng để thực hiê ̣m nhiê ̣m vu ̣ giáo du ̣c
cho mo ̣i người , thì “Nhà trường là cơ sở giáo dục thực hiện chức năng giáo
dục và đào tạo thanh, thiếu niên theo mục tiêu giáo dục nhà trường đã đề ra”
Nhà trường được tổ chức và hoạt động với chức năng truyền thụ và lĩnh
hội tri thức nhân loại để nhằm mục tiêu tồn tại và phát triển cá nhân, phát
triển cộng đồng và phát triển xã hội.
Khi khoa học và công nghệ càng phát triển, tất yếu kéo theo quá trình
giáo dục con người cũng thay đổi, nhưng môi trường tốt nhất thực hiện quá
trình xã hội hóa con người vẫn là nhà trường và thông qua nhà trường, đồng
thời tính đặc trưng các hoạt động trong nhà trường vẫn tồn tại mãi mãi cùng
với sự tồn tại khách quan của hiện tượng giáo dục trong xã hội.

Như vậy “Nhà trường là thiết chế tổ chức chuyên biệt trong hệ thống tổ
chức xã hội thực hiện chức năng tái tạo nguồ n nhân lực phục vụ cho sự duy
trì và phát triển xã hội”.
11


1.2.2.2. Quản lý nhà trường
Có nhiều cách tiếp cận khái niệm quản lý nhà trường khác nhau:
-

Quản lý nhà trường là quá trình tổ chức và thực hiện Điều lệ nhà

trường nhằm đạt mục tiêu giáo dục của nhà trường đã đề ra
-

Quản lý nhà trường là quá trình hoạt động kế hoạch hóa, tổ chức,

chỉ đạo, kiểm tra đối với quá trình sư phạm diễn ra trong nhà trường nhằm đạt
tới các mục tiêu giáo dục đã đề ra
-

Quản lý nhà trường là quá trình quản lý các lĩnh vực hoạt động của

nhà trường nhằm đạt tới các mục tiêu giáo dục của nhà trường đã đề ra, bao
gồm sự quản lí các tác động qua lại giữa trường học và xã hội, đồng thời quản
lí chính nhà trường. Chúng ta có thể phân tích quá trình giáo dục của nhà
trường như một hệ thống các thành tố và được biểu diễn bằng sơ đồ sau:
Sơ đồ 1.2: Mười thành tố cấu thành nhà trường

H

Th
Qi

M
NT

N

Đ
Tr
P

Mô

Bô

Chú thích: NT- nhà trường; Th - thầy; Tr - trò; M - mục tiêu; Đ - điều
kiện đào tạo; H - hình thức tổ chức đào tạo; Qi - Quy chế đào tạo; N - Nội
dung đào tạo; P - phương pháp dạy học; Bô - Bộ máy đào tạo; Mô - môi
trường đào tạo.
Như vậy, Quản lý nhà trường là quá trình tổ chức nhà trường và thực
hiện các chức năng kế hoạch hóa, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra các lĩnh vực
hoạt động của nhà trường nhằm đạt mục tiêu giáo dục đã đề ra
12


Quản lý nhà trường là quản lý thuộc tầm vi mô, là những tác động quản
lý trực tiếp đến nhà trường. Trong đó, chủ thể quản lý bao gồm hai nhóm :
Nhóm chủ thể bên trên , bên ngoài nhà trường và nhóm chủ thể bên trong nhà
trường

-

Chủ thể quản lý bên trên bao gồm Bộ , Sở và Phòng Giáo dục và

Đào ta ̣o, với chức năng hướng dẫn , chỉ đạo, kiể m tra, đánh giá viê ̣c thực hiê ̣n
quá trình sư phạm nhằm bảo đảm thực hiện mục tiêu giáo dục nhà nước ban
hành. Chủ thể bên ngoài bao gồm Ủy ban nhân dân và các cơ quan quản lý có
liên quan trực tiế p đế n nhà trường , hoă ̣c có thẩ m quyề n đinh
̣ hướng phát triể n
nhà trường và đảm bảo các điều kiện về nguồn lực cho việc thực hiện phương
hướng phát triể n nhà trường.
-

Chủ thể b ên trong nhà trường bao gồ m

: Hiê ̣u trường , phó hiệu

trường, tổ trưởng chuyên môn
-

Đối tượng quản lý : Là hội tụ tất cả các thành tố của quá trình sư

phạm như: mục tiêu, nô ̣i dung, phương pháp , thầ y, trò, điều kiện, hình thức,
môi trường, bộ máy quản lý, qui chế hoạt động.
Như vậy, có thể hiểu quản lý nhà trường là những tác động của chủ thể
quản lý đến tới các thành tố của quá trình sư pha ̣m , nhằ m đảm bảo kế t quả
giáo dục phù hợp với mục tiêu đề ra.
1.2.3. Tổ chuyên môn
-

Tổ chuyên môn là một bộ phận của nhà trường, gồm một nhóm

giáo viên (từ 3 người trở lên) cùng giảng dạy về một môn học hay một nhóm
môn học hay một nhóm viên chức làm công tác thư viện, thiết bị giáo dục, tư
vấn học đường…được tổ chức lại để cùng nhau thực hiện các nhiệm vụ theo
qui định tại khoản 2 điều 16 của Điều lệ nhà trường.
-

