MÔ PHÔI he tieu hoa

HỆ TIÊU HOÁ


Mục tiêu:
1. Mô tả được cấu tạo chung của ống tiêu hóa chính thức.
2. Mô tả được cấu tạo, chức năng của các đoạn ống tiêu hóa chính thức.
3. Nêu được những đặc điểm giống nhau và khác nhau của các đoạn ống
tiêu hóa chính thức.
4. Nêu được các cách phân loại tiểu thùy gan.
5. Mô tả được cấu tạo vi thể, siêu vi thể và chức năng của các thành phần
cấu tạo tiểu thùy gan cổ điển.
6. Mô tả được cấu tạo của các thành phần trong khoảng cửa của gan.
7. Mô tả cấu tạo chức năng của tuyến tụy.
8. Mô tả được cấu tạo chung và phân loại tuyến nước bọt.


Cơ quan tiêu hóa gồm 2 phần
Ống tiêu hoá:
Miệng, hầu, thực quản,
dạ dày, ruột non, ruột già,
ruột thừa và ống hậu môn.
• Thực quản đến ống hậu
môn: ống tiêu hoá chính
thức.
•

 Tuyến tiêu hóa:
• Gan, tụy, tuyến nước bọt


ỐNG TIÊU HÓA CHÍNH THỨC

1.Giớihạn: Thực quản  hậu môn
2.Cấu tạo chung của ống tiêu hóa
Cấu tạo bởi 4 tầng mô:
• Tầng niêm mạc
• Tầng dưới niêm mạc
• Tầng cơ
• Tầng vỏ ngoài


2.1 Tầng niêm mạc
T ầng niêm m ạc chia th ành
3 l ớp:
a)

L ớp bi ểu mô

b)

L ớp đệ m

c)

C ơ niêm


a.
•
•

•

Lớp biểu mô
Biểu mô lát tầng không sừng hoá ở thực quản, hậu môn
Biểu mô trụ đơn tiết nhầy ở dạ dày
Biểu mô trụ đơn hấp thu, tiết nhầy ở ruột.



Lớp đệm: Là MLK thưa, có tuyến, mạch máu, mạch bạch
huyết, đầu tận cùng thần kinh, mô bạch huyết.
Lớp cơ niêm:
- Gồm 2 lớp cơ trơn
- Cơ niêm ngăn cách tầng niêm mạc và tầng dưới niêm mạc.


2.2.Tầng dưới niêm mạc


L à mô

liên

k ết

th ưa,

s ợi

chun,

m ạch

máu,m ạch b ạch huy ết, s ợi th ần kinh, đám
r ối Meisner, có th ể có các tuy ến.


2.3 Tầng cơ
- L à c ơ tr ơn (tr ừ 1/4 trên c ủa th ực qu ản l à c ơ vân)




L ớp trong: vòng
L ớp ngo ài: d ọc
Riêng d ạ d ày có thêm l ớp c ơ h ướng chéo

- Gi ữa hai l ớp c ơ có đám r ối th ần kinh Auerbach



2.4 Tầng vỏ ngoài
Là một màng mô
liên kết thưa, mặt
ngoài lợp bởi 1 lớp
trung biểu mô.


3. THỰC QUẢN


D ài 25cm, có hai
đo ạn:
- Đo ạn trong l ồng ng ực

- Đo ạn d ưới c ơ ho ành.


T ừ trong ra ngo ài
th ực qu ản có 4
t ầng mô:
T ầng niêm m ạc
T ầng d ưới niêm
m ạc
T ầng c ơ
T ầng v ỏ ngo ài


3.1 Tầng niêm mạc:
D ày 500-800 µm, chia l àm
3 l ớp

a. Bi ểu mô :
-

L à bi ểu

mô

lát

t ầng

không s ừng hoá.
- BM có kh ả n ăng đổi m ới.
b.L ớp

đệm:

L à l ớp

mlk

th ưa, s ợi t ạo keo, s ợi
chun,tb

s ợi,

có

tuy ến

th ực qu ản v ị, ti ết nh ày,
P Ư mucicasmin (-)
c.L ớp c ơ niêm: R ất d ày


3.2. Tầng dưới niêm mạc
-L à

mô

liên

k ết

th ưa: ch ứa nhi ều
bó s ợi collagen,
s ợi

chun,

m ạch

máu nhỏ
- Cùng v ới c ơ niêm
t ạo ra nhi ều n ếp
g ấp d ọc


- Chứa các tuyến thực quản
chính thức.
Đặc điểm:
- tuyến kiểu chùm nho
- phần chế tiết do tế bào
tiết nhầy tạo thành
- ống bài xuất lớn được lợp
bởi biểu mô lát tầng

3. 3 T ầng c ơ:
 Dày 0,5-2,2 mm.
 1/4 trên: cơ vân cả lớp trong và lớp ngoài.
 3/4 dưới: được thay thế dần bằng cơ trơn.

Giữa 2 lớp của tầng cơ có đám rối thần kinh
Auerbach.


3. 4 Tầng vỏ ngoài
 L à mô liên k ết

th ưa b ọc m ặt
ngo ài c ủa
th ành th ực
qu ản


4. D Ạ D ÀY



Cấu tạo



Chức năng sinh lý


4.1 Tầng niêm mạc

- Khi căng, mặt niêm
mạc nhẵn, khi rỗng có
những nếp gấp dọc.
- Mặt trong có các tiểu
thùy.
- Trên bề mặt niêm mạc
còn có các lỗ nhỏ gọi là
các phễu dạ dày.
- Gồm 3 lớp


a. Bi ểu mô:


Là BM trụ
đơn tiết
nhày,cao 2040 micromet.


• TB hình trụ, nhân
nằm ở cực đáy, bào
tương có hạt sinh
nhày.
• Chất nhày tác dụng
bảo vệ niêm mạc,
chống lại acide HCl.
• Chất nhầy phản ứng
dương tính với P.A.S,
âm tính với
mucicarmin

1
2
3
4
5




Trong quá trình hoạt động, những tế bào
trên bề mặt niêm mạc sẽ bị chết và bong
ra rơi vào lòng dạ dày. Tuy nhiên chúng
được thay thế bởi các tế bào ở cổ của các
tuyến. Sau khi sinh sản, những tế bào này
sẽ di chuyển lên bề mặt thay thế những tế
bào đã bị bong ra.


b. Lớp đệm


Chứa một lượng lớn tuyến (15 triệu tuyến) nên phần mô

liên kết chỉ rất ít.
 Tuyến trong lớp đệm của dạ dày thuộc loại tuyến ống,
mở vào đáy các rãnh.(3.5 triệu rãnh)
 Sản phẩm chế tiết là dịch vị: acid chlorhydric chất nhầy,
các men như pepsin, lipase.
 Có ba loại tuyến ở ba vùng:

• Tuyến đáy vị
• Tuyến môn vị
• Tuyến tâm vị