Mỗi tổ chuyên môn có tổ trưởng và từ 1-2 tổ phó do hiệu trưởng bổ

nhiệm vào đầu năm học
-

Trong trường trung học có 2 loại tổ chuyên môn phổ biến: Tổ đơn

môn và tổ liên môn. Đối với những trường có qui mô lớn thì có tổ đơn môn
13


(tổ Toán, tổ Lý, tổ Văn,…), những trường qui mô nhỏ thường có tổ liên môn
(tổ khoa học tự nhiên, tổ khoa học xã hội, hay tổ Toán - Lý, tổ Hóa - Sinh, tổ
văn - sử…), nhiều khi trong một trường cũng có cả hai loại tổ chuyên môn
môn này. Đối với tổ liên môn, trong sinh hoạt chuyên môn đôi khi lại được
tách thành các nhóm chuyên môn để sinh hoạt theo điều kiện thực tế và yêu
cầu triển khai nhiệm vụ.
1.3. Trƣờng Trung học cơ sở trong hệ thống giáo dục quốc dân và hoạt
động tổ chuyên môn ở trƣờng Trung học cơ sở
1.3.1. Trường trung học cơ sở trong hệ thống giáo dục quốc dân
1.3.1.1. Vị trí của trường trung học trong hệ thống giáo dục quốc dân
Tại điều 2, Điều lệ trường Trường trung học đã nêu rõ: Trường Trung

học là cơ sở giáo dục phổ thông của hệ thống giáo dục quốc dân. Trường có
tư cách pháp nhân, có tài khoản và con dấu riêng.
1.3.1.2. Nhiệm vụ và quyền hạn của trường trung học
Tại điều 3, Điều lệ trường Trung học đã nêu nhiệm vụ và quyền hạn
của trường Trung học như sau:
-

Tổ chức giảng dạy, học tập và các hoạt động giáo dục khác theo

mục tiêu, chương trình giáo dục phổ thông dành cho cấp Trung học cơ sở và
cấp Trung học phổ thông do Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành.
Công khai mục tiêu, nội dung các hoạt động giáo dục, nguồn lực và tài chính,
kết quả đánh giá chất lượng giáo dục.
-

Quản lý giáo viên, cán bộ, nhân viên theo quy định của pháp luật.

-

Tuyển sinh và tiếp nhận học sinh; vận động học sinh đến trường;

quản lý học sinh theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo.
-

Thực hiện kế hoạch phổ cập giáo dục trong phạm vi được phân

-

Huy động, quản lý, sử dụng các nguồn lực cho hoạt động giáo dục.

công.
Phối hợp với gia đình học sinh, tổ chức và cá nhân trong hoạt động giáo dục.
-

Quản lý, sử dụng và bảo quản cơ sở vật chất, trang thiết bị theo quy
14


định của Nhà nước.
-

Tổ chức cho giáo viên, nhân viên, học sinh tham gia hoạt động xã hội.

-

Thực hiện các hoạt động về kiểm định chất lượng giáo dục.

-

Thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn khác theo quy định của pháp luật.

1.3.1.3 Mục tiêu giáo dục Trung học cơ sở
Theo Luật giáo dục 2005, Mục 2, Điều 27, khoản 3. Mục tiêu giáo dục
trung học cơ sở nhằm giúp học sinh củng cố và phát triển những kết quả của
giáo dục tiểu học; có học vấn phổ thông ở trình độ cơ sở và những hiểu biết
ban đầu về kỹ thuật và hướng nghiệp để tiếp tục học trung học phổ thông,
trung cấp, học nghề hoặc đi vào cuộc sống lao động.
Luật giáo dục 2005, Mục 2, Điều 28. Khoản 1,2: Yêu cầu về nội dung,
phương pháp giáo dục phổ thông
-

Nội dung Giáo dục trung học cơ sở phải củng cố, phát triển những

nội dung đã học ở tiểu học, bảo đảm cho học sinh có những hiểu biết phổ
thông cơ bản về Tiếng Việt, Toán, Lịch sử dân tộc; kiến thức khác về khoa
học xã hội, khoa học tự nhiên, Pháp luật, Tin học, Ngoại ngữ; có những hiểu
biết cần thiết tối thiểu về kỹ thuật và hướng nghiệp.
-

Phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự

giác, chủ động, sáng tạo của học sinh; phù hợp với đặc điểm của từng lớp học,
môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học, khả năng làm việc theo nhóm; rèn
luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tác động đến tình cảm, đem
lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh.
1.3.2 Hoạt động tổ chuyên môn ở trường Trung học cơ sở
1.3.2.1 Vị trí và vai trò tổ chuyên môn
-

Tổ chuyên môn là một bộ phận cấu thành của trường Trung học cơ

sở, Trung học phổ thông. Các tổ, nhóm chuyên môn có mối quan hệ hợp tác
với nhau, phối hợp các các bộ phận nghiệp vụ khác và các tổ chức đoàn thể
trong nhà trường, thực hiện các nhiệm vụ của tổ và các nhiệm vụ khác của
chiến lược phát triển nhà trường để đưa nhà trường đạt được các mục tiêu đã
15